Programma Congres de patiënt aan het roer in de zorg!?

Transcriptie

1 Programma Congres de patiënt aan het roer in de zorg!? 12 april 2019 Galgenwaard Utrecht 08:45 Ontvangst en inschrijving 09:30 Opening door ochtendvoorzitter Jasper Boele Een aantal opmerkingen vooraf: Aan het eind van de voordrachten van de plenaire sprekers is er tijd voor vragen en discussie. Bij de parallelsessies gaat het om interactieve kennisoverdracht. De Standaard opbouw is: 1. Kennis maken met elkaar (10 minuten) 2. Kennisoverdracht door de expert (20 minuten) en 3. Beantwoorden van de vraag: kun je de aangereikte kennis toepassen in je eigen werkomgeving? (30 minuten). Workshops bieden het oefenen en uitwisselen van vaardigheden onder leiding van een coach. De workshop hebben vooral het karakter van een opfriscursus en het uitwisselen van ervaringen. Alle sprekers sluiten hun voordracht af met drie concrete tips aan de congresdeelnemers. Tijdens de afsluitende discussie komen deze aan bod. De tips worden opgesplitst in tips voor de korte- en de lange termijn. Jasper Boele Directeur/Bestuurder LSR 09:45 Hoe verbeter je de gezamenlijke besluitvorming in de spreekkamer? Over Samen Beslissen in de spreekkamer is inmiddels het volgende bekend: Het consult duurt langer, want uitleggen kost tijd. Patiënten waarderen een time out. Dat betekent een extra afspraak. Dan hebben patiënten de gelegenheid om bijvoorbeeld met de familie te overleggen of om nog even de keuzehulp te bekijken. Vaak kiezen patiënten voor behandeling zonder operatief ingrijpen. Keuzehulpen zijn zelden uitgetest in routine consulten. Relatieve risico s van diverse opties zijn moeilijk uit te leggen en spelen ook bij artsen niet altijd mee. Professionals hebben een training nodig in neutraal presenteren van diverse behandelopties In zijn voordracht licht Schrijvers eerst deze zes punten uit de internationale literatuur toe. Daarna schetst hij hoe Zorgbelang Fryslân in een project met deze punten omging bij een aantal maatschappen in Friese ziekenhuizen.

2 Guus Schrijvers Oud-hoogleraar Public Health UMC Utrecht Guus Schrijvers Academie 10:15 Hoe verbeter je de zorg door patiënten via de cliëntenraad meer inspraak en invloed te geven? Cliëntenraden hebben medezeggenschap over het beleid van de zorginstelling. Zij zijn toegerust met verschillende rechten die zijn vastgelegd in de Wmcz. Deze wet dateert uit De herziening van deze wet staat al lange tijd in de steigers met als doel cliëntenraden te versterken. Het LSR was betrokken bij het ontstaan van cliëntenraden, de wetgeving die daarop volgde en de verbeterde Wmcz Vanaf het begin hebben ze ingezet op een versteviging van de rechten van cliëntenraden. Met het instemmingsrecht heeft de Tweede Kamer daar gehoor aan gegeven. Dat het instemmingsrecht het huidige verzwaard adviesrecht vervangt, betekent veel voor de mate van invloed van cliëntenraden. Het helpt om bestuurders al op voorhand het cliëntenperspectief mee te laten nemen in hun beleid. De cliëntenraad moet zijn achterban betrekken bij het uitbrengen van een advies. Belangrijk daarbij is dat de zorgaanbieder dit faciliteert en ondersteunt. Het goed organiseren van cliëntenmedezeggenschap is essentieel voor zorgorganisaties en cliënten. Belangrijk is dat er een goede dialoog tussen zorgaanbieder en cliëntenraad ontstaat. Aan de hand van drie voorbeelden licht Jasper Boele toe wat die sterkere positie van cliëntenraden inhoudt: 1. Een ziekenhuis besluit twee van haar drie locaties te sluiten 2. Een ouderenzorginstelling komt uitgebreid negatief in de massamedia 3. Een GGz instelling stevent af op een faillissement. Wat kan een cliëntenraad binnen de nieuwe wetgeving het beste doen bij elk van deze voorbeelden? Jasper Boele Directeur/Bestuurder LSR 10:45 Pauze en verplaatsen naar parallelsessie Gelegenheid om met sprekers van gedachten te wisselen. 11:15 Parallelsessies ronde A Van tot uur kun je kiezen uit een van de twee onderstaande sessie. Bij een sessie geven de inleiders een overzicht van het thema. Daarna volgt er een discussie naar aanleiding van vragen van de inleiders. Jouw eigen inbreng staat hierbij centraal. Aanmelden kan bij binnenkomst vanaf 8.45 uur.

