Rokin Kosmopolitische grandeur

Transcriptie

1 Rokin Kosmopolitische grandeur Project 1012 Conceptvisie op de toekomstige invulling van het Rokin, de Oude Turfmarkt en stegen

2 Colofon Deze brochure kwam tot stand in opdracht van de gemeente Amsterdam. Tekst: Stadsdeel Centrum, afdeling Communicatie vdhtxt.com Vormgeving en druk: ATP Digitale Media Foto s: Gemeente Amsterdam Ingrid de Groot J. van Hertum Trazar 3D visualisatie Oplage: 800 Maart 2011

3 Project 1012 In 2009 stelden de stadsdeelraad Centrum en de gemeenteraad van Amsterdam de Strategienota Coalitieproject 1012 vast. In deze nota staat de ambitie van de gemeente Amsterdam voor postcodegebied 1012 beschreven. Hoofddoelen van dit project zijn het terugdringen van de criminaliteit in het gebied en het opwaarderen van de entree van Amsterdam. Zo n grote aanpassing vindt niet van de ene op de andere dag plaats. Om ervoor te zorgen dat de beoogde verandering plaatsvindt en beklijft, gaat de gemeente de komende tien jaar aan de slag met diverse projecten. Straatgerichte aanpak Een van de methoden om het gebied op te waarderen, is de zogenoemde straatgerichte aanpak. Deze aanpak heeft als doel om een aantal straten in het 1012-gebied economisch te versterken. Het is de bedoeling dat het eenzijdige aanbod in een straat afneemt en plaats maakt voor kwalitatief hoogwaardige ondernemingen. Dit komt de diversiteit in het gebied ten goede. Proces Vertegenwoordigers van de Vereniging Ondernemers Rokin (VOR), een aantal vastgoedeigenaren, stadsdeel Centrum en de straatmanager Rokin hebben het afgelopen jaar gewerkt aan een conceptvisie voor het gebied. Wij horen graag van u als bewoner, ondernemer of belanghebbende wat u van de visie vindt. Deze brochure geeft de hoofdlijnen van de visie weer. KEIZERRIJK JDE PUI HAND NIEUWEZIJDS VOORBURGWAL BOOG GEDMEPTE BEGIJNEN SLOOT VOETBOOG HEILIGEWEG PALEIS ST. LUCIEN J. ROELEN KALVER TAK SPUI ENGE KAPELST. WATER KALVER ROKIN ROKIN BRUGST. OU DE VELST. BROERS NES ST. WIJDE POORTJE PIETERS POORT GEBED TURFMARKT STR. ZONDER END NES HAL ENGE POORT GRIMBURGWAL P.JACOBSZ. STERPAD OUDEZIJDS HUIS PIJL OUDEZIJDS DAM OUDEMANHUIS- POORT STEEN- HOUWERS- VOORBURGWAL SERVET VOORBURG ST. AGNIETEN. OUDEZIJDS MUNT- PLEIN LANGE- DRAAG- TURF- WIJDE KAPEL- DUIFJES- GAPER- SPAAR- POT PAPEN- BROEKS- KALFS- CELLE- LOMBARD- KUIPERS- BEREN- ST.BAR- LOMBARD- ST.PIETERS- NADORST- MIE- TEN- BEURS- HER- ST.PIETERS- P.JACOBSDWARS- BINNENGAST- VENDEL WAL NIEUWE DOELEN PRINSEN HOFSSTEE ACHTERBURGWAL S Joris Bokhove en Rob Stam Projectleiding Straatgerichte Aanpak Gemeente Amsterdam SINGEL Figuur 1. Gebiedsafbakening BEGIJN- HOF ROZEN- BOOM- BEGIJNEN- SLAGERS- OLIE-

