Nederlands laagland cursus 8
|
|
- Suzanna Koster
- 5 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Samenvatting door een scholier 2728 woorden 10 januari keer beoordeeld Vak Nederlands Nederlands laagland cursus 8 Voorgeschiedenis: literatuur van Mesopotamië tot Rome > In 3400 v.chr. werd in Mesopotamië voor het eerst het schrift gebruikt. Er was sprake van een tempeleconomie, waardoor een administratie nodig was waarbij afspraken opgeschreven werden. Zo ontstond het spijkerschrift en was het mogelijk om de orale cultuur op te schrijven. > Het oudste vastgelegde schrift, Gilgamesj-epos, werden vanaf 2000 v.chr. al rondverteld en rond 1200 v.chr. voor het eerst vastgelegd op kleitabletten. Het is een epos: een verhaal over een mythologische held, in dit geval over Gilgamesj die in 2750 v.chr. koning van Uruk was. > Rond 600 v.chr. komt in Griekenland de filosofie (= het streven naar inzicht, kennis en waarheid) tot leven en verdrijft de mythologie (= de oude verhalen over goden en helden). > In de 8 e eeuw ontstond daar de polis (= stadstaat). Vanaf de 5e eeuw v.chr. bloeide in Athene de Griekse tragedie (toneelstuk in openlucht theater). Zo n tragedie begon met een expositio: wat er al gebeurd is. De hoofdpersoon raakt verwikkeld in een probleem voor de spanning. Zo ontstaat er een crisis en na de peripeteia (beslissende wending) komt er een catastrofe (verzoening/ondergang) van de hoofdpersoon. > De auteurs beeldden conflicten en dilemma s uit. Het publiek kon zich inleven en invoelen hoe het is om tragische keuzes te moeten maken. Het doel was de uitwerking (katharsis) op het publiek. > Vanaf de 6e eeuw v.chr. nam het Romeinse Rijk de machtige positie van Griekenland over, door de stadstaat Rome. Augustus bracht de orde terug na de Romeinse Republiek en zorgde ervoor dat zijn positie door alle Romeinen werd aanvaard. Hij gebruikte daarbij propagandamiddelen. > In de periode van het Romeinse Rijk ontstond ook het christendom, met de Bijbel als heilig boek in het Hebreeuws, Aramees en Grieks. Het is een verzameling van ruim zestig boeken en is ontstaan van de 8e eeuw v.chr. tot de 2e eeuw n.chr. Het Oude Testament bestaat uit mythologische verhalen, leefregels en teksten. Het Nieuwe Testament ( n.chr.) bevat de teksten van de 4 evangelisten (Matteus, Marcus, Lucas en Johannes), de brieven van Paulus en de Openbaring van Johannes. Paragraaf 1 - Historische context > In 476 kwam er een einde aan het Romeinse keizerschap (= begin middeleeuwen). Germaanse stammen vielen het Romeinse Rijk binnen. Het Latijn was alleen nog de taal van geleerden en de kerk. De kerk breidde zich uit door kerstening. Toen was er alleen nog maar de rooms-katholieke kerk. In 800 werd Karel de Grote tot keizer gekroond. Hij verenigde een Pagina 1 van 5
2 groot deel van West-Europa met zijn Frankische rijk, maar na zijn dood in 814 viel het weer uiteen in Frankrijk en Duitsland. > in 632 overleed Mohammed. Hij was de oprichter van de islam. Het christendom probeerde dit tegen te gaan met kruistochten ( ). > In de middeleeuwen waren Nederland en België (= Nederlanden of Lage Landen) verdeeld in gewesten. In elk gewest werd een eigen variant van het Middelnederlands gesproken. Het gewest Holland werd bestuurd door een graaf. Zij breidden hun macht uit door veroveringen en nederzettingen stadsrechten te geven. In het oosten van Nederland sloten veel belangrijke handelssteden zich aan bij de Hanze, een samenwerkingsverband van kooplieden in steden. > In de 11e eeuw beschreef Adalbero de standentheorie. Hierbij was de maatschappij verdeeld op basis van functies: de geestelijkheid (bidden), adel en ridders (strijden), boeren en vissers (werken). Hierbij ontbreekt de groep die vanaf de 10e eeuw steeds belangrijker werd: de burgerij. > De geestelijkheid had twee groepen: reguliere (monniken en nonnen) die in kloosters volgens te regels leefden, en seculaire (paus, bisschoppen, pastoors), die in de steden aan de hoven en in parochies de zielzorg voor de gelovigen verrichtte. Zij drukte een duidelijke christelijke stempel. > In de middeleeuwen vormden de ridders tot de 14e eeuw de kern van de legers. Vanaf de 8e eeuw tot de 11e eeuw kwam de feodaliteit op gang, met als kern een dienstrelatie die vrije mannen hadden met hun adellijke heer. De mannen ontvingen, in ruil voor trouw en bescherming, een wapenuitrusting en inkomsten, bestaande uit een stuk land. Het feodalisme had een agrarische maatschappij, waarbij men afhankelijk was van de opbrengsten van het land. > In de 11e en 12e eeuw werden territoriale vorstendommen steeds machtiger. De heren hadden twee middelen om hun gezag te handhaven: kastelen en ridders. Het ridderschap werd steeds belangrijker. Het was de plicht van een heer om