Waarde en weerloosheidvermaatschappelijking. Rick Kwekkeboom Sociaal en Cultureel Planbureau Avans Hogeschool

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Waarde en weerloosheidvermaatschappelijking. Rick Kwekkeboom Sociaal en Cultureel Planbureau Avans Hogeschool"

Transcriptie

1 Waarde en weerloosheidvermaatschappelijking in de zorg Rick Kwekkeboom Sociaal en Cultureel Planbureau Avans Hogeschool

2 Kernwoord in zorg voor mensen met beperkingen (sinds twee decennia): Vermaatschappelijking

3 Vermaatschappelijking Doel: vergroten/behouden maatschappelijke participatie en integratie van mensen met beperkingen Voorwaarden: Scheiden wonen en zorg - extramuralisering Integraal voorzieningenaanbod op lokaal niveau Netwerkvorming categorale en algemene voorzieningen Regierol lokale overheid Eigen verantwoordelijkheid/grotere rol mantelzorg Opvang in en door samenleving

4 Vermaatschappelijking Doel: vergroten/behouden maatschappelijke participatie en integratie van mensen met beperkingen Voorwaarden: Scheiden wonen en zorg - extramuralisering Integraal voorzieningenaanbod op lokaal niveau Netwerkvorming categorale en algemene voorzieningen Regierol lokale overheid Opvang in en door samenleving Eigen verantwoordelijkheid/grotere rol mantelzorg

5 Vermaatschappelijking Doel: vergroten/behouden maatschappelijke participatie en integratie van mensen met beperkingen Voorwaarden: Scheiden wonen en zorg - extramuralisering Integraal voorzieningenaanbod op lokaal niveau Netwerkvorming categorale en algemene voorzieningen Regierol lokale overheid Eigen verantwoordelijkheid/grotere rol mantelzorg Opvang in en door samenleving

6 Ontwikkeling sinds jaren 80 Begonnen in ggz (o.a. anti-psychiatrie) Overgenomen in (in eerste instantie) ouderenzorg Vraag van betrokkenen zelf Extramuralisering alleen niet genoeg

7 Vermaatschappelijking Doel: vergroten/behouden maatschappelijke participatie en integratie van mensen met beperkingen Voorwaarden: Scheiden wonen en zorg - extramuralisering Integraal voorzieningenaanbod op lokaal niveau Netwerkvorming categorale en algemene voorzieningen Regierol lokale overheid Eigen verantwoordelijkheid/grotere rol mantelzorg Opvang in en door samenleving

8 Net als in intramurale setting Verzorging/behandeling Huisvesting, maar wel op maat Maar ook: welzijnsvoorzieningen En vooral: dagbesteding buitenshuis

9 Vermaatschappelijking Doel: vergroten/behouden maatschappelijke participatie en integratie van mensen met beperkingen Voorwaarden: Scheiden wonen en zorg - extramuralisering Integraal voorzieningenaanbod op lokaal niveau Netwerkvorming categorale en algemene voorzieningen Regierol lokale overheid Eigen verantwoordelijkheid/grotere rol mantelzorg Opvang in en door samenleving

10 Algemeen wat kan, categoraal wat moet Wegnemen stigma Benutten ieders sterkte Samenwerking ten behoeve samenhang en afstemming Voorkomen mazen in vangnet

11 Vermaatschappelijking Doel: vergroten/behouden maatschappelijke participatie en integratie van mensen met beperkingen Voorwaarden: Scheiden wonen en zorg - extramuralisering Integraal voorzieningenaanbod op lokaal niveau Netwerkvorming categorale en algemene voorzieningen Regierol lokale overheid Eigen verantwoordelijkheid/grotere rol mantelzorg Opvang in en door samenleving

12 Aanbod zo dicht mogelijk bij mensen thuis Lokale arrangementen Van lokaal werkende instellingen En dus lokale overheid meest logische scheidsrechter

13 Ervaringen tot nu toe: Samenwerking en afstemming meer ad hoc dan structureel Niet zelden langs lijnen financieringsgrondslag Lokale overheid niet in ieders ogen de meest logische regisseur Gevolg: geen integraal,samenhangend en lokaal voorzieningenaanbod

14 Vermaatschappelijking Doel: vergroten/behouden maatschappelijke participatie en integratie van mensen met beperkingen Voorwaarden: Scheiden wonen en zorg - extramuralisering Integraal voorzieningenaanbod op lokaal niveau Netwerkvorming categorale en algemene voorzieningen Opvang in en door samenlevingegierol lokale overheid Eigen verantwoordelijkheid/grotere rol mantelzorg

15 Doel vermaatschappelijking Niet: veranderingen in organisatie aanbod Maar: integratie in samenleving Dus: samenleving mede-actor Niet alleen passieve acceptatie en tolerantie, maar actieve betrokkenheid, opvang en begeleiding, evt. via vrijwilligerswerk

16 Ervaringen tot nu toe Tolerantie en acceptatie alleen onder voorwaarden Bereidheid tot opvang en begeleiding vooral beperkt tot bekenden Werven vrijwilligers soms moeizaam, soms geen probleem Voorlichting helpt, mits voortdurend

17 Vermaatschappelijking Doel: vergroten/behouden maatschappelijke participatie en integratie van mensen met beperkingen Voorwaarden: Scheiden wonen en zorg - extramuralisering Integraal voorzieningenaanbod op lokaal niveau Netwerkvorming categorale en algemene voorzieningen Regierol lokale overheid Opvang in en door samenleving Eigen verantwoordelijkheid/grotere rol mantelzorg

18 Ervaringen tot nu toe Mensen vragen niet eerder om hulp dan echt nodig Eerst oplossingen in eigen kring Inzet leden sociaal netwerk erg groot; overbelasting dreigt

19 (Voorgenomen) veranderingen in wet- en regelgeving Modernisering AWBZ, mogelijke introductie WMO Inzet: verwezenlijken voorwaarden vermaatschappelijking Geen oplossing voor bestuurlijke knelpunten Gaan voorbij aan maatschappelijke realiteit

20 Risico s: Breed gedragen gedachtegoed rond vermaatschappelijking slachtoffer veranderingsdriften Voorwaarden voor opvang meest kwetsbaren in onze samenleving niet gerealiseerd

21 Voor kennis voorwaarden Inzicht bestuurlijke en maatschappelijke belemmeringen Maar nog veel belangrijker: inzicht wensen, behoeften, ervaringen gebruikers zorg zelf Met medewerking groot aantal instellingen West-Brabant en Zeeland onderzoek onder deze gebruikers

Inleiding Rob van Gijzel Studiedag WMO

Inleiding Rob van Gijzel Studiedag WMO Inleiding Rob van Gijzel Studiedag WMO 2 september 2005 te Den Bosch De organisatoren hebben mij gevraagd om, naast mijn rol als dagvoorzitter, vooraf kort een inleiding te houden over de context waarbinnen

Nadere informatie

Vermaatschappelijking: enclave of integratie?

