5,4. Werkstuk door een scholier 4896 woorden 13 januari keer beoordeeld. Geschiedenis

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "5,4. Werkstuk door een scholier 4896 woorden 13 januari keer beoordeeld. Geschiedenis"

Transcriptie

1 Werkstuk door een scholier 4896 woorden 13 januari ,4 87 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding Waarom doen wij het over de Jodenvervolging? Wij doen het over de Jodenvervolging omdat wij dit een interessant onderwerp vinden en het ons ook een leuk onderwerp leek omdat de Joden de hele geschiedenis al vervolgt worden. Wij hopen met dit werkstuk meer te weten te komen over de vervolging van de Joden. Hier zijn onze deel vragen: - Waarom zijn de Joden altijd de zondebokken? - Hoe werden de Joden ontvangen in Nederland? - Wat voor rol heeft Hitler gespeeld bij de Jodenvervolging? - Waarom moesten de Joden een ster dragen? We zullen proberen op deze vragen antwoord te geven. Wij hopen ook dat als we dit werkstuk hebben gemaakt we meer weten over de Joden. We hopen dat u het interessant en leuk vindt. 2 Wat is Jodenvervolging Joden vervolging is het vermoorden, vervolgen, het bang maken van de Joden. Dit alles werd op vreselijke manieren gedaan. Heel vroeger werd het Joodse volk naar strafkampen vervoerd en daar werden ze dan weer slaaf. Ook toen de Joden bij het Middellandse-Zeegebied kwamen en later waren ze over de hele wereld, maar ze werden altijd vervolgt. De ergste Jodenvervolgingen waren in de tweede wereld oorlog toen de Duitse leider Adolf Hitler alle Joden over de hele wereld dood wou hebben, maar niet alleen de Joden moesten dood ook de gehandicapten, invalides, homoseksuelen, zigeuners en mensen die niet konden werken vond Hitler Untermenschen en dat betekent dat ze minder zijn dan een gezond mens. Ongeveer 6 miljoen Joden zijn daar in concentratiekampen en vernietigingskampen gedood. Na de oorlog werden de Joden niet meer vervolgt. 3 Waar verbleven de Joden? De Joden worden al eeuwen vervolgt. Ik ga nu vertellen waar ze allemaal zijn geweest. Het begon in 444 voor Christus. Rond 444 voor Christus: Na het maken van de Joodse staat en de tempels verspreidden de Joden zich over de hele wereld, omdat ze bang waren voor terreur-aanslagen. 63 voor Christus: De Romeinen vallen Jeruzalem binnen onder leiding van Pompeius. De Joden vertrekken uit hun land en gaan naar het Oosten en het middellands zeegebied. 67 tot 70 na Christus: Het Joodse volk trekt verder door en gaat langs handelsroutes om te proberen om nog wat geld te verdienen om zo snel mogelijk verder te vluchten. Sommige Joden ging ook naar havensteden of in het binnenland om daar te werken. 135 na Christus: De Joden komen in opstand tegen de Romeinen, maar het helpt niet. Pagina 1 van 9

2 537 na Christus: De Romeinse koning maakt voor alle Joden in het Rijk een eind aan de gelijke burgerrechten. Dit is dus de eerste aparte zet tegen de Joden. 600 tot 700 na Christus: De opkomst van de Islam. Daardoor veroveren de Arabieren Babylon, het Middellands zeegebied en Spanje. Hierdoor moeten de Joden weer verder trekken. Eind van 800 en heel 900 na Christus: De Joden in de kustgebieden van Afrika en langs de Middellandse Zee gaan richting Spanje. Daar worden ze goed ontvangen door de mensen van de Islam. Tot dat er in 1068 een anti Joodse vervolging begint. Na 1095 na Christus: De tijd van vervolgingen, gewelddadigheden en Moordslagen begint tot 1284 na Christus: De Christenen veroverden Spanje na Christus: De Joden moesten weg uit Spanje en Portugal van de Christenen. Daardoor gingen ze naar Frankrijk en andere Europese landen tot en met 1700 na Christus: Sommige Joden zijn na hun vertrek uit Spanje en Portugal ook naar Italië gevlucht. Samen met de Joden uit Frankrijk trokken zij naar het Midden Oosten om te ontsnappen aan de getto steden(speciale Joden plaatsen) na Christus:De Joden krijgen weer burgerrechten vrijheid van godsdienst en vrijheid van handelen na Christus: In Rusland en Polen worden Joden vervolgt daarom gaan heel veel Joden naar Amerika, omdat ze dachten dat ze daar veilig waren voor de vijand. 4 Joden in de tweede wereld oorlog De Joden hebben natuurlijke verschrikkelijke dingen meegemaakt in de WO2. Dat kwam door Adolf Hitler wat hij er mee te maken heeft leggen we in een apart hoofdstuk uit. 4.2 Begin van de WO2 In 1923 probeerde NSDAP van Adolf Hitler de regering te laten vallen. Dat lukte niet en Hitler werd gearresteerd. Hij moest een jaar in de gevangenis zitten. Hij leerde dat je democratische middelen nodig was om aan de macht te komen. Zo kreeg de NSDAP steeds meer zetels in het Parlement. In hun propaganda maakten zei gebruik van het Germaanse of arische ras(blond haar, blauwe ogen). De Joden werden zondebokken. Pas toen in 1929 een grote economische crisis Amerika en Europa verlamden won de naziepartij veel mensen. Daardoor kwam op 30 januari 1933 de benoeming van Hitler tot de hoogste regeringsambtenaar. Op 1 april 1933 kreeg hij de macht als dictator. Toen hadden de Joden helemaal geen kans meer. 4.3 Belangrijke dagen voor de Joden 7 april 1933: Alle Joodse ambtenaren werden ontslagen. Eind 1933: De Joden waren een geïsoleerde groep, veracht en uitgesloten van het normale en culturele leven. September 1935: Aan deze racistische politiek werd nu pas een wettelijke grondslag gegeven, de Neurenberger Wetten (anti-joods): Tot 1938: Duitse Joden geëmigreerd, met achterlating van al hun bezittingen. 1938: Oostenrijk wordt vrijwillig en hoort bij het Derde Rijk. De Oostenrijkse Joden worden gedwongen tot emigratie naar het buitenland. 10 oktober 1939: Polen wordt veroverd en hoort bij het Derde Rijk. Mei 1941: Begin van moorden. 5 Waarom de Joden tijdens de Tweede Wereld Oorlog? We wisten dat de Joden altijd de zondebokken waren, maar waarom was dat nou tijdens de Tweede Wereld Oorlog. was het gewoon omdat ze ze niet mochten of zat er een andere reden achter. De reden dat de Joden vervolgd en vermoord werden tijdens de Tweede Wereld Oorlog was dat de Joden rijk en veel Pagina 2 van 9

