Jaarverslag RVA 2017

Transcriptie

1 Jaarverslag RVA 2017

2 I. Conjuncturele en demografische context II. Maatregelen onder bevoegdheid van de RVA III. Impact van de reglementaire wijzigingen sinds 2012 IV. Internationale vergelijking van de arbeidsmarkt V. Budget VI. Vooruitzichten VII. Evolutie van de activiteiten m.b.t. de handhaving van het systeem VIII. Activiteiten van het FSO IX. Meer en beter doen met minder 2

3 3 I. Conjuncturele en demografische context 1. Conjuncturele context Arbeidsmarktevoluties Demografische context 18-24

4 4 1. Conjuncturele context Deel 1.1 NB: Evoluties in procent, m.u.v. conjunctuurbarometer (in punten); Grafiek links = evolutie vanaf 2007 of begin reeks. In 2017 zet de gematigde heropleving zich door die de economische conjunctuur kende tussen 2014 en Het merendeel van de conjuncturele indicatoren zijn positief. Bronnen: NBB - bbp in miljoenen kettingeuro s - referentiejaar van seizoenschommelingen en kalendereffecten gezuiverde gegevens + perscommuniqué - INR - Flash estimate en kwartaalrekeningen (meest recente trimester); maandelijkse conjunctuurenquête bij de ondernemingen seizoengezuiverde gegevens (maandgemiddelde op jaarbasis); VDAB, FOREM, Actiris, ADG - Door de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling ontvangen werkaanbiedingen uit het normale economisch circuit, met uitzondering van uitzendarbeid en uitwisseling van aanbiedingen tussen de gewestelijke diensten; Federgon Raming van het gemiddeld aantal gepresteerde uren uitzendarbeid per dag; FOD Economie Oprichting van ondernemingen in de profitsector; Fonds tot vergoeding van de in geval van Sluiting van Ondernemingen ontslagen werknemers (RVA); FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg - Collectieve ontslagen (lange reeks)

5 5 1.1 Bbp & conjunctuurbarometer Deel 1.1 Met een toename van het bbp van 1,7% op jaarbasis, noteren we een matige groei en dat voor het 4 e opeenvolgende jaar. Het groeiritme blijft echter kleiner dan wat we kenden voor de economische crisis (+ 3,6% in 2007). De conjunctuurbarometer, die gebaseerd is op een enquête die wordt afgenomen bij een steekproef van ondernemers, biedt een weergave van de manier waarop de economische wereld de conjunctuurevoluties percipieert. Is de barometer positief, dan getuigt dit van vertrouwen van de ondernemers in de positieve evolutie van de conjunctuur. Bronnen: NBB - bbp in miljoenen kettingeuro s - referentiejaar van seizoenschommelingen en kalendereffecten gezuiverde gegevens + perscommuniqué - INR - Flash estimate en kwartaalrekeningen (meest recente trimester); maandelijkse conjunctuurenquête bij de ondernemingen seizoengezuiverde gegevens (maandgemiddelde op jaarbasis);

6 6 1.2 Werkaanbiedingen Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Evol ,9% - 10,0% + 86,9% + 20,9% +30,0% +20,0% +10,0% 0,0% -10,0% -20,0% -30,0% + 26,4% + 22,0% + 12,7% + 13,9% + 12,1% + 15,3% + 13,4% + 14,1% + 9,3% + 7,3% + 9,3% + 3,5% + 0,0% + 1,3% + 2,2% - 1,2% - 1,0% - 13,0% - 13,5% - 18,5% Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew. Land Deel 1.1 Het aantal werkaanbiedingen stijgt in 2017 met 14,1% op jaarbasis. Bronnen: VDAB, FOREM, Actiris, ADG - Door de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling ontvangen werkaanbiedingen uit het normale economisch circuit, met uitzondering van uitzendarbeid en uitwisseling van aanbiedingen tussen de gewestelijke diensten

7 7 1.3 Uitzendarbeid Bedienden Arbeiders Totaal Bedienden Arbeiders Totaal Evol ,6% - 1,7% + 7,3% +12,0% +10,0% +8,0% +6,0% +4,0% +2,0% 0,0% -2,0% -4,0% -6,0% + 10,0% + 8,3% + 8,4% + 9,1% + 5,5% + 5,8% + 4,5% + 5,0% + 6,5% + 7,1% + 5,4% + 5,6% - 1,7% - 3,6% ,0% Bedienden Arbeiders Totaal Deel 1.1 Het gemiddelde aantal gepresteerde uren uitzendarbeid is 5,6% hoger dan Bron: Federgon Raming van het gemiddeld aantal gepresteerde uren uitzendarbeid per dag

8 8 1.4 Oprichting van ondernemingen Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Evol ,6% + 12,1% + 6,5% + 10,8% +14,0% +12,0% +10,0% +8,0% +6,0% +4,0% +2,0% 0,0% -2,0% -4,0% + 7,3% + 10,7% + 11,9% + 5,7%+ 6,1% + 10,6% - 0,4% - 0,2% - 0,9% - 2,5% - 1,9% - 1,2% - 2,8% Vlaams Gewest Waals Gewest + 6,7% + 2,3% + 9,5% Brussels Hfdst. Gew. + 0,1% + 5,4% + 8,1% Land + 11,2% Deel 1.1 Het aantal oprichtingen van ondernemingen daalt in 2017 op jaarbasis met 1,2%, maar blijft op één van de 3 hoogste peilen van de voorbije 10 jaar. Bron: FOD Economie Oprichting van ondernemingen in de profitsector

9 9 1.5 Faillissementen met jobverlies & verloren banen als gevolg van een faillissement Faillissementen met banenverlies Verloren banen ten gevolge van faillissementen Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Evol ,2% + 19,1% + 46,1% + 20,9% + 8,0% - 7,0% + 12,4% + 3,4% +15,0% +10,0% +5,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% + 9,2% + 9,2% + 6,8% - 5,1% - 5,1% - 4,1% - 8,4% - 10,9% - 10,6% - 13,2% Faillissementen met banenverlies Verloren banen ten gevolge van faillissementen Deel 1.1 Het aantal faillissementen is gestegen met 6,8%, maar het aantal verloren banen ten gevolge van faillissementen is gedaald met 4,1%. We noteren echter een daling van de faillissementen in het Vlaams gewest en een stijging in het Brussels H. en Waals Gewest. Bron: Fonds tot vergoeding van de in geval van Sluiting van Ondernemingen ontslagen werknemers (RVA)

10 Werknemers betrokken bij aankondiging van collectief ontslag Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew Evol ,0% - 65,5% + 38,9% - 70,0% Land Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew. Land Deel 1.1 Daling van het aantal aankondigingen collectief ontslag met 66,8% op jaarbasis. Bron: FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg - Collectieve ontslagen (lange reeks)

11 11 2. Arbeidsmarktevoluties In duizenden Binnenlandse w erkgelegenheid Loontrekkenden Zelfstandigen Werkgelegenheidsgraad (15-64 jaar) ,0% ,4% ,6% ,0% ,9% ,8% ,8% ,9% ,8% ,3% ,8% Evol ,0% + 7,3% + 11,8% + 0,8 pp. Evol ,4% + 1,4% + 1,4% + 0,5 pp. Deel 1.2 De recentste gegevens van de Nationale Bank geven een groei aan van de binnenlandse werkgelegenheid in België van 1,4% Bron: Jaarverslag NBB

12 Binnenlandse werkgelegenheid (totaal) Deel 1.2 Stijging van de binnenlandse werkgelegenheid van 1,4% t.o.v Sinds 2013 is de tewerkstelling gestegen met eenheden ( loontrekkenden en zelfstandigen) Bron: Jaarverslag NBB

13 Binnenlandse werkgelegenheid (loontrekkenden) Deel 1.2 Bron: Jaarverslag NBB

14 Binnenlandse werkgelegenheid (zelfstandigen) Deel 1.2 Bron: Jaarverslag NBB

15 Binnenlandse werkgelegenheid (index 2007) Deel 1.2 Bron: Jaarverslag NBB

16 Werkgelegenheidsgraad Deel 1.2 De hoogste werkgelegenheidsgraad in 15 jaar (62,8% in 2017 t.o.v. 59,6% in 2003), die ook wordt beïnvloed door de demografische evolutie. De stijging van de bevolking op arbeidsleeftijd is groter dan in het merendeel van de Europese landen (cf. slide 3.3). Bron: Jaarverslag NBB

17 Limosa-meldingen + 50,0% + 40,0% + 30,0% + 20,0% + 10,0% + 0,0% - 10,0% - 20,0% ,5% ,1% + 8,3% ,0% ,9% ,7% ,4% + 13,0% Verschil op jaarbasis (linkeras) Personen (rechteras) - 0,5% ,9% % gedetacheerde w erknemers (2015) Landbouw Industrie Bouw nijverheid Diensten Totaal 1. Luxemburg 5,7% 22,5% 72,8% 4,8% 8,5% 2. België 1,4% 5,1% 24,8% 1,4% 3,5% 3. Oostenrijk 0,2% 3,1% 17,0% 1,1% 2,7% 4. Zw itserland 0,3% 4,3% 10,5% 1,4% 2,2% 5. Duitsland 1,0% 1,3% 7,0% 0,5% 1,1% 6. Nederland 2,5% 2,9% 6,6% 0,6% 1,1% 7. Noorw egen 0,0% 2,8% 6,4% 0,3% 1,0% 8. Zw eden 1,3% 1,4% 7,0% 0,2% 0,8% 9. Finland 0,6% 1,4% 5,8% 0,2% 0,8% 10. Malta 0,0% 0,5% 1,0% 1,0% 0,8% 11. Frankrijk 0,1% 0,8% 4,2% 0,5% 0,7% Totaal EER + Zw itserland 0,2% 1,0% 3,8% 0,4% 0,7% Deel 1.2 De levering van buitenlandse dienstverlening en de gedetacheerde werknemers die in België werken, zijn in constante opmars. Die tewerkstelling wordt niet meegeteld bij de binnenlandse werkgelegenheid en het gaat niet om voltijds werk. Bron: RSZ & Posting of workers, Jozef Pacolet & Frederic De Wispelaere HIVA-KU Leuven, december 2016

18 18 3. Demografische context Bevolking op arbeidsleeftijd (15-64 jaar) Beroepsbevolking Evol ,3% + 7,0% Evol ,2% + 0,7% Deel 1.3 In duizend personen Bron: Jaarverslag NBB In 2017 is de bevolking op beroepsleeftijd (15-64 jaar) opnieuw gestegen met ongeveer personen t.o.v. het voorgaande jaar. Het gaat om een stijging van ongeveer 0,2%.

19 Bevolking op arbeidsleeftijd (15-64 jaar) Deel 1.3 Bron: Jaarverslag NBB

20 Beroepsbevolking Deel 1.3 Bron: Jaarverslag NBB

21 Internationale vergelijking van de evolutie van de bevolking op arbeidsleeftijd (15-64 jaar) Deel recentst beschikbare jaar (2016) Bron: Eurostat [lfsa_pganws]

22 Werkloze vrouwelijke 60+ ers (UVW-WZ + NWZ) Evol UVW - Fysieke eenheden ,9% Deel 3.4 De pensioenleeftijd voor vrouwen werd opgetrokken tot 61 jaar in 1997, tot 62 jaar in 2000, tot 63 jaar in 2003, tot 64 jaar in 2006, tot 65 jaar in 2009 en ten slotte tot 66 jaar in 2025 en 67 jaar in 2030.

23 Uitstroom aan verplichte pensioenleeftijd (64-65 jaar) van de UVW-WZ en de UVW-NWZ Evol Mannen UVW ,6% SWT ,2% Totaal ,3% Vrouw en UVW ,7% SWT ,5% Totaal ,6% Totaal ,4% Mannen Vrouwen Deel 3.4 NB: Voor het meest recente jaar gaat het om de waarde van het 1 e semester x 2.

24 3.6 Aandeel van pensionering in de totale uitstroom van UVW-WZ en UVW-NWZ van 60 jaar of ouder 24 Deel 3.4 NB: Voor het meest recente jaar gaat het om de waarde van het 1 e semester x 2.

25 25 II. Maatregelen onder bevoegdheid van de RVA 1. Tijdelijke werkloosheid Uitkeringsgerechtigde volledig werklozen UVW-WZ UVW-NWZ Betalingen voor tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen IGU Loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven Algemeen statistisch overzicht 69-75

26 26 1. Tijdelijke werkloosheid Fysieke eenheden Budgettaire eenheden Aantal verschillende w erknemers Aantal verschillende w erkgevers Dagen (totaal) Dagen (per w erknemer) Dagen (per w erkgever) Uitgaven (miljoen EUR) Gemiddelde daguitkering (EUR) ,6 180,8 460,21 58, ,8 155,5 377,50 59,34 Evol ,8% - 18,9% - 11,5% - 5,5% - 18,7% - 8,2% - 14,0% - 18,0% + 0,9% ,9-25,2-82,71 + 0, Fysieke eenheden Budgettaire eenheden Deel 2.1 T.o.v is de tijdelijke werkloosheid sterk afgenomen (-17,8% in fysieke eenheden). De afname is iets groter in budgettaire eenheden (-18,9%) omdat ook het gemiddeld aantal vergoede dagen per werknemer is gedaald (van 22,6 naar 20,8 dagen).

27 TW volgens gewest Deel De daling t.o.v is merkbaar in alle gewesten. Voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dient het beeld van de grote procentuele daling enigszins genuanceerd te worden. Vorig jaar werden er immers door werkgevers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dagen tijdelijke werkloosheid wegens overmacht ingediend naar aanleiding van de terreuraanslagen van 22 maart 2016 in Brussel en Zaventem.

28 TW volgens motief: evolutie (in vergoede dagen) Economische redenen Slecht weer Overmacht Andere waarvan schorsing bedienden Economische redenen Slecht weer Overmacht Andere Evol ,9% - 34,0% - 3,5% - 48,1% - 43,4% +120,0% +80,0% +40,0% 0,0% -40,0% -80,0% - 6,2% - 12,5%- 19,6% - 13,2% - 21,3% + 34,2% + 35,7% + 7,9% - 15,1% + 1,0% - 5,0%- 4,6% - 65,0% ,2% - 8,9% - 0,3% - 21,5% - 8,1% + 1,0% - 21,0% + 74,7% - 29,5% - 22,5%- 8,4% - 30,1% Economische redenen Slecht weer Overmacht Andere waarvan schorsing bedienden Deel 2.5 De daling t.o.v is merkbaar bij alle motieven: - 21,3% economische redenen (heropleving van de economie), - 15,1% slecht weer (zachte winter) en - 8,9% overmacht (ondanks de fipronilcrisis: slechts 5 bedrijven en 70 werknemers).

29 TW volgens reden: verhoudingen (in vergoede dagen) 6,9% 4,3% 7,9% 4,6% 8,8% 4,5% 22,6% ,2% 26,1% ,4% 27,3% ,5% Economische redenen Slecht weer Overmacht Andere Deel 2.5 Het aandeel van TW voor economische redenen is gedaald: 59,5% in 2017 t.o.v. 66,2% in 2015, terwijl het aandeel van TW wegens overmacht toegenomen is van 6,9% in 2015 naar 8,8% in 2017.

30 TW volgens bedrijfstak (in budgettaire eenheden) Bouw nijverheid Diensten Handel, banken en verzekeringen Industrie Andere Bouw nijverheid Diensten Handel, banken en verzekeringen Industrie Andere Evol ,0% + 15,1% 0,0% -20,0% -40,0% - 38,0% - 21,9% - 18,7% + 23,6% - 41,4% - 63,1% - 1,9% - 0,4% - 7,9% - 5,4% - 2,9% - 15,6% - 17,2% - 15,5% + 1,8% - 16,3%- 14,8% - 9,1% - 14,5% + 2,1% - 8,7% - 5,8% - 14,2% - 13,9% - 24,7% - 21,1% - 21,9% - 26,7% - 30,0% -60,0% Bouwnijverheid Diensten Handel, banken en verzekeringen Industrie Andere Deel 2.4 De daling t.o.v van de TW is merkbaar in alle grote bedrijfstakken: bouw (- 15,6%: zachtere winter in 2017), industrie (- 26,7%: verbeterde conjunctuur en afnemende tewerkstelling).

31 Ratio TW volgens provincie Henegouwen 13,1 % West-Vlaanderen 12,5 % Limburg 11,8 % Luxemburg 10,9 % Oost-Vlaanderen 9,3 % Luik 9,1 % Antwerpen 8,3 % Namen 7,8 % Brussels Hoofdstedelijk Gewest 5,8 % Vlaams Brabant 4,4 % Waals Brabant 4,3 % < 5% 5-<7% 7-<9% 9-<11% 11-<13% 13% en + Deel 2.1 Ratio tijdelijk werklozen (2017 verschillende personen) / tewerkgestelde werknemers op 31 december Bron tewerkgestelde werknemers: RSZ (2016)

32 TW: evolutie op langere termijn Deel 2.1; De curve van de tijdelijke werkloosheid volgt de economische conjunctuur: Meerdere pieken: maximum van budgettaire eenheden in 1981 (door de economische crisis die volgde op de tweede oliecrisis) en budgettaire eenheden in 2009 (door de financiële crisis) Dalende trend tussen 1982 en 2017: in 2017 laagste niveau na 1946

33 33 2. Uitkeringsgerechtigde volledig werklozen UVW-WZ UVW-NWZ Totaal Evol. jaar-1 UVW-WZ UVW-NWZ Totaal Evol ,8% - 53,0% - 29,4% +5,0% 0,0% + 3,7% + 0,2% + 0,8% -5,0% -10,0% -15,0% - 9,0% - 5,3% - 5,4% - 5,4% - 9,6% - 12,2% - 10,6% - 2,7% - 9,9% - 6,7% - 8,5% -20,0% - 17,2% UVW-WZ UVW-NWZ Totaal Deel 3.1 Het gemiddeld aantal UVW-WZ per maand is in 2017 gedaald met 5,4% t.o.v. vorig jaar. De UVW-NWZ zijn gedaald met 17,2%. Hun evolutie wordt bepaald door de conjunctuur, de demografie, maar ook door hervormingen om de tewerkstelling te ondersteunen en door hervormingen van het stelsel van de werkloosheidsverzekering (zie ook deel 8.5). In totaal is het aantal UVW gedaald in 2017.

