GRI tabel. Inleiding. G4-1 Strategie en analyse

Transcriptie

1 GRI tabel Inleiding Het GRI verslaggevingraamwerk is een algemeen aanvaarde verslaggevingsrichtlijn over de economische, milieugerelateerde en sociale prestaties van een organisatie. Dit raamwerk is te vinden op de GRI website ( De NWB Bank wil haar duurzaamheidverslaglegging conform het GRI raamwerk verzorgen. In het jaarverslag 2015 rapporteert de NWB Bank op basis van GRI 4.0 richtlijnen. Door KPMG is voor de NWB Bank een Assurance rapport afgegeven bij het MVO hoofdstuk. Onderstaand wordt een overzicht gegeven van de standard disclosures en specific disclosures (materiele onderwerpen, indicatoren, management approach) behorende bij het in accordance core niveau van G4. In deze tabel staat een GRI index met verwijzingen naar het jaarverslag Een begrippenlijst is opgenomen in appendix 4. G4-1 Strategie en analyse De visie van de NWB Bank vormt het vertrekpunt voor haar MVO-beleid: Als klantgerichte, robuuste en duurzame financiële partner, langdurige relaties aangaan met onze stakeholders en hen in staat te stellen hun maatschappelijke taak in Nederland zo goed mogelijk uit te voeren, dat is de visie van de NWB Bank. Maatschappelijke verantwoordelijkheid, een sterke financiële positie en een efficiënte bedrijfsvoering vormen daarbij de basis. De NWB Bank wil bijdragen aan een stabiele en robuuste financiële sector die op zijn beurt bijdraagt aan een economie die de mens dient en daarbij het leefmilieu zo min mogelijk belast. Door haar klanten van zo gunstig mogelijke financiering te voorzien stelt de NWB Bank de publieke sector in staat de kosten voor de uitvoering van haar maatschappelijke taak en de maatschappelijke voorzieningen in Nederland zo laag mogelijk te houden. 1 Strategie De NWB Bank houdt sinds haar oprichting in 1954 onverminderd vast aan het strategisch concept van een bank van en voor de overheid, die met een efficiënte, kwalitatief hoogwaardige en enthousiaste organisatie de Nederlandse overheid en instellingen binnen het publieke domein van de goedkoopst mogelijke financiering wil voorzien. De bank verwacht niet dat de strategie en het bedrijfsmodel de komende jaren wezenlijk veranderen. De MVO-ambities van de NWB Bank komen naar voren in haar kerntaken, bedrijfsvoering en maatschappelijke betrokkenheid. Op de langere termijn wil de NWB Bank op een in accordance core niveau van G4 blijven rapporteren binnen het GRI-raamwerk voor wat betreft de standard disclosures en specific disclosures (materiele onderwerpen, indicatoren, management approach). Naast de innovatie op het gebied van de waterobligaties zijn ook de unieke eigenschappen van de bank ingezet om te komen tot een samenwerking met de Europese Investeringsbank ( EIB ) om gezamenlijk op te trekken bij langetermijnfinancieringen in het publieke domein.

2 G4-2 Beschrijving van belangrijke gevolgen, risico s en mogelijkheden De beschrijving van de belangrijke gevolgen, risico s en mogelijkheden op basis van de strategie is weergegeven in de vorm van een SWOT analyse. Vanuit deze SWOT analyse zijn de doelstellingen in het MVO beleid bepaald. De verantwoording over de doelstellingen vindt plaats in het jaarverslag: Sterk Hoewel de kredietverlening van de bank, door haar klanten en werkterrein een inherent maatschappelijk en duurzaam karakter heeft, is de afgelopen jaren gewerkt aan het verder expliciteren van de ambities op het gebied van MVO in de kernprocessen, de bedrijfsvoering en de maatschappelijke betrokkenheid van de NWB Bank. Dit heeft er toe geleid dat de NWB Bank haar MVO-beleid heeft gekoppeld aan vier thema s. Om te komen tot deze thema s, vormen de kernwaarden van de NWB Bank (betrokken, betrouwbaar en bewust) het uitgangspunt. De gekozen thema s vloeien voort uit, en zijn consistent met, de algemene doelstellingen van de bank. Zodoende dragen zij bij aan het realiseren van deze doelstellingen. Als publiekesectorbank heeft de NWB Bank andere belangen en waarden dan puur commerciële partijen. Dit komt tot uitdrukking in de thema s van de NWB Bank: 1. Financiële expertise delen met de publieke sector; 2. Duurzaam en betrokken financieren; 3. Duurzaam en maatschappelijk opereren; 4. Integer en transparant handelen. 2 Aan deze thema s, die vanuit de organisatie zijn opgesteld met een goede afweging van de belangen van de verschillende stakeholders, worden meetbare doelstellingen gekoppeld waarover de bank jaarlijks rapporteert. Deze doelstellingen worden halfjaarlijks besproken en gemonitord in de CSR Committee. Langs deze weg wil de NWB Bank, naast de verantwoording voor haar financiële prestaties, ook verantwoording afleggen over haar maatschappelijke prestaties. Zwak/sterk De managementbenadering van MVO en haar keuzes op het gebied van duurzaamheid heeft NWB Bank afgestemd op haar relatief kleine kantoororganisatie met een beperkte impact (zwak) én op haar rol als financiële dienstverlener in de publieke sector met een grotere impact (sterk). Deze aanpak sluit nu en naar verwachting ook in de toekomst het beste aan bij de compacte organisatie van NWB Bank. Kansen MVO kan bijdragen aan een laag risicoprofiel. De NWB Bank maakt bewuste keuzes voor bepaalde producten, klanten en beleggingen en brengt bewust beperkingen aan. De NWB Bank onderneemt vanuit de kernwaarden bewust, betrokken en betrouwbaar. Voor de toekomst liggen er kansen voor wat betreft de vergrote aandacht voor vergroening van de activa op de balans van NWB Bank en van klanten en om deze verder te vertalen naar de funding van NWB Bank.

