jaarverslag onafhankelijke ziekenfondsen 2005 voorgelegd aan de Algemene Vergadering van 23 juni 2006

Transcriptie

1 jaarverslag onafhankelijke ziekenfondsen 2005 voorgelegd aan de Algemene Vergadering van 23 juni 2006

2 Onze basisfilosofie bestaat uit drie elementen: de MISSIE die de opdracht en de bestaansreden van onze organisatie omvat; de WAARDEN die ons denken en handelen oriënteren; de PRIORITEITEN die we willen verwezenlijkt zien voor de komende jaren. Een nieuwe kijk op gezondheidszorg Missie Waarden Prioriteiten Onze opdracht bestaat erin de gezondheid te verzekeren, diensten aan te bieden in verband met gezondheid en onze leden, de zorgverleners en de overheid te informeren over gezondheid in het algemeen en over verzorging in het bijzonder (dienstverlening en vervangingsinkomens). Bij dat alles staan de leden centraal. Wij zetten al onze kennis en middelen in om bij te dragen tot een optimaal en efficiënt beheer van de gezondheidszorg. Het succes van onze missie en doelstellingen steunt op een aantal algemene beginselen en principiële stellingen. Zeven waarden bepalen ons denken en handelen: De tevredenheid van de leden is ons voornaamste doel. Ons denken en handelen berust op respect voor de leden en gaat uit van onze rol als sociale verzekeraar. Wij verstrekken een kwaliteitsvolle dienstverlening en alle mogelijke informatie over gezondheidszorg. Wij zijn voorstander van een universeel toegankelijke gezondheidszorg en een verantwoordelijke nationale solidariteit. Onze organisatie staat volledig los van de verschillende politieke groeperingen. Wij zijn onafhankelijk ten aanzien van de zorgverleners en wij respecteren hun onafhankelijkheid. Wij willen onze medewerkers, onze beste ambassadeurs, laten openbloeien. Wij pleiten voor een grotere transparantie in de ziekenfondssector. Wij oefenen onze activiteiten uit zonder winstoogmerk. De zichtbaarheid, de bekendheid en het legitieme gezag van de Onafhankelijke Ziekenfondsen verhogen om op gezondheidsgebied een sociale verzekeraar te worden waar niemand nog omheen kan. Ons marktaandeel significant versterken door eigen groei. De performantie van onze organisaties verhogen met een bijzonder accent op de rationalisering van de beheersprocessen. Partnerships vormen en synergieën ontwikkelen met andere nationale en internationale gezondheidsactoren door het opzetten van pilootprojecten. De beschikbare of potentiële data verzamelen, exploiteren en benutten en deze omzetten en/of vertalen in nuttige en bruikbare informatie. De aanvullende verzekering geleidelijk een gedaanteverwisseling doen ondergaan: zij moet een originele, innoverende en in de echte zin van het woord aanvullende verzekering worden bij de verplichte verzekering. Wij willen tevens ons dienstenaanbod ontwikkelen. Het competentieniveau van onze medewerkers op peil houden en verhogen door het leren te optimaliseren. 2

3 Inhoudstafel EEN NIEUWE KIJK OP GEZONDHEIDSZORG 2 Missie - Waarden - Prioriteiten INHOUDSTAFEL 3 VOORWOORD 5 DE ONAFHANKELIJKE ZIEKENFONDSEN IN EEN OOGOPSLAG 6 De Organisatie 6 De Diensten van de Landsbond 6 Ondersteunende entiteiten 7 De communautaire structuren 7 I HET GEZONDHEIDSZORGBELEID 9 Terugblik op II DE VERPLICHTE VERZEKERING 13 De ledentallen 15 De ledentallen van de Onafhankelijke Ziekenfondsen 15 De MLOZ in vergelijking met de andere Landsbonden 16 Evolutie van de uitgaven , de ziekteverzekering uit de rode cijfers 18 Evolutie van de voornaamste sectoren 19 Structurele beheersing van de uitgaven 20 De belangrijkste maatregelen 22 Op de valreep een akkoord met de artsen 22 De hoofdlijnen van het akkoord 25 De kwaliteit van de zorg beroert de ziekenhuizen 25 Een rigoreus geneesmiddelenbeleid 26 Afsluiting van de rekeningen Uitkeringen 28 Bestuurskosten 30 III DE AANVULLENDE VERZEKERING 33 Dringende zorgen in het buitenland 34 Tandverzorging 35 Niet-dringend vervoer per ziekenwagen 36 Gezondheidspromotie 37 Voorhuwelijkssparen 38 Jura 38 Informatie aan de leden 39 Platform chronische ziekten 40 IV HOSPITALIA 43 Nieuwe campagne Hospitalia 44 V PUBLICATIES VI FINANCIEEL VERSLAG 53 VII NUTTIGE INFORMATIE 71 Bestuur, directie en toezicht 72 U zoekt contact met de Onafhankelijke Ziekenfondsen? 73 Lid worden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen

4 4

5 Het jaar 2004 kenmerkte zich door torenhoge uitgaven (+9%) en een begrotingstekort van 513 miljoen euro, een tendens die zich gelukkig niet heeft voortgezet in 2005: de stijging van de uitgaven bleef vorig jaar beperkt tot 2,9% en er was zelfs een begrotingsoverschot van 148 miljoen euro... Een goede zaak voor de sector! De Onafhankelijke Ziekenfondsen hebben zelf ook goede zaken gedaan, dankzij een aantal significante realisaties in het verlengde van onze strategische prioriteiten: - het geconsolideerde ledental van onze zeven ziekenfondsen is met meer dan personen uitgebreid, dat is 60% meer dan de stijging in 2004; - de toonaangevende producten van Hospitalia, ons gamma hospitalisatieverzekeringen, waren het uitgangspunt van een groots opgezette campagne met veelbelovende resultaten; - trouw aan ons imago en aan onze reputatie, hebben we in het voorjaar van 2005 in het kader van de aanvullende verzekering het eerste deel gelanceerd van ons platform chronische ziekten, namelijk het diabetesplatform. Dit jaarverslag gaat uiteraard dieper in op al die evenementen. Uitgebreide informatie is ook terug te vinden op onze website en in onze talrijke brochures. We wensen u alvast veel leesplezier! P. Mertens G. Nowicki Directeur-generaal Voorzitter 5

