Skaeve Huse Noord criteria en afweging

Transcriptie

1 Skaeve Huse Noord criteria en afweging De doelgroep Skaeve Huse vormen een noodzakelijke aanvulling op huisvestingsvoorzieningen voor dak- en thuislozen. In het raadvoorstel van maart 2013, bij de behandeling van de bouw van Skaeve Huse in de bestaande stad (Stadbroekseweg, Weezenhof), is meer geschreven over het nut en vooral de noodzaak van Skaeve Huse in het zorgaanbod. Het nut is niet veranderd, de noodzaak is echter groter, omdat de doelgroep in aantal is gegroeid. Volgens cijfers van het CBS zijn er in 6 jaar tijd daklozen in Nederland bijgekomen. Het CBS schat het aantal voor Nederland op De verdeling over Nederland is niet helemaal evenredig, maar de schatting kleven er in Nijmegen 250. De doelgroep is groot genoeg om 8 mensen te huisvesten in een zorgwoning. Skaeve Huse zijn bedoeld voor dak- en thuislozen die een beter leven hebben in een kleine woonlocatie met begeleiding, in een rustige omgeving met ruimte en afstand tot andere bewoners en woonwijken (prikkelarm), zodat zij niet samen hoeven te leven. Het gaat vooral om alleenstaande mannen, meestal van 40 jaar of ouder, die aantoonbaar niet kunnen functioneren in een omgeving met veel mensen om zich heen (teveel prikkels), vaak vanwege een psychiatrische aandoening. Meestal zijn zij al lang dakloos en zijn alle andere mogelijkheden van onderdak of maatschappelijke opvang geen succes gebleken. Uit de ervaringen van andere steden blijkt dat de bewoners baat hebben bij de rust en stabiliteit die deze vorm van wonen hen brengt. De problematiek waar de mensen eerder mee te maken hadden, wordt in de meeste gevallen in hun nieuwe woonomgeving aanzienlijk gedempt, doordat zij in een rustige stabiele omgeving verblijven in combinatie met hulp en begeleiding. Uit evaluaties/onderzoeken, gehouden in andere steden in Nederland, is gebleken dat omwonenden van Skaeve Huse geen noemenswaardige hinder ondervinden. Bij het selecteren van kandidaatbewoners in Nijmegen wordt het risico op overlast meegewogen. De meeste kandidaatbewoners zijn al heel lang bekend bij hulpverleners van IrisZorg en/of RIBW. Deze hulporganisaties maken een inschatting van de geschiktheid van de bewoner. Personen met risico op ernstige overlast komen niet in aanmerking. De bewoners krijgen zorg en begeleiding van IrisZorg en de RIBW (Regionale Instelling voor Begeleid Wonen). De wijkagent zorgmijders is het vaste aanspreekpunt voor deze doelgroep. De beoogde locatie is beoordeeld met de deskundigen van de zorginstellingen en politie. Zij vinden de locatie geschikt. De zorginstellingen benadrukken het belang van een dergelijke woonvorm. De politie schrijft in haar advies: Vanuit de politie kijken wij positief naar de vestiging van het Skaeve Huse op de voorgestelde locatie in Nijmegen Noord. Gezien het incidentenpatroon, de locatie en onze ervaringen met de doelgroep is onze inschatting dat het Skaeve Huse op deze locatie minimale overlast voor de omgeving zal veroorzaken. Overwegingen: De voorgestelde locatie ligt op een rustige locatie met in de nabije omgeving een bedrijventerrein en slechts enkele woningen. In de directe omgeving is op dit moment geen sprake van noemenswaardige overlast: Het incidentenpatroon in de omgeving kenmerkt zich door op jaarbasis enkele verkeerszaken en enkele diefstallen en meldingen op het naastgelegen bedrijventerrein. De (meervoudige) problematiek van dak- en thuislozen (middelengebruik, psychische problemen etc.), maakt dat er altijd sprake zal zijn van een zekere mate van overlast voor de omgeving. Met goede begeleiding op de locatie en vanuit de politiezijde inzet van de wijkagent denken wij dat deze overlast beperkt zal blijven.

