BTW-update Uw gids doorheen de nieuwigheden

Transcriptie

1 BTW-update 2010 Uw gids doorheen de nieuwigheden

2 Wat vindt u in deze gids? 1. Wat verandert er voor levering van goederen? p.2 2. Wat verandert er voor de levering van diensten aan buitenlandse klanten? B2B-omgeving B2C-omgeving 6 3. Door wie is de btw op diensten verschuldigd? Bij het verstrekken van diensten Bij het ontvangen van diensten Wat wijzigt in de administratieve rapportering? Wat wijzigt aan de periodieke btw-aangifte? Wat wijzigt in de intracommunautaire opgave? Wat wijzigt aan de jaarlijkse lijst van afnemersbelastingplichtigen? Welke wijzigingen zijn er inzake btw-tarieven? Horeca Bouwsector 19 6% voor nieuwbouw op een schijf van EUR (excl. btw) 19 6% bij de verkoop van een nieuwbouwwoning 21 6% bij afbraak en heropbouw van woningen 22 Verantwoordelijke uitgever: H. Vidts, Vuurkruisenlaan 2, 3000 Leuven Auteurs: SBB studiedienst Coördinatie en eindredactie: SBB dienst marketing en communicatie Vormgeving: Factum

3 Nieuwigheden inzake btw vanaf 1 januari 2010 Vanaf 1 januari 2010 gelden belangrijke wijzigingen in de btw-reglementering. Meer bepaald veranderde de regeling die bepaalt of u nu Belgische btw moet aanrekenen, dan wel een vrijstelling van btw kan inroepen. Als u regelmatig zakendoet of als u plant zaken te doen met buitenlandse klanten of leveranciers, leest u er deze brochure best grondig op na. We bieden u hierin graag een overzicht van de nieuwigheden. Niet alleen komen de nieuwe plaatsbepalingsregels inzake diensten aan bod, met de daarmee gepaard gaande wijzingen in de btw-aangifte en de intracommunautaire opgave. Ook de tariefwijzigingen voor de bouwsector en de horeca worden onder de loep genomen. 1

4 1. Wat verandert er voor leveringen van goederen? Voor ondernemingen die goederen leveren naar andere lidstaten van de Europese Unie wijzigt er in essentie niets. Als uw afnemer een btw-belastingplichtige is in de andere lidstaat en er vindt grensoverschrijdend vervoer plaats, dient u deze levering in België vrij te stellen van btw. Het is uw afnemer die in het buitenland btw moet afdragen op deze aankoop. U moet deze intracommunautaire levering opnemen op een intracommunautaire listing. Dit moest tot nu toe driemaandelijks. Vanaf januari 2010 wordt dit maandelijks voor zowel maandaangevers als kwartaalaangevers die op jaarbasis meer dan EUR intracommunautair geleverd hebben. Zij zijn verplicht over te schakelen naar maandaangiften vanaf de eerste maand die volgt op het kwartaal waarin deze grens overschreden werd. Als gevolg van deze verplichte overgang, moet dan ook de intracommunautaire opgave maandelijks ingediend worden. 2

5 2. Wat verandert er voor de levering van diensten aan buitenlandse klanten? In tegenstelling tot voor goederen, zijn de wijzigingen voor diensten wel ingrijpend. Tot eind 2009 was de hoofdregel dat een dienst geacht wordt plaats te vinden waar de dienstverrichter gevestigd is. Hierop zijn echter heel wat uitzonderingen van toepassing. Het was dus geen sinecure om uit te maken waar een dienst plaatsvond, wat bepalend is om uit te maken of er Belgische dan wel buitenlandse btw verschuldigd is op de dienstprestatie. Door de invoering van nieuwe plaatsbepalingsregels vanaf 1 januari 2010 trachtte Europa een vereenvoudiging door te voeren. De nieuwe regelgeving maakt een onderscheid tussen enerzijds een business-tobusiness (B2B) omgeving en anderzijds een business-to-consumer (B2C) omgeving. In elk van deze omgevingen gelden nu verschillende regels. 2.1 B2B-omgeving U bent actief in een B2B-omgeving indien u diensten verleent aan zogenaamde belastingplichtigen. De wetgever beoogt hierbij zowel dienstverrichters, gewone btw-belastingplichtigen, vrijgestelde belastingplichtigen, zoals advocaten en medische beroepen, als gemengde belastingplichtigen en niet-belastingplichtige rechtspersonen die geïdentificeerd zijn voor btw-doeleinden, zoals gemeenten die een btw-nummer hebben gekregen omdat ze bijvoorbeeld btw moeten afdragen op goederen die ze in een andere EU-lidstaat hebben aangekocht. 3