de zonen van zijn vazallen een ridderopleiding te geven. > Tijdens het feodalisme werd geleefd volgens de eercultuur. Daarbij gaat het om de waardering en het aanzien dat men van anderen krijgt. Als je dappere daden verrichte en strijdlust en dapperheid had, kreeg je eer. Een echte ridder mocht zijn eer en aanzien nooit verliezen. > Vanaf de 10e eeuw kwam de verstedelijking op gang. Dit werd gestimuleerd door een ideale ligging voor druk handelsverkeer. De economische basis hiervan waren handel en productie van goederen. In de stad hadden de burgers niet-feodaal recht. Er kwam een burgerlijke mentaliteit, waarbij vrede nodig was voor de handel. Het benadrukte vlijt, leergierigheid, redelijkheid, individualiteit, slimheid, nuttigheid en spaarzaamheid. Men streef naar meer winst, dat deels opnieuw werd uitgegeven. > Voorheen werd er voornamelijk geschreven door monniken in kloosters. Door de verstedelijking werd in de 12e eeuw de schrijfcultuur ook belangrijk voor bestuur en administratie. In de middeleeuwen waren drie literaire milieus: de wereldlijke, adellijke hoven; een wereldlijk publiek in de steden; en een geestelijk milieu van kloosterlingen, bisschoppelijke hoven en religieuze groepen. > Eind 15e eeuw en begin 16e eeuw gingen de middeleeuwen over in de Nieuwe Tijd. In de 15e eeuw werd de boekdrukkunst uitgevonden. Dit maakte het produceren sneller en goedkoper en het verspreiden werd makkelijker. Kopiisten schreven de teksten over. De overgebleven geschreven teksten noemen we manuscripten. Paragraaf 2 - Culturele context > Kerkelijke geleerden plaatsten het geloof en de theologie boven kennis en filosofie. Thomas van Aquino trok een grens Pagina 2 van 5
3 tussen theologie en filosofie: de theologie ging over de goddelijke waarheden die het verstand te boven gaan. Theologie stond boven filosofie en wereldlijke kennis. > De filosofie was neoplatonisch georiënteerd (= achter de zintuigelijke werkelijkheid lag een diepere werkelijkheid). De wereldlijke kennis betrof de artes liberalis (= de zeven vrije kunsten). > Het neoplatonisme speelde een belangrijke rol in de middeleeuwse opvatting over kunst. Hierin stond symboliek centraal: concrete, zichtbare dingen die verwezen naar een diepere betekenis. Eén van de bekendste symbolen was Jezus, gezien als het Licht der Wereld. Dit lichtsymbool stond centraal bij de bouw van gotische kathedralen. > Andere kenmerken van middeleeuwse kunst waren: - In opdracht werken: Kunstenaars waren afhankelijk van een mecenas (= opdrachtgever). - Artistieke traditie: Kunstenaars streefden er niet naar om origineel te zijn. - Belerende functie: Bijv. Jheronimus Bosch, die men vertelde voor de goede, smalle weg te kiezen. > De middeleeuwse cultuur is te verdelen in twee soorten: - Kerkelijke cultuur: Paus Gregorius I wilde eenheid in de liturgie. De al bestaande liederen werden bijeen gebracht en geordend. Sommige liederen werden voortaan elke x gezongen. De eenstemmige, geestelijke muziek (Gregoriaanse muziek) bracht gelovigen in een warme stemming. - Wereldlijke cultuur: Dit was muziek van rondtrekkende zangers en muzikanten. > Troubadours/trouvères/minnezangers waren adellijke heren die liefdesliederen hebben geschreven en die op muziek gezet. > In de 12e eeuw ontstond in Zuid-Frankrijk een levensideaal: de hoofsheid (courtoisie). Het duidt gedragsregels aan die bedoeld zijn om onderlinge spanningen te voorkomen. Aan het hof verbleven veel ridders en ridders in opleiding. De regels waren dus nodig om nadruk te leggen op beschaafde omgangsvormen. Het doel was om anderen te ontzien en niet te kwetsen. De belangrijkste eigenschap is zelfbeheersing. > In hoofse teksten speelt de liefde een belangrijke rol. In de hoofse liefde wordt het traditionele rollenspel omgedraaid: de man moest dienstbaar zijn aan de vrouw. Door de thematiek van de hoofse teksten werd dienstbaarheid benadrukt. > Als wereldlijke cultuur vormde de hoofse cultuur een tegenwicht tegen de cultuur van de kerk. Paragraaf 3 - Literaire ontwikkeling > Clericus is iemand met een kerkelijke opleiding, die niet per se een priester was. Hij werkte voor adellijke opdrachtgevers. Schrijvers in de middeleeuwen kwamen uit de schrijvende beroepsgroepen (bijv. clericus of leraar). > Net als bij kunst kregen schrijvers opdrachten van een mecenas om een literaire tekst te maken. Een schrijver wilde zijn publiek vermaken en iets leren. > Een middeleeuws verhaal gaat altijd terug op één of meerdere andere teksten (bronteksten). Middeleeuwse teksten werden voorgedragen, er was een voorleescultuur. Omdat de teksten ook deels uit het hoofd werden voorgedragen, was het op rijm. > Vanaf de 13e eeuw werden er in de Lage Landen ridderromans geschreven. Dat was elitecultuur (voor adel, ridderschap Pagina 3 van 5
