Schaalvragen. Wat maakt schaalvragen nuttig? Valkuilen. Wat maakt schaalvragen nuttig?

Transcriptie

1 Inzoemen op een techniek : schaalvragen Ontstaan van de schaalvragen Steve De Shazer en Insoo Kim Berg gebruikten deze technieken in elk gesprek Chris Van Dam Wat maakt schaalvragen nuttig? Een gedifferentieerde zienswijze niet alles is zwart/wit Valkuilen Wat maakt schaalvragen nuttig? Niet alles is onmiddellijk opgelost Het nodigt uit om een stap in de gewenste richting te zetten. Valkuilen voor de opvoeder, leerkracht, & valkuilen van coaches t.a.v. de coachee of het team Een aantal zaken lopen goed Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 1

2 1. Jouw doel staat centraal i.p.v. dat van de jongere 2. In discussie gaan over de plaats op de schaal. De informatie achter de schaal is belangrijk. Bijvoorbeeld bij score 0, stel je beter de volgende vragen i.p.v. in discussie te gaan. Wat maakt dat je onder zulke moeilijke omstandigheden door kan gaan? Hoe hou je dit vol? Copingsvragen : - geven nieuwe energie - goede basis om verder te praten Copingsvragen Hoe hou je het vol? Ik hou het niet vol Laat even een stilte Ik moet wel want 3. Het gebruik van schaalvragen om te beoordelen of als meetinstrument We confronteren een cliënt niet met het cijfer uit een vorig gesprek. Het is een subjectieve maat!! Het vorige cijfer x kan iets totaal anders inhouden dan het cijfer x van vandaag. Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 2

3 beoordelingsinstrument zijn inhoudsloos Kinderen en jongeren Personen met een verstandelijke beperking Coaching : medewerkers, in teams over het te bereiken doel Bij kinderen en jongeren. 1. Stel de schaalvraag Als nul is : het moment waarop je het het lastigst had, en 10: het moment waarop het wonder gebeurd is. Waar zet je je nu tussen nul en tien? Myiram Le Fevere de Ten Hove Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 3

4 Schaalvraag 0 : het ergste dat je ooit hebt meegemaakt 10 : het is goed genoeg om geen verdere hulpverlening meer nodig te hebben en zelf verder met je leven aan de slag te gaan Welk cijfer de cliënt ook geeft, het is steeds goed genoeg om hiermee verder te gaan. Schaalvraag Je kan ook de 10 beschrijven en meedelen dat 0 gewoon het omgekeerde is van de 10. Dr. Luc Isebaert Steve de Shazer paste dit op het einde van zijn loopbaan ook op deze manier toe. Bevraag het cijfer 2. Bevraag het cijfer Je weet pas wat een cijfer inhoudt, wanneer je erop doorvraagt. Wat nog meer? En wat nog? (suggestieve vragen) Bevraag het cijfer Luister Wat heb je gedaan om daar te komen? Hoe heb jij het kunnen klaarspelen om op x (cijfer van de cliënt) te komen? Met wie heb je dat gedaan? Wat doe je anders dan op nul? Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 4

5 Laat het steeds zo concreet mogelijk beschrijven 3. Volgende kleine stappen Vragen Wat werkt er al in de goede richting? Wat ga jij doen om een puntje op te schuiven? Wat zou het kleinste verschil zijn waaraan je merkt dat je een stukje dichter bij de tien zit? Wat of wie kan jou erbij helpen om één punt hoger te komen? Wat doe je dan anders? Cliënt = regisseur Wat zou de volgende kleine stap zijn? Kleine stappen zijn haalbaarder dan grote stappen Gebruik eventueel triangulaire vragen Bijvoorbeeld Wat zou x zeggen als ik hem zou vragen waar je nu staat op een schaal waar 0 staat voor. en de 10 staat voor.? Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 5

6 Uit : Aan de slag met je klas Liesbet Moortgat Wat vind je goed aan deze schaalvraag? Wat kan beter? Wat vind je goed aan deze schaalvraag? Wat kan beter? Wat vind je goed aan deze schaalvraag? Wat kan beter? Wat vind je goed aan deze schaalvraag? Wat kan beter? Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 6

7 Pronostieken Werk eens met pronostieken Vraag om te voorspellen op welk niveau van de schaal je de volgende keer zult staan, als nul het moeilijkste moment is en tien het moment dat het probleem voldoende opgelost is. Voordeel Goed bij prestatiegerichte mensen die vaak last hebben van faalangst. Focus op raden i.p.v. doen Categorieën van schaalvragen (artificiële indeling) : Schaal over het te bereiken doel Schaal van motivatie Schaal van hoop op verandering Bij personen met een verstandelijke beperking Voelen, bewegen,. Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 7

8 Voorbeeld : Schaalvraag Stel dat het grootste popje betekent dat dit een fijne en sterke leefgroep is. En het kleinste popje betekent dat dit een vervelende en zwakke leefgroep is. Welk popje zou jij dan geven voor de leefgroep zoals die er nu uitziet? Schaalvraag demonstratie Coaching en/schaalvragen-in-een-life-coaching Peter Szabo heeft samen met Insoo Kim Berg, het boek 'Oplossingsgericht coachen' geschreven. Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 8

9 Multiscaling Bron : Evan George Hoofdschaal staat voor de eerste keer dat jij dacht dat je talent had om nuttige gesprekken te voeren. 10 staat voor het moment waarop je helemaal thuis bent gekomen in jouw unieke manier van coachen. Waar sta je nu? Multiscaling Subschalen Teken minstens 3 subschalen die staan voor de competenties die jij wil ontwikkelen op vlak van coaching. Duid aan waar je nu staat. Competentie : Peilen met een schaalvraag naar positieve uitzonderingen Coach elkaar om beurten aan de hand van de schaalvragen. De procesladder Bron : Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 9

10 Schaal van voldoening Teams Eén stapje achteruit Individueel schaalwandelen in groep Teamwerking Hé, dat is interessant. Jij doet een stapje achteruit, wil je dat eens uitleggen? De deelnemer zei met een serieuze blik: Ik ben heel perfectionistisch en wil door mijn stapje achteruit symboliseren dat ik meer wil loslaten. De coach antwoordde: Klinkt goed! Bron : Court Visser Voorbeeld : Bij groepen kinderen of jongeren Stel dat 10 nou betekent dat wij de fijnste speelplaats hebben op school. Beter kan het niet. En 0 betekent de minst leuke speelplaats. Welk cijfer zou jij dan geven voor de speelplaats zoals die er nu uitziet? Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 10

11 Observeer op welke manier Luc complimenteert Negatieve schaalvragen + fragment schaalvraag Dr. Luc Isebaert Inspiratiebronnen : het Korzybski Instituut Louis Cauffman Frederike Banninck BEDANKT CHRIS 65 Kennis is er om te delen, respecteer het coypright Chris Van Dam 11