HOOFDSTUK 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG

Transcriptie

1 HOOFDSTUK 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG 1.1 Wijziging Wet op de omzetbelasting 1968 wat betreft de plaats van een dienst per 1 januari 2010 A Richtlijntekst A.1. V-N 2009/19.2. Richtlijn 2008/8/EG van de Raad van 12 februari 2008 Richtlijn 2008/8/EG van de Raad van 12 februari 2008 tot wijziging van Richtlijn 2006/112/EG wat betreft de plaats van een dienst Publicatieblad Nr. L 044 van 20 februari 2008 blz t/m 0022 Richtlijn 2008/8/ EG van de Raad van 12 februari 2008 tot wijziging van Richtlijn 2006/112/EG wat betreft de plaats van een dienst DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE, Gelet op het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, en met name op artikel 93, Gezien het voorstel van de Commissie, Gezien het advies van het Europees Parlement Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité Overwegende hetgeen volgt: (1) De totstandbrenging van de interne markt heeft, in combinatie met de mondialisering, de deregulering en de technologische veranderingen, tot ingrijpende veranderingen in de omvang en het verloop van het dienstenverkeer geleid. Steeds vaker kunnen diensten op afstand worden verricht. In reactie hierop zijn de regels in de loop der jaren op een aantal punten gewijzigd en veel welomschreven diensten worden thans feitelijk volgens het bestemmingslandbeginsel belast. (2) Voor een goede werking van de interne markt moet Richtlijn 2006/112/EG van de Raad van 28 november 2006 betreffende het gemeenschappelijk stelsel van belasting over de toegevoegde waarde wat betreft de plaats van een dienst worden gewijzigd, in aansluiting op de strategie van de Commissie ter verbetering van de werking van het gemeenschappelijke btw-stelsel. (3) Alle diensten moeten in beginsel worden belast op de plaats waar zij werkelijk worden verbruikt. Ook als de algemene regel inzake de plaats van een dienst in die zin zou worden gewijzigd, zouden om administratieve en beleidsredenen toch nog altijd bepaalde uitzonderingen op deze algemene regel nodig zijn. (4) Bij voor belastingplichtigen verrichte diensten moet de algemene regel inzake de plaats van een dienst worden gebaseerd op de plaats waar de afnemer en niet de dienstverrichter gevestigd is. Voor het bepalen van de plaats van een dienst en teneinde de lasten voor het bedrijfsleven te beperken, moeten belastingplichtigen die ook niet-belastbare activiteiten verrichten, voor alle voor hen verrichte diensten als belastingplichtige worden behandeld. Evenzo moeten nietbelastingplichtige rechtspersonen die voor btw-doeleinden geïdentificeerd zijn, als belastingplichtigen worden aangemerkt. Volgens de gebruikelijke voorschrif- 9

2 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG ten moeten deze bepalingen niet gelden voor diensten die door een belastingplichtige worden afgenomen voor persoonlijk gebruik door hemzelf of door zijn personeel. (5) Bij voor niet-belastingplichtigen verrichte diensten moet als algemene regel blijven gelden dat de plaats van een dienst de plaats is waar de dienstverrichter de zetel van zijn bedrijfsuitoefening heeft gevestigd. (6) In bepaalde omstandigheden zijn de algemene regels inzake de plaats van een dienst voor zowel belastingplichtigen als niet-belastingplichtigen niet van toepassing en gelden er in de plaats daarvan welomschreven uitzonderingen. Deze uitzonderingen dienen grotendeels gebaseerd te zijn op bestaande criteria en aan te sluiten bij het beginsel van belastingheffing op de plaats van verbruik, zonder dat aan bepaalde handelaren onevenredig zware administratieve lasten worden opgelegd. (7) Wanneer een belastingplichtige diensten afneemt van een persoon die niet in dezelfde lidstaat gevestigd is, moet de toepassing van de verleggingsregeling in bepaalde gevallen verplicht zijn, hetgeen betekent dat de belastingplichtige zelf het passende bedrag aan btw over de afgenomen dienst moet aangeven. (8) Ter vereenvoudiging van de verplichtingen van de bedrijven die werkzaamheden verrichten in lidstaten waar zij niet gevestigd zijn, dient een regeling te worden ingevoerd volgens welke zij zich tot één enkel elektronisch loket kunnen wenden om zich voor btw-doeleinden te identificeren en aangifte te doen. Totdat een dergelijke regeling een feit is, dient gebruik te worden gemaakt van de regeling die is ingevoerd om het voor niet in de Gemeenschap gevestigde belastingplichtigen gemakkelijker te maken hun fiscale verplichtingen te vervullen. (9) Ter bevordering van de correcte toepassing van de bepalingen van deze richtlijn dient iedere voor btw-doeleinden geïdentificeerde belastingplichtige een lijst in te dienen van de belastingplichtigen en de voor btw-doeleinden geïdentificeerde, niet-belastingplichtige rechtspersonen voor wie hij een onder de verleggingsregeling vallende belastbare dienst heeft verricht. (10) Een aantal van de wijzigingen van de plaats van een dienst zouden een weerslag kunnen hebben op de begroting van de lidstaten. Ter wille van een soepele overgang moeten deze wijzigingen geleidelijk worden ingevoerd. (11) Overeenkomstig punt 34 van het Interinstitutioneel Akkoord Beter wetgeven worden de lidstaten ertoe aangespoord voor zichzelf en in het belang van de Gemeenschap hun eigen tabellen op te stellen, die voor zover mogelijk het verband weergeven tussen de richtlijnen en de omzettingsmaatregelen, en deze openbaar te maken. (12) Richtlijn 2006/112/EG dient derhalve te worden gewijzigd, HEEFT DE VOLGENDE RICHTLIJN VASTGESTELD: Artikel 1 Richtlijn 2006/112/EG wordt met ingang van 1 januari 2009 als volgt gewijzigd: 1. in artikel 56 wordt lid 3 vervangen door: 3. Lid 1, punten j) en k), en lid 2 zijn van toepassing tot en met 31 december ; 2. in artikel 57 wordt lid 2 vervangen door: 2. Lid 1 is van toepassing tot en met 31 december ; 3. in artikel 59 wordt lid 2 vervangen door: 2. Tot en met 31 december 2009 passen de lidstaten artikel 58, punt b), toe op de in artikel 56, lid 1, punt j), bedoelde radio- en televisieomroepdiensten welke worden verricht voor nietbelastingplichtigen die in een lidstaat gevestigd zijn of er hun woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats hebben, door een belastingplichtige die de zetel van zijn bedrijfsuitoefening buiten de Gemeenschap heeft gevestigd of daar over een vaste inrichting beschikt van waaruit de diensten worden verricht, of die, bij 10

