Kokosolie, heilzame werking en veelzijdige toepassingen. Door: Ir. L. Henseler

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Kokosolie, heilzame werking en veelzijdige toepassingen. Door: Ir. L. Henseler"

Transcriptie

1 Kokosolie, heilzame werking en veelzijdige toepassingen Door: Ir. L. Henseler Kokosolie werd vroeger veel gebruikt en toegepast in de voedingsindustrie vanwege zijn gunstige eigenschappen: het is lang houdbaar, het wordt ook bij hogere bewaartemperaturen niet snel ranzig en het heeft een hoog smeltpunt (ongeveer Celsius). Daar kwam een einde aan toen kokosolie ten onrechte een slechte reputatie kreeg vanwege het grote aandeel verzadigde vetten. Verzadigd vet is slecht, zo luidt de heersende opvatting. Slechte reputatie Dat kokosolie een slechte reputatie kreeg, kwam voor een deal door onderzoek waaruit bleek dat verzadigde vetten een hoog cholesterolgehalte en hart- en vaatziekten veroorzaken. Het ging hier echter vooral om dierlijke vetten, zoals in vlees, eieren, boter en dergelijke. De plantaardige olie-industrie die na de Tweede Wereldoorlog in de V.S. in opkomst was en van plantaardige oliën zoals soja, zonnebloem- en canolaolie geharde vetten maakte voor verwerking als margarine en in veel producten, zoals brood en crackers, maakte hier handig gebruik van. Er werd een campagne gelanceerd waarin het gebruik van tropische oliën zoals kokos- en palmolie werd afgeraden. Het zou de aderen verstoppen met verzadigd vet. Het was beter om onverzadigde oliën, zoals zonnebloemolie, te gebruiken. Zo wapende de olie-industrie zich tegen de concurrentie van de goedkope oliën die werden ingevoerd uit landen als de Filippijnen, Maleisië en Indonesië. De tropische olie-industrie uit deze landen had niet genoeg geld om tegen deze groots opgezette campagne in te gaan. De publieke opinie over tropische olie was gevormd [ref. I]. Mensen op tropische eilanden 1 / 12

2 Uit onderzoek blijkt echter dat mensen op tropische eilanden als de Filippijnen, Sri Lanka en de Polynesische eilanden minder lijden aan moderne welvaartsziekten, zoals hart- en vaatziekten, diabetes en overgewicht. Ook hebben zij minder darmklachten. Kokosolie en palmolie vormen een belangrijk deel van hun dieet [ref. 2] Nu wordt duidelijk dat het niet de verzadigde vetten zijn die hart- en vaatziekten veroorzaken, maar de zogenaamde transvetten. Transvetten worden gevormd wanneer onstabiele oliën, die voornamelijk uit meervoudig onverzadigde vetzuren bestaan, worden gehard ofwel gehydrogeneerd. Dit proces maakt de olie hard en stabiel, zodat ze gebruikt kan worden als margarine of als plantaardig vet in brood en koekjes. Hierbij wordt de natuurlijke cis-vorm van de vetzuren veranderd in de onnatuurlijke trans-vorm. Deze trans-vorm blijkt de boosdoener te zijn bij hart- en vaatziekten [ref. 3, 4] Indeling van vetzuren Er zijn twee manieren om vetzuren, waar alle oliën en vetten uit bestaan, in te delen. De eerste is de hierboven gebruikte mate van verzadiging: verzadigde vetzuren, enkelvoudig onverzadigde vetzuren en meervoudig onverzadigde vetzuren. Alle drie deze vetzuren zijn noodzakelijk voor het lichaam. De meervoudig onverzadigde vetzuren (MOV's) zijn essentieel (in het Engels EFA's, Essential Fatty Acids); ze moeten dus via de voeding worden verkregen. MOV's komen vooral voor in vette vis, visolie, lijnzaadolie en walnoten. Ze zijn erg instabiel en moeten daarom altijd samen met vitamine E worden genuttigd om het lichaam tegen schadelijke oxidatie te beschermen. Het is belangrijk om deze oliën onverhit te gebruiken. De enkelvoudig onverzadigde vetzuren zijn stabieler dan de MOV's en kunnen wel worden verhit, maar liefst op lage temperaturen (stoven). Deze vetzuren komen voornamelijk voor in olijfolie, pinda's en de meeste noten en zaden. Verzadigde vetzuren zijn het meest stabiel en zijn geschikt om te verhitten op hogere temperaturen (bakken, frituren). Zij komen voor in dierlijke vetten, zoals melk, roomboter, kaas, eieren en vlees, en in kokos- en palm(pit)olie. 2 / 12

3 De tweede manier waarop vetzuren worden ingedeeld is de lengte van de koolstofketen in het vetzuur. Er bestaan kortketenige vetzuren, middellangketenige vetzuren en langketenige vetzuren. Kortketenige vetzuren bevatten 2-4 koolstofatomen en komen voor in boter en melk. Vetzuren met middellange ketens bevatten 6-12 koolstofatomen en ko men ook voor in boter en melk, maar vooral in kokos- en palm(pit)olie. Langketenige vet zuren hebben meer dan 12 koolstofatomen en komen het meeste voor, onder andere in vis en andere dierlijke vetten en in allerlei noten en zaden. Ongeveer % van alle vetten die we consumeren, bestaan uit lang ketenige vetzuren. Kokosolie is bijzonder omdat het in tegen stelling tot de meeste vetten vooral vetzuren met middellange ketens bevat. Het zijn voor al deze middellange vetzuren waaraan kokosolie haar heilzame werking en vele toe passingen dankt. Voordelen van MCT's Het unieke van de middellange vetzuren, die in de voeding in het algemeen voorkomen als onderdeel van Medium Chain Triglyceri des (MCT's), is dat ze gemakkelijk zijn te ver werken door het lichaam. Het zijn zeer klei ne molecules die makkelijk door de darm worden opgenomen. Ze leveren snel energie en worden in mindere mate gebruikt voor vetopslag. Bovendien hoeven MCT's niet door de lever te worden verwerkt en hebben ze geen gal nodig om geëmulgeerd te worden. MCT's zijn daarom een ideale energiebron voor mensen met spijsverteringsproblemen en mensen met leverproblemen. Ook verzwakte en ernstig zieke mensen hebben bast bij de MCT's uit kokosolie. Zij hebben al hun kracht en energie nodig om een levensbedreigende situatie te boven te komen en MCT's zijn een snelle energiebron. MCT's worden veel verwerkt in de sondevoe ding die in ziekenhuizen wordt gebruikt voor de bijvoeding van ernstig zieke en ondervoe de pati6nten en voor patiënten met ernstige brandwonden. Bijna al deze MCT's worden geleverd door kokosolie. Je zou dus kunnen zeggen dat kokosolie levensreddende eigen schappen heeft [ref. 5, 6] Zuigelingen Ook zuigelingen profiteren van deze makke lijke energiebron, omdat MCT's van nature in 3 / 12