6 De Onafhankelijke Ziekenfondsen in een oogopslag De Landsbond van de Onafhankelijke Ziekenfondsen (MLOZ) groepeert 7 dynamische en apolitieke ziekenfondsen uit het hele land. Momenteel verzekeren de Onafhankelijke Ziekenfondsen 17% van de Belgische bevolking, of meer dan 1,8 miljoen mensen. DE ORGANISATIE DE ZIEKENFONDSEN staan garant voor een deugdelijke dienstverlening binnen het kader van de verplichte én aanvullende verzekering, aangepast aan de hedendaagse eisen en behoeften. De volgende ziekenfondsen maken deel uit van de groep van de Onafhankelijke Ziekenfondsen: OZ Onafhankelijk Ziekenfonds Mutualité Professionnelle et Libre de la Région Wallonne Euromut Onafhankelijk Ziekenfonds Freie Krankenkasse Onafhankelijk Ziekenfonds Securex Partena - Onafhankelijk Ziekenfonds Vlaanderen Partenamut - Mutualité Libre DE DIENSTEN VAN DE LANDSBOND De Diensten van de Landsbond vervullen een drievoudige opdracht: wettelijke gesprekspartner ten aanzien van de overheid en de actoren in de verplichte verzekering, geneeskundige verzorging en uitkeringen; kenniscentrum voor specifieke materies zoals de reglementering, medische aspecten, internationale verdragen, asset management, juridische aspecten en strategische studies; dienstencentrum voor activiteiten waarbij centralisatie zorgt voor meer efficiëntie en een aanzienlijke productiviteitswinst. 6

7 DE ONDERSTEUNENDE ENTITEITEN VEBESS Deze vzw is eigenares van de gebouwen waarin de zetel en de Diensten van de Landsbond gevestigd zijn en van het zorgverblijfscentrum Dunepanne. Ook de financiering van de PR-activiteiten van de Landsbond neemt zij voor haar rekening. OPFOR De vzw OPFOR draagt actief bij tot de ontwikkeling van een leercultuur door het invoeren van efficiënte leermethodes en -middelen. OPFOR organiseert opleidingen voor het personeel van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. HOSPITALIA De maatschappij van onderlinge bijstand Hospitalia biedt de leden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen een hospitalisatieverzekering aan met verschillende formules (cf. pagina 44). GFDI De vzw GFDI levert de Onafhankelijke Ziekenfondsen de informaticatoepassingen die ze nodig hebben om hun opdrachten optimaal te kunnen vervullen. CPC Het Centre de Production/Productiecentrum beheert alle geconsolideerde technische infrastructuren ter ondersteuning van de Core Business van de Diensten van de Landsbond. HEARIS De coöperatieve vereniging HEARIS fungeert als aankoopcentrale voor het informaticamateriaal van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. DE COMMUNAUTAIRE STRUCTUREN De Onafhankelijke Ziekenfondsen beschikken over gedecentraliseerde structuren voor ondersteuning en coördinatie in het kader van sociale hulpverlening, thuiszorg, het uitlenen van materiaal en, meer algemeen, mantelzorg ten voordele van de leden. Het gaat om de volgende entiteiten: de maatschappij van onderlinge bijstand MOB OSD-Vlaanderen, die bevoegd is voor de leden die op het grondgebied van de Vlaamse Gemeenschap wonen; de maatschappij van onderlinge bijstand Centre de Services des Mutualités Libres Bruxelles/ Wallonie, die bevoegd is voor de leden van de Franse Gemeenschap; de vzw Sozialdienst der Freien Krankenkasse, die bevoegd is voor de leden van de Duitstalige Gemeenschap; de maatschappij van onderlinge bijstand MOB Zorgkas van de Onafhankelijke Ziekenfondsen, die de leden van de Vlaamse Gemeenschap de voorzieningen aanbiedt die zijn vastgelegd in het kader van de zorgverzekering. 7

8 8

9 het gezondheidszorgbeleid 9

10 Terugblik op 2005 Het jaar 2005 kende geen politieke verkiezingen, een uitzonderingsjaar bijna. Daardoor ging de aandacht vooral naar het uitvoerende beleid en dit op verschillende niveaus. 1 Op het Belgische toneel waren het de volmachten De uitgaven in 2005 kenden een veel minder 2 Naast de lokale besluitvorming, was in 2005 van minister Demotte die in de kijker liepen. Het spectaculaire stijging. De voorziene begroting ook de internationale scène van belang voor het jaar 2004 werd immers afgesloten met een zeer werd gerespecteerd. Dat succes is niet het gevolg gezondheidsbeleid. Hoewel de sociale zekerheid sterke stijging van de uitgaven voor gezondheids- van de toepassing van de volmachten, wel onder vandaag één van de materies is waarin de zorg. In plaats van de door de regering voorziene meer van het feit dat in 2005 geen griepepidemie lidstaten van de Europese Unie soeverein blijven, stijging met 6%, sloot de ziekteverzekering het werd vastgesteld en dat een aantal geneesmidde- oefent Europa via de rechtspraak van het Europese jaar 2004 af met een reële stijging van de len minder werden verbruikt. De Onafhankelijke Hof van Justitie en via wetgevende initiatieven uitgaven met 9,02%. Dat had als gevolg dat de Ziekenfondsen pleiten dan ook voor een strikte meer en meer invloed uit op de sociale zekerheid, minister eind 2004 tussenbeide kwam en van de beperking van het toekennen van volmachten aan en meer bepaald de ziekteverzekering. Enerzijds regering volmachten kreeg om de begrotingsover- een minister. Volmachten druisen immers in tegen waakt de Europese Commissie erover dat de Het gezondheidszorgbeleid schrijding binnen de perken te houden. Bij de bespreking van de uitgaven voor gezondheidszorg in dit jaarverslag wordt dieper ingegaan op de concrete besparingsmaatregelen tengevolge van de volmachten. Drastische maatregelen werden genomen ten aanzien van de artsen door de bevriezing van hun erelonen. Ook de farmaceutische industrie kreeg te maken met nog maar eens bijkomende taksen. de fundamenten van het Belgische overlegsysteem, dat in de loop van zijn bestaan zijn deugdelijkheid voor de patiënt heeft bewezen en daardoor ook internationale erkenning heeft gekregen. Belgische wetgeving op het gebied van ziekteverzekering niet in strijd is met fundamentele Europese principes als vrijheid van verkeer van personen en diensten. Anderzijds zijn er Europese initiatieven die op het eerste gezicht geen onmiddellijk effect hebben op de Belgische ziekteverzekering, maar wel een impact kunnen hebben op de organisatie of de financiën van de gezondheidssector. Zo was er de dienstenrichtlijn 10