3 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG 1 gebreke van een dergelijke zetel of vaste inrichting, zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats buiten de Gemeenschap heeft. ; 4. artikel 357 wordt vervangen door: Artikel 357. Dit hoofdstuk is van toepassing tot en met 31 december Artikel 2 Richtlijn 2006/112/EG wordt met ingang van 1 januari 2010 als volgt gewijzigd: 1. in titel V wordt hoofdstuk 3 vervangen door: Hoofdstuk 3 Plaats van een dienst Afdeling 1 Definities Artikel 43. Voor de toepassing van de regels betreffende de plaats van een dienst: 1. wordt een belastingplichtige die ook werkzaamheden of handelingen verricht welke niet als belastbare goederenleveringen of diensten in de zin van artikel 2, lid 1, worden beschouwd, met betrekking tot alle voor hem verrichte diensten als belastingplichtige aangemerkt; 2. wordt een niet-belastingplichtige rechtspersoon die voor btw-doeleinden is geïdentificeerd, als belastingplichtige aangemerkt. Afdeling 2 Algemene bepalingen Artikel 44. De plaats van een dienst, verricht voor een als zodanig handelende belastingplichtige, is de plaats waar de belastingplichtige de zetel van zijn bedrijfsuitoefening heeft gevestigd. Worden deze diensten evenwel verricht voor een vaste inrichting van de belastingplichtige op een andere plaats dan die waar hij de zetel van zijn bedrijfsuitoefening heeft gevestigd, dan geldt als plaats van dienst de plaats waar deze vaste inrichting zich bevindt. Bij gebreke van een dergelijke zetel of vaste inrichting, geldt als plaats van de diensten de woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats van de belastingplichtige die deze diensten afneemt. Artikel 45. De plaats van een dienst, verricht voor een niet-belastingplichtige, is de plaats waar de dienstverrichter de zetel van zijn bedrijfsuitoefening heeft gevestigd. Worden deze diensten evenwel verricht vanuit een vaste inrichting van de dienstverrichter, op een andere plaats dan die waar hij de zetel van zijn bedrijfsuitoefening heeft gevestigd, dan geldt als plaats van dienst de plaats waar deze vaste inrichting zich bevindt. Bij gebreke van een dergelijke zetel of vaste inrichting, geldt als plaats van de diensten de woonplaats of de gebruikelijke verblijfplaats van de dienstverrichter. Afdeling 3 Bijzondere bepalingen Onderafdeling 1 Diensten van tussenpersonen Artikel 46. De plaats van een dienst die voor niet-belastingplichtigen wordt verricht door een tussenpersoon die in naam en voor rekening van derden handelt, is de plaats waar de onderliggende handeling overeenkomstig de bepalingen van deze richtlijn wordt verricht. 11

4 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG Onderafdeling 2 Diensten met betrekking tot onroerende goederen Artikel 47. De plaats van een dienst die betrekking heeft op onroerend goed, met inbegrip van diensten van experts en makelaars in onroerende goederen, het verstrekken van accommodatie in het hotelbedrijf of in sectoren met een soortgelijke functie, zoals vakantiekampen of locaties die zijn ontwikkeld voor gebruik als kampeerterreinen, het verlenen van gebruiksrechten op een onroerend goed, alsmede van diensten die erop gericht zijn de uitvoering van bouwwerken voor te bereiden of te coördineren, zoals bijvoorbeeld de diensten verricht door architecten en door bureaus die toezicht houden op de uitvoering van het werk, is de plaats waar het onroerend goed is gelegen. Onderafdeling 3 Vervoerdiensten Artikel 48. De plaats van personenvervoerdiensten is de plaats waar de vervoerdienst plaatsvindt, zulks naar verhouding van de afgelegde afstanden. Artikel 49. De plaats van andere goederenvervoerdiensten voor niet-belastingplichtigen dan het intracommunautaire vervoer van goederen is de plaats waar het vervoer plaatsvindt, zulks naar verhouding van de afgelegde afstanden. Artikel 50. De plaats van intracommunautaire goederenvervoerdiensten voor niet-belastingplichtigen is de plaats van vertrek. Artikel 51. Onder intracommunautair goederenvervoer wordt verstaan het vervoer van goederen waarvan de plaats van vertrek en de plaats van aankomst op het grondgebied van twee verschillende lidstaten gelegen zijn. De plaats van vertrek is de plaats waar het goederenvervoer daadwerkelijk begint, zonder rekening te houden met de trajecten die worden afgelegd om zich naar de plaats te begeven waar de goederen zich bevinden, en de plaats van aankomst is de plaats waar het goederenvervoer daadwerkelijk eindigt. Artikel 52. De lidstaten behoeven het gedeelte van het intracommunautaire goederenvervoer voor niet-belastingplichtigen dat wordt afgelegd over wateren die niet tot het grondgebied van de Gemeenschap behoren, niet aan de btw te onderwerpen. Onderafdeling 4 Diensten in verband met culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, educatieve, vermakelijkheids- en soortgelijke activiteiten, met vervoer samenhangende activiteiten, en expertises en werkzaamheden met betrekking tot roerende zaken Artikel 53. De plaats van een dienst en van daarmee samenhangende diensten, in verband met culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, educatieve, vermakelijkheids- of soortgelijke activiteiten, zoals beurzen en tentoonstellingen, inclusief de diensten van de organisatoren van dergelijke activiteiten, is de plaats waar die activiteiten daadwerkelijk plaatsvinden. 12