2 De omgeving Er is gekeken of het voornemen om deze 8 woningen met begeleidersunit te bouwen aan de Stationsstraat zal leiden tot onevenredige overlast van de huidige omwonenden en omliggende instellingen. Dat gebeurt langs een aantal lijnen, deze komen hieronder aan bod. Onderstaande laat een samenvatting zien van de uitkomsten tot nu toe. We geven in overweging dat er verder in het proces meer verfijning en ook andere onderzoeken aan bod zullen komen. Voor de locatieafweging is aangesloten bij een aantal uitgangspunten. 1. De afgesproken werkwijze tussen college en raad van de gemeente Nijmegen. Deze afspraken zijn onder andere terug te vinden in: Stedelijk Kompas 2008 De notitie Voorzieningen maatschappelijke opvang Nijmegen Bijbehorende raadstukken Deze werkwijze is ook eerder toegepast bij de locatiekeuze voor andere maatschappelijke voorzieningen. 2. Jurisprudentie. De huidige bestemming maakt bouwen van woningen niet mogelijk. Er zal daarom een tijdelijke afwijking van het bestemmingsplan aangevraagd worden, gezamenlijk met een omgevingsvergunning ten behoeve van de bouw voor een maximale periode van 10 jaar. De gemeente heeft eerder een bestemmingsplan in procedure gebracht voor de realisatie van Skaeve Huse aan de Stadbroekseweg in de Weezenhof. Dit initiatief heeft het niet gehaald. De Raad van State had bedenkingen ten aanzien van deze locatie. Uit haar uitspraak kunnen een aantal uitgangspunten worden gelezen over hoe de gemeente om dient te gaan met de belangen van omwonenden en omliggende bedrijven. 3. Planschade. Dit is de vermogensschade (bijvoorbeeld door waardevermindering van huizen) of inkomensschade die ontstaat na wijziging van de planologie. De Wet Ruimtelijke Ordening biedt de mogelijkheid een procedure op te starten. De procedure kan worden gestart binnen 5 jaar nadat een plan onherroepelijk is geworden. Met behulp van onafhankelijke deskundigen wordt gekeken of planschade aan de orde is en, zo ja, wat de hoogte van de vergoeding zal zijn. In dit geval is er door de gemeente een inschatting gemaakt naar mogelijke planschadegevallen, maar, met het oog op eerdere jurisprudentie, wordt de kans op een schadegeval laag ingeschat. 4. Een goede ruimtelijke onderbouwing. Het college heeft op 4 april in eerste instantie de locatie aan de Stationsstraat vastgesteld. De tweede stap is de ruimtelijke inpassing van de woningen in hun omgeving, zodat er voor een aanvaardbare inpassing van de zorgunits wordt gezorgd. Dit is een nog lopend proces, waarvan een aantal aspecten al is onderzocht (zie hieronder). Maar ook een aantal aspecten niet, bijvoorbeeld archeologie en Niet Gesprongen Explosieven (NGE). Uiteindelijk zal de ruimtelijke onderbouwing de onderlegger zijn van de aanvraag omgevingsvergunning later in Communicatie. Bij de communicatie is aansluiting gezocht bij de afspraken die er tussen college en raad hierover gemaakt zijn. Dat betekent dat de directe omgeving is geïnformeerd door gemeente en zorginstellingen. De buurt en/of de instellingen is gevraagd deel te nemen aan een bewonersoverleg en er is voorgesteld een bestaande Skaeve huse locatie te bekijken. Er zal een aanvraag omgevingsvergunning bij de ODRN worden ingediend. Waarschijnlijk na de zomer Voordat deze aanvraag zal worden gedaan zal er een informatiebijeenkomst georganiseerd worden over de ruimtelijke inpassing en de bouwtekeningen. Vervolgens zal de gebruikelijke werkwijze worden gevolgd (toetsen ODRN> beschikken> bezwaar- en beroepsprocedure).