3 Risico s De volgende risico s zijn voor de NWB Bank het meest relevant op het gebied van MVO: n Reputatierisico; n Ketenrisico; n Integriteitsrisico; n Kennisniveau; n Milieubelasting en energieverspilling; De MVO onderwerpen governance, compliance en integriteit zijn belangrijk voor het reputatierisico van de NWB Bank. De compliance functie is gericht op het bevorderen van en (doen) toezien op de naleving van externe wet- en regelgeving, alsmede op interne procedures en gedragsregels die relevant zijn voor de integriteit en de daarmee samenhangende reputatie van de organisatie. De compliance functie binnen de NWB Bank is ondergebracht bij de afdeling Juridische Zaken en ziet toe op de primaire processen van de bank. Onder de categorie sociaal vallen de integriteit van het personeel en het opleidings- en kennisniveau. Deze risico s worden voornamelijk beheerst door externe- en in-house trainingen, halfjaarlijkse beoordelings- en ontwikkelingsgesprekken en het continu delen van kennis. Anderzijds wordt risico s ook beperkt middels een Pre-Employement-Screening (bij indiensttreding) en een DSI registratie voor medewerkers in commerciële of integriteitsgevoelige functies. Voor een kleine kantoororganisatie als NWB Bank is slechts een beperkt aantal van de milieuindicatorenrelevant en is de impact ook relatief beperkt te noemen. De NWB Bank heeft als organisatie echter een voorbeeldfunctie naar haar stakeholders, en vindt rapportage over milieufactoren daarom wel van belang. Bijkomend risico is de juistheid van de rapportage over milieu-indicatoren zoals CO 2 uitstoot. Deze risico s worden beperkt door de assurance van KPMG over de tekst en cijfers uit de MVO rapportage. 3 In het jaarverslag wordt toegelicht hoe de ontwikkelingen in de bancaire omgeving de groei van de NWB Bank en haar continuïteit beïnvloeden. Risico Matrix MVO Categorien Risico's Beheersing Monitoring Economisch Reputatierisico Beleid en Assurance Jaarlijks Ketenrisico Transparantie en dialoog Continu Sociaal Integriteitsrisico Training en informeren Continu Kennisniveau Educatie en ontwikkeling Continu Milieu Milieubelasting Compensatie, digitalisering en reductie Continu Energieverspilling Reductie Continu De mate waarin de NWB Bank bereid is om bovenstaande risico s te accepteren is voor de economische risico s opgenomen in de risk appetite van de bank. Voor de sociale en de milieu risico s is dit meegenomen in de bepaling van het MVO beleid. Het MVO beleid is opgenomen op de website. Over het algemeen is de bank bereid een beperkt risico te accepteren gezien de strategie van de bank.

4 Organisatieprofiel G4-3 Naam organisatie Nederlandse Waterschapsbank N.V. (Handelsnaam: NWB Bank) G4-4 Producten en/of diensten De NWB Bank is een vooraanstaande financiële dienstverlener voor de overheidssector. Voor waterschappen, woningbouwcorporaties, gemeenten, provincies, gezondheidszorg, onderwijs en activiteiten op het gebied van water en milieu, arrangeert de bank korte en langlopende kredieten. Als huisbankier van de waterschappen levert de NWB Bank diensten op het gebied van betalingsverkeer. In 2015 is de NWB Bank gestart met de financiering van PPS-projecten (infrastructurele en accommodatie projecten binnen het Nederlandse publieke domein). Voor de NWB Bank betekent dit een bijdrage op het terrein van duurzaam en maatschappelijk ondernemen (bijvoorbeeld duurzame water projecten), samen met de overheid die naar mogelijkheden zoekt om in een restrictief budgettaire omgeving via PPS-structuren toch tot een optimale realisatie van investeringen te komen. Hier zal de NWB Bank inspelen op mogelijkheden om haar dienstverlening aan instellingen met een publieke taak uit te breiden. G4-5 Locatie van het hoofdkantoor Den Haag G4-6 Aantal landen en namen van landen met grootschalige activiteiten of met specifieke relevantie voor duurzaamheidkwesties die in het verslag aan de orde komen. De NWB Bank richt zich op Nederland voor wat betreft de kredietverlening. 4 G4-7 Eigendomsstructuur en de rechtsvorm Aandeelhouders: Waterschappen 81%, Staat der Nederlanden 17%, en provincies 2%. Rechtsvorm: naamloze vennootschap met beperkte aansprakelijkheid. G4-8 Afzetmarkten (geografische verdeling, sectoren die worden bediend en soorten klanten/begunstigden) De NWB Bank richt zich voor wat betreft haar kredietverlening op de Nederlandse publieke sector en is ten behoeve van haar funding actief op de internationale kapitaalmarkten. Voor een verdere toelichting op de klanten, investeerders en relevante markten wordt verwezen naar pagina 24 t/m 29 van het jaarverslag. G4-9 Bedrijfsomvang Zie de kerncijfers in het Jaarverslag en het verslag van HRM.

5 G4-10 Medewerkers In onderstaande tabel is het aantal medewerkers opgenomen, verdeeld naar mannen en vrouwen. Jaartal Aantal medewerkers 51 (46.2 fte) 53 (48.5 fte) 54 (49.6 fte) Aantal mannen 31 (30.8 fte) 31 (30.7 fte) 34 (33.3 fte) Aantal vrouwen 20 (15.4 fte) 22 (17.9 fte) 20 (16.3 fte) Het betrof 52 personen met een kantoorfunctie en 2 met een facilitaire functie. De NWB Bank maakt geen substantieel gebruik van ZZP-ers. In onderstaande tabel is het aantal medewerkers met het soort contract opgenomen. Jaartal % aantal a) disclosure of ratio of permanent to temporary contracts Percentage of employees with a permanent contract Percentage of employees with a temporary contract coverage b) not directly employed workforce i) ratio of directly employed to not directly employed workforce Percentage of directly employed workforce Percentage of not directly employed workforce ii) Types of not directly employed workforce Business activities 5 Onderstaand de verdeling tussen man/vrouw: Man Vrouw Aantal mw s Afdeling backoffice secretariaat directie finance & control hr iad ict legal & compliance public finance risk management security & facility management treasury

6 G4-11 Percentage medewerkers dat onder CAO valt 49 medewerkers vallen onder de werkingssfeer van de Algemene Bank-CAO, 5 medewerkers inclusief bestuurders niet. De arbeidsvoorwaarden voortvloeiend uit de CAO worden grotendeels gehanteerd voor de laatst genoemde categorie. G4-12 Keten De keuzes om in de waardeketen te rapporteren zijn gebaseerd op de plot materiele onderwerpen. Op basis van de PMO worden de onderwerpen op materialiteit geselecteerd en wordt de rapportage hierop afgestemd. De focus van activiteiten van NWB Bank ligt bij de Nederlandse publieke sector en derhalve is ook de MVO rapportage vooral gericht op onderwerpen relevant voor deze sector. Onderwerpen die niet in de PMO naar voren komen, bijvoorbeeld onderwerpen die niet relevant zijn voor de publieke sector vallen doorgaans buiten de rapportage. 6 Funding en Human Captital (innovatie) Financiering op maat voor (semi) overheidsinstellingen Maatschappelijke meerwaarde G4-13 Significante veranderingen wat betreft omvang, structuur of eigendom Geen G4-14 Toelichting over de toepassing van het voorzorgsprincipe door de verslaggevende organisatie Het voorzorgsprincipe gaat ervan uit dat je, voordat je een product op de markt brengt of een activiteit start, ook de mogelijke risico s inschat voor mens en leefmilieu. Het voorzorgsprincipe wordt veelvuldig gehanteerd middels vooronderzoek. Er worden afwegingen gemaakt, bijvoorbeeld bij het accepteren van nieuwe klanten, het verstrekken van kredieten en het ontwikkelen van nieuwe producten. Hierbij hanteert de bank het voorzorgsprincipe. Dit is ondermeer terug te vinden in het product goedkeuringsproces.