34 UVW: verdeling WZ/NWZ UVW-WZ UVW-NWZ 42,3% ,6% 35,0% ,0% 26,9% ,1% 25,8% ,2% 23,3% ,7% Deel 3.1 Dalend belang van de UVW-NWZ: deze evolutie is het gevolg van de verstrengde voorwaarden inzake de toekenning van de vrijstelling van IWZ (optrekken van de leeftijdsgrens, mantelzorg,..: zie ook deel 8.5)

35 UVW (WZ en NWZ): evolutie op langere termijn Deel 3.1 Voor het eerst sedert 1981 bedraagt het gemiddeld aantal UVW (WZ en NWZ samen) per maand minder dan

36 Gedetailleerde evolutie van de UVW (WZ + NWZ) Fysieke eenheden UVW Evol Evol Evol IWZ Werkzoekend ,4% ,5% ,9% Niet-werkzoekend ,2% ,0% ,8% Gewest Vlaams Gewest ,5% ,8% ,8% Waals Gewest ,0% ,4% ,8% Brussels H Gewest ,1% ,0% ,1% Geslacht Man ,8% ,6% ,9% Vrouw ,1% ,9% ,4% Leeftijdsklasse < 25 jaar ,3% ,2% ,3% jaar ,8% ,8% ,9% 50 jaar en ouder ,6% ,9% ,3% Toelaatbaarheidsbasis Arbeid ,8% ,5% ,8% Studies ,0% ,6% ,4% Uitkeringscategorie Gezinshoofd ,9% ,6% ,6% Alleenwonend ,1% ,5% ,7% Samenwonend ,5% ,4% ,6% Andere ,2% ,6% ,6% Nationaliteit Belg ,8% ,3% ,8% Vreemdeling EU ,5% ,5% ,8% Vreemdeling niet-eu ,8% ,8% ,2% Werkloosheidsduur < 1 jaar ,5% ,0% ,1% 1 - < 2 jaar ,5% ,6% ,3% 2 jaar en meer ,9% ,4% ,3% Arbeidsgeschiktheid Normaal ,5% ,7% - - Verminderd ,6% ,1% - - Studieniveau* Laaggeschoold ,9% ,5% ,6% Middengeschoold ,2% ,7% ,0% Hooggeschoold ,6% ,1% ,4% Totaal ,5% ,1% ,4% * Met voorzichtigheid te interpreteren, gezien het studieniveau van een deel van de populatie niet bekend is. Deel 3.1 Enkel het aantal hooggeschoolde UVW is in de periode toegenomen. We dienen bij de interpretatie van deze gegevens echter voorzichtig te zijn, vermits het studieniveau voor een deel van de populatie niet bekend is.

37 Uitstroom van oudere UVW (50+) en aantal UVW van 60 jaar en ouder Uitstroom oudere UVW-WZ en UVW-NWZ (50+) jaar 7,0% 7,0% 8,1% 9,4% 9,7% 11,4% 11,4% 13,3% 14,0% 15,0% 16,9% 19,7% 22,7% 26,5% 30,5% jaar 7,2% 12,2% 12,9% 7,5% 6,9% 7,5% 6,8% 7,0% 7,2% 8,5% 7,9% 8,0% 9,6% 9,5% 11,0% 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% Aantal UVW-WZ en UVW-NWZ vanaf 60 jaar in 2017 (aantal verschillende personen) jaar jaar 0 60 jaar 61 jaar 62 jaar 63 jaar 64 jaar 65 jaar UVW-NWZ UVW-WZ Deel 3.4 Ratio van de jaarlijkse uitstroom van oudere UVW (50+) t.o.v. het totale aantal personen UVW per jaar in dezelfde leeftijdsklasse; uitstroom: betaling in (referte)maand X-1, geen betaling in (referte)maand X (verschillend aantal personen op jaarbasis). NB: voor het recentste jaar gaat het om een raming op basis van de uitstroom van het 1ste semester. Het uitstroompercentage van de 50 tot 59 jarigen stijgt progressief: 7,0% in 2003 t.o.v. 30,5% in Het uitstroompercentage van de 60-plussers is anno 2017 vergelijkbaar met dat van 2005 en bevat vooral uitstroom naar pensioen. De leeftijd voor een vrijstelling van IWZ is geleidelijk opgetrokken van 61 jaar in 2016 tot 63 jaar in 2018.

38 Niet-vergoede niet-werkende werkzoekenden in vergelijking met de UVW (WZ+NWZ) Jongeren in beroepsinschakelingstijd Andere WZ verplicht ingeschreven WZ vrijw illig ingeschreven Totaal Jongeren in beroepsinschakelingstijd Andere WZ verplicht ingeschreven WZ vrijw illig ingeschreven Evol ,9% + 81,3% + 74,7% + 58,9% Evol ,9% + 12,2% - 11,2% - 0,4% Totaal Evol UVW-WZ Totaal NVNW-WZ UVW-NWZ UVW-WZ UVW-NWZ Subtotaal NVNW-WZ Totaal Deel 3.4 Bron: gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling en berekeningen RVA. In 2017 stellen we een breuk vast in de reeks van de WZ verplicht ingeschreven en de WZ vrijwillig ingeschreven ten gevolge een technische correctie.

39 Vergelijking UVW-WZ NVNW-WZ Aantal NVNW-WZ Aantal met een uitkering in de 2 voorgaande jaren Relatief aandeel Verplicht Vrijwillig Verplicht Vrijw illig Verplicht Vrijw illig Totaal Totaal ingeschreven ingeschreven ingeschreven ingeschreven ingeschreven ingeschreven Totaal ,3% 11,8% 16,4% ,1% 12,3% 17,9% ,0% 15,8% 21,7% ,2% 15,9% 17,3% ,4% 11,3% 10,9% 25,0% 21,7% 20,0% 16,4% 17,9% 17,3% 15,0% 10,0% 10,9% 5,0% 0,0% Deel 3.4 Bron: gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling en berekeningen RVA In 2017 heeft 10,9 % van de niet vergoede WZ uitkeringen ontvangen tijdens de 2 voorafgaande jaren, tegenover 21,7 % in 2015.

40 40 3. UVW-WZ Na voltijdse arbeidsprestaties Na studies Na een vrijw illig deeltijdse betrekking SWT zonder vrijstelling van IWZ Totaal Na voltijdse arbeidsprestaties Na studies Na een vrijw illig deeltijdse betrekking SWT zonder vrijstelling van IWZ Totaal Evol ,2% - 63,2% + 6,7% ,3% - 16,8% +30,0% +20,0% +10,0% 0,0% -10,0% -20,0% + 5,0% + 2,6% - 2,8% - 4,4% - 4,5% - 0,6% - 9,4% - 13,9% - 15,0% + 4,7% + 5,7% + 0,1% - 1,6% - 2,5% + 4,9% + 8,8% + 17,8% +12,2% + 12,1% + 3,7% + 0,2% - 9,0% - 5,3% - 5,4% -30,0% -40,0% - 35,7% Na voltijdse arbeidsprestaties Na studies Na een vrijwillig deeltijdse betrekking SWT zonder vrijstelling van IWZ Totaal Deel 3.2 Het aantal UVW-WZ daalde met 5,4% in 2017

41 UVW-WZ : Verdeling volgens regime 4,4% 0,0% 4,4% 0,0% 5,3% 1,4% 5,5% 1,6% 5,7% 1,9% 28,7% ,9% ,0% ,7% ,5% ,9% 69,6% 79,3% 80,2% 81,0% Na voltijdse arbeidsprestaties Na studies Na een vrijwillig deeltijdse betrekking SWT zonder vrijstelling van IWZ Deel 3.2 Ten gevolge verschillende reglementaire hervormingen is het aandeel UVW-WZ na studies gevoelig afgenomen sinds 2007

42 UVW-WZ volgens gewest Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Evol ,5% - 28,2% - 12,8% - 16,8% Werkloosheidsgraad ,7% 18,3% 20,5% 11,4% ,9% 12,1% 15,9% 8,5% Deel ,0% +5,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% + 6,8 % + 3,4 % + 2,4 % - 1,9 % - 1,6 % - 1,8 % - 4,3 % - 5,2 % - 4,9 % - 4,8 % - 5,3 % - 5,4 % - 7,5 % - 6,9 % - 9,0 % - 10,7 % - 12,5 % In 2017 daalde het aantal UVW-WZ met 4,9% in het Vlaams, met 7,5% in het Waals en met 1,8% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In de periode van 2007 tot 2017 daalde het aantal UVW-WZ meer in Wallonië en Brussel dan in Vlaanderen. De werkloosheidsgraad blijft echter meer dan 2x groter in die beide gewesten. Aangezien de werkloosheidsgraad berekend wordt op basis van refertemaanden, zal de graad voor het volledige jaar 2017 pas gekend zijn van zodra de indieningsmaand maart 2018 beschikbaar is. Vandaar dat hierboven de werkloosheidsgraad van de maand juni 2017 vergeleken wordt met de werkloosheidsgraad van het volledige jaar ,8 % + 3,7 % + 0,2 % Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew. Land

43 UVW-WZ volgens geslacht +8,0% +6,0% +4,0% +2,0% 0,0% -2,0% -4,0% -6,0% -8,0% -10,0% -12,0% + 6,2% + 3,7% + 1,3% + 1,0% + 0,2% - 1,1% - 5,2% - 5,7% - 5,5% - 5,1% - 5,3% - 5,4% - 7,6% - 9,0% - 10,7% Mannen Vrouwen Totaal ,9% ,8% Mannen Vrouwen Evol Werkloosheidsgraad Mannen Vrouw en 10,1% 12,8% 9,0% 8,0% - 1,2-4,8 Deel 3.2 De werkloosheid bij de vrouwen is gevoelig gedaald ondanks de stijging van de actieve populatie bij de vrouwen.

44 UVW-WZ volgens de leeftijdsklasse < 25 jaar jaar jaar 60 jaar en ouder Totaal < 25 jaar jaar jaar 60 jaar en ouder Totaal Evol ,3% - 24,5% + 4,0% + 584,6% - 16,8% +70,0% +60,0% +50,0% +40,0% +30,0% +20,0% +10,0% 0,0% -10,0% -20,0% -30,0% + 5,2% - 8,6% - 18,7% - 13,0% - 16,4% + 3,8% - 1,1% - 5,3%- 5,9% - 11,7% + 1,6% + 7,4% - 1,9% - 7,2%- 10,1% + 25,3% + 9,0% + 41,1% + 44,0% + 59,9% + 3,7% + 0,2% - 9,0% - 5,3%- 5,4% <25 jaar jaar jaar 60 jaar en ouder Totaal +700,0% +600,0% +500,0% +400,0% +300,0% +200,0% +100,0% 0,0% -100,0% + 584,6% + 59,9% + 4,0% - 10,1% jaar 60 jaar en ouder jaar 60 jaar en ouder Evol Evol Deel 3.2 De daling in de leeftijdsklassen onder de 60 jaar is ten eerste het gevolg van de verbeterde conjunctuur en de maatregelen om de tewerkstelling te ondersteunen. Ten tweede hebben bepaalde reglementaire veranderingen (zoals het einde van het recht op inschakelingsuitkeringen na 3 jaar vanaf januari 2015) een grotere impact gehad in 2015 dan in 2016 en 2017 op het aantal volledig werklozen in de leeftijdsklassen onder de 50 jaar. Ten derde bedraagt de demografische daling van de totale bevolking onder de 50 jaar (15-49 jaar) in de laatste tien jaar ( ) 0,04%, terwijl de stijging van de totale bevolking van jaar 14,3% bedraagt. Ten slotte laat de stijging in de leeftijdsklasse van 60-plussers zich op zich verklaren door het geleidelijk optrekken van de leeftijdsvereiste voor het aanvragen van een vrijstelling van inschrijving als werkzoekende.

45 UVW-WZ volgens duur < 1 jaar 1 - < 2 jaar 2 jaar en meer Totaal < 1 jaar 1 - < 2 jaar 2 jaar en meer Totaal Evol ,8% - 7,7% - 25,4% - 16,8% ,8 % ,7 % UVW-WZ < 50 jaar (duur < 2 jaar) UVW-WZ < 50 jaar (duur 2 jaar en meer) Deel 3.2 In 2017 noteren we voor het vierde jaar op rij een daling van het aantal werklozen waarvan de werkloosheidsduur minder dan een jaar bedraagt (- 7,5% op jaarbasis). De groep werklozen waarvan de werkloosheidsduur minder is dan een jaar is, per definitie, gevoeliger aan de conjunctuur.

46 UVW-WZ volgens gezinscategorie ,0% ,0% ,1% Gezinshoofden Alleenwonenden Samenwonenden Deel 3.2 In 2017 is de daling van het aantal UVW-WZ op jaarbasis terug te vinden in elke gezinscategorie: we noteren een daling van 5,1% voor de gezinshoofden, van 3,5% voor de alleenwonenden en van 6,7% voor de samenwonenden. Tussen 2007 en 2017 daalde het aantal gezinshoofden sterk (- 31%). Hun aandeel in de totaalppopulatie is bijgevolg gevoelig afgenomen.

47 47 4. UVW-NWZ Na een vrijw illig deeltijdse betrekking Vrijgestelde ouderen na voltijdse arbeidsprestaties Vrijstelling om soc. of fam. redenen of mantelzorg SWT met vrijstelling van IWZ Totaal Na een vrijwillig deeltijdse betrekking Vrijgestelde ouderen na voltijdse arbeidsprestaties Vrijstelling om soc. of fam. redenen of mantelzorg SWT met vrijstelling van IWZ Totaal Evol ,5% - 71,2% - 92,8% - 32,3% - 53,0% +20,0% + 7,6% 0,0% -20,0% - 4,3% - 9,7% - 13,4% - 10,5% - 12,4% - 8,1% - 7,6% - 9,6% - 3,5% - 4,3% - 6,0% - 8,4% - 12,7% - 5,4% - 9,6% - 12,2% - 10,6% - 17,2% -40,0% -60,0% -80,0% - 17,6% - 15,9% - 12,8% - 27,4% - 70,7% - 64,6% Na een vrijwillig deeltijdse betrekking Vrijgestelde ouderen na voltijdse arbeidsprestaties Vrijstelling om soc. of fam. redenen of mantelzorg SWT met vrijstelling van IWZ Totaal Deel 3.3 In 2017 bedraagt de daling van het totale aantal UVW-NWZ op jaarbasis 17,2%, wat hen brengt op een niveau dat 53,0% lager ligt dan in De mantelzorgers kennen in 2017 een stijging op jaarbasis (+ 7,6%). Het gaat echter om erg beperkte aantallen.

48 UVW-NWZ: verhouding volgens stelsel 3,7% 3,9% 4,0% 4,0% 4,3% 41,7% ,4% 51,2% 47,0% ,5% 44,7% 62,7% ,0% 1,3% 64,2% ,2% 0,5% 67,7% ,4% 0,7% Na een vrijwillig deeltijdse betrekking Vrijgestelde ouderen na voltijdse arbeidsprestaties Vrijstelling om soc. of fam. redenen of mantelzorg SWT met vrijstelling van IWZ Deel 3.3 Hoewel hun aantal afneemt, neemt het aandeel niet-werkzoekende SWT ers jaar na jaar toe en vertegenwoordigt in 2017 meer dan 2/3 van de UVW-NWZ (67,7%). Ze worden op ruime afstand gevolgd door de vrijgestelde oudere werklozen na voltijdse arbeidsprestaties met een aandeel van 27,4%.

49 UVW-NWZ volgens gewest Vlaams Gewest Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew. Land Evol ,1% - 57,3% - 59,7% - 53,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% -20,0% -25,0% - 5,0% - 9,1% - 9,5% - 11,7% - 15,2% - 6,2% - 10,4% - 12,8%- 13,1% - 20,5% - 5,6% - 10,8% - 10,6% - 13,5% - 22,0% - 5,4% - 9,6% - 12,2% - 10,6% Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew. Land - 17,2% Deel 3.3 De afname van het aantal UVW-NWZ doet zich voor in elk van de drie gewesten: op jaarbasis - 15,2% in het Vlaams Gewest, - 20,5% in het Waals Gewest en - 22,0% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De meerderheid van de UVW-NWZ heeft zijn woonplaats in het Vlaams Gewest ( fysieke eenheden, d.i. 66,1%).

50 UVW-NWZ volgens geslacht Mannen Vrouw en Totaal Mannen Vrouw en Totaal Evol ,4% - 53,9% - 53,0% 0,0% -2,0% -4,0% -6,0% -8,0% -10,0% -12,0% -14,0% -16,0% -18,0% -20,0% - 6,0% - 4,6% - 5,4% - 9,3% - 9,0% - 10,1% - 10,0% - 9,6% - 11,4% - 12,2% - 10,6% - 16,6% - 16,6% - 18,1% - 17,2% Mannen Vrouwen Totaal Deel 3.3 De relatief scherpe daling op jaarbasis doet zich zowel bij het aantal mannelijke (- 16,6%) als het aantal vrouwelijke (- 18,1%) UVW-NWZ voor in Het aandeel van de mannen binnen de UVW-NWZ blijft beduidend hoger dan dat van de vrouwen. In 2017 bedraagt hun aandeel 61,8%, meer bepaald fysieke eenheden t.o.v bij de vrouwen.

51 UVW-NWZ volgens leeftijdsklasse < 50 jaar jaar 60 jaar en ouder Totaal < 50 jaar jaar 60 jaar en ouder Totaal Evol ,7% - 90,0% - 18,2% - 53,0% Evol ,5% - 35,7% - 15,1% - 17,2% 60-plusssers Totaal Evol ,3% - 32,4% - 11,2% - 4,0% - 3,2% - 1,0% - 15,1% Deel 3.3 In tegenstelling tot de spectaculaire dalingen op jaarbasis in 2015 en 2016 zien we in 2017 een stijging (+ 7,5%) van het aantal UVW-NWZ in de leeftijdsklassen van onder de 50 jaar. Het gaat hier uitsluitend om werkloze mantelzorgers en vrijgestelde werklozen na een vrijwillig deeltijdse betrekking. In de andere leeftijdsklassen zet de daling van de vorige jaren zich versterkt verder. Het aandeel van de 60 plussers in de UVW-NWZ is in 2017 gestegen tot 88,5% t.o.v. 50,9% in 2007.

52 UVW-NWZ volgens gezinscategorie Gezinshoofden Alleenw onenden Totaal Samenwonenden Gezinshoofden Alleenw onenden Samenwonenden Totaal Evol ,9% - 48,4% - 42,5% - 53,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% -20,0% -25,0% - 9,6% - 14,3% - 13,2% - 14,0% - 21,1% - 4,7% - 9,8% - 9,1% - 11,0% - 19,4% - 4,1% - 7,6% - 8,4% - 8,8% - 15,6% - 5,4% - 9,6% - 12,2% - 10,6% Gezinshoofden Alleenwonenden Samenwonenden Totaal - 17,2% Deel 3.3 Net als in 2007 vertegenwoordigen de samenwonenden anno 2017 bij de UVW-NWZ de grootste groep. Hun aandeel is in die periode met meer dan 10 procentpunt toegenomen. NB: het totaal omvat ook een klein aantal UVW-NWZ met een andere gezinscategorie dan de drie bovenstaande meest gebruikelijke categorieën.