3 succes hadden in hun carrière en dat was een bedreiging voor Duitsland. Want die dachten dat de Joden zich in Duitsland zouden verspreiden en over zouden nemen. Vooral Hitler was daar bang voor. Toen Hitler in de gevangenis zat schreef hij een boek Mein Kampf. in dat boek schreef Hitler zijn ideeën over Joden. De Joden voldeden niet aan de allereerste en meest wezenlijke voorwaarden van een beschaving brengend volk. In het boek beschrijft Hitler zijn haat tegen de Joden. Wat hij schreef geloofde hij. Hij schreef ook wat het plan van de Joden was volgens Hitler, dat was de overname van Duitsland en het Duitse volk. Daar was hij bang voor en daarom bedacht hij dat alle dood moesten. Hij maakte er een plan van en voerde het ook uit. Het kwam alleen niet zo uit wat hij wou. Hij heeft wel heel veel Joden vermoord en hij heeft er voor gezorgd dat de Joden Duitsland niet in handen kregen. Hopelijk komt er nooit meer zo`n figuur als Hitler op aarde, dan komt er ook nooit meer een wereld oorlog. 6 Jodenvervolging in Nederland In 1940 woonden er meer dan Joden in ons land Joden waren gevlucht uit Duitsland. In 1940 waren er ongeveer bewoners in ons land dus hadden wij heel veel Joden in ons land. In Nederland had de regering geen hekel aan Joden. Ook de NSB (Nationale Socialistische partij) was niet anti joods. Vanaf 1935 veranderde de NSB en werd anti-joods. In 1940 speelde de partij van Mussert van de NSB geen rol meer in de politiek. Bij de verkiezingen in 1937 en 1939 behaalde de NSB maar 4% van de stemmen. Toen Duitsland bij ons in viel, kregen wij ook last van het Joden probleem. Vrij snel na de inval op 15 mei 1940 werden de eerste Joodse maatregelen ingevoerd. Zo mochten op 1 Juli Joden geen lid meer zijn van luchtbeschermingsdiensten. Snel daar achter aan begonnen ze al met het bouwen aan concentratiekampen om de Joden zo snel mogelijk daar naar toe te laten vervoeren. De Duitsers troffen een persoonsregister aan in Nederland waar elke persoon instond zo werd hij vrij gemakkelijk om alle Joden op te sporen. 6.2 Het persoonsbewijs In april 1941 werd het persoonsbewijs ingevoerd. Alle mensen ouder als 14 jaar moesten dit altijd bij zich hebben op straat. Joden kregen twee grote J`s op hun persoonsbewijs. Zo werd het moeilijker om bij de controles hun achtergrond schuil te houden. Eind 1941 begint de echte deportatie (gedwongen naar een andere plaats) van de Joodse vluchtelingen waarvan de meeste uit Duitsland kwamen. Ze moesten zich melden voor vrijwillige emigratie. Begin 1942 werd de eerste groep Nederlandse Joden uit Amsterdam vervoerd naar Joodse werkkampen (concentratiekampen). Begin 1942 moesten alle Joden uit Nederland naar Amsterdam om daar in een getto (Joodse wijk) te gaan wonen, om de deportaties gemakkelijker te maken. Op 17 januari waren de Zaandamse Joden als eerst aan de beurt. Op 3 mei moesten alle Joden een Jodenster (een gele Davidster met een J erop) op hun kleding als ze in het openbaar waren. Deze Jodensterren moesten de Joden ook nog eens betalen. 6.3 Verplichte aanmelding Op 10 februari 1941 eiste Rijkscommissaris (vertegenwoordiger van het hoofd van de Duitse staat in de bezette gebieden tijdens de Tweede Wereldoorlog) Seyss-Inquart dat iedereen die iets Joods bloed in zich had zich moest melden. Dus mensen waarvan één voorouder Jood van was die moest zich melden bij het gemeentehuis in Amsterdam, want daar zat de Joodse raad. Als je je had aangemeld kreeg je een Bewijs van Aanmelding en hier moest je één gulden voorbetalen. De helft van dit geld ging naar de gemeente en de andere helft ging naar Rijksinspectie van bevolkingsregisters. 6.4 Deportatie Op 26 juni 1942 kreeg de Joodse raad van Amsterdam van de Duitsers te horen dat de Joden gedeporteerd moesten worden. En dat de Joodse raad de Joden moesten selecteren. Pagina 3 van 9

4 In jullie werd het kamp Westerbork door de Duitsers ingericht als Polizeiliches Durchgangslager. In 1939 was dit kamp door de Nederlandse overheid opgericht om gevluchte Duitse Joden onderdak te geven. Het kamp werd gebouwd om er 1800 mensen in te laten wonen. De Duitsers maakten daar gebruik van ze breidden het uit door er 24 grote barakken bij te bouwen zo konden er maar liefst 9000 mensen in, maar ze hadden wel veels te weinig spullen zoals bedden, stoelen, tafels enz. Er lag ook geen spoorweg naar het kamp. In het begin van de oorlog moesten de Joden eerst 5km lopen van uit Hooghalen om bij het kamp te komen. De Duitsers gaven opdracht aan de Nederlandse spoorwegen om een splitsing te maken zodat er ook een spoor naar kamp Westerbork ging. Vanaf 2 november 1942 stopten de treinen ook in het kamp. 6.5 Eerste razzia Op 11 juli 1942 protesteerden de Nederlandse kerken tegen de deportaties van de Joden. Maar de Duitsers maakten dat niks uit drie dagen later werd er een grote razzia gehouden op Joden in Amsterdam. De opgepakte Joden werden meteen naar Westerbork gebracht. Op 16 juli vertrok de eerste trein met Nederlandse Joden vanuit het kamp naar kamp Auschwitz. 6.6 Westerbork In Westerbork ging het leven altijd door. De families woonden in barakken bij elkaar. De mannen en vrouwen deden er alles aan om werk te krijgen. In verschillende werkplaatsen, de ziekenbarak en zelfs op een boerderij buiten het kamp met veel bewaking. Er werd niet veel in de werkplaatsen niet gemaakt. Het werk was meer voor afleiding zodat de mensen niet de hele tijd aan het transsprot dachten. Wie geen werk had, had een grotere kans om op transport gezet te worden. Binnen het kamp werd betaald met speciaal kampgeld. Dit geld kregen ze in ruil voor het geld dat de gevangenen meebrachten als zij het kamp binnenkwamen. Hiermee kon je in de kampwinkel en in het restaurant betalen. Ondanks deze voorzieningen was het leven in Westerbork toch moeilijk. In het kamp woonden veels teveel mensen. Er waren er op 3 oktober gevangenen in het kamp, en het hoogste aantal was zelfs mensen. Er was daarom ook steeds meer tekort aan eten, drinken en andere belangrijke dingen. En daarbij komt nog dat mensen de hele tijd bang waren om op transport gezet te worden. In Westerbork werden de deportaties naar de vernietigingskampen voorbereid door de Joodse Orde Dienst. De Duitsers hadden het slim aangepakt. De Joden moesten zich zelf op die transportlijsten samenstellen. De Joden werden in veewagons vervoerd naar vernietigings-kampen. In elke wagon werd er tussen de 50 en de 70 personen vervoerd. Zieken, gehandicapten, ouderen, kinderen werden in overvolle veewagons gepropt, waar 6 jaar voor de deportaties nog een proces over was geweest of er wel 14 of 15 koeien in mochten. Van de ruim Nederlandse Joden die via Westerbork zijn vervoerd, is meer dan de helft over gebracht naar Auschwitz. Op 3 september 1944 vertrok de laatste van de 65 treinen vanuit Westerbork naar dit vernietigingskamp. Van de gedeporteerden naar Auschwitz hebben slechts 1052 het overleefd. Naast Auswitz vertrokken er ook treinen naar kampen als Sobibor en Theresienstadt. naar Sobibor gingen 19 treinen met ruim joden, waarvan er slechts 19 het overleefden. En Theresienstadt, 9 treinen met bijna 5000 personen, waarvan er nog geen 2000 de oorlog overleefden. Bij de bevrijding op 12 april 1945 waren er nog ongeveer 900 gevangenen in Westerbork. Van de Joodse Nederlanders zijn er ongeveer door de nazi s vermoord. 7 Anti-joodse maatregelen Daarvoor was bijna het hele Joodse volk al gebrandmerkt en geïsoleerd. Verschillende anti-joodse maatregelen volgden elkaar vanaf het najaar van 1940 op. Hier volgen een paar maatregelen: - Joodse ambtenaren werden geschorst en ontslagen Pagina 4 van 9

