Advisering Engineering Bouwbegeleiding Risico inventarisaties

Transcriptie

1 European Fire Protection Consultants N.V. Internationale beveiligingsadviseurs HSE-advies B.V. Internationale veiligheidsadviseurs Brandbeveiliging Regelgeving Opleidingen Procesveiligheid Explosieveiligheid Machineveiligheid Advisering Engineering Bouwbegeleiding Risico inventarisaties

2 Voorstellen Pascal Plaisier Consultant / Safety Expert HSE (HvK) Ronald van Brakel Consultant / Directeur

3 Het gebruik van een risicomatrix bij Inhoud brandpreventie Inleiding / doel Risicomodel Vaststellen kans en effect Risicomatrix Voorbeeld (casus) Slot

4 Inleiding / doel Toepassen van een risicomatrix om te komen tot de juiste beslissing inzake brandpreventie. Door het toepassen van een risicomatrix kan inzichtelijk worden gemaakt wat de consequenties van beslissingen zijn in termen van risico s en investeringen.

5 Risicomodel Er zijn meerdere risicomodellen beschikbaar. De keuze van het risicomodel is echter niet voorgeschreven en kan worden afgestemd op de situatie. Een voorbeeld risicomodel is afkomstig van de National Fire Protection Association (NFPA). Dit werkt met de Fire safety concepts tree waar wordt gewerkt met zgn. en poorten en of poorten.

6 Risicomodel Voorbeeld uit de NFPA 550 Guide to the Fire Safety Concepts Tree.

7 Risicomodel Wij hebben gekozen voor een risicomodel dat is gebaseerd op het feit dat: Risico = kans (waarschijnlijkheid, frequentie) x effect (impact) Hoe groot is de kans dat er een verstoring optreedt van de bedrijfscontinuïteit als gevolg van brand? Hoe groot is de schade die optreedt (bouwkundig, installatietechnisch, reputatie, financieel)? Het product van deze factoren geeft het risico

8 Kans Risicomodel De kans kan bijvoorbeeld worden bepaald op basis van historische gegevens van het bedrijf zelf: W X F 5 Zeer Groot 12 4 Groot 8 3 Middel 4 2 Klein 1 1 Zeer Klein 0,3 Gebeurtenis komt regelmatig voor Doet zich meer voor dan 1x per maand Gebeurtenis komt af en toe voor Doet zich minder voor dan 1x per maand Gebeurtenis komt soms voor Doet zich minder voor dan 1x per 3 maanden Gebeurtenis komt zeer zelden voor Doet zich minder voor dan 1x per jaar Gebeurtenis kan niet worden uitgesloten Doet zich minder voor dan 1x per 5 jaar

9 Risicomodel De kans kan ook worden bepaald op basis van statistieken, zoals bijv. van NIVRE: In branden van 1 miljoen euro of hoger, met een gezamenlijke schade van 470 miljoen euro. In 2016 hebben de meeste grote branden zich voorgedaan binnen de industriële sector: 26 (17,3%).

10 Kans uitrekenen Bijvoorbeeld op basis van data CBS, Nivre, Kadaster, etc.: In branden in de industrie en agrarische sector samen. In de periode zijn er jaarlijks ca. 140 branden met een schade van 1 miljoen of hoger. Circa 1/5 daarvan betrof de industrie (in dezelfde periode). De kans dat een industrieel bedrijf wordt getroffen door brand is ca. 0,3%. De kans op brand met schade > 1 miljoen is ca. 0,015%.