6 In een B2B-omgeving is de hoofdregel voor de plaatsbepaling de plaats waar de ontvanger van de dienst gevestigd is. Voorbeeld Thomas Peeters is dierenarts en wordt opgebeld voor een dringende interventie bij Klaas De Bondt, een Nederlandse veehouder. Gezien Klaas een Nederlandse belastingplichtige is, opereert Thomas in een B2B-omgeving. De ontvanger van de dienst, Klaas, is gevestigd in Nederland en bijgevolg vindt de dienst van Thomas plaats in Nederland. Er is dus Nederlandse btw verschuldigd. Deze zal door Klaas afgedragen worden aan de Nederlandse overheid. Thomas zal aan Klaas factureren vrij van Belgische btw. Op deze hoofdregel voorziet de wetgeving een aantal uitzonderingen. Diensten die betrekking hebben op een onroerend goed, vinden plaats waar het onroerend goed gelegen is. Verbouwingswerken die uitgevoerd worden aan een huis in Frankrijk zullen inzake btw belast worden in het land waar het huis gelegen is, nl. Frankrijk. Personenvervoer dient te worden belast in verhouding tot de afgelegde afstanden. De verhuur van vervoermiddelen voor een korte termijn vindt plaats in het land waar het vervoermiddel ter beschikking wordt gesteld van de huurder. Kortetermijnverhuur betekent dat het vervoermiddel gebruikt wordt voor een ononderbroken periode van maximum 30 dagen (90 dagen voor schepen). Restaurant- en cateringdiensten worden belast in het land waar ze materieel worden verricht. 4

7 Voorbeeld Een fabrikant van Engelse meubelen gevestigd in Wales gaat met een zakenpartner lunchen in een Brussels restaurant. Gezien de maaltijd geserveerd wordt op Belgische bodem, is Belgische btw verschuldigd. Betreft het culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, educatieve of soortgelijke activiteiten, dan is btw verschuldigd in het land waar de activiteiten werkelijk plaatsvinden. Voorlopig althans, want vanaf 1 januari 2011 zal dit enkel nog gelden voor het verlenen van toegang en de daarmee verbonden diensten. Hierbij vindt u een overzichtelijke tabel terug van de regels inzake plaatsbepaling van de dienst in een B2B-omgeving. B2B-omgeving (art. 21 WBTW) Welke dienst? Hoofdregel (art. 21, 2 WBTW) Uitzonderingen: 1. diensten m.b.t. onroerende goederen (art. 21, 3, 1 WBTW) 2. personenvervoerdiensten (art. 21, 3, 2 WBTW) 3. diensten m.b.t. culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, educatieve, vermakelijkheids- of soortgelijke activiteiten/evenementen (art. 21, 3, 3, a) en b) WBTW) > opgelet: vanaf 1/1/2011 enkel nog voor toegang tot culturele, artistieke, of soortgelijke evenementen en met toegangverlening samenhangende diensten (art. 21, 3, 3, a) WBTW) 4. restaurant- en cateringdiensten (art. 21, 3, 4 WBTW) > niet verricht aan boord schip, vliegtuig of trein tijdens passagiersvervoer verricht in Gemeenschap (art. 21, 3, 6 WBTW) 5. verhuur op korte termijn van een vervoermiddel (art. 21, 3, 5 WBTW) Plaats van de dienst land van de afnemer land waar onroerend goed gelegen is land waar vervoersdienst plaatsvindt, in verhouding van de afgelegde afstanden land waar het evenement of de activiteit effectief plaatsheeft land waar dienst materieel wordt verricht > land waar passagiersvervoer vertrekt land waar vervoermiddel ter beschikking wordt gesteld aan ontvanger van de dienst 5

8 2.2 B2C-omgeving In een B2C-omgeving verstrekt u diensten aan een eindverbruiker; aan een niet-belastingplichtige. In een dergelijke situatie is de hoofdregel dat de plaats van de dienst zich situeert waar de dienstverrichter zijn vestigingsplaats heeft. Opgelet: indien u als belastingplichtige handelt voor privédoeleinden of voor de privédoeleinden van uw personeel, zijn eveneens de regels van een B2C-omgeving van kracht. Voorbeeld Leen is een belastingconsulent gevestigd in Breda. In het kader van de uitbreiding van de activiteiten van een Belgische firma op Nederlands grondgebied, contacteert Wim, een werknemer van deze firma, Leen met de vraag hoe zijn inkomen belast zal worden indien hij voor een lange periode verhuist naar Nederland. Wim is een niet btw-belastingplichtige en bijgevolg is de plaats van de dienst van Leen die waar ze gevestigd is, met name Nederland. De factuur die Leen opmaakt naar aanleiding van deze dienstverlening zal dan ook melding maken van 19% Nederlandse btw. Ook hier zijn een aantal afwijkingen voorzien. Net als in een B2Bomgeving is een afwijkende plaatsbepaling voorzien voor diensten m.b.t. onroerende goederen, personenvervoer, kortetermijnverhuur van vervoermiddelen, evenementen en restaurantdiensten. Daarnaast zijn er nog een aantal extra diensten die de hoofdregel inzake plaatsbepaling niet volgen. Hiervoor verwijzen wij naar de bijgevoegde samenvattende tabel. 6