4 en het patriciaat). Hierbij moet je denken aan de jongeren aan het hof en ridders en ridders in opleiding. > Ridderromans hadden twee functies: educatief (een voorbeeld voor de ridders) en ontspanning. De verhalen bevatten spanning, sensatie en humor. > Er zijn twee verschillende soorten ridderromans: - Oosterse romans: een hoofs liefdesverhaal in het oosten. - Ridderromans: spelend in Troje: ook wel antikiserende romans. > Karel epiek was een aanduiding voor middeleeuwse verhalen waarin Karel de Grote of een van zijn vazallen centraal stonden. De Karel epiek gaat terug op het Chanson de Geste. > Chanson de Geste ging soms terug op historische gebeurtenissen, maar deze worden dan vaak vervormd weergegeven. In sommige chansons de geste speelt epische concentratie een rol: historische feiten over verschillende personen worden dan aan één persoon toegedicht, zoals Karel de Grote. In chansons de geste komen twee onderwerpen vaak voor: - De strijd tegen de heidenen. - De spanningen binnen het feodale systeem door opstandige vazallen. > Arthur epiek is de benaming voor verhalen over koning Arthur en zijn ridders (jaren 70 van de 12e eeuw). Het hof van koning Arthur is in de romans van Chrétien de Troyes een hoofse modelwereld, waarin geen feodale conflicten zijn. Hij schreef de eerste Arthurromans in het Frans. In zijn boek dit een doordachte structuur die een diepere betekenis duidelijk moet maken. Deze romans hebben een aantal vaste elementen: - Koning Arthur en zijn verblijfplaats worden genoemd. - Er is een hofdag. - De inhoud is een belangrijke periode voor de hoofdpersoon, maar tijd en ruimte worden niet gezegd. De verhaalwereld is sprookjesachtig. Ook gaat een ridder van Arthur altijd op queeste (= zoektocht). > Veel liederen uit de middeleeuwen gaan over de hoofse liefde: deze liederen vormen de hoofse lyriek. Het draait om een minnaar, die een bewonderde maar onbereikbare liefde aanbidt en bezingt. Hij verwoordt zijn liefde in termen uit de feodaliteit: hij is vazal en de geliefde is leenheer. De hoofde lyriek functioneerde aan adellijke hoven. > Dichters werkten in dialoog met de traditie (de andere liederen). Veel hoofse liederen beginnen met een Natureingang (= de beschrijving van het voorjaar). > Dierverhalen zijn verhalen met dieren als personages. In Van den Vos Reinaerde wordt het hoofse levensideaal als uiterlijke schijn ontmaskerd: Reinaerts vijanden en slachtoffer laten zich leiden door onhoofse drijfveren, individueel belang en hebzucht. > In de 12e en 13e eeuw was er sprake van een overgang van een feodale maatschappij naar een stedelijke samenleving. De stedelijke samenleving stond kritisch tegenover de machts- en rechtsuitoefening van de feodale samenleving. > De hoofse cultuur was een wereldlijke cultuur. De teksten die tot de geestelijke letterkunde worden gerekend, propageren geen wereldlijke cultuur, maar zijn kerkelijke cultuur. Het gaat over religieuze zaken en over de kracht van het christendom. Het publiek bestond uit gewone gelovigen. Pagina 4 van 5
5 > Exempelen zijn korte verhaaltjes die preken aantrekkelijker maakten, geschreven door geestelijken. > Marialegenden zijn teksten die geschreven zijn, ter ere van Maria (bijv. Beatrijs). > Vanaf de 14e eeuw was er in de steden een bloeiende toneelpraktijk. Dit toneel werd door beroepsacteurs in open lucht of zaal tegen betaling opgevoerd. Er waren verschillende toneelstukken: - Geestelijk toneel: tijdens de kerkelijke hoogtijdagen. - Wereldlijk toneel: zoals de 4 abele spelen. - Sotternie: een aantal korte kluchten (na de abele spelen). * Annexatie = overnemen. * Adaptatie = aanpassen. > Begin 15e eeuw ontstonden er in de steden verenigingen waar men literatuur beoefende. De rederijkers (dichters) zaten in rederijkerskamers. De leden daarvan waren grotendeels afkomstig uit de schrijvende middenstand (onderwijzers, notarissen). > Rederijkers konden een belangrijke opiniërende rol spelen in steden, tijdens stedelijke activiteiten. Hun teksten waren voornamelijk bedoeld voor publieke voordracht voor een stedelijk verhoor. Een geliefde rederijkersdichtvorm was het refrein: een gedicht van minimaal 4 strofen, met één vaste slotregel per strofe (= de stok). > Een rederijkerskamer was goed georganiseerd met een voorzitter, penningmeester, beschermheer of erevoorzitter en een artistieke leider (= factor) die beginners les gaf en zelf de belangrijkste toneelstukken schreef. Rederijkerskamers organiseerden landjuwelen: toneelwedstrijden waar meerdere rederijkerskamers aan deelnamen. Ook werd er gediscussieerd over het nieuwe geloof (= reformatie) en het humanisme. Pagina 5 van 5
De mondeling overgeleverde verhalen (orale cultuur) werd vast gelegd op kleitabletten.
