Over land en over zee. Veroveraars

Transcriptie

1 De Romeinen hadden een heel groot rijk van Azië, Noord- Afrika en ook nog Europa. Ze hadden sterke legers en hele slimme generaals met stevige wegen en snelle boten. Over land en over zee In Nederland leefden stammen. De stammen heten Germaanse stammen. Ze hadden geen idee wat ze van de Romeinen konden verwachten. Moest je zorgen dat ze niet kwamen. Of was het een volk die goede spullen gaf. Zoals goede wegen en prachtige spullen. Veroveraars De Romeinen waren echte veroveraars. Ze veroverden alle volken in Italië. Daarna kregen ze oorlog met volken buiten Italië. Ongeveer 2000 jaar geleden hebben ze wereldrijk opgericht. In bijna heel Europa en ook delen van Afrika en Azië waren de Romeinse soldaten.

2 Over land Vanuit Rome gingen de soldaten over het land steeds verder en dan nog verder over de wereld. In de buurt van de grenzen van hun rijk maakten ze legerkampen. Ook in Nederland veroverden ze een deel tot aan de rivier de Rijn. Dat was de grens die Nederland heel goed kon bewaken. Over zee De Romeinen vochten niet alleen over land. Ze vochten ook over zee. Met sterke oorlogsschepen gingen ze naar de landen in de buurt van Italië. Dat werden ook allemaal Romeinse gebieden. De Romeinen bouwden overal stenen huizen forten en mooie bruggen. Ook maakte ze goede wegen.

3 Een veroveraar 49 jaar voor christus ging een jonge generaal met zijn leger weg uit Rome. Deze generaal werd over heel de wereld beroemd. Nog nooit waren de Romeinse legers zo ver gekomen. Nog nooit hadden ze zo veel weggehaald. Nog nooit was er zoon slimme generaal. Zijn naam was Julius Caesar. Talent Julius Caesar werd geboren in Rome. Maar veel geld had hij niet. Maar zijn moeder was heel slim. Zijn moeder had hem alles geleerd wat hij nodig had. Hij leerde vechten, kaart lezen en plannen bedenken. Dat was fijn in het leger. Hij leerde ook schrijven. Hij schreef gedichten en verhalen toen hij nog jong was. Hij ging voorbij de Alpen en veroverde de landen van de Galliërs en de Germaanse stammen. Bestuur In de tijd van Julius Caesar was de senaat de baas van de Romeinen. De senaat was een groep mensen die samen beslisten wat er moest gebeuren. Een senator vond altijd zijn mening het beste. Het was vaak moeilijk om een beslissing te nemen. De Romeinen vonden het beter als een man de baas was. Maar wie dan? Dat waren nooit met elkaar er over eens. Verschillende groepen van de Romeinen kregen ruzie met elkaar. Er kwam oorlog uit. Al snel merkte ze dat Julius Caesar de beste was.

4 Verraad Julius Caesar vond dat hij de baas moest zijn Van het Romeinse rijk. De gewone Romeinen vonden hem een held. Maar zo zagen de Senatoren het helemaal niet. Ze vonden dat Julius Caesar niet alleen de baas mocht zijn. Het liep op een dag niet goed af met Julius Caesar. Op een dag werd hij door 23 Senatoren aangevallen. Julius Caesar kende ze allemaal. De eerste Keizer Nadat Julius Caesar dood ging was het onrustig in Rome. Het volk was boos. Hun held was vermoord. En dat de belangrijkste mannen van Rome de moordenaars zijn. Het volk wilde de senatoren niet aan de macht. Maar wie moest er dan aan de macht. De strijd om de macht Julius Caesar had een neef Octavianus aangewezen als de nieuwe baas. Toen Julius Caesar dood ging was Octavianus nog maar 19 jaar oud. Julius Caesar had hem alles geleerd. Het was logisch dat hij zijn oom probeerde op te volgen. Maar het duurde nog heel veel jaar voordat het lukte. Pas 17 jaar na dat zijn oom dood was had hij alles stuk voor stuk alles verslagen. Niks hield hem nog tegen om net zo beroemd te worden als zijn oom.

5 Alleenheerser Octavianus was slimmer als Julius Caesar. Hij was bevriend met alle belangrijke mensen uit Rome. Nu kon hij doen wat Julius Caesar niet gelukt was. Hij was de allereerste keizer van Rome. Hij kreeg ook een naam. Als keizer heette hij Augustus. Dat betekent De verhevene. Rust Toen Octavianus Keizer werd, was het eindelijk rustig In Rome. Geen oorlogen en ruzies over wie de baas werd en alle veroverde volken bleven rustig. Augustus niet te veel tegelijkertijd. Zo bleef er vrede. Hij wou geen oorlogen. Hij liet liever nieuwe wegen bouwen en Rome opknappen. Pax Romana De Romeinse legers waren slim en snel. De Romeinen wonnen bijna alle gevechten. Maar als de verliezers opnieuw probeerden te vechten dan werd het onrustig. Daarom zorgden keizer Augustus ervoor dat er rust en vrede was. Deze tijd heet de Pax Romana. Pax betekent vrede en Romana betekent Romeins.