4 moedermelk voorkomen, maar ook aan instantvoeding voor baby's worden toege voegd. MCT's zijn minder belastend voor hun nog niet volledig ontwikkelde organen, zo als lever en pancreas. Vooral voor zuigelingen met een laag ge boortegewicht zijn MCT's van belang. Uit een onderzoek bleek dat biggetjes sneller groei en op een dieet dat MCT's (kokosolie) bevat dan op een dieet dat langketenige vetzuren (sofa- en maïsolie) bevat. De biggetjes die ko kosolie kregen, hadden een grotere over levingskans (68%) dan de biggetjes die de plantaardige olie kregen (32%). Dit gold vooral voor biggetjes die geboren werden met ondergewicht [ref. 7]. Ook menselijke baby's met een laag ge boortegewicht groeien sneller indien er ko kosolie in hun voeding wordt verwerkt dan bij gebruik van andere plantaardige olie. Ze komen sneller op gewicht en dit gewicht be staat vooral uit fysieke groei en niet zozeer uit opgeslagen vet [ref. 8]. Ook blijken baby's die kokosolie krijgen hun voedingsstoffen, zoals vetoplosbare vitamines, mineralen en eiwitten, beter op te nemen [ref. 9, 10]. Moedermelk Behalve de snelle energie die door de MCT's wordt geleverd hebben de vetzuren in moe dermelk nog meer voor zuigelingen bescher mende eigenschappen. Moedermelk bevat 45-50% verzadigd vet, 35% enkelvoudig onverzadigd vet en 15-20% meervoudig onverzadigd vet (omega-3 en -6). De verzadigde vetten in moedermelk be staan onder andere uit laurinezuur, caprine zuur en caprylzuur. Caprylzuur en laurine zuur beschermen zuigelingen tegen bacteriën, virussen, schimmels, protozoa en gisten. Normaal bestaat 18% van moedermelk uit laurine- en caprinevetzuren. Dit is ook afhan kelijk van de inname van laurine- en capryl zuur (vetzuren die beide in kokosolie aanwezig zijn) door de moeder. Voor moeders tijdens de zwangerschap en lactatieperiode is het dus erg nuttig om kokosolie en kokos producten te gebruiken [ref. 11]. Laurinezuur en caprylzuur 4 / 12

5 Ook volwassenen worden door laurinezuur en caprylzuur in kokosolie beschermd tegen bacteriën, virussen, schimmels, parasieten en andere ziekteverwekkers. De MCT's in kokos olie zijn in staat om virussen en bacteriën met een beschermende vetlaag zoals het Epstein-Barr-virus (ziekte van Pfeiffer), Heli cobacter pylori (maagzweren), Chlamydia pneumoniae (griep) en het Herpes simplex virus (koortslip) te ontmantelen en te ver nietigen. Ook zijn de vetzuren in kokosolie werk zaam tegen seksueel overdraagbare ziekten, meningitis, hepatitis C, mazelen, het chro nisch vermoeidheidssyndroom en de ziekte van Lyme (tekenbeten). Laurinezuur en ca prylzuur verhogen de weerstand tegen de bacteriën die in het spel zijn bij ontstekin gen van de longen, de keel en de oren, bij tandbederf en bij voedselvergiftiging. Ook wormen, luizen en parasieten worden ge dood. Laurinezuur beschermt de lever en gaat ontstekingen tegen. Caprylzuur heeft een sterke schimmeldodende werking en is voor al bekend als anti-candidamiddel. Caprylzuur is in tegenstelling tot andere schimmeldoden de middelen, die voornamelijk in de darm werken, in staat om ook de candida die in het bloed circuleert te doden. Verder is het ook werkzaam tegen voetschimmel, ring worm, spruw en andere schimmelinfecties [ref.12, 13, 14] Darmziekten Het voordeel van de MCT's voor het lichaam is, zoals eerder gezegd, het feit dat ze uit kleine molecules bestaan, waardoor het li chaam minder energie nodig heeft om deze vetten op te nemen in de darm en er ook minder enzymen nodig zijn om de vetten te splitsen. Daarom hebben mensen met darm ziekten, zoals cystische fibrose en de ziekte van Crohn, baat bij het gebruik van kokos olie [ref. 15]. Ook is kokosolie nuttig bij mensen met een spastische darm, colitis ulcerosa, gas tritis, diverticulose, chronische darmontste king, constipatie en glutenallergie. Bij het gebruik van kokosolie worden voe dingsstoffen, zoals vetoplosbare vitamines, calcium en magnesium, beter opgenomen. Kokosolie helpt zo bij het sterk houden van botten en tanden. Ook eiwitten worden beter opgenomen. Zelfs bij mensen bij wie een deel van de dunne darm is verwijderd kun nen de MCT's uit kokosolie ervoor zorgen dat er meer voedingsstoffen worden opgenomen [ref. 16]. 5 / 12

6 Gewichtsverlies Voor mensen die gewicht willen verliezen is het voordeel van kokosolie boven andere vetten niet alleen dat kokosolie minder calorieën bevat dan andere vetten, maar vooral dat het eerder door het lichaam wordt gebruikt voor de productie van energie dan voor de opslag van vet [ref. 17,18]. Bovendien verhogen de MCT's in kokosolie de schildklierwerking en kunnen zo het metabolisme met 12% doen stijgen [ref. 19, 20]. In 1940 probeerden boeren in de V.S. hun vee vet te mesten met goedkope kokosolie. Maar tot hun verbazing werden de dieren juist slanker, actief en hongerig. Men begon een schildklierverlagend medicijn te gebrui ken zodat de dieren met minder voedsel toch dikker werden, totdat bleek dat dit kanker verwekkend was en ook de mensen die het vlees aten een verlaagde schildklierwerking kregen. Toen kwam men erachter dat het zelfde schildklierverlagende effect kon wor den bereikt door de dieren eenvoudig soja en maïs te voeren in plaats van kokosolie. Sporters en atleten maken tegenwoordig gebruik van het feit dat kokosolie de ener gieproductie en de verbranding verhoogt, om zo hun prestaties te verbeteren. Onder zoek wijst uit dat kokosolie inderdaad het uithoudingsvermogen gunstig beïnvloedt. In een onderzoek waarin het uithoudings vermogen van muizen werd getest kreeg de ene groep muizen een dieet met MCT's en de andere groep een dieet zonder MCT's. Om de dag moesten de muizen in een bad water met constants stroming zwemmen. Er werd gekeken naar de tijd dat de muizen bleven zwemmen tot aan uitputting. In het begin was er weinig verschil tussen de twee groepen, maar al gauw hielden de muizen die MCT's kregen het langer vol dan de an dere muizen. Naarmate de testperiode van zes weken vorderde, werd het verschil tussen beide groepen steeds groter [ref 21]. Een ander voordeel voor sporters is dat de MCT's geen carnitine nodig hebben om te worden verbrand, zodat er meer carnitine overblijft voor de energievoorziening van de spieren. Dit leidt tot een grotere spierop bouw. Bovendien zorgen de MCT's voor een extra energiebron wanneer het bloedgluco se na een uur of twee is opgebruikt. MCT's leveren dan een snelle energiebron, zodat het lichaam niet hoeft over te schakelen op de inefficiënte verbranding van lichaamsvet of de afbraak van spierweefsel. Diabetici 6 / 12

7 De MCT's in kokosolie zorgen voor een be tere insulinewerking bij diabetici doordat ze de goede werking van de celmembranen be vorderen. Meervoudig onver zadigde vetten, zoals in zonnebloemolie, voor al als ze verhit en dus geoxideerd zijn, en geharde plantaardige olie (transvetten) zijn de grootste boosdoeners bij diabetici. Als deze geoxideerde vetten deel gaan uitmaken van de celmembranen, dan gaan de celmembra nen achteruit. Het 'slot' op de cellen dat glu cose in de cel moet laten werkt als het ware niet meer goed. Insuline kan de deur niet openen, waardoor de glucose in het bloed blijft circuleren. Bruce Fife stelt in zijn boek 'The Coconut Oil Miracle' [ref. 22] "If you are diabetic or bor derline diabetic, consumption of most fats should be avoided. Coconut oil, on the other hand, is different. Because it helps stabilize blood glucose levels and aids in shedding excess body weight, it is probably the only oil a diabetic should eat."... "There is one fat that diabetics can eat without fear. That fat is coconut oil. Not only does it not contri bute to diabetes, but it helps regulate blood sugar, thus lessening the effects of the dis ease. The Nauru people consumed large a mounts of coconut oil for generations with out ever encountering diabetes, but when they abandoned it for other foods and oils the results were disastrous" (p.149). Een ander voordeel van kokosolie voor diabetici is dat het minder enzymen van de pancreas nodig heeft voor de vertering. De pancreas wordt daardoor tijdens de maaltijd, wanneer de insulineproductie op z'n hoogst is, minder belast en kan efficiënter werken. Verder draagt het gebruik van kokosolie bij aan een stabielere bloedsuikerspiegel, waar door hypoglykemie en hongeraanvallen verminderen. Ook vermindert het de hoge bloed druk en zorgt het voor minder eiwitten in de urine van diabetici. Verzadigde vetten versus transvetten Het voordeel van kokosolie is dat het wel 2 jaar op kamertemperatuur bewaard kan wor den zonder dat het ranzig wordt. Ook in het lichaam blijft kokosolie stabiel. Alhoewel verzadigde vetten stabieler zijn dan onverzadigde vetten en minder snel oxi deren en ranzig worden, zijn beide soorten vet nodig in het lichaam. Slecht zijn vooral de transvetten. 7 / 12