Vermaatschappelijking: enclave of integratie? Vermaatschappelijking: enclave of integratie? Michel van Dijk, SPV en journalist De NVSPV organiseerde samen met de MGZ-opleiding van de Avans Hogeschool in Breda op vier november jl. de laatste in een

Nadere informatie

Seminariereeks sociaal werk de toekomst in!

Seminariereeks sociaal werk de toekomst in! Seminariereeks sociaal werk de toekomst in! De juiste balans. Over de complexe relatie tussen formele en informele zorg. Dr. Ir. Rick Kwekkeboom Hogeschool van Amsterdam Volgend gastcollege: 22 maart 2013

Nadere informatie

Bestuur & Management Consultants. Katherine Boon Ester Rood

Bestuur & Management Consultants. Katherine Boon Ester Rood Bestuur & Management Consultants Katherine Boon Ester Rood 1 Presentatie Project!mpulsbijeenkomsten Samen in de wijk Themasessie Grenzen aan vermaatschappelijking en extramuralisering 2 Impressies Extramuralisering

Nadere informatie

wonen met zorg vanuit een nieuw perspectief

wonen met zorg vanuit een nieuw perspectief wonen met zorg vanuit een nieuw perspectief scheiden van Verblijf van wonen naar Wonen en zorg & van verblijf naar wonen door extramuralisering en scheiden wonen/zorg Programma Doel van vandaag Meer grip

Nadere informatie

WORKSHOP WONEN EN ZORG

WORKSHOP WONEN EN ZORG WORKSHOP WONEN EN ZORG 4 OKTOBER 2016 September 2013 WAT GAAN WE DOEN Inleiding Hervorming Langdurige Zorg Financiering Zorg en Zorgvastgoed Effecten Wat betekent dit voor corporaties Aantal praktijkvoorbeelden

Nadere informatie

De Sociaal Psychiatrische WMO. Mogelijkheden of valkuilen

De Sociaal Psychiatrische WMO. Mogelijkheden of valkuilen De Sociaal Psychiatrische WMO Mogelijkheden of valkuilen Top drie geluk over gehele wereld Autonomie sociale contacten zinvol werk/ dagbesteding Typen mens en veranderen 10 % betweters 80 % volgelingen

Nadere informatie

Wiens verantwoordelijkheid is het eigenlijk. Mythen en feiten rond de informele steunstructuren

Wiens verantwoordelijkheid is het eigenlijk. Mythen en feiten rond de informele steunstructuren Wiens verantwoordelijkheid is het eigenlijk Mythen en feiten rond de informele steunstructuren Tot slot: Meer doelmatigheid van het professionele aanbod valt te verkrijgen door het kritisch doorlichten

Nadere informatie

Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid:

Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid: 2 juni 2014 Sociaal Domein Gemeenten krijgen vanaf 2015 veel meer verantwoordelijkheid: Jeugdzorg, AWBZ-begeleiding naar Wmo, Participatiewet. Samenhang met ontwikkelingen Publieke Gezondheidszorg en Passend

Nadere informatie

Regionale visie op welzijn. Brabant Noordoost-oost

Regionale visie op welzijn. Brabant Noordoost-oost Regionale visie op welzijn Brabant Noordoost-oost Inleiding Als gemeenten willen we samen met burgers, organisaties en instellingen inspelen op de wensen en behoeften van de steeds veranderende samenleving.

Nadere informatie

Van verzorgingstaat naar participatiesamenleving? Over het potentieel van Nederland en de GGZ. Maarssen, 19 november 2013 Prof.dr.

Van verzorgingstaat naar participatiesamenleving? Over het potentieel van Nederland en de GGZ. Maarssen, 19 november 2013 Prof.dr. Van verzorgingstaat naar participatiesamenleving? Over het potentieel van Nederland en de GGZ Maarssen, 19 november 2013 Prof.dr. Kim Putters Directeur Sociaal en Cultureel Planbureau Hoogleraar Beleid

Nadere informatie

Vermaatschappelijking in de zorg

Vermaatschappelijking in de zorg Vermaatschappelijking in de zorg Vermaatschappelijking in de zorg Ervaringen en verwachtigingen van aanbieders en gebruikers in vijf gemeenten H. Koops M.H. Kwekkeboom Sociaal en Cultureel Planbureau

Nadere informatie

Verwachtingen van de WMO. Rick Kwekkeboom Avans Hogeschool

Verwachtingen van de WMO. Rick Kwekkeboom Avans Hogeschool Verwachtingen van de WMO Rick Kwekkeboom Avans Hogeschool Feiten rond de WMO Contourennota in voorjaar 2004 Wetsvoorstel + MvT voorjaar 2006 Ingevoerd per 01-01-07 Opvolger van: Welzijnswet WVG Bevat ook

Nadere informatie

LITERATUURBESPREKING. Zo gewoon mogelijk

LITERATUURBESPREKING. Zo gewoon mogelijk LITERATUURBESPREKING Zo gewoon mogelijk M.H. Kwekkeboom (2001) Den Haag: Sociaal Cultureel Planbureau, 2001/8. Zo gewoon mogelijk. Een onderzoek naar draagvlak en draagkracht voor de vermaatschappelijking

Nadere informatie

Alles in het huis van de gemeente?

