Summary Hornbach Enschede

Transcriptie

1 Summary Hornbach Enschede 14 november 2017 Vooraf Wij zijn ons steeds bewust geweest van de impact die de locatiekeuze Hornbach heeft op de directe omgeving en de plaatselijke en regionale branchegenoten. Daarom hebben we in de afgelopen jaren zorgvuldige (bestuurlijke) stappen gezet om te komen waar we nu staan: bij de besluitvorming rond het bestemmingsplan Hornbach. In deze bijsluiter geven we een toelichting op de genomen stappen en de onderliggende onderzoeken. Jeroen Hatenboer Stadsdeelwethouder Oost 1. Hornbach naar Enschede: een zoektocht vanaf 2006 Ruim 10 jaar geleden, in 2006, toonde Hornbach Nederland belangstelling om zich in Enschede te vestigen. Uit hun marktanalyse bleek dat Enschede uitermate geschikt was als locatie voor de zuid- en oostkant van Twente en de Duitse grensstreek Usseleres in beeld Na de eerste positieve gesprekken tussen Hornbach en de gemeente lag in 2008 het voorstel bij de gemeenteraad om Hornbach een kavel aan te bieden op het bedrijventerrein Usseleres. De gemeenteraad stond positief tegenover de komst van Hornbach, maar niet op deze bedrijfslocatie en stemde tegen het voorstel. Andere geschikte locaties waren toen niet beschikbaar Zuiderval/Kuipersdijk in beeld Dit veranderde in 2013 toen het DCW-terrein aan de Zuiderval/Kuipersdijk als vestigingslocatie in beeld kwam. Het DCW-terrein, de Enschedese sociale werkvoorziening, voldeed aan de twee belangrijkste eisen voor de bouwmarktlocatie: voldoende groot en goed bereikbaar vanaf de snelweg. Eventuele twijfels over de negatieve gevolgen van Hornbach voor de plaatselijke branchegenoten en de bereikbaarheid kon door onderzoek worden weerlegd Instemming onder voorwaarden Maart 2014 stemde de gemeenteraad in met de komst van Hornbach naar de Zuiderval. Wel stelde zij twee voorwaarden aan haar goedkeuring: het mocht de gemeente geen geld kosten en er moest een (extra) verkeersstudie komen. Aan de eerste voorwaarde werd voldaan doordat alle gemeentelijke kosten door de grondverkoop werden gedekt. Het extra verkeersonderzoek bevestigde dat de komst van Hornbach niet zou leiden tot een onaanvaardbare toename van verkeer. Dit gaf de gemeenteraad voldoende vertrouwen om september 2015 de volgende noodzakelijke stap te zetten: het in gang zetten van een bestemmingsplanwijziging Bestemmingsplan Hornbach Het ontwerpbestemmingsplan lag van 6 april 2017 tot 17 mei 2017 ter visie. Er zijn negen zienswijzen tegen het bestemmingsplan ingediend. Veel zienswijzen gaan over de verkeersafwikkeling. Daarom was er op maandag 18 september een technische sessie voor de Raad met een toelichting op de verkeersafwikkeling rond Hornbach en de nabij gelegen nog te bouwen moskee aan Kuipersdijk. De wethouder heeft in de raadsbehandeling

