6,1. Samenvatting door Luca 1586 woorden 15 september keer beoordeeld. De beeldhouwkunst

Transcriptie

1 Samenvatting door Luca 1586 woorden 15 september ,1 2 keer beoordeeld Vak Latijn De beeldhouwkunst Ontwikkeling Griekse beeldhouwkunst 1. Archaïsche periode ~ v.c. 2. Klassieke periode ~ v.c. 3. Hellenistische periode ~323-1e eeuw v.c v.c. verovering van Griekenland: De Romeinen importeren en imiteren veel Griekse kunst Archaïsche periode ~ v.c. Invloed van de Egyptische beeldhouwkunst. Pagina 1 van 13

2 Kouroi (kouros) Mannelijk beeld Egyptisch: Stramme onnatuurlijke houding, armen langs het lichaam, handen in vuisten, het linker been voor (vanuit het beeld gezien) en naakt Symmetrisch Fouten in het lichaam Gestileerde (vaste) vormen over het hele lichaam Strikt frontaal Tussen lopen en staan: gewicht op beide voeten verdeelt Archaïsche (expressieloze) glimlach (=laat-archaïsch) Korai (koré) Vrouwelijk beeld Gekleed (vanaf 4e eeuw v.c. wel naakt) Zelfde kernmerken en ontwikkelingen als kouroi. Maar benen naast elkaar, ene hand op de borst de andere in een vuist Te dateren aan de plooival: hoe strammer hoe ouder Alle Griekse beelden polychroom (gekleurd) Klassieke periode ~ v.c. Lichamelijke perfectie: ideaal van goedheid en schoonheid. Mannen naakt, net als in het gymnasium (sporthal). Pagina 2 van 13

3 Natuurlijke houding: contrapposto, S-bocht in het lichaam = gewicht op 1 been, bekken gekanteld, heup en schouder vormen een tegengestelde lijn Meer beweging: beelden worden van brons gemaakt en brons is een lichter materiaal. Normale vrouwen gekleed, in de natte stijl: Het lijkt alsof ze natte kleding aan hebben wat vast zit aan het lichaam, heel gedetailleerd. Godinnen werden naakt afgebeeld. Hellenistische periode ~ v.c. 323 v.c. dood van Alexander de Grote. Hellas = Griekenland Hellenisme: ver-grieks-ing van het oostelijk deel van de Middellandse zeegebieden en Imperium Romanum (=ook West-Europa), nasleep van de veroveringstocht van Alexander de Grote. Kernmerken: Pathos (heftige emotie, lijden) Beweging Draaiingen Belangstelling voor niet ideale lichamen( Zoals ouderen, mismaakten, lelijkerds, kinderen) Groepen beelden werden gemaakt omeinen en Griekse kunst Romeinen importeren en imiteren veel Griekse kunst Veel Griekse beelden zijn verloren gegaan, maar de Romeinse kopieën niet In plaats van brons wordt marmer gebruikt Pagina 3 van 13

4 Romeinse kopie herkenbaar aan stut, die stut was nodig, omdat marmer zwaar is. Zonder de stut zou het beeld omvallen Realistische portretten, met alle lichamelijk gebreken. (Zoals; afwijkende kin, wratten, kale kop, onderkin) Geïdealiseerde keizerportretten (vanaf 31 v.c.), waarbij de keizer wordt afgebeeld als een eeuwig jonge, (Griekse) sportschoolhalfgod Het gieten van brons De cire perdue = verlorenwasmethode, een techniek van brons gieten. 1. Houten skelet maken 2. Een laagje klei over het houten skelet heen 3. Een laagje was over het laagje klei 4. Een laagje klei over het laagje was 5. Het beeld wordt in de oven gezet, er worden gaten gemaakt bij de voeten, zodat de gesmolten was eruit kan lopen 6. Brons wordt in de lege ruimte gegoten waar de was zat 7. Buitenste laagje klei wordt kapot gemaakt 8. Details worden toegevoegd Griekse bouwkunst Griekse tempels werden gebouw met architraaf bouw, dwarsbalken, waarbij een ruimte horizontaal werd afgesloten De cella (In het Grieks Naos) is de heilige ruimt waarin het godenbeeld staat De peristilium is de zuilen galerij om de tempel heen Pagina 4 van 13

