COMITÉ DE MONITORING ESTIMATIONS CONTRÔLE BUDGÉTAIRE

Transcriptie

1 Bruxelles, le 6 juillet 2012 SERVICE MACROBUDGETAIRE Votre courrier du: Vos références: Nos références: Annexe: SMB/GDS/2012/152 COMITÉ DE MONITORING ESTIMATIONS CONTRÔLE BUDGÉTAIRE JUILLET 2012

2 TABLE DES MATIÈRES 1 INTRODUCTION Synthese Economische omgeving ENTITEIT I Federale overheid Synthese Fiscale ontvangsten De niet-fiscale ontvangsten Afdrachten van fiscale ontvangsten Van totale ontvangsten naar rijksmiddelenbegroting Les dépenses primaires De interestlasten Van begrotings- naar vorderingensaldo Sécurité sociale Synthèse Le régime des salariés Le statut social des indépendants Les soins de santé Solde consolidé et corrections SEC ENTITEIT II

3 1 Introduction Dans le cadre du contrôle budgétaire de juillet 2012, le Conseil des Ministres a demandé au comité de monitoring de réaliser pour le 6 juillet 2012, en tenant compte des paramètres de la version provisoire de juin 2012 du budget économique 2013, un rapport global relatif à la situation des finances publiques belges pour l année Pour ce qui concerne l entité I, les estimations sont effectuées à politique et législations constantes et sont basées sur les données des différentes administrations/services. Pour ce qui concerne les communautés et les régions, il a été tenu compte de leurs propres budgets ou ajustements budgétaires. La méthode utilisée est celle employée dans le cadre d un exercice budgétaire traditionnel : les différentes données sont appréhendées de la même façon qu elles le seraient dans les documents budgétaires, si bien qu un lien direct peut ainsi être effectué entre les recettes fiscales, les cotisations sociales, les recettes transférées à d autres pouvoirs,... 3

4 1.1 Synthese Zowel in de initiële begroting als bij de begrotingscontrole is de regering uitgegaan van de doelstelling om het vorderingentekort van de gezamenlijke overheid in 2012 te beperken tot 2,8% van het BBP. Deze doelstelling werd nog bevestigd in het eind april bij de Europese Commissie ingediende stabiliteitsprogramma. De macro-economische parameters die aan de basis liggen van de doorgevoerde actualisatie zijn globaal genomen positiever voor de overheidsfinanciën dan deze gehanteerd bij de begrotingscontrole. Van de herziening van de groeiraming naar boven toe kan men mechanisch een gunstig effect verwachten op de overheidsontvangsten. Het later vallen in de tijd van de overschrijding van de spilindex geeft dan weer aanleiding tot een vermindering van de uitgaven. Voor de interpretatie van de cijfers en vooral de evolutie ten opzichte van de begrotingscontrole is het belangrijk om er rekening mee te houden dat de bij de begrotingscontrole zowel op het niveau van de sociale zekerheid als van de federale overheid ingeschreven conjunctuurcorrectie nu op nul werd gezet. Op basis van de geactualiseerde cijfers komt men nu tot een geraamd vorderingensaldo voor de gezamenlijke overheid van 2,9% van het BBP. Of een afwijking ten opzichte van de bij de begrotingscontrole vooropgezette doelstelling van 214 miljoen EUR. Voor entiteit I wordt een lichtjes slechter vorderingensaldo opgetekend ten belope van 78 miljoen EUR. Dit is het resultaat van een gedetailleerde actualisatie van de cijfers van de federale overheid en de sociale zekerheid. Op het niveau van entiteit II wordt, op basis van de hier gehanteerde cijfers, uitgegaan van een slechter vorderingensaldo ten belope van 136 miljoen EUR. Zoals verder in deel 3 wordt uitgelegd baseert het monitoringcomité zich voor de gemeenschappen en gewesten op hun eigen begrotingsdoelstellingen en voor de lokale overheden op de meest recente ramingen (in dit geval deze van de Nationale Bank van België). 4

5 Tabel 1: Het vorderingensaldo Réalisations Ajusté Estim. Différence Différence Différence Différence Verwezenl. Aangepast Raming Verschil Verschil Verschil Verschil (1) (2) (3) (3) vs. (1) (3) vs. (2) (3) vs. (1) (3) vs. (2) Pouvoir public fédéral ,8-3,9 Sécurité sociale , ,3 Entité I ,3-0,8 Communautés et Régions ,6 7,6 Administrations locales ,3-25,7 Entité II ,4-9,0 Ensemble des pouvoirs publics ,9-2,0 In % bbp Pouvoir public fédéral -3,4-2,4-2,5 Sécurité sociale -0,1 0,0 0,1 Entité I -3,4-2,4-2,4 Communautés et Régions -0,2-0,2-0,2 Administrations locales 0,0-0,2-0,3 Entité II -0,3-0,4-0,4 Ensemble des pouvoirs publics -3,7-2,8-2,9 En millions EUR En millions EUR En % In miljoen EUR In miljoen EUR In % Verder in de nota worden de geactualiseerde cijfers - in het bijzonder voor entiteit I - meer in detail besproken. Door het mechanisme van de bijzondere dotatie zou het saldo van de sociale zekerheid in ESR-termen in principe moeten herleid worden tot een evenwicht. Teneinde de verschillen met de cijfers begrotingscontrole duidelijk zichtbaar te maken werd deze dotatie in de hier gehanteerde cijfers behouden op haar niveau van de begrotingscontrole. Bij de begrotingscontrole besliste de regering ook om een aantal uitgaven te bevriezen en te voorzien in een mobiliseerbare ontvangst. De hier gehanteerde cijfers houden geen rekening met de bevriezing. De geactualiseerde cijfers liggen in de lijn van recente ramingen van het Federaal Planbureau en de Nationale Bank van België. Het monitoringcomité wil er de aandacht op vestigen dat er nog altijd moet rekening worden gehouden met een grote onzekerheidsmarge. Volgende punten kunnen in dit verband aangehaald worden: De kasresultaten van de fiscale ontvangsten zijn na 5 maand ongeveer in lijn met de budgettaire verwachtingen. Toch mag men zich niet laten misleiden door het feit dat het ondertussen al juli is en het jaar dus al over half weg is. In het beste geval kon voor de raming gebruikt gemaakt wordt van de kasresultaten voor de eerste 5 maanden. Voor bvb. belangrijke fiscale ontvangsten betekent dit dat men in ESR-termen nog maar over 3 of 4 maanden van realisaties beschikt. Dit blijft een zwakke basis om zonder meer conclusies te trekken op jaarbasis. In het bijzonder beschikken we voor de directe 5