5 - Joodse gemeenteraadsleden werden uit hun functie ontslagen - Joden moesten zich per familie bij de gemeente melden - Joden mochten niet meer in parken en openbare gebouwen komen - zij mochten niet meer naar de veemarkt - zij moesten radio s en fietsen inleveren - op hun persoonsbewijs kwam een J te staan - zij moesten een gele Davidsster dragen - Joodse kinderen moesten onderwijs volgen op speciaal daarvoor opgerichte Joodse scholen - Joden mochten geen eigen bedrijf bezitten en ook geen rijkdom hebben - zij mochten alleen door Joodse artsen worden geholpen en er werden zelfs Joodse zieken huizen opgericht Naast deze maatregelen werden Joden ook vaak slachtoffer van aanslagen van anti-joodse burgers. Vaak werden er bij Joodse winkels ruiten in gegooid en ook bij synagogen was dit het geval. Der maatregelen van hier boven volgden elkaar snel op. 8 Wat was de kristalnacht? De kristalnacht was in de nacht van 9 naar 10 november 1938 waarin de nazi s een plotselinge vervolging organiseerde tegen de Joden in Duitsland. De aanleiding van de kristalnacht was, de moord op een Duitse diplomaat in Parijs die door een 17 jarige Joodse jongen om het leven is gebracht. Deze jongen wilde met zijn daad protesteren tegen het verdrijven van Joden van Poolse afkomst uit Duitsland. Het gevolg: de nazi s gebruikten deze aanslag om een drijfjacht op de Joden te organiseren. In heel Duitsland kregen de nazi s de opdracht om Joden te mishandelen en Joodse bezittingen te vernielen en te plunderen. In de kristalnacht werden meer dan 1000 synagogen vernield, 7500 Joodse bedrijven werden er ook vernield die nacht. Enkele honderden Joden kwamen om het leven. In de daarop volgende dagen werden ook nog eens Joden naar concentratiekampen gebracht. Joodse kranten, bladen en organisaties werden verboden. Joden mochten zich niet meer vertonen in parken, theaters en bioscopen. 9 Deportatie en onderduiken De eerste deportatie (transport) was op 26 juni Amsterdamse Joden werden per trein vervoerd naar kamp Westerbork. Toen de Joodse raad van Amsterdam kreeg te horen dat de Joden moesten worden vervoerd naar kampen. Hoorden ze ook dat hun daarbij een belangrijke rol bij zal spelen. Hun moesten namelijk de selectie doen welke Joden mee moesten of welke Nederlandse burgers er mee moesten, omdat ze de Joden hielpen met onderduiken. Het onderduiken lijkt op zich heel makkelijk gewoon in een hol gaan zitten en je niet laten zien. Alleen moet je ook aan voedsel zien te komen. Dat was zeer moeilijk, omdat een gezin maar een aantal bonnen kreeg om voedsel voor te kopen. Dus als ze daar mee ook nog de onderduikers voor zien van eten en drinken kreeg iedereen maar een heel klein portie. Daarom werden er ook vaak contributiezaken overvallen. Om er toch maar voor te zorgen dat de onderduikers eten kregen, meestal ging het goed. Maar als het fout ging, waren ze goed de klos. Je werd dan vervoerd naar kampen. Waar je moest werken of je werd in zo n kamp vergast. Voor de onderduiker was ondersteuning vanuit de niet-joodse bevolking van groot belang. Onderduiken bracht dan ook gevaren en problemen met zich mee voor degene die Joodse onderduikers in huis namen. Bij ontdekking liepen zij het risico op deportatie naar een kamp of de dood. Onvoorzichtig gedrag van de onderduikers kon niet getolereerd worden. Andere problemen waren die van een geboorte en dood. Zo zijn er gevallen bekend waarbij kinderen te Pagina 5 van 9

6 vondeling werden gelegd. Het ging hier steeds om joodse kinderen, zo bleek later. In de hoop dat hun kind het noodlot zou ontlopen of omdat de onderduiksituatie zo slecht wast dat het echt niet kon of het te gevaarlijk was, zagen de ouders zich genoodzaakt hun kind af te staan. Bij sterfgevallen bestond het probleem van de begrafenis. Dit kon niet via de gebruikelijk wegen verlopen en moest dus afgesloten en stil gebeuren. 10 De kampen Het overgrote deel van de joodse gemeenschap was naar concentratiekampen vertrokken. Hen wachtte een gruwelijk lot in de concentratie- en vernietigingskampen. De meeste van hen vonden daar de dood: soms meteen na aankomst, soms na maanden afgebeuld te worden en soms na maanden ondervoed en mishandeld te zijn. Hoewel zij over het lot van de gedeporteerden. Immers de eerste doodsberichten drongen al in het najaar van 1941 door. Hoe kon het dan toch dat het niet door drong tot de andere mensen? Waarschijnlijk doordat Hitler het zo geheim hield dat haast niemand het door had en zo de Joden ook niet konden vluchten. Omdat Hitler ze allemaal wou uitroeien. In het concentratiekamp moest je veel werken, daarvoor kreeg je een klein beetje geld en daar konden ze dan wat te eten voor halen. Hoe meer je zou werken, hoe groter de kans was dat je in dat kamp mocht blijven en niet naar een vernietigingskamp zou worden gebracht en daar zou om komen. Je zou ook kunnen denken waarom de Joden in de gaskamers gingen staan. Dat kwam omdat ze blij waren dat ze mochten douchen. Je zou als voorbeeld bij je zelf kunnen bedenken dat je bijvoorbeeld 2 weken niet gedoucht hebt en dat je dan heel erg graag zou willen douchen of je willen wassen. Maar onder tussen zetten de Duitsers de gasdouches aan en jij merkt ook in eens dat er gas uit kom in plaats van water dan zit je daar mooi want ze hebben natuurlijk de douches wel opslot gezet. 11 Welke rol had Adolf Hitler Adolf Hitler was de leider van de Duitsers en hij leidde ook de joden vervolging. Hij maakte plannen om joden uit te roeien en die plannen werden dan ook uitgevoerd. Hij zorgde ervoor met reclamecampagnes dat elke niet Joodse Duitser haat begon te krijgen tegen de Joden. Hij veranderde de leerstof voor de kinderen zodat ook die onbewust haat kregen tegen de Joden. Bijvoorbeeld met het vak biologie stond er in het biologieboek dat de Joden niks waren, dat het een slecht ras was en dat ze net parasieten waren die de hele wereld wouden veroveren. Dat soort dingen werden bij de vakken besproken. De kinderen gingen dat geloven, want een kind gelooft alles wat er in een boek staat, en daardoor groeide de haat tegen de Joden en kreeg Hitler steeds meer aanhangers. Hitler had dus een hele grote rol in het vervolgen van de Joden in de tweede wereld oorlog. Maar hij was niet de enige man die de joden haatte en jaloers op ze was. Zijn aanhangers waren net zo slecht want die hielpen Hitler met het uitmoorden van de Joden want in plaats daarvan konden ze ook in opstand komen tegen Hitler. Hitler heeft dus een groot aandeel geleverd in de Jodenvervolging, als hij nu nog zou leven zou hij levenslang vast zitten. Zoals nu een paar anderen ook vast zitten voor het proberen uitroeien van volken zoals Saddam Hussein. Er wordt nu nog veel oorlog gevoerd en ook worden er nog concentratiekampen gevonden. Hebben we dan niks van de tweede wereld oorlog geleerd. 12 Maatregelen tegen de Joden in Duitsland Een van de eerste maatregelen van Hitler nadat hij leider van Duitsland was geworden, was het verwijderen van de Joden uit overheidsdiensten, pers, kunst en wetenschap. De bevolking verzette zich niet tegen deze maatregelen, omdat Joden niet geliefd waren bij het Duitse volk en verder had dat zelfde volk al moeite genoeg om elke dag aan eten en drinken voor het hele gezin te komen. Aandacht voor de Joden was er dus niet ook al maakte het aantal ontslagen Joden 1% van de totale Duitse bevolking uit. De Joodse bevolking kreeg te maken met een grote armoede golf, dit tot groot genoegen van Hitler. Ze werden regelmatig geïntimideerd door Hitler s volgelingen. In de kranten Pagina 6 van 9

7 stond vervolgens dat de Joden begonnen waren met de vechtpartij: zo werden de Joden voorgesteld als woestelingen. Het Duitse volk geloofd deze propagandaberichten en gingen langzamerhand mee doen aan het intimideren van Joden. De burgerrechten van de Joden werden snel na de beëdiging van Hitler als kanselier ingetrokken, ze hadden geen stemrecht meer, maar ook werd hen het recht ontnomen om rechtzaken aan te spannen tegen wie dan ook. Iedereen kon dus de Joden strafloos intimideren. In 1935 kwamen er nieuwe maatregelen om Joden uit Duitsland te doen laten verdrijven: op het congres van de nazipartij in Neurenberg werden de Neurenberger wetten aangenomen. Deze wetten hielden in dat huwelijk of sex tussen een Jood en een Duitser verboden was. Joden werden dus afval beschouwd. Het werd Duitsers afgeraden om nog om tegaan met Joden. Het buitenland reageerde niet op deze maatregelen en Hitler kon z n gang gaan. Duitsland mocht in 1936 de Olympische Spelen organiseren, er werd door geen echel land afgezegd: elk land deed dus mee aan de Olympische Spelen in nazi-duitsland, waar onschuldige mensen vervolgd werden. Na de Olympische Spelen werden er nieuwe anti-joodse maatregelen genomen: - Joodse studenten werden geweigerd aan de hogescholen en aan de universiteiten. - Joodse kinderen mogen niet meer verder studeren. Langzamerhand werd het overduidelijk dat de Joden uit de Maatschappij geweerd moesten worden. Daarvan getuigt ook de maatregel dat Joodse patiënten alleen door Joodse artsen geholpen mochten worden. Joodse ondernemers moesten hun zaak voor weinig geld overdoen aan Duitsers. De Duitse bevolking werd opgehitst tegen de Joodse inwoners: tekenend was de Kristalnacht. Nazi s, de SA en ook het gewone volk gingen in de nacht van 9 op 10 november 1938 massaal over tot het vernielen van Joodse eigendommen: Joodse kerken werden helemaal vernield. De Joden werden mishandeld, tientallen werden zelfs gedood. De splinters van de ruiten van de joodse zaken deden door de schitteringen denken aan kristal, vandaar de naam Kristalnacht. De Joodse gemeenschap kreeg naar aanleiding van de Kristalnacht een boete van 1 miljard mark, wegens vernielingen. Deze gebeurtenis deed de helft van het aantal Joden in Duitsland besluiten om te emigreren naar andere landen. De Joden moesten ook aan de Duitse regering geld betalen, als ze wilden emigreren. Veel Joden wilden naar de Verenigde Staten emigreren. Dat was bijna onmogelijk omdat een reis naar de V.S. heel duur was. Daarnaast waren mensen die in de V.S. over immigratie beslisten, niet gesteld op de Joden en lieten ze de Joden maar met mondjesmaat toe. Dus vluchtten veel Joden naar Europese landen, maar ook daar waren ze niet altijd even welkom. In Nederland werden alleen Joden toegelaten die eigen bestaansmiddelen hadden. In bijvoorbeeld Zwitserland werden de Joden niet toegelaten. Omdat ze niet altijd als Jood te herkennen waren vroeg de Zwitserse regering of de regering in Berlijn niet een J van Jood in het paspoort kon drukken. De Duitsers waren gecharmeerd van dit idee en voerden het meteen in. Ondertussen werden er nog steeds nieuwe regels voor de Joden ingevoerd: ze mochten geen theaters meer bezoeken, bioscopen, concertzalen, musea en parken werden ook verboden gebied voor de Joden. Er kwamen speciale voorzieningen voor de Joden, alleen daar mochten ze nog wel komen. Het was Hitler en de NSDAP gelukt: de Joden waren uit de Duitse samenleving verbannen. 13 De ster Op 29 april 1942 werd elke Jood verplicht om een gele Jodenster te dragen. Deze moest op de jas genaaid worden en moest in één oogopslag zichtbaar zijn. Thuis moest de ster ook vaak gedragen worden (bijvoorbeeld wanneer een Jood door het raam naar buiten keek dat hij direct zicht baar was en dat iedereen wist dat diegene een Jood was). De ster moest gekocht Pagina 7 van 9