Samenvatting door E. 1504 woorden 10 februari 2014 5.7 27 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland Voorgeschiedenis: literatuur van Mesopotamië tot Rome In Mesopotamië werd in 3400 v.chr. voor het
Nadere informatiehavo 1
havo www.mevrouwzus.wordpress.com 1 www.mevrouwzus.wordpress.com 2 Tekstfragmenten/gedichten + vragen (kennis toepassen); Wat is? Noem kenmerken van (begrippen leren) Koppel titels aan schrijvers. www.mevrouwzus.wordpress.com
Nadere informatieSamenvatting Nederlands Cursus 8: Voorgeschiedenis en middeleeuwen
Samenvatting Nederlands Cursus 8: Voorgeschiedenis en middeleeuwen Samenvatting door een scholier 2711 woorden 21 juni 2012 6,5 151 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland Hoofdstuk 1: Historische
Nadere informatieTijd van monniken en ridders (500 100) 3.1 Leenheren en leenmannen (500 100) (500 100) Plundering Rome door Alarik in 410, tekening uit de 20 e eeuw
3.1 Leenheren en nen 3.1 Leenheren en nen Gallië was rond 450 n. Chr. al meer dan 4 eeuwen (sinds Caesar) onder Romeins bestuur en een sterk geromaniseerd gebied, cultuur, bestuur, economie, taal en geloof
Nadere informatieTijd van monniken en ridders ( ) 3.1 Leenheren en leenmannen ( ) ( ) Plundering Rome door Alarik in 410, tekening uit de 20 e eeuw
3.1 Leenheren en nen 3.1 Leenheren en nen Gallië was rond 450 n. Chr. al meer dan 4 eeuwen (sinds Caesar) onder Romeins bestuur en een sterk geromaniseerd gebied, cultuur, bestuur, economie, taal en geloof
Nadere informatieSamenvatting Nederlands Nederlandse literatuurgeschiedenis
Samenvatting Nederlands Nederlandse literatuu Samenvatting door een scholier 2178 woorden 25 januari 2011 4,4 14 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland NEDERLANDSE LITERATUURGESCHIEDENIS Literatuur
Nadere informatieLaagland cursus 8. Lees eerst de hele cursus (nog) eens door
Lees eerst de hele cursus (nog) eens door Bijbel Christendom Het Christendom is ontstaan in de periode van het Romeinse Keizerrijk. Het heilige boek van het Christendom is de Bijbel. De Bijbel is geschreven
Nadere informatieSamenvatting Nederlands Literatuurgeschiedenis Middeleeuwen, 16e en 17e eeuw
Samenvatting Nederlands Literatuurgeschiedenis Middeleeuwen, 16e en 17e eeuw Samenvatting door een scholier 2772 woorden 21 maart 2004 7,3 458 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland Literatuurgeschiedenis
Nadere informatieEen weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden
Nadere informatie3. Door de kruistochten werden de wegen naar het Oosten weer bekend en werd
Samenvatting door M. 1059 woorden 9 december 2013 6 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 3.2 Waardoor de handel herleeft in de hoge middeleeuwen 1. Handelaren gingen zicht weer organiseren en gingen samenwerken
Nadere informatieTijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
Nadere informatieDe evangeliën en hun betrouwbaarheid
De evangeliën en hun betrouwbaarheid blok F - nivo 3 - avond 3 Tijd Wat gaan we doen 19.00 Mentorkwartiertje 19.15 Terugblik en intro 19.20 Discussie: het evangelie van Judas 19.30 Historisch betrouwbaar?
Nadere informatieTijd van monniken en ridders (500 100 n. Chr.) 3.3 Christendom in Europa. De verspreiding van het christendom in geheel Europa.
391 n Chr Onder keizer Theodosius wordt het christendom de staatsgodsdienst in Romeinse Rijk 496 n Chr De Frankische koning Clovis en vele andere Franken bekeren zich tot het christendom Wat waren de belangrijkste
Nadere informatie2 juni 2019 [STUDIEPLANNER GESCHIEDENIS VWO TOT KERST] overig. Lesweek. activiteiten. / verrijken/ verdiepen *
Vanaf Vaste activiteiten PERIODE 1 34 19/8 di: start lessen Leerdoelen hoe tijd voor geschiedenis werkt en kunnen er zelf mee aan de slag 35 26/8 de belangrijkste gebeurtenissen in het tijdvak van jagers
Nadere informatie5,1. Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders.
Samenvatting door Anoniem 686 woorden 2 maart 2013 5,1 27 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Hoofdstuk 3 De tijd van monniken en ridders. Paragraaf 1 De Romeinen trekken zich terug. 1. Welke
Nadere informatieToetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen
Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige
Nadere informatieKarel de Grote en het feodale stelsel. Rilana Kuiters. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Rilana Kuiters Laatst gewijzigd 09 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/73905 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van Kennisnet.