8 Veel mensen associëren verzadigde vetten met de cholesterolrijke aanslag in de bloed vaten. En zo wordt ook kokosolie gezien: als het witte, harde vet dat bloedvaten verstopt. Kokosolie smelt echter bij ongeveer 24 C, dus is in het lichaam vloeibaar en niet hard. De aanslag in de bloedvaten komt van de geoxi deerde onverzadigde vetten en transvetten. Zoals er een vettige, plakkerige aanslag ont staat op een fles zonnebloemolie die een paar keer is geopend en waar een beetje mee is geknoeid, zo vormt deze plakkerige aanslag zich ook op de bloedvaten. Ook stress draagt bij aan deze aanslag, doordat adrenaline opgeslagen vet losmaakt dat vervolgens in het bloed gaat circuleren en zo bijdraagt aan de aanslag op de bloedvat wanden [ref. 23]. Cholesterol De kokosetende bevolking op tropische ei landen heeft over het algemeen een lager cholesterol dan de bevolking van de westerse landen. Onderzoek suggereert dat indien kokosolie regelmatig wordt toegevoegd aan het dieet, het cholesterolniveau zich norma liseert [ref. 24, 25]. Dit komt omdat kokosolie de schildklierwerking verhoogt. In de aanwe zigheid van voldoende schildklierhormonen wordt cholesterol omgezet in de anti-aging hormonen pregnenolon, progesteron en DHEA. Progesteron en zijn voorloper, preg nenolon, hebben een veelzijdige bescher mende werking tegen oxidanten, tegen con vulsies en spasmen, tegen bloedplaatjesver kleving, tegen kanker en tegen gifstoffen. Tevens bevorderen ze het geheugen, de con centratie en de beschermende laag rond de zenuwen. DHEA staat bekend als hormoon dat de veroudering vertraagt. In 1981 vonden Prior et al dat een dieet rijk aan kokosolie geen negatieve gezondheids effecten had. Wanneer mensen van tropische eilanden echter verhuisden naar Nieuw-Zee land en hun dagelijkse kokosolie-inname ver minderden, bleek dat hun totale cholesterol en vooral hun LDL-cholesterol (het zogenaam de slechte cholesterol) was verhoogd [ref. 2]. Bescherming celmembranen en huid Kokosolie heeft een beschermende werking op de celmembranen. Hoe meer onverzadig de en dus aan oxidatie onderhevige vetzuren zich in de celmembranen bevinden, des te meer de cellen onderhevig zijn aan vrije radicalen en oxidatie. De regelmatige con sumptie van kokosolie vervangt onverzadig de en onstabiele vetzuren voor een deel door de stabielere verzadigde vetten. Zo beschermt kokosolie de huid van binnenuit. 8 / 12

9 Ook wanneer kokosolie op de huid wordt aangebracht heeft het een beschermende werking, onder andere tegen uitdroging en bij zonnebaden. Zoals eerder gezegd bestaan MCT's uit kleine moleculen die niet alleen makkelijk door de darm, maar ook makkelijk door de huid worden opgenomen. Vandaar dat kokosolie als het wordt aange bracht op de huid snel wordt opgenomen en geen vettige laag achterlaat. Kokosolie is licht zuurvormend, wat goed is voor de ph balans van de huid. Het laurine- en capryl zuur in kokosolie hebben een anti microbiële en schimmeldodende werking op de huid. Kokosolie kan worden gebruikt als handcrème, tegen kloven aan handen en voeten en ook als lippenbalsem. De ontstekingsrem mende werking van kokosolie kan heilzaam werken bij psoriasis en eczeem. Haar, tandpasta, deodorant Door zijn kleine moleculen kan kokosolie ook makkelijker in de haarschacht doordringen dan andere oliën [ref. 26]. Het haar krijgt een na tuurlijke glans en ook de vacht van bijvoor beeld paarden gaat meer glanzen door kokos olie. Aangezien kokosolie een schimmel- en parasietdodende werking heeft, kan het ook goed werken bij haarroos en luizen. Kokosolie kan tandcariës voorkomen tot wel 80% en kan daarom als tandpasta worden gebruikt, bijvoorbeeld met een beetje zeezout of een druppeltje essentiële olie. Omdat kokosolie bacteriën doodt, werkt het ook goed als deodorant. Kokosolie in de keuken Kokosolie is de meest stabiele olie van alle plantaardige oliën en daarom zeer geschikt om mee te bakken, braden, wokken en fri turen. Kokosolie bevat 92% verzadigd vet en slechts 2% meervoudig onverzadigde vetzu ren. Daardoor is het veel minder onderhevig aan oxidatie dan bijvoorbeeld olijfolie. 9 / 12

10 Kokosolie kan op hoge temperaturen wor den verhit en zelfs meerdere keren zonder dat er transvetzuren worden gevormd. Kokosolie en roomboter zijn eigenlijk de enige vetten die geschikt zijn om in te bakken en te braden, en in mindere mate olijf olie die vooral geschikt is om in te stoven (op lage temperatuur bakken). Kokosolie kan ook onverhit worden ge bruikt, bijvoorbeeld op brood of crackers in plaats van boter. Het kan in brood- en gebak recepten in plaats van andere vetten worden gebruikt, of als basis voor Indiase curry's, sa ladedressings en mayonaise. Ook kan het aan warme of koude dranken worden toe gevoegd, zoals aan warme (chocolade)melk of smoothies. Soorten kokosolie, ongeraffineerd en koudgeperst Gewone kokosolie wordt gemaakt door ko kosnootpulp onder zeer hoge temperatuur te drogen. Daaruit wordt met behulp van oplosmiddelen kokosolie geëxtraheerd, die vervolgens wordt gebleekt, ontgeurd en ge raffineerd. Daarbij gaan vitamine E, Iecithine, polyfenolen, carotenoïden en mineralen verloren. Deze olie heeft een smeltpunt tus sen de C en is vast bij kamertempera tuur. Ongeraffineerde en koudgeperste kokos olie, zogenaamde extra vierge kokosolie, wordt gemaakt door kokospulp te laten fer menteren of mechanisch te persen en heeft een smeltpunt tussen de C. In deze ko kosolie zijn alle voor de gezondheid waarde volle stollen behouden gebleven, en deze olie is dus te prefereren boven de geraffi neerde en ontgeurde vorm. Referenties - 1. Beatrice Trum Hunter: 'How a PR Campaign Led to Unhealthy Diets I Consumers' Research 86(8), 2003 ( Prior IA et al: 'Cholesterol, coconuts, and diet on Polynesian atolls: a natural expe riment. the Pukapuka and Tokelau Island studies'; American Journal of Clinical Nutri tion 34: , / 12