Alles in het huis van de gemeente? Alles in het huis van de gemeente? Welk effect hebben wijkteams op het gebruik van de Wmo? DIVOSA 18 januari 2019 De opgaven uit een presentatie van 11 december 2013 A. Zorg voor sociale samenhang in wijken

Nadere informatie

Presentatie inforaad 23 mei 2013 Decentralisaties

Presentatie inforaad 23 mei 2013 Decentralisaties Presentatie inforaad 23 mei 2013 Decentralisaties Programma van vanavond Opening door de voorzitter. Presentatie decentralisaties door wethouder Conny Miermans Mogelijkheid voor stellen van vragen. Kennismaking

Nadere informatie

Veranderingen in delangdurige zorg, toegespitst op de begeleiding

Veranderingen in delangdurige zorg, toegespitst op de begeleiding Veranderingen in delangdurige zorg, toegespitst op de begeleiding Astrid Buis Stijgende kosten zorg Vergrijzing Vereenzaming Professionalisering Individualisering Bureaucratisering Wet- en regelgeving

Nadere informatie

Regionale bijeenkomsten overheveling begeleiding en dagbesteding. Univé-VGZ-IZA-Trias Zorgkantoren Zorgkantoor Nijmegen 27 juni 2011

Regionale bijeenkomsten overheveling begeleiding en dagbesteding. Univé-VGZ-IZA-Trias Zorgkantoren Zorgkantoor Nijmegen 27 juni 2011 Regionale bijeenkomsten overheveling Univé-VGZ-IZA-Trias Zorgkantoren Zorgkantoor Nijmegen 27 juni 2011 1 Programma extramurale begeleiding en Cliënten Omvang Zorgaanbieders Budgetten 2 Opening: UVIT Zorgkantoren

Nadere informatie

STANDPUNT EN PLEIDOOI OVER EXTRAMURALE BEGELEIDING

STANDPUNT EN PLEIDOOI OVER EXTRAMURALE BEGELEIDING VERENIGING BEDRIJFSTAK ZORG 400.11/me november 2011 STANDPUNT EN PLEIDOOI OVER EXTRAMURALE BEGELEIDING De verplaatsing van (extramurale) begeleiding van de AWBZ naar de WMO en dus de gemeenten biedt nieuwe

Nadere informatie

Veranderingen in de zorg

Veranderingen in de zorg Veranderingen in de zorg Moet ik mij zorgen maken? Else Nobel Waarom het stelsel veranderen? Mensen vullen kwaliteit van leven bij het ouder worden in als: zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen met

Nadere informatie

Dagbesteding in ontwikkeling: hoe de vernieuwing doorzet

Dagbesteding in ontwikkeling: hoe de vernieuwing doorzet Gepubliceerd op Movisie (https://www.movisie.nl) Home > kennisdossiers > Participatie en activering > Dagbesteding in ontwikkeling: hoe de vernieuwing doorzet Dagbesteding in ontwikkeling: hoe de vernieuwing

Nadere informatie

Betaalbaarheid van toekomstige ouderenzorg. Symposium Ietje de Rooij

Betaalbaarheid van toekomstige ouderenzorg. Symposium Ietje de Rooij Betaalbaarheid van toekomstige ouderenzorg Symposium Ietje de Rooij 28 september 2012 Inhoudsopgave Wat komt er op ons af? Wat doet de huidige situatie voor zorgvrager en zorgaanbieder? Hoe kunnen de we

Nadere informatie

Nieuw model voor Maatschappelijke Ondersteuning. Hans Weggemans 12 november 2014

Nieuw model voor Maatschappelijke Ondersteuning. Hans Weggemans 12 november 2014 Nieuw model voor Maatschappelijke Ondersteuning Hans Weggemans 12 november 2014 1 Decentralisaties Participatiewet 2015 (- ca. 20%) Wmo: Begeleiding en verzorging 2015 (-25% resp. -15%) Jeugdzorg 2015

Nadere informatie

Bijzondere mantelzorgers. Bijzondere mantelzorgers. Opbouw. Opbouw. Bijzondere mantelzorg 7-7-2014. Aandacht voor naasten - een korte historie

Bijzondere mantelzorgers. Bijzondere mantelzorgers. Opbouw. Opbouw. Bijzondere mantelzorg 7-7-2014. Aandacht voor naasten - een korte historie Presentatie Rick Kwekkeboom Bijzondere mantelzorgers Bijzondere mantelzorgers De lat, die bepaal jij De lat, die bepaal jij (????) Aandacht voor naasten - een korte historie In tijden van anti-psychiatrie:

Nadere informatie

Collegebesluit. Onderwerp: Verbetering aanpak mensen met verward gedrag BBV nr: 2017/85459

Collegebesluit. Onderwerp: Verbetering aanpak mensen met verward gedrag BBV nr: 2017/85459 Collegebesluit Onderwerp: Verbetering aanpak mensen met verward gedrag BBV nr: 2017/85459 1. Inleiding De afgelopen twee jaar staat het onderwerp van personen met verward gedrag prominent op de landelijke

Nadere informatie

Deze tijd vraagt om creativiteit

Deze tijd vraagt om creativiteit 12 april 2012 Werkplaats Onderneem met zin! Deze tijd vraagt om creativiteit Participeren/ Meedoen naar vermogen Schakelen en verbinden Wim Roelofs Integrale aanpak en noodzaak om te schakelen en te verbinden

Nadere informatie

De gekantelde Wmo-verordening

De gekantelde Wmo-verordening De gekantelde Wmo-verordening De VNG heeft een Wmo-modelverordening gepubliceerd. Gemeenten kunnen deze tekst gebruiken als voorbeeld om lokaal een eigen Wmo-verordening op te stellen. Voor belangenorganisaties

Nadere informatie

Buurtsportcoaches en de grote transformaties van het sociale domein. Robby Aldenkamp.