3 Sessie 1: Goede voorbeelden van Shared Decision Making-projecten in Nederland Thema: Individuele belangenbehartiging Zorginstituut Nederland stimuleert sinds 2015 tal van projecten met Samen Beslissen. Daarnaast kent zij een breed stimuleringsprogramma om in alle ziekenhuizen deze shared decision making te bevorderen. Haske van Veenendaal is groot pleitbezorger van Samen beslissen en het stimuleringsprogramma. In deze sessie toont hij de resultaten van zijn werk en geeft hij aan wat volgens hem patiëntvertegenwoordigers kunnen doen om overal in de zorg Samen Beslissen vanzelfsprekend te maken. Wij raden deelnemers aan deze sessie aan om vooraf kennis op te doen over de projecten en het programma. Dan heeft Van Veenendaal des te meer tijd om de effecten van beide toe te lichten. Klik hier voor meer informatie. Deze sessie sluit naadloos aan op de plenaire voordracht van Guus Schrijvers om uur, die de internationale literatuur behandelt en op één project dieper ingaat. Haske van Veenendaal Eigenaar Trant, voor de zorg van morgen Sessie 2: Het verbinden van patiëntenparticipatie met cliëntenraden Thema: collectieve belangenbehartiging Zorgbeleid van instellingen bestaat uit vier fasen 1. Beleidsvoorbereiding 2. Beleidsvaststelling 3. Beleidsuitvoering en 4. Beleidsevaluatie. Bij de beleidsvaststelling en -evaluatie zijn cliëntenraden intensief betrokken. Bij de andere fasen lokale, regionale en nationale patiëntenorganisaties. Zij vullen elkaar aan: cliëntenraden hebben bestuurlijke expertise en patiëntenorganisaties bezitten inhoudelijke ervaringen. Zorgbelangorganisaties werken op het niveau van provincies en grote steden. Daar trachten zij allianties te creëren tussen beide gremia. ZBN-voorzitter Esther de Vrij vertelt over haar ervaringen en bespreekt graag met sessie-deelnemers welke wegen begaanbaar zijn om meer samenwerking te creëren tussen cliëntenraden en patiëntenorganisaties. Esther de Vrij Voorzitter Zorgbelang Nederland 12:15 Lunchpauze Gelegenheid om met sprekers van gedachten te wisselen. 13:00