6 belastingen alleen over de gegevens van de eerste schijf van voorafbetalingen en voor de BTW. Hoewel de economische vooruitzichten ten opzichte van een paar maanden geleden in positieve zin werden bijgesteld blijven deze een belangrijke bron van onzekerheid. Bepaalde stromen opgenomen in de ramingen moeten nog integraal of grotendeels gerealiseerd worden. Dit is bvb. het geval voor het voorziene interim-dividend van Bpost, het geraamde interim-dividend van Belgacom, de stortingen door de energieproducenten (voor 550 miljoen EUR van de ingeschreven 800 miljoen EUR), de opbrengst die moeten voortvloeien uit de statuutswijziging van het Beroepskrediet, de bijkomende responsabiliseringsbijdrage te betalen door de gemeenschappen en gewesten. Het effect of de realisatiegraad van bepaalde bij de initiële of bij de begrotingscontrole besliste maatregelen is niet altijd makkelijk te evalueren. Het is belangrijk om op te merken dat deze ook op verschillende manieren in de hier gehanteerde ramingen werden opgenomen. De bij de begrotingscontrole ingeschreven onderbenutting op het niveau van de primaire uitgaven werd geëvalueerd. Deze lijkt realiseerbaar, maar een permanente opvolging is aan te bevelen. Voor de sociale zekerheid was het moeilijker om op basis van het beschikbaar cijfermateriaal een evaluatie te maken van de haalbaarheid van de onderbenutting van de beheerskosten. Bij een normale uitvoering van de begroting zou de vooropgestelde onderbenutting haalbaar moeten zijn. Deze zal echter sterk afhankelijk zijn van de realisatiegraad van projecten. Een strikte opvolging, zoals voorzien in de betreffende circulaire is hier geboden. De onzekerheid kan voor een deel ingeperkt worden door een verdere opvolging van de uitvoering van de begroting en de implementatie van de bij de initiële begroting en begrotingscontrole genomen maatregelen. 6

7 1.2 Economische omgeving Dit hoofdstuk schetst de context waarbinnen de Belgische economie functioneert. Voor het internationale niveau zijn de cijfers gebaseerd op publicaties van het IMF en de Europese Commissie. Voor het Europese niveau werden de cijfers van beide instellingen nog aangevuld met die van de Europese Centrale Bank. Wat betreft de Belgische cijfers is gebruik gemaakt van documenten van het Federaal Planbureau, de Nationale Bank en de Europese Commissie. Dit hoofdstuk behandelt eerst de wereldeconomie, vervolgens deze op Europees niveau en ten slotte ook nog de Belgische macro-economische toestand. Economie in de wereld In januari 2012 voorspelde het IMF in zijn update van de World Economic Outlook een groei van de wereldeconomie met 3,3 %. Dat deze groei lager lag dan vorige ramingen was volgens het IMF vooral te wijten aan de recessie binnen de eurozone. In de World Economic Outlook van april 2012 wordt de groei van de mondiale economie in 2012 positief bijgesteld tot 3,5 %. Deze positieve correctie ten opzichte van de vorige raming is zowel te danken aan betere vooruitzichten voor de geïndustrialiseerde economieën als voor de opkomende industrielanden. Wat betreft deze eerste groep landen is er een versnelling van de groei van 1,2 % naar 1,4 %. Zowel in de Verenigde Staten als in Japan neemt de groei voor 2012 toe, respectievelijk van 1,8 % naar 2,1 % en van 1,7 % naar 2 %. Voor Japan vormt de heropbouw na de tsunami van maart 2011 een belangrijke economische motor. Daarnaast ziet ook Canada zijn economie groeien met 2,1 %, ten opzichte van 1,8 % bij een eerdere raming. Wat betreft de opkomende industrieën is er voor 2012 globaal een verbetering vast te stellen van 5,4 % naar 5,7 %. Deze verbeterde raming vindt plaats ondanks een status quo ten opzichte van vorige ramingen voor China (8,2 %) en Brazilië (3,0 %), alsook een tragere groei van de Indiaanse economie van 7,0 % naar 6,9 %). De economieën van Mexico en Zuid-Afrika groeien verder in 2012, respectievelijk van 3,5 % naar 3,6 % en 2,5 % naar 2,7 %. De economische groeiverwachtingen voor Rusland in 2012 worden bijgesteld van 3,3 % naar 4,0 %. Voor de groei in Azië zal het herstel van Japan en Thailand (na de overstromingen) een positieve impact hebben op de vraag in de andere landen. Negatieve spillovers van uit de eurozone, zo verwacht het IMF, zullen in grote mate teniet worden gedaan door soepeler monetair beleid en minder streng begrotingsbeleid. 7

8 In haar European Economic Forecast van april 2012 stelt de Europese Commissie een groei van de wereldeconomie van 3,3 % voorop voor Dit is een negatieve correctie van 0,2 pp ten opzichte van de ramingen van het najaar De volatiele en stijgende olieprijzen zijn ondermeer een rem op de wereldeconomie en vormen een risico voor mondiale groei. De groei in de opkomende industrieën blijft hoger liggen dan in de Westerse economieën, maar onderling blijven er grote verschillen bestaan aangaande macro-economische ontwikkelingen en economische motoren. Economie in de Europese Unie / eurozone Ook voor de Europese Unie en de eurozone heeft het IMF positievere vooruitzichten voor 2012, respectievelijk van -0,1 % naar 0 % en -0,5 % naar -0,3 %. Het IMF blijft ondanks deze positieve correctie zeer voorzichtig in zijn ramingen wegens het zwakke economische vertrouwen en de strenge financiële/budgettaire controle. De Europese Commissie daarentegen heeft haar vooruitzichten voor 2012 negatief bijgesteld ten opzichte van een eerdere raming in het najaar van In haar European Economic Forecast van april 2012 raamt de EC dat de economie binnen de eurozone met 0,3 % zal krimpen, ten opzichte van een 0,5 % groei bij haar eerdere publicatie. Voor de Europese Unie in haar geheel stelt de Commissie haar raming voor 2012 bij van een groei van 0,6 % (in november 2011) naar een nulgroei (in april 2012). De groeiverwachtingen voor alle Europese lidstaten zijn negatief bijgesteld (met uitzondering van Luxemburg, Slowakije en Polen). Voor de belangrijkste Europese economieën zijn de groeiverwachtingen voor 2012: Tabel 2: Groei in een aantal EU-landen bbp % verschil tov raming najaar 2011 Duitsland 0,7% -0,1% Frankrijk 0,5% -0,1% Italië -1,4% -1,5% Nederland -0,9% -1,4% Spanje -1,8% -2,5% VK 0,5% -0,1% Bron: EC 8

9 Met betrekking tot de inflatie in de eurozone voor 2012 verwacht de EC dat deze op 2,4 % zal uitkomen, wat 0,7 pp hoger is dan geraamd in de herfst van Voor de Europese Unie in haar geheel zal de inflatie 0,6 pp hoger liggen en uitkomen op 2,6 % in Eurozone (in %) Tabel 3: Macro-economische vooruitzichten eurozone 2012 Europese Commissie IMF Europese Centrale Bank 02/ / / / / / Bbp-groei -0,3-0,3-0,5-0,3-0,5 >< 0,3-0,5 >< 0,3 Inflatie 2,1 2,4 1,6 2 2,7 2,3 >< 2,5 Bovenstaande tabel zet de twee laatste ramingen van de drie instellingen naast elkaar. De Europese Centrale Bank houdt voor de groei van het bbp vast aan haar ramingen van februari. De inflatie voor 2012 wordt iets lager ingeschat. Economie in België In juni heeft het FPB een voorlopige en korte update van de economische begroting gepubliceerd. Indien deze update naast de economische begroting voorafgaand aan de initiële begroting 2012 (september 2011) en de 1 e begrotingscontrole (februari 2012) wordt gelegd, levert dat onderstaande tabel op. 9