5 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG 1 Artikel 54. De plaats van de volgende voor niet-belastingplichtigen verrichte diensten is de plaats waar die diensten daadwerkelijk worden verricht: a) activiteiten die met vervoer samenhangen, zoals laden, lossen, intern vervoer en soortgelijke activiteiten; b) expertises en werkzaamheden met betrekking tot roerende lichamelijke zaken. Onderafdeling 5 Restaurant- en cateringdiensten Artikel 55. De plaats van restaurant- en cateringdiensten, met uitzondering van die welke materieel worden verricht aan boord van een schip, vliegtuig of trein tijdens het in de Gemeenschap verrichte gedeelte van een passagiersvervoer, is de plaats waar die diensten materieel worden verricht. Onderafdeling 6 Verhuur van vervoermiddelen Artikel De plaats van kortdurende verhuur van een vervoermiddel is de plaats waar dat vervoermiddel daadwerkelijk ter beschikking van de afnemer wordt gesteld. 2. Voor de toepassing van lid 1 wordt onder kortdurende verhuur verstaan, het ononderbroken bezit of gebruik van het vervoermiddel gedurende een periode van ten hoogste dertig dagen en voor schepen ten hoogste negentig dagen. Onderafdeling 7 Restaurant- en cateringdiensten voor verbruik aan boord van een schip, vliegtuig of trein Artikel De plaats van restaurant- en cateringdiensten die materieel worden verricht aan boord van een schip, vliegtuig of trein tijdens het in de Gemeenschap verrichte gedeelte van een passagiersvervoer, is de plaats van vertrek van het passagiersvervoer. 2. Voor de toepassing van lid 1 wordt onder in de Gemeenschap verricht gedeelte van een passagiersvervoer verstaan, het gedeelte van een vervoer dat, zonder tussenstop buiten de Gemeenschap, plaatsvindt tussen de plaats van vertrek en de plaats van aankomst van het passagiersvervoer. Als plaats van vertrek van een passagiersvervoer wordt beschouwd het eerste punt in de Gemeenschap waar passagiers aan boord kunnen komen, eventueel na een tussenstop buiten de Gemeenschap. Als plaats van aankomst van een passagiersvervoer wordt beschouwd het laatste punt in de Gemeenschap waar passagiers die binnen de Gemeenschap aan boord zijn gekomen, van boord kunnen gaan, eventueel vóór een tussenstop buiten de Gemeenschap. Ingeval het een heen- en terugreis betreft, wordt de terugreis als een afzonderlijk vervoer beschouwd. Onderafdeling 8 Langs elektronische weg voor nietbelastingplichtigen verrichte diensten Artikel 58. De plaats van langs elektronische weg verrichte diensten, met name de in bijlage II bedoelde diensten, verricht voor een niet-belastingplichtige die in een lidstaat gevestigd is of daar zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft, door een 13

6 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG belastingplichtige die de zetel van zijn bedrijfsuitoefening buiten de Gemeenschap heeft gevestigd of daar over een vaste inrichting beschikt van waaruit de dienst wordt verricht, of, bij gebreke van een dergelijke zetel of vaste inrichting, zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats buiten de Gemeenschap heeft, is de plaats waar de niet-belastingplichtige gevestigd is of zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft. Het feit dat de dienstverrichter en de afnemer langs elektronische weg berichten uitwisselen, betekent op zich niet dat de verrichte dienst een langs elektronische weg verrichte dienst is. Onderafdeling 9 Diensten voor niet-belastingplichtigen buiten de Gemeenschap Artikel 59. De plaats van de volgende diensten, verricht voor een niet-belastingplichtige die buiten de Gemeenschap gevestigd is of aldaar zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft, is de plaats waar deze persoon gevestigd is of zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft: a) de overdracht en het verlenen van auteursrechten, octrooien, licentierechten, handelsmerken en soortgelijke rechten; b) diensten op het gebied van de reclame; c) diensten verricht door raadgevende personen, ingenieurs, adviesbureaus, advocaten, accountants en andere soortgelijke diensten, alsmede gegevensverwerking en informatieverschaffing; d) de verplichting om een beroepsactiviteit of een in dit artikel vermeld recht geheel of gedeeltelijk niet uit te oefenen; e) bank-, financiële en verzekeringsverrichtingen met inbegrip van herverzekeringsverrichtingen en met uitzondering van de verhuur van safeloketten; f) het beschikbaar stellen van personeel; g) de verhuur van roerende lichamelijke zaken, met uitzondering van alle vervoermiddelen; h) het bieden van toegang tot aardgas- en elektriciteitsdistributiesystemen alsmede het verrichten van transport- en transmissiediensten via deze systemen en het verrichten van andere daarmee rechtstreeks verbonden diensten; i) telecommunicatiediensten; j) radio- en televisieomroepdiensten; k) langs elektronische weg verrichte diensten, met name de in bijlage II bedoelde diensten. Het feit dat de dienstverrichter en de afnemer langs elektronische weg berichten uitwisselen, betekent op zich niet dat de dienst een langs elektronische weg verrichte dienst is. Onderafdeling 10 Voorkomen van dubbele heffing of niet-heffing van belasting Artikel 59. bis. Teneinde dubbele heffing of niet-heffing van de belasting alsmede verstoring van de mededinging te voorkomen, kunnen de lidstaten met betrekking tot diensten waarvan de plaats van verrichting valt onder de artikelen 44, 45, 56 en 59: a) de plaats van een dienst of van alle diensten, die krachtens die artikelen op hun grondgebied is gelegen, aanmerken als buiten de Gemeenschap te zijn gelegen, wanneer het werkelijke gebruik en de werkelijke exploitatie buiten de Gemeenschap geschieden; b) de plaats van een dienst of van alle diensten, die buiten de Gemeenschap is gelegen, aanmerken als op hun grondgebied te zijn gelegen, wanneer het werkelijke gebruik en de werkelijke exploitatie op hun grondgebied geschieden. 14

7 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG 1 Deze bepaling geldt echter niet voor de diensten die langs elektronische weg worden verricht door in de Gemeenschap gevestigde belastingplichtigen. Artikel 59 ter. De lidstaten passen artikel 59 bis, punt b), toe op telecommunicatiediensten en op de in artikel 59, eerste alinea, punt j), bedoelde radio- en televisieomroepdiensten welke worden verricht voor niet-belastingplichtigen die in een lidstaat gevestigd zijn of er hun woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats hebben, door een belastingplichtige die de zetel van zijn bedrijfsuitoefening buiten de Gemeenschap heeft gevestigd of daar over een vaste inrichting beschikt van waaruit de diensten worden verricht, of die, bij gebreke van een dergelijke zetel of vaste inrichting, zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats buiten de Gemeenschap heeft. ; 2. in artikel 98, lid 2, wordt de tweede alinea vervangen door: De verlaagde tarieven zijn niet van toepassing op langs elektronische weg verrichte diensten. ; 3. in artikel 170 wordt de inleidende zin vervangen door: Een belastingplichtige die in de zin van artikel 1 van Richtlijn 86/560/EEG, artikel 2, punt 1, en artikel 3 van Richtlijn 2008/9/EG, en artikel 171 van deze richtlijn, niet gevestigd is in de lidstaat waar hij goederen en diensten aankoopt of aan btw onderworpen goederen invoert, heeft recht op teruggaaf van de btw indien de goederen en diensten worden gebruikt voor de volgende handelingen: 4. artikel 171 wordt als volgt gewijzigd: a) lid 1 wordt vervangen door: 1 De teruggaaf van de btw aan belastingplichtigen die niet in de lidstaat waar zij goederen en diensten aankopen of aan btw onderworpen goederen invoeren, maar in een andere lidstaat gevestigd zijn, geschiedt volgens de bij Richtlijn 2008/9/EG vastgestelde uitvoeringsbepalingen. ; b) lid 3 wordt vervangen door: 3 Richtlijn 86/560/EEG is niet van toepassing op: a) volgens de wetgeving van de lidstaat van teruggaaf incorrect gefactureerde btw-bedragen; b) gefactureerde btw-bedragen voor goederenleveringen die krachtens artikel 138 of artikel 146, lid 1, punt b), van btw vrijgesteld zijn of kunnen worden. ; 5. het volgende artikel 171 bis wordt ingevoegd: Artikel 171 bis. De lidstaten kunnen in plaats van overeenkomstig Richtlijn 86/560/EEG of Richtlijn 2008/9/EG teruggaaf te verlenen van de belasting op voor een belastingplichtige bestemde goederenleveringen of diensten ten aanzien waarvan de belastingplichtige overeenkomstig artikel 194 tot en met 197 of artikel 199 tot voldoening van de belasting is gehouden, toestaan dat deze belasting volgens de procedure van artikel 168 in mindering wordt gebracht. Bestaande beperkingen uit hoofde van artikel 2, lid 2, en artikel 4, lid 2, van Richtlijn 86/560/EEG kunnen behouden blijven. Te dien einde kunnen de lidstaten de tot voldoening van de belasting gehouden belastingplichtige uitsluiten van teruggaaf krachtens Richtlijn 86/560/EEG of Richtlijn 2008/9/EG. ; 6. in titel XI, hoofdstuk 1, wordt in afdeling 1 het volgende artikel toegevoegd: 15