53 Graad UVW-WZ & ratio UVW-NWZ volgens provincie UVW-WZ: UVW-NWZ: < 5 % 5 - < 6,5 % 6,5 - < 8 % 8 - < 9,5 % 9,5 - < 11 % 11 - < 12,5 % 12,5 - < 14 % 14 + % < 1,5 % 1,5 - < 1,7 % 1,7 - < 1,9 % 1,9 - < 2,1 % 2,1 - < 2,3 % 2,3 - < 2,5 % 2,5 - < 2,7 % 2,7 > % Brussels Hoofdstedelijk Gewest 15,9% Henegouw en 14,2% Luik 12,5% Namen 10,8% Waals Brabant 9,2% Luxemburg 8,1% Antw erpen 7,2% Limburg 6,1% Oost-Vlaanderen 5,6% West-Vlaanderen 5,0% Vlaams Brabant 4,5% West-Vlaanderen 2,8 % Limburg 2,5 % Oost-Vlaanderen 2,5 % Antwerpen 2,4 % Henegouwen 2,2 % Vlaams Brabant 2,0 % Luik 2,0 % Namen 1,7 % Waals Brabant 1,6 % Brussels Hoofdstedelijk Gew est 1,6 % Luxemburg 1,2 % Deel 3.3 Graad: UVW-WZ in de maand juni van 2017 / tegen werkloosheid verzekerden op 30 juni van 2016 Ratio: UVW-NWZ / totale bevolking van 45 jaar of ouder Berekeningen: RVA Bronnen: Eurostat EAK (lfst_r_lfsd2pop) - Recentst beschikbare jaar, RSZ, DIBISS, RIZIV

54 54 5. Betalingen voor tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen die naar de gewesten werden overgedragen Activa SINE Doorstromingsprogramma Werkhervattingstoeslag PWA-vrijstelling Opleidingen Andere Totaal Evol ,7% - 44,5% + 14,2% + 216,0% + 29,7% + 2,6% + 61,4% + 5,1% +20,0% +10,0% 0,0% -10,0% -20,0% -30,0% + 2,3% - 12,9% - 0,1% - 2,1% - 3,6% - 3,8% - 24,3% Activa SINE - 1,3% Doorstromingsprogramma Werkhervattingstoeslag + 10,9% + 9,6% - 9,9% - 2,9% - 4,7% - 6,0% PWA-vrijstelling Opleidingen Totaal Deel 4.1 In 2017 werden betalingen ingediend voor verschillende tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen, dit is een daling met 6,0 % t.o.v Enkel voor de betalingen voor de vrijstelling PWA werd een stijging vastgesteld op jaarbasis (+ 9,6 %).

55 Onderlinge verhoudingen van de betalingen voor tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen 0,5% 0,8% 0,8% 39,3% 39,5% 37,1% 35,0% 38,4% 32,4% ,3% 8,8% 4,7% 5,8% 1,4% 13,4% 9,4% 2,9% 1,7% 14,0% 9,6% 3,1% Activa Doorstromingsprogramma SINE Werk PWA-vrijstelling Opleidingen Andere Deel 4.1 De grootste stelsels zijn de opleidingsmaatregelen (38,4%) en de Activamaatregelen (32,4%). Ten opzichte van 2007 is vooral de werkhervattingstoeslag qua aandeel toegenomen (+ 9,3 procentpunt).

56 Activa Evol Evol Relatieve verhouding stelsels Relatieve verhouding stelsels Relatieve verhouding stelsels in 2007 in 2016 in 2017 Plan Activa ,4% - 22,5% 96,6% 63,6% 56,6% PVP ,2% - 2,4% 1,6% 1,2% 1,3% Start ,3% - 54,1% 1,8% 0,1% 0,1% voor personen met verminderde arbeidsgeschiktheid ,9% - 3,8% 2,9% < 30 jaar ,8% - 31,3% 28,4% Activa, regionale reglementering ,7% Totaal ,7% - 12,9% 100% 100% 100% 1,8% 1,6% 0,0% 0,0% 10,7% 31,3% ,6% 3,8% 1,2% 0,1% ,6% 28,4% 2,9% 1,3% 0,1% ,6% Plan Activa PVP Start voor personen met verminderde arbeidsgeschiktheid < 30 jaar Activa, regionale reglementering Deel 4.2 De Activamaatregelen registreren een sterke daling van 12,9 % ten opzichte van 2016, rekening houdend met het feit dat het activastelsel in het Vlaams Gewest gedeeltelijk werd afgesloten vanaf en volledig vanaf en er dus geen intreders meer laat noteren.

57 Werkhervattingstoeslag < 55 jaar 55 jaar of ouder Totaal Evol ,8% + 34,7% - 27,7% Evol ,2% + 2,8% - 1,3% Deel 4.1 Van de tewerkstellingsmaatregelen is het in vergelijking met 2007 vooral de werkhervattingstoeslag waarvan het relatief aandeel is gestegen (+ 9,3 procentpunten). Er zijn in 2017 haast geen personen meer jonger dan 55 jaar die een werkhervattingstoeslag ontvangen (1 %).

58 Overgedragen maatregelen Algemeen totaal Vrijgestelde w erklozen voor opleidingen of studies Vrijstellingen PWAvrijstelling Andere overgedragen tewerkstellingsmaatregelen Andere % Aantal % ,7% ,3% ,8% ,2% ,2% ,8% ,3% ,7% ,0% ,0% ,0% ,0% ,7% ,3% ,8% ,2% ,8% ,2% ,6% ,4% ,5% ,5% Evol ,1% + 1,7% + 29,7% - 60,1% + 7,1% +10,0% +5,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% -20,0% -25,0% -30,0% + 5,5% + 5,4% - 3,0% - 8,0% - 0,8% - 25,9% Vrijstellingen + 0,2% + 1,2% - 2,8% Andere overgedragen tewerkstellingsmaatregelen - 8,7% - 12,4% + 1,0% - 4,1% - 6,2% - 6,0% Algemeen totaal Deel 4.1 In 2017 vertegenwoordigen de vrijstellingen 36,5% van het totaal van de tewerkstellingsmaatregelen. De andere overgedragen tewerkstellingsmaatregelen vertegenwoordigen 63,5%.

59 Instapstages Vlaam s Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew. Land Verhouding 1,9% 86,8% 11,4% 100 % Deel 4.3 De maatregel van de instapstages daalt voor het eerst op jaarbasis sinds hun invoering. De maatregel werd in feite geleidelijk afgesloten en vervangen door andere regionale stelsels. Wanneer we de relatieve verdeling per gewest bekijken, constateren we dat het Waals Gewest 86,8% van het aantal betalingen vertegenwoordigt.

60 Vrijstellingen voor opleidingen per type Aantal betalingen (maandelijks gemiddelde) Vlaams Brussels Waals Gew est Gew est Hfdst. Gew est Land Aantal verschillende personen Vlaams Brussels Waals Gew est Gew est Hfdst. Gew est Land Gemiddelde van het aantal betalingen (of vergoede maanden) per persoon Beroepsopleiding Studies met volledig leerplan voor een knelpuntberoep Studies met volledig leerplan, niet voor een knelpuntberoep Studies aanvaard door de RTD Opleiding in het kader van een individueel actieplan Middenstandsopleiding Overeenkomst met activiteitencoöperatie als kandidaat-ondernemer Alternerende opleiding Opleidingen "entreprise / atelier de formation" Opleiding of stage in het buitenland Totaal % UVW 6,6% 9,0% 5,7% 7,4% Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew est Land Deel 4.3 In totaal namen in personen deel aan één of andere opleidingsmaatregel. Hiervoor werden gemiddeld betalingen verricht per maand, wat neerkomt op een gemiddelde van ca. 5 betalingen (of vergoede maanden) per persoon.

61 61 6. IGU Evol Gew est Vlaams Gew est ,9% ,3% ,0% Waals Gew est ,2% ,7% ,6% Brussels Hfdst. Gew est ,0% ,0% ,9% Geslacht Mannen ,3% ,5% ,9% Vrouw en ,7% ,5% ,3% Leeftijdsklasse < 25 jaar ,5% ,3% ,5% jaar ,0% ,9% ,6% 50 jaar en ouder ,5% ,9% ,0% Gezinscategorie Gezinshoofden ,1% ,2% ,7% Alleenw onenden ,8% ,2% ,5% Samenw onenden ,1% ,6% ,6% Groep Deeltijdse w erknemers met behoud van rechten en een IGU ,1% ,0% ,0% Vrijw illig deeltijdse w erknemers met IGU 367 0,9% 375 1,0% ,3% Totaal % % ,9% Deel 4.4 In 2017 werden betalingen ingediend voor IGU, dit is een daling met 5,9 % t.o.v (die daling is zichtbaar in bijna alle subgroepen).

62 62 7. Loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven waarvan federale entiteiten waarvan gefedereerde entiteiten Tijdskrediet Thematische verloven Subtotaal Zonder uitkering Totaal Loopbaanonderbreking Loopbaanonderbreking waarvan federale entiteiten waarvan gefedereerde entiteiten Tijdskrediet Thematische verloven Evol ,6% - 11,0% - 0,6% - 8,7% + 6,5% - 2,9% + 19,7% - 1,6% Subtotaal +15,0% +10,0% +5,0% 0,0% -5,0% -10,0% -15,0% + 10,1% + 2,8% + 5,0% + 6,5% + 7,2% + 9,1% + 6,5% + 3,7% + 0,3% + 2,5% + 1,4% + 1,5% + 3,8% + 2,5% + 4,3% - 1,7% - 0,6% - 0,9% - 2,6% - 2,6% - 2,7% - 2,7% - 2,9% - 4,6% - 10,3% - 7,8% - 12,1% - 11,0% - 10,0% - 8,7% Loopbaanonderbreking waarvan federale entiteiten waarvan gefedereerde entiteiten Tijdskrediet Thematische verloven Subtotaal Deel 5.1 In 2017 worden gemiddeld per maand onderbrekingsuitkeringen betaald in de verschillende stelsels van loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven. Dat zijn er minder dan in 2016, wat een daling inhoudt van 2,9%. In het kader van de Zesde Staatshervorming is voorzien dat de loopbaanonderbreking voor het personeel van de gefedereerde entiteiten wordt overgedragen naar die entiteiten. De betalingen die nog worden verricht door de RVA betreffen enerzijds de onderbrekingen begonnen vóór de overdracht (voor het Vlaams Gewest), anderzijds de onderbrekingen die nog niet effectief zijn overgedragen (andere regionale instanties).

63 Loopbaanonderbreking: kerncijfers Evol Evol Gew est Vlaams Gew est ,9% ,2% Waals Gew est ,6% ,1% Brussels Hfdst. Gew est ,0% ,7% Geslacht Mannen ,7% ,9% Vrouw en ,2% ,8% Leeftijdsklasse < 30 jaar ,3% ,4% jaar ,2% ,0% 50 jaar en ouder ,3% ,0% Onderbreking Volledig ,9% ,8% Halftijds ,6% ,6% Vermindering met 1/ ,7% ,1% Andere ,1% ,3% Stelsel Algemeen ,9% ,9% Eindeloopbaan ,1% ,1% Entiteiten Federale entiteiten ,0% ,0% Gefedereerde entiteiten ,9% ,6% Totaal ,6% ,6% Zonder uitkeringen ,4% ,1% Algemeen totaal ,2% ,9% + 0,0% - 2,0% - 4,0% - 6,0% - 8,0% - 10,0% - 12,0% - 11,0% Evol ,6% ,6% Federale entiteiten Gefedereerde entiteiten Totaal loopbaanonderbreking Deel 5.2 De evolutie van de loopbaanonderbreking in zijn geheel wordt deels beïnvloed door de evoluties in de gefedereerde entiteiten. Het is dan ook zinnig de evolutie van de loopbaanonderbreking binnen de federale entiteiten apart te beschouwen. Het aantal onderbrekingsuitkeringen in het kader van loopbaanonderbreking in de federale entiteiten daalt in 2017 met 11,0% op jaarbasis, wat overeenkomt met een afname van uitkeringen per maand. Het aantal onderbrekingen zonder uitkeringen neemt ook af met 293 eenheden.

64 Tijdskrediet: kerncijfers Evol Evol Gew est Vlaams Gew est ,5% ,3% Waals Gew est ,9% ,2% Brussels Hfdst. Gew est ,5% ,2% Geslacht Mannen ,0% ,5% Vrouwen ,1% ,4% Leeftijdsklasse < 30 jaar ,7% ,7% jaar ,2% ,1% 50 jaar en ouder ,5% ,1% Onderbreking Volledig ,2% ,5% Halftijds ,0% ,6% Vermindering met 1/ ,6% ,6% Stelsel Met motief ,3% ,7% Zonder motief ,6% ,2% Einde loopbaan ,1% ,4% Totaal ,6% ,7% Zonder uitkeringen ,4% ,3% Algemeen totaal ,1% ,6% 0,9% 6,9% 9,9% ,1% 93,1% 90,1% Met uitkeringen Zonder uitkeringen Deel 5.3 In het tijdskrediet voor de werknemers van de private sector neemt het gemiddeld aantal uitkeringsgerechtigden in 2017 af op jaarbasis met 8,7% of uitkeringsgerechtigden per maand. De afname doet zich in elk van de geschetste profielsegmenten voor, behalve in het stelsel met motief (+ 7,7%).

65 Thematische verloven: kerncijfers Evol Evol Gew est Vlaams Gew est ,9% ,3% Waals Gew est ,4% ,5% Brussels Hfdst. Gew est ,8% ,2% Geslacht Mannen ,7% ,3% Vrouw en ,4% ,8% Leeftijdsklasse < 30 jaar ,3% ,6% jaar ,8% ,4% 50 jaar en ouder ,5% ,4% Onderbreking Volledig ,3% ,4% Halftijds ,6% ,4% Vermindering met 1/ ,9% ,3% Stelsel Ouderschapsverlof ,9% ,8% Medische bijstand ,2% ,9% Palliatief verlof ,1% ,3% Totaal ,5% ,5% Zonder uitkeringen ,1% ,4% Algemeen totaal ,3% ,3% ,7% ,4% ,0% Volledig Halftijds Vermindering met 1/ ,9% ,2% ,1% Ouderschapsverlof Medische bijstand Palliatief verlof Deel 5.4 Het aantal onderbrekingsuitkeringen in het kader van deze stelsels neemt in 2017 toe met 6,5% op jaarbasis ( eenheden). Ook het aantal thematische verloven zonder uitkeringen is gestegen met 3,4% in vergelijking tot vorig jaar. Het aantal uitkeringen stijgt sneller bij de mannen (+ 10,3%) dan bij de vrouwen (+ 4,8%).

66 7.4 Uitkeringsgerechtigden (verschillende personen) met loopbaanonderbreking, tijdskrediet of een thematisch verlof 66 Oost-Vlaanderen 12,76 % Vlaam s Brabant 12,45 % Antw erpen 12,37 % West-Vlaanderen 12,11 % Lim burg 12,04 % Waals Brabant 9,12 % Namen 8,93 % Henegouw en 7,99 % Luik 7,32 % Brussels Hoofdstedelijk Gew est 5,98 % Luxem burg 5,96 % < 6 % 6-< 7 % 7-< 8 % 8-< 9 % 9-< 10 % 10 % + Land 10,45 % Deel 5.2 Ratio verschillend aantal uitkeringsgerechtigden met loopbaanonderbreking, tijdskrediet of thematisch verlof (2017) / aantal loontrekkenden 15 jaar en ouder Bron aantal loontrekkenden: Eurostat EAK (lfst_r_lfe2estat) (recentst beschikbare jaar: 2016)

67 Evolutie van loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven (verschillende personen) Deel 5.1 Op 20 jaar tijd is het aantal uitkeringsgerechtigden met LO, TK of THV meer dan 4x zo groot geworden. Het aandeel mannen is over dezelfde periode meer dan verdubbeld (van 15% in 1998 naar ca. 1/3 in 2017).

68 Evolutie van loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven (ratio t.o.v. tewerkstelling in loondienst) Ratio's* Aantal verschillende personen en ratio ten opzichte van de loontrekkenden Geslacht Mannen ,7 % Vrouwen ,4 % Gewest Vlaams Gewest ,4 % Waals Gewest ,9 % Brussels Hfdst. Gewest ,0 % % 10% 80% 20% JAAR 72% 28% JAAR 36% 64% JAAR 100% Loontrekkenden 2016 Deel 5.1 * Ratio s tussen het aantal verschillende personen in de overeenkomstige categorie (mannen, vrouwen, Vlaams Gewest, Waals Gewest en Brussels Hfdst. Gewest) ten opzichte van dezelfde categorie bij de loontrekkenden (2016) In 2017 nam 1 werkende op 10 een onderbreking. Op 5 jaar gaat die ratio naar 2 op 10 en, op 10 jaar, naar bijna 3 op 10.

69 69 8. Algemeen statistisch overzicht Fysieke eenheden: gemiddeld aantal uitgevoerde betalingen per maand Budgettaire eenheden: geeft weer in welke mate de betaling weegt op het budget. Per betaling berekent men de budgettaire eenheid als de dagen gedeeld door het aantal vergoedbare dagen van de refertemaand (d.i. alle dagen uitgezonderd de zondagen) Vergoedbare dagen: het maandelijks bedrag waarop een persoon voor een bepaalde maand recht heeft, wordt berekend door de dagbedragen te vermenigvuldigen met het aantal vergoedbare dagen Bedragen: per betaling maakt men de som van de ingediende bedragen. Inleiding

70 Algemeen overzicht in fysieke eenheden Evol Evol Evol Vergoede werklozen (inclusief werklozen met bedrijfstoeslag) ,4% - 8,5% Werkzoekenden ,8% - 5,4% Niet-w erkzoekenden ,0% - 17,2% Vergoede werkenden ,0% - 6,9% Tijdelijke w erkloosheid ,3% - 17,8% Aan TW verw ante uitkeringen en verloven ,3% - 1,5% Deeltijdse w erknemers met IGU ,4% - 5,9% Tew erkstellings- en opleidingsmaatregelen ,1% - 6,0% Tijdskrediet ,6% - 8,7% Gew one loopbaanonderbreking ,6% - 2,6% Thematische verloven ,5% + 6,5% Halftijds brugpensioen ,7% - 35,6% Andere (grensarbeiders, ontslaguitkering, ) ,8% - 13,9% Algemeen totaal ,3% - 7,7% Deel 7.1 In 2017 werden in de verschillende uitkeringsstelsels van de RVA in totaal gemiddeld per maand betalingen geteld, een aantal dat 15,3% lager ligt dan in het precrisisjaar 2007 en 7,7% t.o.v De daling op jaarbasis zet zich verder bij zowel de vergoede werklozen als bij de vergoede werkenden, maar is relatief het grootst bij de vergoede werklozen (- 8,5%); vooral bij de niet-werkzoekenden (- 17,2%).