Buurtsportcoaches en de grote transformaties van het sociale domein. Robby Aldenkamp. Buurtsportcoaches en de grote transformaties van het sociale domein Robby Aldenkamp. Drie decentralisaties in het sociale domein: 1. AWBZ WMO 2. Participatiewet 3. Jeugdwet Wat verandert er met ingang

Nadere informatie

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving

Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving Een eigen huis.. Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C.van Campen

Nadere informatie

Voorwoord 3. Hoofdstuk 1: Inleiding 5. Hoofdstuk 2: Vermaatschappelijking 9. Hoofdstuk 3: Opzet en uitvoering van het onderzoek 19

Voorwoord 3. Hoofdstuk 1: Inleiding 5. Hoofdstuk 2: Vermaatschappelijking 9. Hoofdstuk 3: Opzet en uitvoering van het onderzoek 19 Inhoud Voorwoord 3 Hoofdstuk 1: Inleiding 5 Hoofdstuk 2: Vermaatschappelijking 9 Hoofdstuk 3: Opzet en uitvoering van het onderzoek 19 Hoofdstuk 4: Wonen, werken en vrije tijd 27 Hoofdstuk 5: Deelname

Nadere informatie

Convenant Samenwerking Zorgkantoor Coöperatie VGZ Gemeente Nijmegen

Convenant Samenwerking Zorgkantoor Coöperatie VGZ Gemeente Nijmegen Convenant Samenwerking Zorgkantoor Coöperatie VGZ Gemeente Nijmegen Partijen Het Zorgkantoor Nijmegen,( Coöperatie VGZ. hierna te noemen het Zorgkantoor, De Coöperatie VGZ Hierna te noemen VGZ, en het

Nadere informatie

College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Helmond

College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Helmond College van Burgemeester en wethouders van de gemeente Helmond Postbus 232 5700 AE HELMOND Helmond, 20 januari 2012 Onderwerp: Advies betreffende evaluatie Seniorenraad 2009-2011 nota Seniorenbeleid 2012

Nadere informatie

Strategisch samenwerken wonen, welzijn, zorg Annette Duivenvoorden

Strategisch samenwerken wonen, welzijn, zorg Annette Duivenvoorden Strategisch samenwerken wonen, welzijn, zorg Annette Duivenvoorden Projectleider Rem op AWBZ: 3 miljard Hervorming Langdurige Zorg Niet nieuw - Extramuralisering al gewenst beleid sinds jaren 90 - Geleid

Nadere informatie

Meerjarenvisie 2011-2014 Gelijkwaardige en maatschappelijke participatie van mensen met een functiebeperking in Arnhem

Meerjarenvisie 2011-2014 Gelijkwaardige en maatschappelijke participatie van mensen met een functiebeperking in Arnhem 2012 Meerjarenvisie 2011-2014 Gelijkwaardige en maatschappelijke participatie van mensen met een functiebeperking in Arnhem Arnhems Platform Chronisch zieken en Gehandicapten September 2011 Aanleiding

Nadere informatie

De toekomst van zorg en ondersteuning

De toekomst van zorg en ondersteuning De toekomst van zorg en ondersteuning Van Verzorgingsstaat naar Verzorgingssteden Opening Huis voor Sociaal Domein 23 maart 2017 Kim Putters Sociaal en Cultureel Planbureau @SCPonderzoek Is Nederland een

Nadere informatie

Zorg en ondersteuning voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Elly van Kooten. Directie Maatschappelijke Ondersteuning, Ministerie van VWS

Zorg en ondersteuning voor mensen met ernstige psychische aandoeningen. Elly van Kooten. Directie Maatschappelijke Ondersteuning, Ministerie van VWS Zorg en ondersteuning voor mensen met ernstige psychische aandoeningen Presentatie Congres Phrenos 13 november 2014 Elly van Kooten Directie Maatschappelijke Ondersteuning, Ministerie van VWS 1 Inhoud

Nadere informatie

Regionale bijeenkomsten overheveling begeleiding en dagbesteding. Univé-VGZ-IZA-Trias Zorgkantoren Zorgkantoor Noord- en Midden Limburg 22 juni 2011

Regionale bijeenkomsten overheveling begeleiding en dagbesteding. Univé-VGZ-IZA-Trias Zorgkantoren Zorgkantoor Noord- en Midden Limburg 22 juni 2011 Regionale bijeenkomsten overheveling Univé-VGZ-IZA-Trias Zorgkantoren Zorgkantoor Noord- en Midden Limburg 22 juni 2011 1 Programma extramurale begeleiding en Cliënten Omvang Zorgaanbieders Budgetten 2

Nadere informatie

Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg

Manifest. voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Manifest voor de intensieve vrijwilligerszorg Meer dan 15.000 mensen zijn vrijwilliger bij een Waarom dit manifest? organisatie voor Vrijwillige Thuishulp,

Nadere informatie

Gevolgen van het regeerakkoord voor de zorg Herman Klein Tiessink

Gevolgen van het regeerakkoord voor de zorg Herman Klein Tiessink Gevolgen van het regeerakkoord voor de zorg Herman Klein Tiessink Stand van zaken regeerakkoord op dit moment Kern is versterking van zorg thuis ( extramuraliseren ) via Wmo en Zorgverzekeringswet Uit

Nadere informatie

Bijlage 3: Overzicht ontwikkelingen

Bijlage 3: Overzicht ontwikkelingen Bijlage 3: Overzicht ontwikkelingen De Wmo heeft de afgelopen jaren een flinke ontwikkeling doorgemaakt. De eerste jaren bestonden uit het neerzetten van goede structuren voor hulp en ondersteuning. De

Nadere informatie

Transities in de ouderenzorg: verantwoordelijkheden van burgers. 26 juni 2014

Transities in de ouderenzorg: verantwoordelijkheden van burgers. 26 juni 2014 Transities in de ouderenzorg: verantwoordelijkheden van burgers 26 juni 2014 Programma 15:00 uur Welkom door dagvoorzitter Prof. dr. Katrien Luijkx 15:10 uur Presentatie sprekers: Lilian Linders Ad Pijnenborg

Nadere informatie

AGENDA. Presentatie Symposium Kwetsbare ouderen RCH. VGZ Presentatie Symposium Kwetsbare Ouderen. Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 1

AGENDA. Presentatie Symposium Kwetsbare ouderen RCH. VGZ Presentatie Symposium Kwetsbare Ouderen. Symp Kwetsbare Ouderen 29-10-13 1 Presentatie Symposium Kwetsbare ouderen RCH Jelle Vrijsen Tilburg, 29 oktober 2013 1 AGENDA Algemene ontwikkelingen Kosten zorg Visie VGZ en bekostiging Visie VGZ op ouderenzorg * Kernwaarden * Doel Integrale