11 - 3. Enig, Dr. Mary and Fallon, Sally: 'Eat fat lose fat', p Malhotra S: 'Epidemiology of ischoernk heart disease in India with special referen ce to causation'; British Heart Journal 29: , Ball MJ: 'Porenteral nutrition in the critically ill: use of medium-chain triglyceride emulsion'; Intensive Care Med. 19(2):89, Jiang ZM et al: A comparison oftnedium-chain and long-chain triglycerides in sur gi(alpatients', Ann. Surg. 217(2):175, Azain MJ: 'Efteas of adding medium-chain triglycerides to sow diets during late ges tation and early lactation on litter performance ; J. Anim. Sci. 71(11):3011, Vaidya UV et al: 'Vegetable oil fortified feeds in the nutrition of vety low birth-weight babies' Indian Pediatr. 29(12):1519, Tantibhedhyangkul P and Hashim SA: 'Medium-chain triglyceride feeding in premature infants. effects on calcium and magnesium absorption' Pediatrics 61(4): Nelson SE et al: 'Palm olefin in infant formula. absorption offal and minerals by normal infants'; American Journal of Clinical Nutrition 64: , Francois CA et al: Acute effects of dietary fatty acids on the fatty acids of human milk'; American Journal of Clinical Nutrition 67: , Bergsson, Gudmundur et al: In vitro inactivation of chlamydia trachomatis by fatty acids and monoglycerides'; Antimicrobial Agents and Chemotherapy (9): , Bergsson G: 'In vitro killing of candida albirans by fatty acids and monoglycerides, Antimicrobial Agents and Chemotherapy 45(11): , Petschow BIN et al: 'Susceptibility of H. pylori to bacterial properties of medium-chain monoglycerides and free fatty acids; Antimicrobial Agents and Chemothe rapy 40(2): ,19% Gorard DA: 'Enteral nutrition in Crohn's disease: Attin the formuld; European Jour nal Gastroenterol. Hepatology 15(4): , Jeppesen, Mortensen: The influence of a preserved colon on the absorption ofmct in patients with small bowel resection'; Gut 43(4): , Kiyasu GY et al: 'The portal transport of absorbed fatty acids, Journal of Biolo gical Chemistry 199: , Geliebter A: 'Overfeeding with a diet containing medium chain triglyceride im pedes accumulation of body fat', Clinical Research 28:595, Hill, Peelers, Sharp, Kaler, Abumrad, Greene: 7hermogenesis in humans during overfeeding with met'; Metabolism 38(7): , Seaton T, Weller S, Warenko M: Thermic effects of MU and La in man; Metabo lism 36: , Fushiki T and Matsumoto K: 'Swimming endurance capacity of mice is increased by chronic consumption of medium-chain triglycerides' Journal of Nutrition 125: 531, Fife, Bruce ND: 'The Coconut Oil Miracle (Previously published as The Healing Mira cle of Coconut Oil)'; Avery, Felton CV, Crook D, Davies MJ, Oliver MF: 'Dietarypolyunsaturated fatty acids and composition ofhuman aortic plaques; Lancet 344(8931): %,29 okt Blackburn GL et al: A reevaluation of coconut oil's effect on serum cholesterol by chronic consumption of medium-chain triglycerides'; Journal of Nutrition 125:531, Ahrens EH Jr et al: 'The influence ofdietary fats on serum Apid levels in man; Lan cet 11 / 12

12 1: , Rele, Mohile: 'Effect of mineral oil, sunfiowerod and coconutoil on prevention of hair-damage' Journal Cosmetology Science 542(2): , Overige literatuur - Calbom, Cherie and John: 'rhe Coconut Diet. The Secret Ingredient 7hat Helps You Lose Weight While You Eat Your Favorite Foods', Warner Books, Enig Ph. D., Mary G: 'Know Your Fats: me Complete Primer for Understanding the Nutri tion of Fats, Oils and Cholesterol', Bethesda Press, Enig, Mary and Fallon, Sally: 'Eat Fat, Lose Fat: The Healthy Alternative to Trans Fats, Plume, Enig, Mary: 'Health and nutritional benefits from Coconut Oil: an important function al food for the 21stcentury, Presented at the AVOC Laurie Oils symposium, Ho Chi Min city, Vietnam, 25 April Erasmus, Udo: 'Fats Mot Heal, Fats That Kill: The Complete Guide to Fats, Oils, Cho lesterol and Human Health' Alive books, Fife, Bruce ND: 'Coconut Oil and Medium-Chain Triglycerides' ( center.org). - Fallon, Sally: 'Nourishing Traditions: The Cookbook that Challenges Politically Correct Nutrition and the DietDictocrats, NewTrends Publishing, Holzapfel, Cynthia and Laura: 'Coconut Oil forheofth and Beauty'; Healthy Living Publi cations, Maes, Bart: 'Waorom kokos- & rodepalmolie, Tai-Pan NV. - Thampan PK:Faas and Fallacies About Coconut Oil', Asian and Pacific Coconut Com munity, Wolfe, David: 'Eating for Beauty, Nature's First Law, Tijdschrift voor orthomoleculaire geneeskunde - 23e jaargang nr.2 april 2008 blz / 12

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding kokosolie voor minder vet in de taille Kokosolie staat bekend als een van de gezondste vetten in de wereld. Ondanks dat vele, waar onder het Voedingscentrum, roepen dat verzadigd vet ongezond is, maar

Nadere informatie

EXTRA VIERGE KOKOSOLIE

EXTRA VIERGE KOKOSOLIE EXTRA VIERGE KOKOSOLIE Extra vierge kokosolie, puur, zuiver en 100% kwaliteit! Een fantastisch en natuurlijk alternatief voor dure cosmetica. Herstelt de beschermlaag van de huid, uitermate geschikt voor

Nadere informatie

Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips

Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips Vetten 1 Onderwerpen Wat zijn vetten? Soorten vetten Onverzadigde vetten Verzadigde vetten Transvetten Vetpercentages Tips 2 Wat zijn vetten? Vetten zijn naast eiwitten en koolhydraten, een van de drie

Nadere informatie

Inleiding. Inhoud. Alvast bedankt en wij wensen je veel leesplezier!

Inleiding. Inhoud. Alvast bedankt en wij wensen je veel leesplezier! Inhoud Inleiding... 1 1. Wat is Kokosolie?... 2 2. Hoe gezond is kokosolie?... 2 3. Waarvoor kan ik kokosolie gebruiken?... 4 Beauty... 4 Voeding... 5 Huishoudelijk... 6 4. Waar kan ik kokosolie het beste

Nadere informatie

Alles over VETTEN GOEDE ÉN SLECHTE. E-book

Alles over VETTEN GOEDE ÉN SLECHTE. E-book Alles over VETTEN GOEDE ÉN SLECHTE E-book WAT IS VET? VET IS EEN VOEDINGSSTOF DIE ZIT IN BIJVOORBEELD HALVARINE, OLIE, VLEES, KAAS EN IN KOEK, SNACKS EN SAUZEN. VET IS ALTIJD EEN MENGSEL VAN VETZUREN.

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Vetten zijn gezond en noodzakelijk laat je niets wijsmaken Vet heeft een slecht imago en dat is vreemd omdat vet noodzakelijk is en zeker niet alleen maar slecht is en het het is niet iets wat je zoveel

Nadere informatie

Goede voeding. Hans van Kuijk sportarts

Goede voeding. Hans van Kuijk sportarts Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Goede voeding Hans van Kuijk sportarts Chronische aandoeningen Hart- en vaatziekten Hoge bloeddruk Diabetes 2 Overgewicht? Relatie met voeding & bewegen? DM2; dramatische

Nadere informatie

AFVALLEN ZONDER ZWETEN

AFVALLEN ZONDER ZWETEN AFVALLEN ZONDER ZWETEN 8:00 DAG 21 Vetten Er zijn veel misverstanden over vet. Feit is dat je niet zonder kunt. Maar net als bij suiker, is het goed om ook hier onderscheid te maken tussen natuurlijke

Nadere informatie

S C H I J F V A N V I J F

S C H I J F V A N V I J F SCHIJF VAN VIJF DE SCHIJF VAN VIJF, GOED VOOR JE LIJF! V o o r i e d e r e e n i s e e n v o e d i n g s k e u z e v a n b e l a n g w a a r a l l e b e n o d i g d e voedingsstoffen in zitten. Dit zijn

Nadere informatie

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet

Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Gezond leven betekent dat je; - voldoende beweegt - gezond eet Waarom eet je eigenlijk? Je krijgt er energie van! Energie heb je nodig alle processen in je lichaam b.v. voor lopen, computeren Maar ook

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Welke noten zijn gezond, onderzoek gezonde vetten Noten zijn gezond en rijk aan gezonde, onverzadigde vetten die je helpen om af te vallen! Eet 20 gram noten per dag voor je gezondheid en krijg daardoor