9 B2C-omgeving (art. 21bis WBTW) Welke dienst? Hoofdregel (art. 21bis, 1 WBTW) Uitzonderingen: 1. diensten m.b.t. een onroerend goed (art. 21bis, 2, 1 WBTW) 2. personenvervoer (art. 21bis, 2, 2 WBTW) 3. goederenvervoer verschillend van intracommunautair (tussen minstens 2 EU-lidstaten) goederenvervoer (art. 21, 2, 3 WBTW) 4. intracommunautair goederenvervoer (art. 21bis, 2, 4 WBTW) 5. toegang tot culturele, artistieke, of soortgelijke evenementen en met toegangsverlening samenhangende diensten (art. 21bis, 2, 5, a) WBTW); > diensten m.b.t. culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, educatieve, vermakelijkheids- of soortgelijke activiteiten (art. 21bis, 2, 5, b) WBTW) 6. restaurant- en cateringdiensten (art. 21bis, 2, 6, a) WBTW > niet verricht aan boord schip, vliegtuig of trein tijdens passagiersvervoer verricht in Gemeenschap (art. 21, 3, 6 WBTW) 7. diensten die met vervoer samenhangen bijv. laden, lossen, (art. 21bis, 2, 6, b) WBTW 8. expertises en werkzaamheden m.b.t. lichamelijke roerende goederen (art. 21bis, 2, 6, c) WBTW 9. verhuur op korte termijn van een vervoermiddel (art. 21bis, 2, 7 WBTW) 10. elektronische diensten verricht door een niet-eu dienstverrichter aan een EU-ontvanger van de dienst (art. 21bis, 2, 9 WBTW) 11. diverse diensten* voor een niet in de EU gevestigde ontvanger van de dienst (art. 21bis, 2, 10 WBTW) (* zie blz. 8) 12. telecommunicatie-, radio- of televisieomroepdienst verricht door belastingplichtige dienstverrichter niet gevestigd in EU aan een ontvanger gevestigd in België of zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft in België (art. 21bis, 2, 11 WBTW) 13. diensten van een tussenpersoon die niet handelt als commissionair (art. 21bis, 2, 12 WBTW) Plaats van de dienst land waar de dienstverrichter gevestigd is land waar het onroerend goed gelegen is land waar vervoersdienst plaatsvindt naar verhouding van de afgelegde afstanden land waar vervoersdienst plaatsvindt naar verhouding van de afgelegde afstanden land waar het goederenvervoer vertrekt land waar evenement of activiteit plaatsheeft land waar dienst materieel wordt verricht > land waar passagiersvervoer vertrekt land waar dienst materieel wordt verricht land waar dienst materieel wordt verricht land waar vervoermiddel ter beschikking wordt gesteld aan ontvanger van de dienst land waar ontvanger van de dienst gevestigd is, woont of zijn gebruikelijke verblijfplaats heeft land waar ontvanger van de dienst gevestigd is, woont of zijn gebruikelijke verblijfplaats heeft in België indien dienst hier te lande gebruikt of geëxploiteerd plaats hoofdhandeling 7

10 * Beoogde diensten a) overdracht en het verlenen van auteursrechten, octrooien, licentierechten, fabrieks- en handelsmerken en soortgelijke rechten; b) diensten op het gebied van reclame; c) diensten verricht door raadgevende personen, ingenieurs, adviesbureaus, advocaten, accountants en soortgelijke diensten, alsmede gegevensverwerking en informatieverschaffing; d) verplichting om een beroepsactiviteit of een ander onder a) bedoeld recht geheel of gedeeltelijk recht op aftrek niet uit te oefenen; e) bank-, financiële en verzekeringsverrichtingen met inbegrip van herverzekeringsverrichtingen en met uitzondering van de verhuur van safeloketten; f) het beschikbaar stellen van personeel; g) de verhuur van lichamelijke roerende goederen, met uitzondering van alle vervoermiddelen; h) het bieden van toegang tot aardgas- en elektriciteitsdistributiesystemen alsmede het verrichten van transport- en transmissiediensten via deze systemen en het verrichten van andere daarmee rechtstreeks verbonden diensten; i) telecommunicatiediensten; j) radio en televisieomroepdiensten; k) langs elektronische weg verrichte diensten. 8