5 De pronaos is de toegang tot de tempel; voorhal Pagina 5 van 13

6 Griekse bouwkunst stijlen In de Griekse bouwkunst onderscheiden we drie orden (stijlen). 1. Dorische orde vanaf 600 v.c. 2. Ionische orde vanaf 570 v.c. 3. Korinthische orde vanaf 420 v.c. Dorische orde Invloed uit Egypte Sober Zwaar Stoer en statisch Komt het meest voor Ionische orde Ontstaan in klein-azië Licht en elegant Frivool en dynamisch Korintische orde Pagina 6 van 13

7 Variant van de Ionische orde Ontstaan in de Griekse stad Korinthe Ander kapiteel: versierd met acanthusbladeren Griekse gebouwen op de Akropolis Parthenon Dorische orde. Fries met triglyphen en metopen (strijd tussen Lapithen (Grieken) en Kentauren (Perzen) De tempel was bedoeld voor Athena Parthenos, groot beeld van Athene Erechtheion Ionische orde. Doorlopend Fries Was bedoeld voor Athene, die schonk de olijfbomen, en Poseidon, die de zee schonk. Ze hadden oorlog om wie de beschermgod van Athene zou worden. De olijfbomen wonnen. Toch staan beide godenbeelden in de tempel. Zuilen in de vorm van een vrouw: Kariatiden, zo genoemd vanwege de strijd tussen de Grieken en de Perzen. Tijdens de strijd van de Grieken tegen de Perzen, koos een Griekse plaats Karyae de kant van de Perzen. Hierdoor werden de bewoners als verraders gezien. Nadat de Grieken de strijd wonnen, werden Pagina 7 van 13

8 alle mannen in Karyae gedood en werden alle vrouwen slavinnen. Kariatiden stellen dus de vrouwen van Karyae voor die als straf een eeuwige last (de tempel) moeten dragen. Romeinse gebouwen Praktische bouwkunst en vertoon van macht De tempelbouw namen ze over van de Grieken Typisch Romeins: Aquaducten Thermen Triomfbogen Amfitheaters Basilica s Arena s Belangrijke uitvindingen; de koepel en bouwen met beton Het Pantheon Pantheon (pan=alle, theon=goden), mogelijk een tempel voor alle Goden Inscriptie op het Pantheon: M AGRIPPA L F COS TERTIUM FECIT Marcus Agrippa Lucii filius consul tertium fecit Marcus Agrippa, zoon van Lucius, voor de derde maal consul, heeft dit gebouwd Agrippa: Generaal van Octavianus die een leidende rol heeft gespeeld in de slag van Actium (Octavianus tegen Lepidus en Marcus Antonius) Hadrianus: begin 2e eeuw n.c. De koepel = 43,3 meter (diameter) Oculus = 9 meter Het oculus staat waarschijnlijk voor de zonnegod In de nissen (kleine vertrekken) zouden allemaal godenbeelden staan Pagina 8 van 13

9 Het Colosseum (Amfitheater Flavium) Gebouwd met de buit (geld en arbeid) van de Joodse opstand Genoemd naar de Flavische dynastie: Vespasianus, Titus en Domitianus In 80 n.c. was het na 10 jaar bouwen af. Cavea=kuip, daar zitten de toeschouwers ~ Het Colosseum is gebouwd op de plek van een kunstmatig aangelegd meer, wat deel uitmaakte van de tuinen van het Domus Aurea van Nero. Het meer was drooggelegd door Vespasianus. Er stond een 30 meter hoog beeld van Nero bij. Hierdoor kreeg het de naam Colosseum (Beeld=Kolos, Colosseum=bij de kolos, dus bij het beeld Het Forum Romanum Het was een ontmoetingsplaats, het handelscentrum en het Politiek centrum. De stichting Eerste bewoning ~1000 v.c. op de Palatijn Rome is in 753 v.c. gesticht ~700 v.c. was er moeras tussen de heuvels, dat werd gebruikt als grafheuvel en ontmoetingsplaats De koningstijd In de zesde eeuw v.c. zijn de Etrusken de baas in Rome en leggen het Forum droog. De Cloaco Maxima was het eerste riool. Het Forum Romanum wordt het stadscentrum. Pagina 9 van 13