7 G4-15 Extern ontwikkelde economische, milieu gerelateerde en sociale handvesten, principes of andere initiatieven die de bank onderschrijft n GRI richtlijnen (GRI is een bindend principe voor staatsdeelnemingen); n Millennium Development Goals van de Verenigde Naties (indirect via NWB Fonds) (vrijwillig initiatief); n (Vernieuwde) Code Banken (bindend principe); n Nederlandse Corporate Governance Code (vrijwillige toepassing) n Equator principles; n UN Global compact principles (zie appendix 2) n Klimtaatstatement NVB (zie appendix 3). Daarnaast heeft de bank ook in 2015 weer deelgenomen aan de Transparantiebenchmark van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Op deze Transparantiebenchmark komt de NWB Bank met haar score op plaats 31 (2014: 28) in de groep van 461 deelnemers. G4-16 Lidmaatschap van verenigingen (zoals brancheverenigingen) en/of andere belangenorganisaties waarin de bank participeert n NVB (Nederlandse Vereniging van banken) n EAPB (European Association of Public Banks) n ISDA (International Swap Dealers Association) n ICMA (International Capital Markets Association) n ICLC (International Centre for Local Credit) n SUERF (The European Money and Finance Forum) n NWP (Netherlands Water Partnership) n IPFA (International Project Finance Association) n Stichting Instandhouding Nieuwspoort 7 Meermalen per jaar vindt overleg plaats met toezichthouder De Nederlandsche Bank/ Europese Centrale Bank, onder meer over risicobeheer, compliance en integriteit. De ambitie van de NWB Bank is de dialoog met de belanghebbenden verder te structureren. Er wordt ook deelgenomen aan diverse georganiseerde overleggen van ministeries, van de NVB (Nederlandse Vereniging van Banken) en de EAPB (European Association of Public Banks). Daarnaast kunnen reacties op maatschappelijke ontwikkelingen die van invloed zijn op de NWB Bank en haar stakeholders, worden opgenomen in het MVO-beleid. De reacties op het verslag van vorig jaar, voornamelijk afkomstig uit de Algemene Vergadering van Aandeelhouders, worden meegenomen bij de opstelling van het verslag over dit jaar.

8 Materiele onderwerpen en reikwijdte G4-17 Reikwijdte De NWB heeft geen dochtermaatschappijen, de gegevens betreffen alle onderdelen van de NWB Bank. Voor een samenvatting van de financiële gegevens wordt verwezen naar pagina 4 van het jaarverslag. In dit jaarverslag rapporteert de NWB Bank over de gehele organisatie. De NWB Bank heeft geen dochterondernemingen. Eind 2006 heeft de NWB Bank, in samenwerking met haar aandeelhouders en in samenspraak met de Unie van Waterschappen, de Stichting NWB Fonds opgericht. Het NWB Fonds ( is een onafhankelijke stichting, waaraan een bijdrage wordt verstrekt. (zie ook ketenverantwoordelijkheid) G4-18 Proces voor het bepalen van de inhoud van het verslag (relevantie, prioritering van onderwerpen, vaststellen welke belanghebbenden het verslag naar verwachting zullen gebruiken) Inhoud verslag Om te komen tot haar MVO-thema s vormen de kernwaarden van de NWB Bank het uitgangspunt. De gekozen thema s vloeien voort uit, en zijn consistent met, de algemene doelstellingen van de bank. De MVO-thema s van de NWB Bank zijn: 1. Financiële expertise delen met de publieke sector; 2. Duurzaam en betrokken financieren; 3. Duurzaam en maatschappelijk opereren; 4. Integer en transparant handelen. 8 De thema s zijn tot stand gekomen op grond van een dialoog met de stakeholders. Langs deze weg wil de NWB Bank, naast de verantwoording voor haar financiële prestaties, ook verantwoording afleggen over haar maatschappelijke prestaties. De specifieke onderwerpen komen naar voren in de plot materiele onderwerpen die jaarlijks wordt geactualiseerd. Doelgroep De doelgroep voor het verslag bestaat uit onze stakeholders: klanten, investeerders, medewerkers, aandeelhouders, toezichthouders en de overheid. Toetsing De informatie voor het verslag is aangedragen door diverse organisatieonderdelen. De inhoud van het verslag is intern beoordeeld door de Interne accountantsdienst. Externe Assurance van het MVO hoofdstuk is verzorgd door KPMG.

9 G4-19 G4-21 Plot Materiële Onderwerpen Onderstaand de Plot Materiële Onderwerpen (PMO) voor het verslagjaar 2015 voor de NWB Bank. Doel van de PMO is transparant te maken hoe en welke onderwerpen zijn geselecteerd voor de verslaglegging op basis van materialiteit. Het zijn 12 onderwerpen, waarvan in de plot de verhouding tussen het belang voor de NWB Bank en het belang van de stakeholders wordt aangegeven. De stakeholders in het kader van MVO zijn aandeelhouders, klanten, investeerders, medewerkers, toezichthouders en overheid. De onderwerpen met een toenemend belang voor deze stakeholders hebben niet altijd direct een toenemend belang voor de NWB Bank zelf. De materiële onderwerpen hebben een toenemend belang voor zowel de NWB Bank als de stakeholders. Duurzaamheidsimpact Kredietrelaties Belang stakeholders Laag Midden Hoog Beloningsbeleid Verslaglegging Milieu Impact HRM Toezicht Gedrag en cultuur Compliance Risicomanagement Governance Maatschappelijke betrokkenheid 9 Laag Midden Hoog Belang NWB Bank Aan de hand van gesprekken met stakeholders, online onderzoek en benchmarks ten opzichte van peers is onderzocht welke onderwerpen belangrijk zijn voor stakeholders. Het belang van de stakeholders bij de onderwerpen is vervolgens ingeschat aan de hand van de impact voor stakeholders en hun feedback. Hier zijn de belangen van de verschillende stakeholders meegewogen. Het kan namelijk zo zijn dat niet alle stakeholders dezelfde belangen hebben. Het belang voor de NWB Bank is bediscussieerd en vastgesteld in de CSR Committee waarin ook de directie is vertegenwoordigd. In de discussie is ook een aantal onderwerpen minder materieel