4 Spoedzorg vanuit patiëntenperspectief Als een ziekenhuis in Nederland haar afdeling voor Spoedeisende Hulp sluit, ontstaat meestal grote maatschappelijke onrust. Voor patiëntengremia komt dan een aantal vragen naar voren; 1. Was de onrust te voorkomen door betere communicatie van de instellingsleiding? 2. Is de onrust te kanaliseren zodat inspraakprocedures en momenten van definitieve besluitvorming helder zijn? 3. Zoekt de cliëntenraad wel of juist niet contact met patiëntenverenigingen, actiecomités en gemeenteraden? Schrijvers verzoekt de deelnemers om ervaringen te delen en met tips te komen om onrust te beperken en spoedeisende hulp op wat voor manier dan ook adequaat te borgen. Guus Schrijvers Oud-hoogleraar Public Health UMC Utrecht Guus Schrijvers Academie 13:30 Parallelsessies ronde B Van tot uur kun je kiezen uit een van de drie onderstaande sessies. Bij een sessie geven de inleiders een overzicht van het thema. Daarna volgt er een discussie naar aanleiding van vragen van de inleiders. Jouw eigen inbreng staat hierbij centraal. Aanmelden kan bij binnenkomst vanaf 8.45 uur. Sessie 3 Wat is er nodig om samen te beslissen in de spreekkamer? Thema: Individuele belangenbehartiging De kunst van elkaar begrijpen Bij Samen Beslissen bepalen patiënt en zorgverlener samen welke zorg en behandeling de patiënt krijgt. Ieder vanuit zijn eigen deskundigheid en ervaring. Is het haalbaar om Samen te beslissen met patiënten die beperkte gezondheidsvaardigheden hebben? En zo ja, wat is daarvoor nodig? Welke eisen stelt dit aan de organisatie en aan de zorgverleners? Tijdens deze sessie ontdek je tegen welke problemen, dilemma s en uitdagingen patiënten en zorgverleners aanlopen. De kunst is om elkaar als patiënt en zorgverlener te begrijpen. Welke kansen en mogelijkheden zijn er om echt ja tegen samen beslissen te zeggen? Aan de hand van kennis en praktijkvoorbeelden ervaar je hoe belangrijk het is om verwachtingen te delen over wat Samen beslissen is. Wil en kan iedere patiënt hier een actieve rol in spelen? Zijn zorgverleners zich voldoende bewust van de impact van beperkte gezondheidsvaardigheden op communicatie in de zorg? Je ontvangt tips en ideeën om de zorg zo goed mogelijk te organiseren voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden. Monique Heijmans Senior onderzoeker / projectleider chronisch zieken, zelfmanagement en diversiteit Nivel Jeanine van der Giessen Onderzoeker UMC Utrecht

5 Sessie 4: Kansen en mogelijkheden voor beïnvloeding door de cliëntenraad Thema: collectieve belangenbehartiging Een cliëntenraad komt op voor de gezamenlijke belangen van cliënten. Hoe een cliëntenraad de belangen van alle cliënten vertegenwoordigt staat de cliëntenraad vrij. In de praktijk blijken cliëntenraden verschillende keuzes te maken. Keuzes die mede afhangen van de samenstelling en professionaliteit van de teamleden en de samenwerking met de bestuurder/organisatie. Maar ook van de mate waarin de cliëntenraad op de hoogte is van ideeën en wensen van de cliënten die hij vertegenwoordigt en de wijze waarop de ondersteuning van de cliëntenraad gefaciliteerd is. Welke keuzes zijn er en wat leveren de keuzes op? Goed voorbeeld doet goed volgen We onderzoeken welke kansen en mogelijkheden er zijn om het perspectief en de ervaringen van cliënten voor het voetlicht te brengen bij de organisatie. Wat werkt en werkt goed? En wat heb je daarvoor nodig? Je deelt jouw eigen ervaringen en gaat vol inspiratie en nieuwe ideeën naar huis. Deze sessie wordt verzorgd door Elise Koekkoek (LSR) en een vertegenwoordiging van een cliëntenraad. Elise Koekkoek Trainer en adviseur medezeggenschap LSR Sessie 5: Welke kansen biedt het wetsvoorstel over verzekerdeninvloed? Thema: zorgverzekeringen Bij de parlementsverkiezingen in 2018 beloofden tal van politieke partijen wetgeving om de invloed van verzekerden op hun zorgverzekeraar te vergroten. Zij borduurden hierbij voort op een wetsvoorstel uit 2016: Wetsvoorstel Verzekerdeninvloed. De regering vond in 2016 dat de meningen en wensen van verzekerden in het beleid, met name het zorginkoopbeleid, van de zorgverzekeraar meer centraal moeten komen te staan. De zorgverzekeraar moet meer in contact treden met zijn verzekerden en meer handelen namens en in het belang van zijn verzekerden. En als beleid wordt gemaakt of uitgevoerd, dan is het belangrijk dat de verzekerden daarbij worden betrokken. Dit kan de kwaliteit van de ingekochte zorg, de inhoud van de zorgverzekeringen die de zorgverzekeraar aanbiedt en de dienstverlening van de zorgverzekeraar ten goede komen. Om dit te bereiken kwam de regering in 2016 met dit voorstel. Wat is anno 2019 de stand van zaken met de voorbereiding van dit voorstel? Wat vindt de Patiëntenfederatie Nederland hiervan? Tom Schoen van de PFN houdt het allemaal bij en gaat graag met jou in discussie. Tom Schoen Manager eerstelijn en langdurige zorg Patiëntenfederatie Nederland 14:30