Nadere informatie

Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo. Mieke Biemond

Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo. Mieke Biemond Vrijwilligers in de zorg voor en ondersteuning van ouderen in de nieuwe Wmo Mieke Biemond Inhoud presentatie Kern- en knelpunten van de nieuwe Wmo Vrijwilligers in Nederland Toekomstagenda Informele zorg

Nadere informatie

Context. Artikel 1. Aanmelding, onderzoek en aanvraag. Artikel 2. Afweging

Context. Artikel 1. Aanmelding, onderzoek en aanvraag. Artikel 2. Afweging Beleidsregel Wmo-arrangement GGZ Valleiregie De raad van de gemeente Ede; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders, zaaknummer ; gelet op artikel. van de.. [naam regelgeving]; besluit vast te

Nadere informatie

Oktober Informatiebijeenkomst Inkoop Langdurige Zorg in Rotterdam

Oktober Informatiebijeenkomst Inkoop Langdurige Zorg in Rotterdam Oktober 2013 Informatiebijeenkomst Inkoop Langdurige Zorg in Rotterdam Doel informatiebijeenkomst 1. Informeren marktpartijen over inkoopplannen gemeente 2. Toetsen op uitvoerbaarheid 3. Uitnodigen om

Nadere informatie

Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( Wmo) Wmo-raad Westland

Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( Wmo) Wmo-raad Westland Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( Wmo) Wmo-raad Westland Wmo Wie of wat is de Wmo? Wet maatschappelijke ondersteuning. Deze wet is op 1 januari 2007 ingevoerd. - Zorgt ervoor dat iedereen zo lang mogelijk

Nadere informatie

!7": ZORG 6ERPLEGING EN 6ERZORGING

!7: ZORG 6ERPLEGING EN 6ERZORGING !7": ZORG 6ERPLEGING EN 6ERZORGING )NKOOPBELEID,ANGDURIGE :ORG +LANTVERSIE Uitgangspunten en inkoopdoelen 2015 Verpleging en Verzorging (V&V) U hebt recht op langdurige zorg als dat nodig is. Denk aan

Nadere informatie

Naar een nieuw sociaal contract

Naar een nieuw sociaal contract Naar een nieuw sociaal contract Transformatie, the next step! Sociaal Werk Nederland 29 november 2017 Kim Putters Sociaal en Cultureel Planbureau @SCPonderzoek Temperatuur van de samenleving: Decentralisaties

Nadere informatie

Het gaat om de vent niet om de tent

Het gaat om de vent niet om de tent Haren Vitaal Het gaat om de vent niet om de tent Waar gaat mijn bijdrage over? Wat is de opdracht aan de gemeente volgens de conceptwet Wmo 2015 Wat doen de Groninger gemeenten samen en wat doen wij in

Nadere informatie

Summersymposium 9 juni 2016. Theo Trompetter

Summersymposium 9 juni 2016. Theo Trompetter Summersymposium 9 juni 2016 Theo Trompetter Toegang tot de Wmo goed geregeld? Disclosure Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties: GEEN. Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

Workshop decentralisaties sociaal domein. 30 september 2013

Workshop decentralisaties sociaal domein. 30 september 2013 Workshop decentralisaties sociaal domein 30 september 2013 Inhoud Stimulansz Even voorstellen De 3 decentralisaties Wat kan de meerwaarde van sport zijn? Aan de slag met het kaartspel Stimulansz We zijn

Nadere informatie

Congres "Samenwerking eerstelijnszorg en Wijkteams 4 oktober 2018

Congres Samenwerking eerstelijnszorg en Wijkteams 4 oktober 2018 Congres "Samenwerking eerstelijnszorg en Wijkteams 4 oktober 2018 Waarom? Wat is Proeftuin Ruwaard? Een vitale wijk Ruwaard waar actieve bewoners tegen lagere kosten een betere (positieve) gezondheid ervaren.

Nadere informatie

Doel WMO Werkwijze Wmo-adviesraad Visie Wmo-adviesraad Plannen. WMO adviesraad gemeente Landerd

Doel WMO Werkwijze Wmo-adviesraad Visie Wmo-adviesraad Plannen. WMO adviesraad gemeente Landerd Gemeente Landerd Doel WMO Werkwijze Wmo-adviesraad Visie Wmo-adviesraad Plannen Wettelijke verplichting Wmo Adviesraad Convenant Plichten Bevoegdheden Verantwoordelijkheden 1. De leefbaarheid van de gemeente

Nadere informatie

Mantelzorg en vrijwilligerswerk. Servanda 7 mei 2018 Kim

Mantelzorg en vrijwilligerswerk. Servanda 7 mei 2018 Kim Mantelzorg en vrijwilligerswerk Servanda 7 mei 2018 Kim Putters @SCPonderzoek 25 jaar veranderingen in enkele cijfers Inwoners +2 miljoen 65-plussers 13% 18% Mensen met migratie-achtergrond +1 miljoen

Nadere informatie

Presentatie De nieuwe WMO. Raimond de Prez Wethouder Zorg en Wijken

Presentatie De nieuwe WMO. Raimond de Prez Wethouder Zorg en Wijken Presentatie De nieuwe WMO Raimond de Prez Wethouder Zorg en Wijken Inhoudsopgave 1. De nieuwe WMO in Delft 2. De Delftse toegang tot zorg en ondersteuning Positie toegang: basis maatwerk vangnet Vangnet/

Nadere informatie

STICHTING ADDICTS FOR ADDICTS (A4A) voor het bieden van hulp en ondersteuning aan mensen met verslavingsproblemen BELEIDSPLAN 2014

STICHTING ADDICTS FOR ADDICTS (A4A) voor het bieden van hulp en ondersteuning aan mensen met verslavingsproblemen BELEIDSPLAN 2014 1 STICHTING ADDICTS FOR ADDICTS (A4A) voor het bieden van hulp en ondersteuning aan mensen met verslavingsproblemen BELEIDSPLAN 2014 Oss 12 december 2013 1 2 INHOUDSOPGAVE Inhoudsopgave 2 1. Inleiding

