Geothermische boringen. Johan Verheyden, ing Zaakvoerder Verheyden bvba

Transcriptie

1 Geothermische boringen Johan Verheyden, ing Zaakvoerder Verheyden bvba

2 Inhoud Geologie Geothermische eigenschappen Boortechnieken Verticale bodemwarmtewisselaar Project Fortis Brussel Regelgeving Erkenning boorbedrijven Geothermische Boringen 2

3 Geologische kaart Vlaanderen Geothermische Boringen 3

4 Geologische doorsnede Geothermische Boringen 4

5 Aardwarmte ca 10 à 12 C 2 à 3 C stijging per 100m Geothermische Boringen 5

6 Thermische bodemkarakteristieken Thermische geleidbaarheidscoëfficient λ (W/mK) Bepaald door locale bodemopbouw Thermische opslagkapaciteit (MJ/m³K) Bepaald door locale bodemopbouw Boorgatweerstand (K/W/m) - Bepaald door boorgatopbouw!! Geothermische Boringen 6

7 Thermische geleidbaarheid Ruwe schatting op basis van richtwaardes kaart Vlaanderen Geothermische Boringen 7

8 Geothermische Boringen 8

9 Thermische boorgatweerstand Bepaald door: Boorgataanvulling Boorgatdiameter (hoe kleiner hoe beter!) wisselaar (enkel, dubbel lus, materiaal,ø, wanddikte ) Een goede of slechte uitvoering kan tot 2 verschil opleveren! Geothermische Boringen 9

10 Spoelboring b b b b b b b b b b b Geothermische Boringen 10

11 Uitvoering en materialen Boordiameter 130 à 165 mm Diepte ca 25 à 150 m Boorgat terug aanvullen Boorafstand 4 à 8 m HDPE leidingen mm Verzwaarelement Geothermische Boringen 11

12 Aanvulling boorgat Bentoniet/cement/zandmengsel Thermische grout (b.v. Stüwatherm, Thermocem, ) Kleilagen terug afdichten! Permeabiliteit aanvulmengsel (1*10 7-1*10 10 m/s) Met injectieleiding van onder naar boven boorgat volpompen Invloed op boorgatweerstand Randvoorwaarden vergunning Geothermische Boringen 12

13 Geothermische Boringen 13

14 Aansluitingen en collector Hoofdleiding HDPE Lasmofverbindingen, electrolasverbindingen Leidingsverlies beperken debiet over verdamper opvoerhoogte circulatiepomp! Geothermische Boringen 14

15 Collectorwerken Centrale aansluiting Tichelmann aansluiting Geothermische Boringen 15

16 Geothermische Boringen 16

17 Flow- en Druktest 1. Vooraleer wisselaar in het boorgat gaat Elke lus apart doorstromen en afpersen Op ca 15 bar aftesten Visuele inspectie van de lasverbindingen 2. Na aansluiting op collector Volledige circuit doorstromen,(drukval en debiet nakijken) Druktest op ca 5 bar, daarna terugbrengen naar 2 bar Eventueel met drukmonitoring Visuele inspectie Geothermische Boringen 17

18 Geothermische Boringen 18

19 Geothermische Boringen 19

20 Project Fortis Kanselarij Brussel 40 boringen van 100m diepte Dubbele U-lus 32 mm Boringen onder het gebouw vanaf nivo -2 Bijkomend 3 peilputten tot 100m Geothermische Boringen 20

21 Geothermische Boringen 21

22 Geothermische Boringen 22

23 Geothermische Boringen 23

24 Geothermische Boringen 24

25 Geothermische Boringen 25

26 Geothermische Boringen 26

27 Geothermische Boringen 27

28 Vlarem wetgeving Vergunningen Water/water systemen Vlarem I rubriek 53.6: Boren van grondwaterwinningsputten en grondwaterwinning die gebruikt wordt voor thermische energieopslag in watervoerende lagen, met inbegrip van terugpompen met een opgepompt debiet van: minder dan m³/jaar: klasse 2 ten minste m³/jaar: klasse 1 Vlarem II hfstk : Verboden in een beschermingszone van het type I of II van grondwaterwinningen bestemd voor de openbare watervoorziening Bijzondere voorwaarden: debietmeters,drukmonitoring, periodieke peilmetingen, wateranalyses, Boringen voor warmtepomptoepassingen. 28

29 Grond/water systemen Vlarem I rubriek 55.1: Vertikale boringen andere dan deze bedoeld in de rubrieken 53, 54 en 55.3: - tot en met een diepte van het dieptecriterium zoals weergegeven op de kaart in bijlage 1 ter aan dit besluit en buiten een beschermingszone type III: klasse 3 - dieper dan het dieptecriterium zoals weergegeven op de kaart in bijlage 1 ter aan dit besluit of gelegen binnen een beschermingszone type III, en met een diepte van minder dan 500 meter tov het maaiveld: klasse 2 Boringen voor warmtepomptoepassingen. 29

30 Kaart met het dieptecriterium Boringen voor warmtepomptoepassingen. 30

31 Erkenning boorbedrijven Vlarel Boorbedrijf en boormeester Per discipline (bemaling, geothermie grondwaterwinning, ) Opleiding van 32 uur Inventaris uitgevoerde werken (boorverslag) Vanaf 1/1/2015 Geothermische Boringen 31