Nadere informatieNaam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel
Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij
Nadere informatieVerspreiding christendom vmbo12
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 12 july 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62161 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieHC Stedelijke Dynamiek in de Lage Landen ( )
HC Stedelijke Dynamiek in de Lage Landen (1050-1700) Vraag 1 Wat maakte de opkomst van de stedelijke burgerij in de Nederlanden mogelijk? Periode: 1050-1302 Opkomst van de stedelijke burgerij - De opkomst
Nadere informatieDagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Nadere informatieParagraaf 1 t/m 13 6/7 en 11 minder belangrijk. Hoofdstuk 3: De Middeleeuwen
Paragraaf 1 t/m 13 6/7 en 11 minder belangrijk Hoofdstuk 3: De Middeleeuwen 1. De verbreiding van het christendom in Europa 481: Clovis werd koning van één vd Frankische stammen, hij liet de Franken christenen
Nadere informatieNu'ge bouwwerken Realis5sche beeldhouwkunst Schilderkunst met perspec5ef Veel mozaïek Vereren van de keizer Afname geloof in goden Toename geloof in
750 0 500 Nu'ge bouwwerken Realis5sche beeldhouwkunst Schilderkunst met perspec5ef Veel mozaïek Vereren van de keizer Afname geloof in goden Toename geloof in God 4 de 10 de eeuw 10 de 13 de eeuw 13 de
Nadere informatieBrandaan. Geschiedenis WERKBOEK
7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Juul Lelieveld, Frederike Pals, Jacques van der Pijl Controle historische
Nadere informatieJagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten
Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Van de oogst van hun land en van hun dieren Jagers & boeren Wat
Nadere informatieWELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus. NT-les 1 ETS-jaar 1
WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen
Nadere informatieTIJDLIJN VAN DE MIDDELEEUWEN TIJDLIJN
e-book Deze serie bestaat uit... 978-94-6175-209-3 (HB) 978-94-6175-153-9 (HB) 978-94-6175-963-4 (e-book) 978-94-6175-967-2 (e-book) 978-94-6175-210-9 (HB) 978-94-6175-155-3 (HB) 978-94-6175-154-6 (HB)
Nadere informatieGeschiedenis kwartet Tijd van jagers en boeren
Geschiedenis kwartet jagers en boeren jagers en boeren jagers en boeren Reusachtige stenen die door mensen op elkaar gelegd zijn. Zo maakten ze een begraafplaats. * Hunebedden * Drenthe * Trechterbekers
Nadere informatieWELKOM! Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën
WELKOM! Inleiding op het NT Vier getuigenissen over Jezus NT-les 1 ETS-jaar 1 Programma Welkom en opening Kennismaking en informatie ETS Historische achtergrond van het NT Pauze De vier Evangeliën Doelen
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Over de vos Reinaert door Onbekend
Boekverslag Nederlands Over de vos Reinaert door Onbekend Boekverslag door S. 1180 woorden 16 maart 2013 6,2 6 keer beoordeeld Auteur Genre Onbekend Middeleeuws verhaal, Komedie Eerste uitgave 1300 Vak
Nadere informatieSamenvatting literatuurgeschiedenis
Samenvatting door Guusje 1673 woorden 13 januari 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland Samenvatting literatuurgeschiedenis De Utrechtse doopgelofte uit ongeveer 800 wordt beschouwd als
Nadere informatieKlassieke Muziekgeschiedenis De Middeleeuwen (500 1500)
Klassieke Muziekgeschiedenis De Middeleeuwen (500 1500) Algemeen Als je aan de Middeleeuwen denkt, dan denk je waarschijnlijk aan grote kastelen, ridders en jonkvrouwen. Natuurlijk, dit is een gedeelte
Nadere informatieLes 3 Monniken en Ridders MUZIEK
Les 3 Monniken en Ridders MUZIEK Annemieke Hooijschuur en Hanneke de Jong Les 3 Monniken en Ridders MUZIEK Wereldlijke en Geestelijke Voorkennis De leerlingen zijn enigszins op de hoogte van de levenswijze
Nadere informatie5,8. Samenvatting door een scholier 933 woorden 28 november keer beoordeeld. Geschiedenis. Begrippen:
Samenvatting door een scholier 933 woorden 28 november 2012 5,8 118 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Begrippen: Atheense democratie: een vorm waarbij het bestuur het volk (demos) via stemming
Nadere informatieVerspreiding christendom vmbo12
banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 19 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62161 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van
Nadere informatieNaam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn
Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen
Nadere informatieONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN
STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten om de macht (235 284 meer dan 50 soldatenkeizers ) 3. Waardevermindering van het geld
Nadere informatieG E S C H I E D E N I S - A A N T E K E N I N G E N H 1 / 2 / 3
G E S C H I E D E N I S - A A N T E K E N I N G E N H 1 / 2 / 3 HOOFDSTUK 1 PARAGRAAF 1 Weg van de mensheid: - Staat in Afrika - Van daaruit Verspreiding over de rest van de wereld - Mens behoort tot de
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen
Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken
Nadere informatieOpdracht Nederlands Middeleeuwen
Opdracht Nederlands Middeleeuwen Opdracht door een scholier 1962 woorden 14 maart 2005 4,7 56 keer beoordeeld Vak Nederlands Opdrachten 1 Vroege middeleeuwen (400-900) Volle middeleeuwen (900-1300) Late
Nadere informatieGROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1