Nadere informatie

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014

Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Eet smakelijk René de Groot 15-06-2014 Inhoudsopgave: Kennis testen Waar is voeding eigenlijk goed voor? Waarmee moeten we dan ontbijten? Bloedsuiker spiegel Calorieën?? Schijf van 5 Hoeveel calorieën

Nadere informatie

Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli

Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli Toetsvragen voedingsleer 1. Voedingsmiddel of voedingsstof? Kruis het juiste antwoord aan! Voedingsmiddel Voedingsstof Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli

Nadere informatie

Dia 1. Dia 2 Wat is voeding: Dia 3. Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema. Koolhydraten

Dia 1. Dia 2 Wat is voeding: Dia 3. Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema. Koolhydraten Dia 1 Voeding - Alles over voeding - Voeding in de praktijk - Voedingsschema Dia 2 Wat is voeding: Voeding = alle organische stoffen die je als mens of organisme nodig hebt om energie op te wekken in je

Nadere informatie

Leefregels voor. Gezond blijven. KBO Bernadette Helmond. 23 april 2014

Leefregels voor. Gezond blijven. KBO Bernadette Helmond. 23 april 2014 Leefregels voor Gezond blijven KBO Bernadette Helmond 23 april 2014 1 Senioren leven ongezonder dan 10 jaar geleden - Drinken meer - Roken (vrouwen) - Bewegen minder - Overgewicht - Eenzijdig eten 2 Leefregels

Nadere informatie

Alles over (KOKOS)OLIE. E-book

Alles over (KOKOS)OLIE. E-book Alles over (KOKOS)OLIE E-book WAT IS KOKOS EIGENLIJK? KOKOS EN KOKOSVET KOMEN VAN DE KOKOSNOOT. KOKOSVET BEVAT HET MEESTE VERZADIGD VET VAN ALLE VET- EN OLIESOORTEN. VERZADIGD VET STAAT EROM BEKEND NIET

Nadere informatie

Wij, Nederlanders, hebben er ook veel nieuwe eetgewoontes bij gekregen. Dat komt door drie dingen:

Wij, Nederlanders, hebben er ook veel nieuwe eetgewoontes bij gekregen. Dat komt door drie dingen: Samenvatting door B. 739 woorden 29 november 2016 6,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 7.1 Eten Eet iedereen hetzelfde? Eetgewoontes hangen van verschillende dingen af: je voorkeur voor eten

Nadere informatie

perfect balance uitgebalanceerde oliemelange met omega-3, omega-6 en omega-9 vetzuren

perfect balance uitgebalanceerde oliemelange met omega-3, omega-6 en omega-9 vetzuren perfect balance uitgebalanceerde oliemelange met omega-3, omega-6 en omega-9 vetzuren perfect balance uitgebalanceerde oliemelange met omega-3, omega-6 en omega-9 vetzuren Deze combinatie van bijzondere

Nadere informatie

Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten

Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten Samenvatting Biologie H7 Biologie Eten Samenvatting door J. 1049 woorden 5 januari 2017 5,1 13 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Nectar 7.1 Eten Eet iedereen hetzelfde? Eetgewoontes hangen van verschillende

Nadere informatie

PERFECT BALANCE. supergezonde oliemelange met omega-3, omega-6 en omega-9

PERFECT BALANCE. supergezonde oliemelange met omega-3, omega-6 en omega-9 PERFECT BALANCE supergezonde oliemelange met omega-3, omega-6 en omega-9 Deze combinatie van bijzondere biologische oliën bevat precies de essentiële vetzuren die uw lichaam nodig heeft om goed te kunnen

Nadere informatie

VOEDINGS ADVIEZEN IN DE (HUISARTSEN) PRAKTIJK. 19 november 2015

VOEDINGS ADVIEZEN IN DE (HUISARTSEN) PRAKTIJK. 19 november 2015 VOEDINGS ADVIEZEN IN DE (HUISARTSEN) PRAKTIJK Iris de Vries Tamara de Weijer Huisarts i.o. & promovenda Huisarts 19 november 2015 Laat uw voeding uw medicijn zijn en uw medicijn uw voeding Hippocrates

Nadere informatie

witsenburg natural products b.v. kokosolie

witsenburg natural products b.v. kokosolie witsenburg natural products b.v. kokosolie Geschikt voor gebruik op hoge temperaturen - Geen transvetzuren Geurloos en Extra Virgin - Biologisch gecertificeerd KOKOSOLIE In tegenstelling tot wat vaak wordt

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Kunstboter margarine vs natuurlijke roomboter Kunstboter margarine vs natuurlijke roomboter. Ja, het is onbegrijpelijk dat er nog hele kuddes mensen en organisaties roepen dat de kunstboter margarine gezonder

Nadere informatie

Cholesterol. Alles wat je ooit wilde weten

Cholesterol. Alles wat je ooit wilde weten Cholesterol Alles wat je ooit wilde weten Waar komt cholesterol vandaan? Het overgrote deel van de cholesterol in ons lichaam maakt ons lichaam zélf aan. Eén derde nemen we op via onze voeding. Cholesterol

Nadere informatie

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4. Gezonde voeding GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 4 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen

Nadere informatie

CrossCamp Amsterdam. Voedingsleer

CrossCamp Amsterdam. Voedingsleer CrossCamp Amsterdam Voedingsleer CrossCamp Amsterdam Voel je Fit, voel je Sterk,, Gemotiveerd trainen met stimulerende begeleiding. Voedinsleer Wat halen we uit voeding? Koolhydraten Vetten Eiwitten Voedingsmiddelen

Nadere informatie

Zuivelproducten voor sporters Effect van melkeiwit en micronutriënten voor prestatie. Jan Steijns

Zuivelproducten voor sporters Effect van melkeiwit en micronutriënten voor prestatie. Jan Steijns Zuivelproducten voor sporters Effect van melkeiwit en micronutriënten voor prestatie Jan Steijns physical activity, athletic performance, and recovery from exercise are enhanced by optimal nutrition @

Nadere informatie

Voor op brood (kuipjes 41 % totaal vet) Voor op brood (kuipjes > 41 % vet) Twenty Four Brio Light Becel pro.activ Calorie Light

Voor op brood (kuipjes 41 % totaal vet) Voor op brood (kuipjes > 41 % vet) Twenty Four Brio Light Becel pro.activ Calorie Light INFOKAART n van margarine-, halvarine- en bak- en braadproducten December 2016 - Het assortiment margarineproducten wordt steeds groter en sluit steeds beter aan op de wensen en eisen van de consument.

Nadere informatie

VETTEN EN GEZONDHEID INGEBORG A BROUWER, PHD HOOGLERAAR VOEDING VOOR GEZOND LEVEN VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM

VETTEN EN GEZONDHEID INGEBORG A BROUWER, PHD HOOGLERAAR VOEDING VOOR GEZOND LEVEN VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM VETTEN EN GEZONDHEID INGEBORG A BROUWER, PHD HOOGLERAAR VOEDING VOOR GEZOND LEVEN VRIJE UNIVERSITEIT AMSTERDAM ACHTERGROND Geregistreerd voedingswetenschapper: Nederlandse Academie van Voedingswetenschappen

Nadere informatie

Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen. Zetmeel Calcium Broccoli

Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen. Zetmeel Calcium Broccoli Verbetersleutel toetsvragen voedingsleer 1. Voedingsmiddel of voedingsstof? Voedingsmiddel Vitamine B12 Brood Glucose Biefstuk Fruitsap Proteïnen Kiwi Zetmeel Calcium Broccoli Voedingsstof 2. Koolhydraten

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Hart- en vaatziekten. voor Marokkaanse Nederlanders. Zorg goed voor uw hart Hart- en vaatziekten voor Marokkaanse Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn.