10 Tabel 4: Macro-economische gegevens economische Wijzigingspercentages in volume, tenzij anders vermeld 2012 ini (sep/2011) e con (feb/2012) Monitoring (juni/2012) Consumptieve bestedingen van de particulieren 1,2-0,1 0,3 Consumptieve bestedingen van de overheid 1,7 0,9 0,6 Brutovorming van vast kapitaal 2,5 0,7 1,5 (a) Bedrijfsinvesteringen 2,6 0,9 2,2 (b) Overheidsinvesteringen 7,2 11,6 6,6 (c) Investeringen in woongebouwen 0,8-3,2-1,8 Totaal van de nationale bestedingen 1,6 0,3 0,5 Uitvoer van goederen en diensten 4 0,5-0,3 Invoer van goederen en diensten 4 0,7-0,3 Netto-uitvoer (bijdrage tot de groei van het bbp) 0,1-0,2 0 Bruto binnenlands product in volume 1,6 0,1 0,5 nominaal 3,9 2,3 2,6 Nationaal indexcijfer der consumptieprijzen 2 2,7 2,7 Gezondheidsindex 2,1 2,7 2,6 Reël beschikbaar inkomen van de particulieren 1,9-1 -0,6 Spaarquote van de particulieren (in % van het beschikbaar inkomen) 17,1 15,7 15,5 Evolutie werkgelegenheid (in duizendtallen) 29,8 6,4 20,5 Werkgelegenheidsgraad (in %) 63, ,1 Werkloosheidsgraad (Eurostatstandaard, in %) 7,4 7,5 7,3 Saldo lopende rekening (betalingsbalans, in % van het bbp) -0,3-1 -0,8 Bron: FPB Met betrekking tot de groei, die in februari nog sterk naar beneden werd gecorrigeerd, zijn de ramingen van het FPB in juni optimistischer. Met een verwachte groei van 0,5 % voor 2012 gaat het Planbureau ook uit van een hogere groei dan deze die Europese Commissie voor België vooropstelt. In haar European Economic Forecast van april 2012 verwacht de Commissie een nulgroei van de Belgische economie. De raming van de Nationale Bank van België sluit met een groei van 0,6 % eerder aan bij die van het Planbureau. 10

11 In februari ging het federaal planbureau nog uit van een nominale BBP-groei van 2,3%. Deze werd nu herzien tot 2,6%. Noteer dat de regering door het inschrijven van een negatieve conjunctuurcorrectie bij de begrotingscontrole eigenlijk is uitgegaan van een nominale groei van 2,1%. Voor de inflatie in 2012 behoudt het FPB haar raming van februari 2012 van 2,7 %. De Nationale Bank en de Europese Commissie hebben respectievelijk een raming van 2,6 % en 2,9 % voor België. De gezondheidsindex neemt licht af van 2,7 % naar 2,6 %. De overschrijding van de spilindex in oktober die bij de begrotingcontrole werd voorzien, wordt in de raming van juni verschoven naar december. De werkloosheidgraad (eurostatstandaard) voor 2012 wordt geraamd op 7,3 % wat beter is dan beide vorige ramingen 7,4 % in september 2011 en 7,5 % in februari Daarnaast is ook de creatie van nieuwe jobs opmerkelijk gestegen ten aanzien van de cijfers van februari Toen ging het FPB uit van nieuwe jobs in 2012, nu is dit cijfers verhoogt tot Hierdoor zal de werkgelegenheid toenemen met 0,1 pp tot 64,1 %. Ook de Nationale Bank en de Europese Commissie gaan uit van een werkloosheidgraad van 7,5 à 7,6 %. De overige cijfers wijzen nog op een groei in de consumptieve besteding en van de particulieren van 0,3 %, waar in februari nog een krimp van 0,1 % was vooropgesteld. De consumptieve besteding van de overheid daarentegen neemt af van 0,9 % naar 0,6 %. Daarnaast worden ook de ramingen voor de overheidsinvesteringen naar beneden bijgesteld van 11,6 % in februari naar 6,6 % nu. De bedrijfsinvesteringen zullen echter toenemen van 0,9 % naar 2,2 %, ook de krimp van de investering in woongebouwen zal minder groot zijn dan eerder geraamd -1,8 % in plaats van -3,2 %. Bij de ramingen van februari werd nog uitgegaan van een negatieve bijdrage van de netto-uitvoer tot de BBP-groei. In de raming van juni wordt er zowel voor de uitvoer als de invoer uitgegaan van een inkrimping met 0,3%. De netto-uitvoer heeft dus geen impact op de BBP-groei. 11

12 2 ENTITEIT I 2.1 Federale overheid Synthese Bij de begrotingscontrole was voor de federale overheid uitgegaan van een vorderingentekort van 2,4 % van het bbp of miljoen EUR. Op basis van de hier gehanteerde cijfers komt men nu tot een geraamd tekort van 2,5 % van het bbp of miljoen EUR. Of m.a.w. een verslechtering van 352 miljoen EUR. Tabel 5: Vorderingensaldo Federale overheid In miljoen EUR In mio EUR Verschil Verschil %Verschil %Verschil (1) (2) (3) (3) vs. (1) (3) vs. (2) (3) vs. (1) (3) vs. (2) vs vs Realisaties BC Monitoring Monit vs BC Monit vs BC Primaire uitgaven ,2 0,0 Interestlasten (economisch) ,2-1,2 Totale fiscale ontvangsten ,9-0,1 Fiscale overdrachten ,5-0,1 EU ,8-3,1 G&G ,8-0,2 Sociale zekerheid ,4 0,3 Andere (effectisering, CREG, politiezones, ) ,1 26,1 Fiscale rijksmiddelen ,7 0,0 Niet-fiscale rijksmiddelen ,2-2,1 Rijksmiddelen ,2-0,4 Saldo exclusief ESR-correcties ,9-1,2 Overgangscorrecties ,1-9,6 Vorderingensaldo federale overheid ,8-3,9 In % bbp Primaire uitgaven 11,6 12,0 12,0 Interestlasten (economisch) 3,1 3,3 3,2 Totale fiscale ontvangsten 25,4 26,5 26,5 Fiscale overdrachten 16,1 15,6 15,6 EU 0,7 0,7 0,7 G&G 10,5 10,7 10,6 Sociale zekerheid 4,7 4,2 4,2 Andere (effectisering, CREG, politiezones, ) 0,2 0,1 0,1 Fiscale rijksmiddelen 9,4 10,9 10,9 Niet-fiscale rijksmiddelen 1,8 2,7 2,6 Rijksmiddelen 11,1 13,6 13,6 Saldo exclusief ESR-correcties -3,6-1,7-1,7 Overgangscorrecties 0,2-0,8-0,8 Vorderingensaldo federale overheid -3,4-2,4-2,5 Al bij al zijn de verschillen met de cijfers begrotingscontrole relatief gering. De interestlasten worden nu een 148 miljoen EUR lager ingeschat. De fiscale ontvangsten op kasbasis worden lichtjes lager ingeschat, maar dit wordt grotendeels gecompenseerd door lagere afdrachten. Bij de niet-fiscale ontvangsten moet er ondertussen wel rekening gehouden worden met een aantal belangrijke minderontvangsten, de raming werd dan ook met een 213 miljoen EUR naar beneden toe herzien. Ook de ESR-correcties ondergingen een iets ingrijpender herziening en worden nu een 274 miljoen negatiever ingeschat. De bij de begrotingscontrole ingeschreven negatieve 12