10 bevonden. In bovenstaande plot zijn deze onderwerpen daarom niet meegenomen. Door de CSR Committee zijn vooral de onderwerpen gedrag en cultuur, duurzaamheidsimpact en maatschappelijke betrokkenheid als materieel bestempeld. Governance, toezicht en compliance zijn vooral onderwerpen die in Directie verband als materieel zijn aangemerkt. Stakeholder Materieel onderwerp Thema en MVO beleid Aandeelhouders Beloningsbeleid Integer en transparant handelen Maatschappelijke betrokkenheid Duurzaam en betrokken financieren Klanten Kredietrelaties Financiële expertise delen met de publieke sector Maatschappelijke betrokkenheid Duurzaam en betrokken financieren Investeerders Duurzaamheidsimpact Duurzaam en betrokken financieren Transparantie Integer en transparant handelen Governance Integer en transparant handelen Medewerkers HRM Integer en transparant handelen Gedrag en cultuur Integer en transparant handelen Maatschappelijke betrokkenheid Duurzaam en betrokken financieren Toezichthouders Gedrag en cultuur Integer en transparant handelen Toezicht Integer en transparant handelen Compliance Integer en transparant handelen Risicomanagement Integer en transparant handelen Overheid Facilitair Duurzaam en maatschappelijk opereren Onderstaand een korte toelichting per onderwerp vanuit de stakeholder gezien. 10 Toelichting op de onderwerpen Governance De Nederlandse Vereniging van Banken heeft in 2014 een nieuwe Code Banken uitgebracht, welke uitgebreid is met o.a. het tuchtrecht. Dit houdt in dat medewerkers persoonlijk verantwoordelijk zijn voor het naleven van de gedragsregels en op niet-naleving daarvan kunnen worden aangesproken op basis van de bankierseed. DNB verwacht van besturen van financiële instellingen dat zij deskundig, integer en effectief zijn. Zij dienen onder meer een cultuur te bevorderen waar men voldoende aandacht heeft voor risico s (risico s kennen, begrijpen en beheersen), het belang van de klant en waar schadelijke en onwettige activiteiten niet worden geaccepteerd. Per 1 april 2015 worden ook mensen getoetst uit andere lagen van het management team (MT). Bij NWB Bank is het gehele MT getoetst op geschiktheid, waarmee aan de regeling is voldaan. De betrouwbaarheidstoets 2e echelon NWB Bank door DNB is afgerond met positief resultaat. Alle MT leden en directie zijn geregistreerd bij het Dutch Securities Institute (DSI). Dit laat zien dat de gedragsregels voor het adviseren over financiële producten serieus worden genomen en dat de medewerkers voldoen aan de opleidingen ervaringseisen. Corporate Governance is een van de key prioriteiten van de ECB uit hoofde van Thematic Review on Risk Governance and Appetite (RIGA).

11 Gedrag en cultuur (integriteit) De maatschappij en toezichthouders stellen hogere eisen aan integer gedrag bij financiële instellingen. Soft controls zijn de beheersmaatregelen die erop gericht zijn integer gedrag bij medewerkers en management te bevorderen in de vorm van gedeelde normen en waarden. Het is binnen de cultuur belangrijk dat medewerkers elkaar challengen, zodat countervailing power ontstaat. Er is veel aandacht voor cultuur en gedrag bij de NWB Bank. Verandering van cultuur en gedrag vergt dat kritisch wordt gekeken naar de bestaande praktijk omdat deze geen belemmering mag zijn voor vernieuwingen. In 2016 is een beleidsdoel geformuleerd voor disruptive thinking. In 2015 is een onderzoek uitgevoerd naar soft controls door de externe accountant en heeft een cultuur diner met het management team en directie plaatsgevonden. Beloningsbeleid DNB gaat door op de ingeslagen weg van verscherpt toezicht op beloningsbeleid bij financiële instellingen. Dit toezicht is vastgelegd in een toezichthouderregel die door de Capital Requirements Directive (CRD) wordt geïmplementeerd. Banken, verzekeraars en beleggingsondernemingen zijn sinds begin 2011 verplicht het beheerste beloningsbeleid uit te breiden van de Directie naar alle medewerkers van de onderneming. Het beloningsbeleid moet gestoeld zijn op de daadwerkelijke prestaties over een langere termijn. Dit uitgangspunt staat aan de basis van de Regeling Beheerst beloningsbeleid ( de Regeling ) waaraan financiële ondernemingen vanaf 1 januari 2011 moeten voldoen. Binnen beoordelingsraamwerken van MVO, zoals transparantiebenchmark en CSR-ratingbureau s, wordt de koppeling tussen variabele beloning en milieuprestaties ook meegenomen. Compliance en regelgeving De Wft maar ook andere besluiten en regelingen bevatten bepalingen over beleid, organisatie-inrichting en risicobeheersing. Op grond van artikel 3:10 en 3:17 Wft dienen financiële instellingen te beschikken over helder geformuleerde beleidsuitgangspunten, procedures en maatregelen ter beheersing van integriteitrisico s. Gezien het belang van de reputatie voor de NWB Bank krijgt dit aspect bij de naleving van wet- en regelgeving specifieke aandacht. 11 De regelgeving wordt vooral bepaald door Europese Richtlijnen en Verordeningen. De interpretatie door de toezichthoudende autoriteiten lijkt scherper en meer volgens de letter van de wet te worden. Het is van belang om nieuwe regels en nieuwe interpretaties te integreren in de bedrijfsprocessen en het risicomanagement van de bank. De bank heeft een Regulatory Task Force opgezet om te waarborgen dat de NWB Bank voldoet aan alle regels. Dit kan ook betekenen dat met andere banken uit Den Haag wordt overlegd over de implementatie en interpretatie van regels. Maatschappelijke betrokkenheid Waterschappen zijn regelmatig in ontwikkelingslanden actief met waterprojecten. Zij worden daarin financieel gesteund door het NWB Fonds. De NWB Bank heeft dit fonds in 2006 opgezet voor dit doel en heeft tot op heden 20,5 miljoen gestort in het fonds. Maatschappelijke functie verdiepen (bijvoorbeeld door samenwerking met mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking) is belangrijk voor NWB Bank. Deelname aan MVO projecten, zoals het VMBO project Geld, Je zult het maar hebben! en Bank voor de klas, passen goed bij de NWB Bank. Deze projecten worden onder andere door de NVB, gezien de maatschappelijke impact, georganiseerd en door de medewerkers van de

