Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. W.J.M.K. Senden (SP) (d.d. 26 februari 2009) Nummer 2249

Transcriptie

1 van Gedeputeerde Staten op vragen van W.J.M.K. Senden (SP) (d.d. 26 februari 2009) Nummer 2249 Onderwerp Kankerverwekkende koolwaterstoffen Aan de leden van Provinciale Staten Toelichting vragensteller Het beleid voor kankerverwekkende koolwaterstoffen van de provincie Zuid-Holland is er op gericht om de uitstoot van deze stoffen te minimaliseren. Een kwantitatieve doelstelling is er niet. Maar opvallend is dat de uitstoot van kankerverwekkende koolwaterstoffen van grote bedrijven in de regio Rijnmond tussen 1998 en 2007 gestegen is van circa 100 ton per jaar naar bijna 200 ton. Deze stijging is vooral het gevolg van een grotere productie (zie ook het rapport Het milieu in de regio Rotterdam 2008, pag. 35). Opmerkingen naar aanleiding van de toelichting In het rapport Milieu in de regio Rotterdam is uitgegaan van bijna 200 ton. Vanwege nieuwe inzichten is deze rapportage nu bijgesteld naar 140 ton (de uitstoot van Odfjell was te hoog gerekend en is verlaagd met 40 ton). De opmerking in het MSR -rapport dat de afgelopen jaren er zelfs weer sprake is van een stijging van de uitstoot klopt dus niet. De trend is dat na de daling van de uitstoot sinds de 80-er jaren de uitstoot de laatste jaren ongeveer gelijk blijft (zie grafiek hieronder). Daarbij kan ook nog worden aangetekend dat de gerapporteerde emissies door de bedrijven zijn toegenomen doordat er een nieuwe berekeningswijze is toegepast door de raffinaderijen en de open overslag sector van natte bulk producten. Hierdoor zijn emissies in de rapportage toegenomen, maar is de feitelijke milieusituatie uiteraard niet gewijzigd. FZ/GS/Alg

2 Pagina 2/7 Uitstoot carcinogene koolwaterstoffen 1200 ton/jaar Zijn Gedeputeerde Staten met de SP van mening dat de toename van de uitstoot van kankerverwekkende koolwaterstoffen in de regio Rijnmond onacceptabel is gezien het beleid om de uitstoot te minimaliseren? Neen. Zoals hierboven aangegeven is er geen sprake van een toename. De dalende trend uit de 80-er jaren heeft geresulteerd in gelijkblijvend lage emissies. Bij vergunningverlening toetst de provincie aan de wettelijk geldende normen en aanvullend provinciaal beleid. Als het gaat om de blootstelling aan kankerverwekkende stoffen heeft de Nederlandse overheid bepaald dat per jaar maximaal één extra kankergeval per miljoen Nederlanders toelaatbaar is. Het Maximaal Toelaatbare Risiconiveau is de bovengrens voor een stof, die op basis van wetenschappelijke gegevens aangeeft bij welke concentratie ofwel geen als negatief te waarderen effect is ofwel (in het geval van kankerverwekkende stoffen) een kans van 10-6 op sterfte voorspeld kan worden. Daar ligt dus de grens. Ligt het risico boven deze grens, dan moeten er maatregelen worden genomen. Het landelijk en ook provinciaal beleid voor kankerverwekkende koolwaterstoffen is er daarnaast op gericht om de uitstoot van kankerverwekkende stoffen te minimaliseren. In de Nederlandse emissie Richtlijn (NeR) is een methodiek (5-stappenplan) opgenomen om invulling te geven aan deze Minimalisatie Nerplichting (MVP). Het provinciaal beleid is er tot slot op gericht om vergunningen ouder dan 10 jaar te actualiseren. In 1997 is hiermee gestart. Een groot deel van de vergunningen is inmiddels geactualiseerd waarin de stoffen waar een minimalisatie verplichting voor geldt, ook zijn meegenomen. Een klein aantal vergunningen is nog niet geactualiseerd, maar deze zullen uiterlijk in 2010 actueel zijn waarin ook het 5-stappenplan van de NeR zal zijn opgenomen.