3 Uitsluitingscriteria Hierbij zijn onder andere ook de criteria getoetst, zoals deze ook in de Weezenhof zijn gebruikt. 1. Skaeve Huse kunnen niet in een woonwijk gevestigd worden Door de aard van de bebouwing en bewoners is het lastig om Skaeve Huse in bestaande of toekomstige woonwijken en stedelijk gebied te realiseren. Binnen de gemeentegrenzen is er daarbuiten niet veel ruimte meer over. De stad is compact gebouwd en de bebouwing beslaat bijna het hele stadsoppervlak. Hierdoor moeten voor bebouwing van deze aard al snel de randen van de stad worden opgezocht Het advies en de aanbeveling van de Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV) is deze locaties net buiten een woonwijk te leggen en niet midden in een woonwijk. Hiervoor zijn twee redenen. dit is voor de inwoners van de wijk prettiger; voor de bewoners van de Skaeve Huse idem. Die zijn gebaat bij een rustige plek op enige afstand van een woonwijk, maar wel met voorzieningen op loop- en/of fietsafstand. De huidige locatie voldoet aan deze criteria: Ze grenst niet aan een woonwijk; De belangrijkste voorzieningen liggen binnen loop- en/of fietsafstand. o Winkels op 1,6 km o Bushalte 1,2 km aan Nijmeegse kant en 1,1 km aan de Ressense kant. 2. De kavelgrootte De kavelgrootte is ook een uitsluitingscriterium. De locatie moet groot genoeg zijn voor de ca. 8 units, inclusief een begeleidingsunit en de bijbehorende infrastructuur. De units moeten bovendien op enige afstand van elkaar worden geplaatst. Daarom gaat de gemeente Nijmegen uit van een kavel van minimaal 1500m2. Afhankelijk van de inpassing en benodigde ruimte voor eventuele groene inpassing en ontsluiting kan meer nodig zijn De beoogde locatie voldoet aan deze criteria. De kavel is groot genoeg, ruim m2 is beschikbaar. Deze ruimte zal niet allemaal nodig zijn; De woningen moeten op aangeven van de brandweer onderling op een afstand van minimaal 15 meter x 10 meter van elkaar af staan; Het terrein moet bereikbaar zijn voor hulpdiensten. De toegangsweg zal daarop worden aangepast; Er zijn geen inrichtingsschetsen gemaakt, anders dan een vingeroefening om de inpasbaarheid van de Skaeve huse te kunnen bepalen. Inzet is om de buurt, zoveel als mogelijk, mee te nemen bij de inrichting van het terrein. 3. Uitsluiting van bestaande bebouwing In appartementen wonen de bewoners te dicht op elkaar. Eengezinswoningen zijn veel te groot voor mensen uit de doelgroep voor Skaeve Huse. De huidige locatie voldoet hier aan.