12 NWB Bank omarmd. Dit doen we ook door een sponsorbijdrage te verstrekken in de vorm van geld en/of tijd, en door medewerkers aan te moedigen om zich als vrijwilliger in te zetten. In 2016 kunnen medewerkers ook deelnemen aan NL Doet. In de rol die de NWB Bank als financier heeft, probeert zij haar kredietrelaties ook op een breder vlak te stimuleren. Dit sluit aan op de ontwikkelingen binnen de publieke sector. Voorgaande jaren reikte de NWB Bank de MVO award uit aan klanten die investeerden in duurzame en innovatieve projecten. Door samen te werken met de Waterinnovatieprijs van de Unie van Waterschappen met ingang van 2015, wil NWB Bank haar stimulerende rol op het gebied van duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen verder uitdragen. Als bank van en voor de Nederlandse (decentrale) overheden, is het belangrijk om als loketfunctie voor de reguliere kredietrelaties binnen de publieke sector te kunnen functioneren. Reguliere relaties (incl. de garantiesector) vinden het belangrijk dat de NWB Bank altijd direct een prijs kan afgeven, ongeacht de omvang, structuur en looptijd van de financieringsbehoefte. Het beleid van de NWB Bank is er dan ook op gericht om dit te kunnen doen. Samen met de andere Nederlandse banken onderkent NWB Bank de risico s van klimaatverandering en zetten zij gezamenlijk verdere stappen. Dat is de achtergrond van het klimaatstatement bestaande uit tien punten dat de Nederlandse banken hebben aangeboden aan de Nederlandse overheid en niet-gouvernementele organisaties die zich met klimaatverandering bezig houden. Klimaatverandering is een van de belangrijkste vraagstukken van deze tijd. Als bijdrage aan de internationale klimaattop die 30 november 2015 van start ging in Parijs hebben Nederlandse banken dit statement uitgebracht over hun rol en over de gewenste aanvullende bijdrage van de Nederlandse regering. 12 Risico management Risicomanagement is een belangrijke schakel in het identificeren, meten en beoordelen van de risico s van een bank, waaronder MVO risico s. De mate waarin de NWB Bank bereid is om risico s te accepteren is opgenomen in de risk appetite van de bank. Voor de sociale en de milieu risico s is dit ook meegenomen in het MVO beleid. Bijvoorbeeld de nieuwe woningwet en het huurakkoord bieden corporaties meer ruimte om huurverhoging toe te passen bij woningverbetering en verduurzaming. Verduurzaming van de sociale woningvoorraad leidt naar verwachting tot een lager risicoprofiel voor corporaties. Duurzaamheidsimpact De NWB Bank heeft twee zeer succesvolle Waterobligaties uitgegeven (green bonds). In 2014 een 5-jaars EUR en in 2015 een 10-jaars EUR De uitgifte van deze Waterobligaties onderstreept de rol van de NWB Bank als een robuuste en duurzame financiële partner voor de Nederlandse publieke sector. Door middel van de uitgifte van deze Waterobligaties blijft de NWB Bank nieuwe investeerders aantrekken en vergroot het het marktbereik voor Green Bonds. In aanvulling op de traditionele investeringsafwegingen zoals investeringsveiligheid en op risico afgestemde opbrengsten, is 69% van de obligaties door investeerders gekocht vanwege hun interesse om klimaatvriendelijke projecten te steunen binnen hun investeringsmandaat. Drie zakenbanken hebben in 2015 een nieuw initiatief bekendgemaakt om beleggen in maatschappelijke en duurzaamheidsprojecten een impuls te geven. De voorgestelde Social Bond and Sustainability Bond Appendix

13 ( SSBA ) bouwt voort op de succesvolle Green Bond Principles (GBP) die in 2014 zijn gelanceerd en die door de NWB Bank worden onderschreven. Het initiatief is bedoeld om emittenten en maatschappelijk betrokken beleggers vrijwillige richtlijnen te verstrekken voor de ontwikkeling en uitgifte van social bonds. Voor NWB Bank biedt dit mogelijkheden om kredieten voor sociale woningbouw te financieren via een dergelijke obligatie. De NWB Bank zorgt ervoor dat woningcorporaties toegang hebben tot de kapitaalmarkt tegen zo optimaal mogelijke financieringskosten. De bank werkt hiermee aan betaalbare huurwoningen voor de sociale sector. De overheid faciliteert dit door achtervang te zijn van door WSW geborgde leningen van corporaties. De borgstelling van WSW is ingebed in een zekerheidsstructuur. Die structuur moet ervoor zorgen dat er voldoende financiële middelen beschikbaar zijn om eventuele financiële problemen bij één of meerdere WSW-deelnemers op te lossen zonder dat het borgstelsel zelf in gevaar komt. Het wordt steeds belangrijker om de impact van leningen op het milieu of op sociaal gebied te meten. Dit kan op het gebied van de green bonds, maar ook voor de kredietverstrekking aan de sociale woningbouw kan berekend worden wat het voordeel is van een lening met WSW garantie voor de woningcorporatie. Kredietrelaties De NWB Bank speelt in op de behoefte bij haar kredietrelaties voor begeleiding op financieel gebied. Zo stuurt de NWB Bank wekelijks het overzicht financiële markten aan klanten, zodat zij ontwikkelingen en effecten op rentelasten nauw kunnen volgen. Daarnaast geeft de NWB Bank op verzoek van klanten presentaties over uiteenlopende onderwerpen. Dit stelt medewerkers, besturen en in sommige gevallen toezichthouders van deze klanten in staat hun kennis van treasury gerelateerde vraagstukken en recente ontwikkelingen te vergroten. 13 De Treasuryscan biedt klanten inzicht in kernratio s van hun leningportefeuille, inclusief een vergelijking met het sectorgemiddelde, voor bewustwording en inzicht in financiële risico s. Tot slot organiseert de afdeling Public Finance ieder jaar een aantal relatiedagen. Deze dagen hebben een educatief karakter en beogen de financiële kennis en processen van klanten te verbeteren. Door bovengenoemde initiatieven overbrugt de NWB Bank als het ware het kennisverschil tussen de publieke sector en de financiële wereld. Naast het MVO-karakter speelt dit in op de zorgplicht en het beleid van de bank om de klant in haar dienstverlening centraal te stellen. Gelet op de turbulente ontwikkelingen bij een groot deel van onze klanten is hier ook sterk behoefte aan. Eens te meer blijkt dat de betrokkenheid van de NWB Bank, als sectorbank, in dit soort situaties groter is dan bij commerciële banken. In 2015 heeft de bank meegeholpen aan vervroegde aflossingen door klanten bij het optimaliseren van hun leningportefeuilles (looptijdverlengingen). Hierbij werden bestaande leningen vervangen door langerlopende leningen tegen de huidige lage rente. De NWB Bank is ook actief op het gebied van financiering van PPS projecten. Dit betreft het financieren van langjarige accommodatie en infrastructurele projecten, zoals overheidsgebouwen, snelwegen en waterinfrastructuur, welke zijn aanbesteed door een Nederlandse (de)centrale overheid. De Nederlandse (de)centrale overheid fungeert hierbij als opdrachtgever en draagt voor een specifieke levensduur de verantwoordelijkheid voor de bouw en het onderhoud van een dergelijk project over aan een private opdrachtnemer bestaande uit een consortium van private partijen. Middels deze alternatieve financieringsvorm