13 conjunctuurcorrectie (184,5 miljoen EUR) werd nu geschrapt. Anderzijds werd een negatieve correctie op de fiscale ontvangsten van 284 miljoen EUR ingeschreven om de impact van een aantal verschuivingen van ontvangsten tussen 2011 en 2012 te corrigeren. In afwachting van een beslissing terzake wordt er voorzichtigheidshalve geen rekening gehouden met de 250 miljoen EUR voorzien voor de usurperende bevoegdheden. Er moet nog eens beklemtoond worden dat er geen aanpassing van de bijzondere dotatie aan de sociale zekerheid werd doorgevoerd en dat de cijfers ook geen rekening houden met de door de regering besliste bevriezing van bepaalde uitgaven Fiscale ontvangsten Tabel 6: De fiscale ontvangsten En millions EUR En millions EUR En % In miljoen EUR In miljoen EUR In % Réalisations Ajusté Estim. Différence Différence Différence Différence Verwezenl. Aangepast Raming Verschil Verschil Verschil Verschil (1) (2) (3) (3) vs. (1) (3) vs. (2) (3) vs. (1) (3) vs. (2) Taxe de circulation ,6 0,0 Taxe de mise en circulation ,9 0,0 Eurovignette ,9 0,0 Taxe compensatoire des accises ,5 0,0 Taxe sur les jeux et paris ,2 0,0 Taxe sur les appareils automatiques de divertissement ,3 5,5 Précompte immobilier ,4 0,0 Précompte mobilier ,7-0,4 dividendes ,5-0,4 autres ,9-0,4 rôles ,8 0,0 prélèvement État de résidence ,2 0,0 Cotisation sur les hauts revenus du patrimoine ,0 Participation des travailleurs ,5 0,0 Versements anticipés ,3-1,2 Rôles ,6 19,8 sociétés ,8 24,5 personnes physiques ,4-3,1 impôt des non-résidents ,3 23,0 Précompte professionnel ,2-0,7 source ,3-0,6 rôles ,0-13,0 Divers ,5-1,4 Total impôts directs ,6 0,1 Droits de douane ,1-3,1 Accises ,7 2,7 Total droits de douane et accises ,2 1,4 TVA ,0-0,3 pure ,7-0,4 taxes assimilées au timbre ,9 1,6 Droits d'enregistrement ,1-4,7 régionaux ,1-4,8 non régionaux ,4 0,0 Divers et amendes ,5-4,6 régionaux ,0 0,0 non régionaux ,7-4,7 Total TVA, enregistrement et divers ,8-1,0 Droits de succession ,5 4,7 Total recettes fiscales ,9-0,1 De Studiedienst van Financiën heeft de ontvangsten voor de voornaamste belastingscategorieën herraamd Nota SED/CV/TL/2012/

14 Volgende tabel geeft de nominale groei weer van de belastbare basissen van de economische begrotingen van februari en juni, zoals die worden gehanteerd bij de macro-economische methode. Tabel 6B: Nominale groei van de belastbare basissen van de macro-economische methode De fiscale ontvangsten voor 2012 worden momenteel geraamd op miljoen EUR. Het verschil ten opzichte van de begrotingscontrole bedraagt ongeveer -54 miljoen EUR (-0,1 %), toen de fiscale ontvangsten 2012 licht hoger werden begroot op miljoen EUR. In vergelijking met de in 2011 gerealiseerde fiscale ontvangsten ( miljoen EUR) wordt een toename opgetekend van 6,9 % ( miljoen EUR). De aangehaalde cijfers hebben betrekking op de fiscale ontvangsten op kasbasis. Ten opzichte van de begrotingscontrole werden ook de ESR-correcties grondig aangepast. Zo wordt nu rekening gehouden met een negatieve ESR-correctie van 380 miljoen EUR om de verschuiving van kohieren vennootschapsbelasting van december 2011 naar januari 2012 te neutraliseren. Er wordt een positieve correctie ingeschreven van 96 miljoen EUR aangezien de BTW-ontvangsten in januari 2012 negatief werden beïnvloed door de anticipatie in 2011 op een aantal regeringsmaatregelen. De bij de begrotingscontrole ingeschreven conjunctuurprovisie wordt nu op nul gezet. Al deze aanpassingen situeren zich bij de overgangscorrecties die verder nog worden besproken. 14

15 Hieronder worden de belangrijkste verschillen ten opzichte van de begrotingscontrole besproken: De kohieren vennootschappen worden nu 589 miljoen EUR (+24,5 %) hoger ingeschat. Let wel deze aanpassing wordt gedeeltelijk geneutraliseerd door het inschrijven van een negatieve ESR-correctie ten belope van 380 miljoen EUR. Naast de verschuiving van ontvangsten van 2011 naar 2012 speelt ook de trend van de laatste jaren van proportioneel stijgende kohieren en dalende voorafbetalingen mee, die wordt gevoed door historisch lage belastingsvermeerderingen in geval van ontoereikende voorafbetalingen en door de verslechterde financiële toestand van veel ondernemingen. De kohieren vennootschappen zouden met miljoen EUR stijgen ten opzichte van Na 5 maand wordt reeds een toename met miljoen EUR opgetekend. De kohieren natuurlijke personen worden een 155 miljoen EUR (-3,1 %) negatiever ingeschat dan bij de begrotingscontrole. De raming is gebaseerd op de gerealiseerde ontvangsten na 5 maanden en de schatkistramingen voor de volgende 3 maanden. Voor de resterende 4 maanden werd, net als bij de budgetcontrole, onder meer rekening gehouden met de impact van een bijkomende versnelling van de kohieren (300 miljoen EUR). Daarnaast wordt ook rekening gehouden met de stijging van de impact van belastingverminderingen (inclusief het anticipatie-effect voor energiebesparende investeringen eind 2011) en met de besliste maatregelen. De ontvangsten aan voorafbetalingen worden nu een 120 miljoen EUR (-1,2%) lager ingeschat. Dit ligt in lijn met de vastgestelde evolutie na 5 maand. De ontvangsten aan bedrijfsvoorheffing (bronheffing) werden met 252 miljoen EUR (-0,6 %) naar beneden toe herzien. Ook hier werd rekening gehouden met de realisaties na 5 maand en de schatkistramingen voor de maand juni. De ontvangsten voor de tweede jaarhelft werden geraamd, rekening houdend met de evolutie van het gemiddeld nominaal loon, de tewerkstelling en een proratisering van de impact van bepaalde maatregelen. De ontvangsten aan douanerechten worden op basis van de realisaties na 5 maand met 67 miljoen EUR naar beneden toe herzien. Er werd nog geen rekening gehouden met de aanzuivering door de Europese Commissie van in het verleden te veel afgedragen douanerechten. De ontvangsten aan accijnzen werden met 203 miljoen EUR (+2,7 %) naar boven toe herzien. Deze raming is gebaseerd op de realisaties na 5 maanden aangevuld met de schatkistramingen voor juni en voor de resterende zes maanden de gedesaggregeerde 15