8 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG Artikel 192 bis. Voor de toepassing van deze afdeling wordt een belastingplichtige die een vaste inrichting heeft op het grondgebied van de lidstaat waar de belasting verschuldigd is, geacht een niet in die lidstaat gevestigde belastingplichtige te zijn wanneer aan de volgende voorwaarden is voldaan: a) hij verricht op het grondgebied van deze lidstaat een belastbare goederenlevering of een dienst; b) bij het verrichten van die goederenlevering of die dienst is geen inrichting van de leverancier of dienstverrichter op het grondgebied van deze lidstaat betrokken. ; 7. artikel 196 wordt vervangen door: Artikel 196. De btw is verschuldigd door de belastingplichtige of door de voor btw-doeleinden geïdentificeerde niet-belastingplichtige rechtspersoon die een dienst afneemt als bedoeld in artikel 44, wanneer de dienst door een niet in die lidstaat gevestigde belastingplichtige wordt verricht. ; 8. aan artikel 214 worden de volgende punten toegevoegd: d) iedere belastingplichtige die op hun respectieve grondgebied diensten afneemt waarvoor hij overeenkomstig artikel 196 de btw verschuldigd is; e) iedere belastingplichtige die op hun respectieve grondgebied gevestigd is en binnen het grondgebied van een andere lidstaat diensten verricht waarvoor uitsluitend de afnemer overeenkomstig artikel 196 de btw verschuldigd is. ; 9. artikel 262 wordt vervangen door: Artikel 262. Iedere voor btw-doeleinden geïdentificeerde belastingplichtige moet een lijst indienen met de volgende gegevens: a) de voor btw-doeleinden geïdentificeerde afnemers aan wie hij goederen heeft geleverd onder de in artikel 138, lid 1, en lid 2, onder c), gestelde voorwaarden; b) de voor btw-doeleinden geïdentificeerde personen voor wie de goederen waarop de in artikel 42 bedoelde intracommunautaire verwervingen betrekking hebben, bestemd zijn; c) de belastingplichtigen en de voor btw-doeleinden geïdentificeerde nietbelastingplichtige rechtspersonen voor wie hij andere diensten heeft verricht dan die welke in de lidstaat waar de handeling belastbaar is, van btw zijn vrijgesteld, voor welke diensten de afnemer overeenkomstig artikel 196 de tot voldoening van de belasting gehouden persoon is. ; 10. artikel 264, lid 1, wordt als volgt gewijzigd: a) de punten a) en b) worden vervangen door: a) het nummer waaronder de belastingplichtige voor btw-doeleinden is geïdentificeerd in de lidstaat waar de lijst moet worden ingediend, en waaronder hij goederenleveringen heeft verricht onder de in artikel 138, lid 1, gestelde voorwaarden en belastbare diensten heeft verricht onder de in artikel 44 gestelde voorwaarden; b) het nummer waaronder elke afnemer voor btw-doeleinden is geïdentificeerd in een andere lidstaat dan die waar de lijst moet worden ingediend, en waaronder de goederenleveringen of de diensten voor hem verricht zijn; ; b) punt d) wordt vervangen door: d) voor elke afnemer het totale bedrag van de door de belastingplichtige 16

9 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG 1 verrichte goederenleveringen en het totale bedrag van de door de belastingplichtige verrichte diensten; ; 11. artikel 358 wordt als volgt gewijzigd: a) punt 2) wordt vervangen door: 2 elektronische diensten en langs elektronische weg verrichte diensten : de diensten bedoeld in artikel 59, eerste alinea, punt k); ; b) punt 4) wordt vervangen door: 4 lidstaat van verbruik : de lidstaat waar overeenkomstig artikel 58 de elektronische diensten geacht worden te worden verricht; ; 12. de titel van bijlage II wordt vervangen door: Indicatieve lijst van de in artikel 58 en artikel 59, lid 1, punt K), bedoelde langs elektronische weg verrichte diensten. Artikel 8 Deze richtlijn treedt in werking op de dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Unie. Artikel 9 Deze richtlijn is gericht tot de lidstaten. B Wetteksten B.1.V-N 2009/19.4. Voorstel van wet Kamerstukken II 2008/09, 31907, nr. 2 Artikel I De Wet op de omzetbelasting 1968 wordt als volgt gewijzigd: A. Artikel 2a, eerste lid, wordt als volgt gewijzigd: 1. Onderdeel h komt te luiden: h. intracommunautair goederenvervoer: het vervoer van goederen waarvan de plaats van vertrek en de plaats van aankomst op het grondgebied van twee verschillende lidstaten zijn gelegen; 2. In onderdeel q wordt onder andere vervangen door: met name. B. Na artikel 4 wordt ingevoegd: Afdeling 1A Plaats van levering C. De artikelen 6, 6a en 6b worden vervangen door: 17