14 wil NWB Bank haar verschillende klantgroepen verder ondersteunen. In de beoordeling van deze projecten spelen onder andere duurzaamheidsaspecten een rol in de vorm van equator principles. Sinds 2015 ontvangen klanten en andere stakeholders dagelijks een nieuwsbrief met daarin artikelen uit kranten en websites die actueel zijn voor de publieke sector. HRM Vanuit de CAO wordt duurzame inzetbaarheid gestimuleerd. Dit betekent dat werkgever en werknemer gezamenlijk verantwoordelijk zijn en zich beiden inzetten voor een goede ontwikkeling. Eveneens een doelstelling van het HRM-beleid is een prettig werkklimaat voor de medewerkers. Een indicator hiervoor is de periodiek uitvoering van het Medewerkerstevredenheids-onderzoek (MTO). In 2013 is een wet goedgekeurd waardoor raden van bestuur en raden van commissarissen tegen 2016 minstens voor 30 procent uit vrouwen moeten bestaan. Daarnaast gaat op 1 januari 2016 de meldplicht datalekken in. Deze meldplicht houdt in dat organisaties (zowel bedrijven als overheden) direct een melding moeten doen bij het College bescherming persoonsgegevens (CBP) zodra zij een ernstig datalek hebben voor persoonsgegevens. Facilitair De overheid hanteert haar eigen inkoopcriteria en probeert sociale- en milieu aspecten te beïnvloeden. Aangezien de bank ook een voorbeeldfunctie heeft wil de NWB Bank hierop inhaken. De NWB Bank wil haar milieu-impact beperken en heeft daarvoor de volgende doelen geformuleerd: n De duurzame inkoop van energie (gas en elektriciteit) en papier; n CO 2 compensatie voor zakenreizen en bedrijfsauto s; n Structurele toepassing van inkoopcriteria voor overheden bij de inkoop van overige facilitaire producten en diensten; n Digitalisering doorvoeren in de bedrijfsvoering. 14 Toezicht De crisis liet zien dat onder meer het toezicht teveel langs nationale lijnen was georganiseerd. Vrij verkeer van kapitaal en liquiditeit werd hierdoor bemoeilijkt. Dit verhoudt zich slecht met het grensoverschrijdende karakter van het bancaire (en financiële) systeem. De Bankenunie (Bazel regelgeving, SSM, SRM, ESM) doorbreekt deze nationale insteek door: n het instellen van één Europese toezichthouder, de ECB. De NWB Bank valt onder toezicht van de ECB. Met het Gemeenschappelijk Toezicht mechanisme is een stelsel van bankentoezicht opgericht dat bestaat uit de ECB en de bevoegde nationale bevoegde autoriteiten van de deelnemende EU-landen. Tot die EU-landen behoren de eurolanden en enkele niet-eurolanden die hebben besloten nauw samen te werken met het Gemeenschappelijk Toezicht mechanisme. De hoofddoelen van het SSM zijn de veiligheid en soliditeit van het Europese bankenstelsel te waarborgen en de financiële integratie en stabiliteit in Europa te vergroten. n het opstellen van één handboek met regels waaraan banken moeten voldoen (de richtlijn Kapitaalvereisten, CRDIV en de richtlijn Bankherstel en -resolutie, BRRD). Het BRRD harmoniseert de crisismanagementaanpak binnen Europa. Zo geeft het dezelfde resolutiebevoegdheden aan alle Europese resolutie-autoriteiten. De richtlijn schrijft onder meer voor dat banken herstel- en afwikkelplannen moeten opstellen waardoor zij in

15 een crisis op een manier kunnen worden afgewikkeld dat dit geen effect heeft op de financiële stabiliteit en de overheid niet (weer) hoeft bij te springen. Een van de belangrijkste instrumenten die een autoriteit hierbij tot zijn beschikking krijgt, is bail-in. Dit houdt in dat in geval van een nationalisatie of anderszins redding van een bank door de overheid, de aandeelhouders van de bank en crediteuren (o.a. obligatiehouders) als eersten de verliezen bij een bank moeten opvangen. Verslaglegging In 2010 is voor het eerst deelgenomen aan de Transparantiebenchmark van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. In 2015 blijft dit een materieel onderwerp voor staatsdeelnemingen en de financiële sector. De bank heeft de doelstelling geformuleerd om binnen de top 50 (top 10% van deelnemers) van de transparantiebenchmark te scoren. Daarnaast gebruikt de NWB Bank de GRI criteria in de verslaglegging om internationaal aansluiting te houden met de sector voor wat betreft transparantie in MVO-rapportage. In 2015 heeft de NWB Bank onderzocht welke internationale MVO principes van toepassing kunnen zijn voor NWB Bank. Dit heeft ertoe geleid dat de equator principes worden toegepast in de PPS financiering. Daarnaast heeft de bank de UN Global Compact principes ondertekend. Vergelijking staatsdeelnemingen verslaglegging: Deelneming GRl-standaard Application level BNG Bank G4 In accordance COVRA G3 C+ FMO Geen GRI n.v.t. Gasunie G3.1 C+ HbR G4 In accordance Holland Casino G3.1 C De Munt Geen GRI n.v.t. NS G4 In accordance NWB Bank G4 In accordance Staatsloterij Geen GRI n.v.t. Schiphol G4 In accordance Tennet G4 In accordance URENCO G4 In accordance 15 G4-22 Herformuleringen van eerdere verstrekte informatie Niet van toepassing G4-23 Verandering in reikwijdte Met de introductie van de thema s is de verslaglegging vooral op het gebied van de kerntaken uitgebreid en verder verdiept. De bij de MVO rapportage bijbehorende prestatie-indicatoren zijn onveranderd.