71 Algemeen overzicht in budgettaire eenheden Evol Evol Evol Vergoede w erklozen (inclusief werklozen met bedrijfstoeslag) ,9% - 9,2% Werkzoekenden ,1% - 6,0% Niet-w erkzoekenden ,4% - 17,3% Vergoede w erkenden ,4% - 4,2% Tijdelijke w erkloosheid ,5% - 18,9% Aan TW verw ante uitkeringen en verloven ,9% - 3,3% Deeltijdse w erknemers met IGU ,6% - 4,3% Tew erkstellings- en opleidingsmaatregelen ,8% - 2,6% Tijdskrediet ,5% - 8,7% Gew one loopbaanonderbreking ,7% - 2,5% Thematische verloven ,8% + 6,3% Halftijds brugpensioen ,0% - 36,5% Algemeen totaal ,9% - 7,0% Deel 7.2 De budgettaire eenheden worden berekend door het aantal vergoede dagen te delen door het aantal vergoedbare dagen van een refertemaand, d.i. in principe elke dag van de maand met uitzondering van de zondagen. Op die manier komt het aantal budgettaire eenheden ongeveer overeen met voltijdse equivalenten. De evoluties uitgedrukt in budgettaire eenheden volgen in grote lijnen dezelfde tendensen als die in fysieke eenheden, al zijn er een aantal nuanceverschillen. De daling op jaarbasis bij de vergoede werklozen (- 9,2%) is iets meer uitgesproken, daar waar de daling bij de vergoede werkenden iets minder uitgesproken is (- 4,2%) dan in fysieke eenheden.

72 Algemeen overzicht in vergoede dagen Evol Evol Evol Vergoede werklozen (inclusief werklozen met ,1% - 9,7% bedrijfstoeslag) Werkzoekenden ,3% - 6,5% Niet-w erkzoekenden ,6% - 17,8% Vergoede werkenden ,3% - 4,4% Tijdelijke w erkloosheid ,7% - 19,3% Aan TW verw ante uitkeringen en verloven ,1% - 3,4% Deeltijdse w erknemers met IGU ,7% - 4,9% Tew erkstellings- en opleidingsmaatregelen ,5% - 3,2% Tijdskrediet ,5% - 8,7% Gew one loopbaanonderbreking ,7% - 2,5% Thematische verloven ,8% + 6,3% Halftijds brugpensioen ,0% - 36,9% Algemeen totaal ,1% - 7,4% Deel 7.2

73 Algemeen overzicht van de uitgekeerde bedragen Evol Evol Evol Vergoede werklozen (inclusief werklozen met bedrijfstoeslag) 4 925, , , , ,7% - 7,5% Werkzoekenden 2 431, , , , ,0% - 3,7% Niet-w erkzoekenden 2 494, , , , ,5% - 15,6% Vergoede werkenden 994, , , , ,2% - 6,0% Tijdelijke w erkloosheid 281,6 381,4 460,2 377, ,0% - 18,0% Aan TW verw ante uitkeringen en verloven 15,6 33,4 45,9 45, ,6% + 0,1% Deeltijdse w erknemers met IGU 145,9 191,6 182,2 178, ,1% - 2,3% Tew erkstellings- en opleidingsmaatregelen 309,0 586,3 732,9 707, ,7% - 3,5% Tijdskrediet 0,0 337,3 401,3 374, ,0% - 6,7% Gew one loopbaanonderbreking 201,1 200,3 183,3 177, ,4% - 3,2% Thematische verloven 37,0 108,9 231,1 242, ,4% + 4,8% Halftijds brugpensioen 4,0 2,9 0,7 0, ,1% - 34,3% Andere (grensarbeiders, ontslaguitkering, ) 8,1 1,8 114,7 115, ,0% + 0,3% Algemeen totaal 5 927, , , , ,6% - 7,0% Deel 7.3 In miljoen EUR In 2017 is het totaal van de uitgekeerde bedragen afgenomen op jaarbasis met 582,2 miljoen EUR of 7,0%. Net als bij de andere statistische eenheden doet die daling zich voor in elk van de grote groepen. Zoals bij de evolutie in fysieke eenheden, noteren we ook qua uitgaven de grootste daling op jaarbasis in de vergoede werkloosheid (- 7,5% t.o.v. - 6,0% bij de vergoede werkenden). NB: Het gaat hier om een weergave van de uitgekeerde bedragen volgens de statistische definitie. Voor een overzicht van de begrotingsuitgaven voor sociale prestaties, cf. hoofdstuk 10.

74 Vergelijking fysieke eenheden verschillende personen 1 statuut 2 statuten 3 statuten 4 statuten 5 statuten > 5 statuten Tijdens het jaar betaalde personen* ,5% 13,2% 2,0% 0,2% 0,02% 0,001% 100% * Aantal verschillende personen betaald in de loop van 2017, toegewezen aan de groep van de tijdens 2017 laatst betaalde refertemaand. Deel 7.1; 7.4 Fysieke eenheden = gemiddeld aantal betalingen per maand Verschillende personen = verschillende personen betaald in de loop van het jaar, toegewezen aan het uitkeringsstelsel van de laatst betaalde refertemaand Verschillende personen per uitkeringsgroep = voor elk van de bovenstaande uitkeringsgroepen op het kleinste geschetste detailniveau het totale aantal verschillende personen

75 Profiel van de uitkeringsgerechtigden (fysieke eenheden) Loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven ,9% Andere ,4% Niet-werkzoekenden ,2% Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen ,2% 2017 Tijdelijke werkloosheid Deeltijdse werknemers met IGU ,7% 3,7% Aan TW verwante uitkeringen ,9% Werklozen ,2% Werkzoekenden ,9% Werkenden: (51,8%) Werklozen (volledige + met bedrijftoeslag): (48,2%) Totaal: (100%) Deel 7.1

76 76 III. Impact van de reglementaire wijzigingen sinds Hervorming van de inschakelingsuitkeringen Hervorming van de werkloosheidsuitkering en het SWT Overige hervormingen 91-97

77 77 1. Hervorming van de inschakelingsuitkeringen 1 januari 2012: wachtuitkering (na 6, 9 of 12 maanden wachttijd, onbeperkt in de tijd) wordt inschakelingsuitkering (na 12 maanden beroepsinschakelingstijd, basisrecht beperkt in de tijd). Basisrecht: Cat. B 36 maanden Cat. A, N & B-partner UVW 36 maanden 30 jaar Overgangsmaatregel: de werkloosheidsduur wordt op nul gezet op 1/1/2012 (dus eerste effecten vanaf 1/1/2015) Uitzonderingen: Verlenging bij hervatting van werk of opleiding Uitbreiding in geval van bepaalde vrijstellingen of bij werklozen verwijderd van de arbeidmarkt of met min. 33% werkonbekwaamheid Additioneel recht van 6 maanden als de werkloze156 arbeids- of gelijkgesteldedagen bewijst in een referteperiode van 24 maanden 1 januari 2015: verlagen van de leeftijdsgrens voor het aanvragen van een inschakelingsuitkering van 30 naar 25 jaar 1 september 2015: diplomavereiste voor jongeren onder de 21 jaar die een inschakelingsuitkering aanvragen Deel 8.2

78 Dynamische evolutie van de inschakelingsuitkeringen Deel 8.2 Bij de verlenging van de BIT (tussen het einde van 2011 en dat van 2012) zien we een vrij scherpe afname van de instroom met 11,6%, gevolgd door een periode van relatieve stabiliteit. Vanaf 2014 daalt de instroom echter weer. Dit laat zich verklaren door de combinatie van een verbeterend economisch klimaat, de procedure Dispo J en later ook de verlaging van de leeftijdsvoorwaarde en de invoering van de diplomavoorwaarde. De opvallendste ontwikkeling zien we echter aan de uitstroomzijde, in het bijzonder vanaf januari 2015 onder invloed van de beperking van het recht op inschakelingsuitkeringen.

79 Inschakelingsuitkeringen: instroom Jongeren in beroepsinschakelingstijd UVW-WZ voor de eerste maal toegelaten tot het recht op wacht-/inschakelingsuitkeringen Nieuwe intreders inschakelingsuitkeringen < 21 jaar jaar 25 jaar en ouder Totaal Evol ,0% - 17,6% - 86,2% - 41,4% Jongeren in beroepsinschakelingstijd (BIT) < 21 jaar jaar 25 jaar en ouder Totaal Evol ,6% + 7,4% + 15,5% + 4,5% Deel 8.2 Evolutie van de BIT en de eerste instroom in IU gaat uiteen vanaf 2012 o.i.v. de verlenging van de BIT, de procedure DISPO J en de aantrekkende economische conjunctuur. Vanaf 1 januari 2015 is de leeftijdsgrens om inschakelingsuitkeringen aan te vragen verlaagd naar 25 jaar. Ten slotte geldt vanaf 1 september 2015 een diplomavereiste voor jongeren onder de 21 jaar.

80 Aantal gevallen van einde recht (2015-nu) en geografische verdeling per provincie 1 Henegouw en Luik Brussels Hoofdstedelijk Gewest Namen Antw erpen Oost-Vlaanderen Limburg Waals Brabant Luxemburg Vlaams Brabant West-Vlaanderen 897 Deel 8.2

81 Einde recht: profiel Geslacht januari 2015 februaridecember januari 2015 februari-december Man Man 35,8% 44,8% 39,5% 44,4% 45,1% Vrouw Vrouw 64,2% 55,2% 60,5% 55,6% 54,9% Gew est Vlaams Gew est Vlaams Gew est 15,1% 20,5% 17,4% 21,2% 21,4% Waals Gew est Waals Gew est 66,8% 65,3% 66,1% 67,3% 67,0% Brussels H. Gewest Brussels H. Gew est 18,1% 14,2% 16,5% 11,5% 11,6% Leeftijdsklasse < 25 jaar < 25 jaar 8,6% 21,7% 14,1% 28,5% 28,4% jaar jaar 18,8% 30,8% 23,9% 31,9% 34,0% jaar jaar 41,6% 35,7% 39,1% 30,5% 30,1% jaar jaar 25,5% 10,4% 19,1% 7,9% 6,2% 50 jaar of ouder jaar of ouder 5,5% 1,4% 3,8% 1,2% 1,4% Gezinscategorie Geslacht Gew est Leeftijdsklasse Gezinscategorie Gezinshoofd Gezinshoofd 29,7% 18,9% 25,2% 16,7% 16,1% Samenw onend Samenw onend 55,4% 71,4% 62,1% 75,7% 76,0% Alleenw onend Alleenw onend 14,9% 9,6% 12,7% 7,7% 7,9% Eerste vergoeding Eerste vergoeding Eerste vergoeding vòòr 1/ Eerste vergoeding vòòr 99,4% 82,2% 92,2% 54,0% 42,9% Eerste vergoeding in of na 1/ Eerste vergoeding in of 0,6% 17,8% 7,8% 46,0% 57,1% Vergoede dagen Vergoede dagen < vergoede dagen < vergoede dagen 26,2% 53,5% 37,6% 65,7% 69,2% vergoede dagen vergoede 29,7% 26,5% 28,4% 20,4% 18,7% vergoede dagen of meer vergoede dagen o 44,1% 20,0% 34,0% 13,9% 12,1% Totaal Totaal 100% 100% 100% 100% 100% Deel 8.2 De groep uitstromers van januari 2015 bestaat vooral uit personen die al zeer lang werkloos zijn en ook geen recent arbeids- of opleidingsverleden hebben. Dat betekent ook dat ze meer moeilijkheden hebben opnieuw te worden ingeschakeld op de arbeidsmarkt. Het profiel van de uitstromers van februari-december 2015, van 2016 en van 2017 vertoont meer onderlinge gelijkenissen.

82 1.5 Einde recht op inschakelingsuitkeringen: socio-economische positie na uitstroom en aantal vergoede dagen sinds 1/ januari 2015 februari-decem ber (1e sem ester) In de loop van de 6 maanden na uitstroom Werk 17,2% 49,9% 30,9% 52,5% 53,2% In de 6e maand na uitstroom Pensioen/Overlijden 0,1% 0,1% 0,1% 0,1% 0,2% Werk 12,8% 36,9% 22,9% 39,7% 40,0% Ziekte 6,2% 3,9% 5,2% 3,0% 2,8% Onbekend 80,9% 59,2% 71,8% 57,2% 57,0% waarvan IWZ 39,7% 30,8% 36,0% 28,9% 29,5% waarvan niet-teruggevonden 41,2% 28,4% 35,8% 28,4% 27,5% Op het moment van uitstroom vergoede dagen of meer 44,1% 20,0% 34,0% 13,9% 12,1% Deel 8.2 Van de uitstromers wegens einde recht in het 1 e semester van 2017 vond 53,2% werk in de loop van de 6 maanden na uitstroom.

83 Inschakelingsuitkeringen: impact op het aantal UVW-WZ Basis arbeid Basis studies < 25 jaar jaar < 25 jaar jaar Evol ,0% + 6,8% - 17,4% - 12,6% Evol ,7% - 12,6% - 45,2% - 57,9% Deel 8.2 Onder invloed van de opeenvolgende hervormingen, is het aantal UVW-WZ na studies sterk afgenomen de laatste jaren. We zien tussen 2014 en 2017 ook dalingen bij de UVW-WZ na arbeid, maar die zijn minder omvangrijk.

84 84 2. Hervorming van de werkloosheidsuitkering en het SWT Vanaf 1 januari 2012: brugpensioen wordt SWT (met scherpere toegangsvoorwaarden voor nieuwe CAO s) Vanaf 1 november 2012: invoering versterkte degressiviteit + verhoging van de uitkering aan het begin van de werkloosheid Vanaf 1 januari 2013: optrekken van leeftijdsvoorwaarde voor een vrijstelling van IWZ (van 58 naar 60 jaar) Vanaf 1 januari 2015: afschaffing anciënniteitstoeslag + verscherpen toegangsvoorwaarden SWT en aangepaste beschikbaarheid + geleidelijk verder optrekken van de voorwaarden (leeftijd of beroepsverleden) voor een vrijstelling van IWZ Vanaf 1 november 2016: versnellen van het optrekken van de voorwaarden qua beroepsverleden voor het fixeren van de bedragen Deel

85 Werkloosheidsuitkeringen: overzicht van de versterkte degressiviteit Versoepeling voorwaarden voor opening rechten terugkeer naar de 1e periode Vroeger Vanaf november 2012 Vergoedbaarheidsperiodes: 1, 2 of 3 en max. 5 fasen Berekening beroepsverleden: 1/3 werklozen 3 en max. 10 fasen Alle werklozen Eerste 3 maanden: hogere uitkering 11 3m. 12 [1] 3m. 13 Overgangsbepaling voor cat. Aen N: - Neutralisatie werkloosheid vóór nov Uitgeput beroepsverleden telt opnieuw 6m. 2A 2B [ 2 maanden per jaar beroepsverleden (max. 34 maanden) ] 2m. max. 10m max. 24m. Overgangsbepaling voor cat. B: Respect van de voorheen vastgestelde forfaitdatum [2] Forfait [3] Deel 8.3

86 2.2 Werkloosheidsuitkeringen: verhoging aan het begin van de werkloosheid + versterkte degressiviteit 86 [1] Verhoging aan het begin van de werkloosheid Aantal betrokkenen % van 1ste periode Evolutie gemiddelde maanduitkering (1) Gezinshoofden ,8% + 9,4% Alleenw onenden ,3% + 10,4% Samenw onenden ,2% + 10,9% Totaal ,3% [2] Versterkte degressiviteit: degressieve fase Aantal betrokkenen % van 2de/3de periode (2) Evolutie gemiddelde maanduitkering (1) Gezinshoofden ,5% + 7,2% Alleenw onenden ,8% + 4,9% Samenw onenden ,3% - 5,1% Totaal ,8% [3] Versterkte degressiviteit: forfait Aantal betrokkenen % van 2de/3de periode (3) Evolutie gemiddelde maanduitkering (1) Gezinshoofden ,1% + 3,5% Alleenw onenden ,5% - 2,3% Samenw onenden (4) ,6% - Totaal ,9% (1) In constante prijzen van Verschil ten opzichte van de gemiddelde uitkering van de uitkeringscategorie w aartoe de betrokkenen in 2011 behoord zouden hebben. Een zeker aantal gezinshoofden en alleenw onenden die in de degressieve fase zitten onderging een beperkte vermindering van hun uitkering, maar die is niet zichtbaar in de evolutie van de gemiddelde maanduitkering omw ille van profielverschillen. (2) Voor gezinshoofden: aandeel van de betrokkenen in het totaal van de 2de en 3de periode. Voor samenw onenden: aandeel van de betrokkenen in het totaal van de 2de periode. (3) Voor gezinshoofden: aandeel van de betrokkenen in het totaal van de 2de en 3de periode. Voor samenw onenden: aandeel van de betrokkenen in het totaal van de 3de periode. (4) Het aantal samenw onenden dat sneller dan voorheen in het forfait terechtkomt valt moeilijk te kw antificeren. Het aantal w ordt geraamd door middel van het verschil tussen het aantal samenw onenden in de 3de periode in 2011 en in Deel 8.3 In vergelijking met 2011 had 32,3% van de werklozen die in 2017 in hun eerste jaar werkloosheid zaten, recht op een hoger uitkeringspercentage dan in de oude regeling het geval zou zijn geweest. Van de betrokkenen in de 2 e of 3 e periode bevond 4,8% zich binnen een degressieve fase en 37,9% binnen het forfait.

87 Werkloosheidsuitkeringen: afschaffing anciënniteitstoeslag Uitkeringsgerechtigden met anciënniteitstoeslag (2011) Uitkeringsgerechtigden m et anciënniteitstoeslag (2017) Evol Aandeel uitkeringsgerechtigden met anciënniteitstoeslag in totaal 2e en/of 3e periode (2011) Aandeel uitkeringsgerechtigden met anciënniteitstoeslag in totaal 2e en 3e periode (2017) Evol Gezinshoofden ,9% 12,6% 5,4% - 7,2 pp. Alleenw onenden ,4% 19,9% 11,3% - 8,7 pp. Samenw onenden ,2% 35,9% 15,5% - 20,4 pp. Totaal ,0% 23,4% 11,0% - 12,4 pp. Deel 8.3 Het aantal gerechtigden op een anciënniteitstoeslag is met 62% afgenomen sinds 2011.