10 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG Afdeling 1B Plaats van een dienst Paragraaf 1 Algemene bepalingen Artikel 6 1. De plaats van een dienst, verricht voor een als zodanig handelende ondernemer, is de plaats waar die ondernemer de zetel van zijn bedrijfsuitoefening heeft gevestigd. Worden deze diensten evenwel verricht voor een vaste inrichting van de ondernemer op een andere plaats dan die waar hij de zetel van zijn bedrijfsuitoefening heeft gevestigd, dan geldt als plaats van dienst de plaats waar deze vaste inrichting zich bevindt. Bij gebreke van een dergelijke zetel of vaste inrichting, geldt als plaats van de dienst de woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats van de ondernemer die deze diensten afneemt. 2. De plaats van een dienst, verricht voor een andere dan ondernemer, is de plaats waar de dienstverrichter de zetel van zijn bedrijfsuitoefening heeft gevestigd. Worden deze diensten evenwel verricht vanuit een vaste inrichting van de dienstverrichter, op een andere plaats dan die waar hij de zetel van zijn bedrijfsuitoefening heeft gevestigd, dan geldt als plaats van dienst de plaats waar deze 3 vaste inrichting zich bevindt. Bij gebreke van een dergelijke zetel of vaste inrichting, geldt als plaats van de diensten de woonplaats of de gebruikelijke verblijfplaats van de dienstverrichter. Paragraaf 2 Bijzondere bepalingen Artikel 6a De plaats van een dienst die voor andere dan ondernemers wordt verricht door een tussenpersoon die in naam en voor rekening van derden handelt, is de plaats waar de onderliggende handeling overeenkomstig de bepalingen van deze wet wordt verricht. Artikel 6b De plaats van een dienst die betrekking heeft op een onroerende zaak, met inbegrip van diensten van experts en makelaars in onroerende zaken, het verstrekken van accommodatie in het hotelbedrijf of in sectoren met een soortgelijke functie, zoals vakantiekampen of locaties die zijn ontwikkeld voor gebruik als kampeerterreinen, het verlenen van gebruiksrechten op een onroerende zaak, alsmede van diensten die erop gericht zijn de uitvoering van bouwwerken voor te bereiden of te coördineren, zoals de diensten verricht door architecten en door bureaus die toezicht houden op de uitvoering van het werk, is de plaats waar de onroerende zaak is gelegen. Artikel 6c 1. De plaats van personenvervoerdiensten is de plaats waar het vervoer plaatsvindt, zulks naar verhouding van de afgelegde afstanden. 2. De plaats van andere goederenvervoerdiensten voor andere dan ondernemers dan het intracommunautaire goederenvervoer, is de plaats waar het vervoer plaatsvindt, zulks naar verhouding van de afgelegde afstanden. 3. De plaats van intracommunautaire goederenvervoerdiensten voor andere dan ondernemers, is de plaats van vertrek. Artikel 6d De plaats van een dienst en van daarmee samenhangende diensten, in verband met culturele, artistieke, sportieve, wetenschappelijke, educatieve, vermakelijk- 18

11 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG 1 heids- of soortgelijke activiteiten, zoals beurzen en tentoonstellingen, inclusief de diensten van de organisatoren van dergelijke activiteiten, is de plaats waar die activiteiten daadwerkelijk plaatsvinden. Artikel 6e De plaats van de volgende diensten die voor andere dan ondernemers worden verricht, is de plaats waar die diensten daadwerkelijk worden verricht: a. activiteiten die met vervoer samenhangen, zoals laden, lossen, intern vervoer en soortgelijke activiteiten; b. deskundigenonderzoeken en werkzaamheden met betrekking tot roerende lichamelijke zaken. Artikel 6f 1. De plaats van restaurant- en cateringdiensten is de plaats waar die diensten materieel worden verricht. 2. De plaats van restaurant- en cateringdiensten die materieel worden verricht aan boord van een schip, vliegtuig of trein tijdens het in de Gemeenschap verrichte gedeelte van een passagiersvervoer, is de plaats van vertrek van het passagiersvervoer. Artikel 6g 1. De plaats van dienst van kortdurende verhuur van een vervoermiddel is de plaats waar dat vervoermiddel daadwerkelijk ter beschikking van de afnemer wordt gesteld. 2. Voor de toepassing van het eerste lid wordt onder kortdurende verhuur verstaan: het ononderbroken bezit of gebruik van het vervoermiddel gedurende een periode van ten hoogste dertig dagen, en voor schepen ten hoogste negentig dagen. Artikel 6h 1. De plaats van elektronische diensten, die worden verricht voor een andere dan ondernemer die in een lidstaat gevestigd is of daar zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft, door een ondernemer die de zetel van zijn bedrijfsuitoefening buiten de Gemeenschap heeft gevestigd of daar over een vaste inrichting beschikt van waaruit de dienst wordt verricht, of, bij gebreke van een dergelijke zetel of vaste inrichting, zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats buiten de Gemeenschap heeft, is de plaats waar de andere dan ondernemer gevestigd is of zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft. 2. Het feit dat de dienstverrichter en de afnemer langs elektronische weg berichten uitwisselen, betekent op zich niet dat de verrichte dienst een elektronische dienst is. Artikel 6i 1. De plaats van de volgende diensten, verricht voor een andere dan ondernemer die buiten de Gemeenschap gevestigd is of aldaar zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft, is de plaats waar deze persoon gevestigd is of zijn woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats heeft: a. de overdracht en het verlenen van auteursrechten, octrooien, licentierechten, handelsmerken en soortgelijke rechten; b. diensten op het gebied van de reclame; c. diensten verricht door raadgevende personen, ingenieurs, adviesbureaus, advocaten, accountants en andere soortgelijke diensten, alsmede gegevensverwerking en informatieverschaffing; 19