GROTE-LIJN-OVERZICHT VAN TIJDVAKKEN BEHANDELD IN LEERJAAR 1 Tijdvak Jagers en boeren; van de eerste mensen 3000 v. C. prehistorie; van de eerste mensen - 3000 v.c. Samenlevingstype: eerst jagers/verzamelaars,
Nadere informatieFeodalisme hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 December 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62228 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken
Nadere informatieAntwoorden invuloefening bij de film Literatuurgeschiedenis de middeleeuwen
Antwoorden invuloefening bij de film Literatuurgeschiedenis de middeleeuwen 26 september 2015 Kijk naar de film over middelnederlandse literatuur op www.onlinenederlands.nl of https://youtu.be/0yd3ha4vuf8
Nadere informatieSOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus
SOLA SCRIPTURA VERKONDIGING 5 FEBRUARI 2017 Zusters en broeders, gemeente van onze Heere Jezus Christus Aan het eind van zijn leven schreef Maarten Luther: 1 "Alles wat ik gedaan heb, is het Woord van
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten om de macht (235 284 meer dan 50 soldatenkeizers ) 3. Waardevermindering van het geld
Nadere informatieTijd van Grieken en Romeinen. 2.4 De late oudheid. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen
De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 Samenvatting door B. 1191 woorden 7 oktober 2016 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Tijdvak 3 Tijd van monniken en ridders De vroege middeleeuwen 500-1000 https://www.scholieren.com/verslag/samenvatting-geschiedenis-hoofdstuk-3-98166
Nadere informatieV4 cp3 Romaans Gotiek
ART HISTORY De middeleeuwen 500-1400 V4 cp3 Romaans 1000-1200 Gotiek 1200-1400 Tijdlijn Vroege middeleeuwen Gotiek RomaRoans Romaans Christendom als bindende factor Doordat het centrale gezag in Europa
Nadere informatieNed. is nog geen staatkundige eenheid: de gewesten vallen onder het Duitse keizerrijk. Er worden kruistochten ondernomen tegen de heidenen.
Samenvatting door een scholier 1434 woorden 21 juni 2003 5.6 60 keer beoordeeld Vak Methode Literatuurkunde Centraal examen Literatuur uit de Middeleeuwen: 1.1 Politieke achtergronden Ned. is nog geen
Nadere informatieInleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis 3.3 het christendom in Europa de islam in Europa + antwoorden Leerdoelen
Samenvatting Geschiedenis 3.3 het christendom in Europa + 3.4 de islam in Europa + antwoorden Leerdoelen Samenvatting door een scholier 1733 woorden 11 december 2017 5,6 19 keer beoordeeld Vak Methode
Nadere informatieIslam voor iedereen. Is de bijbel een openbaring van God. auteur: Shabir Ally. revisie: Abdul-Jabbar van de Ven. revisie: Yassien Abo Abdillah
Is de bijbel een openbaring van God ] لونلدية - dutch [ nederlands - auteur: Shabir Ally revisie: Abdul-Jabbar van de Ven revisie: Yassien Abo Abdillah Kantoor voor da'wa Rabwah (Riyad) 2013-1434 Islam
Nadere informatieInfo plus Het leenstelsel
Project Middeleeuwen F- verrijking week 1 Info plus Het leenstelsel Inleiding De Middeleeuwen betekent letterlijk de tussentijd. Deze naam is pas later aan deze periode in de geschiedenis gegeven. De naam
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren
Nadere informatieJOOST VAN DEN VONDEL. Jakub Jun Kristýna Němčanská Ema Kubovičová
JOOST VAN DEN VONDEL Jakub Jun Kristýna Němčanská Ema Kubovičová 1. Geboren in Duitsland op 17 november 1587 Overleden te Amsterdam op 5 februari 1679 Vanaf 1596 leefde hij in Amsterdam 2. Streven naar
Nadere informatieLimburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon. les 1: Wie waren de graven van Loon
Limburg tussen staf en troon 1000 jaar graafschap Loon les 1: Wie waren de graven van Loon Na deze les kan je de geschiedenis van het graafschap Loon aanduiden op je tijdbalk; kan je informatie opzoeken
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp
Nadere informatieDit omvat de boeken van de joden over hun geloof in god. Hierin kun je lezen over:
Samenvatting door een scholier 1098 woorden 6 juni 2005 6,2 41 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Levensbeschouwing 4.2. De bijbel De bijbel is het belangrijkste heilige boek van christenen. Pas rond
Nadere informatieDe klassieke tijdlijn
De klassieke tijdlijn In de lessen geschiedenis heb je waarschijnlijk al gehoord over de tijdlijnen, of de historische periodes en waarschijnlijk ook over exacte datums zoals 476. In dit documentje kom
Nadere informatieFeodalisme hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.
Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62228 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatie7.3. Samenvatting door een scholier 2506 woorden 7 januari keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 2506 woorden 7 januari 2010 7.3 104 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland Nederlands Literatuur Laagland Proefwerk: Hoofdstuk 1 t/m 7, 12 Aantekeningen Hand-out
Nadere informatieSamenvatting Nederlands Literatuurgeschiedenis
Samenvatting Nederlands Literatuurgeschiedenis Samenvatting door een scholier 772 woorden 19 juni 2018 0 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Dautzenberg Nederlands Literatuur geschiedenis Middeleeuwen
Nadere informatieTIJD VAN MONNIKEN EN RIDDERS. 732: Karel Martel verslaat de Arabieren bij Poitiers
Monniken en Ridders Het Frankische rijk TIJD VAN MONNIKEN EN RIDDERS 400 500 700 600 800 732: Karel Martel verslaat de Arabieren bij Poitiers 1000 500 732: Karel de Grote overlijdt en wordt begraven te
Nadere informatieHet begin van staatsvorming en centralisatie. Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats?