6 Verdeel en heers Keizer Augustus bedacht nog iets. Hij zei dat iedereen gelijk was. Soms gaf hij meer aandacht aan het volk en dan het andere volk. Daardoor gingen de volken nooit samen strijden tegen de Romeinen. Verdeel en Heers noemden de Romeinen dat. Rijkdom Door Pax Romana konden mensen vrij reizen. Dat was goed voor de handel. Kunstenaars en architecten bouwden overal mooie steden. Dichters schreven gedichten en mooie boeken. Veel mensen waren de keizers van Rome dankbaar. Begrippen Julius Caesar Een Romeinse generaal. Julius Caesar veroverde Veel gebieden voor het Romeinse rijk. Hij wilde Keizer van het Romeinse rijk worden. En daarom werd hij vermoord.

7 Augustus De neef van Julius Caesar. Eigenlijk heette hij keizer Hij Octavianus. Hij werd De eerste keizer van het Romeinse rijk. Pax Romana Dit betekende in het Romeins Romeinse vrede. De Romeinse soldaten zorgden ervoor dat er Binnen de grenzen van Romeinse rijk dat er vrede en rust was. Deze Romeinse vrede kwam door keizer Augustus. De schildpad verdedeging De schildpad verdediging was een hele slimme verdediging tactiek van de Romeinen. De voorste rij van de schildpad moet een schild voor zich houden. De andere Romeinen moesten hun schild boven zich houden. Dan konden ze niet van voren en van boven

8 worden beschoten. Door deze tactiek wonnen ze veel gevechten en veroverden ze veel rijken. Dit heb ik geleerd: Dat de Romeinen een megagroot wereldrijk hadden en dat ze echte veroveraars waren. De Romeinen bestuurden dat met sterke legers en slimme generaals. Dat in het jaar 49 voor christus Julius caesar met een sterk leger weg ging uit Rome. Julius Caesar werd over heel de wereld beroemd. Dat Julius Caesar werd vermoord door de senatoren omdat iedereen vond dat Julius Caesar de baas van het Romeinse rijk moes worden. Maar dat wouden de senatoren niet. Ze vonden ook dat ze de baas moesten zijn. Toen Julius Caesar vermoord was werd het onrustig in Rome. Omdat hun held vermoord was. Octavianus werd de nieuwe keizer hij was het familie van Julius Caesar. Toen hij keizer werd was het eindelijk rust. Door Octavianus. werd het eindelijk weer rustig en leefden de Romeinen in vrede. De regel hete Pax Romana.

9 Bij een wereldrijk hoort een wereldstad. In de hoofdstad Rome woonden meer dan een miljoen mensen. Rome was toen groter dan Amsterdam nu. Het was lang de grootste, rijkste en modernste stad die de mensen kenden. Centrum van de wereld De Romeinse straten kun je nog steeds vinden in Rome.Die werden gemaakt door de Romeinen. Plein In de centrum van Rome lag een plein: het Forum. Daar was er altijd druk. Je kon daar luisteren naar toespraken. Je kon daar ook kijken naar beroemde acteurs en ook naar mensen uit verre landen. Soms liepen er belangrijke senators voorbij. Het Forum was het centrum van Rome en ook van de hele wereld. Dat vonden de Romeinen tenminste. Bij het forum was een verhoging gemaakt. Op die verhoging konden de leiders van Rome het volk toespreken daar sprak de keizer bijvoorbeeld oorlogen in andere landen. Of over ideeën voor het Romeinse rijk. De Romeinen vonden het heel belangrijk dat een keizer goed kon spreken. Hoe meeslepender en spannender, hoe beter. Senaat Tijdens de vergaderingen werd er veel gepraat. In de vergadergebouw daar kwamen alleen belangrijke mannen en van Rome naartoe om te beslissen wat er moest gebeuren.