Nadere informatie

Vetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet

Vetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet Vetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet In voeding zitten twee soorten vet: verzadigd vet en onverzadigd vet. Als je verzadigd vet vervangt door onverzadigd vet heeft dat een positief effect

Nadere informatie

Oliën en vetten kies gezond en lekker

Oliën en vetten kies gezond en lekker Meer weten? Op www.vettefeiten.nl vind je nog veel meer informatie over de rol van oliën en vetten in ons dagelijks leven. Volg ons ook op twitter: @MVOvettefeiten Contact MVO - de ketenorganisatie voor

Nadere informatie

Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon

Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon Noten en gedroogde zuidvruchten passen in een gezond voedingspatroon Noten, rozijnen, gedroogde pruimen en andere gedroogde zuidvruchten bevatten veel gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen. Uit

Nadere informatie

LA GLA AA. Enkelvoudig meervoudig Enzymen Delta-6 desaturase Elongase Delta 5-desaturase

LA GLA AA. Enkelvoudig meervoudig Enzymen Delta-6 desaturase Elongase Delta 5-desaturase Over vetzuren en waar je op moet letten bij het kopen van een olie voor je dier. Irene Rol 30 oktober 2018 LA GLA AA Enkelvoudig meervoudig 3 6 9 Enzymen Delta-6 desaturase Elongase Delta 5-desaturase

Nadere informatie

BEWEGING EN VOEDING VOOR OUDEREN

BEWEGING EN VOEDING VOOR OUDEREN BEWEGING EN VOEDING VOOR OUDEREN BELANG VAN BEWEGEN Lichamelijk inactief, gevolgen? Actieve geest Wat gebeurt er als je beweegt? HERSENEN INDELING HERSENEN GEHEUGEN EN EMOTIONELE LADING HERSENCELLEN WAT

Nadere informatie

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3. Gezonde voeding

GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3. Gezonde voeding GEZONDHEIDSKUNDE-AFP LES 3 Gezonde voeding 1 INLEIDING Thema 3 hoofdstuk Gezonde voeding blz. 149 Onderwerpen: -Persoonlijke verschillen -Voeding en levensfasen -Voedingsmiddelen en voedingsstoffen -Richtlijnen

Nadere informatie

Vetten, sojaproducten en gezondheid van het hart Wat zegt de wetenschap?

Vetten, sojaproducten en gezondheid van het hart Wat zegt de wetenschap? Vetten, sojaproducten en gezondheid van het hart Wat zegt de wetenschap? Standpuntnota van de ENSA Scientific Advisory Committee Inleiding Sinds vele jaren erkennen wetenschappers de belangrijke rol die

Nadere informatie

Vetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet

Vetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet Vetten Minder verzadigd vet, meer onverzadigd vet In voeding zitten twee soorten vet: verzadigd vet en onverzadigd vet. Als je verzadigd vet vervangt door onverzadigd vet heeft dat een positief effect

Nadere informatie

Omega-3 vetzuren: wat... waarom... waar...

Omega-3 vetzuren: wat... waarom... waar... Omega-3 vetzuren: wat... waarom... waar... Op uw gezondheid! U bent baas over uw eigen lichaam. Gelukkig maar. Dat brengt natuurlijk een zekere verantwoordelijkheid met zich mee. Alles wat u eet en drinkt

Nadere informatie

Ik heb cholesterol Wat nu?

Ik heb cholesterol Wat nu? Ik heb cholesterol Wat nu? Belangrijk: Deze patiëntbrief is bedoeld ter ondersteuning van het consult door de huisarts. Deze informatie dient dus niet als vervanging van een consult bij een arts. Bedenk

Nadere informatie

Hart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart

Hart- en vaatziekten. voor Nederlanders. Zorg goed voor uw hart Hart- en vaatziekten voor Nederlanders Zorg goed voor uw hart Zorg goed voor uw hart Deze folder gaat over gezondheid en hart- en vaatziekten. Eerst vertellen we wat hart- en vaatziekten zijn. Daarna vertellen

Nadere informatie

De wetenschappelijke adviseurs

De wetenschappelijke adviseurs De wetenschappelijke adviseurs Prof. Sven Olaf Isacsson MD, Phd interne medicijnen cardiologie en algemene geneeskunde Prof. Jorgen Serup MD, DMSc specialist dermatologie Prof. Stig Steen MD. Phd, professor

Nadere informatie

Nederlandse. Samenvatting

Nederlandse. Samenvatting Nederlandse Samenvatting Het metabole syndroom is tegenwoordig een veel voorkomend ziektebeeld dat getypeerd wordt door een combinatie van verschillende aandoeningen. Voornamelijk in de westerse landen

Nadere informatie

KEN JIJ JE CHOLESTEROL- GEHALTE? PRAAT EROVER MET JE HUISARTS

KEN JIJ JE CHOLESTEROL- GEHALTE? PRAAT EROVER MET JE HUISARTS KEN JIJ JE CHOLESTEROL- GEHALTE? PRAAT EROVER MET JE HUISARTS Cholesterol is een vetachtige stof die van nature in het lichaam voorkomt, en wordt aangemaakt door de lever (endogene cholesterol). Cholesterol

Nadere informatie

MELATONINE. Het natuurlijke slaapmiddel

MELATONINE. Het natuurlijke slaapmiddel MELATONINE Het natuurlijke slaapmiddel Wat is Melatonine Melatonine is een hormoon dat in de pijnappelklier (epifyse) geproduceerd wordt uit serotonine (neurotransmitter betrokken bij stemming en pijn)

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

AARDAPPELS. voedzaam & veelzijdig

AARDAPPELS. voedzaam & veelzijdig KENNIS PLATFORM AARDAPPELS AARDAPPELS voedzaam & veelzijdig Deze brochure is voor diëtisten en andere gezondheidsprofessionals en bevat praktische informatie over de voedingswaarde van aardappels en de

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition % LICHAAMSVET Wie wil je worden? Waar ben je nu? % LICHAAMSVET Vrouw 20-39 Leeftijd 40-59 60-79 Man 20-39 Leeftijd 40-59 60-79 Te laag

Nadere informatie

Honden worden (nog sterker dan. Vetten

Honden worden (nog sterker dan. Vetten Vetten Honden worden (nog sterker dan katten) van nature aangetrokken tot vetrijke voeding.als de hond weinig aan lichaamsbeweging doet, moet de opname van vetten echter beperkt worden. Als er geen nauwkeurig

Nadere informatie

4,8. Praktische-opdracht door een scholier 1583 woorden 7 juni keer beoordeeld. Vragen.

4,8. Praktische-opdracht door een scholier 1583 woorden 7 juni keer beoordeeld. Vragen. Praktische-opdracht door een scholier 1583 woorden 7 juni 2005 4,8 33 keer beoordeeld Vak Biologie Vragen. 1. 1. Blue Band margarine. ( 250 gr. ) 2. ( 500 ml. ) 3. ( 0,5 L. ) 4. ( 350 gr. ) 5. ( 0,5 L.

Nadere informatie

Goede Vetten Slechte Vetten

Goede Vetten Slechte Vetten Goede Vetten VS Slechte Vetten Leef Puurr/http://eerlijkoverbuikspieren.nl Pagina 1 Soorten vetzuren Voordat je een goed beeld kunt krijgen van wat goede en slechte vetten zijn en in welke producten deze

Nadere informatie

Gezonde voeding voor teamsporters

Gezonde voeding voor teamsporters Gezonde voeding voor teamsporters Inleiding Door: Esther Verhoef en Puck Reckers Doel: Kennis vergroten goede voeding rondom trainingen/wedstrijden. Inhoud Presentatie Wat is voeding - Koolhydraten - Vetten

Nadere informatie

Eiwitten. Voeding en Welzijn

Eiwitten. Voeding en Welzijn Eiwitten Voeding en Welzijn Vandaag Mindmap Maak een mindmap Wat weet je allemaal over eiwitten? Filmpje Filmpje Wat is je opgevallen in het filmpje? Wat wist je nog niet? Opdracht Pak ons voedsel erbij.

