University of Groningen. Effectiveness of higher education Bruinsma, Marjon

Transcriptie

1 University of Groningen Effectiveness of higher education Bruinsma, Marjon IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2003 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Bruinsma, M. (2003). Effectiveness of higher education: factors that determine outcomes of university education Groningen: s.n. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date:

2 Effectiveness of higher education Factors that determine outcomes of university education Marjon Bruinsma

3 2003. GION, Gronings Instituut voor Onderzoek van Onderwijs, Opvoeding en Ontwikkeling, afdeling COWOG, Rijksuniversiteit Groningen. Printed by Universal Press, Veenendaal No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission of the Director of the Institute. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de Directeur van het Instituut.

4 RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN Effectiveness of higher education Factors that determine outcomes of university education Proefschrift ter verkrijging van het doctoraat in de Psychologische, Pedagogische en Sociologische Wetenschappen aan de Rijksuniversiteit Groningen op gezag van de Rector Magnificus, dr. F. Zwarts, in het openbaar te verdedigen op dinsdag 9 december 2003 om uur door Marjon Bruinsma geboren op 5 maart 1976 te Gasselternijveen

5 Promotor: Co-promotor: Prof. dr. H.P.M. Creemers Dr. E.P.W.A. Jansen Beoordelingscommissie: Prof.dr. H. van Hout Prof. dr. P.J. Janssen Prof. dr. R.J. Bosker ISBN-nummer:

6 Voorwoord Vele mensen hebben een rol gespeeld bij de verzameling, analyse en interpretatie van de gegevens voor dit proefschrift. Miranda le Rütte, Ineke Vugteveen, Wander Lowie, Alice ter Meulen, Hans Jansen, Koos Graeper, Evert Deelstra, Emma ter Huizen-Faber, Chris Proost-Sybesma, Hans van Doorne en Jan Piet Franke, die mij de gelegenheid hebben gegeven om data te verzamelen bij hun opleidingen en mij daadwerkelijk hebben geholpen bij de verzameling. Natuurlijk al die studenten die mijn vragenlijsten keer op keer hebben ingevuld en hun ideeën over het verbeteren van het onderwijs met mij wilden delen. Daarnaast natuurlijk de docenten die mij te woord wilden staan en die hun kostbare college tijd voor de vragenlijstafname wilden afstaan. Bert, mijn promotor, die de grote lijn van het onderzoek in de gaten hield en mij stimuleerde om net iets verder te gaan. Ellen, mijn dagelijkse begeleidster, dacht mee over allerlei aspecten van het onderzoek, stimuleerde me om te schrijven, om naar congressen te gaan en stimuleerde me om naast het proefschrift ook met andere dingen bezig te houden. Mijn collega s op het COWOG voor de nodige koffiepauzes, wandelingen, etentjes en Spaanse lessen. Daarnaast mijn collega s op het GION voor de discussies en commentaren op verschillende versies van mijn hoofdstukken. Henk wil ik daarbij graag bedanken voor zijn methodologische adviezen en ideeën over de wetenschap. Tenslotte natuurlijk ook mijn AiO collega sisters en brothers, voor de interessante discussies en de vastberadenheid om te proberen de sociale en academische integratie van de junior onderzoekers te bevorderen. En dan mijn vangnet buiten mijn werkomgeving. Dieuwke en Rianne lazen en becommentarieerden mijn stukken altijd kritisch en waren bereid om zowel mijn werk- en levensperikelen aan te horen. Miranda en Dorien, onze reisjes, etentjes en vriendschap bevestigen steeds weer mijn levensmotto: La vita e bella! Mijn andere vrienden en mijn familie, omdat jullie altijd zo goed mijn werk wisten te relativeren: er is leven naast het proefschrift! Pappa en Mamma, zonder jullie zou dit proefschrift er niet hebben gelegen. En dan tenslotte Wim, lieverd wil je wel met me trouwen?

7 Contents Chapter 1. Theoretical background and research questions 1.1 Introduction Problem of academic achievement Effectiveness of higher education Theoretical background 5 Models of academic achievement in higher education 6 English and American achievement models 6 Dutch achievement models 9 Models of school learning 12 Developments in models of school learning 12 Educational productivity model 13 Motivation to study 14 Information processing approach Factors that affect achievement in university education 17 Context factors 18 Student input factors 19 Classroom process variables Research questions Structure of this dissertation 27 Chapter 2. Data and methods 2.1 Introduction Research design and sample 29 Design 29 Sample 31 Site Variables and instruments 35 Outcome variables 36 Student variables 38 The quality and quantity of instruction Missing value analysis Data analysis 45

8 Chapter 3. Motivation, deep information processing and achievement 3.1 Background of the study Method 50 Subjects 50 Measures Results 52 Selectivity of the sample 52 Bivariate relationships 53 Model and analyses 56 Motivation and deep information processing 60 Motivation and Total Number of Credits (TNC) 61 Deep information processing approach (DIP) and TNC 61 Motivation, DIP, TNC after 1 and 2 years Conclusion and discussion 62 Chapter 4. Perceived quality of the learning environment, motivation, deep information processing and academic achievement 4.1 Introduction The Model Method 70 Design and sample 70 Variables and instruments 71 Student variables 71 Perceptions of the learning environment 72 Model specification and analyses Results 74 Zero-order correlations 74 Analysis of the model 75 Background variables and perceptions of learning environment 75 The learning environment, motivation and DIP 79 Information processing, motivation and achievement Discussion 80

9 Chapter 5. Educational productivity in higher education 5.1. Introduction Method 88 Data sample 88 Site 88 Variables 89 Outcome variables 89 Student aptitude-attribute characteristics 89 Instructional aspects 91 Social and psychological environment 92 Model specification and analysis Results 94 Proportion of explained achievement variance 98 Magnitude and direction of effects Discussion 105 Chapter 6. Who succeeds at university? Factors predicting academic achievement of first-year Dutch students 6.1 Introduction Background of the study Hypotheses Method 113 Data sample and research design 113 Departments 113 Variables 114 Outcome variables 114 Student variables 116 Course variables/departmental variables 118 Model specification and analysis Results 120 How much variance in academic achievement do the models explain? 120 Magnitude and direction of effects 124 Differences between departments and cohorts Discussion and conclusion 127

10 Chapter 7. Summary, conclusions and discussion 7.1 Introduction Summary of the results 131 Motivation, deep information processing approach and achievement 133 Learning environment, motivation, information approach and achievement 134 Educational productivity in higher education 136 Factors predicting academic achievement in first-year Dutch students Effectiveness of higher education: Conclusions Limitations of the study Implications for theory, practice and suggestions for future research 146 References 149 Appendix A Dutch higher education system 157 Appendix B Student ratings of the department in the Faculty of Arts 158 Appendix C Student ratings Faculty of Mathematics and Natural Sciences 160 Appendix D Motivation and deep information processing scales 162 Appendix E Perceptions of the quality of instruction scales 164 Appendix F Related to chapter 6; the four multilevel analysis tables 167 Appendix G A survival analysis with higher educational achievement data 173 Appendix H Mapping the curriculum 184 Dutch summary: Samenvatting, conclusies en discussie 203