16 methode. De sterke toename wordt voor een belangrijk deel verklaard door het feit dat in de loop van 2012 duidelijk is geworden dat de wijziging van de betalingsmodaliteiten in 2011 aanleiding gegeven heeft tot belangrijke verschuivingen. Verder bevatten de cijfers na 5 maand reeds voor 70 miljoen EUR BLEU-ontvangsten, bij de begrotingscontrole waren deze begroot op 87 miljoen EUR. De raming voor de ontvangsten aan zuivere btw werd met 117 miljoen EUR (-0,4 %) naar beneden toe herzien (let wel samen te zien met positieve ESR-correctie van 96 miljoen EUR). Op het niveau van de gewestelijke belastingen werd de raming van de registratierechten met 196 miljoen EUR naar beneden toe aangepast. De ontvangsten aan successierechten werd dan weer een 102 miljoen EUR hoger ingeschat. De diverse ontvangsten en ontvangsten uit boetes worden nu een 49 miljoen EUR lager ingeschat De niet-fiscale ontvangsten Tabel 7: De niet-fiscale ontvangsten En millions EUR En millions EUR En % In miljoen EUR In miljoen EUR In % Réalisations Ajusté Estim. Différence Différence Différence Différence Verwezenl. Aangepast Raming Verschil Verschil Verschil Verschil SPF/Départements (1) (2) (3) (3) vs. (1) (3) vs. (2) (3) vs. (1) (3) vs. (2) Chancellerie du Premier Ministre ,3-5,6 Budget et Controle de la Gestion ,4 6,4 P & O ,0 Justice ,6 0,9 Intérieur ,5 1,0 Affaires étrangères ,2 1,5 Défense ,0 3,8 Police fédérale et fonctionnement intégré ,2-2,7 Finances ,6-2,5 Régie des Bâtiments Emploi,Travail et Concertation sociale ,6 0,1 Sécurité sociale ,3 4,1 Santé publique ,4 0,0 Économie, Classes moyennes et Énergie ,0-1,9 Mobilité et Transports ,6 0,8 Intégration sociale ,0 0,2 Politique scientifique ,6-64,9 Recettes non fiscales ,7-2,1 dont recettes courantes ,4-2,8 dont recettes de capital ,1-0,6 Recettes non fiscales transférées ,7 0,0 Recettes non fiscales Voies et Moyens ,2-2,1 Codes ,1 0,7 Recettes non fiscales Voies et Moyens excl. codes ,5-3,3 De niet-fiscale ontvangsten voor 2012 worden momenteel geraamd op miljoen EUR. Ten opzichte van de aangepaste begroting bedraagt het verschil van de ramingen -213 miljoen EUR (-2,1%). Ongeveer 22 miljoen EUR wijzigingen bevinden zich bij code8-verrichtingen en 16

17 hebben dus geen impact op het vorderingensaldo. De verschillen ten opzichte van de begrotingscontrole zijn hoofdzakelijk gesitueerd bij de FOD Financiën (-220 miljoen EUR): De bijdrage van de financiële instellingen aan het Bijzonder Beschermingsfonds voor deposito s worden nu geraamd op 998 miljoen EUR in plaats van miljoen EUR (-59 miljoen EUR). De methode voor de berekening van de bijdragen is ondertussen aangepast, er wordt nu gebruik gemaakt van een risicoscore om de bijdragen van de financiële instellingen te ramen ; Voor de inningskosten terugbetaald door de EU was 540 miljoen EUR voorzien, deze raming werd opgetrokken tot 572 miljoen EUR (+32 miljoen EUR); Het aandeel van de Staat in het resultaat van de Nationale Bank van België bedraagt niet 825 miljoen EUR maar wel 686 miljoen EUR (-139 miljoen EUR); Het voorziene bedrag voor dividenden van de deelnemingen van de Staat in de financiële instellingen neemt af van 249 miljoen EUR naar 205 miljoen EUR (-44 miljoen EUR); De nalatigheidsinteresten bij de directe belastingen stijgen van 7 miljoen EUR naar 21 miljoen EUR (+15 miljoen EUR); Voor de opbrengst uit interesten van leningen toegekend door de Schatkist aan financiële instellingen of aan vreemde Staten wordt er een toename voorzien van 347 miljoen EUR naar 358 miljoen EUR (+12 miljoen EUR); Voor niet-fiscale ontvangsten uit verbeurdverklaringen wordt een lagere ontvangst ingeschreven dan begroot: -50 miljoen EUR. Het betreft de bij de begrotingscontrole voorziene betere en snellere inning bij verbeurdverklaringen waarvoor het nog niet duidelijk is of het COIV (Centraal Orgaan voor de inbeslagneming en de verbeurdverklaring) dit zal realiseren. De bedragen voor interim-dividenden van Belgacom (82,6 miljoen EUR) en Bpost (46,1 miljoen EUR) 2 evenals de storting van de energieproducenten (800 miljoen EUR) 3 werden behouden op hun bij de begrotingscontrole geraamde niveau. Er wordt nu voorzien dat er merkelijk meer niet-fiscale ontvangsten zouden worden gerealiseerd in 2012 dan voor 2011 ( miljoen EUR of +53,7 %). Dit is in grote mate te wijten aan het feit dat in 2011 geen grote terugbetalingen door financiële instellingen opgenomen waren (zoals - 2 Daarnaast werd er ook nog 48,7 miljoen EUR voorzien als ontvangst bij de FPIM. - 3 Waarvan 250 miljoen EUR reeds gestort. 17