11 (ook wel bekend als de Bolkestein-richtlijn) die de Sindsdien wordt opnieuw overlegd over de wenselijk- De gevolgen van die hervormingen worden nog het dienstenmarkt in de Europese Unie moet vrijma- heid van een dergelijk statuut, vooral in Frankrijk en best waargenomen in de grensstreken, waar inwoners ken, wat ook in 2005 de nodige commotie heeft in België. De Onafhankelijke Ziekenfondsen zijn van vaak rekening moeten houden met de regelgeving veroorzaakt. In de gezondheidssector werden veel mening dat het voorstel onvoldoende onderscheid van twee of meer landen. Om een houvast te kunnen vragen gesteld, onder andere over het principe maakt tussen ziekenfondsen en andere verzekeraars. bieden, lanceerden de Onafhankelijke Ziekenfondsen van het land van oorsprong. Konden Europese samen met andere Belgische ziekenfondsen en artsen bijvoorbeeld in België komen werken Naast die Europese dossiers hebben de Onafhanke- Nederlandse zorgverzekeraars een website in het zonder de Belgische wetgeving hoeven na te lijke Ziekenfondsen ook de hervormingen van de kader van het grensoverschrijdende project Euregio leven? Meer dan amendementen werden ziekteverzekering in de buurlanden met argusogen Zorgloket ( Met Frankrijk ingediend. Het Europese Parlement herwerkte de gevolgd. Frankrijk voerde het parcours de soins in, tekende België op 30 september 2005 een kaderak- tekst van de dienstenrichtlijn en keurde de nieuwe waarbij de huisarts een coördinerende rol kreeg koord dat het wettelijke kader uitstippelt waarbinnen tekst goed op 16 februari Het principe van toebedeeld en het remgeld de hoogte inging. de ziekenfondsen en verstrekkers tot grensoverschrij- het land van oorsprong werd geschrapt en Nederland slaagde erin om in 2005 de herziening dende projecten kunnen komen. Als lid van de meerdere sectoren, waaronder de gezondheidssec- van de ziekenfondswet door het parlement te jagen. Observatoire franco-belge de la Santé (OFBS), tor, werden uit het toepassingsveld verwijderd. In de nieuwe Nederlandse zorgverzekering van werkten de Onafhankelijke Ziekenfondsen in 2005 Daardoor worden de diensten van gezondheids- kracht sinds 1 januari 2006 is iedereen voortaan mee aan de ontwikkeling van nieuwe projecten in de zorg niet door de richtlijn beïnvloed. verplicht aangesloten bij een zorgverzekeraar, wat grensstreek. In 2005 werden ook Europese dossiers behandeld voorheen niet het geval was. Het is daarbij opvallend die meer betrekking hebben op het ziekenfonds hoe commerciële principes in de gezondheidszorg Vast staat dat de ziekte- en invaliditeitsverzekering in als organisatie. Zo kwam het voorstel van reglementering in verband met het statuut van Europees ziekenfonds weer in de actualiteit. Het belangrijkste gevolg van een dergelijk statuut zou de officiële erkenning zijn van het ziekenfonds op Europees niveau. Omdat het voorstel dateert van de jaren 90 en toen op weinig belangstelling kon rekenen, stelde commissaris Verheugen voor om het voorstel in te trekken. worden geïntroduceerd. Ook Duitsland heeft in 2005 de eerste stappen gezet om de ziekteverzekering grondig te wijzigen. Eén van de grote uitdagingen van kanselier Merkel bestaat erin om de hervorming voort te zetten, en daarbij wordt veel naar Nederland gekeken. Europa in 2005 niet heeft stilgestaan en in de toekomst voort zal evolueren. Voor de Onafhankelijke Ziekenfondsen maakt de internationale context integraal deel uit van het actieveld van de Belgische ziekenfondsen. Een goede opvolging van de evoluties leidt tot een optimale verdediging van de waarden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen en de rechten van hun verzekerden. Het gezondheidszorgbeleid 11

12 12

13 de verplichte verzekering 13

14 De verplichte verzekering 14

15 De ledentallen van de Onafhankelijke Ziekenfondsen Eind 2005 bedroeg het geconsolideerde ledental van de Onafhankelijke Ziekenfondsen rechthebbenden, die als volgt zijn verdeeld: 501 OZ Onafhankelijk Ziekenfonds: Mutualité Professionnelle et Libre de la Région Wallonne: Euromut Onafhankelijk Ziekenfonds: Freie Krankenkasse: Onafhankelijk Ziekenfonds Securex: Partena Onafhankelijk Ziekenfonds Vlaanderen: Partenamut Mutualité Libre: In vergelijking met 2004 ( rechthebbenden) is het globale ledental met leden (2,66%) gestegen. Deze cijfers omvatten de Algemene Regeling, de Regeling Zelfstandigen en de Internationale Verdragen. De Internationale Verdragen vertegenwoordigen rechthebbenden (1,40% van het globale ledental) De verplichte verzekering 15

16 De MLOZ in vergelijking met de andere Landsbonden Op 31/12/2005 zagen de ledentallen van de verschillende VI s er als volgt uit: Verdeling van de rechthebbenden per VI op 31/12/2005 (leden die in orde zijn met hun bijdragen, Internationale Overeenkomsten niet meegerekend) ALGEMENE REGELING REGELING ZELFSTANDIGEN LB Aantal In % Aantal In % LCM ,56% ,30% LNM ,98% ,21% NVSM ,90% ,35% LLM ,47% ,63% MLOZ ,98% ,21% HKZIV ,78% ,29% NMBS ,33% 0 0,00% De verplichte verzekering Totaal ,00% ,00% De MLOZ telt 15,98% van de rechthebbenden van de Algemene Regeling (15,75% in 2004) onder zijn leden. In de Regeling Zelfstandigen is één rechthebbende op vier aangesloten bij de Onafhankelijke Ziekenfondsen (24,08% in 2004). Alleen de LCM telt verhoudingsgewijs (en in absolute cijfers) meer zelfstandige verzekerden. De groei in 2005 is het grootst bij de Onafhankelijke Ziekenfondsen, en dit voor beide regelingen. De Socialistische Mutualiteiten staan op de tweede plaats, terwijl de andere VI s leden verliezen of bijna een status-quo noteren. 16

17 De mutaties De mutaties In en Out bedroegen in Net als de vorige jaren is het saldo opnieuw gunstig ( aansluitingen, tegen in 2004). Mutaties IN Mutaties OUT Saldo LCM LNM NVSM LLM HKZIV NMBS Totaal De verplichte verzekering 17

18 Evolutie van de uitgaven , de ziekteverzekering uit de rode cijfers Opvallend is de modeste stijging van 2,6% bij de uitgaven in de geneesmiddelensector. In 2004 was die sector nog verantwoordelijk voor het leeuwendeel dus minder uitgaven registreren dan ons ledenaantal (17%) zou verantwoorden. van de overschrijding. De strenge besparingsmaat- De in het oog springende cijfers van de Onafhanke- Het jaar 2005 sluit af met een overschot van regelen (zie verder) die aan de sector werden lijke Ziekenfondsen in 2005 zijn de uitgaven voor de 148,2 miljoen euro of 0,5% op een totale begroting opgelegd, werpen blijkbaar al op korte termijn post forfait chronisch zieken, waarvoor de controles van ,4 miljoen euro. vruchten af. versoepeld werden als gevolg van een rapport van het RIZIV. De inhaalbeweging die daarop volgde, kan Na zovele jaren van tekorten en rode cijfers eindelijk Bepaalde sectoren blijven meer stijgen dan de de opmerkelijke uitgavengroei van +42,2% ook eens een positieve balans voor de sector genees- gemiddelde evolutie, in het bijzonder de sector verklaren. kundige verzorging! De grote uitdaging voor de thuisverpleging (+4,2%), de kinesitherapie toekomst is om van dit (kleine) overschot een (+3,7%), de honoraria van de geneesheren (+3,5%) De sterke stijging van de maximumfactuur voor het hefboom te maken naar een structurele beheersing en de revalidatiesector (+5,7%). De maximumfac- Rijk (+41% tegenover 15,9% voor de Onafhankelij- van de uitgaven in de sector. tuur laat de meest spectaculaire positieve groei ke Ziekenfondsen) is een terugkerende inhaalbewe- optekenen, namelijk +41%. ging voor de fiscale component in de maximumfac- In 2004 werd er nog een tekort geboekt van De uitgaven voor de verpleegdagprijs in de zieken- tuur. Het RIZIV boekt de uitgaven voor de fiscale De verplichte verzekering ongeveer 513,6 miljoen euro. De uitgaven stegen toen met ongeveer 9% tegenover het voorgaande jaar In 2005 is de stijging tegenover 2004 teruggedrongen tot 2,9%. huizen, daarentegen, vertonen een opmerkelijke negatieve groei van -1% (of is dat veeleer het resultaat van uitgestelde facturen?). De cijfers van de Onafhankelijke Ziekenfondsen zijn erg bemoedigend. Ons aandeel in de nationale uitgaven 2005 bedraagt amper 14,4%. We blijven maximumfactuur immers met twee jaar vertraging. Anderzijds kunnen we zeggen dat de leden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen opmerkelijk minder brillen en hoorapparaten nodig hebben dan de modale Belg. Buiten het jonge profiel van onze leden, is er geen andere verklaring te vinden. 18