2 aangegeven dat er voor het bestemmingsplan Hornbach nog een aanvullend onderzoek wordt uitgevoerd. Gebaseerd op het meest actuele verkeersmodel. De resultaten van het aanvullend onderzoek bevestigen het beeld van de eerdere verkeerskundige onderzoeken. Met de gekozen ontsluiting en voorziene infrastructurele aanpassingen is, zelfs in een worst case scenario, de kwaliteit van de verkeersafwikkeling op de kruispunten in de directe omgeving ook na realisatie van Hornbach voldoende. Op dinsdag 21 november 2017 behandelt de Stadsdeelcommissie Oost het bestemmingsplan Hornbach. Daarna wordt op 11 december aan de gemeenteraad gevraagd om in te stemmen met dit bestemmingsplan waarin de ruimtelijk planologische kaders voor Hornbach zijn vastgelegd. Indieners van zienswijzen tegen het bestemmingsplan Hornbach hebben op 21 november de gelegenheid hun zienswijze toe te lichten voor de stadsdeelcommissie Oost. 2. Hornbach in Enschede: niet over één nacht ijs De komst van een grote bouwmarkt als Hornbach maakt flink wat los. Bij collega winkeliers, bij buurtbewoners en bij buurgemeenten. Alle commotie rond Hornbach is te herleiden naar twee hoofdvragen: wat zijn de gevolgen voor de lokale en regionale bouwmarkten en wordt de verkeersdruk niet te hoog? Naar beide vragen is gedegen onderzoek gedaan. En de overall conclusie luidt dat de komst van Hornbach invloed heeft op de detailhandel en het verkeersaanbod. Maar lang niet zo negatief als sommige partijen beweren. 2.A Invloed van Hornbach op bestaande lokale en regionale bouwmarkten Vanaf het begin zijn lokale en regionale branchegenoten beducht dat Hornbach s komst leidt tot een daling van hun omzet. Tot gedwongen ontslagen, of in het uiterste geval tot faillissement. Hierop heeft de gemeente Adviesbureau BRO ingeschakeld om de gevolgen van Hornbach op de lokale en regionale economie in beeld te brengen. BRO concludeert (in 2013 en 2016) dat Hornbach het bestaande aanbod van bouwmarkten verrijkt en niet leidt tot een grote verstoring van de Enschedese en Twentse markt. Wel is er een kans, dat in het slechtste geval, dat een kleinere, minder gunstig gelegen doe-het-zelf- zaak in Enschede moet sluiten. Op basis hiervan vindt de gemeente dat de voordelen van Hornbach (per saldo meer werkgelegenheid ook voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt en versterking van vestigingsklimaat in Enschede) ruimschoots opwegen tegen de mogelijk negatieve effecten. Adviesbureau BRO heeft voor de gemeente Enschede twee onderzoeken gedaan naar Hornbach: - Economisch onderzoek Hornbach van 27 november Enschede, ruimtelijke functionele effectenanalyse vestiging Hornbach van 10 november 2016 Wob-verzoeken Het beeld, dat Hornbach nauwelijks negatieve invloed heeft op de lokale detailhandel, klopt met ervaringscijfers uit steden waar een Hornbachbouwmarkt is gekomen. Wij vinden het dan ook opvallend dat bij de gemeente vanaf september 2014 negen Wob/Wet openbaarheid van bestuur verzoeken van de grotere bouwmarktketens zijn binnengekomen en dat wij tot twee keer voor de rechter gedaagd. Een strategie die door de