3 Pagina 3/7 2. Op welke manier willen GS de uitstoot van deze stoffen terugdringen in plaats van op te laten lopen? Bijvoorbeeld: Aan welke hoeveelheid emissies denken GS in 2010, in 2015 en in 2020? Conform landelijk beleid moet vanaf 2010 alle immissies van stoffen die onder de minimalisatie verplichting vallen op of onder de MTR liggen en moet als inspanningsverplichting, inzet worden gepleegd om aan de Streefwaarde (Sw) te voldoen. Deze ligt meestal op een honderdste van het MTR. De MTR-waardes worden in de Rijnmond al geruime tijd niet meer overschreden. Het streven blijft gericht op het minimaliseren van de emissies, zodat de streefwaarden voor de immissie in zicht komen. Er zijn in het Beleidsplan Groen, Water en Milieu geen aparte provinciale emissiestreefwaarden gesteld voor 2015 en Welke bedrijven zijn de grootste bronnen van kankerverwekkende koolwaterstoffen en hoeveel bedroeg vorig jaar de emissie van kankerverwekkende stoffen per bedrijf? In bijlage 1 is een overzicht opgenomen van alle emittenten van kankerverwekkende koolwaterstoffen in het Rijnmondgebied, zoals gerapporteerd in het MJV van 2007 door de desbetreffende bedrijven. De totale gerapporteerde uitstoot door de bedrijven in 2007 bedroeg 140 ton per jaar. Voor bovengenoemde stoffen zijn MTR-waardes vastgesteld met uitzondering van benzeen. Deze worden al geruime tijd niet meer overschreden. Voor benzeen is een Europese norm gesteld van 5 µg/m 3 voor de jaargemiddelde benzeenconcentratie waaraan vanaf 2010 voldaan moet worden. Deze wordt in Nederland al bijna 15 jaar niet meer overschreden. In 2007 bedroeg de jaargemiddelde benzeen achtergrondconcentratie 0,6 µg/m 3 en de totale concentratie op meetpunten in het Rijnmondgebied nabij industriegebieden circa 2 µg/m Zijn de vergunningen van deze bedrijven actueel en hoeverre voldoen zij op dit moment aan de Best Beschikbare Technieken, zoals geformuleerd in artikel 8.11, lid 3 van de Wet milieubeheer, IPPC-richtlijn? 5. Kunt u bevestigen dat in alle relevante vergunningen het 5-stappenplan van de Nationale EmissieRichtlijnen (NER) voor minimalisatie van emissies van kankerverwekkende stoffen is opgenomen? 4 en 5 Het overgrote deel van de vergunningen is actueel met dien verstande dat een vergunning ouder dan 10 jaar wordt beschouwd als niet meer actueel. Indien een vergunning ouder is dan 10 jaar wordt op basis van een aantal criteria bepaald wat de urgentie voor actualisatie is. Hierbij wordt prioriteit gegeven aan actualisatie van vergunningen waar een grote milieuwinst haalbaar is. Overigens schrijft de wet slechts voor dat periodiek moet worden bezien of een vergunning nog actueel is en kent de wet geen vaste termijnen voor aanpassing.

4 Pagina 4/7 Op een aantal uitzonderingen na voldoen de bedrijven aan de best beschikbare technieken. In relevante vergunningen is het vijf stappenplan uit de NeR opgenomen, dan wel zijn vergelijkbare afdoende voorschriften opgenomen om de emissie van kankerverwekkende stoffen te beperken. Het 5-stappenplan is in oktober 2004 opgenomen in de NeR. In vergunningen van voor die datum is het 5-stappenplan vanzelfsprekend dus nog niet opgenomen. Bij bedrijven die het 5-stappenplan van de NeR nog niet in hun vergunning hebben is een herziening van de vergunning in 2009 of 2010 voorzien. Zie voor een toelichting per bedrijf bijlage Hoe groot is het effect van de uitstoot van de kankerverwekkende koolwaterstoffen op de volksgezondheid in de regio Rijnmond? Van de genoemde kankerverwekkende koolwaterstoffen is er alleen voor benzeen een wettelijke grenswaarde voor de luchtkwaliteit (5 µg/m 3, te behalen in 2010). De optredende concentraties in het Rijnmondgebied liggen al geruime tijd onder deze grenswaarde (zie MSR blz. 32). Voor de andere stoffen zijn geen (wettelijke) grenswaarden voor de luchtkwaliteit. Wel zijn hiervoor niet wettelijke MTR-waarden vastgelegd. Voor geen enkele kankerverwekkende stof wordt in de Rijnmond een wettelijke grenswaarde dan wel MTR overschreden.

5 Pagina 5/7 Bijlage 1: Geëmitteerde hoeveelheid kankerverwekkende koolwaterstoffen 1 per bedrijf Emissies kankerverwekkende koolwaterstoffen (ton/jaar) 2007 Chemie Lyondell Botlek 9,4 Kemira Polymers 0,2 LBC 0,4 DSM Special Products 0,9 Exxon RAP 28,5 Shell Nederland Chemie (SNC) 2,5 Hexion Pernis 2 Lyondell Maasvlakte 1,7 Shin Etsu PVC Pernis 3,3 Shin Etsu VCM Botlek 16,6 Totaal chemie 65,5 Tank op- en overslag Vopak Botlek 6,7 Vopak Chemiehaven 3,1 Odfjell 14 Vopak TTR 7,5 Totaal Tank op- en overslag 31,3 Raffinaderijen Esso raffinaderij 26,4 Kuwait Petroleum Europoort (KPE) 0,4 BP 6,7 Shell Nederland Raffinaderij (SNR) 10 Totaal Raffinaderijen 43,5 Totaal 140,3 1 Kankerverwekkende stoffen zijn: acrylonitril, benzeen, 1,2-dichloorethaan, epichloorhydrine, ethyleenoxide, propyleenoxide en vinylchloride.