19 EVOLUTIE VAN DE VOORNAAMSTE SECTOREN VAN DE GEZONDHEIDSZORG VOOR MLOZ EN HET RIJK (UITGAVEN IN DUIZENDEN EURO). Rubrieken MLOZ Rijk Aandeel MLOZ Uitg. 2005(1) Evol.(2) Uitg. 2005(1) BD-Uitg.(3) Evol.(2) in uitg.(4) 1 Honoraria van de geneesheren ,0% ,5% 14,7% 2 Tandverzorging ,8% ,0% 16,4% 3 Farmaceutische verstrekkingen ,9% ,6% 14,5% 4 Thuisverpleging ,9% ,2% 10,0% 5 Kinesitherapie ,3% ,7% 14,4% 6 Bandagisten - Orthopedisten ,3% ,0% 12,7% 7 Implantaten ,2% ,0% 14,2% 8 Verzorging door opticiens ,1% ,5% 17,0% 9 Verzorging door audiciens ,5% ,1% 16,0% 10 Vroedvrouwen ,4% ,3% 18,4% 11 Verpleegdagprijs ,6% ,0% 14,7% 12 Forfait voor verpleegdagprijs alg. ZH ,4% ,8% 16,7% 13 Militair hospitaal ,7% ,2% 22,1% 14 Dialyse ,0% ,6% 13,0% 15 RVT/ROB/Dagverzorgingscentra ,1% ,0% 12,0% 16 Geestelijke gezondheidszorg ,5% ,7% 10,0% 17 Revalidatie ,2% ,7% 15,7% 18 Logopedie ,5% ,4% 16,5% 19 Bijzonder Fonds ,9% ,1% 17,8% 20 Medisch-pediatrische centra ,3% ,1% 17,6% 21 Regularisaties ,9% ,7% 12,6% 22 Maximumfactuur ,9% ,0% 11,7% 23 Forfait Chronische ziektes ,4% ,9% 14,8% 24 Rest ,2% ,3% 3,4% TOTAAL ,4% ,9% 14,4% (1) Uitg. 2005: geboekte uitgaven in 2005 voor de verzorgingssector in kwestie (op het niveau van de MLOZ en het Rijk) (2) Evol.: evolutie van de geboekte uitgaven tussen 2004 en 2005 voor de verzorgingssector in kwestie (op het niveau van de MLOZ en het Rijk) (3) BD - Uitg. : verschil tussen de begrotingsdoelstelling 2005 en de uitgaven 2005 per verzorgingssector. Een negatief teken vóór het bedrag betekent een begrotingsoverschrijding van de betrokken verzorgingssector. De vermelding n.b. betekent niet-bepaald (4) Aandeel MLOZ in uitg. : aandeel dat de uitgaven 2005 van de MLOZ vertegenwoordigen in de uitgaven van het Rijk per verzorgingssector De verplichte verzekering 19

20 Structurele beheersing van de uitgaven Als gevolg van de grote begrotingsoverschrijding in De programmawet van 27 april 2005 (BS van 20 mei De maatregelen ter beheersing van de uitgaven die 2004 (meer dan 513,6 miljoen euro, dat is een 2005) creëert de wettelijke basis voor de volmachten, bij volmachtbesluit worden opgelegd, viseren in de stijging van de uitgaven met 9,02%), focust het jaar waardoor de Koning in afwijking van de wettelijke eerste plaats de geneesmiddelen en de geneesmidde volledig op de inkrimping van de evolutie van procedures van overleg en advies besluiten kan lenindustrie (cf. pagina 26). Het systeem van de de uitgaven voor geneeskundige verzorging. Vol- nemen waarbij maatregelen worden opgelegd aan de referentieterugbetaling wordt uitgebreid (zie punt 5) machten voor de minister en strikte begrotingsvoor- sector op eenvoudig voorstel van een ministerraad. en de inkomsten van de verzekering worden gespekt stellen van de regering moeten het tij keren. De volmachten gelden tot eind december met een nieuwe batterij heffingen op de omzetcijfers De maatregelen die aldus worden genomen, zijn van de firma s. De discussie over de positieve inbreng De verplichte verzekering De wens om de uitgaven in de sector geneeskundige verzorging structureel te beheersen, is de rode draad in de beleidsmaatregelen van de regering. Het feit dat minister Demotte gebruik maakt van volmachten om zijn onpopulaire budgettaire maatregelen op te leggen aan de sector, lokt vooral bij de artsen en de geneesmiddelenindustrie kritiek uit. door de wet houdende diverse bepalingen van 27 december 2005 (BS van 30 december 2005) bekrachtigd en blijven dus gelden voor de toekomst zolang ze niet opnieuw via de reguliere procedures worden gewijzigd. van de geneesmiddelenindustrie in economie en tewerkstelling komt terug aan de oppervlakte. Sommigen vrezen dat het systematisch afromen van de winstmarges van de firma s uiteindelijk ernstige negatieve gevolgen zal hebben voor onze economie, want België wordt dan minder en minder interessant om nog te investeren in geneesmiddeleninnovatie en -productie. 20