10 Tempels Vlakbij het forum waren ook de belangrijke tempels te vinden. Van Vesta bijvoorbeeld, de godin van huis en hart en Jupiter. Jupiter was de belangrijkste god van Romeinen. De tempel van Jupiter stond op de heuvel achter het forum. Paleizen De Romeinen geloofden dat op de heuvel Palatijn de stad was opgericht. Het was de belangrijkste heuvel. Daar woonden de belangrijkste mensen in grote paleizen. Deze enorme huizen waren versierd door de beste kunstenaars van Rome. Slim met water De Romeinen hielden erg van nuttige dingen. Ze bedachten veel hulpmiddelen en technieken om alles gemakkelijk te maken bijvoorbeeld wegen, stevige bruggen enz. Ze bouwden ook allerlei dingen om het leven in de stad prettiger te maken. Waterleidingen Rome lag aan een rivier omdat mensen water nodig hadden. Niet iedereen woonde dicht bij water. Daarom lieten de Romeinen water uit bergen naar de paleizen en fonteinen in de stad lopen. Ze maakten lange kanalen en aquaducten. Een aquaduct is een soort brug van bogen. Bovenop ligt een waterleiding. Riolen Er moest niet alleen water naar een stad of dorp. Het moest er ook weer uit. De Romeinen bedachten iets nieuws: het riool. In de paleizen, badhuizen en openbare toiletten maakten ze afvoerleidingen. Daardoor kon het afvalwater wegstromen naar riolen onder de grond. Dan bleef het in de stad schoon en gezond. Badhuizen De Romeinen maakten ook badhuizen. De Romeinen noemden de badhuizen Thermen. Waterleidingen zorgen ervoor dat veel mensen

11 tegelijk in bad kunnen. Je kon in koud of warm water wat je maar wilde. Je kon in een badhuis ook komen om te sporten of om te wandelen in de mooie tuinen die bij het badhuis hoorden. Ook kon je je laten masseren. In sommige badhuizen was er ook een bibliotheek. Badhuizen waren niet alleen voor rijke mensen want de kaartjes waren heel goedkoop. Voor kinderen was het zelfs gratis. Tevreden houden De Romeinse keizer wilde het volk tevreden houden, zodat iemand in opstand kwam. Hij deelde gratis brood uit aan armen. De keizer zorgde er ook voor dat de Romeinen zich niet verveelden. Stadion De keizer liet in het Colosseum gevechten organiseren. Er waren hoge tribunes zodat veel mensen. Het Colosseum was een stadion, een groot rond theater. De Romeinen lieten wilde dieren met elkaar vechten, of wilden dieren tegen mensen. Vechtjassen Het liefst zagen de Romeinen een gevecht tussen gladiator. Een gladiator was iemand die vocht in het stadion. Meestal waren gladiatoren gevangenen of slaven. Ze hoopten vaak dat ze vrij zouden worden gelaten als ze het goed deden. Toch was de kans groter dat ze zouden sterven. Races De Romeinen gingen naar het Circus Maximus om te kijken wie het snelst in een paardenwagen kon rijden. De bochten waren haarscherp en alles mocht! Zelfs een beetje vals spelen. Venus

12 De Keizer en andere goden De Romeinen hadden veel goden. En er kwamen er steeds meer. Want ze gingen ook goden van andere volken vereren. Elke nieuwe keizer werd als keizer vereerd. De goden waren erg belangrijk de Romeinen. Ze maakte voor elke god een tempel voor de goden. De oude goden De goden waarin de Romeinen geloofden, kom je nog altijd tegen. Wie waren deze goden? De belangrijkste goden waren god van de hemel, god van de zee, god van de liefde en god van de oorlog. God van de hemel De belangrijkste god van de Romeinen was Jupiter. Het was de god van de hemel. Hij zorgde voor zonneschijn en regen. Ze dachten dat Jupiter de baas was van alle goden en mensen. De broer van Jupiter heette Neptunes. Hij had altijd een drietand bij zich ( een drietand is een steel met scherpe punten eraan ). Als hij boos op jou was kon je beter niet naar de zee gaan.

13 Godin van de liefde Een dochter van Jupiter was Venus. Ze was de godin van de liefde. Ze zorgde ervoor dat mensen gelukkig waren en plezier hadden. De Romeinen vonden haar de moeder van het volk. Ze was verliefd op Mars. God van de oorlog Mars was de god van de oorlog. Hij zorgde ervoor dat mensen gingen vechten en hij zorgde er ook voor dat mensen weer ophielden. De Romeinen dachten dat Mars de tweeling Romulus en Remus had gesticht. En daarom hebben ze Mars ook de vader van het Romeinse volk genoemd. Meer en meer goden De Romeinen hadden hun niet alleen hun eigen goden. Want ze gingen ook andere goden vereren. Voor elke god bouwden ze een tempel. En toen de Romeinen keizers hadden gingen ze die ook vereren. Keizergoden Keizer Augustus maakte Julius Caesar toen hij dood was gegaan een god. Hij noemde een ster naar Julius. En hij liet ook een mooie tempel bouwen voor de god Julius. Ook keizer Augustus werd een god na zijn dood. Dat dachten de Romeinen wel. De keizers na Augustus wilden dolgraag dood gaan. Ze wilden al terwijl ze leefden als god vereerd worden Zo zag Julius Caesar er uit: Het Pantheon De Romeinen vonden dat ze het meest godsdienstige volk van de wereld. Dat was misschien wel zo. Ze vereerden alle goden die ze kenden. In Rome lieten ze een grote tempel bouwen. Dat was het