88 Stelsel van werkloosheid met bedrijftoeslag (WZ + NWZ) Intreders Algemeen 60 jaar 58 jaar + lange loopbaan Recentst geldende voorw aarden Leeftijd 62 jaar Stelsel afgeschaft (behoudens (behoudens uitzonderingen) uitzonderingen) en loopbaan 40 jaar (mannen) of 33 jaar (vrouw en) 58 jaar + zw aar beroep 58 jaar + medische problem en 56 jaar + nachtw erk/ bouw Loopbaan 35 jaar Loopbaan 35 jaar Leeftijd 58 jaar (behoudens uitzonderingen) 57 jaar + lange loopbaan Stelsel afgeschaft (behoudens uitzonderingen) 56 jaar + zeer lange loopbaan Leeftijd: 58 jaar (behoudens uitzonderingen) Erkende onderneming met collectief ontslag Leeftijd 56 jaar (behoudens uitzonderingen) Erkende ondernem ing zonder collectief ontslag Leeftijd 56 jaar (behoudens uitzonderingen) Oud KB Stelsel niet gespec. Evolutie gedurende de hervormingen Evol ,0% - 93,6% ,0% + 447,1% - 62,8% - 86,9% + 39,6% - 61,0% + 41,3% + 25,6% - 100,0% - 52,8% Evol ,2% - 63,5% + 105,6% + 16,3% - 15,5% - 55,2% - 31,6% - 34,2% + 6,3% + 30,5% - 100,0% - 16,9% Stock ,3% + 1,5% + 1,9% + 2,4% - 0,9% Totaal - 3,5% - 3,2% - 3,8% - 4,9% ,8% Totaal ,2% ,1% + 24,0% + 20,0% + 16,0% + 12,0% + 8,0% + 4,0% + 0,0% - 4,0% - 8,0% - 12,0% - 16,0% - 20,0% Deel 8.4 Evolutie t.o.v. J-1 (rechteras) Fysieke eenheden (linkeras) Het aantal intreders in een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag daalde met meer dan de helft sinds 2011 ( naar 6 829) Het merendeel van de intredes heeft in 2017 betrekking op het algemeen stelsel. In dit stelsel noteren we een stijging van het aantal intreders van 19,2% op jaarbasis. Door de afname van de instroom neemt ook de totale populatie werklozen met bedrijfstoeslag verder af (- 11,1% in 2017).

89 Vrijstelling van IWZ (Aangepaste) beschikbaarheid van oudere werklozen Op vraag kan vrijstelling bekomen worden wegens beroepsverleden of wegens leeftijd BV40 58 BV40 59 BV BV41 58 BV41 59 BV41 60 BV BV42 58 BV42 59 BV42 60 BV42 61 BV BV43 58 BV43 59 BV43 60 BV43 61 BV43 62 BV BV44 58 BV44 59 BV44 60 BV44 61 BV44 62 BV44 63 BV BV44 58 BV44 59 BV44 60 BV44 61 BV44 62 BV44 63 BV44 64 BV44 65 Vrijstelling van IWZ o.b.v. leeftijd of beroepsverleden (intreders) 57 BV40 57 BV39 Leeftijd Volledig beschikbaar, incl. DISPO Aangepast beschikbaar (werkloze moet zelf geen werk zoeken) Vrijstelling wegens leeftijd Vrijstelling wegens voldoende beroepsverleden (aantal jaren) Aangepaste beschikbaarheid van SWT-werklozen CAO 17 vanaf 60 jaar Op vraag kan vrijstelling bekomen worden wegens beroepsverleden BV42 61 BV42 62 BV42 63 BV42 64 BV42 65 > BV42 61 BV42 62 BV42 63 BV42 64 BV42 65 Algemene regeling vanaf 62 jaar Op vraag kan vrijstelling bekomen worden wegens beroepsverleden BV43 63 BV43 64 BV43 65 > BV43 63 BV43 64 BV43 65 Erkende ondernemingen: CAO Op vraag kan vrijstelling bekomen worden wegens beroepsverleden of wegens leeftijd BV39 59 BV39 60 BV BV39 59 BV39 60 BV BV39 59 BV39 60 BV BV39 59 BV39 60 BV Afwijking beroepsverleden of leeftijd via CAO bij NAR BV43 61 BV43 62 BV43 63 BV43 64 BV43 65 Leeftijd Aangepast beschikbaar (werkloze moet zelf geen werk zoeken) Vrijstelling wegens leeftijd Vrijstelling wegens voldoende beroepsverleden jaar jaar 60 jaar of ouder Totaal Evol ,2% - 99,5% - 36,1% - 90,5% Evol ,7% - 41,3% - 66,4% - 66,0% Deel Het aantal intreders in een stelsel van vrijstelling voor oudere werklozen is gedaald met 90,5% sinds 2011 ( naar 1 228)

90 Vrijstelling van IWZ o.b.v. leeftijd of beroepsverleden Vrijstelling van IWZ o.b.v. leeftijd of beroepsverleden (intreders) Effect op de populatie UVW (fysieke eenheden) Evol jaar jaar 60 jaar en ouder UVW-WZ Vrijgestelde oudere werklozen Evolutie verdeling WZ/NWZ ,3% 84,3% 15,7% 67,3% 97,7% 97,1% 32,7% 2,9% jaar 58 jaar of ouder UVW-WZ UVW-NWZ 100% 80% 60% 40% 20% 0% Deel 8.5 De reglementaire wijzigingen dragen bij tot de verschuiving van niet-werkzoekende naar werkzoekende werkloosheid.

91 91 3. Overige hervormingen Deel 8.1, Vanaf 1 januari 2012: gewone loopbaanonderbreking beperkt tot 60 ipv 72 maanden; niet-gemotiveerd tijdskrediet beperkt tot 1 jaar; Vanaf medio 2012: ouderschapsverlof van 3 naar 4 maanden per kind Vanaf 1 september 2012: leeftijdsvoorwaarde LO/TK eindeloopbaan opgetrokken van 50 tot 55 jaar Vanaf 1 januari 2013: instapstages voor jongeren in BIT Vanaf 1 juli 2013: Activaplan voor laaggeschoolde jongeren Vanaf 1 januari 2015: leeftijdsvoorwaarde tijdskrediet eindeloopbaan opgetrokken tot 60 jaar; berekeningswijze IGU gewijzigd; eerste aanvraag (of aanvraag die geen verlenging is) van tijdskrediet zonder motief geeft niet langer recht op een RVA-uitkering Maatregelen Eenheidsstatuut: crisispremie wordt ontslaguitkering (vanaf 1 januari 2012), ontslaguitkering wordt geleidelijk vervangen door ontslagcompensatievergoeding (vanaf 1 januari 2015) Vanaf 2 september 2016: zorgkrediet vervangt loopbaanonderbreking voor personeelsleden van de Vlaamse openbare sector Vanaf 1 oktober 2016: invoeren van het voordeel springplank naar zelfstandige Vanaf 1 februari 2017: invoeren van de mogelijkheid tot een bijkomende verlenging van een palliatief verlof Vanaf 1 april 2017: afschaffing van het recht op niet-gemotiveerd tijdskrediet Vanaf 1 juni 2017 aanpassing van de bedragen voor loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven + strengere toelatingsvoorwaarden tot het verlof voor medische bijstand voor werknemers uit de privésector en van de lokale en provinciale besturen

92 Loopbaanonderbreking (federale + gefedereerde entiteiten) Intreders volgens gewest Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H. Gewest Intreders volgens stelsel Deel Opvallende invloed van de invoering van het zogenaamde zorgkrediet voor ambtenaren van de Vlaamse openbare sector vanaf 2 september 2016, nadat de bevoegdheid voor deze materie werd overgeheveld naar het gewestelijke niveau in het kader van de Zesde Staatshervorming. Nieuwe aanvragen voor loopbaanonderbrekingen die ten laatste op 1 september 2016 ingingen werden nog behandeld volgens de oude federale regeling, waardoor het aantal aanvragen is toegenomen in de periode na de aankondiging van de nieuwe Vlaamse regeling Voltijds Deeltijds, geen verhoogde uitkeringen Deeltijds, verhoogde uitkeringen (eindeloopbaan)

93 Tijdskrediet Intreders volgens stelsel Voltijds Deeltijds, geen verhoogde uitkeringen Deeltijds, verhoogde uitkeringen (eindeloopbaan) Intreders volgens type 17,9% 29,9% 27,2% 38,7% ,4% ,7% 58,3% 18,7% 18,5% 0,2% 14,4% 0,1% Met motief Zonder motief (met uitkeringen) Motief niet van toepassing Zonder uitkeringen Deel 8.7 Heel wat werkenden anticipeerden op de reglementaire wijzigingen en namen in 2014 reeds een periode van tijdskrediet. Het aantal intreders in het stelsel zonder uitkeringen kende een opwaartse tendens omdat het tijdskrediet zonder motief niet langer recht gaf op uitkeringen (dit stelsels is bijgevolg uitgedoofd in april 2017).

94 Zoom eindeloopbaanstelsel (LO & TK) Intreders LO eindeloopbaan volgens leeftijd jaar 55 jaar en ouder Intreders TK eindeloopbaan volgens leeftijd Deel jaar jaar 60 jaar en ouder Tussen 2013 en 2014 zorgde de aangekondigde nieuwe verhoging van de leeftijdsvoorwaarde voor een sterke toename, vooral in het eindeloopbaanstelsel van het tijdskrediet. In het eindeloopbaanstelsel van de gewone loopbaanonderbreking noteren we een forse stijging van het aantal intreders in 2016, die zoals beschreven is te wijten aan de invoering van het Vlaamse zorgkrediet.

95 Deeltijdse werknemers met een IGU (intreders) Gezinshoofd Alleenw onend Sam enw onend Andere Totaal Evol ,3% - 21,9% - 28,5% - 100,0% - 24,1% Evol ,4% + 2,2% - 4,7% - 100,0% - 2,0% Deel 8.6 Mede als gevolg van de aanpassing van de berekeningswijze en toekenningsvoorwaarden heeft de evolutie van het aantal intreders in het statuut van deeltijdse werknemer met een IGU een dalende tendens ingezet.

96 Voordeel springplank naar zelfstandige Fysieke eenheden (Gem iddeld aantal betalingen in de periode) Vlaams Gew est Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew est Land Vlaams Gew est Verschillende personen Waals Gew est Brussels Hfdst. Gew est 2016 (3m) Land Deel 8.6 Tijdens de laatste 3 maanden van 2016 (na de introductie op 1 oktober) gebeurden er gemiddeld per maand reeds 273 betalingen waarbij het voordeel springplank naar zelfstandige van toepassing was. In 2017 bedroeg dit aantal Het merendeel is afkomstig uit het Vlaams Gewest.

97 Maatregelen in het kader van de ontwikkeling van een Eenheidsstatuut Crisispremie Fysieke eenheden Ontslaguitkering Ontslagcompensatievergoeding betaald in meerdere keren Ontslagcompensatievergoeding betaald in 1 keer Totaal Crisispremie Uitgaven (in duizend EUR) Ontslaguitkering Ontslagcompensatievergoeding , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , ,6 370 Evol ,5% ,3% Totaal Index totale uitgaven ,8 + 79,0 + 54,4 + 23,5 + 21,6 + 14, ,4-12,6-0,4-0,1-0,0-0,0-18,4-10,8-23,5-13,9-17,8-41, Crisispremie Ontslaguitkering Ontslagcompensatievergoeding Totaal Deel 6 Vanaf 1 januari 2012 werd de crisispremie, een tijdelijke anticrisismaatregel die van toepassing was in 2010 en 2011, omgezet in een nieuwe regeling van onbepaalde duur, met name de ontslaguitkering. Met het oog op de verdere harmonisering van de opzegregelingen voor arbeiders en bedienden, wordt vanaf 1 januari 2014 onder bepaalde voorwaarden een ontslagcompensatievergoeding toegekend aan arbeiders bij wie de duur van de opzeggingstermijn minstens ten dele wordt gebaseerd op de anciënniteit die ze als arbeider verwierven vóór In totaal bedragen in 2017 de uitgaven voor de 3 regelingen samen 114,7 miljoen EUR, wat meer dan het dubbel is dan in 2011, toen enkel de crisispremies bestonden. Ten opzichte van 2016 stijgen de totale uitgaven in 2017 met 0,4 miljoen EUR.

98 98 IV. Internationale vergelijking van de arbeidsmarkt 1. Evolutie van de geharmoniseerde werkloosheidsgraad

99 99 1. Evolutie van de geharmoniseerde werkloosheidsgraad Deel 9.1 Bron: Eurostat EAK (une_rt_q)

100 De werkloosheid in België, Duitsland, Frankrijk en Nederland volgens drie benaderingen Vergelijking van de werkloosheidsratio en graad voor 2016 volgens drie benaderingen 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 5,5% 3,8% 9,6% 6,5% 4,7% 2,9% 6,3% 4,2% België Duitsland Frankrijk Nederland 12,1% 11,9% 8,2% 6,8% 2,0% 0,0% Vergoede volledige werkloosheid (verzekering + bijstand) / bevolking op arbeidsleeftijd jaar Werkloosheid in strikte zin (geharmoniseerde werkloosheid) / bevolking op arbeidsleeftijd jaar Werkloosheid in ruime zin (geharmoniseerde werkloosheid + ondertewerkstelling + potentiële arbeidskrachten) / bevolking op arbeidsleeftijd jaar Deel 9.1 Bronnen: POD Maatschappelijke Integratie; Monatsberichte BFA; Pôle emploi: Séries Statistiques; CAF: L e-ssentiel; RSA Conjoncture; Centraal Bureau voor de Statistiek; Eurostat EAK (lfsq_pganws)

101 Evolutie van de vergoede volledige werkloosheid (verzekering + bijstand) Evolutie van de vergoede volledige werkloosheid (verzekering + bijstand) (basis = 2007 T1) T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T3 T4 T1 T2 T België Duitsland Frankrijk Nederland Deel 9.1 Bronnen: POD Maatschappelijke Integratie; Monatsberichte BFA; Pôle emploi: Séries Statistiques; CAF: L e-ssentiel; RSA Conjoncture; Centraal Bureau voor de Statistiek; Eurostat EAK (lfsq_pganws)

102 Verdeling van de vergoede volledige werkloosheid (verzekering + bijstand) Structuur van de vergoede volledige werkloosheid in 2017 (T1-T3) 15% België 85% 71% Duitsland 29% 45% Frankrijk 51% Nederland 49% 55% Werkloosheidsverzekering Sociale bijstand Deel 9.1 Bronnen: POD Maatschappelijke Integratie; Monatsberichte BFA; Pôle emploi: Séries Statistiques; CAF: L e-ssentiel; RSA Conjoncture; Centraal Bureau voor de Statistiek; Eurostat EAK (lfsq_pganws)

103 Evolutie van de werkgelegenheid Evol Evol België Eurozone België Eurozone België Eurozone België Eurozone België Eurozone Werkgelegenheid = ,2 110,5 110,9 110,3 + 6,2 + 10,5 + 4,7-0,2 Bevolking = ,3 103,1 108,5 103,1 + 4,3 + 3,1 + 4,2-0,0 Werkgelegenheidsgraad 60,9% 61,1% 62,0% 65,5% 62,3% 65,4% + 1,1 p. + 4,4 p. + 0,2 p. - 0,1 p. 110 Werkgelegenheid (2007 = basis 100) EU-28 Eurozone België Deel 9.2 Bron: Eurostat EAK (lfsa_egan + lfsa_pganws) (15-64 jaar)

104 Doelstellingen 2020 Deel 9.2 Bron: Eurostat EAK (lfsa_ergan) eigen berekeningen jaar 2016

105 Werkgelegenheidsgraad in 2016 Vlaams Gew est Waals Gew est Brus. Hfdst. Gew. Werkgelegenheidsgraad in 2016 België EU-28 Verschil België - EU 28 (in % punten)) jaar 72,0 62,6 59,8 67,7 71,0-3, jaar 64,6 50,2 46,2 57,6 62,6-5, jaar 84,8 75,1 68,6 79,9 79,7 +0, jaar 46,7 42,8 47,0 45,4 55,2-9,8 Laaggeschoold 50,4 40,7 39,8 45,6 53,6-8,0 Niet-EU burgers 46,0 36,7 40,1 41,6 56,5-14,9 Deel 9.2 Bron: NBB + Eurostat EAK [lfsa_pgaed - lfsa_pganws - lfsa_egaed]

106 106 V. Budget Evolutie van de niet overgedragen uitgaveposten voor sociale prestaties

107 Evolutie van de niet overgedragen uitgaveposten voor sociale prestaties* Deel 10.3 In miljoen EUR (zonder achterstallige betalingen) Sinds 2013 is er een totale besparing van 2 095,1 miljoen EUR die gerealiseerd werd in de sociale prestaties. * Met uitzondering van de overgedragen stelsels van loopbaanonderbreking, waarvoor in de periode niet kon worden bepaald welke gevallen volgens de huidige bevoegdheidsverdeling onder het gewestelijk budget gerekend zouden geweest zijn.