21 Gelijklopend worden er maatregelen genomen om het voorschrijven van onnodige of overbodige geneesmiddelen tegen te gaan. De artsen responsabiliseren om minder en goedkoper voor te schrijven wordt het grote punt van wrevel en ongenoegen bij het medische korps. Een nieuw akkoord met de artsen zal slechts op de valreep van 2005 tot stand komen (cf. pagina 22). Een ander belangrijk besluit dat bij volmacht wordt genomen, is de wijziging van de begrotingsprocedure. Door de evolutie van de uitgaven aan een permanente audit te onderwerpen en alle overleginstanties driemaandelijks een rapport te bezorgen, zouden de bevoegde overeenkomsten- en akkoordencommissies tijdig de gepaste conclusies moeten kunnen trekken en, in voorkomend geval, de ontsporing van de uitgaven moeten kunnen bijsturen. Besparingsmaatregelen zullen elk jaar geconcentreerd worden in de maand september. De Algemene Raad en de minister krijgen echter een meer uitgebreide bevoegdheid dan voordien en kunnen op elk ogenblik besparingsmaatregelen opleggen. Kwatongen beweren dat de volmachten van de Minister aldus onopgemerkt in de reglementering verankerd werden. Er zit een deel waarheid in deze bewering, maar anderzijds kan de positieve druk die daardoor op de reguliere overlegorganen wordt gelegd om hun werk (beheersing van de uitgaven in de respectieve sectoren) correct en tijdig te realiseren, ook als een nieuwe kans worden beschouwd voor het overlegmodel waarop onze ziekteverzekering sinds jaar en dag is gestoeld. De minister heeft zijn volmachten ingeleverd, in de hoop het overleg tussen verstrekkers en verzekeringsinstellingen opnieuw aan te zwengelen en het aangevatte werk te voltooien. Hij houdt wel een stok achter de deur via deze nieuwe begrotingsprocedure. Lukt het niet via overleg, dan kan hij te allen tijde ingrijpen. Naast de volmachtbesluiten kenmerkt 2005 zich door de vele regeringsmaatregelen die de ministerraad in september goedkeurt en integreert in de opmaak van de begroting voor het jaar Bepaalde sectoren worden ook geconfronteerd met een bevriezing van hun index om hun uitgaven ad hoc onder controle te houden of om vastgestelde overschrijdingen terug te schroeven. Artsen, bandagisten/orthopedisten en vroedvrouwen ondervinden de budgettaire discipline van de minister aan den lijve. De meeste regeringsmaatregelen zijn bedoeld voor 2006, maar de combinatie van volmachten, maatregelen en bevriezing van sommige indexeringen lijkt al in 2005 vruchten af te werpen. De uitgaven van 2005 blijven binnen de begrotings doelstelling. De globale begrotingsdoelstelling voor 2006 wordt in oktober vastgelegd op euro, dat is een toegelaten stijging van 6,2% (4,5% wettelijke groeinorm en 2,2% inflatie) ten overstaan van De verplichte verzekering 21

22 De verplichte verzekering 22 De belangrijkste maatregelen 1 Voor de artsen wordt er in oktober een plan opgesteld voor de ontwikkeling van de huisartsengeneeskunde. De herwaardering van de rol van de huisarts in de eerstelijnszorg komt tot uiting in de voorstellen betreffende de organisatie van zorgtrajecten, die een betere samenwerking tussen huisartsen en specialisten moeten bewerkstelligen in het belang van een optimale zorg voor de chronisch zieke. De wachtdiensten zullen worden verbeterd en de installatie van de medische praktijken zal financieel gestuurd worden. Voor de specialistische geneeskunde komt er een voorstel tot actieplan voor het herstel van het evenwicht in de nomenclatuur van de specialistische verstrekkingen. De herwaardering van de intellectuele handelingen van zowel huisartsen als specialisten zal aan bod komen in een nieuw akkoord met de artsen. 2 Voor de rechthebbenden van de ziekteverzekering komen er maatregelen ter verbetering van de bescherming van de patiënt. Als belangrijkste maatregel citeren we de integratie van de sociale en de fiscale maximumfactuur (MAF) in één systeem. De afleveringsmarge van de ziekenhuisapotheek voor implantaten wordt toegevoegd aan de remgeldteller voor de MAF, alsook het remgeld voor magistrale bereidingen. Een aantal logopedische verstrekkingen worden ondergebracht bij de grote risico s voor zelfstandigen. Voor rechthebbenden met voorkeurregeling bestaat de mogelijkheid om kamersupplementen in een tweepersoonskamer af te schaffen, maar tot op heden is die maatregel nog niet gerealiseerd. 3 Voor de ziekenhuissector worden extra middelen vrijgemaakt om bepaalde zorgprogramma s te herzien en te verbeteren. Er wordt ook meer aandacht besteed aan de kwaliteit van de verzorging (zie verder: accreditering van ziekenhuizen) en aan de praktijkverschillen tussen ziekenhuizen. De standaardisering van de kostprijs van behandelingen en de forfaitarisering van geneesmiddelen in ziekenhuismilieu zetten zich voort en moeten werkelijkheid worden in Voor tal van andere sectoren worden positieve maatregelen genomen, steeds vanuit de bekommernis om de toegankelijkheid van de zorg voor de patiënt te verbeteren. Zo is er gratis tandzorg voor kinderen tot 12 jaar en wordt de nomenclatuur van de opticiens en de logopedisten uitgebreid met kindvriendelijke initiatieven. 5 Uiteraard zijn er ook een aantal sectoren die negatieve maatregelen te slikken krijgen. De bandagisten, de orthopedisten, de vroedvrouwen en de dialysesector moeten besparen. Op de valreep een akkoord met de artsen Het zag er naar uit dat het moeilijk zou worden om de artsensyndicaten rond de onderhandelingstafel te krijgen voor de bespreking van een nieuw tariefakkoord, verbolgen als ze waren over de bevriezing van hun index en over de responsabiliseringsmaatregelen in verband met hun voorschrijfgedrag inzake geneesmiddelen (verplicht minimumpercentage aan voor te schrijven goedkope geneesmiddelen, waaronder generische geneesmiddelen en voorschriften op stofnaam). Bovendien waren een aantal maatregelen uit het akkoord om budgettaire redenen niet uitgevoerd en was er het vooruitzicht van de artsenverkiezingen. Op 20 december 2005 komt er dan toch een akkoord voor twee jaar tot stand, na één enkele marathonzitting van de nationale commissie artsen-ziekenfondsen (medicomut).