8 worden voor vier cent en een textielpunt. De Joodse raad hielp met de distributie (dit om te voorkomen dat kwaad willende de kans kregen om Joden te gaan pesten). De Duitsers (en volgens de Duitsers de Nederlanders ook) konden zo zien waar de demon zich bevond. Er werd zo een scheiding tussen de rassen aangegeven, de Duitsers wezen met plezier op het gevaar van mensen die met zo n ster liepen. De kleur geel werd gekozen door de Duitsers, omdat geel de kleur van de pest was in de Middeleeuwen, het speciale lettertype moest de bevolking eraan herinneren dat Joden uit een ander deel van de wereld kwamen. De jodenster werd het antisymbool, het enige vijandige symbool dat er in die tijd was. De man, vrouw of kind met de ster was de zogenaamde vijand, daar bleven de Duitsers met behulp van propaganda op hameren. 14 Waarom de Joden De reden waarom het juist de Joden moesten zijn die vervolgd werden in de Tweede Wereldoorlog was dat de Joden vaak succesvoller en rijker waren dan de niet Joodse mensen. Daardoor verzonnen ze er dingen bij zoals dat de Joden de hele wereld over wouden nemen. En ze gaven de Joden overal de schuld van zodat ze een reden hadden om ze te vervolgen. Ze deden dat op vreselijke manieren. Ze mishandelden de Joden, verkrachtte de Joodse vrouwen en kinderen, maakte de Joodse bevolking bang, vernielden hun dierbare bezittingen, zetten de Joden voor schut en uiteindelijk gingen ze ook nog Joden vermoorden. Ze lieten ze eerst leiden en toen vermoorden. Ze gebruikten rassentheorie uit de middeleeuwen: dat de Joden een toegeschreven gewoonte hadden van het plegen van rituele moorden. Naast dit religieuze antisemitisme dat de Joden als minderwaardig ras afschilderde. Dus ze hadden ook in de middeleeuwen geen goed imago. Maar in de Tweede Wereldoorlog werd dat verstrekt door Hitler. Deze oorlog eiste koste ongeveer 6 miljoen Joden het leven. Maar nu in 2006 voeren de Duitsers geen oorlog meer tegen de Joden. Het antisemitisme (rassenhaat) is ook een stuk achter uit gegaan maar het is er nog steeds in bijvoorbeeld Israël word er nog steeds tegen de Joden gevochten. Bronvermelding Hieronder staan enkele boeken over de Jodenvervolging: De vos van de Biesbosch Geschreven door Ad van Gils Een boek over het verzet en het onderduiken van de Joden Geschiedenis van de Joden in Nederland Geschreven door Abel J. Herzberg Het boek gaat over de Jodenvervolging in Nederland Verraad en Verzet Geschreven door R. Kok, J. Zwaan Informatie over het verzet en het verraad van de Joden De Holocaust Geschreven door Martin Gilbert Foto s over de Jodenvervolging Kroniek de Jodenvervolging Geschreven door J. Michman Conclusie en mening De conclusie is dat het heel erg was wat er allemaal gebeurt is. De Joden zijn om domme redenen vermoord. Laten we hopen dat de Joden een normaal leven krijgen. Hier onder staan alle vragen met de antwoorden: Pagina 8 van 9

9 Waarom zijn de Joden altijd de zondebokken? De Joden hadden altijd goede banen en daardoor hadden ze vaak aardig wat geld. Hierdoor waren sommige wereldleiders jaloers en daarom probeerden ze de Joden uit te roeien en te discrimineren. Hoe werden de Joden ontvangen in Nederland? In het begin werden zij goed ontvangen, maar daarna waren ze in Nederland ook niet meer veilig. Antisemitisme begon ook in Nederland. Wat voor rol heeft Hitler gespeeld bij de Jodenvervolging? Hij was de leider van Duitsland dat achter de Jodenvervolging zat. Hij veranderde ook de leerboeken van de leerlingen op scholen en zette er discriminerende dingen in over Joden. Waarom moesten de Joden een ster dragen? De Joden moesten allemaal met een ster lopen. Een kenmerk voor de Duitsers waar door ze meteen wisten wie er Jood was of niet. Onze mening is dat het toen een verschrikkelijke tijd was. We hopen daarom ook dat dit nooit meer zal gebeuren. Of dit lukt weten we nog niet misschien komt er nog wel een tweede Hitler en dan zijn de Joden weer niet veilig. Pagina 9 van 9

Werkstuk Geschiedenis Joden vervolging in de 2e WO

Werkstuk Geschiedenis Joden vervolging in de 2e WO Werkstuk Geschiedenis Joden vervolging in de 2e WO Werkstuk door een scholier 1359 woorden 21 februari 2004 6,1 464 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Wat is jodenvervolging? Verplichte

Nadere informatie

Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking

Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking Naam: JODENVERVOLGING Kristallnacht en Februaristaking Jodenvervolging in Duitsland De reden dat de joden vervolgd en vermoord werden tijdens de Tweede Wereldoorlog was, dat de joden rijk en succesvol

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Jodenhaat in de Tweede Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Jodenhaat in de Tweede Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Jodenhaat in de Tweede Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 2028 woorden 13 december 2005 4,7 122 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sfinx Vraag 1 a) In welk jaar werd Nederland

Nadere informatie

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940)

Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Naam: NEDERLAND IN OORLOG Begin WO2 (1932 tot 1940) Adolf Hitler In 1933 kwam Adolf Hitler in Duitsland aan de macht. Hij was de leider van de nazi-partij. Hij zei tegen de mensen: `Ik maak van Duitsland

Nadere informatie

6,5. Werkstuk door een scholier 6433 woorden 9 mei keer beoordeeld. Geschiedenis

6,5. Werkstuk door een scholier 6433 woorden 9 mei keer beoordeeld. Geschiedenis Werkstuk door een scholier 6433 woorden 9 mei 2001 6,5 961 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1 Inleiding 3 2 Wat is Jodenvervolging 4 3 Waar de Joden verbleven? 5 4 Joden in de WOII 6 4.1 Wat voor afging

Nadere informatie

Rassenleer. Nog lager stonden volgens hem de zigeuners en vooral de joden. Dat waren geen mensen maar ongedierte, dat uitgeroeid moest worden.