18 de nu gebruikte hypothese van 2,33 miljard EUR voor 2012), er ook minder ontvangsten van garanties waren en er geen enkele bijdrage van de energiesector op 2011 kon worden geboekt. Voor dat laatste moet er worden aan herinnerd dat een vastgesteld recht maar ontstaat bij de inwerkingtreding van de verplichting of dus de datum van afkondiging van de wet (in casu 08/01/2012). Op ESR-basis wordt dus voor 2012 rekening gehouden met een bijdrage van de energiesector ten belope van 800 miljoen EUR (550 miljoen EUR met betrekking tot het jaar 2012 en 250 miljoen EUR met betrekking tot 2011). Zoals steeds wordt slechts een klein gedeelte van de niet-fiscale ontvangsten afgedragen. Hiervoor werd de 43 miljoen EUR van de begrotingscontrole overgenomen Afdrachten van fiscale ontvangsten Een belangrijk deel van de federaal geïnde fiscale ontvangsten wordt afgestaan aan andere overheden of aan andere overheidsinstellingen. Tabel 8: Afdrachten fiscale ontvangsten En millions EUR En millions EUR En % In miljoen EUR In miljoen EUR In % Réalisations Ajusté Estim. Différence Différence Différence Différence Verwezenl. Aangepast Raming Verschil Verschil Verschil Verschil (1) (2) (3) (3) vs. (1) (3) vs. (2) (3) vs. (1) (3) vs. (2) UE ,8-3,1 TVA ,2-3,3 Droits de douane ,1-3,1 Communautés et Régions ,8-0,2 Impôts régionaux ,6-1,3 Impôt des personnes physiques et TVA ,6 0,0 Sécurité sociale ,4 0,3 Gestion globale travailleurs ,1 0,4 Gestion globale travailleurs indépendants ,7 0,8 INAMI-soins de santé ,1 0,0 ONSSAPL et autres ,9-0,3 Maribel social et CSSS ,9 0,3 Autres ,1 26,1 Titrisation ,7 0,0 Zones de police ,2 0,0 Fonds des calamités ,0 0,0 Creg ,9 0,0 Fonds MEVA ,0 242,9 Apetra ,4 0,0 Transferts de recettes fiscales ,5-0,1 Recettes fiscales Voies et Moyens ,7 0,0 De afdrachten worden nu op miljoen EUR geraamd dit is een 40 miljoen EUR minder dan bij de begrotingscontrole. Merk op dat hiermee de afdrachten een kleine daling optekenen ten opzichte van de realisaties

19 De afdrachten naar de EU worden ten opzichte van de begrotingscontrole met een 84 miljoen EUR naar beneden toe herzien. Enerzijds als gevolg van een herraming van de aan de EU door te storten BTW (-17 miljoen EUR), anderzijds door een minder hoge inschatting van de ontvangsten aan douanerechten (- 67 miljoen EUR), welke integraal doorgestort worden aan de EU. De aan de gemeenschappen en gewesten over te dragen middelen tekenen een daling op van 92 miljoen EUR in vergelijking met de begrotingscontrole. Dit weerspiegelt uitsluitend de geactualiseerde raming van de federaal geïnde gewestelijke belastingen. De raming van de ontvangsten aan registratierechten werd op basis van de realisaties over de eerste 5 maanden naar beneden toe herzien (196 miljoen EUR). Dit wordt gedeeltelijk gecompenseerd door een hogere inschatting van de successierechten (102 miljoen EUR). Er wordt van uitgegaan dat er zoals gebruikelijk geen tweede aanpassing van de rijksmiddelenbegroting komt en dat bijgevolg de in toepassing van de bijzondere financieringswet aan de gemeenschappen en gewesten door te storten personenbelasting en BTW behouden blijven op het niveau van de begrotingscontrole. Rekening houdend met de hogere inschatting van de BBP-groei (0,5 % in plaats van 0,1 %) zouden de doorstortingen een 112 miljoen EUR hoger uitvallen indien deze nu effectief zouden aangepast worden. De aan de sociale zekerheid over te dragen fiscale ontvangsten worden nu een 50 miljoen hoger ingeschat. De herraming van de BTW-ontvangsten geeft aanleiding tot beperkt lagere overdrachten aan de sociale zekerheid. Dit effect wordt echter te niet gedaan door een stijging van de alternatieve financiering voor de gezondheidszorgen die via de globale beheren verloopt (+ 83 miljoen EUR). De afdrachten opgenomen onder de rubriek andere worden nu op 411 miljoen EUR geraamd. Dit is een toename van 85 miljoen EUR tov de initiële begroting. Bepaalde van deze afdrachten werden niet herraamd. Er was wel een belangrijke aanpassing voor de financiering van het zogenaamde MEVA-fonds, dit werd opgetrokken van 35 naar 120 miljoen EUR. Eind mei was er al 105 miljoen EUR toegewezen aan het fonds. Let wel dit bedrag is voor het grootste deel ESR-aanrekenbaar op

20 2.1.5 Van totale ontvangsten naar rijksmiddelenbegroting Tabel 9: Van totale ontvangsten naar rijksmiddelen En millions EUR En millions EUR En % In miljoen EUR In miljoen EUR In % Réalisations Ajusté Estim. Différence Différence Différence Différence Verwezenl. Aangepast Raming Verschil Verschil Verschil Verschil (1) (2) (3) (3) vs. (1) (3) vs. (2) (3) vs. (1) (3) vs. (2) Total des recettes ,0-0,2 Total des transferts ,5-0,1 Recettes Voies et Moyens ,2-0,4 De totale ontvangsten worden nu geraamd op miljoen EUR of 266 miljoen EUR minder dan bij de begrotingscontrole. Deze minderontvangst wordt voor een beperkt deel goedgemaakt door lagere afdrachten (- 40 miljoen EUR). De rijksmiddelenontvangsten worden nu op miljoen EUR geraamd, dit is een 226 miljoen EUR minder dan bij de begrotingscontrole Les dépenses primaires 2012 Tableau 10: Aperçu des dépenses primaires En millions EUR En millions EUR En % In miljoen EUR In miljoen EUR In % Réalisations Ajusté Estim. Différence Différence Différence Différence Verwezenl. Aangepast Raming Verschil Verschil Verschil Verschil (1) (2) (3) (3) vs. (1) (3) vs. (2) (3) vs. (1) (3) vs. (2) Dépenses primaires ,2 0,0 Crédits ,2 0,0 Total Cellule Autorité ,9 0,0 Total Cellule Sociale ,6 0,0 Total Cellule Économique ,6 0,0 Provision globale ,0 Sous-utilisation ,0 20