11 3. Door wie is de btw op diensten verschuldigd? 3.1 Bij het verstrekken van diensten Indien bij het verstrekken van een dienst Belgische btw verschuldigd is omdat de plaats van de dienst zich op Belgisch grondgebied bevindt, stelt zich de vraag wie de btw moet voldoen. Een belangrijke vraag, gezien de boetes en de intresten bij niet- of niet-tijdige betaling van verschuldigde btw. Het antwoord: indien u als dienstverrichter gevestigd bent in België en u verricht een dienst waarvan de plaats zich in België bevindt, dan dient u de Belgische btw te voldoen. Indien de plaats van de dienst evenwel gelegen is buiten België, uw land van vestiging, en u bent op basis van de hoofdregel actief in een B2B-omgeving, dan dient uw klant de btw in zijn thuisland te voldoen. Voorbeeld SBB voert de boekhouding van Bakkerij Janssen te Geel. Gezien de belastbare handeling plaatsvindt in een B2B-omgeving, wordt de plaats van de dienst bepaald door de plaats waar de afnemer gevestigd is: België. De Belgische btw zal afgedragen worden door SBB gezien SBB gevestigd is in België. De factuur die Bakkerij Janssen in de bus krijgt, zal dan ook melding maken van 21% btw. Indien SBB dezelfde dienst verricht voor De Boer bv, een Nederlands transportbedrijf, dan is de plaats van de dienst Nederland en is bijgevolg Nederlandse btw verschuldigd. Gezien de plaatsbepaling gebeurt op basis van de hoofdregel in een B2B-omgeving en SBB niet gevestigd is in Nederland, zal De Boer bv de verschuldigde btw in Nederland afdragen. De factuur van SBB maakt bijgevolg geen melding van btw. 9

12 Verricht u echter een dienst waarvan de plaats bepaald wordt op basis van een andere regel dan de algemene regel in een B2B-omgeving bijvoorbeeld voor werk in onroerende staat dan zal u als dienstverrichter normaal gezien de btw moeten voldoen. Dit kan betekenen dat u zich in een ander land moet laten registreren met het oog op de afdracht van de verschuldigde btw. Om te weten of dit effectief nodig is, zal u de lokale wetgeving moeten consulteren. Indien de lokale wetgeving een verlegging van de heffing voorziet naar de afnemer van de dienst, kan deze laatste de btw afdragen en hoeft u verder geen verplichtingen te vervullen in het land waar de btw verschuldigd is. Voorbeeld Aannemer De Vroede voert werken in onroerende staat uit in Frankrijk voor Château du Cinéma SA in het noorden van Frankrijk. Het betreft werken met betrekking tot onroerende goederen en bijgevolg is de plaats van de dienst Frankrijk, waar het onroerend goed is gelegen. Normaal gezien moet aannemer De Vroede zich laten registreren voor btw-doeleinden in Frankrijk, om de verschuldigde btw te kunnen afdragen. Maar gezien Frankrijk een algemene verleggingsregeling voorzien heeft, is dit niet nodig. In art CGI voorziet de Franse wetgever immers de mogelijkheid de heffing van btw te verleggen naar de medecontractant indien deze een Frans btw-nummer heeft en periodieke aangiften indient. Indien echter dezelfde werken uitgevoerd worden voor een particuliere eigenaar in Frankrijk, kan de verleggingsregel niet ingeroepen worden. Een particuliere eigenaar heeft immers geen btw-nummer in Frankrijk en dient evenmin periodieke aangiften in. 10

13 3.2 Bij het ontvangen van diensten U ontvangt een dienst waarvan de plaats bepaald wordt op basis van de algemene regel in een B2B-omgeving. Indien de dienstverrichter niet gevestigd is in België, dan zal u gehouden zijn tot betaling van de Belgische btw. Is de dienstverrichter wel gevestigd in België, dan moet hij de btw voldoen. Voorbeeld Garage Ter Duinen voert een herstelling uit aan de wagen van Theo De Roover, een verzekeringsagent gevestigd in Meer. Volgens de algemene regel is de plaats van de dienst België. De Belgische btw zal door garage Ter Duinen voldaan worden. De factuur gericht aan de heer De Roover maakt dan ook melding van 21% btw. Indien de heer De Roover de herstelling laat uitvoeren door een Nederlandse garagist, is de plaats van de dienst eveneens België maar zal het de heer De Roover zijn die de btw moet voldoen. De factuur van de Nederlandse garagist zal geen melding maken van btw. 11

14 4. Wat wijzigt in de administratieve rapportering? Met het oog op de invoering van de nieuwe plaatsbepalingsregels werden een aantal btw-documenten aan een update onderworpen. In heel wat situaties in een B2B-omgeving wordt de heffing van de btw voortaan verlegd naar de medecontractant, met name de ontvanger van de dienst. Om na te kunnen gaan of die medecontractant ook effectief de btw heeft afgedragen in zijn thuisland, dient de belastingdienst een controle-instrument te hebben. Dit wordt gerealiseerd door enerzijds de invoering van de nieuwe vakken 44 en 88 op de btw-aangifte; anderzijds door uitbreiding van het toepassingsgebied van de intracommunautaire opgave naar de intracommunautaire diensten. 4.1 Wat wijzigt aan de periodieke btw-aangifte? De btw-aangifte aan de omzetzijde wordt uitgebreid met een vak 44. In dit vak 44 komen de verstrekte diensten terecht, die cumulatief aan een aantal voorwaarden voldoen. De diensten in kwestie moeten verricht worden voor een belastingplichtige of een niet-belastingplichtige rechtspersoon geïdentificeerd voor btw-doeleinden. De ontvanger van de dienst is vervolgens gehouden tot voldoening van de btw: ofwel bent u als dienstverrichter niet gevestigd in de lidstaat waar de dienst plaatsheeft, ofwel is uw inrichting die er is gevestigd niet betrokken in de dienstverlening. De plaats van de dienst moet bepaald worden op basis van de hoofdregel in een B2B-omgeving. Diensten waarvan de plaatsbepaling gebeurt op basis van een afwijkend criterium, komen niet terecht in dit vak. De omzet gerealiseerd door bijvoorbeeld het verstrekken van diensten m.b.t. een onroerend goed, personen- 12