4 Kwaliteitscriteria Naast aanbevelingen van de SEV heeft de gemeente Nijmegen ook een aantal criteria toegevoegd. Te samen zijn dit de kwaliteitscriteria. De locatie is ook getoetst aan deze kwaliteitscriteria. Dat zijn dus geen harde uitsluitingscriteria maar geven aan of een locatie meer of minder geschikt zijn 1. Spreiding sociaal maatschappelijke voorzieningen De gemeenteraad heeft op 15 december 2010 besloten over de kaders voor huisvesting van maatschappelijke opvangvoorzieningen. Dit beleid gaat uit van het voorkomen van een concentratie van voorzieningen op één plek, omdat concentratie het risico op overlast kan versterken. Evenwichtige spreiding van maatschappelijke opvangvoorzieningen over de stad is daarom altijd onderdeel van de locatieafweging, binnen de kaders van harde locatie-eisen en uitsluitingscriteria. In sommige delen van Nijmegen is al sprake van een concentratie van sociaal maatschappelijke voorzieningen, vaak een historisch gegroeide situatie. Dat geldt bijvoorbeeld voor het stadscentrum met het MFC, het Kasteel en de Cirkel. De Winkelsteeg is het gebied met de grootste concentratie. Hier bevinden zich De Hulsen met nachtopvang, 24-uursopvang, wonen met zorg, beschermd wonen en dagbesteding voor (ex-) dak- en thuislozen (bij elkaar > 150 plaatsen), de polikliniek verslavingsbehandeling, de medische heroïneunit, het Domushuis, de Pompekliniek en een vestiging van ProPersona. Vandaar dat Nijmegen Noord gekozen is als tweede locatie voor Skaeve Huse, naast de locatie in Nijmegen Zuid, de Weezenhof. 2. Andere plannen op de locatie Een plek waar geen of nog geen duidelijke plannen zijn voor toekomstige ontwikkeling hebben de voorkeur en scoren daarmee dan ook beter dan locaties waar al duidelijke plannen voor zijn. Er is sprake van een gradatie in de status van de plannen. Op sommige plekken zijn al concrete plannen (met bijvoorbeeld toezeggingen) en op andere plekken zijn er slechts ideeën of eerste verkenningen. De onderzochte locaties kunnen afhankelijk van de status van plannen goed, matig of slecht scoren. De huidige locatie is de enige locatie binnen de Waalsprong die in eigendom van de gemeente is en die voldoet aan het bovenstaande: geen onderdeel van bestaande plannen en/of bestaande claims. De Waalsprong is een stadsdeel in ontwikkeling. Dat betekent dat plannen kunnen wijzigen en daarmee ook de bijbehorende claims. Een voorbeeld hiervan is de herbezinning op de bedrijventerreinen. Samen met 19 gemeenten wordt vraag en aanbod aan bedrijventerreinen opnieuw beoordeeld. De uitkomst van die beoordeling kan leiden tot afschrijven van bedrijfsgrond in Nijmegen Noord. 3. Winkelvoorzieningen en openbaar vervoer Voorzieningen moeten bereikbaar zijn, het liefst op loop- en fietsafstand. Bewoners zijn ook aangewezen op het openbaar vervoer (geen autobezit) en daarom wordt een locatie met OV in de buurt aangeraden.

5 De belangrijkste voorzieningen liggen binnen loop- en/of fietsafstand. Winkels op 1,6 km Bushalte 1,2 km aan Nijmeegse kant en 1,1 km aan de Ressense kant. 4. Beschikbaarheid locatie De bewoners zijn het meest gebaat met rust en stabiliteit en dus ook met een vaste plek. Vanwege de permanente behoefte aan Skaeve Huse en de behoefte aan stabiliteit voor bewoners, raadt de SEV ook aan om te zoeken naar een permanente locatie. In de Nijmeegse praktijk is dit op korte termijn moeilijk te realiseren i.v.m. de vele (bouw-)plannen van de gemeente versus de beschikbare gronden in de stad. Nu wordt er daarom gestreefd naar een tijdelijke locatie (die aan een dringende behoefte voldoet) terwijl we doorgaan met zoeken naar een definitieve locatie in Noord. De beoogde locatie is beschikbaar. Het college is zich bewust van de kwetsbaarheid van deze doelgroep en kiest daarom voor een tijdelijkheid van 10 jaar. Het binnen de wet maximaal mogelijke. 5. Afstand tot woonwijk Door de SEV wordt aangeraden om de Skaeve Huse minimaal 100 meter van een bestaande woonwijk te plaatsen. De beoogde locatie voldoet hieraan. 6. Geluidsmaatregelen Als op basis van Tijdelijk afwijken voor een termijn van maximaal 10 jaar (artikel 2.12, lid 1, sub a, onder 2, Wabo, lid 11 kruimellijst) een plan wordt gerealiseerd is toetsing voor verkeerslawaai, raillawaai en industrielawaai niet nodig. Dit onder voorwaarde dat wordt aangetoond dat het ook echt tijdelijk is en dus na 10 jaar wordt afgebroken. Wel is dan nog toetsing aan de goede ruimtelijke ordening van toepassing. Op de beoogde locatie is inpassing van de woningen mogelijk zonder dat daar aanvullende geluidsvoorzieningen voor noodzakelijk zijn, zowel voor industrie-, weg- als raillawaai. 7. Huidige gebruik Een kwaliteitscriterium is ook de mate waarin een locatie nu een essentiële functie heeft voor de buurt of omgeving. Denk aan een groengebied, natuur of een speelplek of een hondenuitlaatplek. Als de Skaeve huse deze functie verstoort, scoort de locatie op dit punt slecht. Voor deze kavel geldt dat hij wordt verhuurd als weiland. De kavel heeft geen openbare functie. 8. Hindercirkels De kavel grenst aan bestaande bedrijventerreinen. Het bedrijventerrein in de huidige vorm bestond al bij de herindeling. De gemeente Nijmegen heeft het voornemen het bedrijventerrein waar mogelijk te versterken. Daarvan getuigt de recente poging van de gemeente om het bedrijventerrein te vergroten. Dit is vooralsnog gestrand bij de Raad van State. In het verleden is er geprobeerd om van het huidige bedrijventerrein een gezoneerd industrieterrein te maken. Dit is uiteindelijk niet doorgezet.