4 Visie Het Rokin, Oude Turfmarkt en stegen zijn in 2020 het kosmopolitisch hart van Amsterdam. Een grootstedelijke ambiance maakt de metropool er voelbaar. Het gebied is aantrekkelijk voor jong en oud, toerist en Amsterdammer. Met een straatbeeld dat wordt gedomineerd door bijzondere winkels, vaak van topmerken, zonnige terrassen en een horeca-aanbod dat zich kenmerkt door kwaliteit en diversiteit. Mensen uit heel Nederland en daarbuiten komen straks naar het Rokin voor het onderscheidende winkelaanbod. De binnenstedelijke allure en dynamiek bieden ruimte aan winkels en nieuwe winkelformules die nog niet of nauwelijks in Nederland aanwezig zijn. Verbinding Nes-Rokin en Wallengebied De Nes en het Rokin versterken elkaar straks door een betere verbinding. De Nes is dan zichtbaarder als theater- en cultuurstraat door aantrekkelijkere stegen tussen Nes en Rokin en het realiseren van functies met een ingang aan zowel de Nes als het Rokin. Dit leidt ook tot betere verbindingen met het erachter gelegen Wallengebied. Kosmopolitisch wonen Het aantal woningen in het hoge en middensegment aan het Rokin is toegenomen, vooral boven winkelpanden. Horeca met grootstedelijke allure Op het Rokin komen diverse horecagelegenheden die passen bij het grootstedelijke karakter van het gebied. Goede restaurants, wijnbars en koffiezaken aan de oostzijde van het Rokin en de Oude Turfmarkt. Deze zonzijde wordt ingericht als plein met veel groen, terrassen en ruimte voor flaneren. Waarom deze visie? De gemeente Amsterdam en ondernemers op het Rokin maken zich anno 2011 zorgen over de toenemende leegstand en de groei van het aantal winkels in het lagere segment souvenirwinkels, massagesalons en minisupermarkten. De straatgerichte aanpak werkt aan opwaar -dering van het economisch profiel van het gebied door samen te werken met ondernemers, vastgoedeigenaren, straatmanager en nieuwe investeerders. Verbinding Rokin-Kalverstraat De dwarsverbindingen tussen de westzijde van het Rokin en de Kalverstraat worden aantrekkelijker gemaakt door een verbetering van de openbare ruimte in de stegen. Passanten kunnen via veilige en goedverlichte stegen of via doorlopende panden naar de Kalverstraat lopen. Verbeteren van de uitstraling Naast het aantrekken van nieuwe functies en ondernemingen wil Amsterdam ook het gevelbeeld in het gebied verbeteren. Bijvoorbeeld door het aanbrengen van gevelverlichting aan

5 Artist impression van het Rokin na aanleg van de Rode Loper. de Oude Turfmarkt, het actiever handhaven van reclamerichtlijnen en het opknappen en schoonmaken van gevels. Belangrijke verkeersader Het Rokin blijft een belangrijke verkeersader. Zo komt er het drukst bezochte metrostation van de Noord/Zuidlijn en worden er aantrekkelijke verbindingen voor voetgangers gerealiseerd. Bij het metrostation Rokin hoort een ondergrondse parkeergarage en fietsenstalling. NRC en Fortis In 2012 vestigt NRC zich aan het Rokin. Dit is een belangrijke ontwikkeling die bijdraagt aan het nieuwe Rokin. Een ander prominent gebouw is het voormalige Fortis-pand. Dit gebouw biedt alle ruimte voor woningen, winkels, horeca en misschien wel een restaurant of club. Rode Loper Zowel de westzijde van het Rokin (voetgangersgebied voor winkelend publiek) als de oostzijde (pleinfunctie) worden ingericht met duurzame materialen met een hoogwaardige uitstraling. Het tracé Damrak Rokin Vijzelstraat / Vijzelgracht - Ferdinand Bolstraat wordt zo een entree van Amsterdam met allure. De herinrichting van de Rode Loper kan als een vliegwiel werken voor de economie en ruimtelijke kwaliteit van het Rokin. Het toekomstige pand van het NRC Handelsblad.