16 Stakeholderdialoog G4-24 Lijst van betrokken belanghebbenden De stakeholders die in het kader van MVO zijn benoemd door NWB Bank zijn: aandeelhouders, klanten, investeerders, medewerkers, overheid en toezichthouders. G4-25 Selectie van belanghebbenden De NWB Bank treedt regelmatig in contact met haar stakeholders. De stakeholders in het kader van MVO zijn aandeelhouders, klanten, investeerders, medewerkers, overheid en toezichthouders. De contacten vinden op periodieke basis plaats, maar soms ook naar aanleiding van specifieke ontwikkelingen. (zie ook hoofdstuk MVO in jaarverslag). G4-26 Dialoog met belanghebbenden De NWB Bank treedt regelmatig in contact met haar belanghebbenden (stakeholders). In het kader van MVO beschouwt de bank als stakeholders de personen en organisaties met wie zij samenwerkt of die belang hechten aan de maatschappelijke rol die de bank als publiekesectorbank vervult. Tot deze stakeholders rekent de bank in ieder geval haar aandeelhouders, klanten, investeerders, medewerkers, toezichthouders en de overheid. Net als in eerdere jaren is in 2015 een materialiteitsanalyse gemaakt van de MVO-onderwerpen die voor de bank van belang zijn en hoe deze worden ervaren door onze stakeholders. Deze zijn in kaart gebracht op basis van gesprekken met deze stakeholders en waar mogelijk het door hen gevoerde beleid ten aanzien van algemeen maatschappelijke en sectorspecifieke onderwerpen. Dit heeft geresulteerd in de onderstaande Plot Materiële Onderwerpen (PMO), die uitgebreid is bediscussieerd met de leden van de CSR Committee. Vooral de onderwerpen governance, toezicht, compliance/integriteit, transparantie hebben een hoge relevantie voor zowel de stakeholders als voor de NWB Bank. Dit blijkt onder meer uit het beleid van toezichthouders, gesprekken met aandeelhouders, de aandacht voor credit ratings in de financiële markten en het beleid van de NWB Bank zelf. Deze analyse heeft als input gediend voor het jaarverslag en deze GRI-tabel. 16 De directie bezoekt gedurende het jaar klanten en investeerders om een toelichting te geven op de halfjaaren jaarcijfers en overige ontwikkelingen. Eenmaal per jaar belegt de directie een Algemene Vergadering van Aandeelhouders. In deze vergadering legt de directie onder meer verantwoording af op het gebied van doelstellingen, bedrijfsstrategie, beleid en financiële resultaten. Meerdere malen per jaar vindt overleg plaats met toezichthouder De Nederlandsche Bank, onder andere over risicobeheer, compliance en integriteit. De reacties op het verslag van vorig jaar zijn meegenomen bij de opstelling van het verslag van dit jaar. Op de Algemene Vergadering van Aandeelhouders wordt ook gesproken over het MVO beleid. De aandeelhouders zijn ook klant van de bank. Voor medewerkers bestaat de personeelsvertegenwoordiging (PVT). In de PVT worden de algemene gang van zaken, het sociale beleid en voorstellen van personeel en directie besproken. Met ingang van 1 januari 2016 heeft de NWB Bank een OR, welke in de plaats komt van de PVT.

17 G4-27 Resultaten en gebruik van informatie Informatie en suggesties van stakeholders worden gebruikt om het MVO-beleid te completeren en te vervolmaken. Als staatsdeelneming heeft de NWB Bank ook deelgenomen aan de transparantiebenchmark. De informatie en resultaten die hieruit naar voren zijn gekomen zijn betrokken in de uitwerking van het MVO beleid. Daarnaast is op de algemene vergadering van aandeelhouders 2015 en met de leden van de Raad van Commissarissen gesproken over het MVO beleid in het jaarverslag. Evenals in 2014 heeft de NWB Bank in 2015 een groene obligatie, genaamd de Waterobligatie uitgegeven ter grootte van 1 miljard. Door middel van de uitgifte van de Waterobligatie heeft de NWB Bank nieuwe investeerders aangetrokken en het marktbereik voor groene obligaties vergroot. De belangrijkste actuele onderwerpen en response van NWB Bank hierop komen voornamelijk aan de orde in de plot materiele onderwerpen. Verslagprofiel G4-28 Verslagperiode 1 januari 2015 tot en met 31 december G4-29 Datum meest recente verslag De publicatiedatum van het verslag is 26 april G4-30 Verslaggevingcyclus Jaarlijks G4-31 Contactpunt voor verslag mvo@nwbbank.com G4-32 GRI Inhoudsopgave Bij de rapportage over het MVO-beleid hanteert de bank de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI: De rapportage in het jaarverslag 2015 is gebaseerd op de G4 richtlijnen van GRI. Het GRI rapportage niveau komt volgens de NWB Bank uit op core. Het hoofdstuk Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is externally assured door KPMG. In deze inhoudsopgave is voor de GRI disclosures en GRI prestatie indicatoren een verwijzing naar de betreffende pagina in het jaarverslag 2015 opgenomen.

18 GRI Disclosures Pagina G4-1 Strategie en analyse 21 G4-2 Beschrijving van belangrijke gevolgen, risico s en mogelijkheden G4-3 Naam organisatie 139 G4-4 Producten en/of diensten G4-5 Locatie van het hoofdkantoor 20 G4-6 Aantal landen en namen van landen met grootschalige activiteiten of met specifieke relevantie voor duurzaamheidkwesties die in het verslag aan de orde komen G4-7 Eigendomsstructuur en de rechtsvorm 139 G4-8 Afzetmarkten (geografische verdeling, sectoren die worden bediend en soorten klanten/begunstigden) G4-9 Bedrijfsomvang 4 G4-10 Medewerkers 50 G4-11 Percentage medewerkers dat onder CAO valt. 70 G4-12 Keten 57 G4-13 Significante veranderingen wat betreft omvang, structuur of eigendom NVT G4-14 Toelichting over de toepassing van het voorzorgsprincipe door de verslaggevende organisatie. Gri P6 G4-15 Extern ontwikkelde economische, milieu gerelateerde en sociale handvesten, principes of andere initiatieven die de bank onderschrijft. Gri P6 G4-16 Lidmaatschap van verenigingen (zoals brancheverenigingen) en/of andere belangenorganisaties waarin de bank participeert. Gri P7 G4-17 Reikwijdte Gri P7 G4-18 Proces voor het bepalen van de inhoud van het verslag (relevantie, prioritering van onderwerpen, vaststellen welke belanghebbenden het verslag naar verwachting zullen gebruiken) 58 G4-19 G4-21 Plot Materiële Onderwerpen 58 G4-22 Herformuleringen van eerdere verstrekte informatie NVT G4-23 Verandering in reikwijdte NVT G4-24 Lijst van betrokken belanghebbenden 58 G4-25 Selectie van belanghebbenden 58 G4-26 Dialoog met belanghebbenden 58 G4-27 Resultaten en gebruik van informatie 58 G4-28 Verslagperiode 11 G4-29 Datum meest recente verslag 20 G4-30 Verslaggevingcyclus 11 G4-31 Contactpunt voor verslag 139 G4-32 GRI Inhoudsopgave gri G4-33 externally assured G4-34 Governance G4-56 Ethiek en integriteit G4-Management approach