Nadere informatie

Voeding en osteoporose

Voeding en osteoporose Voeding en osteoporose Voeding bij osteoporose Bij osteoporose (botontkalking) is de afbraak van de botten vergroot, waardoor de botten erg verzwakt zijn. De kans op botbreuken is verhoogd. Belangrijke

Nadere informatie

Het nut van de juiste voedselcombinaties

Het nut van de juiste voedselcombinaties Het nut van de juiste voedselcombinaties De mens heeft een spijsverteringstelsel van een fructivoor en niet van een omnivoor, dat wil zeggen dat de mens voorzichtig moet zijn met het eten van voedsel voor

Nadere informatie

Ve#en. Deze avond 31/05/17. De Lelieboom. Indeling vetzuren FuncEes van vetzuren Cholesterol TransveHen De prakejk: BehoeMe Warm en koud gebruik

Ve#en. Deze avond 31/05/17. De Lelieboom. Indeling vetzuren FuncEes van vetzuren Cholesterol TransveHen De prakejk: BehoeMe Warm en koud gebruik Ve#en 2 juni 2017, Adonai DE De Lelieboom De Lelie leidt je door t bestaan. Bij hem kun je altijd te rade gaan. De Lelie helpt je stap voor stap, Te klimmen op de levenstrap. DE - www.delelieboom.be -

Nadere informatie

simply perfect hondenvoeding

simply perfect hondenvoeding hondenvoeding simply perfect Premium Care wordt exclusief geproduceerd voor bij het Forix Groep samenwerkingsverband aangesloten winkels. Informatie Forix Groep Noordwijkerhout - www.forix.nl Premium Care,

Nadere informatie

7 EASY TIPS TO BLOW OFF FAT FREE REPORT

7 EASY TIPS TO BLOW OFF FAT FREE REPORT 7 EASY TIPS TO BLOW OFF FAT FREE REPORT In dit gratis rapport praten we over zeven makkelijke voeding tips voor maximale vet vetbranding. De meeste vragen gaan altijd over wat ze niet mogen eten. Maar

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten

Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor vetten Dit hoofdstuk bevat zeven vragen Hoofdstuk 1 gaat over het belang van een gezond voedingspatroon en de rol van vetten hierin. Na bestudering van dit hoofdstuk

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding Metabolisme verhogen door minder koolhydraten te gebruiken Metabolisme is een ander woord voor stofwisseling. Het Metabolisme verhogen is eigenlijk een hogere/snellere stofwisseling. Metabolisme is de

Nadere informatie

Bij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice

Bij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice Bij hoeveel procent vochtverlies gaat de sportprestatie achteruit? Ong. 1% Bart van der Meer WM/SM theorie les 11 Amice Bij hoeveel procent vochtverlies krijg je een dorstsignaal? Ong. 2% Bewerkt door

Nadere informatie

Koolhydraten en de preventie van welvaartsziekten

Koolhydraten en de preventie van welvaartsziekten Koolhydraten en de preventie van welvaartsziekten Evidence-based richtlijn van de German Nutrition Society Van vezels tot suikers: koolhydraten omvatten een brede range van voedingsstoffen. Wat is er precies

Nadere informatie

PRODUCTEN VOOR DE FOODSERVICE

PRODUCTEN VOOR DE FOODSERVICE Creative with oils & fats PRODUCTEN VOOR DE FOODSERVICE A.1. ONS GAMMA FRITUURVETTEN Product Omschrijving Kenmerken FRIBEL 4x2,5 kg en 12,5 kg Het goudgele uitzicht en de niet te evenaren smaak blijven

Nadere informatie

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over.

Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Pre-diabetes Pre-diabetes, wat is het en wat kan ik er zelf aan doen? In deze folder krijgt u hier meer informatie over. Wat is pre-diabetes Pre-diabetes is het stadium vóór diabetes (suikerziekte). Het

Nadere informatie

Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken

Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken Naam: VOEDINGSSTOFFEN Gezond eten en drinken Wat zijn voedingsstoffen Voedingsstoffen zijn stoffen die je nodig hebt om te lopen, te denken enz. Er zijn 6 soorten voedingsstoffen. 1. eiwitten (vlees, peulvruchten.

Nadere informatie

Voeding en osteoporose

Voeding en osteoporose Voeding en osteoporose 2 Voeding bij osteoporose Bij osteoporose (botontkalking) is de afbraak van de botten vergroot, waardoor de botten erg verzwakt zijn. De kans op botbreuken is verhoogd. Belangrijke

Nadere informatie

ALLES OVER VOEDINGS- STOFFEN

ALLES OVER VOEDINGS- STOFFEN ALLES OVER VOEDINGS- STOFFEN VOORWOORD Lieve Fitsoluter, Wij hopen dat je veel plezier hebt met het lezen van ons E-book en er veel inspiratie uit kunt halen voor jouw gezonde lifestyle! We zijn ons er

Nadere informatie

DIABETES TYPE 2. De ziekte van de toekomst?!

DIABETES TYPE 2. De ziekte van de toekomst?! DIABETES TYPE 2 De ziekte van de toekomst?! Inleiding 1. Wat is diabetes 2. Wat loopt er mis 3. Wie loopt er risico 4. Wat zijn de mogelijke gevolgen 5. Meest voorkomende klachten 6. Behandelen en/of voorkomen

Nadere informatie

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog

Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus. Bij gebruik van GLP-1-analoog Voedingsadvies bij Diabetes Mellitus Bij gebruik van GLP-1-analoog Aangezien u lijdt aan Diabetes mellitus, type 2 (oftewel ouderdomsdiabetes) én overgewicht hebt, heeft de arts u een behandeling met zogenaamd

Nadere informatie

Vitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Vitaminen en mineralen. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Vitaminen en mineralen Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Vitaminen 3 Mineralen 4 Voeding 4 Dagelijkse behoefte 4 Wanneer extra vitaminen gebruiken

Nadere informatie

Diabetes mellitus. Victoza en voeding

Diabetes mellitus. Victoza en voeding Diabetes mellitus Victoza en voeding In het kort Wat is diabetes? Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar

Nadere informatie

5 Second Test. Kenrick Fontijne Jeremy Fontijne Dimmy Marcelissen

5 Second Test. Kenrick Fontijne Jeremy Fontijne Dimmy Marcelissen 5 Second Test Kenrick Fontijne 0909758 Jeremy Fontijne 0909756 Dimmy Marcelissen - 0904540 Inhoud Doelgroep & testmethode Onderzoeksvragen Resultaten Conclusie Doelgroep & testmethode Onze game Antivirus

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor goede vetten

Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor goede vetten E-learning module vetten en gezondheid Hoofdstuk 1 - Gezond eten met aandacht voor goede vetten Hoofdstuk 1 gaat over de rol van vetten in een gezond voedingspatroon. Na bestudering van dit hoofdstuk weet

Nadere informatie

basische crème Zuur-base in balans! Voor de basische huidverzorging: ph 8.2

basische crème Zuur-base in balans! Voor de basische huidverzorging: ph 8.2 Crème basische crème Zuur-base in balans! Voor de basische huidverzorging: ph 8.2 Beschermt, anti-oxideert en geeft de huid energie: Vitamine E Co-enzym Q10 Verzorgt en verzacht de huid door de natuurlijke

Nadere informatie

DE FOCUS OP BEWEGEN, GOEDE VOEDING EN ANTI- VEROUDERING NEEM TOE

DE FOCUS OP BEWEGEN, GOEDE VOEDING EN ANTI- VEROUDERING NEEM TOE 2/12 3/12 01 DE FOCUS OP BEWEGEN, GOEDE VOEDING EN ANTI- VEROUDERING NEEM TOE Hoe kan het dan dat er ook een toename is in hart- en vaatziekten, diabetes 2 en overgewicht? Studies tonen aan dat een goede

Nadere informatie

Mini-symposium. Diëtisten

Mini-symposium. Diëtisten Mini-symposium Diëtisten Inhoud Voedingsstoffen Koolhydraten Vetten Eiwitten Hoe gezond eten? Fabels en feiten 2 Voedingsstoffen Koolhydraten Vetten Eiwitten Water Vitaminen en mineralen Voedingsvezels

Nadere informatie

UFS Productspecification

UFS Productspecification Page 1 of 5 Algemene informatie Description Becel Omega 3, 2,5kg e Product Name Country Becel Brand Name Omega 3 Product Name Legal Description Country product met 38% vet Descriptive Name Note Symbols/Logos

Nadere informatie

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten

Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Sojaproducten - Een bron van hoogwaardige eiwitten Standpuntnota van de ENSA Scientific Advisory Committee Inleiding Eiwitten zijn een belangrijke voedingsstof die nodig zijn voor de groei en het herstel

Nadere informatie

Gezondheid & Voeding

Gezondheid & Voeding De 9 meest voorkomende misleidende voedselmythes Door de komst van het internet is er een enorme toename van informatie, dit geld ook voor voeding en gezondheid. Het probleem wat nu ontstaat is dat er

Nadere informatie

Wat is de functie van vetvervangers in voedingsmiddelen en wat zijn de voor- en nadelen?