12 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG d. de verplichting om een beroepsactiviteit of een in dit artikel vermeld recht geheel of gedeeltelijk niet uit te oefenen; e. bank-, financiële en verzekeringsverrichtingen met inbegrip van herverzekeringsverrichtingen en met uitzondering van de verhuur van safeloketten; f. het beschikbaar stellen van personeel; g. de verhuur van roerende lichamelijke zaken, met uitzondering van alle vervoermiddelen; h. het bieden van toegang tot aardgas- en elektriciteitsdistributiesystemen alsmede het verrichten van transport- en transmissiediensten via deze systemen en het verrichten van andere daarmee rechtstreeks verbonden diensten; i. telecommunicatiediensten; j. radio- en televisieomroepdiensten; k. elektronische diensten. 2. Het feit dat de dienstverrichter en de afnemer langs elektronische weg berichten uitwisselen, betekent op zich niet dat de verrichte dienst een elektronische dienst is. Paragraaf 3 Voorkoming van niet-heffing Artikel 6j De hierna genoemde diensten die worden verricht door ondernemers die buiten de Gemeenschap wonen of zijn gevestigd dan wel aldaar een vaste inrichting hebben van waaruit de dienst wordt verricht, of die, bij gebreke van een dergelijke zetel of vaste inrichting, hun woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats buiten de Gemeenschap hebben, en de plaats van die diensten buiten de Gemeenschap is gelegen worden aangemerkt als worden zij in Nederland verricht, wanneer het werkelijke gebruik en de werkelijke exploitatie in Nederland plaatsvinden: a. diensten, bestaande in de verhuur van vervoermiddelen, die worden verricht voor andere dan ondernemers die in Nederland wonen of zijn gevestigd dan wel aldaar een vaste inrichting hebben waarvoor de diensten worden verricht; b. diensten als bedoeld in artikel 6i, eerste lid, onderdelen a tot en met g, die worden verricht voor in Nederland gevestigde lichamen in de zin van de Algemene wet inzake rijksbelastingen, andere dan ondernemers; c. diensten als bedoeld in artikel 6i, eerste lid, onderdelen i en j, die worden verricht voor andere dan ondernemers die in Nederland gevestigd zijn of er hun woonplaats of gebruikelijke verblijfplaats hebben. Afdeling 1C Ondernemer D. Artikel 7 wordt als volgt gewijzigd: Na het zesde lid wordt een lid toegevoegd luidende: 7. Voor de toepassing van de regels betreffende de plaats van dienst in deze wet en in de daarop gebaseerde bepalingen wordt: a. een ondernemer die ook werkzaamheden of handelingen verricht die niet als belastbare goederenleveringen of diensten in de zin van artikel 2, lid 1, van BTW-richtlijn 2006 worden beschouwd, met betrekking tot alle voor hem verrichte diensten als ondernemer aangemerkt; b. een rechtspersoon, andere dan ondernemer, die voor btw-doeleinden is geïdentificeerd, als ondernemer aangemerkt; E. Artikel 12 wordt als volgt gewijzigd: 1. In het tweede lid wordt Ingeval de ondernemer die een levering als bedoeld in artikel 5b of een dienst als bedoeld in artikel 6, tweede lid, onderdeel d, 108, artikel 6a of artikel 6b verricht vervangen door: Ingeval de ondernemer die een 20

13 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG 1 levering als bedoeld in artikel 5b of een dienst als bedoeld in artikel 6, eerste lid, verricht. 2. Onder vernummering van het vierde lid tot vijfde lid, wordt na het derde lid een lid ingevoegd, luidende: 4. Voor de toepassing van dit artikel wordt een ondernemer die een vaste inrichting heeft in Nederland, geacht een niet in Nederland gevestigde ondernemer te zijn wanneer aan de volgende voorwaarden is voldaan: a. hij verricht in Nederland een belastbare goederenlevering of een dienst; b. bij het verrichten van die goederenlevering of die dienst is de vaste inrichting in Nederland niet betrokken. AFDELING 7 van Hoofdstuk V, Bijzondere regelingen komt te luiden: Afdeling 7 Regeling voor niet in de Gemeenschap gevestigde ondernemers die elektronische diensten verrichten aan andere dan ondernemers G. Artikel 28q wordt als volgt gewijzigd: 1. In onderdeel c wordt de lidstaat waar overeenkomstig artikel 6, tweede lid, onderdeel f, elektronische diensten worden verricht vervangen door: de lidstaat waar overeenkomstig artikel 6h elektronische diensten worden verricht. H. Van HOOFDSTUK VI wordt het opschrift Bijzondere bepalingen vervangen door: Diverse bepalingen. Voorts wordt na het opschrift toegevoegd: AFDELING 1 Teruggaaf van belasting. I. Onder vernummering van de artikelen 30a, 31 en 32 tot de artikelen 37c, 37d en 37e, wordt na artikel 30 ingevoegd: Afdeling 3 Fiscaal vertegenwoordiger K. Na het tot artikel 33g vernummerde artikel 33a wordt ingevoegd: Afdeling 4 Administratieve verplichtingen M. Na artikel 37b wordt ingevoegd: Afdeling 5 Bijzondere bepalingen Artikel V In de Invorderingswet 1990 wordt artikel 42a vervangen door: Artikel 42a Natuurlijke personen voor wie, anders dan als ondernemer in de zin van de Wet op de omzetbelasting 1968, diensten worden verricht als bedoeld in artikel 6j, aanhef en onderdeel a, van die wet, zijn hoofdelijk aansprakelijk voor de omzetbelasting die verschuldigd is door de ondernemer die de dienst verricht. Artikel VII Deze wet treedt in werking met ingang van 1 januari

14 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG B.2. V-N 2009/ Aangenomen amendementen Kamerstukken II 2009/10, 31907, nr. 9 Amendement van het lid Omtzigt c.s. Ontvangen 29 september 2009 De ondergetekende stelt het volgende amendement voor: Artikel VII komt te luiden: Artikel VII 1. Deze wet treedt in werking op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip. 2. De voordracht voor het koninklijk besluit bedoeld in het eerste lid wordt niet eerder gedaan dan twee weken nadat het ontwerp aan beide kamers der Staten- Generaal is overgelegd. Indien een der kamers der Staten-Generaal besluit niet in te stemmen met het ontwerp, wordt er geen voordracht gedaan en kan niet eerder dan zes weken na het besluit van die kamer der Staten-Generaal een nieuw ontwerp aan beide kamers der Staten-Generaal worden overgelegd. B.3. V-N 2009/ Ontwerpbesluit vaststelling inwerkingtreding wetsvoorstel Implementatie richtlijnen BTW-pakket Kamerstukken II 2009/10, 31907, nr. 11 Besluit van.. december 2009 tot vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van de Wet van.. december 2009 tot wijziging van de Wet op de omzetbelasting 1968 in verband met de invoering van een nieuwe regeling voor de plaats van dienst voor de heffing van omzetbelasting, alsmede een nieuwe regeling voor de teruggaaf van omzetbelasting aan in een andere lidstaat gevestigde ondernemers (implementatie richtlijnen BTW-pakket) Op voordracht van de Staatssecretaris van Financiën van.. december 2009, nr. DV2009/...M, Directoraat-Generaal voor Fiscale Zaken, Directie Douane en Verbruiksbelastingen; Gelet op artikel VII, eerste lid, van de Wet van.. december 2009 tot wijziging van de Wet op de omzetbelasting 1968 in verband met de invoering van een nieuwe regeling voor de plaats van dienst voor de heffing van omzetbelasting, alsmede een nieuwe regeling voor de teruggaaf van omzetbelasting aan in een andere lidstaat gevestigde ondernemers (implementatie richtlijnen BTW-pakket); Hebben goedgevonden en verstaan: Enig artikel De Wet van.. december 2009 tot wijziging van de Wet op de omzetbelasting 1968 in verband met de invoering van een nieuwe regeling voor de plaats van dienst voor de heffing van omzetbelasting, alsmede een nieuwe regeling voor de teruggaaf van omzetbelasting aan in een andere lidstaat gevestigde ondernemers (implementatie richtlijnen BTW-pakket) treedt in werking met ingang van 1 januari 2010.Onze Minister van Financiën is belast met de uitvoering van dit besluit dat met de daarbij behorende nota van toelichting in het Staatsblad zal worden geplaatst. 22