6 Pagina 6/7 Bijlage 2: Toelichting vergunningsituatie per bedrijf Lyondell Botlek De vergunning van Lyondell Botlek is vorig jaar geactualiseerd en voldoet aan BBT (Beste beschikbare technieken). Het 5 stappenplan van de NeR is opgenomen in de vergunning. De uitworp van MVP stoffen betreft uitsluitend diffuse emissies (lekverliezen van afdichtingen ) van totaal ca 9 ton propyleenoxide, De beperking en aanpak van deze verliezen is BBT en ook in lijn met het protocol lekverliezen overeengekomen met de VNCI. Kemira Polymers De vergunning is actueel (verleend in 2005 en in 2007 aangepast). Het 5 stappenplan van de NeR is in 2007 doorlopen. LBC De vergunning is van In de vergunning is een onderzoeksverplichting opgenomen naar een verdere reductie van deze stoffen in de periode Daarnaast is in de vergunning opgenomen dat het streven erop gericht moet zijn een "nulemissie" te bereiken. DSM Special Products De vergunning is actueel (2007) en voldoet aan BBT. Het 5-stappenplan is opgenomen in de vergunning. Shell Nederland Chemie De vergunning is actueel (2006) en voldoet aan BBT. Het 5-stappenplan is opgenomen in de vergunning. Hexion Pernis/Botlek De ontwerpvergunning is zeer recent (januari 2009) verleend en voldoet aan BBT. Het 5-stappenplan is opgenomen in de vergunning. Lyondell Maasvlakte De vergunning is van Het 5-stappenplan van de NeR is niet opgenomen in de vergunning. Actualisatie van de vergunning zal in 2010 worden afgerond. Vopak Botlek De vergunning is actueel (2007) en voldoet aan BBT. Er is aandacht besteed aan de minimalisatie verplichte stoffen en er zijn maatregelen opgenomen om deze te verminderen. Vopak Chemiehaven De vergunning is van 1989 en zal in 2010 gereviseerd worden. Het 5-stappenplan zal in deze revisievergunning opgenomen worden. Vopak TTR De vergunning is van 1987 en zal in 2009 gereviseerd worden. Het 5-stappenplan zal in deze revisievergunning opgenomen worden. Exxon RAP De vergunning is van De benzeenuitstoot van Exxon RAP is de laatste jaren afgenomen, met name in 2008/2009 door toepassing Domes bij de opslagtanks waarmee uitvoering is gegeven aan de BREF Storage en het stappenplan van de NeR. Uit een recente immissietoets blijkt de impact buiten het bedrijfsterrein ver onder de normering te liggen. Er wordt momenteel een actualisatie van de vergunning voorbereid, uit te voeren in 2009, om onder andere het inmiddels achterhaalde emissieplafond in de vergunning van 1995 aan te passen. Daarbij zal worden nagegaan of verdergaande reducties (minimalisatieverplichting) mogelijk zijn en het 5-stappenplan van de NeR opgenomen worden in de vergunning.

7 Pagina 7/7 Shin Etsu PVC Pernis, Shin Etsu VCM Botlek (VC en EDC- emissies uit VCMfabriek Botlek en VC-emissies uit PVC-fabriek Pernis) De vergunningen van beide fabrieken zijn actueel (dateren van 2004); de fabrieken voldoen aan BBT (geconcludeerd op grond van BBT-toets in 2004 aan toen beschikbare BREF's, en op grond van aanvullende BREF-toets eind 2008) Bij vergunningen voor beide fabrieken is het 5-stappenplan doorlopen bij vergunningverlening; herhalingsonderzoek voorgeschreven en voor beide locaties uitgevoerd in KPE KPE heeft een vergunning (revisie 2001), die voldoet aan BBT. Het 5-stappenplan uit de NeR voor MVP-stoffen is niet vastgelegd in de vergunning. BP De vergunning is van Deze zal geactualiseerd worden. De procedure hiertoe is reeds gestart. Hierin zal ook het 5-stappenplan van de NeR worden opgenomen. Odfjell In de Odfjell revisievergunning van 2004 is voorgeschreven dat IMKO-2 2 aandachtsstoffen in een DVI 3 behandeld moeten worden. Dit moet gezien worden als een BBTmaatregel. Het NeR-stappenplan is niet voorgeschreven. Wel zal Odfjell via het (voorgeschreven) emissiereductieplan en het BMP de emissie van kankerverwekkende stoffen verder reduceren. Esso De vergunning is van 1993 en is getoetst aan de van toepassing zijnde BREFs. Er is niet getoetst aan het 5-stappenplan van de NeR. Besloten is om de vergunning in zijn totaliteit te actualiseren waarbij ook het 5-stappenplan zal worden voorgeschreven in de vergunning. SNR De nieuwe ontwerprevisievergunning zal zeer binnenkort ter inzage gaan. Hierin is het 5-stappenplan van de NeR opgenomen. Den Haag, 28 april 2009 Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, secretaris, voorzitter, M.H.J. van Wieringen-Wagenaar J. Franssen 2 IMKO 2 is een convenant met de VOTOB bedrijven (op- en overslag bedrijven natte bulk) in vervolg op het IMKO 1 om de emissies van VOS te beperkten. Het IMKO 2 convenant is nog niet getekend). 3 DVI: Dampverwerkingsinstallatie