Wat is de functie van vetvervangers in voedingsmiddelen en wat zijn de voor- en nadelen? Werkstuk door een scholier 2223 woorden 9 december 2003 5,1 19 keer beoordeeld Vak ANW Inleiding Ik moest voor anw een vervangende opdracht maken. Ik mocht kiezen uit een aantal onderwerpen. Mijn keuze

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition BMI Body Mass Index = gewicht in kg lengte x lengte in m BMI < 18,5 ondergewicht 18,5 24,9 normaal 25 29,9 overgewicht 30 34,9 zwaar

Nadere informatie

Transvetzuurgehalte in chips verlaagd

Transvetzuurgehalte in chips verlaagd Transvetzuurgehalte in chips verlaagd Projectnummer: ZD 04 K102 Datum: maart 2006 1 Samenvatting Het streven van de Minister van VWS is dat in 2010 meer mensen eten volgens de Richtlijnen Goede Voeding

Nadere informatie

30 dagen een commitment met jezelf aangaan!

30 dagen een commitment met jezelf aangaan! 30 dagen een commitment met jezelf aangaan! 1. Training 2. Voeding 3. Rust 1. Training - Grote spieren trainen benen, borst en rug - Cardio training - Dagelijks middelmatig bewegen Grote spieren trainen:

Nadere informatie

Praktische opdracht ANW Obesitas

Praktische opdracht ANW Obesitas Praktische opdracht ANW Obesitas Praktische-opdracht door een scholier 1250 woorden 4 juni 2007 5,9 20 keer beoordeeld Vak ANW Wat is obesitas? Zwaarlijvigheid is één van de grootste gezondheidsproblemen

Nadere informatie

Gezonde Voeding Tips

Gezonde Voeding Tips Gezonde Voeding Tips Waarom is een gezond dieet zo belangrijk? A) Voorkom risico s op aandoeningen Weet je dat de meeste aandoeningen kunnen worden voorkomen? Voorbeelden hiervan zijn:» Hartaandoeningen»

Nadere informatie

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige

Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer. Plaats: Eindhoven. Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Wie ben ik? Naam: Maud van der Meer Plaats: Eindhoven Sport: wedstrijdzwemmen ( EK, WK en OS) Studie: (sport) voedingsdeskundige Workshop voeding Doel Basisvoeding Van theorie naar praktijk Sportspecifieke

Nadere informatie

5 Second Test. Kenrick Fontijne Jeremy Fontijne Dimmy Marcelissen

5 Second Test. Kenrick Fontijne Jeremy Fontijne Dimmy Marcelissen 5 Second Test Kenrick Fontijne 0909758 Jeremy Fontijne 0909756 Dimmy Marcelissen - 0904540 Inhoud Doelgroep & testmethode Onderzoeksvragen Resultaten Conclusie Doelgroep & testmethode Onze game Antivirus

Nadere informatie

PATIËNTENFOLDER Interne Geneeskunde Dieetadvies

PATIËNTENFOLDER Interne Geneeskunde Dieetadvies PATIËNTENFOLDER Interne Geneeskunde Dieetadvies Diabetes mellitus Diabetes mellitus wordt in de volksmond ook wel suikerziekte genoemd. Bij Diabetes mellitus is er geen of onvoldoende insuline beschikbaar

Nadere informatie

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition

WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition HERBALIFE FITCHECK WAT HEBBEN WE GEMETEN? Inner Scan Body Composition BMI Body Mass Index = gewicht in kg lengte x lengte in m BMI < 18,5 ondergewicht 18,5 24,9 normaal 25 29,9 overgewicht 30 34,9 zwaar

Nadere informatie

"Als je weet wat je eet kan je bewuster keuzes gaan maken en een gezondere lifestyle ontwikkelen."

Als je weet wat je eet kan je bewuster keuzes gaan maken en een gezondere lifestyle ontwikkelen. Dagelijkse voeding Als je wat meer op je voeding wilt gaan letten, dan sta je vast stil bij wat je allemaal op een dag eet. En je vraagt je vast af wat heb je nu direct nodig en wat niet? Wat voor effect

Nadere informatie

De kwaliteit van vet is belangrijker dan de hoeveelheid. Ziekmakende & gezonde vetten.

De kwaliteit van vet is belangrijker dan de hoeveelheid. Ziekmakende & gezonde vetten. Vermijd transvetten als de pest De Wereldgezondheidsorganisatie raadt aan om het percentage van transvetten onder de 1% van de totale energie-inname te houden. Transvetten vormen een groter gevaar voor

Nadere informatie

Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding?

Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding? Vegetarisme Waarom eet je eigenlijk vegetarisch?waar haal je je eiwitten vandaan?zijn die schoenen van leer?is vegetarisme een volwaardige voeding? Vegetarisme is een voedingsgewoonte die meer en meer

Nadere informatie

VOEDINGSVETTEN EN -OLIEN

VOEDINGSVETTEN EN -OLIEN VOEDINGSVETTEN EN -OLIEN p.1/5 Verantwoord frituren. Hoe omgaan met vetten en oliën? Heden worden er een aantal stellingen vooropgesteld in verband met oliën en vetten, via verschillende media en reclame

Nadere informatie

b Sportvoeding en herstel

b Sportvoeding en herstel b Meer dan voeding! b Sportvoeding en herstel Anouska van Meer der dan Zee voeding! & Brenda Frunt Belang gezonde sportvoeding Prestatieverbetering Voldoende energie voor trainingen en wedstrijden Sneller

Nadere informatie

Verhoogd cholesterolgehalte. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg

Verhoogd cholesterolgehalte. Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies. Jouw gezondheid is onze zorg Verhoogd cholesterolgehalte Vraag je Alphega apotheek om meer informatie en advies Jouw gezondheid is onze zorg Inhoud Cholesterolgehalte 3 Cholesterol 3 Cholesterol in voeding 4 Verhoogd cholesterolgehalte

Nadere informatie

UFS Productspecification

UFS Productspecification Page 1 of 5 Algemene informatie Description Becel 60% vet 120 x 20g e Exemption Flags Product Name Exempt from Artwork Exempt from NEP Reporting Country Becel Brand Name 60% vet Product Name Legal Description

Nadere informatie

Eten en drinken voor uw blaas De beste adviezen voor u op een rijtje

Eten en drinken voor uw blaas De beste adviezen voor u op een rijtje Eten en drinken voor uw blaas De beste adviezen voor u op een rijtje Blijf jezelf. Zo zorgt u goed voor uzelf Als u te maken hebt met ongewenst urineverlies, is het goed om eens stil te staan bij wat u

Nadere informatie

TE HOGE CHOLESTEROL WAT NU?

TE HOGE CHOLESTEROL WAT NU? TE HOGE CHOLESTEROL WAT NU? Veel landgenoten hebben een hoge cholesterolspiegel, vaak zonder het te weten. We vertellen wat het is en vooral wat je er aan kan doen. Wat is cholesterol? Cholesterol is een

Nadere informatie