21 Tableau 11: Crédits des départements (En millions EUR) Budgets Budget ajusté Estimation Dotations 498,2 498,2 Chancellerie du Premier Ministre 107,6 107,8 Budget et Contrôle de la Gestion 33,4 33,5 Personnel et Organisation 58,7 58,8 Technologie de l'information et de la Communication 34,7 34,7 Justice 1.841, ,3 Intérieur 831,3 831,8 Affaires étrangères et Coop. Développement 1.909, ,6 Défense nationale 2.720, ,9 Police fédérale et fonctionnement intégré 1.782, ,4 Finances 1.883, ,3 Finances - Crédit FMI 1.847, ,7 Finances - Participation MES 1.112, ,7 Régie des Bâtiments 782,2 785,7 TOTAL CELLULE AUTORITÉ , ,4 Pensions 9.020, ,8 Emploi, Travail et Concertation sociale 598,9 599,3 Sécurité sociale , ,3 Dotation trajectoire / équilibre sécurité sociale 4.041, ,4 Santé publique, Sécurité 326,8 327,0 Intégration sociale 1.663, ,2 TOTAL CELLULE SOCIALE , ,0 Économie, PME, Classes moyennes et Énergie 381,7 381,8 Mobilité et Transport 3.455, ,5 Politique scientifique 597,6 597,6 TOTAL CELLULE ÉCONOMIQUE 4.434, ,8 Provisions 245,9 238,4 Crédits de liquidation , ,6 sous-utilisation -850,0-850,0 Dépenses primaires , ,6 21

22 Les crédits de liquidations pris en compte dans l estimation de 2012 sont basés sur les crédits du contrôle budgétaire de mars 2012 (budget ajusté 2012). Pour le détail des crédits de liquidation par départements, il a été tenu compte des arrêtés de transfert de la provision interdépartementale. A fin mai, elle a fait l objet d une redistribution entre différents départements à concurrence de 7,5 millions EUR au niveau des crédits de liquidation. Suite au passage du SPF Finances sous Fedcom en 2011, les crédits départementaux comptent des charges d intérêt transférées du budget de la dette vers le SPF Finances (68,2 millions EUR). Etant donné qu il ne s agit pas vraiment de dépenses primaires, ces 68,2 millions EUR ont été réintégrés dans les charges d intérêt. Les crédits de dépenses primaires totales s élèvent ainsi à millions EUR, aussi bien pour le budget ajusté que pour l estimation Dans les dépenses primaires, il n est pas tenu compte d une dépense supplémentaire de 25,5 millions EUR correspondant à un premier paiement que la Belgique doit effectuer en 2012 au profit de la Grèce dans le cadre de l exécution du second volet négocié au sein de l Eurogroupe en vue du rétablissement des finances publiques et de l économie grecques. Ce second volet concerne la rétrocession à la Grèce des produits financiers constatés par les Banques centrales sur les titres qu elles ont acquis pour soutenir la Grèce. Il s agit d une dépense à impact sur le solde SEC. Cette dépense devrait vraisemblablement être inscrite au budget de la dette et est dès lors inclue dans les corrections de passage. Il est à noter que le gouvernement devra se prononcer sur plusieurs demandes de certains départements notamment l Intérieur et la Justice : le gouvernement a d ores et déjà décidé de soumettre ces dossiers au conclave. En tenant compte de la sous-utilisation de 850 millions EUR prévue au budget ajusté, on obtient des dépenses primaires 2012 estimées à millions EUR. On s est alors posé la question cruciale de voir si la sous-utilisation de 850 millions EUR est réalisable. 22

23 Estimation de la sous-utilisation des dépenses primaires Sur base des réalisations après 5 mois, il est très difficile de faire une estimation précise de la sous-utilisation des dépenses primaires. Nous avons néanmoins essayé de voir dans quelle mesure les réalisations à fin mai sont en phase avec la sous-utilisation de 850 millions EUR prévue au budget Dans le tableau ci-dessous, les crédits de dépenses primaires sont répartis en fonction de leur nature économique. A des fins de comparabilité des données entre 2011 et 2012, l acquisition de Dexia Banque Belgique en 2011 pour un montant de 4 milliards EUR et, en 2012, le financement de la quote-part de la Belgique dans le FMI à concurrence d un montant de 1.847,7 millions EUR, ainsi que la participation de la Belgique au Mécanisme Européen de Stabilité à hauteur de 1.112,7 millions EUR, ont été neutralisés. On peut ainsi remarquer que le taux d utilisation constaté selon la nature économique est assez semblable pour les années 2009 à 2011, ce qui nous permet de calculer un taux d exécution moyen par catégorie économique. Ce tableau contient également une comparaison des taux d exécution à fin mai pour les années 2011 et 2012, selon les différentes catégories économiques. Ceci nous permet de vérifier si des éléments exceptionnels ne doivent pas venir corriger le taux moyen. 23

24 Tableau 12: Estimation de la sous-utilisation Crédits totaux 2012 A fin mai Réalisations annuelles Moyenne annuelle Estimation 2012 Sousutilisation Taux à d'utilisation partir du Taux d'utilisation 2012 en % Taux d'utilisation 2011 en % Taux d'utilisation 2009 en % Taux d'utilisation 2010 en % Taux d'utilisation 2011 en % moyen en % taux moyen Sousutilisation à partir du taux 2011 Dénominations en millions EUR Salaires et charges sociales 6.413,6 46,0 50,8 98,6 98,7 98,5 98,6 89,8 96,2 Frais de fonctionnement 1.978,7 29,8 31,6 90,6 90,1 89,9 90,2 193,9 199,8 Transferts aux entreprises 3.112,7 69,5 68,0 99,4 99,2 98,9 99,2 25,9 34,2 Transferts aux ménages et asbl 2.617,8 43,9 42,7 96,7 97,2 97,8 97,2 72,4 57,6 Transferts à l'étranger 1.655,5 26,1 32,2 95,7 95,8 96,8 96,1 64,6 53,0 Transferts aux organismes autonomes ,2 56,2 54,1 99,3 98,9 99,2 99,1 97,4 89,9 Transferts aux admin. de sécurité sociale ,1 33,9 51,1 100,0 100,0 100,0 100,0 0,0 0,0 Transferts aux pouvoirs locaux 2.267,6 37,7 40,3 98,2 99,2 96,1 97,8 49,1 88,4 Transferts aux régions et communautés 1.125,5 38,2 31,2 96,7 98,9 100,0 98,5 16,5 0,0 Investissements 422,1 20,2 22,1 89,5 93,2 82,8 88,5 48,5 72,6 Octroi de crédits et participations 169,2 3,0 2,6 97,9 84,7 86,3 89,6 17,5 23,2 Divers 134,4 4,3 1,2 98,9 95,6 83,3 92,6 9,9 22,4 Provision globale 238,4 0,0 0,0 33,9 41,6 30,8 37,8 104,4 104,4 Total dépenses primaires ,6 43,9 48,6 97,7 97,6 97,2 97,5 790,1 841,8 On peut constater que : Les frais de fonctionnement sont légèrement moins utilisés qu en 2011 (-1,8 point de pourcentage) sans que ce ne soit particulièrement significatif. Les transferts évoluent de façon assez similaire à l exception des transferts à la sécurité sociale dont l utilisation accuse un retard de 17,2 pp. Ce retard devrait se résorber dans les prochains mois. Le taux d utilisation des crédits de personnel est inférieur de 4,8 pp. Il faut cependant tenir compte du fait que des corrections sont à apporter aux taux d utilisation 2011 et 2012 étant donné que les départements passés sous Fedcom en 2011 avaient 6 mois de salaires de liquidés à fin mai 2011 pour 5 mois à fin mai Pour ce qui concerne la défense, il faut tenir compte du fait que jusqu à 2011, elle fonctionnait avec des avances de fonds pour ce qui concerne les crédits de personnel. A fin mai 2011, elle avait déjà reçu 62 % des crédits de personnel contre 49,6 % à fin mai

