Boringen voor bodemenergiesystemen correct afdichten.

Transcriptie

1 Boren zonder gevolgen Boringen voor bodemenergiesystemen correct afdichten. Ton Timmermans Utrecht 29 juni 2018

2 Boren zonder gevolgen. Waarom boorgaten aanvullen en waarom afdichten? Aanvullen van boorgaten: Gehanteerde werkwijzen bij ATES (en BTES). Wettelijke voorschriften/eisen. Eisen aan materialen. Toelaatbare injectiedrukken.(ates). Detectie mogelijkheden.

3 Waarom boorgaten aanvullen? Redenen om boorgaten aan te vullen: Voorkomen van verzakkingen (soms na jaren) Herstellen van het bodemprofiel. Voorkomen ontstaan van preferente stroombanen. Voorkomen van menging van water van verschillende kwaliteiten. (kwel)

4 Waarom boorgaten afdichten? Bescherming grondwater/voorkomen kwel

5 ATES - BTES

6 Boorgaten ATES systemen Boorgat ATES systeem

7 Boorgaten ATES systemen. Monstername belangrijk om te weten op welke diepte lagen zich bevinden.

8 Boorgaten ATES systemen aanvullen.

9 Boorgaten ATES systemen aanvullen. Centreerbeugels moeten van een zodanige constructie zijn, dat ze handmatig niet vervormbaar zijn

10 Boorgaten ATES systemen aanvullen. De noodzaak van het steunlaagje

11 Boorgaten ATES systemen aanvullen. Gecontroleerd aanvullen ATES. Altijd peilen

12 Boorgaten aanvullen BTES.

13 Boorgaten aanvullen BTES. Storten met stortkoker

14 Boorgaten aanvullen BTES. mv Altijd peilen! m - mv 61 m - mv m - mv 50m x diam 150 mm ~880 l 39m x diam 170 mm ~ 880 l

15 Boorgaten aanvullen BTES. Pompen van grout Met verloren injectieleiding tot het juiste mengsel terugkomt

16 Boorgaten aanvullen BTES. Hoge geleidbaarheid=hoge viscositeit

17 Boorgaten aanvullen BTES.

18 Boorgaten aanvullen BTES.

19 Boorgaten aanvullen BTES. Positionering/geleidbaarheid Bij juiste positionering nauwelijks effect van geleidbaarheid

20 Boorgaten aanvullen. Wijze van aanvullen Storten vanaf maaiveld Storten met stortkoker Pompen vast materiaal Pompen vloeibare mortel Ondiep (< ~10m) Tijdelijke onttrekkingen 1) 1)2) Diep (> ~ 10 m) toepassingsgebied 1)2) Bemalingen/saneringen Tijdelijke onttrekkingen 2) 2) 2) Retourbem./deepwells Open bodemenergiesyst. 2) Verplichting prot Gesloten bodemenergiesyst. Verplichting prot Overige boringen 1) Indien filter verwijderd wordt, aanvullen na verwijderen filter 2) Wordt weinig toegepast.

21 Boorgaten aanvullen. Wettelijke eisen aan het aanvullen Op de juiste diepte aanbrengen of geheel afdichten. Prot Laagdiktes volgens protocol Geleidbaarheid/positionering zoals in ontwerpberekening (protocol 11001). Gebruik stortkoker verplicht. (11001)

22 Boorgaten aanvullen. Wettelijke eisen aan het aanvullen Er zijn 3 varianten benoemd in protocollen 1. Storten van (korrelvormig) aanvulmateriaal. 2. Verpompen van voorgemengd grout. 3. Verpompen van korrelvormig materiaal.

23 Boorgaten aanvullen. Eisen aan het aanvulmateriaal Doorlatendheid materiaal < 10-9 m/s. Aanvulmateriaal mag geen verontreinigende stoffen bevatten hoger dan de achtergrondwaarde, zoals vermeld in tabel 1 van de bijlage B van de regeling bodemkwaliteit.

24 Criterium van Olsthoorn: Toelaatbare drukhoogte is ca 20 % van de hoogte van maaiveld tot onderzijde kleilaag. Niet de kleiafdichting is maatgevend, maar de omringende bodem. Toelaatbare druk onder kleilagen (ATES) Bij injectie ontstaat druk onder de kleiafdichting. Dit geeft risico voor opbarsting.

25 Toelaatbare druk onder kleilagen (ATES) In 2004 onderzoek Oostveen: Criterium van Olsthoorn heeft eigenlijk alleen betrekking op verstopte putten. Uitkomst wel bruikbaar. Criterium van Olsthoorn heeft eigenlijk alleen betrekking op verstopte putten. Uitkomst wel bruikbaar.

26 Detecteerbaarheid aanvulmateriaal Alle (afdichtende) aanvulmaterialen zijn in een detecteerbare variant verkrijgbaar!

27 Detecteerbaarheid materiaal.

28 Detecteerbaarheid aanvulmateriaal Detecteren in afgewerkte bodemlus (voor aansluiten) Detecteren ook mogelijk tijdens aanvullen.

29 Detecteerbaarheid aanvulmateriaal Van alle typen afdichtmateriaal zijn detecteerbare varianten verkrijgbaar

30 Boorgaten aangevuld. Boringen correct aanvullen: Geen probleem!