6 Over het Rokin Historie Het Rokin kende vroeger een tweedeling tussen een stille oostzijde en de meer levendige westzijde. Na haar ontstaan in de 15 e eeuw als aangeplempte kade aan de Amstel ontwikkelde de westzijde zich tot de boulevard van Amsterdam. Winkels, clubs en andere horecavoorzieningen vulden het straatbeeld. Daartegenover kenmerkte de oostzijde zich door kantoorgebouwen, banken en een bibliotheek. Tussen is een deel van de Amstel op het Rokin gedempt. Dit om de verkeersdoorstroming tussen de Munt en de Dam te verbeteren. Uiteindelijk levert de demping niet veel meer op dan een parkeerplaats. Rokin Rak-in: de vaart binnen de dam. Het rak buiten de dam is het Damrak. Bereikbaarheid De grootschalige bouwactiviteiten rond het metrostation voor de Noord/Zuidlijn én het verdwijnen van vrijwel alle parkeerplaatsen hebben geleid tot een verslechterde bereikbaarheid van de winkels en bedrijven op het Rokin. Ligging Ondanks de neerwaartse spiraal waarin het Rokin zich de laatste jaren bevindt, spreekt de straat tot de verbeelding van bewoners, bezoekers en ondernemers. Dit komt door de schaalgrootte, het brede profiel, grootstedelijkheid en door de functie van het Rokin als verbinding tussen Noord en Zuid Amsterdam. In de toekomst bevindt ook de Noord/Zuidlijn zich onder het Rokin als verbinding tussen Amsterdam-Noord, de binnenstad, de Pijp en Amsterdam-Zuid. Huidig straatbeeld Winkelaanbod De mondaine uitstraling die het Rokin begin 20 e eeuw nog kenmerkte, brokkelt steeds verder af. Door de verslechterde bereikbaarheid zijn in de afgelopen jaren het veilinghuis en diverse gerenommeerde winkels verdwenen, waardoor de samenstelling van het winkelend publiek veranderde. Souvenirwinkels, winkels van telefoonbedrijven en massagesalons bepalen helaas steeds meer het imago. Aan de oostkant van het Rokin is de financiële sector met het vertrek van Fortis verdwenen. Deze veranderingen in het winkelaanbod hebben een negatief effect op de uitstraling en het aanzien van de straat. Dit effect wordt versterkt door een groeiende leegstand van kantoorgebouwen en winkelpanden. Beide trends maken pandeigenaren en ondernemers ongerust. Verbindingen Hoewel de ruimtelijke relatie tussen Rokin en Kalverstraat nog weinig wordt benut, is daar wel potentie voor. De tussenliggende stegen verbinden de twee straten met elkaar. Van oudsher is de verbinding met de Nes (oostzijde) zwakker. De functies van deze straten sluiten momenteel niet goed op

7 Ruiterbeeld Wilhelmina bij de Langebrugsteeg elkaar aan. Daarnaast is de zichtbaarheid van stegen die Nes en Rokin verbinden voor verbetering vatbaar. Er is voor de Nes een aparte visie ontwikkeld die nauw aansluit op de visie voor het Rokin. Ook de geringe aantrekkingskracht van het Rokin vanaf de Dam vraagt aandacht. Panden Aan het Rokin staan diverse opvallende en beeldbepalende panden. Het Herediumgebouw, het oude Fortiskantoor, het blok waarin de Amsterdam Dungeon zich bevindt en het voormalige veilinghuis van Sotheby s bijvoorbeeld. Deze en andere gebouwen bieden door hun zichtlocatie, door hun schaalgrootte of door hun functie een sleutelrol bij het herinrichten van het Rokin. In de conceptvisie zijn ze daarom tot strategisch pand benoemd. Aanpak Het realiseren van de in deze brochure geschetste plannen lukt alleen door een gezamenlijke inzet van vastgoedeigenaren, ondernemers, gemeente en stadsdeel en door het inzetten van alle mogelijke instrumenten. De verwachting is dat het Rokin binnen enkele jaren aantrekkelijk wordt voor bedrijven en bezoekers. In de tussentijd is het van belang om maatregelen te nemen die de vestiging van criminogene functies en de verdere verschraling stoppen. De overheid en de markt zullen daartoe samen aan de slag gaan. Nu vragen vooral de toenemende leegstand, de bereikbaarheid van de winkels en de ontwikkeling van de oostzijde van het Rokin om maatregelen. Met het nieuwe bestemmingsplan 1012 worden de wenselijke ontwikkelingen voor het Rokin mogelijk gemaakt. Zo kunnen de functies in belangrijke strategische panden worden beperkt of verruimd. Verder is het mogelijk om te sturen op de economische functies die zich aan het Rokin en Oude Turfmarkt bevinden.

8