Rassenleer. Nog lager stonden volgens hem de zigeuners en vooral de joden. Dat waren geen mensen maar ongedierte, dat uitgeroeid moest worden. De Holocaust Rassenleer Lang voordat Hitler de leider van Duitsland werd, schreef en vertelde hij over de rassenleer. Dat was een theorie die beweerde dat mensen waren verdeeld in rassen: zwakke, minderwaardige

Nadere informatie

Profielwerkstuk Geschiedenis Hitlers ideeen

Profielwerkstuk Geschiedenis Hitlers ideeen Profielwerkstuk Geschiedenis Hitlers ideeen Profielwerkstuk door een scholier 2189 woorden 29 maart 2004 6,3 174 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Wat waren de ideeën van Hitler over de joden en wat werd

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog

Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Werkstuk door een scholier 1663 woorden 7 juni 2004 6,3 124 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inhoud Inleiding Hoofdstuk 1: Spanning voor de oorlog Hoofdstuk 2:

Nadere informatie

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.

Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen. Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog

Samenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog Samenvatting Geschiedenis De Tweede Wereldoorlog Samenvatting door Cas 1253 woorden 2 april 2018 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Inleiding. Waarom ik voor dit onderwerp heb gekozen. Ik heb voor dit

Nadere informatie

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland

Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Hoofdstuk 3 Na de WOI vluchtte de keizer naar Nederland Waarom NL? Nederland was een neutraal land. Bleef in NL tot aan zijn dood. Vrede van Versailles Vs, Eng, Fra winnaars. Duitsland als enige schuldig

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken http://spreekbeurten.info Onderduiken Mijn spreekbeurt gaat over mensen die in de tweede wereldoorlog zijn ondergedoken. Mijn werkstuk heb ik gemaakt over Anne Frank. Anne Frank is in de tweede wereld oorlog ook ondergedoken. Vandaar

Nadere informatie

Tijdvak II. november 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak II. november 2013 8: 30-10:00. SCHOOLONDERZOEK Tijdvak II GESCHIEDENIS november 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

Dit boekje is van. Doodgewone Helden

Dit boekje is van. Doodgewone Helden Dit boekje is van Doodgewone Helden Echte helden! Je kent ze misschien wel van tv. Ze kunnen vliegen, ze kunnen mensen redden uit brandende gebouwen en ze vechten tegen slechteriken. Iedereen heeft zo

Nadere informatie

Sectorwerkstuk Geschiedenis Jodenvervolging

Sectorwerkstuk Geschiedenis Jodenvervolging Sectorwerkstuk Geschiedenis Jodenvervolging Sectorwerkstuk door een scholier 3385 woorden 20 april 2006 6,5 70 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Wat is jodenvervolging? Jodenvervolging is het doden afpersen

Nadere informatie

6.7. Boekverslag door X woorden 8 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. 1: Inleiding

6.7. Boekverslag door X woorden 8 februari keer beoordeeld. Geschiedenis. 1: Inleiding Boekverslag door X. 2555 woorden 8 februari 2002 6.7 873 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1: Inleiding Anne frank wordt op 12 juni 1929 geboren in Frankfurt aan de main (Duitsland). Anne heeft een zusje,

Nadere informatie

DIT BOEKJE IS VAN DOODGEWONE HELDEN

DIT BOEKJE IS VAN DOODGEWONE HELDEN DIT BOEKJE IS VAN DOODGEWONE HELDEN ECHTE HELDEN! JE KENT ZE MISSCHIEN WEL VAN TV. ZE KUNNEN VLIEGEN, ZE KUNNEN MENSEN REDDEN UIT BRANDENDE GEBOUWEN EN ZE VECHTEN TEGEN SLECHTERIKEN. IEDEREEN HEEFT ZO

Nadere informatie

Je gaat een kist inrichten met je groepje. Een presentatiekist van hout met glas ervoor

Je gaat een kist inrichten met je groepje. Een presentatiekist van hout met glas ervoor VERZET Je gaat een kist inrichten met je groepje. Een presentatie kist van hout, met glas ervoor. De kist gaat over het verzet. De volgende dingen moeten in ieder geval in de kist komen: Wat is onderduiken

Nadere informatie

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler?

Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Hitler op weg naar de macht Wie was Adolf Hitler? Iedereen heeft wel eens van Adolf Hitler gehoord. Hij was de leider van Duitsland. Bij zijn naam denk je meteen aan de Tweede Wereldoorlog. Een verschrikkelijke

Nadere informatie

6,5. Spreekbeurt door Een scholier 1334 woorden 28 december keer beoordeeld. Geschiedenis ANNE FRANK. Mijn hoofdstukken zijn:

6,5. Spreekbeurt door Een scholier 1334 woorden 28 december keer beoordeeld. Geschiedenis ANNE FRANK. Mijn hoofdstukken zijn: Spreekbeurt door Een scholier 1334 woorden 28 december 2004 6,5 200 keer beoordeeld Vak Geschiedenis ANNE FRANK Mijn hoofdstukken zijn: - Voor de onderduik - Tijdens de onderduik - De onderduikers - Kitty

Nadere informatie

Werkstuk Engels Auschwitz birkenau

Werkstuk Engels Auschwitz birkenau Werkstuk Engels Auschwitz birkenau Werkstuk door een scholier 1715 woorden 11 oktober 2011 5,2 9 keer beoordeeld Vak Engels Inhoud Bronvermelding. Pagina: 3 Wat is Auschwitz? Pagina: 4 Wat was het doel

Nadere informatie

L E E R W I N S C H O T E N W E S T E R B O R K V U G H T W E S T E R B O R K S O B I B O R

L E E R W I N S C H O T E N W E S T E R B O R K V U G H T W E S T E R B O R K S O B I B O R L E S B R I E F B O V E N B O U W B A S I S O N D E R W I J S Op de weg van Liesel Aussen L E E R W I N S C H O T E N W E S T E R B O R K V U G H T W E S T E R B O R K S O B I B O R Op deze foto zie je

Nadere informatie

2 maart 1945. 2 maart 2016. Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg

2 maart 1945. 2 maart 2016. Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg 2 maart 1945 2 maart 2016 Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg Er kwamen 4 Duitsers bij de Bark. Ze slaan piketten, voor het plaatsen van batterijen veldartillerie. Maar op die dag gingen de verzetsgroepen

Nadere informatie

Bijlage 6: Moeilijke woorden

Bijlage 6: Moeilijke woorden 26 : Moeilijke woorden Bij les 1 en 2 Antisemieten: Ariër: Barak: Bar mitswa: Bath mitswa: Bonkaarten: BS: Bunker: Catastrofe: Concentratiekamp: Deportatie, deporteren: Deserteren: Vijanden van de Joden

Nadere informatie

Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden

Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een museum uit die tijd. Openluchtmuseum

Nadere informatie

Voor de paboopleider. Werkvorm 2: voor de opleider (1) Anne Frank Tijdlijn

Voor de paboopleider. Werkvorm 2: voor de opleider (1) Anne Frank Tijdlijn Werkvorm 2: voor de opleider (1) Het persoonlijke verhaal en de historische context Anne Frank is het bekendste slachtoffer van de Holocaust. Haar levensverhaal biedt een venster op de geschiedenis van

Nadere informatie

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK 6 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 6 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Katrui ten Barge, Wilfried Dabekaussen, Juul Lelieveld, Frederike

Nadere informatie

een zee van tijd een zee van tijd Ze laten zien dat ze geen leger meer willen. Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam:

een zee van tijd een zee van tijd Ze laten zien dat ze geen leger meer willen. Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam: Werkblad Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les : Wat er vooraf ging Na de Eerste Wereldoorlog gaat het slecht met Duitsland. Het land moet veel geld Hitler betalen aan de winnaars van de oorlog. De leider van

Nadere informatie

6,7. Boekverslag door een scholier 2988 woorden 10 april keer beoordeeld. Psychologische roman, Oorlogsroman. Eerste uitgave 1957.

6,7. Boekverslag door een scholier 2988 woorden 10 april keer beoordeeld. Psychologische roman, Oorlogsroman. Eerste uitgave 1957. Boekverslag door een scholier 2988 woorden 10 april 1999 6,7 84 keer beoordeeld Auteur Genre Marga Minco Psychologische roman, Eerste uitgave 1957 Oorlogsroman Vak Nederlands Titelbeschrijving Het bittere

Nadere informatie

Een brief schrijven aan Anne Frank

Een brief schrijven aan Anne Frank Thema: Bestaat vrede? Geschiedenis Belangrijke mensen Anne Frank Moeilijkheid; **** Tijd: *** Juf Yvonne Een brief schrijven aan Anne Frank Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leven van Anne Frank.