3 bouwmarktholdings wordt toegepast in vrijwel alle gemeentes waar Hornbach zich wil vestigen. Almelo, Hengelo en Enschede in beeld voor bouwmarkten De afgelopen jaren waren Almelo, Hengelo en Enschede alle drie in beeld waren als vestigingsplaats van een grote bouwmarkt. Hornbach in Almelo en Enschede en Bauhaus in Hengelo. Er is toen ambtelijk en bestuurlijk afgesproken elkaar over de ontwikkelingen te informeren. Buurgemeenten overleg Meer recentelijk zijn de buurgemeenten over Hornbach geïnformeerd in overleg met de provincie. En is op hun verzoek nader onderzoek verricht naar de gevolgen van Hornbach voor deze gemeenten. De invloed bleek, zoals verwacht, zeer beperkt. Daarom heeft geen enkele buurgemeente gebruik gemaakt van de mogelijkheid om een zienswijze tegen het bestemmingsplan Hornbach in te dienen. 2.B Hornbach en de verkeersafwikkeling in Enschede Zuid In een vroeg stadium hebben we al met Hornbach gekeken naar de verkeerskundige effecten en de optimale verkeersafwikkeling. Onderzoeken van Goudappel Coffeng tonen aan dat door Hornbach en de nabij gelegen nieuwe moskee het iets drukker wordt in de directe omgeving. Maar dat de verwachte extra drukte op de Kuipersdijk minimaal is en dan alleen van noord naar zuid. En op de Zuiderval is de extra drukte relatief gering ten opzichte van de al bestaande hoeveelheid verkeer. De ontsluiting van Hornbach is zodanig vormgegeven dat bijna al het verkeer zo direct mogelijk van de A35 en de Zuiderval naar het parkeerterrein wordt geleid. Van het parkeerterrein af geldt hetzelfde. In opdracht van de gemeente heeft Goudappel Coffeng verschillende verkeersstudies verricht): - Verkeersstudie Zuiderval-Hornbach van 19 april Onderzoek invalswegen Enschede Zuid van 12 november aanvulling op onderzoek, invalswegen Enschede-Zuid van 16 juni verkeerskundige effecten Hornbach Enschede, kwaliteit van de verkeersafwikkeling van 10 oktober of vervoersbewegingen? Tijdens de raadsbehandeling van het bestemmingsplan over de moskee aan de Kuipersdijk ontstond verwarring of de gemeente bij haar verkeersstudies wel uitging van de juiste berekeningen. Indieners van zienswijzen vonden dat de gemeente/goudappel Coffeng uitgaan van verkeerde cijfers en een verouderd model. Zij vinden dat door de komst van Hornbach er ongeveer extra voertuigen per etmaal bijkomen. Cijfers gebaseerd op de landelijke CROW-kencijfers. De gemeente/goudappel Coffeng gaan uit van circa voertuigen per dag, gebaseerd op de ervaringscijfers uit andere vergelijkbare Hornbachwinkels in Nederland. Om mogelijke discussie of onzekerheid te voorkomen is er aanvullend onderzoek uitgevoerd met de hogere verkeerscijfers en op basis van de het allerlaatste verkeermodel.. Dit aanvullend onderzoek van Goudappel Coffeng van 10 oktober wijst uit dat ook bij vervoersbewegingen de extra verkeersdruk op de hoofdwegen gering blijft.

4 3. Hornbach aan de Zuiderval Plattegrond van Hornbach (uit het bestemmingsplan) Uitleg kleuren bij plankaart Lichtgeel (boven): bouwmarkt Lichtgeel (onder): afhaalcentrum onoverdekt Donkerblauw: tuinmarkt overdekt Bruin: parkeerplaatsen en luifel Grijs: wegen Roze: fietspaden Groen: groenvoorziening (bomen/planten) Donkergroen: waterberging Gevelaanzicht Hornbach vanaf de Zuiderval

5 Verkeersontsluiting Belangrijkste uitgangspunten in de verkeersontsluiting zijn: Hoofdontsluiting is via de Zuiderval. Verkeer kan bij de Zuiderval van alle kanten Hornbach in- en uitrijden. Op basis van vragen van de raadsleden is de verkeersontsluiting voor de noordelijke ontsluiting aan de Kuipersdijk voor distributieverkeer en personeel aangepast. Distributieverkeer en personeel kan alleen nog maar uitrijden richting zuid, dus rechtsaf. Bezoekersverkeer kan vanaf de noordzijde van de Kuipersdijk alleen Hornbach inrijden en via de Kuipersdijk Hornbach uitrijden in zuidelijke richting, dit is ongewijzigd. De wijzigingen t.o.v. ontwerpbestemmingsplan 1. Links- en rechts afslaan Kuipersdijk voor distributieverkeer en personeel Was links- en rechtsaf uitrijden Wordt alleen rechtsaf uitrijden; middenberm dicht 2. De routing van het verkeer Hornbach uit Was routing Hornbach uit Wordt routing Hornbach uit

6 3. Verhogen fietsveiligheid De fietsveiligheid is verhoogd door fietspad iets in oostelijke richting te verleggen. Fietspad in ontwerpbestemmingsplan Bestemmingsplan het fietspad noord-zuid is iets verlegd naar het oosten, zodat de kruising van fietspaden op grotere afstand van de verbindingsweg naar het parkeerterrein komt te liggen. Aansluiting op A 35 Vanaf Hornbach Zuiderval is er bijna een rechtstreekse aansluiting op de A35. Met Rijkswaterstaat is afgesproken dat de aansluiting zodanig wordt uitgevoerd dat filevorming op de A35 wordt voorkomen.