108 Evolutie van de uitgaven voor sociale prestaties als ratio t.o.v. het bbp Bbp in miljoenen kettingeuro's Globale werkloosheid Andere uitkeringen Activering en premies Stelsel voor werkloosheid met bedrijfstoeslag (incl. halftijds brugpensioen) Loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven Algemeen totaal ,0 1,50% 0,003% 0,08% 0,36% 0,17% 2,10% ,0 1,50% 0,003% 0,08% 0,37% 0,18% 2,15% ,0 1,83% 0,003% 0,08% 0,40% 0,20% 2,52% ,0 1,76% 0,01% 0,12% 0,41% 0,20% 2,51% ,0 1,65% 0,02% 0,20% 0,42% 0,21% 2,48% ,0 1,70% 0,02% 0,15% 0,41% 0,21% 2,49% ,0 1,78% 0,02% 0,08% 0,41% 0,21% 2,50% ,0 1,66% 0,03% 0,08% 0,39% 0,21% 2,36% ,0 1,47% 0,04% 0,004% 0,36% 0,18% 2,05% ,0 1,36% 0,03% 0,005% 0,34% 0,16% 1,90% ,0 1,25% 0,03% 0,005% 0,30% 0,16% 1,74% ,1 1,17% 0,05% 0,005% 0,27% 0,15% 1,64% 2,70% 2,50% 2,30% 2,10% 1,90% 1,70% 1,50% 2,52% 2,51% 2,48% 2,49% 2,50% 2,36% 2,10% 2,15% 2,05% 1,90% 1,74% 1,64% Deel 10.2 Globale werkloosheid = UVW excl. SWT, tijdelijke werkloosheid, deeltijdse werknemers met IGU, vrijgestelde werklozen voor opleidingen of studies & nietbezoldigde periode in het onderwijs; andere uitkeringen = aan tijdelijke werkloosheid verwante uitkeringen (excl. niet-bezoldigde periode in het onderwijs), crisispremie, ontslagpremie en ontslagcompensatievergoeding; activering en premies = tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen excl. vrijstellingen voor opleidingen of studies. De ratio van de uitgaven van sociale uitgaven van de RVA t.o.v. het bbp ging van 2,50% in 2013 naar 1,74% voor 2017 en wordt geschat op 1,64% voor Bron bbp: NBB - bbp in miljoenen kettingeuro s - referentiejaar van seizoenschommelingen en kalendereffecten gezuiverde gegevens

109 Evolutie van de uitgaven door overheidsadministraties Evol Evol Lopende prijzen Constante prijzen Lopende prijzen Totaal uitgaven (excl. rentelasten) % + 41% + 2% Sociale uitkeringen % + 38% + 3% Vervangingsinkomens % + 42% + 3% Pensioenen % + 53% + 4% Inkomensgarantie voor ouderen % + 67% + 5% Werkloosheidsuitkeringen met bedrijfstoeslag % - 13% - 8% Werkloosheidsuitkeringen % - 25% - 5% Loopbaanonderbreking en tijdskrediet % + 22% - 14% Ziekte- en invaliditeitsuitkeringen % + 98% + 5% Arbeidsongevallen en beroepsziekten % - 17% + 2% Leefloon % + 144% + 5% Overige sociale uitkeringen % + 32% + 3% w aarvan gezondheidszorg % + 39% + 4% w aarvan kinderbijslag % + 14% + 2% Overige primaire uitgaven % + 43% + 2% Bezoldigingen van het overheidspersoneel % + 30% + 3% Lopende aankopen van goederen en diensten % + 36% + 3% Subsidies aan ondernemingen % + 263% + 8% Lopende overdrachten aan het buitenland % + 17% - 20% Overige lopende overdrachten % - 17% + 2% Bruto-investeringen in vaste activa % + 78% + 5% Overige kapitaaluitgaven % + 22% - 12% Deel 10 De evolutie van de uitgaven van overheidsadministraties tussen 2004 en 2017 bedraagt + 41% in constante prijzen. De evolutie van de werkloosheidsuitkeringen met bedrijfstoeslag, de werkloosheidsuitkeringen en de loopbaanonderbreking en het tijdskrediet bedraagt in dezelfde periode respectievelijk - 13%, - 25% en + 22% in constante prijzen.

110 Evolutie van de uitgekeerde bedragen volgens gewest (in miljoen EUR*) Vlaams Gew est Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew est Land Vlaams Gew est Waals Gewest Brussels Hfdst. Gew est Vergoede werklozen (inclusief werklozen met 2 653, ,0 821, ,4 47,8% 37,4% 14,8% 100% bedrijfstoeslag) Werkzoekenden 1 581, ,3 732, ,7 40,0% 41,4% 18,5% 100% Niet-w erkzoekenden 1 071,2 439,6 88, ,7 67,0% 27,5% 5,6% 100% Vergoede w erkenden 1 185,0 756,8 161, ,6 56,3% 36,0% 7,7% 100% Tijdelijke w erkloosheid 199,9 158,1 19,6 377,5 52,9% 41,9% 5,2% 100% Aan TW verw ante uitkeringen en verloven 22,9 19,9 3,1 45,9 49,9% 43,4% 6,7% 100% Deeltijdse w erknemers met IGU 80,7 75,5 21,8 178,1 45,3% 42,4% 12,3% 100% Tew erkstellings- en opleidingsmaatregelen 302,1 328,5 76,9 707,6 42,7% 46,4% 10,9% 100% Tijdskrediet 271,8 85,4 17,3 374,5 72,6% 22,8% 4,6% 100% Gew one loopbaanonderbreking 127,4 42,9 7,1 177,4 71,8% 24,2% 4,0% 100% Thematische verloven 179,9 46,3 16,0 242,2 74,3% 19,1% 6,6% 100% Halftijds brugpensioen 0,4 0,1 0,0 0,4 82,7% 14,8% 2,5% 100% Andere (grensarbeiders, ontslaguitkering, ) 70,5 39,1 5,4 115,1 61,3% 34,0% 4,7% 100% Algemeen totaal , ,9 988, ,0 50,3% 37,0% 12,7% 100% Algemeen totaal , , , ,2 50,9% 36,9% 12,2% 100% Algemeen totaal , ,5 967, ,9 47,9% 40,1% 12,0% 100% Algemeen totaal , ,4 632, ,6 51,2% 38,1% 10,7% 100% Evol , , , ,3 + 27,2% + 43,0% + 53,0% + 36,0% Evol ,6-357,6 + 21,1-290,9 + 1,2% - 11,1% + 2,2% - 3,6% Evol , , , ,4 + 28,7% + 27,2% + 56,4% + 31,1% Evol ,9-206,3-30,0-582,2-8,1% - 6,7% - 2,9% - 7,0% Land Deel 7.3 De daling van de uitgaven op jaarbasis is merkbaar in elk van de drie gewesten. Ze is het grootst in het Vlaams Gewest (- 8,1%), gevolgd door het Waals (- 6,7%) en het Brussels H. Gewest (- 2,9%). * Zonder achterstallige betalingen

111 Evolutie van de gemiddelde uitkering Evol Evol UVW-WZ 773,33 824,48 866,79 876,91 903,54 937,90 968,35 968,44 981, , , ,5% + 2,4% Na een voltijdse betrekking 837,32 892,87 942,98 951,92 979, , , , , , , ,3% + 1,7% waarvan gezinshoofden 984, , , , , , , , , , , ,9% + 2,1% waarvan alleenwonenden 860,37 926,74 969,67 984, , , , , , , , ,5% + 1,6% waarvan samenwonenden 681,84 735,95 815,61 816,37 831,75 869,36 915,76 909,98 889,16 897,46 909, ,4% + 1,3% Na een vrijw illig deeltijdse betrekking 727,96 778,09 817,90 836,18 864,75 901,99 931,51 928,51 918,00 938,03 955, ,3% + 1,9% Na studies 606,13 640,98 643,96 649,69 668,13 690,24 694,61 688,09 693,60 739,46 770, ,2% + 4,2% SWT zonder vrijstelling van IWZ 1 036, , , , , , , , , , , ,9% + 1,6% UVW-NWZ 909,54 958,05 982, , , , , , , , , ,2% + 2,0% Na een vrijw illig deeltijdse betrekking 669,50 714,34 739,07 755,63 786,94 819,57 844,96 848,25 875,72 914,65 932, ,3% + 1,9% Vrijgestelde ouderen na voltijdse arbeidsprestaties 876,15 928,35 951,50 963,97 996, , , , , , , ,0% + 1,5% Vrijstelling om soc. of fam. redenen of mantelzorg 249,29 250,91 246,63 245,03 245,87 247,58 247,50 246,55 250,24 280,08 277, ,2% - 1,0% SWT met vrijstelling van IWZ 1 015, , , , , , , , , , , ,2% + 1,6% Deel 3.4 Bedragen/budgettaire eenheden (lopende prijzen) Indexering: theoretische stijging van de uitkeringen van 17,8% ( ) Stijging van de gemiddelde uitkering tussen 2007 en 2017 met meer dan 33%, waarvan 17,8% tgv. inflatie. Andere verklarende factoren zijn de welvaartsaanpassingen en het gemiddeld profiel van de gerechtigden.

112 UVW-WZ volgens hoogte van de uitkering 21,7% 6,7% 14,0% 24,5% 1,3% 15,8% 29,5% 0,1% Totaal UVW-WZ 14,7% Basis arbeid 13,8% Basis studies 48,3% 42,9% 44,6% 21,6% 0,4% < 500 EUR < 750 EUR < EUR < EUR EUR Deel 3.4 De UVW-WZ toegelaten op basis van arbeidsprestaties krijgen hogere bedragen dan de UVW-WZ met een inschakelingsuitkering. Vooreerst zijn de inschakelingsuitkeringen niet loongerelateerd. Bovendien betreft het hoofdzakelijk samenwonenden.

113 UVW-WZ volgens aantal vergoede dagen UVW-WZ gemiddeld per maand = verschillende personen die minstens 1 en maximum 312 uitkeringen gekregen hebben in 2017 Land 21,1% 28,8% 18,8% 29,7% ,0% ,2% 16,2% 18,8% 15,5% 19,9% Gew esten Aantal vergoede < 50 jaar 50 jaar en ouder dagen in 2017 Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H Gewest Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels H Gewest % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % % Totaal % % % % % % Deel 7.2 Het aandeel van de UVW-WZ die voor alle dagen van het jaar een werkloosheidsuitkering krijgen, is gedaald van 21,1% in 2007 tot 18,8% in 2017.

114 114 VI. Vooruitzichten Conjuncturele vooruitzichten 115

115 115 Conjuncturele vooruitzichten Groeivoet van het bbp in volum e (in %) Binnenlandse w erkgelegenheid (in duizendtallen) UVW-WZ (fysieke eenheden) Tijdelijke w erkloosheid (budgettaire eenheden) , , , , , , , , , , , , , , , , Evol ,2 punt + 1,4% - 5,4% - 18,9% Evol ,1 punt + 1,2% - 5,3% - 4,4% + 57, Deel 10.2 In zijn laatste vooruitzichten voorziet het Planbureau een groei van de Belgische economie van + 1,8% op jaarbasis in Het Planbureau voorziet een nieuwe daling van 5,3% van het aantal werkzoekende uitkeringsgerechtigde volledig werklozen in 2018 en een daling van 4,4% van de tijdelijke werkloosheid. Bronnen: RVA - historische gegevens UVW-WZ en tijdelijke werkloosheid; Federaal Planbureau - Economische begroting - Tabel B.5.bis Situatie op de arbeidsmarkt detail; NBB - bbp in miljoenen kettingeuro s - referentiejaar van seizoenschommelingen en kalendereffecten gezuiverde gegevens

116 116 VII. Evolutie van de activiteiten m.b.t. de handhaving van het systeem 1. Personeelsbestand controlediensten De strategie inzake controle Datamatching a priori Datamatching a posteriori Datamining Beheer per proces Controle van grensoverschrijdende fraude Specifieke of aanvullende controles Samenwerking met justitie Federale sancties Regionale sancties Terugvorderingen door de werkloosheidsbureaus Gerechtelijke geschillen 145

117 Personeelsbestand controlediensten Evolutie van het aantal controleurs en sociale inspecteurs (V.E.): 2014: 263 waarvan 234 controleurs en 29 inspecteurs 2015: 240 waarvan 212 controleurs en 28 inspecteurs 2016: 204 waarvan 190 controleurs en 14 inspecteurs 2017: 200 waarvan 184 controleurs en 16 inspecteurs Gevolg van pensioneringen, budgettaire restricties Effecten van de preventieve controles : verschuiving van een deel van de controleactiviteiten naar de andere processen (toelaatbaarheid, verificatie, loopbaanonderbreking en tijdskrediet) Afschrikkende effecten van datamatching Doelgerichtere controles dank zij datamining Steun van het administratief personeel bij de voorbereiding van de controles en de consultatie van de databanken Aanwervingen in 2016: 18 controleurs JV Vol 1 Deel 2.4

118 De strategie inzake controle Strategisch plan: Actieplan 2017 van de Staatssecretaris voor de Bestrijding van de sociale fraude Operationele plannen werkloosheidsbureaus: zwartwerk gezinssituatie tijdelijke werkloosheid grensoverschrijdende fraude Operationeel plan Centrale Controledienst (CCD) JV Vol 1 Deel 2.4

119 Controles in de economische sectoren (1) Controleacties Aantal acties Niet-conforme dossiers w erkgevers Niet-conforme dossiers werknemers Bouw Horeca Kleinhandel/markten Tuinbouw Taxi's Schoonmaak Vlees Andere sectoren Totaal JV Vol 1 Deel De controleurs hebben deelgenomen aan gecoördineerde controleacties op initiatief van de RVA of de SIOD.

120 Controles in de economische sectoren (2) Gecontroleerd aantal In regel Niet in regel Werkgevers Werknem ers Werkgevers Werknem ers Werkgevers Werknem ers (22,2%) (5,6%) (22,4%) (5,2%) (28,6%) (8,6%) JV Vol 1 Deel In 2017 werden werkgevers en werknemers gecontroleerd. Overtredingen werden geconstateerd in respectievelijk 28,6% en 8,6% van de gevallen.

121 Controle van de tijdelijke werkloosheid (1) Controles w erkgevers 1ste aanvraag Structurele w erkloosheid Fraudegevoelige sectoren (incl. bedienden) Aantal Totaal 1ste aanvraag Structurele w erkloosheid Fraudegevoelige sectoren (incl. bedienden) Niet in regel Totaal (25,2%) 509 (43,0%) (26,5%) (28,4%) (25,3%) 488 (44,8%) (29,8%) (31,0%) (30,7%) 613 (53,9%) (29,6%) (32,9%) JV Vol 1 Deel 2.4.9

122 Controle van de tijdelijke werkloosheid (2) Controles w erknem ers 1ste aanvraag Structurele w erkloosheid Fraudegevoelige sectoren (incl. bedienden) Aantal Totaal 1ste aanvraag Structurele werkloosheid Fraudegevoelige sectoren (incl. bedienden) Niet in regel Totaal (8,2%) 182 (15,4%) (25,8%) (22,0%) (14,0%) 159 (19,9%) (16,5%) (16,5%) (13,9%) 61 (16,5%) (16,6%) (16,3%) JV Vol 1 Deel 2.4.9

123 Controle van valse documenten en fictieve onderwerpingen aan de sociale zekerheid Controles op basis van Communicatie van de RSZ m.b.t. ondernemingen met fictieve tewerkstelling Controles door de RVA van de toelating tot werkloosheid (documenten C4, U1 ) : a priori + a posteriori Cijfers 2017: 768 beslissingen van niet-onderwerping ontvangen van de RSZ 158 dossiers van werknemers opgestuurd naar de WB s weken in totaal uitsluiting EUR terugvorderingen JV Vol 1 Deel 2.4.9

124 Controle van grote evenementen Doelstelling: Informeren van organisatoren Bestrijden van foutief gebruik van uitkeringen en zwartwerk Toenemen van regulier werk Cijfers 2017: 67 controles (bv.: Tomorrowland, Les Ardentes, Brussels Dogshow, voetbalwedstrijden Jupiler Pro League ) meestal i.s.m. andere inspectiediensten Gecontroleerd Niet in regel Werknem ers Vrijw illigers Werkgevers Werknem ers Vrijw illigers Werkgevers (7,5%) 24 (1,6%) 135 (16,7%) (7,2%) 21 (1,8%) 196 (23,8%) (8,6%) 26 (2,8%) 185 (23,8%) JV Vol 1 Deel 2.4.9

125 Datamatching a priori 20 systematische a priori-kruisingen Controle voorafgaand aan de betaling (geen terugvordering, geen sanctie) Matching tussen gegevensdatabanken van de RVA Door de uitbetalingsinstelling: Werkloosheid en werk/ziekte Werkloosheid en Rijksregister (nationaliteit, adres, gezinssamentstelling...) Werkloosheid en LO/TK Werkloosheid of LO/TK en overlijden Werkloosheid of LO/TK en pensioengerechtigde leeftijd Door de RVA: Uitkeringen (werkloosheid en LO/TK) en zelfstandige activiteit/pensioen Werkloosheid en Rijksregister (nationaliteit, adres, gezin ) Situatie van de gezinsleden van werklozen LO/TK en contract met de opgegeven werkgever/andere werkgever JV Vol 1 Deel 2.4.6

126 Effecten van preventieve controles (1) Cumulatie van werkloosheid en werk in loondienst Inbreuken Terug te vorderen bedragen EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR JV Vol 1 Deel 2.4.6

127 Effecten van preventieve controles (2) Controle van het adres, van de gezinssituatie en van de nationaliteit Gerichte controles o.b.v. gegevensbanken, controles op basis van aanwijzingen, o.b.v. klachten of willekeurige controles In 2017: controles in totaal Evol Onderzoeken ,3% Niet-conform ,0% Terug te vorderen bedragen EUR EUR EUR EUR EUR EUR + 11,7% JV Vol 1 Deel 2.4.9

128 Effecten van preventieve controles (3) Controle van het adres, van de gezinssituatie en van de nationaliteit In 2017: meer preventieve controles, vooral door de uitbetalingsinstellingen meer systematische kruisingen met het Rijksregister samenwerking met de lokale politiediensten JV Vol 1 Deel 2.4.9

129 Effecten van preventieve controles (4) Controle van het adres, van de gezinssituatie en van de nationaliteit 1. Uitkeringsaanvraag (begin werkloosheid) Nationaliteit Adres Gezinssamenstelling UI Aangifte conform, gecorrigeerd of verantwoord Conform Consultatie RR sinds 7/2012 Link met andere DB's sinds 9/2013 (RSZ, RSVZ, RVP) voor de andere gezinsleden Niet-conform: - ofwel gecorrigeerde aangifte - ofwel verantwoord verschil 2. Verandering nationaliteit/adres/gezinssamenstelling tijdens de werkloosheid 2. a) Spontane aangifte door de werkloze: idem punt 1 2. b) (Nog) geen aangifte door de werkloze: Aanpassingen RRN sinds 7/2014 UI Gevolg: aangifte conform of verantwoord Link met andere DB's sinds 9/2013 (RSZ, RSVZ, RVP) voor de andere gezinsleden Zonder gevolg + Structurele en terugkerende controles door de RVA: Datamining (aanwijzingen), Datamatching, steekproeven, opsporing schrappingen, politieverslagen JV Vol 1 Deel 2.4.9

130 Effecten van preventieve controles (5) Verificaties in het stelsel van loopbaanonderbreking/tijdskrediet Sinds 2011 verifieert de RVA ook systematisch de toekenning van uitkeringen in het stelsel van loopbaanonderbreking/tijdskrediet. Opsporing van anomalieën via kruising van meerdere gegevensbanken (RSZ, Rijksregister, ) Voorbeelden: einde arbeidscontract, nieuwe werkgever, pensioengerechtigd, cumulatie met zelfstandige activiteit, woonplaats buiten EER ) JV Vol 1 Deel 2.4.6