Nadere informatie

WAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het Joods Historisch Museum. Het onderwerp van je presentatie is:

WAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het Joods Historisch Museum. Het onderwerp van je presentatie is: b WAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het. Het onderwerp van je presentatie is: ONDERWERP: SCHOOL OPDRACHT g n i g l o v r e v Joden Baal stof met jodensterren

Nadere informatie

5,4. Scriptie door een scholier 2252 woorden 13 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Inhoudsopgave

5,4. Scriptie door een scholier 2252 woorden 13 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Inhoudsopgave Scriptie door een scholier 2252 woorden 13 maart 1999 5,4 164 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Joden, *welke reden hadden ze om te vluchten? *waar vluchtten ze naartoe? *hoe werden ze ontvangen & hoe was

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis De Holocaust

Werkstuk Geschiedenis De Holocaust Werkstuk Geschiedenis De Holocaust Werkstuk door een scholier 1972 woorden 16 juni 2008 6,1 170 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Deelvragen Deelvraag 1: Wat betekent de Holocaust? Deelvraag 2: Hoe is de

Nadere informatie

OORLOG IN OVERIJSSEL 2015

OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 Opdrachten bij de film Naam Groep.. BEZETTING duur: ca. 15 minuten In de film zie je beelden van Hitler. Wie was hij? In welk jaar kwam Hitler aan de macht en welke plannen had

Nadere informatie

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1

35 oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1 35 Oefenvragen over de Tweede Wereldoorlog 1. De Tweede Wereldoorlog dankt zijn naam aan: a. Het aantal landen dat erbij betrokken was b. Het feit dat de oorlog in meerdere werelddelen werd uitgevochten

Nadere informatie

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode?

DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848. 3. Hebben alle partijen min of meer gelijke kansen in de campagneperiode? DE DEMOCRATIE-INDEX GROEP 1: 1815-1848 ACHTERGRONDINFORMATIE PERIODE 1815-1848 DE EERSTE JAREN VAN HET KONINKRIJK DER NEDERLANDEN Tussen 1795 en 1813 was Nederland overheerst geweest door de Fransen. In

Nadere informatie

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam: Hitler

een zee van tijd een zee van tijd Werkblad 12 Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les 1: Wat er vooraf ging Naam: Hitler Werkblad Ω De Tweede Wereldoorlog Ω Les : Wat er vooraf ging Na de Eerste Wereldoorlog gaat het slecht met Duitsland. Het land moet veel geld Hitler betalen aan de winnaars van de oorlog. De leider van

Nadere informatie

Voordat u met de lesbrief gaat werken, is het aan te raden dat de leerlingen over de volgende voorkennis beschikken:

Voordat u met de lesbrief gaat werken, is het aan te raden dat de leerlingen over de volgende voorkennis beschikken: Docentenhandleiding Lesbrief Marjan Drukker De lesbrief van de Stichting Herdenkingsstenen Joods Alkmaar is bedoeld om leerlingen van groep 8 te informeren over en te betrekken bij het herdenken van de

Nadere informatie

Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam

Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam Leerlingen handout stadswandeling Amsterdam Groep 1: de Surp Hoki Armeens Apostolische kerk Adres: Kromboomsloot 22, Amsterdam Namen leerlingen: In deze handout staat alle informatie die je nodig hebt

Nadere informatie

2000 WOORDEN EN 200 BEELDEN

2000 WOORDEN EN 200 BEELDEN 2000 WOORDEN EN 200 BEELDEN Vervolging en deportatie van de Joden in Nederland 1940-1945 Een korte virtuele rondgang door de tentoonstelling in het Nederlands paviljoen in Auschwitz http://www.auschwitz.nl/paviljoen

Nadere informatie

Bijlage 2: Notities Powerpoint

Bijlage 2: Notities Powerpoint 14 : Notities Powerpoint Bij les 1 Wie zijn Joden en wat betekent Jood zijn? Dit is best een lastige vraag. Zoals je ziet op de plaatjes zijn er heel veel verschillende Joden. Donkere, lichte, in Nederland,

Nadere informatie

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht

SO 1. Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014. Historisch Overzicht SO 1 Tijdvak II AVONDMAVO 2013-2014 Historisch Overzicht 1. Welke doelstelling had Wilhelm II bij zijn aantreden als Keizer van Duitsland? 2. Welk land behoorde niet tot de Centralen tijdens de Eerste

Nadere informatie

Schilndler s list gaat over de tweede wereld oorlog. Schindler wil gebruik maken van de joden.

Schilndler s list gaat over de tweede wereld oorlog. Schindler wil gebruik maken van de joden. Filmverslag door M. 1967 woorden 6 november 2014 8,6 2 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Het gaat over een man Schindeler hij is een Duitser. Hij is geboren in 1908 in het plaatsje Zwittau

Nadere informatie

Informatie voor de scholen over het lot van de Joodse families Van Tijn en Van Leeuwen in Naaldwijk en Monster

Informatie voor de scholen over het lot van de Joodse families Van Tijn en Van Leeuwen in Naaldwijk en Monster Naar aanleiding van het plaatsen van struikelstenen in de Monsterse Zeestraat (en in Naaldwijk) schreven Jolanda Faber en Leo van den Ende onderstaande informatie voor de scholen. Bijgaand ook enkele foto's

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Adolf Hitler

Werkstuk Geschiedenis Adolf Hitler Werkstuk Geschiedenis Adolf Hitler Werkstuk door een scholier 2702 woorden 16 maart 2011 5,9 67 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Hoofdstukken 1. De kinderjaren van Adolf Hitler 2. Het leger 3. De NSDAP

Nadere informatie

14 scholieren Quakerschool Eerde vermoord in WO 2

14 scholieren Quakerschool Eerde vermoord in WO 2 14 scholieren Quakerschool Eerde vermoord in WO 2 Veertien leerlingen van de Quakerschool Eerde zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) omgekomen. Ze dachten een veilig onderkomen te vinden in

Nadere informatie

Toespraak van burgemeester W.M. de Jong tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2019 te Houten

Toespraak van burgemeester W.M. de Jong tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2019 te Houten Toespraak van burgemeester W.M. de Jong tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2019 te Houten Zojuist waren we twee minuten stil. Dat doen we om de slachtoffers te herdenken van de Tweede Wereldoorlog die

Nadere informatie

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS

SCHOOLONDERZOEK GESCHIEDENIS SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS Dit onderzoek bestaat uit 40 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad. Meerkeuze antwoorden worden

Nadere informatie

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00.

Tijdvak I. 31 oktober 2013 8: 30-10:00. 1 SCHOOLONDERZOEK Tijdvak I GESCHIEDENIS 31 oktober 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit 38 vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.

Nadere informatie

Waar gebeurde het? Korte omschrijving. Lesdoel. Lesbeschrijving. Materiaal. Docentenblad

Waar gebeurde het? Korte omschrijving. Lesdoel. Lesbeschrijving. Materiaal. Docentenblad Docentenblad Waar gebeurde het? Korte omschrijving In de strip worden vaak plaatsen genoemd. Er zijn drie kaartjes (Nederland, Europa en de wereld) en een aantal stripplaatjes waarin plaatsen genoemd worden.

Nadere informatie

14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur.

14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur. Psalmen Psalm 78 1 Een lied van Asaf. De lessen van het verleden Luister allemaal naar mijn woorden. Luister goed, want ik wil jullie iets leren. 2 Wijze woorden wil ik spreken, wijze woorden over het

Nadere informatie

TIJDLIJN WOII

TIJDLIJN WOII 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 TIJDLIJN WOII 1939 1 SEPTEMBER (begin van de Tweede Wereldoorlog) Nazi-Duitsland valt Polen binnen Er wordt een straatverbod voor Duitse Joden ingevoerd Hitler voert

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Romeinen Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 5 De Ro Samenvatting door S. 1180 woorden 29 maart 2016 6,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 5 De Ro Paragraaf 1 t/m 7 1 Van dorp

Nadere informatie

Lesbrief Van Papa, voor Sammie

Lesbrief Van Papa, voor Sammie Lesbrief Van Papa, voor Sammie 1 Inhoudsopgave Inleiding 3 Introductie 4 Tweede Wereldoorlog 5 Concentratiekamp 6 Stripverhaal (opdracht) 8 Collage maken (opdracht) 9 Colofon 10 2 Inleiding Voor u ligt

Nadere informatie

Wat rest is een foto

Wat rest is een foto Wat rest is een foto Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum, Leeuwarden

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Kamp Westerbork

Werkstuk Geschiedenis Kamp Westerbork Werkstuk Geschiedenis Kamp Westerbork Werkstuk door een scholier 1943 woorden 31 mei 2002 6,3 364 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. Inleiding Ik heb het werkstuk over kamp Westerbork gemaakt. Dit onderwerp