Nadere informatie

Sociaal domein. Decentralisatie AWBZ-Wmo. Hoofdlijnen nieuwe Wmo KIDL 27-11-2014. H. Leunessen, gem. Landgraaf 1. Wmo / Jeugzorg / Participatiewet

Sociaal domein. Decentralisatie AWBZ-Wmo. Hoofdlijnen nieuwe Wmo KIDL 27-11-2014. H. Leunessen, gem. Landgraaf 1. Wmo / Jeugzorg / Participatiewet Sociaal domein Wmo / Jeugzorg / Participatiewet Wat verandert er per 1 januari 2015? Hoofdlijnen nieuwe Wmo Wmo 2007: 1. Welzijnswet 2. Wet voorzieningen Gehandicapten 3. Hulp bij het Huishouden (HbH)

Nadere informatie

Minters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg

Minters Mantelzorg. Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals. Voor mantelzorgers. Voor professionals. Over mantelzorg Voor mantelzorgers Voor professionals Over mantelzorg Minters Mantelzorg Kenniscentrum voor mantelzorgers én professionals Zorgt u meer dan acht uur per week en/of langer dan drie maanden voor uw partner,

Nadere informatie

Nieuwe arrangementen. Workshop 5

Nieuwe arrangementen. Workshop 5 Nieuwe arrangementen Workshop 5 De kaders (1) De 3 transities met minder middelen Geven mogelijkheden tot betere afstemming Meer preventie minder hulpverleners Meer lichter vormen van ondersteuning minder

Nadere informatie

Scheiden van wonen en zorg

Scheiden van wonen en zorg Scheiden van wonen en zorg Een nieuwe koers voor welzijn en zorg 14 november 2012 Themadag Commissie Ouderenzorg Religieuzen Carla Cornuit Inleiding Carla Cornuit: bestuurder LuciVer LuciVer Een kleinschalige

Nadere informatie

zelf samen - gemeente

zelf samen - gemeente zelf samen - gemeente 3 Decentralisaties = 3 Opgaven JeugdWet (+Passend Onderwijs) AWBZ-begeleiding, dagbesteding (incl. vervoer), persoonlijke verzorging ParticipatieWet jeugdigen & ouders positief opgroeien

Nadere informatie

VPT in de WMO. ZBz Partners Wij maken zorg gezond!

VPT in de WMO. ZBz Partners Wij maken zorg gezond! VPT in de WMO VPT in de Wijk 2 VPT in de Wijk is een volwaardig alternatief voor intramuraal wonen (verzorgingshuiszorg) In 2009 heeft het zorgkantoor aan Evean gevraagd om een oplossing te bedenken voor

Nadere informatie

Toegang tot de zorg: hoe is het geregeld en hoe loopt het in de praktijk?

Toegang tot de zorg: hoe is het geregeld en hoe loopt het in de praktijk? Toegang tot de zorg: hoe is het geregeld en hoe loopt het in de praktijk? Presentatie voor het Achterhoeks Netwerk door Lisette Sloots, manager Adviespunt Zorgbelang Gelderland 29 oktober 2015 Achtergrond

Nadere informatie

De bibliotheek actief in het sociale domein. Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij

De bibliotheek actief in het sociale domein. Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij De bibliotheek actief in het sociale domein Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij Programma Wetten op een rij: Wet Langdurige Zorg (Wlz) Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015 (Wmo

Nadere informatie

WMO Rotterdam. Van verzorgingstaat naar - stad en - straat

WMO Rotterdam. Van verzorgingstaat naar - stad en - straat WMO Rotterdam Van verzorgingstaat naar - stad en - straat Beleidskader Wmo: voor wie? Inwoners van Rotterdam Circa 525.00 zelfredzame burgers Circa 62.000 beperkt zelfredzame burgers Circa 30.000 kwetsbare

Nadere informatie

We worden steeds ouder. Notitie Ouderen

We worden steeds ouder. Notitie Ouderen We worden steeds ouder Notitie Ouderen Apeldoorn, maart 2018 We worden steeds ouder We worden steeds ouder en we blijven langer thuis wonen. Ouder worden kent verschillende fases. De 65+er van nu is actief

Nadere informatie

De drie decentralisaties, Holland Rijnland en de gemeente Teylingen. Presentatie Commissie Welzijn 5 maart 2012

De drie decentralisaties, Holland Rijnland en de gemeente Teylingen. Presentatie Commissie Welzijn 5 maart 2012 De drie decentralisaties, Holland Rijnland en de gemeente Teylingen Presentatie Commissie Welzijn 5 maart 2012 Waar gaan we het over hebben? 1. Waarom decentraliseren? 2. Decentralisatie Jeugdzorg 3. Decentralisatie

Nadere informatie

Wat weet u na vanavond?

Wat weet u na vanavond? ROADSHOW Wijkzorg Wat weet u na vanavond?.wat er nu eigenlijk verandert en waarom Hoe bestaande samenwerking goed kan worden benut als basis voor Wijkzorg.Wat kansen zijn om welzijn en informele zorg aan

Nadere informatie

Strategisch samenwerken wonen, welzijn, zorg VNG inspiratiedagen

Strategisch samenwerken wonen, welzijn, zorg VNG inspiratiedagen Strategisch samenwerken wonen, welzijn, zorg VNG inspiratiedagen Gebiedsgerichte aanpak 1 Rem op AWBZ: 3 miljard Hervorming Langdurige Zorg Niet nieuw Extramuralisering al gewenst beleid sinds jaren 90

Nadere informatie

Innovatie in zorg. Prof.Dr. Dominique Verté

Innovatie in zorg. Prof.Dr. Dominique Verté Innovatie in zorg Prof.Dr. Dominique Verté 1. Achtergrond België = 10 e oudste land ter wereld België Vlaams Gewest Brussels H. Gewest Waals Gewest Totaal 60-plus 22,99% 24,11% 18,44% 22,41% Totaal 80-plus