131 Effecten van preventieve controles (6) JV Vol 1 Deel 2.4.6

132 Datamatching a posteriori 13 systematische a posteriori-kruisingen Controle na betaling (door de RVA): Uitkeringen (werkloosheid en LO/TK) en werk in loondienst/als zelfstandige/pensioen Werkloosheid en Rijksregister (nationaliteit, adres, gezinssamenstelling, ) Werkloosheid en invaliditeit/ziekte LO/TK en einde arbeidscontract/arbeid bij nieuwe werkgever LO/TK en verblijf buiten de EER Terbeschikkingstelling van RVA-gegevens, bv. aan OCMW s JV Vol 1 Deel 2.4.6

133 4.1 Controles a posteriori van werkloosheidsuitkeringen en andere inkomsten (1) 133 Cum ulatie loontrekkende Cum ulatie zelfstandige Cumulatie ziekte Cumulatie pensioen Totaal JV Vol 1 Deel 2.4.6

134 4.2 Controles a posteriori van werkloosheidsuitkeringen en andere inkomsten (2) 134 Vastgestelde inbreuken Terug te vorderen bedragen EUR EUR EUR EUR EUR JV Vol 1 Deel 2.4.6

135 Datamining Het programma stelt een profiel op van een 'typefraudeur'. Experten programmeren software die in databanken zoekt naar correlaties. Bedrijven en sociaal verzekerden worden getoetst aan dat profiel. Resultaat van de controle wordt opgeslagen in een databank en wordt gebruikt als input bij toekomstige controles. Bedrijven en sociaal verzekerden met een hoog frauderisico worden gecontroleerd. JV Vol 1 Deel 2.4.7

136 Beheer per proces JV Vol 1 Deel 2.4

137 Controle van grensoverschrijdende fraude Ad hoc controles van prestaties uitgevoerd in het buitenland en aangedragen bij de uitkeringsaanvraag Controle van de effectieve verblijfplaats in België : via geautomatiseerde procedure C66bis: oproepingen ad hoc oproepingen Ontwikkelen en intensifiëren van de contacten met de bevoegde autoriteiten in het buitenland Vervolg van de ontwikkeling van de systemen van gegevensuitwisseling via elektronische weg, met name in het kader van het BENELUX akkoord en met Frankrijk (Pôle Emploi) JV Vol 1 Deel 2.4.9

138 Specifieke of aanvullende controles Contactpunt voor een eerlijke concurrentie: 973 aangiften ontvangen ontvankelijk verklaard en behandeld door het bureau Controles op de verblijfplaats van de gezinstoestand Door de RVA: 648 Door de politie: 312 Controle van detentieperiodes : Systematische gegevensuitwisseling via de kruispuntbank in voorbereiding met de FOD Justitie en meerdere andere instellingen Specifieke gegevensuitwisseling RVA FOD Justitie Controles op het vertrek naar het buitenland : Systematisch, via schrapping uit het rijksregister Op basis van informatie van de politie en van justitie JV Vol 1 Deel 2.4.3

139 Samenwerking met justitie RVA - Justitie : aantal epv s Evol RVA ,1% Geheel van de sociale ,0% inspectiediensten (o.a. RVA) % 27,5% 35,6% 33,3% 32,2% 31,2% Justitie - RVA: verzoekschriften van de arbeidsauditeur (3 824 in 2016). De tussenkomst van een controleur van de RVA kan gevraagd worden door de gerechtelijke instanties (via verzoekschrift) : vraag om bijkomende gegevens door de auditeur vraag om concrete samenwerking in bepaalde (fraude)dossiers, bv. verhoor van betrokken personen vraag om inlichtingen betreffende een uitkeringstrekker JV Vol 1 Deel 2.4.2

140 Federale sancties Land Vlaams Gew est Waals Gew est Duitstalige Gem. Brussels Hfdst. Gew Vrijw illige w erkloosheid Afdanking om billijke redenen Werkverlating Zich niet aanmelden op het w erkloosheidskantoor Subtotaal vrijw illige w erkloosheid Verw ittigingen Totaal vrijw illige w erkloosheid + verw ittigingen Adm inistratieve sancties Onjuiste, onvolledige of laattijdige verklaring Onrechtmatige stempel, misbruik controlekaart Opmaken van onjuiste stukken, vals stempelmerk Subtotaal administratieve sancties Verw ittigingen Totaal administratieve sancties + verw ittigingen Deel 3.4 Ondanks de vermindering van het aantal werklozen, zien we een stijging van het aantal federale sancties voor vrijwillige werkloosheid. De administratieve sancties zijn stabiel gebleven.

141 Regionale sancties (1) Passieve beschikbaarheid Werkweigering Afdanking, stopzetting of weigering van een beroepsopleiding Zich niet aanmelden bij een werkgever Zich niet aanmelden bij het plaatsingsdienst, of dienst beroepsopleiding Weigering deelname aan, stopzetting of mislukking van een inschakelingsparcours Weigering outplacement of weigering inschrijving in een tewerkstellingscel Subtotaal passieve beschikbaarheid Verwittigingen Totaal passieve beschikbaarheid + verwittigingen Uitsluiting Uitsluiting door de gewesten ingeval van onbeschikbaarheid of schrapping als werkzoekende Uitsluiting door de RVA ingeval van onbeschikbaarheid of niet ingeschreven als werzoekende Totaal uitsluiting Totaal passieve beschikbaarheid + verwittigingen + uitsluiting Actieve beschikbaarheid Tijdelijke schorsing van de uitkeringen Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (4-10 weken) Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (13 weken) Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (4 of 6 maanden) - vóór transfer Verminderde uitkering Verminderde uitkering (4-10 weken) Verminderde uitkering (13 weken) Verminderde uitkering - vóór transfer Verminderde uitkering, gevolgd door uitsluiting Uitsluiting Subtotaal sancties actieve beschikbaarheid Verwittigingen De eerste negatieve evaluatie Voorlopige schorsingen (art. 70) Totaal actieve beschikbaarheid + verwittigingen + art Voorafgaande verwittigingen DISPO J: Negatieve evaluaties Negatieve eerste evaluatie Negatieve tweede evaluatie Negatieve evaluatie na eerdere negatieve evaluatie Negatieve evaluatie ten gevolge van afwezigheid Totaal negatieve evaluaties Voorafgaande verwittigingen Land De effectieve overname van deze bevoegdheid vond plaats op door het Vlaams en het Waals Gewest en de Duitstalige Gemeenschap en op door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Regionale sancties: het betreft hier sancties die door de gewestelijke diensten gecommuniceerd worden aan de RVA en door de RVA worden uitgevoerd (Voor 2016 : beslissingen genomen door de gewestelijke diensten behalve voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waar de RVA de beslissingen nog nam in afwachting van de operationele overdracht op ). Er zijn kleine verschillen mogelijk met de cijfers die door de gewestelijke diensten gepubliceerd worden, rekening houdend met een lichte vertraging door de verzending van de gegevens en de wijze waarop wijzigingen en annulaties worden geregistreerd. Actieve beschikbaarheid: het federale kader legt de algemene principes vast van de controle. De gewesten mogen evenwel de modaliteiten ervan bepalen, wat kan leiden tot een verschillende aanpak en andere procedures in de gewesten. Sommige verschillen kunnen ook worden verklaard door het feit dat de verwittigingen die gegeven worden in het kader van het begeleidingsproces niet als zodanig worden geteld. Gedetailleerdere informatie behoort toe aan de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling Actieve beschikbaarheid verwittigingen: de voorafgaande verwittigingen die worden gegeven in het kader van het begeleidingsproces of in een eerdere fase van het controleproces worden niet als verwittigingen geteld, omdat zij niet voorzien worden in het federaal kader en omdat zij niet dezelfde juridische gevolgen hebben. Actieve beschikbaarheid eerste negatieve evaluaties: Voor 2016 en alleen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest - gaat het om de eerste negatieve evaluatie voor gerechtigden op werkloosheids- en inschakelingsuitkeringen. Dispo J : controle op de actieve beschikbaarheid van jongeren in beroepsinschakelingstijd. Voor 2015 betreft het beslissingen van de RVA. De cijfers van 2016 zijn afkomstig van de rapporten van de gewestelijke diensten (behalve voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest). De cijfers van 2017 werden opgemaakt door de RVA op basis van de electronische fluxen van de gewestelijke diensten, behalve de gegevens van het Waals en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die gebaseerd zijn op het rapport van respectievelijk FOREM en ACTIRIS. Het cijfer van 2016 betreffende de negatieve evaluatie ten gevolge van afwezigheid heeft enkel betrekking op het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deel 3.4

142 Regionale sancties (2) Vlaams Gew est Waals Gew est Duitstalige Gem. Brussels Hfdst. Gew. De effectieve overname van deze bevoegdheid vond plaats op door het Vlaams en het Waals Gewest en de Duitstalige Gemeenschap en op door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest Passieve beschikbaarheid Werkw eigering Afdanking, stopzetting of w eigering van een beroepsopleiding Zich niet aanmelden bij een w erkgever Zich niet aanmelden bij het plaatsingsdienst, of dienst beroepsopleiding Weigering deelname aan, stopzetting of mislukking van een inschakelingsparcours Weigering outplacement of w eigering inschrijving in een tew erkstellingscel Subtotaal passieve beschikbaarheid Verw ittigingen Totaal passieve beschikbaarheid + verwittigingen Uitsluiting Uitsluiting door de gew esten ingeval van onbeschikbaarheid of schrapping als w erkzoekende Uitsluiting door de RVA ingeval van onbeschikbaarheid of niet ingeschreven als w erzoekende Totaal uitsluiting Totaal passieve beschikbaarheid + verw ittigingen + uitsluiting Actieve beschikbaarheid Tijdelijke schorsing van de uitkeringen Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (4-10 w eken) Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (13 w eken) Tijdelijke schorsing van de uitkeringen (4 of 6 maanden) - vóór transfer Verminderde uitkering Verminderde uitkering (4-10 w eken) Verminderde uitkering (13 w eken) Verminderde uitkering - vóór transfer Verminderde uitkering, gevolgd door uitsluiting Uitsluiting Subtotaal sancties actieve beschikbaarheid Verw ittigingen Totaal actieve beschikbaarheid + verwittigingen + art Voorafgaande verw ittigingen DISPO J: Negatieve evaluaties Negatieve eerste evaluatie Negatieve tw eede evaluatie Negatieve evaluatie na eerdere negatieve evaluatie Totaal negatieve evaluaties Voorafgaande verw ittigingen Regionale sancties: het betreft hier sancties die door de gewestelijke diensten gecommuniceerd worden aan de RVA en door de RVA worden uitgevoerd (Voor 2016 : beslissingen genomen door de gewestelijke diensten behalve voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waar de RVA de beslissingen nog nam in afwachting van de operationele overdracht op ). Er zijn kleine verschillen mogelijk met de cijfers die door de gewestelijke diensten gepubliceerd worden, rekening houdend met een lichte vertraging door de verzending van de gegevens en de wijze waarop wijzigingen en annulaties worden geregistreerd. Actieve beschikbaarheid: het federale kader legt de algemene principes vast van de controle. De gewesten mogen evenwel de modaliteiten ervan bepalen, wat kan leiden tot een verschillende aanpak en andere procedures in de gewesten. Sommige verschillen kunnen ook worden verklaard door het feit dat de verwittigingen die gegeven worden in het kader van het begeleidingsproces niet als zodanig worden geteld. Gedetailleerdere informatie behoort toe aan de gewestelijke diensten voor arbeidsbemiddeling Actieve beschikbaarheid verwittigingen: de voorafgaande verwittigingen die worden gegeven in het kader van het begeleidingsproces of in een eerdere fase van het controleproces worden niet als verwittigingen geteld, omdat zij niet voorzien worden in het federaal kader en omdat zij niet dezelfde juridische gevolgen hebben. Actieve beschikbaarheid eerste negatieve evaluaties: Voor 2016 en alleen voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest - gaat het om de eerste negatieve evaluatie voor gerechtigden op werkloosheids- en inschakelingsuitkeringen. Dispo J : controle op de actieve beschikbaarheid van jongeren in beroepsinschakelingstijd. Voor 2015 betreft het beslissingen van de RVA. De cijfers van 2016 zijn afkomstig van de rapporten van de gewestelijke diensten (behalve voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest). De cijfers van 2017 werden opgemaakt door de RVA op basis van de electronische fluxen van de gewestelijke diensten, behalve de gegevens van het Waals en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, die gebaseerd zijn op het rapport van respectievelijk FOREM en ACTIRIS. Het cijfer van 2016 betreffende de negatieve evaluatie ten gevolge van afwezigheid heeft enkel betrekking op het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deel 3.4

143 Terugvorderingen door de werkloosheidsbureaus (1) Bedragen Vastgestelde onverschuldigde bedragen Totaal teruggevorderde bedragen Ingevorderd door de RVA Overgemaakt aan de Domeinen of voor invordering in het buitenland Ingevorderd door de Domeinen Ingevorderd in het buitenland Kw ijtgescholden EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR EUR Evol ,8% + 45,4% + 38,5% + 327,3% + 296,5% + 140,6% + 20,6% JV Vol 1 Deel Stijging van de onverschuldigde bedragen tussen 2007 en 2014: beter gerichte enquêtes, stijging van het aantal controles op de dienstenchequeondernemingen; effecten van het versterken van controles van adres- en gezinstoestand. Maar vermindering van de onverschuldigde bedragen vanaf 2015 (effect van meer preventieve controles, regionalisering van de dienstencheques in 2016 en daling van het aantal uitkeringsgerechtigden) Moeilijkheden bij terugvordering: financiële situatie van schuldenaren, gespreide afbetalingsplannen, procedures van collectieve schuldbemiddeling, gerechtelijke betwistingen van beslissingen tot terugvordering, weerspannige debiteuren, Sinds 2016 houdt de registratie van de schuldvorderingen in de boekhouding van de RVA rekening met het twijfelachtig karakter van bepaalde schuldvorderingen, waarvoor op vraag van het Rekenhof een waardevermindering geboekt wordt op het nog openstaand saldo.

144 Terugvorderingen door de werkloosheidsbureaus (2) Ontvangsten op het niveau van de WB's in 2017 Ontvangsten op het niveau van de WB's Door de debiteuren zelf Door de debiteuren zelf Via inhoudingen op uitkeringen of vergoedingen (art. 1410, 4, GW) EUR EUR 0,2% 0,9% 5,5% 1,7% Via inhoudingen op uitkeringen of vergoedingen (art. 1410, 4, GW) Via de ziekenfondsen Via de ziekenfondsen Via de Federale Pensioendienst Door ex-w erkgevers Door w erkgevers Door erkende dienstencheque-ondernemingen Totaal Saldo WB's 46,2% ,8% EUR EUR EUR EUR EUR EUR Niet geblokkeerd Geblokkeerd 27,1% 15,5% 16,2% 31,1% ,4% 42,2% Via de Federale Pensioendienst Door ex-werkgevers Door werkgevers Door erkende dienstenchequeondernemingen Geblokkeerde dossiers in de WB's Collectieve schuldenregeling - faillissement 6,3% Gerechtelijk beroep 1,2% 3,6% Verdwenen debiteur - opzoeking adres Overleden debiteur Onderzoek - briefwisseling Varia (schorsing van de invordering gedurende een periode van sanctie, lopende aanvraag om ontheffing, enz) JV Vol 1 Deel 2.3.4

145 Gerechtelijke geschillen % betw iste beslissingen Vonnissen % gunstig voor de RVA Arresten % gunstig voor de RVA ,4% ,0% ,0% ,2% ,0% ,0% ,7% ,0% ,0% ,4% ,0% ,0% ,3% ,0% ,0% ,1% ,0% ,0% ,9% ,9% ,0% ,1% ,0% ,0% ,6% ,0% ,0% ,4% ,0% ,0% JV Vol 1 Deel 2.3.5

146 146 VIII. Activiteiten van het FSO 1. Kerncijfers FSO

147 Kerncijfers FSO JV Vol 1 Deel 3.2 In 2017 stijgt voor het eerst in 5 jaar het aantal faillissementen, voornamelijk in het 2de semester. In totaal gingen er ondernemingen failliet (+ 8,08% tov 2016) waarvan er personeel (+ 6,83%) tewerkstelden. Het banenverlies daalt in 2017 verder naar verloren jobs (- 4,13% t.o.v. 2016). Het zwaartepunt ligt in Vlaanderen ( verloren jobs) en treft voornamelijk de sectoren handel, banken en verzekeringen, de bouwsector en de dienstensector. Zowel het aantal werknemers (19 557) dat een vergoeding heeft ontvangen in het kader van een sluiting als het aantal betaalde vergoedingen (24 157) dalen in 2017 tov 2016 en dit respectievelijk met 10,5% en 12,78%. Het bedrag dat werd uitgekeerd in 2017 daalt ook voor het eerst in 3 jaar naar 201,696 miljoen EUR.

148 Evolutie van faillissementen en nieuw gecreëerde ondernemingen Evol Evol Faillissementen ,7% + 8,1% Faillissementen met personeel ,9% + 6,8% Nieuw opgerichte ondernemingen ,8% - 1,2% JV Vol 1 Deel 3.2 Oprichting van bedrijven op basis van de juridische vorm, er werd geen rekening gehouden met burgerlijke venootschappen, venootschappen met sociaal oogmerk en venootschappen van publiek recht; bron: FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie Sinds 2007 is het aantal faillissementen gestegen tot 2013, vervolgens kenmerkte een dalende tendens de daaropvolgende jaren tot Voor het eerst in 5 jaar stijgt het aantal faillissementen opnieuw in 2017 (+39,7% tov 2007 en +8,08% in vgl met 2016) waarvan er personeel tewerkstelden (+ 20,9% tov 2007 en + 6,83% tov 2016).

149 Faillissementen met personeel JV Vol 1 Deel 3.2 Voor het eerst in 5 jaar stijgt het aantal faillissementen met personeel in 2017 opnieuw naar faillissementen. Bijna de helft van de faillissementen situeert zich in Vlaanderen (43,9%), gevolgd door Wallonië (33,4%) en Brussel (22,7%) De sectoren die het sterkst werden getroffen zijn de sector van de handel, banken en verzekeringen (1 792 faillissementen), de bouwsector (673 faillissementen), de dienstensector (520 faillissementen) en de sector van de verwerkende nijverheid (206 faillissementen). De sector van de handel, banken en verzekeringen vertegenwoordigt meer dan de helft (51,6%) van de faillissementen in 2017.

150 Banenverlies JV Vol 1 Deel 3.2 Sinds 2013 kent het banenverlies een dalende tendens en belandt op verloren banen in 2017 (- 4,13% tov 2016). Bijna de helft van het banenverlies situeert zich in Vlaanderen (46,7%), gevolgd door Wallonië (32,7%) en Brussel (20,7%) De sectoren die het sterkst werden getroffen zijn de sector van de handel, banken en verzekeringen (8 740 verloren banen), de bouwsector (4 462 verloren banen), de dienstensector (3 693 verloren banen) en de sector van de verwerkende nijverheid (3 009 verloren banen).