Nadere informatie

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr

Nadere informatie

Toespraak van commissaris van de Koning Max van den Berg, Bevrijdingsdag, 5 mei 2014, Delfzijl

Toespraak van commissaris van de Koning Max van den Berg, Bevrijdingsdag, 5 mei 2014, Delfzijl Toespraak van commissaris van de Koning Max van den Berg, Bevrijdingsdag, 5 mei 2014, Delfzijl Dames en heren, Oorlog. Dat lijkt iets van generaals. Van presidenten en wereldleiders. Van Napoleon, Hitler

Nadere informatie

Kwartetspel. Korte omschrijving. Lesdoelen. Lesbeschrijving. Materiaal

Kwartetspel. Korte omschrijving. Lesdoelen. Lesbeschrijving. Materiaal Docentenblad Kwartetspel Korte omschrijving Door het maken en spelen van het kwartetspel leren de leerlingen spelenderwijs de betekenis van een groot aantal begrippen. Lesdoelen Leerlingen kijken al naar

Nadere informatie

Tweede Wereldoorlog 1

Tweede Wereldoorlog 1 Tweede Wereldoorlog 1 Adolf Hitler 1889 1945 INHOUDSOPGAVE Tekstsamenvatting...Pagina 2 tot 4 Aantekeningen...Pagina 5 tot 6 Begrippen...Pagina 6 1 P a g e Tekstsamenvatting 1.1 Duitsland na de eerste

Nadere informatie

Spreekbeurt Geschiedenis tweede wereldoorlog

Spreekbeurt Geschiedenis tweede wereldoorlog Spreekbeurt Geschiedenis tweede wereldoorlog Spreekbeurt door een scholier 1325 woorden 15 mei 2009 5,3 43 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 1. Begin van de tweede wereldoorlog De tweede wereldoorlog duurde

Nadere informatie

In 1918 is na vier lange jaren vechten de eerste wereldoorlog voorbij. In een trein in frankrijk wordt de wapenstilstand getekend.

In 1918 is na vier lange jaren vechten de eerste wereldoorlog voorbij. In een trein in frankrijk wordt de wapenstilstand getekend. Een wapenstilstand is niet hetzelfde als een vrede. Daarover gaan de landen vanaf januari 1919 in het paleis van versailles bij parijs lang over praten... In 1918 is na vier lange jaren vechten de eerste

Nadere informatie

6,4. Praktische-opdracht door een scholier 1492 woorden 21 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Deelvragen:

6,4. Praktische-opdracht door een scholier 1492 woorden 21 maart keer beoordeeld. Geschiedenis. Deelvragen: Praktische-opdracht door een scholier 1492 woorden 21 maart 2007 6,4 59 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Deelvragen: 1 Hoe is Auschwitz ontstaan? 2 Waar diende Auschwitz voor? 3 Wat gebeurde er allemaal

Nadere informatie

2e Wereldoorlog verslag Verslag over de 2e Wereldoorlog. Jeroen de Wit Werkstuk Basisschool 2012

2e Wereldoorlog verslag Verslag over de 2e Wereldoorlog. Jeroen de Wit Werkstuk Basisschool 2012 2e Wereldoorlog verslag Verslag over de 2e Wereldoorlog Jeroen de Wit Werkstuk Basisschool 2012 Foto zelf gemaakt in herdenkingskamp Westerbork. Carnavalsvakantie 2012 Inhoudsopgave Voorwoord! 2 Ontstaan

Nadere informatie

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet?

Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Welke woorden komen bij je op als je deze beelden ziet? Slavernij in de geschiedenis van Nederland 1 Een niet zo fraai verleden In de loop van de geschiedenis werden mensen vaak misbruikt. Enkele trieste

Nadere informatie

MONUMENTEN IN AMSTERDAM

MONUMENTEN IN AMSTERDAM MONUMENTEN IN AMSTERDAM ondek de monumenten in de stad Project van het Amsterdams 4 en 5 mei comité Tijdelijk monument voor actiegroep Dolle Mina uit 2009. Hier tussen de Westermarkt en de Keizersgracht,

Nadere informatie

Joods kind vermoord in concentratiekamp Auschwitz in 1939. Lesbrief De Joodse diaspora

Joods kind vermoord in concentratiekamp Auschwitz in 1939. Lesbrief De Joodse diaspora Joods kind vermoord in concentratiekamp Auschwitz in 1939 Lesbrief De Joodse diaspora De Joodse diaspora Het Koninkrijk Juda, in het zuiden van Israël, was het land van het Joodse volk. In 586 v. Chr.

Nadere informatie

De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het

De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het Maar het duurt maar heel even dat op de kop staan De wereld

Nadere informatie

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties

Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Samenvatting geschiedenistoets hoofdstuk 6: Een tijd van revoluties Dit hoofdstuk gaat over opstand in Amerika, Frankrijk en Nederland. Deze opstanden noemen we revoluties. Opstand in Amerika (1775). De

Nadere informatie

Projectthema: De verhalenkoffer Les 1 Groeten van Leo Voorbereiding Lesdoelen Achtergrondinformatie Extra s Filmpjes Lesdoelen op het digibord

Projectthema: De verhalenkoffer Les 1 Groeten van Leo Voorbereiding Lesdoelen Achtergrondinformatie Extra s Filmpjes Lesdoelen op het digibord Voorbereiding Lesdoelen Achtergrondinformatie Extra s Knip de Mix en matchkaartjes uit (zie de laatste pagina van deze lesvoorbereiding). Zorg ervoor dat complete setjes worden uitgedeeld, anders is er

Nadere informatie

Adolf Hitler: Braunau am Inn, 20 april 1889 Berlijn, 30 april 1945

Adolf Hitler: Braunau am Inn, 20 april 1889 Berlijn, 30 april 1945 Adolf Hitler: Braunau am Inn, 20 april 1889 Berlijn, 30 april 1945 Hij was een in Oostenrijk geboren Duits politicus en de leider van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). Hij was

Nadere informatie

Samenvatting H2 2: Fascisten NSDAP machtigingswet totalitaire staat concentratie kampen indoctrinatie

Samenvatting H2 2: Fascisten NSDAP machtigingswet totalitaire staat concentratie kampen indoctrinatie Samenvatting H2 2: Terwijl de onvrede groeide in de Republiek van Weimar en de communisten, de conservatieven en de socialisten elkaar niet konden luchten of zien, begonnen een paar mannen een eigen politieke

Nadere informatie

Troubadourtje. Agenda: Woensdag 24 mei gaan de kinderen van de groepen 1, 2 en 3 naar: * Megapret in Lievelde

Troubadourtje. Agenda: Woensdag 24 mei gaan de kinderen van de groepen 1, 2 en 3 naar: * Megapret in Lievelde Troubadourtje Informatiekrant Katholieke basisschool De Troubadour Jaargang: 2016-2017 Datum: 12-05-2017 Inhoud: Schoolreisje Niet vergeten Schoolfotograaf Ouderbijdrage Groep 7, 4 & 5 mei Stripverhaaltjes

Nadere informatie

DE TWEEDE WERELDOORLOG

DE TWEEDE WERELDOORLOG 1 DE TWEEDE WERELDOORLOG Wie begon de Tweede Wereldoorlog? Duitsland begon de Tweede Wereldoorlog. Duitsland had ook bondgenoten: Italië en Spanje (in Europa), en Japan in het verre oosten. Onder leiding

Nadere informatie

Geschiedenis hoofdstuk 3

Geschiedenis hoofdstuk 3 Geschiedenis hoofdstuk 3 Romeinse rijk 500 v Christus 500 na Christus Rome de eeuwige stad : deze stad bestaat al eeuwenlang. De tijdlijn Het Romeinse rijk begint 500v Chr. En eindigt 500 na Christus.

Nadere informatie

Boek 1 De jongen in de gestreepte pyjama

Boek 1 De jongen in de gestreepte pyjama Boek 1 De jongen in de gestreepte pyjama Zakelijke gegevens: 1. Titel van het boek: De jongen in de gestreepte pyjama. 2. Het boek heeft geen ondertitel. 3. De auteur van het boek is John Boyne 4. Het

Nadere informatie

Omdat, we met geschiedenis het blok erover een beetje over hadden, en toen leek het me wel een leuk onderwerp waar ik wel war meer wilde over weten.