15 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG 1 B.4. Lagere regelgeving B.4.1. V-N 2010/4.24 Uitvoeringsbesluit omzetbelasting 23 december 2009 Besluit van 23 december 2009, Staatscourant 2009, Bevat geen relevante wijzigingen met betrekking tot de implementatie van Richtlijn 2008/8/EG per 1 januari 2010 (auteurs). B.4.2. Uitvoeringsregeling omzetbelasting 23 december 2009 (concept Brief Staatssecretaris van Financiën van 7 december 2009 met kenmerk DV/09/ 708M) Kamerstukken II 2009/10, 31907, nr. 14 Bevat geen relevante wijzigingen met betrekking tot de implementatie van Richtlijn 2008/8/EG per 1 januari 2010 (auteurs). C V-N 2009/19.5. Memorie van toelichting Kamerstukken II 2008/09, 31907, nr. 3 I Algemeen 1 Inleiding In december 2007 hebben de Europese ministers van Financiën een politiek akkoord bereikt over het zogeheten BTW-pakket. Dit pakket wijzigt enerzijds de BTW-richtlijn 2006 met nieuwe regels ter bepaling van de plaats van dienst en regelt anderzijds de modernisering en vereenvoudiging van de teruggaafprocedure voor ondernemers van in andere lidstaten betaalde btw. Daarnaast bevat het pakket een wijziging van de Verordening inzake administratieve samenwerking. Naar aanleiding van dit politieke akkoord heeft de Raad van de Europese Unie op 12 februari 2008 de definitieve teksten van de betreffende Richtlijnen en de Verordening vastgesteld en 20 februari 2008 gepubliceerd. Hiermee heeft na langdurig Europees overleg de grootste btw-verandering sinds 1992 lees: de afschaffing van de fiscale grenzen haar definitieve en juridische beslag gekregen. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe beide richtlijnen te implementeren in de Wet op de omzetbelasting 1968 (hierna: Wet OB). In het kader van richtlijnconformiteit is ervoor gekozen om de bepalingen in het wetsvoorstel zo nauwkeurig mogelijk te laten aansluiten bij de tekst van deze richtlijnen. Een verordening is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat en behoeft zodoende geen implementatie in Nederlandse wet- en regelgeving. Het overgrote deel van de bepalingen met betrekking tot de plaats van dienst en alle bepalingen wat betreft de teruggaaf van btw aan ondernemers uit een andere lidstaat moeten in werking treden op 1 januari Daarnaast zijn er nog enkele wijzigingen met betrekking tot de regels voor de plaats van dienst voorzien met ingang van 1 januari 2011, 1 januari 2013 en 1 januari In paragaaf I.7 is de transponeringstabel opgenomen waarin wordt aangegeven of en zo ja waar de onderscheiden richtlijnbepalingen worden geïmplementeerd. Aansluiting bij richtlijnstekst 23

16 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG Aantekening Het wetsvoorstel voorziet in tamelijk drastische veranderingen van diverse wettelijke regelingen op het gebied van de omzetbelasting. De Staatssecretaris van Financiën spreekt dan ook niet voor niets van de grootste btw-verandering sinds Met ingang van dat jaar (per 1 januari 1993) werden de fiscale grenzen tussen de lidstaten afgeschaft. Het wetsvoorstel behelst een nationale uitwerking van de op communautair vlak aangegane verplichtingen. In het bijzonder ziet het wetsvoorstel op het verwerken van het BTW-pakket waarover de Europese ministers van Financiën in december 2007 een politiek akkoord hebben bereikt. Op basis van dat akkoord heeft de Europese Raad op 12 februari 2008 een tweetal richtlijnen vastgesteld: Richtlijn nr. 2008/8/EG inzake de plaats van dienst en Richtlijn nr. 2008/9/EG inzake nadere voorschriften over de teruggaaf van omzetbelasting aan ondernemers die in een andere lidstaat zijn gevestigd. Er is voor gekozen de nieuwe nationale bepalingen zo nauwkeurig mogelijk te laten aansluiten bij de tekst van de richtlijnbepalingen. Dat is natuurlijk niet alleen begrijpelijk, maar ook erg handig. Al was het maar om te voorkomen dat in een procedure ook de vraag aan de orde komt of de nationale bepaling wel in overeenstemming is met de richtlijnbepaling. Overigens is de Raad van State, anders dan de staatssecretaris, van mening dat de eertijds gekozen opzet van de Wet OB 1968 een correcte implementatie van richtlijnen bemoeilijkt en dat dit in de toekomst nog sterker het geval zal zijn. Reeds om die reden zou er aanleiding bestaan, aldus de Raad van State, de Wet OB 1968 naar de bewoordingen in één keer tekst- en systeemconform met de richtlijn te maken. Het is de bedoeling dat het merendeel van de voorgestelde wijzigingen per 1 januari 2010 in werking treedt. 2 Nieuwe regels plaats van dienst Hoofdregel Business to Business (B2B)-diensten De hoofdregel voor het belasten van diensten van bedrijven aan bedrijven (B2B) wordt gewijzigd van het oorsprongslandbeginsel naar het bestemmingslandbeginsel. Als nieuwe hoofdregel voor de plaats van dienst en dus van btw-heffing wordt gekozen voor de plaats waar de afnemende ondernemer de zetel van zijn bedrijfsuitoefening of een vaste inrichting heeft. In dit verband wordt een rechtspersoon die geen ondernemer is, toch aangemerkt als een ondernemer indien deze rechtspersoon ook voor btw-doeleinden is geïdentificeerd. Voor de bepaling van de plaats van dienst wordt het ondernemersbegrip voor de afnemer van de dienst dus uitgebreid. Als criterium is de nieuwe hoofdregel voor de plaats van de btw-heffing voor B2B-diensten niet nieuw. Onder de huidige wetgeving wordt deze, als een uitzondering op de huidige hoofdregel, reeds toegepast op een groot aantal nader omschreven diensten, zoals e-commerce, telecommunicatiediensten, radio- en televisieomroepdiensten, reclamediensten en de diensten door raadgevende perheffing op plaats van verbruik B2B-diensten; uitbreiding ondernemersbegrip afnemers Algemeen Als gevolg van de nieuwe Europese btw-regels ter bepaling van de plaats van dienst worden regels eenvoudiger toepasbaar, worden bestaande interpretatieverschillen tussen lidstaten opgeheven en worden concurrentieverstoringen zoveel mogelijk tegengegaan. Het doel van de wijzigingen is dat de belasting in principe wordt geheven op de plaats van het verbruik, tenzij dit leidt tot extra verplichtingen voor ondernemers en belastingdiensten die als onevenredig, omslachtig of onpraktisch worden beschouwd. 24