19 GRI Perfomance Indicatoren Pagina Sociaal G4-LA1 Totaal aantal en snelheid van personeelsverloop per leeftijdsgroep, geslacht, regio. 50 G4-LA6 Letsel, beroepsziekte, uitvaldagen en verzuimcijfers. 51 G4-LA9 Gemiddeld aantal uren dat een medewerker per jaar besteedt aan opleidingen, onderverdeeld naar werknemerscategorie. 49 G4-LA11 Percentage medewerkers dat regelmatig wordt ingelicht omtrent prestatieen loopbaanontwikkeling. 44 G4-LA12 Onderverdeling van medewerkers per categorie naar geslacht, leeftijdsgroep, het behoren tot bepaalde maatschappelijke minderheid en andere indicatoren van diversiteit. 50 G4-LA14 Screenen van leveranciers op sociale aspecten 48 Milieu G4-EN1 Totale hoeveelheid gebruikte materialen naar gewicht of volume. GRI P27-29 G4-EN3 Direct energiegebruik door primaire energiebron GRI P27-29 G4-EN16 Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht GRI P27-29 G4-EN 19 Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen en gerealiseerde verlagingen. GRI P27-29 G4-EN 23 Totaalgewicht afval naar type en verwijderingsmethode GRI P27-29 G4-EN 31 Totale uitgaven aan en investeringen in milieubescherming naar type. GRI Maatschappelijk G4-SO1 Aard en reikwijdte, en effectiviteit van alle programma s en methoden die de effecten van de activiteiten op gemeenschappen bepalen en beheren, waaronder vestiging, activiteiten en vertrek. 47 G4-SO4 Percentage van personeel dat training en communicatie in anticorruptiebeleid en procedures van de organisatie heeft gevolgd. 44 G4-SO5 Maatregelen die zijn genomen naar aanleiding van gevallen van corruptie. 62 Economische/financiëel G4-EC1 Directe economische waarden die zijn gegenereerd en gedistribueerd, waaronder inkomsten, operationele kosten, personeelsvergoedingen, donaties en overige maatschappelijke investeringen, ingehouden winst en betalingen aan kapitaalverstrekkers en overheden. 4 G4-EC3 Dekking van de pensioenverplichtingen van de organisatie. 105 G4-DMA Procedures voor de beoordeling en screening van milieu- en sociale risico s G4-DMA Interacties met klanten/bedrijven waarin wordt geïnvesteerd/business partners over milieu en sociale risico s en kansen G4-FS6 Percentage van de portefeuille (kredietverlening en funding) in business-lines verdeeld naar regio, grootte en sector G4-FS7 Monetaire waarde van producten en diensten ontwikkeld om een specifiek sociaal maatschappelijk voordeel te realiseren G4-FS8 Monetaire waarde van producten en diensten ontwikkeld om een specifiek milieuvoordeel te realiseren

20 G4-DMA Dekking en de frequentie van audits naar de implementatie van milieu- en sociaal beleid en risk assesment. 37 G4-FS10 Percentage van klanten waarmee een wisselwerking heeft plaatsgevonden over milieuof sociale onderwerpen 45 G4- FS11 Percentage van de nieuwe kredietverlening onderworpen aan positieve en negatieve milieu- of sociale screening 46 G4-DMA Beleid voor eerlijk ontwerp en verkoop van financiële producten en diensten. 47 G4-DMA Initiatieven om de financiële kennis te verbeteren bij klanten 45 Productverantwoordelijkheid G4-PR3 Type informatie over producten en diensten dat verplicht wordt gesteld door procedures en het percentage van belangrijke producten en diensten die onderhevig zijn aan dergelijke informatie-eisen. 121 G4-PR 8 Totaal aantal gegronde klachten over inbreuken op de privacy van klanten en het kwijtraken van klantgegevens. GRI P33 G4-PR 9 Boetes voor het niet compliant zijn met de regels voor het gebruik van producten en diensten. nvt Mensenrechten G4-HR 1 Percentage van en totaal aantal aanmerkelijke investeringsovereenkomsten waarin clausules over mensenrechten zijn opgenomen of waarvan de naleving van de mensenrechten is getoetst. 48 G4-HR3 Totaal gevallen van discriminatie en de getroffen maatregelen G4-33 externally assured Het hoofdstuk Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen is externally assured door KPMG. Door KPMG wordt met een redelijke mate van zekerheid verklaard of de informatie in het MVO hoofdstuk in alle van materieel belang zijnde aspecten is weergegeven in overeenstemming met de G4 verslaggevingscriteria van de Global Reporting Initiative en aanvullende interne richtlijnen. KPMG is de huisaccountant van de NWB Bank. De huisaccountant wordt benoemd door de aandeelhoudersvergadering. De rapportages van KPMG worden ook verstrekt aan de Raad van Commissarissen. G4-34 G4 55 Governance De NWB Bank is een naamloze vennootschap. De vennootschap heeft een directie en een Raad van Commissarissen die alle bevoegdheden heeft die door de wet aan de Raad van Commissarissen van een vennootschap worden toegekend. Meer informatie over de directie en Raad van Commissarissen vindt u in het Jaarverslag en op de website. Onderstaand overzicht geeft inzicht in de organisatiestructuur van de bank.

21 Directie ICT HRM IAD Legal / Compliance Security / Facility Management Directie Secretariaat MT overleg ALCO Back Office Finance & Control Risk Management Public Finance Treasury Bestuursstructuur Bestuursstructuur De directie is verantwoordelijk voor MVO en bediscussieert het bijbehorende beleid en strategie onder andere met de Raad van Commissarissen. De directie wordt ondersteund door de afdelingen en een CSR committee. Binnen de organisatie is een CSR-coördinator aangesteld. Voorzitter hoogste bestuurslichaam / onafhankelijkheid In het geval van nevenfuncties of bij transacties kunnen tegenstrijdige belangen ontstaan. Belangrijke nevenfuncties en commissariaten van directieleden worden ter goedkeuring aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. Aan de discussie over een onderwerp of transactie waarbij de vennootschap een tegenstrijdig belang heeft met een directielid, neemt het directielid niet deel. Alle transacties waarbij tegenstrijdige belangen van directieleden spelen worden onder in de branche gebruikelijke condities overeengekomen. In de gevallen waarin de NWB Bank een tegenstrijdig belang heeft met de directie of één van haar leden, wordt zij vertegenwoordigd door één der commissarissen, daartoe door de Raad van Commissarissen aangewezen. 21 Onafhankelijkheid enkelvoudige bestuursstructuur Niet van toepassing Mechanismen voor aandeelhouders en personeel DDe aandeelhouders worden door de directie of de Raad van Commissarissen bijeengeroepen door middel van een schriftelijke kennisgeving met vermelding van de te behandelen onderwerpen. Aandeelhouders die ten minste 1% van het geplaatste kapitaal vertegenwoordigen kunnen schriftelijk onderwerpen agenderen. De Algemene Vergadering van Aandeelhouders stelt de jaarrekening vast en verleent decharge aan de leden van de directie voor het gevoerde beheer en de Raad van Commissarissen voor het gehouden toezicht. Voor medewerkers bestaat de personeelsvertegenwoordiging (PVT). In de PVT worden de algemene gang van zaken, het sociale beleid en voorstellen van personeel en directie besproken. Met ingang van 1 januari 2016 heeft de NWB Bank een OR, welke in de plaats komt van de PVT.