Nadere informatie

Geachte Dames en Heren,

Geachte Dames en Heren, Trefdag 'Patiënt en professional, samen sterker' UZ Gent 1 december 2016 19u Bijdrage gedeputeerde Couckuyt, met als titel: Vermaatschappelijking van zorg: het belang van zelfzorg en gebruikersparticipatie

Nadere informatie

Grensvlakken zvw/wmo/wlz

Grensvlakken zvw/wmo/wlz Grensvlakken zvw/wmo/wlz Waar lopen klanten en wijkverpleegkundigen tegenaan en hoe lossen we dat op? Menzis: Esther van Dijk en Rachel Mosselaar Gemeenten: Clariss Bakker Midden Groningen (31 mei) Elise

Nadere informatie

Notitie dagbesteding inkoop 2021

Notitie dagbesteding inkoop 2021 Notitie dagbesteding inkoop 2021 De toekomst van dagbesteding in Amsterdam is een complex onderwerp met grote maatschappelijke relevantie, waarbij diverse belanghebbenden zijn betrokken. In 2016 hebben

Nadere informatie

Herstructurering Sociaal Domein

Herstructurering Sociaal Domein Herstructurering Sociaal Domein Arnold Peters, Programmaleider Herstructurering Sociaal Domein Sabrina Eijk, Programmaleider De gezonde Wijk Introductie; van Decentralisatie naar Transformatie Voor wie

Nadere informatie

Iedereen doet mee. Voorjaarsconferentie 2014 Reinier van Arkel groep. Anne-Marie Eeftink

Iedereen doet mee. Voorjaarsconferentie 2014 Reinier van Arkel groep. Anne-Marie Eeftink Iedereen doet mee Voorjaarsconferentie 2014 Reinier van Arkel groep Anne-Marie Eeftink Inhoud Aanleiding Participatie ladder Maatschappelijk Steun Systeem Werkarrangement Filmpje Aanleiding WMO = Wet maatschappelijke

Nadere informatie

P l a t f o r m M a n t e l z o r g A m s t e r d a m VISIEDOCUMENT & PRIORITEITEN 2015 2017. PMA geeft mantelzorger een stem

P l a t f o r m M a n t e l z o r g A m s t e r d a m VISIEDOCUMENT & PRIORITEITEN 2015 2017. PMA geeft mantelzorger een stem P l a t f o r m M a n t e l z o r g A m s t e r d a m VISIEDOCUMENT & PRIORITEITEN 2015 2017 PMA geeft mantelzorger een stem Mantelzorgen doe je niet alleen Amsterdam, februari 2015 1 INHOUDSOPGAVE 1.

Nadere informatie

Ik sta er niet meer alleen voor!

Ik sta er niet meer alleen voor! Ik sta er niet meer alleen voor! Zelfredzaamheid en eigen kracht zijn centrale begrippen in onze participatiesamenleving. Eén gezin, één plan, één hulpverlener is al uitgangspunt van beleid. Daaraan wordt

Nadere informatie

De bibliotheek actief in het sociale domein. Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij

De bibliotheek actief in het sociale domein. Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij De bibliotheek actief in het sociale domein Veranderende wetten en de rol van de bibliotheek daarbij Programma Wetten op een rij: Wet Langdurige Zorg (Wlz) Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015 (Wmo

Nadere informatie

Subsidieplafonds Subsidieplafonds 2016

Subsidieplafonds Subsidieplafonds 2016 Subsidieplafonds Subsidieplafonds 1 0360_15 Subsidieplafonds V1 Subsidieplafonds 2 Subsidieplafonds Beoogd Maatschappelijk Effect stelling Bedrag Jaarlijkse subsidie Samenredzaamheid 1. Ambitie Bewoners

Nadere informatie

Decentralisaties Ook de gemeente Waddinxveen heeft er mee te maken. Wat houden de decentralisaties in? Waar komt het vandaan? Waarom? 7 Oktober 2014 Waar komt het vandaan? Samen voor elkaar: de samenleving

Nadere informatie

Maatschappelijke steunsystemen een plaatsbepaling. Jaap van Weeghel, Trimbos-instituut

Maatschappelijke steunsystemen een plaatsbepaling. Jaap van Weeghel, Trimbos-instituut Maatschappelijke steunsystemen een plaatsbepaling Jaap van Weeghel, Trimbos-instituut NVSPV, 28 november 2002 Vermaatschappelijking Doel: Bevorderen dat mensen met psychische beperkingen kunnen deelnemen

Nadere informatie

De Sociale Staat van Nederland

De Sociale Staat van Nederland De Sociale Staat van Nederland Uitdagingen voor praktijk, onderzoek en opleidingen in de langdurige zorg Ben Sajet Centrum, 22 april 2016 Kim Putters Is Nederland een participatiesamenleving? Verdeling

Nadere informatie

Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013

Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013 Samenvatting Klanttevredenheidsonderzoek Wmo en de Benchmarks Wmo resultaten over 2013 Klanttevredenheidsonderzoek Het KTO is een wettelijke verplichting wat betreft de verantwoording naar de Gemeenteraad

Nadere informatie

Aandacht voor iedereen. De Kanteling en ambulantisering: wat heeft u eraan? Mei 2013

Aandacht voor iedereen. De Kanteling en ambulantisering: wat heeft u eraan? Mei 2013 Aandacht voor iedereen De Kanteling en ambulantisering: wat heeft u eraan? Mei 2013 Welkom Programma: Korte kennismaking Informatie over: Veranderingen ZVW, AWBZ, WMO, generalistische basisggz Het idee

Nadere informatie

Regeerakkoord bruggen slaan en de transitie AWBZ

Regeerakkoord bruggen slaan en de transitie AWBZ Regeerakkoord bruggen slaan en de transitie AWBZ De 12 gemeenten in Brabant Noordoost-oost (BNO-o) hebben samen met een groot aantal instellingen hard gewerkt aan de voorbereidingen voor de transitie AWBZ.