17 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG 1 sonen, ingenieurs, advocaten en accountants. In zoverre zal er in het huidige heffingssysteem in de praktijk niet veel veranderen. Daar waar volgens de nieuwe hoofdregel voor B2B-diensten de plaats van dienst is gelegen in een andere lidstaat dan die waarin de ondernemer die de dienst verricht is gevestigd, wordt de belastingheffing steeds verlegd naar de afnemende ondernemer (verleggingsregeling). Dit heeft tot gevolg dat ondernemers die diensten verlenen aan bedrijven buiten de eigen lidstaat, in veel gevallen geen btw-aangifte in de andere lidstaat meer behoeven te doen; de afnemende ondernemer zal dat zelf moeten doen. Nederland past dit systeem van verlegging al jaren toe. Deze algemene verleggingsregeling voor B2B-diensten brengt wel met zich dat er voor ondernemers de verplichting komt om periodiek een lijst bij de eigen belastingdienst in te dienen waarop de grensoverschrijdende dienstverrichtingen voor andere ondernemers in de EU zijn vermeld. Aan de hand van die lijst kunnen belastingdiensten controleren of de btw-verplichtingen goed worden nagekomen. Dit systeem van verlegging van de btw-heffing naar de afnemende ondernemer bij grensoverschrijdende diensten, wordt onder de huidige wetgeving ook reeds toegepast op een groot aantal nader omschreven diensten, zoals e-commerce, telecommunicatiediensten, radio- en televisieomroepdiensten, reclamediensten en de diensten door raadgevende personen, ingenieurs, advocaten en accountants.door de wijziging van de plaatsbepaling bij grensoverschrijdende B2B-diensten zullen ondernemers naar verwachting ook veel minder vaak in een andere lidstaat een verzoek om teruggaaf behoeven te doen, omdat in die gevallen geen buitenlandse btw meer in rekening wordt gebracht. Hoofdregel Business to Consumer (B2C)-diensten Wat betreft de regels voor diensten door bedrijven aan andere dan ondernemers (waaronder particulieren)(b2c) blijft de bestaande hoofdregel bestaan. Deze is dat deze diensten in beginsel belast zijn op de plaats waar de dienstverrichter gevestigd is dan wel een vaste inrichting heeft van waaruit de dienst wordt verricht. Deze hoofdregel geldt ook wat betreft grensoverschrijdende B2Cdiensten. Uitzonderingen op de hoofdregels Op de hoofdregels wat betreft de plaats van heffing voor B2B-diensten en B2Cdiensten bestaan ook in de nieuwe opzet een aantal uitzonderingen. Deze zijn in een aantal gevallen tevens historisch bepaald. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om bepaalde vervoersdiensten. Daarnaast zijn er ook uitzonderingen op de hoofdregels om recht te doen aan het beginsel dat de belasting in beginsel dient te worden geheven in de lidstaat waar de dienst daadwerkelijk wordt verbruikt. Te denken valt daarbij aan de verhuur van vervoermiddelen en het verrichten van restaurant- en cateringdiensten. De hiervoor bedoelde uitzonderingen en de achtergronden daarvan worden alle nader beschouwd in het onderdeel Toelichting op de artikelen van deze memorie. De verschillen tussen de huidige en de nieuwe regeling over de plaats van dienst zijn in hoofdlijnen in deze schematische samenvatting zichtbaar. Verleggingsregeling Verplichting tot listing B2C-diensten Uitzonderingen op hoofdregel 25

18 1 IMPLEMENTATIE RICHTLIJN 2008/8/EG Huidige situatie Algemene regel: oorsprongslandbeginsel Veel uitzonderingen op deze algemene regel. Relatief veel discussie over de uitleg van de uitzonderingsbepalingen. Beperkt gebruik verleggingsregeling: slechts van toepassing op een aantal B2B-diensten die zijn uitgezonderd van de hoofdregel. Veel teruggaafverzoeken voor het terugvragen van buitenlandse btw. Leasing vervoermiddelen belast in lidstaat verhuurder. Telecom, radio, tv B2B: bestemmingslandbeginsel B2C: oorsprongslandbeginsel. Echter: 1. als afnemer niet uit de EU komt, dan plaats waar de afnemer woont. 2. als aanbieder niet uit de EU komt, dan plaats waar werkelijk gebruik plaatsvindt. Elektronische diensten B2B: bestemmingslandbeginsel B2C: oorsprongslandbeginsel. Echter: 1. als afnemer niet uit de EU komt, dan plaats waar de afnemer woont. 2. Als aanbieder niet uit de EU komt, dan plaats waarde afnemer woont. (+ speciaal aangiftesysteem) Restaurant- en cateringdiensten belast op de plaats waar de dienstverlener is gevestigd. Geen listingverplichting. Toekomstige situatie Algemene regel B2B: bestemmingslandsbeginsel Algemene regel B2C: oorsprongslandbeginsel Een beperkt aantal uitzonderingen op de algemene regels. Minder uitzonderingen op de algemene regels, minder discussie. Ruimer gebruik verleggingsregeling: van toepassing op alle B2B-diensten die vallen onder de algemene regel (btw-heffing in bestemmingsland). Afname teruggaafverzoeken van buitenlandse btw door de toepassing van het bestemmingslandbeginsel voor de plaats van dienst voor B2Bdiensten. Kortdurende leasing belast in lidstaat waar vervoermiddel ter beschikking wordt gesteld Langdurende leasing 2010 B2B: belast in lidstaat van de afnemer B2C: belast in lidstaat van de verhuurder 2013 B2C: belast in lidstaat van de afnemer B2C: belast in lidstaat waar pleziervaartuig ter beschikking wordt gesteld. Telecom, radio, tv (met ingang van 01/ 01/2015) B2B: bestemmingslandbeginsel B2C: bestemmingslandbeginsel (+ speciaal btwaangiftesysteem voor aanbieders van buiten de EU en speciaal aangiftesysteem voor aanbieders binnen de EU) Elektronische diensten (met ingang van 01/01/2015) B2B: bestemmingslandbeginsel B2C: bestemmingslandbeginsel (+ speciaal btw-aangiftesysteem voor aanbieders van buiten de EU en speciaal aangiftesysteem voor aanbieders binnen de EU) Restaurant- en cateringdiensten belast daar waar ze materieel worden verricht. Introductie listingverplichting (periodieke overzichten van grensoverschrijdende diensten). 26