11 Mogelijk effect Discontinuering van de bedrijfsvoering Tijdelijke buiten bedrijfstelling Reputatieschade Financiële impact

12 Effect Mogelijk effect In tabelvorm, bijv.: Continuïteit (bedrijfsvoering) Buiten bedrijfsstelling (onderbroken dienstverlening) Reputatieschade (nieuwsberichten) Financiële impact (herstelkosten) E 1 Verwaarloosbaar - Bedrijfsvoering is niet in gevaar Beperkt deel buiten bedrijf gedurende maximaal 24 uur Intern < 5.000,- 1 2 Minimaal - Zeer beperkt effect op de bedrijfsvoering, snel herstel mogelijk (< 24 uur) Beperkt deel buiten bedrijf gedurende maximaal 1 week Intern < ,- 5 3 Gemiddeld - Merkbaar effect op de bedrijfsvoering, herstel mogelijk binnen 1 week Gedeeltelijk buiten bedrijf gedurende maximaal 1 maand Regio / Landelijk < , Kritisch - Groot effect op de bedrijfsvoering, herstel mogelijk binnen 1 maand Catastrofaal - Bedrijfsvoering langdurig uitgeschakeld, herstel duurt langer dan 1 maand Gedeeltelijk buiten bedrijf gedurende maximaal 3 maanden Gedeeltelijk of geheel buiten bedrijf langer dan 3 maanden Internationaal < ,- 24 Internationaal > ,- 48

13 Risico verkleinen Door bijvoorbeeld toepassen preventieve maatregelen ter voorkoming van brand, in algemene zin: Organisatorisch Instrumentele beveiliging Mechanische / constructieve beveiliging Zo concreet mogelijk maken!

14 Risico verkleinen Door het nemen van preventieve maatregelen wordt de waarschijnlijkheid beperkt en dus de kans dat er verstoring van bedrijfscontinuïteit optreedt. Na het treffen van de genoemde maatregelen kunnen we vaststellen wat de resterende kans is op verstoring van bedrijfscontinuïteit. Als bijvoorbeeld de volgende algemene risicomatrix.

15 Kans (waarschijnlijkheid x frequentie) Gebeurtenis kan niet worden uitgesloten Doet zich minder voor dan 1x per 5 jaar Zeer klein Gebeurtenis komt zeer zelden voor Doet zich minder voor dan 1x per jaar Klein Gebeurteni s komt soms voor Doet zich minder voor dan 1x per 3 maanden Middel Gebeurteni s komt af en toe voor Doet zich minder voor dan 1x per maand Groot Gebeurteni s komt regelmatig voor Doet zich meer voor dan 1x per maand Zeer groot Risicomatrix Bedrijfsvoering Verwaarloosbaar - Bedrijfsvoering is niet in gevaar Effect Minimaal - Zeer beperkt effect op de bedrijfsvoering, snel herstel mogelijk (< 24 uur) Gemiddeld - Merkbaar effect op de bedrijfsvoering, herstel mogelijk binnen 1 week Kritisch - Groot effect op de bedrijfsvoering, herstel mogelijk binnen 1 maand Catastrofaal - Bedrijfsvoering langdurig uitgeschakeld, herstel duurt langer dan 1 maand Dienstverlening / productie Beperkt deel buiten bedrijf Beperkt deel buiten bedrijf Gedeeltelijk buiten bedrijf Gedeeltelijk buiten bedrijf Gedeeltelijk of geheel buiten gedurende maximaal 24 uur gedurende maximaal 1 week gedurende maximaal 1 maandgedurende maximaal 3 maanden bedrijf langer dan 3 maanden Reputatie Intern Intern Regio / landelijk Internationaal Internationaal Financieel < 5.000,- < ,- < ,- < ,- > ,- Algemeen Verwaarloosbaar Minimaal Gemiddeld Kritisch Catastrofaal Nr Score ,

16 Risicomatrix Uit de risicomatrix volgt een risicoscore met bijbehorende risicoklasse. Hieruit is af te leiden of er nog risicoreducerende maatregelen moeten worden getroffen: Risico klasse Zeer hoog Hoog Substantieel Laag Aard van de te nemen maatregelen Directe maatregelen vereist om risico te reduceren Organisatorische en/of technische maatregelen vereist binnen een termijn van 3 maanden om risico te reduceren Organisatorische en/of technische maatregelen vereist binnen een termijn van 12 maanden om risico te reduceren Beheersen door het toepassen van procedures en overige organisatorische maatregelen Risicoscore R > 200 R 61 t/m 200 R 20 t/m 60 R < 20

17 Risicomatrix De risicoreducerende maatregelen zullen in het algemeen bestaan uit: Bouwkundige en constructieve voorzieningen (brandcompartimentering, brandkleppen); Detectie (signalering, alarmering); Repressie(Blussing)

18 Risicomatrix Met de reductie die deze maatregelen bewerkstelligt, kan vervolgens de risicobeoordeling nogmaals worden uitgevoerd om na te gaan wat het restrisico is en of wordt voldaan aan de gewenste risicoklasse.