23 De verplichte verzekering 23

24 De verplichte verzekering 24

25 De hoofdlijnen van het akkoord 1 Indexering en herwaardering van de honoraria met 2,26%, met uitzondering van een reeks verstrekkingen waarvan de jaarlijkse gemiddelde groei meer dan 7,75% bedroeg. De budgettaire reflex werkt dus al. Het globaal medisch dossier (GMD) wordt gerevaloriseerd door het honorarium op 1 februari 2006 op te trekken tot 22 euro en vervolgens, op 1 oktober 2006, tot 25 euro. Het GMD zal ook meer en meer worden gebruikt als toegangsvoorwaarde voor bepaalde concepten zoals de zorgtrajecten. 2 Extra financiële middelen voor de ziekenhuisnomenclatuur, om bij voorrang de spoed- en urgentienomenclatuur te verbeteren. 3 Zorgtrajecten, om de chronisch zieken aan te moedigen een vooraf uitgestippeld wetenschappelijk zorgpad te volgen waarbij de samenwerking tussen huisarts en specialist tot een betere zorg voor de patiënt moet leiden. Het gebruik van het globaal medisch dossier - of beter nog, het elektronisch medisch dossier - speelt daarbij een belangrijke rol. De Onafhankelijke Ziekenfondsen hebben dat concept aangebracht en zullen actief deelnemen aan de implementatie van de zorgtrajecten, die op 1 juli 2006 operationeel moeten zijn voor diabetespatiënten en patiënten die lijden aan chronisch nierfalen. In de ogen van de Onafhankelijke Ziekenfondsen is dit project een betere oplossing voor de bevordering van de samenwerking tussen artsen dan een echelonnering op het vlak van de zorgtoegankelijkheid. 4 Het impulsfonds voor de huisartsengeneeskunde, waarvoor de regering geld heeft uitgetrokken, moet worden geconcretiseerd in samenwerking met de medicomut. 5 Klassieke punten zoals het sociaal statuut, correctiemaatregelen, de accreditering (herwaardering!), opdrachten, projecten en aanbevelingen. Volgens de Onafhankelijke Ziekenfondsen is het een evenwichtig akkoord geworden. Er blijft natuurlijk de vrees dat het akkoord wordt opgezegd in het kielzog van de medische verkiezingen of indien de minister opnieuw eenzijdig besparings- of responsabiliseringsmaatregelen uitvaardigt. In het akkoord is een arbitrageprocedure opgenomen om betwistingen te kunnen beslechten. De kwaliteit van de zorg beroert de ziekenhuizen Accreditering heeft in het algemeen te maken met de organisatie van betere zorg aan een betere prijs voor de overheid en/of de patiënt. Na de artsen en de tandartsen komen nu ook de ziekenhuizen in actie om na te denken over een accrediteringssysteem. Op federaal en regionaal vlak zijn er al initiatieven die een aanzet geven tot kwaliteitsevaluatie. Een effectieve accreditering van ziekenhuizen vereist evenwel een objectiveerbare meting van de zorg voor de patiënt zonder verstrikt te raken in discussies van medisch handelen als resultaats- of middelenverbintenis. In dit stadium wordt er voornamelijk aftastend rondgekeken naar bestaande systemen in het buitenland, er worden studiedagen georganiseerd en experimenten opgezet. De Onafhankelijke Ziekenfondsen pleiten voor een accreditering zonder al te veel overheidsinmenging, via een onafhankelijk orgaan. De verplichte verzekering 25

26 Een rigoureus geneesmiddelenbeleid Om het verbruik van geneesmiddelen binnen de Apothekers aanpassing van de terugbetalingsvoorwaarden van perken te houden, werden een aantal maatregelen Voorschriften op stofnaam (VOS) moeten de bepaalde klasses van geneesmiddelen: genomen in het jaar 2005: apothekers motiveren/wettelijk verplichten om PPI s (inhibitoren van de protonpomp of goedkopere geneesmiddelen af te leveren en bepaalde (maag)zuurremmers); Responsabilisering van de verschillende personen tegelijk toch rekening te houden met de therapeu- extra taksen voor farmaceutische bedrijven. die betrokken zijn bij het voorschrijven, afleveren tische belangen van de patiënt; en verbruiken van geneesmiddelen. uitbreiding van het referentieterugbetalings- Ondanks de aanzienlijke inspanningen van de systeem tot alle toedieningsvormen en doses van geneesmiddelensector, waren de uitgaven 2005 toch Artsen eenzelfde werkzaam bestanddeel, met uitzonde- aanzienlijk. Eind 2005 werd info verspreid over de opgestelde ring van de injecteerbare vormen en de vormen voorschrijfprofielen in verband met het verplichte waarvoor een therapeutische meerwaarde werd Merk ook op dat er extra uitgaven zijn gedaan in het minimumpercentage aan voor te schrijven aangetoond; kader van de algemene volksgezondheid, voorname- De verplichte verzekering goedkopere geneesmiddelen. De werkelijke implementatie zal in 2006 gebeuren. Patiênten De remgeldplafonds voor bepaalde geneesmiddelen gaan omhoog om het verbruik van goedkopere geneesmiddelen te stimuleren. verdere prijsdaling voor oude geneesmiddelen (>12j - <15j en >15j - <17j); daling van de terugbetalingsbasis voor generieken (van -26% naar -30%); lijk de hogere en ruimere terugbetaling van griepvaccins. 26

27 AFSLUITING VAN DE REKENINGEN 2002 Wettelijk gezien moeten de rekeningen van een bepaald dienstjaar door het RIZIV afgesloten worden tegen september van het daaropvolgende jaar. De afsluiting van de rekeningen 2002 heeft vertraging opgelopen door aanpassingen aan de normatieve verdeelsleutel. Het was o.a. de bedoeling om vanaf de afsluiting van 2002 over te stappen van geaggregeerde gegevens naar individuele gegevens. De verbeterde verdeelsleutel werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 14/03/2005. De afsluiting van 2002 werd uiteindelijk op 28/11/2005 ter goedkeuring voorgelegd aan het Algemeen Beheerscomité van het RIZIV. Bij de vergelijking van de begrotingsdoelstelling met de gerealiseerde uitgaven registreert het dienstjaar 2002 een overschot van 57,85 miljoen euro of 1,64 %. De totale uitgaven bedragen 14,13 miljard euro. RESULTAAT 2002 (IN EURO) De veranderingen die doorgevoerd werden aan de voor geneeskundige verzorging van de NMBS. normatieve verdeelsleutel en aan de berekeningsmodellen hebben een belangrijke impact op de individuele Zelfstandigen bezet de MLOZ de 2 e plaats met een Zowel in de Algemene Regeling als in de Regeling voor resultaten van de verzekeringsinstellingen. tegoed van respectievelijk 4,87 euro en 1,48 euro per Vaststelling is dat de Christelijke Ziekenfondsen sterk rechthebbende. Niettegenstaande deze blijkbaar goede bevoordeeld worden ten nadele van alle andere resultaten, liggen deze bedragen lager dan de nationale verzekeringsinstellingen, en in het bijzonder van de Kas gemiddelden van respectievelijk 5,88 euro en 3,33 euro. GECUMULEERD RESULTAAT ALGEMENE REGELING (IN EURO) Totaal LCM 2,40-3,10-0,10-1,74-1,71-4,93-6,64 8,19-7,63 LNM 2,85-3,27 0,45 0,12 0,50-4,98-4,27 4,00-4,61 NVSM 2,43-3,45-0,25-1,17-2,35-5,26-7,11 4,84 12,31 LLM 2,58-3,59 0,05-0,25-1,61-5,63-7,58 1,50 14,54 MLOZ 2,48-3,15 0,00-1,29-1,34-4,76-6,53 4,87-9,71 HKZIV 3,25-2,97 0,25 3,97 5,13-1,07 9,71 3,72 21,98 NMBS 3,17-4,09-1,81-4,02-3,02-6,72-8,88-7,72 33,08 Totaal 2,48-3,25-0,12-1,34-1,71-4,76-6,63 5,88-9,45 Algemene regeling Regeling Zelfstandigen TOTAAL GECUMULEERD RESULTAAT REGELING ZELFSTANDIGEN (IN EURO) LCM LNM NVSM LLM MLOZ HKZIV NMBS Totaal Totaal LCM 2,21-1,66 5,08-0,79-0,50-3,15-4,31 6,64 3,52 LNM 1,78-2,13 4,83 0,02-0,07-2,90-3,96 0,04-2,38 NVSM 1,59-2,11 3,84-1,66-4,29-2,40-3,45-0,89-9,38 LLM 2,23-1,71 4,69-1,41-0,37-2,95-2,47-1,62-3,62 MLOZ 1,39-1,64 3,92-0,12-0,17-2,26-3,09 1,48-0,49 HKZIV 3,67-0,50 5,35 2,78 0,00-3,45 2,24-4,75 5,35 Totaal 1,93-1,76 4,61-0,74-0,89-2,45-3,72 3,33 0,30 De verplichte verzekering 27