15 vervoer of restaurant- en cateringdiensten worden dus niet in vak 44, maar wel in vak 47 opgenomen indien ze belastbaar zijn in een andere lidstaat. Is de handeling niet belastbaar in de lidstaat waar ze plaatsvindt, komt ze evenmin in vak 44, maar wel in vak 47. Om het btw-statuut van een dienst verricht in een andere lidstaat te kennen, is het voldoende dat u zich bevraagt bij de klant. Bij controle dient u te kunnen aantonen dat u navraag heeft gedaan. Uitgereikte creditnota s en negatieve verbeteringen m.b.t. vak 44 verwerkt u in vak 48. Voorbeeld Het Belgische marketingbureau De Bie bvba voert een marktonderzoek uit voor het Nederlands bedrijf Amerilo bv. Gezien de verstrekte dienst niet behoort tot de uitzonderingen, wordt de plaats van de dienst bepaald door de hoofdregel van toepassing in een B2B-omgeving. Bijgevolg is de plaats van de dienst Nederland. De Nederlandse btw zal door Amerilo bv voldaan worden via hun aangifte. De Bie bvba neemt de gerealiseerde omzet op in vak 44. Voorbeeld Het immokantoor Renomar bvba wordt aangesproken door een Nederlands bedrijf om de verkoop van hun bedrijfsgebouw in Nederland in goede banen te leiden. De dienstverlening is belastbaar in het land waar het onroerend goed gelegen is, met name Nederland. De Nederlandse btw zal door de ontvanger van de dienst afgedragen worden aan de Nederlandse schatkist. Renomar bvba neemt de gerealiseerde omzet op in vak 47. Niet in vak 44, gezien de plaats van de dienst niet bepaald wordt door de algemene regel in een B2B-omgeving. 13

16 Gemengde of gedeeltelijk belastingplichtigen die handelingen stellen vrijgesteld door art. 44 WBTW, waarvoor zij bijgevolg geen recht op aftrek kunnen genieten, dienen vanaf 1 januari 2010 deze omzet op te nemen in vak 00. Bij wijze van administratieve tolerantie mogen deze handelingen ook eenmaal per jaar opgenomen worden, namelijk in de aangifte van december of het vierde kwartaal. Bij de inkomende handelingen worden de vakken 81, 82 en 83 uitgebreid met de handelingen die vanaf heden moeten opgenomen worden in vak 00. Ook hier geldt de administratieve tolerantie zoals in vak 00: de handelingen mogen eenmaal per jaar aangegeven worden in de aangifte van december of het vierde kwartaal. Met het oog op het registreren van de intracommunautaire diensten waarvoor u als ontvanger van de dienst gehouden bent tot voldoening van de btw, wordt een bijkomend vak 88 voorzien. De verschuldigde btw op deze aankopen komt terecht in vak 55. Negatieve verbeteringen en creditnota s komen terecht in vak 84. Opgelet: indien de dienstverrichter gevestigd is buiten de Europese Unie, moet u vak 87 en vak 56 gebruiken. Diensten waarvan de plaats bepaald wordt volgens een afwijkende regel, bijvoorbeeld diensten m.b.t. een onroerend goed, worden ook opgenomen in vak 87 en het bijhorende vak

17 Voorbeeld Het Frans bedrijf Transco SA vervoert goederen van Frankrijk naar Duitsland voor Superfoods nv. Gezien de plaats van deze vervoersdienst bepaald wordt door toepassing van de algemene regel in een B2B-omgeving, is btw verschuldigd in België, het land waar de afnemer gevestigd is. Superfoods nv zal de maatstaf van heffing opnemen in de vakken 82 en 88. De verschuldigde btw komt terecht in vak 55 en in de mate dat er recht op aftrek is in vak 59. Indien het vervoer verzorgd wordt door een Noorse transportfirma, is de plaats van dienst nog steeds België, maar wordt de maatstaf van heffing opgenomen in de vakken 82 en 87. Het gaat hier immers niet om een intracommunautaire dienst (Noorwegen maakt geen deel uit van het btw-gebied van de Europese Unie). Voorbeeld Het theaterbureau Theatrico assisteert bij het organiseren van evenementen. In dat kader inviteert ze een Frans straattheatergezelschap voor de Zomer van Antwerpen. Gezien het evenement plaatsheeft in Antwerpen, is Belgische btw verschuldigd. Theatrico, dat de factuur van het theatergezelschap ontvangt, zal de verschuldigde btw moeten voldoen via haar periodieke aangifte. Gezien de plaats van de dienst bepaalt wordt volgens een afwijkende regel, zal de kost niet opgenomen worden in vak 88, maar wel in vak 87. De verschuldigde btw vinden we in vak 56 en in de mate dat er recht op aftrek is in vak 59. De btw-aangifte wordt ook uitgerust met een nieuw vakje dat de belastingplichtige moet aankruisen indien hij geen handelingen aan te geven heeft in de jaarlijkse klantenlisting. Een nihil-listing dient bijgevolg niet meer ingediend te worden. 15