19 Een voorbeeld van het gebruik van een risicomatrix bij investeringsafwegingen

20 Inleiding Toepassen van een risicomatrix om te komen tot de juiste investeringsafweging in brandpreventie. Het nemen van een beslissing is vaak afhankelijk van de beschikbare financiële middelen. Door het toepassen van een risicomatrix kan inzichtelijk worden gemaakt wat de consequenties van beslissingen zijn in termen van risico en investeringen.

21 Casus Een productiebedrijf met slechts één locatie, ca m2, verdeeld over 4 BC s Verwerking van o.a. meel tot half- en eindproducten. Zowel grofstoffelijke als verfijnde productieprocessen. Internationale afnemers. I.v.m. uitbreiding (private) eis tot aanbrengen BMI met volledige bewaking

22 Het risico wordt anders te groot Waar praten we door de bank genomen over? (sheet Pascal, cijfers Nivre) In 2013 waren er 1100 branden in de industrie en agrarische sector samen. In de periode zijn er jaarlijks ca. 140 branden met een schade van 1 miljoen of hoger. Circa 1/5 daarvan betrof de industrie (in dezelfde periode). De kans dat een industrieel bedrijf wordt getroffen door brand is ca. 0,3%. De kans op brand met schade > 1 miljoen is ca. 0,015%.

23 Praktijkvoorbeelden food-industrie Lion Foods St Maartensdijk (nov 2017, oorzaak onbekend. Bron HVZ) Vivera Holten (nov 2017, oorzaak elektrakast. Bron Brw Twente) Bakkersland R dam (nov 2017, oorzaak schakelkast. Bron AD)

24 Aanpak Samen met stakeholders (opdrachtgever, verzekeraar, financierder) aanpak afgestemd. Formulering van een zgn. Risk-team om risico s te objectiveren en te komen tot maatwerkaanpak. Multidisciplinair team om uitkomst te objectiveren.

25 Statistieken CBS Brandoorzaken industrie Brandstichting spelende kinderen roken brandgevaarlijke werkzaamheden defect/verkeert gebruik broei vuurwerk

26 Statistieken Voor wat betreft de drie grootste statistische oorzaken in industrie: 1. Brandgevaarlijke werkzaamheden 2. Broei 3. Defecte apparatuur of verkeerd gebruik bron: vlaanderen.be

27 Statistieken Brandgevaarlijke werkzaamheden: Vaste medewerkers (geen inleen) Interne opleidingen Werkvergunningensysteem, waaronder Hot Permit s, (incl. controle en handhaving)

28 Statistieken Broei: Transport en opslag onder stikstof. Daarmee sterke inperking van risico op broei

29 Statistieken Defecte apparatuur of verkeerd gebruik m.b.t. verkeerd gebruik: Vaste medewerkers (geen inleen) Interne opleiding Vaste procedures

30 Statistieken Defecte apparatuur of verkeerd gebruik m.b.t. defecte apparatuur: Controle E-installaties conform NEN1010/3140 Schakelkasten.. Op basis van onderzoek, inventarisatie en interviews is geconcludeerd dat (elektrisch) risico met name in besturingskasten van proceslijnen zit en (veel) minder in elektrische basisinstallatie.