28 Uitkeringen In de Algemene Regeling (AR) noteren wij op nationaal vlak een globale stijging van de uitkeringen met 4,52%, tegenover 3,61% in De totale uitgaven overschrijden de herziene begroting met 0,7%. De sector wordt in evenwicht gebracht met middelen vanuit het globaal beheer. Voor primaire ongeschiktheid, moederschap en invaliditeit werd de loongrens opgetrokken met 2% vanaf 1/01/2005. De uitkeringen van langdurige invaliden werden geherwaardeerd op 1/09/2005. Deze herwaardering is gespreid over 3 jaar, en gaat telkens in op 1/09. Ook de verlenging van de pensioenleeftijd bij vrouwen, verhoogt de uitgaven voor primaire ongeschiktheid en invaliditeit. Een reeks maatregelen, genomen in 2004, krijgen pas hun volle uitwerking in 2005, zoals: - door de verhoging op 1/10/2004 van de minimumuitkeringen met 1% bij de primaire ongeschiktheid en de invaliditeit; - vanaf 1/07/2004 de toekenning van twee weken extra bij de geboorte van een meerling, de verlenging van de moederschapsrust bij hospitalisatie van het kind, en de verlenging van het adoptieverlof - de aanpassing van het toegelaten inkomen voor personen ten laste op 1/07/2004. UITGAVEN VAN DE SECTOR UITKERINGEN AR IN 2005 (IN MILJOEN EURO) ALGEMENE REGELING MLOZ RIJK / /2004 Primaire arbeidsongeschiktheid 113,21 7,72% 825,70 4,74% De verplichte verzekering Moederschap 74,64 7,01% 420,00 7,55% Moederschap in invaliditeit 0,52 30,59% 3,00 18,24% Borstvoedingspauze 0,04-0,20 - Invaliditeit 293,99 4,37% 2.170,20 3,88% Uitkeringen voor begrafeniskosten 0,87-9,02% 6,60-3,84% Totaal 483,30 5,54% 3.425,70 4,52% 28

29 De uitkeringen in de Regeling Zelfstandigen (RZ) nemen op nationaal vlak toe met 3,27% tegenover 4,82% in Er werden geen nieuwe maatregelen genomen met een financiële impact vanaf De gerealiseerde uitgaven liggen 2,1% lager dan de herziene begroting UITGAVEN VAN DE SECTOR UITKERINGEN RZ IN 2005 (IN MILJOEN EURO) REGELING ZELFSTANDIGEN MLOZ RIJK / /2004 Primaire arbeidsongeschiktheid 8,23 0,56% 42,45 2,77% Moederschap 3,14 5,81% 10,31 4,60% Moederschap in invaliditeit 0,01 0,00% 0,02-6,45% Invaliditeit 28,54 4,02% 149,76 3,32% Totaal 39,93 3,43% 202,54 3,27% De verplichte verzekering 29

30 Bestuurskosten DOTATIE 2005 Het bedrag aan bestuurskosten dat voor het jaar 2005 forfaitair (1) werd toegekend aan de verzekeringsinstellingen, werd vastgelegd bij Programmawet, gepubliceerd op 31/12/2004. Aan de vijf landsbonden (2) werd een bedrag van 832,4 miljoen euro (+ 3,70%) toegekend. Dat bedrag bestaat uit een vast gedeelte van 749,1 miljoen euro en een variabel gedeelte van 83,2 miljoen euro. Door de wet van 22/08/2002 houdende maatregelen betreffende gezondheidszorg, bedraagt het variabele gedeelte sinds 2004 telkens 10% van het jaarlijkse bedrag van de bestuurskosten. De sleutel voor de verdeling van het vaste gedeelte onder de verzekeringsinstellingen steunt op een afweging van hun ledental. Het toegekende veranderlijke gedeelte hangt af van de beoordeling door de Controledienst voor de Ziekenfondsen van de prestatiecriteria voor het beheer van de verplichte verzekering. Deze beoordeling is voor 2005 nog niet gekend. Voor 2004 behaalde onze Landsbond 98,98% van zijn maximumdotatie, tegenover 97,95% het jaar daarvoor. VERDELING 2005 Brutobedrag (in euro) Bedrag per rechthebbende (in euro) Index LCM , De verplichte verzekering (1) De verzekeringsinstellingen ontvangen tevens bijkomende bedragen aan bestuurskosten, zoals bijvoorbeeld de bedragen die worden toegekend als beloning voor de gedane terugvorderingen of voor de financiële opbrengsten die werden gerealiseerd in de verplichte verzekering. (2) De HKZIV en de Kas geneeskundige verzorging van de NMBS genieten een bijzondere regeling. LNM , NVSM , LLM , MLOZ ,61 96 Totaal ,

31 UITGAVEN 2005 De bruto-uitgaven Bestuurskosten van alle Onafhankelijke Ziekenfondsen samen bereikten in 2005 een bedrag van 169 miljoen euro, ofwel 3,90% meer dan in Het aandeel van de loonlasten in de totale uitgaven neemt toe met 5,1%, terwijl het aandeel van de rubriek diensten, diverse goederen en kosten toeneemt met 2,6%. De overige bedrijfskosten nemen af met 6,4% tegenover De diverse ontvangsten, buiten de dotatie, bedroegen 32,6 miljoen euro. Dat is een stijging met 6,1%. UITGAVEN BESTUURSKOSTEN MLOZ (IN EURO) Verschil Verdeling 2005 Diensten, diverse goederen en kosten ,58% 32,3% Lonen, sociale lasten en pensioenen ,05% 65,2% Afschrijvingen, waardeverminderingen en voorzieningen ,51% 0,2% Overige bedrijfskosten ,43% 2,2% Financiële kosten ,55% 0,1% Uitzonderlijke kosten ,25% 0,0% Totaal ,90% 100,0% De verplichte verzekering 31