10 De Republiek Politieke gebouwen Curia: senaatsgebouw Comitium: verkiezingsplein Rostra: spreekpodium (rostra=scheepsboeg, veroverd van schepen erop gemonteerd) Basilica: rechtspraak en markt (Basilica Julia, Aemilia en Constantini) Religieuze gebouwen: Regia: woning van de pontifex maximus. Tempels: Vesta, Castor en Pollux (mythologische tweeling) en Saturnus De keizertijd De keizers verfraaien het Forum, onder andere door middel van triomfbogen De triomfbogen De keizers verfraaiden met triomfbogen het Forum. Oorspronkelijk gebouwd om een overwinning te vieren, maar het werd uiteindelijk een gewoonte om die bogen neer te zetten. Belangrijke Triomfbogen Triomfboog van Septimus Severus Gebouwd ter ere van de twee overwinningen(195 en 197) op de Parthen in 203 n.c. De zoons van Septimus, Caracalla en Geta, werden koningen Caracalla vermoordt Geta en laat Geta s naam weg beitelen uit de triomfboog (Damnatio memoriae=vervloeking van de nagedachtenis). Pagina 10 van 13

11 Triomfboog van Titus Opgericht ter ere van de overwinning op de Joden in 70 n.c. Jeruzalem werd ingenomen en de heilige tempel werd verwoest. De schatten werden naar Rome gebracht. Triomfboog van Constantijn Opgericht ter ere van de overwinning op zijn concurrent, Maxentius, bij de Pons Milvius. Dit was de veldslag waarbij hij het visioen zag van het brandend kruis en de tekst in hoc signo vinces = in dit teken zult gij overwinnen. Hij schilderde op ieder schild een kruis en won de slag. Op zijn sterfbed werd hij christen. De middeleeuwen Het Forum komt in verval Invallen van de Hunnen De Christenen breken heidense gebouwen af of maken er kerken van Tempel van Antonius en Faustina werd omgebouwd tot een kerk Het forum veranderde in een weiland, Campo Vaccino (Koeienveld) Pagina 11 van 13

12 Het forum van Traianus Keizer Traianus n.C. Hij was de eerste niet-italiaanse keizer, hij was namelijk Spaans. Onder hem was het Romeinse rijk op het grootst. Gebouwd met de oorlogsbuit van de oorlog tegen de Daciërs. Een deel van de Quirinalis heuvel moest afgegraven worden. De hoogte van de zuil van Traianus is 34 m; hoogte van de afgegraven heuvel Op de zuil, in een spiraal gebeiteld, is een stripverhaal van de oorlog tegen de Daciërs te zien. Nu staat er een beeld van de heilige Petrus op, vroeger een beeld van Traianus. Binnen in de zuil is een wenteltrap, die is voor onderhoud en om op het balkon te komen. Er zijn in de zuil kleine raampjes gemaakt voor licht. 34 m hoog, 2500 personages en 100 episodes Oorspronkelijk met felle kleuren beschilderd. Pagina 12 van 13

13 Het kon bekeken worden vanaf de daken van bibliotheken en de basilica. De Engelenburcht (Castel sant Angelo) Mausoleum (grafmonument) van keizer Hadrianus. Het kreeg zijn huidige naam van Paus Gregorius in de zesde eeuw. Er heerste toen in Rome de pest. Er werd een processie, een religieuze optocht, gehouden van wege de pest. De paus zag tijdens de processie, toen ze langs het Mausoleum liepen, de aartsengel Michael op de burcht landen en zijn zwaard in de schede doen. Hierna was de pest weg en werd het de engelenburcht genoemd. Er stond op het gebouw een grafheuvel met cipressen erop, die bomen horen bij de dood, in het midden een viersprong met daarop een beeld van Hadrianus. Op de rand van het gebouw stonden standbeelden, die zijn verloren gegaan toen het onderdeel van de stadsmuur werd. Het is verschillende dingen geweest Het is onderdeel van de stadsmuur geweest: toen werden tijdens oorlog de beelden van het gebouw op vijanden gegooid. In de negentiende eeuw was het een gevangenis. Nadat het een gevangenis was werd het een monument. Nu is het een toeristische attractie. Passetto: er is nog steeds een vluchtroute van het Vaticaan naar de engelenburcht. De vluchtroute was bedoeld voor de paus als hij bedreigd werd. De Basilica Oorspronkelijk een gebouw van handel en rechtspraak. Later werd het een kerk. De thermen van Caracalla Grootste badhuis, met gymnasium (soort sporthal/gymzaal) en bibliotheek. Pagina 13 van 13