18 4.2 Wat wijzigt er in de intracommunautaire opgave? De diensten die bij de dienstverrichter opgenomen worden in vak 44 of in vak 48 de creditnota s en negatieve verbeteringen moeten voortaan ook in de intracommunautaire opgave opgenomen worden. Om dit te kunnen realiseren, dienen de intracommunautaire leveringen voortaan aangeduid te worden met de letter L, terwijl de diensten waarop btw verschuldigd is door de ontvanger van de dienst aangeduid worden met de letter S. Ook vrijgestelde belastingplichtigen die diensten verstrekten die in een andere lidstaat belastbaar zijn, moeten deze verstrekte diensten meedelen aan de administratie via een intracommunautaire opgave. Correcties die betrekking hebben op diensten waarvan de btw opeisbaar was voor 1 januari 2010, worden niet opgenomen in de intracommunautaire opgave. Voorbeelden Het Belgisch bedrijf Netco maakt voor een Luxemburgse onderneming kantoorgebouwen schoon. Gezien de gebouwen gelegen zijn in Luxemburg, is dit ook de plaats van de dienst. De Luxemburgse btw zal voldaan worden door de Luxemburgse onderneming. De dienstverlening zal door het Belgisch bedrijf niet opgenomen worden in haar intracommunautaire opgave, gezien de plaatsbepaling niet bepaald wordt op basis van de algemene regel. Een Belgische advocaat verleent advies aan een Nederlandse collega. Gezien de algemene regel van toepassing is, is de plaats van de dienst Nederland; de Nederlandse wetgeving is van toepassing. In tegenstelling tot in België, worden de diensten van advocaten in Nederland onderworpen aan btw. Bijgevolg zal de Nederlandse advocaat btw moeten afdragen op de verstrekte dienst. Om controle mogelijk te maken, moet de Belgische advocaat een intracommunautaire opgave indienen met vermelding van de verstrekte dienst aan de Nederlandse collega. 16

19 Voorbeeld Het Franse Grafico SA heeft problemen met haar drukpers en vraagt de zelfstandige Robert Van de Walle om de nodige herstellingen uit te voeren. Gezien de plaats van de dienst bepaald wordt door de algemene regel in een B2B-omgeving, is Franse btw verschuldigd door Grafico SA. Robert op zijn beurt neemt de betreffende dienst niet alleen op in vak 44 van de btwaangifte, maar ook in de intracommunautaire opgave onder de letter S. De intracommunautaire opgave wordt per kwartaal ingediend indien het totaal aan intracommunautaire leveringen de drempel van EUR op kwartaalbasis niet overschreden heeft in de loop van elk van de vorige vier kwartalen. Overschrijdt u de drempel van EUR in een bepaald kwartaal, dan dient u maandelijks een intracommunautaire opgave in te dienen vanaf de maand die volgt op de maand waarin de grens werd overschreden of, bij tolerantie, vanaf de eerste maand die volgt op het kwartaal waarin de overschrijding is gebeurd. Zodra in vier kwartalen geen grensoverschrijding meer heeft plaatsgehad, kan u opnieuw overschakelen naar kwartaalaangiften. Dient u als btw-belastingplichtige maandelijks btw-aangiften in, bent u verplicht maandelijks een intracommunautaire opgave in te dienen, ongeacht de omvang van de intracommunautaire leveringen. Uiteraard heeft u steeds de mogelijkheid om te opteren voor een maandelijkse opgave en dit voor een periode van minstens 12 maanden. Bent u landbouwer en maakt u gebruik van de forfaitaire landbouwregeling inzake btw, dan blijft u uw intracommunautaire opgave jaarlijks indienen. 17

20 4.3 Wat wijzigt er aan de jaarlijkse lijst van afnemers-belastingplichtigen? Inhoudelijk wijzigt er niets aan de jaarlijkse klantenlisting. Wel zijn er wijzigingen voor het indienen van een zogenaamde nihil-listing. Bent u een btw-belastingplichtige die periodieke aangiften indient, dan kunt u in het geval u geen handelingen heeft aan te geven een speciaal daarvoor voorzien vakje aankruisen in de aangifte van de maand december of het vierde kwartaal van het jaar waarop de listing betrekking heeft. De administratie zal zich tolerant opstellen indien u het betreffende vakje aankruist in het eerste kwartaal of de maanden januari, februari of maart van het jaar volgend op het jaar waarop de listing betrekking heeft. Voor 2009 zult u trouwens geen andere mogelijkheid hebben: op de aangifte van december 2009 of het vierde kwartaal van 2009 is nog geen vakje voorzien dat kan aangekruist worden. Bij stopzetting van de activiteiten dient u bij nihil-listing het daartoe voorziene vak aan te kruisen in de laatste periodieke aangifte. Indien u een vrijstelde belastingplichtige bent of een forfaitaire landbouwer, dient u de nihil-listing in op papier. 18