6 Theepauze en verplaatsen naar parallelsessie Gelegenheid om met sprekers van gedachten te wisselen. 15:00 Parallelsessies ronde C Van tot uur kun je kiezen uit een van de twee onderstaande sessies. Bij een sessie geven de inleiders een overzicht van het thema. Daarna volgt er een discussie naar aanleiding van vragen van de inleiders. Jouw eigen inbreng staat hierbij centraal. Aanmelden voor sessies kan bij binnenkomst vanaf 8.45 uur. Sessie 6: Klachtrecht (Wkkgz) bij ketenzorg Thema: Individuele belangenbehartiging Stel, je bent als patiënt bij de huisartsenpost geweest en je bent doorverwezen naar de Spoedeisende hulp. De huisartsenpost bevindt zich in het ziekenhuis. Er is echter wat mis gegaan en daarover wil je klagen. Bij wie dien je dan een klacht in? En als je de klacht hebt ingediend, over wie gaat de klacht dan? Over diegene die je als eerste trof op de huisartsenpost? Of over diegene die de klacht het meest treft, de arts werkzaam in het ziekenhuis? Of over allebei? Kaat Vink, een ervaren klachtenfunctionaris, vertelt op interactieve wijze hoe de Wet Kwaliteit Klachten en Geschillen Zorg (Wkkgz) het recht om te klagen bij ketenzorg op papier uitlegt en hoe belangrijk de interpretatie van wat er op papier staat in de praktijk is. Wat is bij klagen in de ketenzorg het uitgangspunt? Hoe kan het belang van patiënten hierin voorrang krijgen? Vink bespreekt in deze sessie de positie van de patiënt, indien deze te maken heeft met samenwerkende ketenpartners en er iets fout is gegaan. In deze sessie krijg je antwoord op bovenstaande vragen en kun je haar alles vragen over de Wkkgz. Kaat Vink Klachtenfunctionaris Dokterswacht Friesland Sessie 7: Hoe breng je ehealth toepassingen dichter bij elke patiënt? Thema: collectieve belangenbehartiging ehealth voor iedereen! ehealth is niet meer weg te denken in preventie en zorg. Online je medische gegevens inzien en via beeldscherm overleggen met de arts. Thuis via de ipad zelf je hartslag, bloeddruk en gewicht doorgeven. Of digitaal een zelfhulpprogramma volgen. Het kan allemaal. Het geeft je meer grip op je eigen gezondheid. Daarnaast biedt het zorgverleners meer opties voor persoonsgerichte zorg. Het is belangrijk dat iedereen ehealth-toepassingen kan gebruiken. Dit is een grote uitdaging. Er zijn grote groepen mensen die moeite hebben met het gebruik ervan. Bijvoorbeeld mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden of laaggeletterden. Eline Heemskerk laat u zien en ervaren hoe u zelf kansen en mogelijkheden voor iedereen dichterbij kan brengen. Tijdens deze interactieve sessie vertelt Eline Heemskerk welke vier stappen nodig zijn om naar ehealth voor iedereen te komen. Je hoort het persoonlijke verhaal van Dicky Gingnagel en maakt kennis met praktische voorbeelden. Na deze sessie ben je je ervan bewust hoe belangrijk het is dat e-health toepassingen voor iedereen beschikbaar zijn. En je weet welke stap je kunt zetten binnen jouw organisatie om daar een bijdrage aan te leveren.

7 Eline Heemskerk Projectleider en adviseur Pharos 16:00 Tips, discussie en afsluiting Alle plenaire sprekers, workshopleiders en sprekers van de parallelsessies eindigen met drie tips voor de dagelijkse werkpraktijk. Boele en Schrijvers verzamelen en rubriceren deze. Samen met de deelnemers bespreken zij de haalbaarheid van de tips en sluiten het congres af. Jasper Boele Directeur/Bestuurder LSR Guus Schrijvers Oud-hoogleraar Public Health UMC Utrecht Guus Schrijvers Academie 16:30 Afsluiting met een drankje 17:00 Einde congres Tweet Contact Prof. R. Boslaan CL Utrecht KvK: NL70INGB

8 Zoeken