14 Pantheon dat betekent tempel voor alle goden. Toen het pantheon was gebouwd hoopten de Romeinen dat ze geen god waren vergeten. Maar voor de zekerheid bouwden ze toch een tempel voor de goden die ze misschien vergeten waren. Die tempel heette: tempel-voor-de-god-voor-wie-we-vergeten-zijn-een-tempel-tebouwen. Christenen vervolgd De Romeinse keizers wilden dat alle mensen hen als god vereerde. De Christenen vereerden hun keizer niet als god. Er waren keizers die daarom de Christenen vervolgden. Eén god De Christenen geloofden dat er maar een god was en dat was Jezus Christus. De boodschap was je kunt nooit een god kunt zijn al was je de keizer van Rome. De Christenen kwamen uit het oosten van het Romeinse rijk. Maar er woonden ook Christenen in Rome. Dat was toen immers wel de belangrijkste stad in die tijd. Daar gingen veel mensen naartoe omdat er altijd werk was. Gevangen De Romeinen vonden de Christenen maar raar. Ze vereerden hun keizer niet als god. Dus de Romeinen dachten dat ze dan ook niet gehoorzaam. Dus de Romeinen dachten dat ze misschien de keizer misschien wel gingen aanvallen. Dus toen werden ze gevangengezet. Dan moesten ze vechten in een Colosseum met gladiatoren en wilde dieren. Er waren maar weinig Christenen die dat overleefden. Verstopt De Christenen hadden het heel moeilijk in Rome. Ze mochten hun eigen god niet vereren. Steeds meer christenen gingen zich verstoppen. Ze vereerden hun god als heel ver onder de grond in een grot in Rome. Daar werden ook doden begraven. Die dingen heette catacomben het zijn eigenlijk begraafplaatsen.

15 Verspreiding De Christenen bleven in hun god geloven. Van hun god moesten ze goeden dingen doen zoals armen mensen helpen en zieken verzorgen. Ze moesten eerlijk zijn en mochten niet vechten. De Romeinen vonden dat in de loop der jaren ook belangrijker worden. Steeds meer Romeinen werden ook Christen. Constantijn droomt De Christenen geloofden in andere dingen dan de meeste Romeinen. De meeste Romeinen dachten dat Christenen slechte mensen waren. Tot dat er een keizer kwam die het voor de Christenen opnam: Keizer Constantijn. Een kruis Constantijn moest vaak oorlog voeren. Hij droomde over een veldslag. Hij zag het teken van een kruis. Hij hoorde een stem die zei: met dit teken zul je overwinnen. De volgende dag begon de veldslag. Alle soldaten van Constantijn droegen een kruis op hun schild. En Constantijn won! Vanaf dat moment was Constantijn ook Christen. Een god voor allen Constantijn zorgde ervoor dat de christenen niet meer werden vervolgt. Er kwamen steeds meer christenen. Constantijn liet heel veel kerken voor de Christenen bouwen. En jaren later werd in de senaat zelfs besloten dat het Christendom de nieuwe en enige godsdienst was van het Romeinse Rijk. Kerken De tempels voor de Romeinse goden hadden geen nut meer. De tempels werden afgebroken. Van sommigen tempels werden kerken gemaakt. Dat was heel makkelijk: tussen de Romeinse gebouwen bouwen mensen muren. Klaar was de kerk! Waar vroeger werd geofferd aan Jupiter of Venus, werd nu uit de bijbel voorgelezen. Filmpje Romeinse Rijk

16 Begrippen Aquaduct = Een aquaduct is een soort brug van bogen. Bovenop lag een waterleiding. Met een Aquaduct werd het water uit de bergen naar de stad vervoerd. Gladiator = Iemand die was getraind om te vechten in het Colosseum of in een ander stadion. Een gladiator vocht op het leven en dood. Jupiter = De belangrijkste god van de Romeinen. God van de hemel en bliksem. Christenen = Christenen geloven in een god, en in Jezus Christus als zijn zoon.

17 Dit heb ik geleerd Ik heb geleerd dat