6 De beoogde locatie ligt weliswaar tussen industrieterreinen, maar respecteert de bestaande bedrijfsbelangen: De woningen blijven uit de spuitcirkel van het aangrenzend landbouwbedrijf; De woningen vallen binnen de geluidscirkel van de bestaande en vergunde windturbines, maar vanwege de tijdelijkheid valt dit binnen de daarvoor gestelde geluidsnormen; De woningen vallen binnen de hindercirkel van de milieustraat van Van Wijk (geluid en/of stof). Het college gaat er van uit dat dit ruimtelijk inpasbaar is. Enerzijds vanwege de voorschriften die aan het bedrijf zijn opgelegd bij de mogelijke realisatie van de puinbrekerinstallatie en anderzijds vanwege de afstand in combinatie met de afschermende werking van de oplopende weg tussen de locatie en het bedrijf. Daarnaast vallen de woningen binnen de hindercirkel van het bedrijventerrein aan de westzijde (geluid). Ook hier is een ruimtelijke inpassing mogelijk, vanwege de bestaande bedrijvigheid met bijbehorende voorschriften. 9. Archeologie, bodemvervuiling en Niet Gesprongen Explosieven (NGE) De verwachting is dat, net als in een groot deel van de Waalsprong, ook hier de kans bestaat op archeologisch waardevolle vondsten en NGE. Zoals ook op andere locaties gebruikelijk is zullen deze worden geïnventariseerd en waar nodig worden veiliggesteld of op een goede manier verwijderd worden. Voor archeologie en bodemvervuiling: om doelgericht en efficiënt te kunnen werken gebeurt onderzoek pas nadat de definitieve inrichtingsschets is vastgesteld. Pas dan is duidelijk waar grondwerk noodzakelijk is. Voor NGE: het hele terrein zal worden gescand en waar ijzer wordt aangetroffen, zal dit worden verwijderd. Dus ook de NGE. 10. Flora en Fauna wetgeving De locatie is getoetst aan de geldende regelgeving. Er is gebleken dat deze regels geen belemmeringen opleggen aan dit voornemen tot de bouw van de Skaeve huse. 11. Bestemming Zoals al eerder aangegeven kunnen er op basis van de huidige bestemming geen woningen gebouwd worden. De gemeente zal daarom een aanvraag omgevingsvergunning doen voor een tijdelijke afwijking van het bestemmingsplan voor een periode van maximaal 10 jaar. De aanvraag wordt nu voorbereid. Er zal voldaan moeten worden aan een goede ruimtelijke ordening. De omwonenden en de omliggende instellingen/bedrijven is gevraagd om mee te denken over de ruimtelijke inpassing. Tot nu toe hebben zich een beperkt aantal mensen hiervoor aangemeld. Conclusie De beoogde locatie voldoet aan de gestelde criteria.