32 32

33 de aanvullende verzekering 33

34 Dringende zorgen in het buitenland De aanvullende verzekering 34 De reisbijstandsverzekering van de Onafhankelijke Ziekenfondsen bestaat uit twee luiken: de bijstand in het buitenland via de alarmcentrale EuroCross, en de mogelijkheid om de facturen voor medische verzorging, verstrekt in het buitenland, bij het ziekenfonds in te dienen voor terugbetaling. In 2005 deden onze leden in gevallen een beroep op EuroCross. Dat betekent een stijging met 14,5% t.o.v De totale uitgaven voor de behandeling van deze dringende dossiers bedroegen euro. Dat is een stijging met 26%. In 300 dossiers werd een medische repatriëring naar België noodzakelijk geacht. Voor de ziekenhuisopnames in Frankrijk werken de Onafhankelijke Ziekenfondsen samen met de Franse Mutuelles Mieux-Etre, in Spanje wordt er samengewerkt met Ibero Assistencia. Beide organisaties behandelen de administratieve aspecten van de dossiers, controleren de juistheid van de facturen en betalen het buitenlandse ziekenhuis terwijl EuroCross de bijstand ter plaatse en de repatriëring verzorgt. In 2005 behandelden de Mutuelles Mieux-Etre 264 dossiers in het kader van deze samenwerking, terwijl Ibero Assistencia in 139 dossiers optrad. In het kader van de dienst Dringende Zorgen in het Buitenland werden in dossiers getarifeerd, een stijging met 9,5% t.o.v Het totale bedrag van de bijkomende tegemoetkomingen bedroeg euro, wat een stijging is van 36% in vergelijking met MEDIPHONE Mediphone is de infolijn die onze leden 24u/24 kunnen contacteren wanneer zij op zoek zijn naar een buitenlandse arts, tandarts, apotheker of ziekenhuis tijdens hun vakantie. Mediphone kan gecontacteerd worden vóór het vertrek naar het buitenland, of tijdens het verblijf in het buitenland. In 2005 belden 749 leden naar Mediphone voor inlichtingen omtrent de medische infrastructuur in 60 landen. Dit is een stijging van 36% ten opzichte van 2004.

35 Tandverzorging PREVENTIEVE TANDZORG Ouders hebben nog niet voldoende de reflex om met hun jonge kinderen bij de tandarts langs te gaan voor een preventief onderzoek. De Onafhankelijke Ziekenfondsen bieden hun leden een tegemoetkoming aan in de kosten om op zijn minst de financiële drempel voor preventieve tandzorg te overbruggen. Sinds 1 september 2005 neemt de verplichte verzekering het remgeld ten laste van preventieve tandzorg voor kinderen jonger dan 12 jaar. Het remgeld van preventieve tandzorg voor kinderen en jongeren tot 18 jaar is gratis voor de leden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen. Personen tussen 18 en 50 krijgen het remgeld van één mondonderzoek per jaar terugbetaald. Als tijdens dat onderzoek blijkt dat er bijkomende tandzorg nodig is, bieden de Onafhankelijke Ziekenfondsen bovendien een maximale tegemoetkoming van 75 euro aan bij de terugbetaling van de verzorging. Op die manier werden verstrekkingen terugbetaald in 2005, voor een bedrag van euro. ORTHODONTIE De dienst orthodontie blijft een succesproduct: kinderen kregen een gemiddelde tegemoetkoming van 305 euro in de kosten van hun orthodontische behandeling. In de praktijk kreeg 44% van de kinderen een tegemoetkoming van 125 euro. In 40% van de gevallen betrof het een tegemoetkoming van 325 euro en 16% ontving een tegemoetkoming van 625 euro. De totaalsom bedroeg euro. Het bedrag van de tegemoetkoming is forfaitair en schommelt naargelang de ernst van de orthodontische behandeling. De aanvullende verzekering 35

36 Niet-dringend vervoer per ziekenwagen De aanvullende verzekering 36 Dankzij deze dienst kunnen leden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen via het groene nummer gratis dag en nacht een bijstandscentrale oproepen om hulp of informatie te vragen i.v.m. ziekenvervoer. Op vraag van de leden kan niet-dringend ziekenvervoer geregeld worden. Op basis van een aantal kwaliteitscriteria werd een vervoersnetwerk op poten gezet, dat over het hele land zo goed mogelijk tegemoetkomt aan de wensen van de leden. Naargelang de situatie komt een ziekenwagen, een voertuig voor rolstoelvervoer of een gewone wagen ter plaatse om een patiënt naar het ziekenhuis te brengen, naar een afspraak met een specialist of om de patiënt terug naar huis te brengen na een ziekenhuisverblijf, enz. en dat tegen voorkeurtarief. Op basis van de factuur krijgen de leden een deel van de kosten door het ziekenfonds terugbetaald via de aanvullende verzekering. In 2005 heeft deze dienst vervoersopdrachten uitgevoerd. Dat is een stijging van 7,72% ten opzichte van 2004.

37 Gezondheidspromotie De activiteiten van de dienst Gezondheidspromotie dragen niet alleen bij tot een beter fysiek welzijn bij de bevolking, maar moeten ook het mentale en het sociale welzijn helpen opkrikken. De gezondheidspromotie beperkt zich niet tot louter informatie verstrekken, maar wil ook houdingen en vaardigheden aanleren die noodzakelijk zijn om een gezonde levensstijl te ontwikkelen. Het accent ligt op bewustmaking en preventie d.m.v. programma s voor gedragsverandering. Diverse producten en middelen ondersteunen die doelstelling. HET WERKVELD EEN GREEP UIT HET AANBOD De initiatieven van de dienst zijn onder meer In het kader van het informatiebeleid naar patiënten gebaseerd op de gezondheidsdoelstellingen van toe, publiceerde de dienst in 2005 een reeks brochures zowel de Vlaamse als de Franse Gemeenschap. Het is en artikels over uiteenlopende gezondheidsthema s de bedoeling om onze initiatieven te vervlechten met zoals astma, overgewicht bij kinderen, een gezonde de prioriteiten van de overheid, rekening houdend woning, tandzorg, zelfdoding bij jongeren, de preventie met de 4 vastgelegde jaarthema s en de prioritaire van valpartijen bij senioren, enz. doelgroepen van de Onafhankelijke Ziekenfondsen Daarnaast organiseren onze ziekenfondsen over heel het (bv. kinderen en jonge gezinnen). Om het draagvlak land infosessies en workshops voor het grote publiek. te verruimen, worden projecten vaak opgezet in Particulieren, groepen en bedrijven kunnen deelnemen samenwerking met deskundige partnerorganisaties. aan cursussen om te stoppen met roken, workshops over rugpijnpreventie, kookdemonstraties, enz. In 2005 ontwikkelde de dienst een kwartetspel en een educatief pakket Zet je tanden in de driehoek! om leerlingen uit het basisonderwijs warm te maken voor gezondere leefgewoonten. Andere succesvolle initiatieven waren de samenwerking met de reizende tentoonstelling Tom en Babette, op ontdekkingsreis van de smaak, de actieve aanwezigheid op verschillende congressen en beurzen over voeding en diabetes, de implementatie van een pilootproject om mensen ertoe aan te zetten meer te gaan bewegen, enz. I.s.m. de vzw Omtrent Gezondheid werd de Omtrent Gezondheidspas 2005 verspreid, met de meest recente info over vaccinaties. Tot slot heeft de dienst zijn steun verleend aan een reeks initiatieven van organisaties die actief zijn op het vlak van gezondheid: zo was er de jaarlijkse agenda van de asbl Peau à Peau, het krantje voor kinderen met kanker i.s.m. de Stichting tegen Kanker, de griepvaccinatiecampagne, enz. De aanvullende verzekering 37