Omdat, we met geschiedenis het blok erover een beetje over hadden, en toen leek het me wel een leuk onderwerp waar ik wel war meer wilde over weten. Werkstuk door een scholier 2472 woorden 13 december 2005 5,9 98 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Tweede Wereldoorlog Waarom heb ik dit onderwerp gekozen? Omdat, we met geschiedenis het blok erover een

Nadere informatie

Anne Frank, haar leven

Anne Frank, haar leven Vragen en opdrachten bij: Anne Frank, haar leven Doe meer met Leeslicht! Bij alle boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief staan

Nadere informatie

Voor de paboopleider. Werkvorm 3: voor de opleider (1) meest gestelde vragen

Voor de paboopleider. Werkvorm 3: voor de opleider (1) meest gestelde vragen Werkvorm 3: voor de opleider (1) meest gestelde vragen Wat willen kinderen weten over Anne en de Oorlog? In deze werkvorm staan de meest gestelde vragen van leerlingen in groep 7 en groep 8 over Anne Frank,

Nadere informatie

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus 138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de

Nadere informatie

Wie is verantwoordelijk?

Wie is verantwoordelijk? Wie is verantwoordelijk? Anne Frank is vervolgd omdat zij joods was. Zij is één van de zes miljoen joden die in de Tweede Wereldoorlog zijn vermoord. Zonder hulp van anderen had Adolf Hitler nooit zoveel

Nadere informatie

6,1. Werkstuk door een scholier 2409 woorden 8 april keer beoordeeld. Nederlands

6,1. Werkstuk door een scholier 2409 woorden 8 april keer beoordeeld. Nederlands Werkstuk door een scholier 2409 woorden 8 april 2003 6,1 78 keer beoordeeld Vak Nederlands çwanneer Anne Frank word geboren in het jaar 1929 gaat het slecht met Duitsland. Er is veel armoede. De nazi's

Nadere informatie

Zo werden er vanaf 1942 honderden tonnen boeken, brieven en andere geschriften per vrachtwagen naar de Van Gelderfabriek in Wormer vervoerd. Al dat pa

Zo werden er vanaf 1942 honderden tonnen boeken, brieven en andere geschriften per vrachtwagen naar de Van Gelderfabriek in Wormer vervoerd. Al dat pa Dames en heren, jongens en meisjes, Ook dit keer bent u gelukkig met velen naar de jaarlijkse herdenking gekomen. Onze gedachten gaan vanavond terug naar het kwaad dat vijf jaar lang Nederland beheerste,

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Wereldoorlogen in de 20ste eeuw

Samenvatting Geschiedenis Wereldoorlogen in de 20ste eeuw Samenvatting Geschiedenis Wereldoorlogen in de 20ste eeuw Samenvatting door een scholier 1323 woorden 27 november 2005 6,4 16 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Sprekend verleden Hoofdstuk 2 Wereldoorlogen

Nadere informatie

Speurtocht (puzzel) Korte omschrijving. Lesdoel. Lesbeschrijving. Docentenblad

Speurtocht (puzzel) Korte omschrijving. Lesdoel. Lesbeschrijving. Docentenblad Docentenblad Speurtocht (puzzel) Korte omschrijving Een puzzel waarin leerlingen spelenderwijs negentien (moeilijke) begrippen uit het stripboek leren. Deze woorden staan ook in de begrippenlijst waarin

Nadere informatie

Samenvatting Moderne Geschiedenis ABC

Samenvatting Moderne Geschiedenis ABC Samenvatting Moderne Geschiedenis ABC Week 1ABC: De Franse Revolutie Info: De Franse Tijd (1795 1814) Na de Franse Revolutie werd Napoleon de baas in Frankrijk. Napoleon veroverde veel Europese landen,

Nadere informatie

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14

Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inhoud Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inleiding Je hoort of leest vaak over mensenrechten. Maar kun je ook een paar mensenrechten opnoemen?

Nadere informatie

Tijd van de wereldoorlogen: De tweede wereldoorlog

Tijd van de wereldoorlogen: De tweede wereldoorlog Tijd van de wereldoorlogen: De tweede wereldoorlog Op de vlucht Trek een lijn naar het goede plaatje. In de winkel is bijna alles op. De groenteman zegt: de mensen kopen veel eten, de mensen vluchten voor

Nadere informatie

1 Op de vlucht. vluchtelingen. Omdat er in Engeland geen oorlog was. Er is een vliegtuig neergestort op de stad en er zijn een paar bommen gevallen

1 Op de vlucht. vluchtelingen. Omdat er in Engeland geen oorlog was. Er is een vliegtuig neergestort op de stad en er zijn een paar bommen gevallen les 1 Op de vlucht 1 Wanneer speelt het verhaal zich af? Op 10 mei 1940 In de eerste dagen van de oorlog. In het midden van de oorlog Aan het eind van de oorlog 2 Waaruit blijkt dat Vlissingen in het begin

Nadere informatie

Hoe begin je een toespraak over een wereld in complete verdeeldheid? Dat was het eerste wat in me opkwam: de zichtbare verdeeldheid.

Hoe begin je een toespraak over een wereld in complete verdeeldheid? Dat was het eerste wat in me opkwam: de zichtbare verdeeldheid. 4 mei 2016, Hoe begin je een toespraak over een wereld in complete verdeeldheid? Dat was het eerste wat in me opkwam: de zichtbare verdeeldheid. We kennen allemaal de beelden van televisie. Huilende kinderen

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

Werkstuk Geschiedenis Anne Frank

Werkstuk Geschiedenis Anne Frank Werkstuk Geschiedenis Anne Frank Werkstuk door een scholier 2564 woorden 23 april 2006 6,5 197 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord Ik heb Anne Frank als onderwerp gekozen, omdat het mij een interessant

Nadere informatie

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken

Spreekbeurten.info Spreekbeurten en Werkstukken Holocaust Inhoud 1. Waarom dit onderwerp? 2. Wat is de Holocaust? 3. Wat er vooraf ging 4. Het Joodse geloof 5. Getto s 6. Razzia s 7. De transporten 8. Auschwitz 9. De dodenmarsen 10. De bevrijding 11.

Nadere informatie

Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1

Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1 Toespraak 4 mei 2010 dodenherdenking Ds. A.J. Haak 1 Beste mensen, De meimaand is een mooie maand. Mei betekent zon en voorjaar, het betekent weer buiten kunnen zitten. Maar de maand mei betekent ook denken

Nadere informatie

Toespraak Gerdi Verbeet. Congres Vergeten slachtoffers tijdens WOII in de GGz De Basis Doorn, 10 juni Geachte aanwezigen,

Toespraak Gerdi Verbeet. Congres Vergeten slachtoffers tijdens WOII in de GGz De Basis Doorn, 10 juni Geachte aanwezigen, Toespraak Gerdi Verbeet Congres Vergeten slachtoffers tijdens WOII in de GGz De Basis Doorn, 10 juni 2016 Geachte aanwezigen, Dank voor de uitnodiging om hier te komen spreken in Doorn, dichtbij Den Dolder

Nadere informatie

Die week hoort hij van zijn moeder dat hij, zijn zus en zijn moeder terug gaan naar Berlijn, omdat het daar veiliger is.

Die week hoort hij van zijn moeder dat hij, zijn zus en zijn moeder terug gaan naar Berlijn, omdat het daar veiliger is. 6,7 Boekverslag door Bram 1067 woorden 19 keer beoordeeld 22 november 2014 Auteur John Boyne Genre Oorlogsroman Eerste uitgave 2006 Vak Nederlands Methode Nieuw Nederlands Zakelijke gegevens Titel: De

Nadere informatie

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 9 Toetsvragen

Toetsvragen geschiedenis toelating Pabo. Tijdvak 9 Toetsvragen Tijdvak 9 Toetsvragen 1 De Eerste Wereldoorlog brak uit naar aanleiding van een moordaanslag in Serajewo. Maar lang daarvoor groeiden er al tegenstellingen waarbij steeds meer landen werden betrokken.

Nadere informatie

Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten

Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Jagers & boeren Waarvan leefden de jagers-verzamelaars? Jagers & boeren Waarvan leefden de boeren? Van de jacht en van vruchten en planten Van de oogst van hun land en van hun dieren Jagers & boeren Wat

Nadere informatie

Wie is Wie? Zet het nummer van het bijschrift bij de goede foto.

Wie is Wie? Zet het nummer van het bijschrift bij de goede foto. Wie is Wie? Zet het nummer van het bijschrift bij de goede foto. (28 september 1942) Het benauwt me ook meer dan ik zeggen kan dat we nooit naar buiten mogen, en ik ben erg bang dat we ontdekt worden en

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2

Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting Geschiedenis Hoofdstuk 2 Samenvatting door S. 1030 woorden 18 mei 2017 0 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Geschiedenis samenvatting H2 1: Wetenschappelijke Revolutie 17 e eeuw Kenmerken: Observeren

Nadere informatie