Onderzoeksvraag; Hoe vond de staatsvorming van Engeland, Frankrijk en het hertogdom Bourgondië plaats? Voorbeeld 1: Engeland De bezittingen van de Engelse koning Hendrik II in Frankrijk rond 1180 zijn
Nadere informatieDe VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen?
De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen? Toestanden, instellingen die gedurende een lange tijd min of meer onveranderd hebben bestaan, een verschijnsel
Nadere informatieToelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 7 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Boze
Nadere informatieExamen Geschiedenis. Geef de 7 tijdsvakken: Mintiens Quintin
Examen Geschiedenis Geef de 7 tijdsvakken: Prehistorie :... 3500 v.c Stroomculturen : 3500 v.c 800 v.c Klassieke Oudheid : 800 v.c 500 n.c Middeleeuwen : 500 n.c 1450 n.c Nieuwe tijd : 1450 n.c 1750 n.c
Nadere informatieInleiding geschiedenis Griekenland
Europa rond de Middellandse Zee rond 500 v. Chr. Sint-Janslyceum s-hertogenbosch, Theo Manders Inleiding geschiedenis Griekenland Rond 2000 v. Chr. Stedelijke centra: Op Kreta, Minoische cultuur Op Griekse
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Elckerlijc door Onbekend
Boekverslag Nederlands Elckerlijc door Onbekend Boekverslag door C. 1869 woorden 2 juli 2014 6,7 22 keer beoordeeld Auteur Genre Onbekend Middeleeuws verhaal Eerste uitgave 1400 Vak Nederlands Boekverslag
Nadere informatie5.4. Cursus 8 Middeleeuwen. Samenvatting door een scholier 6720 woorden 19 november keer beoordeeld. Nederlands
Samenvatting door een scholier 6720 woorden 19 november 2017 5.4 19 keer beoordeeld Vak Methode Nederlands Laagland Samenvatting literatuurgeschiedenis Cursus 8 Middeleeuwen Tijd van Grieken en Romeinen:
Nadere informatieGG - Godsdienst en Steden-Nieuw
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Kristel Brekelmans 11 January 2016 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/70270 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van
Nadere informatieNB: Lezen, leren en reproduceren. Er zijn 4 typen emotie; somber, blij, woedend en Koud en droog: melancholisch
Nederlands aantekeningen middeleeuwen Mentaliteit middeleeuwen: Het leven op aarde is niet leuk; ik wil dood, dan is mijn leven beter! Idee middeleeuwen: Alles bestaat uit 4 elementen, namelijk: - Aarde
Nadere informatieDe opkomst van het christendom
De opkomst van het christendom Goden in het Romeinse Rijk Net als de Egyptenaren, Grieken en Germanen geloofden de Romeinen in veel goden. Apollo De belangrijkste waren de staatsgoden zoals Jupiter en
Nadere informatieNieuwe uitgave van de Leefregel van Franciscus.
Preek van de week: zondag 18 november 2018 Predikant: Arend Linde De Vredehorst Lezing: OT: Psalm 146 NT: Marcus 12: 38 13: 2 1. Verhaal. Franciscus. Jullie kennen de heilige Franciscus. Hij leefde rond
Nadere informatieFrederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom
Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom De zeven deugden bestaan al heel lang. Al sinds het begin van de mensheid. Adam zat alleen in het hemelse rijk. Hij verveelde zich
Nadere informatieHet Frankische rijk. Bedreigd door de islam. Monniken en Ridders
prehistorie 32 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Monniken en Ridders Het Frankische rijk Jos staat in een hoek van de kringloopwinkel in een grote doos te grabbelen. Hij rommelt
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Il visconte dimezzato door Italo Calvino
Boekverslag Nederlands Il visconte dimezzato door Italo Calvino Boekverslag door een scholier 1809 woorden 14 april 2016 3,3 4 keer beoordeeld Auteur Italo Calvino Eerste uitgave 1952 Vak Nederlands Zakelijke
Nadere informatieAugustinus. Utrecht verhaalt: ( ) bladzijden uit het boek Doornburgh verhaalt. Doornburgh/ Dames en heren (bewoners)/
Utrecht verhaalt: Augustinus (354 430) bladzijden uit het boek Doornburgh verhaalt Augustinus (354 430) Zr.Mirjam, Priorij Emmaus te Maarssen 2015 Utrecht verhaalt is een concept van ar-gitect Bij gebruik
Nadere informatieTijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie. Kenmerkende aspecten. Begrippen
Tijd van jagers en boeren? 3000 v. Chr. Prehistorie 1. De levenswijze van jager-verzamelaars. 2. Het ontstaan van landbouw en landbouwsamenlevingen. 3. Het ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen.
Nadere informatie5,6. Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inhoudsopgave:
Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober 2004 5,6 36 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inhoudsopgave: Voorwoord Het Christendom Het ontstaan van het Christendom Christelijke stromingen Video
Nadere informatieDe VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen?