Nadere informatie

VISIE WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING 2012-2015 BOEKEL, LANDERD, SINT-OEDENRODE UDEN EN VEGHEL

VISIE WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING 2012-2015 BOEKEL, LANDERD, SINT-OEDENRODE UDEN EN VEGHEL VISIE WET MAATSCHAPPELIJKE ONDERSTEUNING 2012-2015 BOEKEL, LANDERD, SINT-OEDENRODE UDEN EN VEGHEL Inhoudsopgave: Voorwoord... 1 1. Visie: door KANTELING in BALANS...2 1.1 De kern: Eigen kracht en medeverantwoordelijkheid

Nadere informatie

Ruimte maken voor Empowerment nu en straks in de WMO. Rehabilitatiegongres Utrecht 17 april 2013

Ruimte maken voor Empowerment nu en straks in de WMO. Rehabilitatiegongres Utrecht 17 april 2013 Ruimte maken voor Empowerment nu en straks in de WMO Rehabilitatiegongres Utrecht 17 april 2013 Introductie Stichting Beschermende Woonvormen Utrecht Bestuurder en ervaringsdeskundige Samenwerken aan ruimte

Nadere informatie

Veranderingsprocessen en vernieuwing in het sociale domein. Marike Hafkamp, MSc Apeldoorn, 30 oktober 2014

Veranderingsprocessen en vernieuwing in het sociale domein. Marike Hafkamp, MSc Apeldoorn, 30 oktober 2014 Veranderingsprocessen en vernieuwing in het sociale domein Marike Hafkamp, MSc Apeldoorn, 30 oktober 2014 1 De landelijke ontwikkelingen Regeerakkoord: Decentralisaties naar gemeenten: 1. AWBZ begeleiding,inkomensondersteuning,

Nadere informatie

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen

Raadsvoorstel. Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen Raadsvoorstel Onderwerp: Vrijwillige inzet in Velsen 2014-2017 Datum raadsvergadering 06-02-2014 Portefeuillehouder(s) R.G. te Beest W.E. Westerman Registratienummer Rs13.00783 Ambtenaar K. Bruijns Datum

Nadere informatie

Opening, voorstellen. Introductie op de proeftuin. Aanpak en resultaten. Werkwijze. Film aanpak. Micro-analyses. Praktijk voorbeeld

Opening, voorstellen. Introductie op de proeftuin. Aanpak en resultaten. Werkwijze. Film aanpak. Micro-analyses. Praktijk voorbeeld Programma Opening, voorstellen Introductie op de proeftuin Aanpak en resultaten Werkwijze Film aanpak Micro-analyses Praktijk voorbeeld Vragen en discussie Waarom? Wat is Proeftuin Ruwaard? Een vitale

Nadere informatie

Opening, voorstellen. Introductie op de proeftuin. Aanpak en resultaten. Werkwijze. Film aanpak. Micro-analyses. Praktijk voorbeeld

Opening, voorstellen. Introductie op de proeftuin. Aanpak en resultaten. Werkwijze. Film aanpak. Micro-analyses. Praktijk voorbeeld Programma Opening, voorstellen Introductie op de proeftuin Aanpak en resultaten Werkwijze Film aanpak Micro-analyses Praktijk voorbeeld Vragen en discussie Waarom? Wat is Proeftuin Ruwaard? Een vitale

Nadere informatie

Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg Activiteitenplan 2018

Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg Activiteitenplan 2018 Aedes-Actiz Kenniscentrum Wonen-Zorg Activiteitenplan 2018 Transitie naar programmatische brede samenwerking op wonen, welzijn, zorg Inleiding 2018 is een transitiejaar voor het Aedes-Actiz Kenniscentrum

Nadere informatie

Welzijn in Baarn Visie op welzijn

Welzijn in Baarn Visie op welzijn Welzijn in Baarn 2012-2015 Visie op welzijn Waarom een visie op welzijn? De uitgangspunten van de visie op welzijn moeten het kader bieden om de komende jaren prioriteiten te stellen bij de inzet van de

Nadere informatie

Rapportage tot Stichting welzijn Zundert ( SWZ)

Rapportage tot Stichting welzijn Zundert ( SWZ) Rapportage 1-1-2017 tot 31-12-2017 Stichting welzijn Zundert ( SWZ) Inleiding De hieronder staande rapportage geeft een (cijfermatig) inzicht van de werkzaamheden van de Stichting Welzijn Zundert. De vraag

Nadere informatie

VISIE OP DAGBESTEDING EN WERK DICHTERBIJ

VISIE OP DAGBESTEDING EN WERK DICHTERBIJ VISIE OP DAGBESTEDING EN WERK DICHTERBIJ Visie Dichterbij: Dichterbij schept voorwaarden waardoor mensen met een verstandelijke beperking: - leven in een eigen netwerk temidden van anderen - een eigen

Nadere informatie

Tussenevaluatie uitvoeringskader Wmo dagbesteding Bestedingen van de Dag

Tussenevaluatie uitvoeringskader Wmo dagbesteding Bestedingen van de Dag Tussenevaluatie uitvoeringskader Wmo dagbesteding 2016-2020 Bestedingen van de Dag Gemeente Nederweert, oktober 2018 Foto Nederweert24, twee inwoners bij een toestel in de beweegtuin 2 Inhoudsopgave 1.

Nadere informatie

Stand van zaken Sociaal Domein

Stand van zaken Sociaal Domein Stand van zaken Sociaal Domein Van transitie naar transformatie Gemeenteraad 27 oktober 2016 Voorbereiding Inhoud 2013 2020 Implementatie en borging Transformatie 1-1-2015 transitie heden Waar staan we

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma D66 Maastricht 2014-2018. Samen Sterker

Verkiezingsprogramma D66 Maastricht 2014-2018. Samen Sterker Samen Sterker Samenleven > niet gelijk, maar gelijkwaardig > aantrekkelijke, ecologische woonstad > iedereen een eerlijke kans op de arbeidsmarkt Samenleven Mensen zijn niet allemaal gelijk, maar wel gelijkwaardig.

Nadere informatie

Een eigen huis... M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C. van Campen (SCP) A.E.G. Dorrestein (PON)

Een eigen huis... M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de Boer (SCP) C. van Campen (SCP) A.E.G. Dorrestein (PON) Een eigen huis... Een eigen huis... Ervaringen van mensen met verstandelijke beperkingen of psychiatrische problemen met zelfstandig wonen en deelname aan de samenleving M.H. Kwekkeboom (red.) A.H. de

Nadere informatie