21 5. Welke wijzigingen zijn er inzake btw-tarieven? 5.1 Horeca In de horeca wordt een verlaagd tarief van 12% ingevoerd vanaf 1 januari Let wel, dit tarief is enkel van toepassing op maaltijden die geserveerd worden met het oog op verbruik ter plaatse, en niet op drank. Wanneer u een glaasje nuttigt in het café op de hoek, moet u dus nog steeds 21% btw betalen op de verstrekte dienst. Ook kleine versnaperingen die in een café verkrijgbaar zijn tapas of een kaasbordje kunnen aan het verlaagd tarief van 12%, indien ze een minimale bereiding vereisen. Een zakje chips of een reep chocolade kan dus niet verstrekt worden aan het verlaagd tarief. 5.2 Bouwsector In de bouwsector worden de tijdelijke maatregelen in het kader van het herstelplan van de overheid van 2009 verlengd tot 31 december 2010, op voorwaarde dat de bouwaanvraag ingediend wordt vóór 1 april De diverse maatregelen en hun modaliteiten: 6% voor nieuwbouw op een schijf van EUR (excl. BTW) Indien u een nieuw gebouw opricht, kunt u genieten van het verlaagd tarief van 6% op een schijf van EUR. Toepassing van deze maatregel kan u een besparing ter waarde van euro opleveren. De schijf van euro waarop 6% wordt toegepast, moet niet slaan op de eerste betaling, maar kan ook bij een latere betaling toegepast worden. Om van deze gunstmaatregel te genieten, moeten een aantal voorwaarden en formaliteiten vervuld zijn: 19

22 Enkel werken in onroerende staat die betrekking hebben op de oprichting van een woning, met inbegrip van het installeren van een centrale verwarming, komen in aanmerking. Herstellingswerken lijken - zoals de tekst is opgemaakt - uitgesloten. Bovendien moeten de werken uitgevoerd worden door een geregistreerde aannemer. Het tijdstip waarop de belasting opeisbaar wordt (wanneer de dienst is voltooid), moet zich voordoen voor de eerste ingebruikneming van het gebouw en uiterlijk op 31 december Enkel woningen die hoofdzakelijk bestemd zijn voor privédoeleinden en waar de bouwheer zijn domicilie zal hebben, komen in aanmerking. Gebouwen bestemd voor verhuring komen dus niet in aanmerking. Dat de bouwheer nog andere woningen heeft, is evenwel geen probleem. Let wel: de domicilievoorwaarde moet vijf jaar lang gerespecteerd worden, dus tot 31 december van het vijfde jaar volgend op het jaar van eerste ingebruikneming van de woning. Doet er zich in deze periode een wijziging voor, dan moet de bouwheer binnen de maand het bevoegd btw-controlekantoor op de hoogte brengen en het genoten belastingvoordeel terugstorten aan de staat. Administratief dienen volgende formaliteiten vervuld te worden: indiening van een schriftelijke verklaring van de bouwheer bij het bevoegde btw-controlekantoor (voor de btw opeisbaar wordt) waarin hij meldt dat het gebouw dat wordt opgericht uitsluitend of hoofdzakelijk bestemd is voor privéwoning en dat hij daar zal gedomicilieerd zijn. Een kopie hiervan moet aan de aannemer overhandigd worden; indiening van een kopie van de bouwvergunning en het(de) aannemingscontract(en) ; de aannemer moet op de factuur verwijzen naar de datum en het referentienummer van de verklaring; de aannemer moet uiterlijk de laatste werkdag van de maand na die waarin de factuur met toepassing van het verlaagd tarief werd uitgereikt een kopie van de factuur overmaken aan het bevoegd btw-controlekantoor. 20