25 Tableau 13: Corrections des crédits de personnel situation à fin mai Correction estimée Finances 6 mois 5 mois -95 affaires étran6 mois 5 mois -8 mobilité 6 mois 5 mois -5 Défense avances 6 mois -220 Justice 6 mois 6 mois Intérieur 6 mois 6 mois Si l on tient compte de tous ces éléments, le taux d utilisation des crédits de personnel est plus élevé de 0,5 pp entre mai 2012 et mai (situation à fin mai) Tableau 14: Crédits de personnel situation à fin mai avec corrections Taux d'exécution Liquidations 2012 en % 2011 Crédits Taux Liquidations d'exécution Crédits Taux Liquidations d'exécution Liquidations Départements totaux en % totaux en % 2012 en millions EUR (1) (2) (3)=(2)/(1) (4) (5) (6)=(5)/(4) 02 Chancellerie du Premier Ministre 36,0 24,6 68,5 35,2 23,9 68,1 24,6 68,5 23,9 68,1 03 Budget & Contrôle de gestion 18,2 7,8 42,6 20,8 8,5 40,9 7,8 42,6 8,5 40,9 04 P & O 20,4 8,7 42,4 20,9 8,4 40,2 8,7 42,4 8,4 40,2 05 FEDICT 3,1 1,1 35,0 3,1 1,1 35,1 1,1 35,0 1,1 35,1 12 Justice 1.327,4 663,1 50, ,2 641,7 48,8 663,1 50,0 641,7 48,8 13 Intérieur 281,2 132,9 47,2 261,2 122,5 46,9 132,9 47,2 122,5 46,9 14 Aff. étrangères & Coop. au dév. 195,3 76,8 39,3 198,0 81,3 41,0 76,8 39,3 73,3 37,0 16 Défense 1.807,4 899,9 49, , ,2 62,0 899,9 49,8 901,2 49,8 17 Police fédérale & Fct intégré 805,7 402,8 50,0 804,5 393,4 48,9 402,8 50,0 393,4 48,9 18 Finances 1.372,8 577,7 42, ,5 671,0 45,3 577,7 42,1 576,0 41,7 23 Emploi, Travail & Concert. Soc. 70,5 28,9 41,0 70,4 28,6 40,7 28,9 41,0 28,6 40,7 24 Sécurité sociale 107,8 47,6 44,2 106,4 46,5 43,7 47,6 44,2 46,5 43,7 25 Santé publique 74,9 26,8 35,8 78,5 31,7 40,4 26,8 35,8 31,7 40,4 32 Economie, Classes moy. & Energie 121,4 49,4 40,6 119,6 48,1 40,2 49,4 40,6 48,1 40,2 33 Mobilité & Transports 70,7 29,9 42,4 68,2 31,9 46,8 29,9 42,4 26,9 39,5 44 Intégration sociale 8,6 3,7 43,4 8,6 3,5 40,6 3,7 43,4 3,5 40,6 46 Politique scientifique 92,7 42,1 45,4 91,2 42,1 46,2 42,1 45,4 42,1 46,2 Total départements 6.413, ,7 47, , ,6 50, ,7 47, ,6 46,6 Taux d'exécution 2011 en % Conclusion : Sur base des taux d exécution après 5 mois, on ne semble pas s écarter de la trajectoire moyenne d exécution de ces dernières années. En se basant sur les taux d exécution 2011, on obtient une sous-utilisation estimée à 842 millions EUR en Si on se base sur les taux moyens d exécution des années 2009 à 2011, la sous-utilisation 2012 est alors estimée à 790 millions EUR. 25

26 La sous-utilisation est en outre fort dépendante de l ampleur de la sous-utilisation de la provision globale. Celle-ci a fait l objet d un examen détaillé par le SPF Budget et est actuellement estimée à environ 104 millions EUR dont 40 millions EUR provenant du gain sur les pensions et sur les dépenses primaires suite au report du dépassement de l indice pivot d octobre 2012 à décembre Par ailleurs, le Comité de Monitoring est conscient que dans le cadre de la préparation du budget 2013, certaines dépenses ont été réévaluées. De cette réévaluation, il découle que les dépenses : - du budget des pensions (transferts aux organismes autonomes) seraient inférieures de 17,6 millions EUR ; - du budget de l Intégration sociale (transferts aux pouvoirs locaux) seraient inférieures de 15,5 millions EUR. Le Comité de Monitoring estime que ces 33 millions EUR sont nécessaires pour assurer la sousutilisation de 850 millions EUR. Sur base des réalisations à fin mai, et vu le mécanisme renforcé de prudence budgétaire mis en place jusqu à la fin de l année 2012 ainsi que le blocage administratif de dépenses primaires, la sous-utilisation de 850 millions EUR prévue au budget 2012 semble réalisable mais il ne semble pas exister beaucoup de marge en la matière. 26

27 2.1.7 De interestlasten Tabel 15: De interestlasten En millions EUR En millions EUR En % In miljoen EUR In miljoen EUR In % Réalisations Ajusté Estim. Différence Différence Différence Différence Verwezenl. Aangepast Raming Verschil Verschil Verschil Verschil (1) (2) (3) (3) vs. (1) (3) vs. (2) (3) vs. (1) (3) vs. (2) Charges d'intérêt (économiques) ,2-1,2 Trésor ,2-1,2 Intérêts en provenance des dépenses primaires ,1 0,0 OIP ,9 17,0 De interestlasten op economische basis (inclusief de interestlasten van de instellingen van openbaar nut en na transfer van bepaalde interesten komende van de primaire uitgaven) worden voor 2012 nu geraamd op miljoen EUR. Bij de begrotingscontrole werden ze nog geraamd op miljoen EUR (-1,2 % of -148 miljoen EUR). In vergelijking met 2011, waarop miljoen EUR interestlasten worden aangerekend, is dit wel nog een stijging van 825 miljoen EUR of 7,2 %. Uitgedrukt in % bbp stijgen de interestlasten van 3,1 % in de aangepaste begroting naar 3,2 %. Het Agentschap van de Schuld 4 heeft zich gebaseerd op een federaal vorderingensaldo van miljoen EUR waarop een aantal correcties werden doorgevoerd om te komen tot een netto te financieren saldo van miljoen EUR: kapitaalinbreng ESM: ,7 miljoen EUR terugbetalingen van de financiële sector (incl. Kaupthing) : miljoen EUR terugbetaling van de lening RSZ-globaal beheer: +62 miljoen EUR overgang van gelopen interesten naar vervallen interesten: -280 miljoen EUR kosten buy backs: -211 miljoen EUR - 4 Synthesenota begroting Rijksschuld van 22 juni