De VOGGP Wat is eigenlijk een VOGGP? De V staat voor een verschijnsel. Wat zijn verschijnselen? Toestanden, instellingen die gedurende een lange tijd min of meer onveranderd hebben bestaan, een verschijnsel
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 4 Samenvatting door een scholier 990 woorden 24 februari 2018 4,2 7 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 + kenmerkende
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 en 4
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 3 en 4 Samenvatting door een scholier 2051 woorden 3 oktober 2012 7,6 20 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Werkplaats HOOFDSTUK 3 De wereld in de tijd van monniken
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Jagers en Boeren
Samenvatting Geschiedenis Jagers en Boeren Samenvatting door B. 771 woorden 7 oktober 2016 2,9 8 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Tijdvak 1 Tijd van jagers en boeren Jagers en boeren -3000 v. Chr. Pagina
Nadere informatieDE STANDENMAATSCHAPPIJ
DE STANDENMAATSCHAPPIJ 1)DE DRIE STANDEN Een bisschop schets de ideale samenleving De menselijke wet onderscheidt naast de geestelijk stand nog twee andere standen. De edelman en de onvrijen worden niet
Nadere informatie6,5. Samenvatting door J woorden 9 januari keer beoordeeld. Geschiedenis Sprekend verleden. Samenvatting geschiedenis 2: hoofdstuk 2
Samenvatting door J. 2064 woorden 9 januari 2003 6,5 28 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Samenvatting geschiedenis 2: hoofdstuk 2 De Middeleeuwen (500-1500) De middeleeuwen kreeg
Nadere informatieLiteratuur in de middeleeuwen
Literatuur in de middeleeuwen naam: klas:.. reader literatuur periode B, 11/ 12 1 Inhoudopgave 1. Inleiding Inleiding 3 Opdracht 1 3 2. Literatuur aan het hof Begrippenlijst 4 Opdracht 2 Roelantslied 4
Nadere informatieAANTEKENINGEN WAAROM WERD GOD EEN MENS?
AANTEKENINGEN Alles draait om de visie op Jezus Christus. Door de eeuwen heen is er veel discussie geweest over Jezus. Zeker na de Verlichting werd Hij zeer kritisch bekeken. De vraag is waar je je op
Nadere informatieHet Rijk wordt in tweeën gesplitst om de volgende reden, waardoor het verval intrad:
Samenvatting door A. 1923 woorden 27 mei 2015 7.1 81 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Middeleeuwen De val van het West-Romeinse Rijk was in 476 dus lieten historici de middeleeuwen in 500
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door A. 2003 woorden 24 oktober 2010 6,3 182 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Samenvatting geschiedenis H.1 1 Over de nieuwe
Nadere informatieHet sacrament van. Het vormsel. Sacramenten
Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk
Nadere informatie4 Inhou.d. INTRO2 I RUiMTE I 1 I Het laat-romeinse Rijk I 2 I Germaanse invallen I 3 I Hoofdrolspelers rond de Middellandse Zee
INTRO 1 I TIJD I 1 I Oe middeleeuwen in de tijd geplaatst I 2 I Oe middeleeuwen en beeldvorming I 3 I Oe middeleeuwen en de Europese identiteit INTRO2 I RUiMTE I 1 I Het laat-romeinse Rijk I 2 I Germaanse
Nadere informatieTijd van Monniken en ridders: Het Christendom
Tijd van Monniken en ridders: Het Christendom Monnikenwerk Dit is Jorik, hij is arm Zijn vader werkt op het land Dat land is van de monniken Jorik wil een appel pakken uit de boom Hij valt en breekt een
Nadere informatieHet sacrament van. Het vormsel. Sacramenten
Het sacrament van Het vormsel Sacramenten DSacramenten Deze geloofsboekjes gaan over de zeven sacramenten. Sacramenten zijn tekens, in woord en gebaar, die we in Jezus Naam in de gemeenschap van de Kerk
Nadere informatieOnderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten?
Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten? Rond 1080 bedreigen de minder tolerante Seldjoeken Constantinopel. Het werd voor christelijke pelgrims steeds moeilijker
Nadere informatie1 Monnikenwerk KLOOSTER MONNIKEN. Jorik is bang dat hij straf krijgt van de broeder, omdat hij een appel van het klooster wilde stelen.
les 1 Monnikenwerk 4 Waar of niet waar? Zet een kring om de goede letters. waar niet waar K O In de ziekenzaal werken verpleegsters. R E Jorik weet eerst niet waar hij is. T N De vader van Jorik is een
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1
Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 1 Samenvatting door een scholier 1839 woorden 11 oktober 2011 6,9 13 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden 1 Nieuwe Tijd = tijd van ±1500 tot ±1800
Nadere informatieVerslag Geschiedenis Hoofdstuk 3 - vragen en antwoorden
Verslag Geschiedenis Hoofdstuk 3 - vragen en a Verslag door een scholier 2804 woorden 3 mei 2012 5,6 13 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden P1: De verspreiding van het christendom
Nadere informatieH6 Middeleeuwse stad
H6 Middeleeuwse stad 1 13e eeuw het plattelandsleven veranderde Waarom? - Europa werd veiliger - verbeterd waterbeheer * aanleg dijken: - zeewater buiten houden - waterpeil polder regelen * poldermodel
Nadere informatie