31 Praktijkvoorbeelden installaties

32 Praktijkvoorbeelden installaties

33 Praktijkvoorbeelden installaties

34 Praktijkvoorbeelden installaties

35 Praktijkvoorbeelden installaties

36 Praktijkvoorbeelden installaties *>90,2 C 90,0 80,0 70,0 INFRAROOD 60,0 50,0 40,0 30,0 20,0 *<11,2 C FOTO

37 Praktijkvoorbeelden installaties *>77,9 C INFRAROOD 75,0 70,0 65,0 60,0 55,0 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0 20,0 *<19,9 C FOTO

38 Vaststelling kans Beoordelingsmatrix YYYY te XXX, schakelkasten Kans is verstoring van de bedrijfscontinuiteit door brand in schakelkast Kans 5 Zeer groot komt vaker dan 1 x per jaar voor 4 Groot komt 1 x per 1-2 jaar voor 3 Middel komt 1 x per 2-5 jaar voor 2 Klein komt 1 x per 5-10 jaar voor 1 Zeer klein komt minder dan 1 x per 10 jaar voor Toelichting Vrijwel zeker, 10-1 mogelijk, 10-2 waarschijnlijk, 10-3 onwaarschijnlijk, 10-4 Zeer onwaarschijnlijk, 10-5 Bron: Risk-team (Hazop setting)

39 Kans (waarschijnlijkheid x frequentie) Minder dan 1x per 10 jaar Zeer klein 1x per 5 a 10 jaar Klein 1x per 2 a 5 jaar Middel 1x per 1 a 2 jaar Groot Vaker dan 1x per jaar Zeer groot Bedrijfsvoering Dienstverlening / productie Effect Minimaal Verwaarloosbaar - Beperkt effect op de - Bedrijfsvoering is niet bedrijfsvoering, snel in gevaar herstel mogelijk (< 24 uur) Beperkt deel buiten bedrijf gedurende maximaal 24 uur Beperkt deel buiten bedrijf gedurende maximaal 1 week Gemiddeld - Merkbaar effect op de bedrijfsvoering, herstel mogelijk binnen 1 week Gedeeltelijk buiten bedrijf gedurende maximaal 1 maand Kritisch - Groot effect op de bedrijfsvoering, herstel mogelijk binnen 1 maand Gedeeltelijk buiten bedrijf gedurende maximaal 3 maanden Catastrofaal - Bedrijfsvoering langdurig uitgeschakeld, herstel duurt langer dan 1 maand Geheel buiten bedrijf langer dan 3 maanden Reputatie Intern Intern Regio / landelijk Internationaal Internationaal Financieel < 5.000,- < ,- < ,- < ,- > ,- Algemeen Verwaarloosbaar Minimaal Gemiddeld Kritisch Catastrofaal Score ,

40 Vaststellen effect-beperking Reductiescore effect beperkende maatregelen Scenario (effectbeperkende maatregel) effectiviteit financieel doorlooptijd kosten / 1 niets doen neutraal +/+ n.v.t n.v.t 2a rookdetectie in kasten ,5 jaar ,00 2b blussing in kasten ,3 jaar ,00 3 rookdetectie + blussing in kasten 26 +/- 0,5 jaar ,00 4 kasten in apart compartiment 4 +/- 1 jaar ,00 5 kasten in apart compartiment + rookdetectie 14-1 jaar ,00 6 kasten in apart compartiment + rookdetectie + blussing 30-1 jaar ,00 7 detectie in het gehele gebouw 15 -/- 0,75 jaar ,00

41 Kans / Frequentie Effect maatregelen op de risicomatrix Zeer Groot Groot Middel 6 3 2b 7 5 2a Klein Zeer Klein Verwaarloosbaar Minimaal Gemiddeld Maximaal Catastrofaal

42 Evaluatie Risk-team heeft z n vruchten afgeworpen: Bewustwording en objectivering van risico s Kritische (her)beoordeling van bestaande preventieve maatregelen Afpellen overgebleven risico s Consensus over effect-reducerende maatregelen (win-win) Voorwaarde: alle stakeholders moeten er voor open staan!

43 European Fire Protection Consultants N.V. Internationale beveiligingsadviseurs HSE-advies B.V. Internationale veiligheidsadviseurs Vragen?