23 6% btw bij de verkoop van een nieuwbouwwoning De verkoop of de vestiging van een zakelijk recht op een nieuwe woning die hoofdzakelijk zal worden aangewend als privéwoonst en waar de koper zijn domicilie zal hebben, komt ook in aanmerking voor het verlaagd tarief (eveneens beperkt tot een schijf van maximaal EUR). Ook hier dienen een aantal voorwaarden nageleefd te worden: Zo dient, alvorens de btw opeisbaar wordt, degene die het gebouw levert of het recht overdraagt een verklaring in te dienen bij het bevoegd btw-controlekantoor. Hierin moet bevestigd worden dat het gebouw hoofdzakelijk zal worden aangewend als privéwoonst en dat de koper er zijn domicilie zal hebben. Deze verklaring moet door de koper of de verkrijger van het recht aangevuld en ondertekend worden. De uitgereikte factuur en de kopie ervan moeten eveneens melding maken van het feit dat de woning als privéwoonst zal worden aangewend en dat de koper er zijn domicilie zal hebben. Ook hier moet de domicilievoorwaarde gedurende vijf jaar gerespecteerd worden, dus tot 31 december van het vijfde jaar volgend op het jaar van de eerste ingebruikneming van het gebouw door de verkrijger. Doet er zich gedurende deze vijf jaar een wijziging voor, dan moet de bouwheer binnen de maand het bevoegd btw-controlekantoor hiervan op de hoogte brengen en het genoten belastingvoordeel terugstorten aan de staat. Uiterlijk op de laatste werkdag van de maand volgend op die waarin de factuur met toepassing van het verlaagd tarief werd uitgereikt, moet de verkoper een kopie van de factuur overmaken aan zijn bevoegd btw-controlekantoor. De woning mag op 1 januari 2010 nog niet in gebruik zijn genomen. De levering van de woning moet plaatsvinden uiterlijk op 31 december Wanneer de factuur voor de levering dan pas begin 2011 wordt uitgereikt, kan het verlaagd tarief worden toegepast op een schijf van EUR. 21

24 6% bij afbraak en heropbouw van woningen Sinds 1 januari 2007 kan het verlaagd tarief van 6% van toepassing zijn op werken in onroerende staat die betrekking hebben op de afbraak en heropbouw van bepaalde gebouwen gelegen in één van de 32 steden die opgesomd zijn in verscheidene Koninklijke Besluiten mits aan alle andere voorwaarden is voldaan met het oog op het bestrijden van de verkrotting in de steden. Het gaat met name om: Aalst, Antwerpen, Brugge, Dendermonde, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende, Roeselare, Sint-Niklaas, Anderlecht, Brussel, Elsene, Etterbeek, Schaarbeek, Sint-Gillis, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Joost-Ten-Node, Ukkel, Vorst, Bergen, Charleroi, Doornik, La Louvière, Luik, Moeskroen, Namen, Seraing en Verviers. De werken moeten worden uitgevoerd door een geregistreerde aannemer en de woning moet na de uitvoering van de werken hoofdzakelijk als privéwoning aangewend worden. De bouwheer moet een verklaring indienen bij het controlekantoor bevoegd voor het ambtsgebied waarin het gebouw gelegen is voor de btw opeisbaar wordt. In de verklaring moet hij vermelden dat het gebouw na afbraak en heropbouw bestemd is om uitsluitend of hoofdzakelijk te worden gebruikt als privéwoning. Eveneens moet hij aan het controlekantoor een afschrift van de bouwvergunning en de aannemingscontracten overmaken. De aannemer moet eveneens een afschrift van de verklaring ontvangen. De factuur die deze laatste opmaakt dient melding te maken van de elementen die het verlaagd tarief rechtvaardigen en terug te vinden zijn op de verklaring die hij ontving van de bouwheer. Opdat het verlaagd tarief kan toegepast worden, moet de btw opeisbaar zijn voor 31 december van het jaar waarin het gebouw voor het eerst in gebruik is genomen. Reinigingswerken worden van het verlaagd tarief uitgesloten, net als werkzaamheden die geen betrekking hebben op de eigenlijke woning of betrekking hebben op sauna s, zwembaden, e.d. 22

25 Om het hoofd te bieden aan de economische recessie, werd beslist deze maatregel uit te breiden tot het ganse land voor het jaar De regering heeft beslist deze termijn te verlengen tot 31 december 2010 op voorwaarde dat de bouwaanvraag ingediend wordt voor april

26 U wenst meer informatie? Aarzel niet en neem contact op met het SBBkantoor bij u in de buurt. De adressen vindt u op Alle rechten voorbehouden. Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze ook, zonder de voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever. De redactie en de uitgever streven naar de betrouwbaarheid van de informatie opgenomen in deze uitgave. Zij kunnen evenwel niet aansprakelijk worden gesteld voor de informatie en de toepassing ervan. Evenmin zijn zij gehouden tot een resultaatsverbintenis mochten bepaalde wijzigingen aan hun waakzaamheid ontsnapt zijn. Deze uitgave werd gerealiseerd in januari

27

28 SBB. Zeker van uw zaak SBB is een accountants- en advieskantoor met vestigingen in heel Vlaanderen. Onze medewerkers staan ten dienste van ruim klanten uit alle sectoren. Starters, zelfstandige ondernemers, vrije beroepen, VZW s en KMO s kunnen bij SBB terecht voor een volledige begeleiding inzake boekhouding en accountancy, fiscaliteit, juridisch en milieuadvies. Dankzij een centraal uitgebouwde studiedienst, een solide IT-ondersteuning en duidelijke prijsafspraken kunnen klanten van SBB rekenen op een kwalitatieve en performante dienstverlening.