151 Evolutie van het aantal vergoede werknemers Werknemers Sluitingsvergoedingen + collectief ontslag Contractuele vergoedingen Overbruggingsvergoedingen Bedrijfstoeslagen (vroeger AVB) Extra - statutaire uitgaven Sabena Totaal aantal betaalde uitkeringsgerechtigden Evol ,8% Verschillende personen Evol ,5% Bedragen (in duizend EUR) Sluitingsvergoedingen + collectief ontslag 5 369, , , , , , , , , , ,6 Contractuele vergoedingen , , , , , , , , , , ,2 Overbruggingsvergoedingen 1 624, , , , , , , , , , ,5 Bedrijfstoeslagen (vroeger AVB) , , , , , , , , , , ,3 Extra - statutaire uitgaven 2 106, , , , ,2 807,0 281,8 15,7 12,4 13,1 8,5 Sabena 833,5 695,1 566, ,9 665,0 471,8 407,4 371,6 299,8 109,0 6,3 Totaal , , , , , , , , , , ,3 Evol ,2% JV Vol 1 Deel 3.2 Zowel het aantal werknemers (19 557) dat een vergoeding heeft ontvangen in het kader van een sluiting als het aantal betaalde vergoedingen (24 157) dalen in 2017 tov 2016 en dit respectievelijk met 10,5% en 12,78%. Het bedrag dat werd uitgekeerd in 2017 daalt ook voor het eerst in 3 jaar naar 201,696 miljoen EUR (- 16,25% tov 2016).

152 Evolutie van het aantal vergoede werknemers JV Vol 1 Deel 3.2 Zowel het aantal werknemers dat een vergoeding heeft ontvangen in het kader van een sluiting als het aantal betaalde vergoedingen zetten in 2017 de dalende tendens sinds 2014 verder. Het bedrag dat werd uitgekeerd in 2017 daalt ook voor het eerst in 3 jaar naar 201,696 miljoen EUR (- 16,25% tov 2016).

153 FSO in 2017 Innovaties Elektronisch aanvraagformulier (e-f1): gegevens vloeien automatisch in databank + template grote faillissementen ebox: de fiscale fiches voor FSO betalingen (inkomstenjaar 2017) Inkorten van betalingstermijn: positief advies van het beheerscomité om de overnametermijn te herleiden van 6 maanden naar 2 maanden Personeel 73,07% doet aan structureel telewerk uitbreiding met een 2de occasionele telewerkdag Externe erkenning 98,61% van de dossierbeheerders (vakbonden) is (zeer) tevreden over de dienstverlening van het FSO consensus over uniformisering van de elektronische schuldvordering en de vergoedingsaanvraag bij het FSO JV Vol 1 Deel 3.3 Het FSO heeft in 2017 het elektronisch aanvraagformulier verder uitgebreid waardoor gegevens voortaan automatisch invloeien in de centrale databank. Daarnaast werd een template ontwikkeld die de representatieve werknemersorganisaties toelaat om voor grote faillissementen snel en correct een groot aantal aanvragen in te dienen. In 2017 werd de databank van het FSO aangepast om de fiscale fiches van het inkomstenjaar 2017 vanaf 2018 in de ebox van de werknemer te plaatsen. Tot slot heeft het beheerscomité van het FSO een positief advies gegeven om de overnametermijn, die momenteel de periode tussen faling en betaling aan de werknemer aanzienlijk vertraagt, te gaan inkorten. De wettelijke termijn van 6 maanden zal worden herleid naar 2 maanden. In 2017 doet 73,07% aan structureel telewerk en heeft het FSO het telewerk uitgebreid met een 2de occasionele telewerkdag. Wat de tevredenheidsenquêtes betreft is 98,61% van de dossierbeheerders (vakbonden) tevreden tot zeer tevreden over de dienstverlening van het FSO. In 2017 werd ook een werkgroep opgericht met de belangrijkste partners van het Fonds om het proces tussen sluiting en uitbetaling te optimaliseren. Er werd in dit kader een consensus bereikt over de uniformisering van de elektronische schuldvordering en de vergoedingsaanvraag bij het FSO.

154 154 IX. Meer en beter doen met minder 1. Een tijdperk van structurele veranderingen Bevoegdheidsoverdracht Budgettaire besparingen De RVA na de bevoegdheidsoverdracht Reorganisatie van de RVA Evolutie van het arbeidsvolume Kwaliteit van de dienstverlening Modernisering Ondersteuning van het personeel Duurzame ontwikkeling Maatschappelijke verantwoordelijkheid Externe erkenning Standaardtabellen op de RVA-website Nieuwe interactieve statistieken op de RVA-website Integrale versie van het jaarverslag Kerncijfers 204

155 Een tijdperk van structurele veranderingen Uitvoering van de 6 de staatshervorming Drastische besparingen opgelegd aan de federale administraties Reorganisatie van de buitendiensten (werkloosheidskantoren) Veralgemening van procesmatig werken Invoering van een nieuwe werkorganisatie JV Vol 1 Deel

156 Bevoegdheidsoverdracht Tijdslijn overdracht van bevoegdheden Kalender van de operationele overname van de bevoegdheden Bijkomende werklast voor de RVA Kalender van de personeelsoverdracht Overgedragen budget De bevoegdheden die bij de RVA blijven

157 Tijdslijn overdracht van bevoegdheden / /2011: Regeringsformatie 09/2011: Vlinderakkoord (1-6 m) 06/01/2014: Wetgeving 04/06/2014: Protocol 2014 (7-12 m) 01/07/2014: Juridische overdracht /01/2015: Budgettaire overdracht 05/ /2018: Operationele overdracht 2016 Operationele overdrachten Operationele 2017 overdrachten 2018 JV Vol 1 Deel 2.6

158 Kalender van de operationele overname van de bevoegdheden Activiteit Vlaanderen Wallonië Brussel Duitstalige Gemeenschap Activering zoekgedrag (actieve beschikbaarheid) Werkw eigering (passieve beschikbaarheid) Vrijstelling beschikbaarheid omw ille van studies Activeringsuitkeringen 01/ / / / / / / / / / / / / / / / / / /2017 PTP 10/2016 SINE: TB SINE: TB SINE/PVP: 01/2019? Andere: 01/2019? Outplacement TB 01/ /2016 TB Stage- en startbonus Premies Dienstencheques (controle) Dienstencheques (reglementering) PWA (organisatie) PWA (PWA cheques) Loopbaanonderbreking (lokale en regionale administraties en onderw ijs) 09/ / / / / / / / / / / / / /2016 TB TB TB TB 01/ / / / / / / / / / / / / /2016 TB TB TB JV Vol 1 Deel 2.6 TB: te bepalen

159 Bijkomende werklast voor de RVA De RVA heeft er alles aan gedaan zodat de bevoegdheidsoverdracht naar de gewesten optimaal zou kunnen gebeuren. Het voorbereidend werk was aanzienlijk, het ging onder meer over: Het schrijven van nieuwe federale reglementering; Het uitwerken en uitvoeren van samenwerkingsprotocollen tijdens de overgangsperiode; Het beheren van 4 budgetten; Het antwoorden op regionale parlementaire vragen; Het voorzien van statistieken en budgettaire ramingen op maat van de gewesten; Het regelen van de verplichte en vrijwillige overdracht van medewerkers, overdracht van materiaal; Het analyseren en ontwikkelen van talrijke noodzakelijke elektronische informaticafluxen; Het opleiden van overgedragen medewerkers en omkaderingsperoneel van de gewesten: 109 opleiders hebben 370 opleidingsdagen gegeven. Blijven uitvoeren van bepaalde materies tot het ogenblik van de operationele overname Na de operationele overname: de boekhoudkundige en financiële afsluiting met de gefedereerde entiteiten. JV Vol 1 Deel 2.6

160 Kalender van de personeelsoverdracht JV Vol 1 Deel 2.6.1

161 Overgedragen budget Uitgaven 2015 (Opdrachten) EUR Overgangsfase (Gefedereerde entiteiten) EUR O P D R A C H T E N Federaal Gefedereerde entiteiten EUR EUR 14,89% 0,98% 6,19% 77,94% Dienstencheques Activering en premies Loopbaanonderbreking Andere B E H E E R Uitgaven 2015 (Beheer) Overgangsfase (Gefedereerde Entiteiten) EUR EUR JV Vol 1 Deel Sinds werden de budgettaire middelen voor een aantal bevoegdheden overgeheveld naar de gefedereerde entiteiten. In uitvoering van het protocol van bleef de RVA in 2015 nog een aantal bevoegdheden uitvoeren voor rekening van de gefedereerde entiteiten.

162 De bevoegdheden die bij de RVA blijven De RVA behoudt zijn core business : Werkloosheid (volledige, tijdelijke, met bedrijfstoeslag, ) Tijdskrediet, loopbaanonderbreking (behalve voor het personeel van de gewestelijke overheden) en thematische verloven Andere uitkeringen: ontslagcompensatievergoeding, jeugdvakantie, onthaalouders, Toekenning van uitkeringen aan werknemers in 2017 Budget van ca. 8,4 miljard EUR JV Vol 1 Deel 2.6.2

163 Budgettaire besparingen: Evolutie van de financiële middelen JV Vol 1 Deel 2.6.2

164 Budgettaire besparingen: Evolutie van het personeelsbestand Aantal fysieke eenheden 12/ % evolutie Evolutie van het personeel mbt de overdracht % evolutie van het personeel mbt de overdracht Evolutie van het personeel buiten de overdracht % evolutie van het personeel buiten de overdracht 12/ ,6% ,6% 12/ ,3% ,3% 12/ ,2% ,2% 12/ ,4% ,4% 12/ ,4% ,4% 12/ ,7% ,4% ,3% 12/ ,5% ,9% ,7% 12/ ,7% ,0% ,7% Evol. 12/ / ,6% ,0% ,6% JV Vol 1 Deel 2.6.1

165 4. De RVA na de bevoegdheidsoverdracht: Aantal en profiel van de uitkeringsgerechtigden (maandelijks, zonder FSO) 165 Loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven ,9% Andere ,4% Niet-werkzoekenden ,2% Tewerkstellings- en opleidingsmaatregelen ,2% 2017 Tijdelijke werkloosheid Deeltijdse werknemers met IGU ,7% 3,7% Aan TW verwante uitkeringen ,9% Werklozen ,2% Werkzoekenden ,9% Werkenden: (51,8%) Werklozen (volledige + met bedrijftoeslag): (48,2%) Totaal: (100%) Deel 7.1

166 4. De RVA na de bevoegdheidsoverdracht: Aantal verschillende uitkeringstrekkers (zonder FSO) 166 Deel 7.1; 7.4 Fysieke eenheden = gemiddeld aantal betalingen per maand Verschillende personen = verschillende personen betaald in de loop van het jaar, toegewezen aan het uitkeringsstelsel van de laatst betaalde refertemaand Verschillende personen per uitkeringsgroep = voor elk van de bovenstaande uitkeringsgroepen op het kleinste geschetste detailniveau het totale aantal verschillende personen

167 De RVA na de bevoegdheidsoverdracht: De RVA vergeleken met andere federale administraties Ranking Adm inistraties F.e. 06/ FOD Financiën (excl. fedorest) FOD Justitie HB + Penitentiaire instellingen FOD Binnenlandse Zaken Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (12/2017) 5 Federale Pensioendienst FOD Economie, KMO, Middenstand en Energie FOD Buitenlandse Zaken, Buitenlandse Handel en Ontw ikkelingssamenw erking Rijksdienst voor Sociale Zekerheid Ministerie van Defensie Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen JV Vol 1 Deel NB: Op 1 januari 2017 houdt DIBISS op te bestaan. Op 1 september 2016 zijn de bevoegdheden in verband met de kinderbijslag al overgedragen naar FAMIFED (het Federaal Agentschap voor de Kinderbijslag). Op 1 januari 2017 volgt de overdracht van de andere bevoegdheden naar de RSZ (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid) en de FPD (Federale Pensioendienst).

168 Reorganisatie van de RVA Besparingen : 37,5 miljoen EUR structurele besparingen Institutionele context Transfert van een deel van onze opdrachten 20% overgeheveld personeel Waarom? Demografische evolutie ¼ van de personeelsleden vertrekt in de volgende 5 jaar met pensioen Complexiteit van de reglementering JV Vol 1 Deel

169 Reorganisatie van de RVA: hoe? JV Vol 1 Deel

170 Reorganisatie van de RVA: nieuwe entiteiten Oostende Ieper Brugge Roeselare Kortrijk Gent Oudenaarde Sint-Niklaas Boom Dendermonde Mechelen Vilvoorde Aalst Turnhout Antwerpen Brussel Leuven Hasselt Tongeren Tongeren 30 kantoren - 16 entiteiten Frontoffice/ Backoffice Moeskroen Moeskroen Doornik La Louvière Nijvel Hoei Luik Verviers Bergen Charleroi Namen Aarlen JV Vol 1 Deel 1.5

171 Reorganisatie van de RVA: Procesbeheer Toepassen van de principes van Procesmanagement en Lean Management om de efficiëntie en uniformiteit te verhogen en de kwaliteit van de dienstverlening te verbeteren Acties/resultaten: Strategisch project 2015 Directie Interne Controle en Procesbeheer Definitie van procesinhoud en beschrijvingen Netwerk met procescoördinatoren & procesbeheerders per proces Optimalisatievoorstellen: lean, efficiëntie, uniformiteit Verplichte actie kloofanalyse tussen as is en to be + locale verbeteracties Opleidingen, JV Vol 1 Deel 1.6

172 Reorganisatie van de RVA: vroeger JV Vol 1 Deel 1.6

173 Reorganisatie van de RVA: nu Organogram van een entiteit Directeur Proces SUPPORT Adjunct en/of adviseur(s) Front Office xx Front Office yy Front Office zz Proces TOELAATBAARHEID Proces LO / TK Proces VERGOEDBAARHEID Proces VERIFICATIE Proces CONTROLE JV Vol 1 Deel 1.6

174 Reorganisatie van de RVA: cel interne audit Operationeel sinds 3 jaar; Functioneert volgens internationale normen; Audit van de belangrijkste interne processen met het oog op het beheer van strategische en operationele risico s; Aanbevelingen -> actieplannen in de entiteiten/directies; Opvolging van de uitvoering door de directie Interne controle en Procesbeheer. JV Vol 1 Deel 1.6

175 Evolutie van het arbeidsvolume Werkloosheid Loopbaanonderbreking, tijdskrediet, thematische verloven Loopbaanonderbreking en tijdskrediet: detectie en behandeling van anomalieën Complexe dossiers FSO

176 Evolutie van het arbeidsvolume: werkloosheid JV Vol 1 Deel 2.1.2

177 Evolutie van het arbeidsvolume: werkloosheid preventieve controle van de gezinssituatie door de RVA Voor elk dossier dat een formulier voor de aangifte van de gezinstoestand bevat JV Vol 1 Deel 2.4.9

178 Evolutie van het arbeidsvolume: Loopbaanonderbreking, tijdskrediet, thematische verloven Loopbaanonderbreking Tijdskrediet Thematische verloven Zonder uitkeringen Totaal JV Vol 1 Deel Het aantal behandelde dossiers blijft op een historisch hoog niveau en neemt slechts licht af ten gevolge van de overdracht van bepaalde LO naar de gefedereerde entiteiten en van de hervormingen Sinds 2017 controleert de RVA de overeenkomst tussen CAO en het beroepsverleden

179 Evolutie van het arbeidsvolume - Loopbaanonderbreking en tijdskrediet: detectie en behandeling van anomalieën Anomalieën LO/TK: gedetecteerde gevallen Faillissement van de werkgever geëncodeerd in L Vroegtijdige onderbreking bij de werkgever Zelfstandige activiteit geregistreerd bij RSVZ Opening recht op pensioen Gestart bij andere werkgever Spontane verklaring Adres buiten EER Fusie ondernemingen JV Vol 1 Deel 2.5

180 Evolutie van het arbeidsvolume: Complexe dossiers 1 statuut 2 statuten 3 statuten 4 statuten 5 statuten > 5 statuten Tijdens het jaar betaalde personen* ,5% 13,2% 2,0% 0,2% 0,02% 0,001% 100% * Aantal verschillende personen betaald in de loop van 2017, toegewezen aan de groep van de tijdens 2017 laatst betaalde refertemaand. Uitkering UVW IGU LO/ TK Deeltijds loon TW Sluiting JV Activeringsuitkering Anciënniteitstoeslag Seniorvakantie Deel 7.4

181 Evolutie van het arbeidsvolume: FSO Aantal betaalde vergoedingen (profit + socialprofit) Aantal vergoede personen Bedrag van de tussenkomsten (in miljoen EUR) 156,2 163,9 182,4 178,0 223,1 219,5 240,0 240,8 201,7 JV Vol 1 Deel 3.2

182 Kwaliteit van de dienstverlening: Naleving van de bestuursovereenkomst Bestuursovereenkomsten Aantal specifieke RVA-verbintenissen Aantal niet nageleefde verbintenissen JV Vol 1 Deel 1.4.2

183 Kwaliteit van de dienstverlening: Gemiddelde afwerkingstermijn JV Vol 1 Deel 2.1.2

184 Kwaliteit van de dienstverlening: 95% van de beslissingen binnen de dagen JV Vol 1 Deel 2.1.2

185 Kwaliteit van de dienstverlening: Naleven van de termijn JV Vol 1 Deel 2.1.2

186 Kwaliteit van de dienstverlening Correctheid van de beslissingen JV Vol 1 Deel 2.1.2

187 Kwaliteit van de dienstverlening: LO & TK: termijn en correctheid JV Vol 1 Deel

188 Kwaliteit van de dienstverlening: Tevredenheid van de klanten Telefonisch onthaal: 89,5% Bezoekers: 98,5% De aanvraag LO/TK: - Papier 92,9% - Elektronisch 96,0% Behandelingstermijn LO/TK: 91,0% Melding tijdelijke werkloosheid: 94,3% Internet: 83,1% % van de respondenten die tevreden of zeer tevreden waren Totaal aantal tevredenheidsenquêtes in : JV Vol 1 Deel 3.3.2

189 Modernisering - Online diensten: werknemers Elektronische controlekaarten C3: 2015: kaarten van verschillende werknemers 2016: kaarten van verschillende werknemers 2017: kaarten van verschillende werknemers Online aanvragen loopbaanonderbreking, tijdskrediet en thematische verloven: 2014: : : : De RVA gebruikt de ebox (elektronische brievenbus van de OISZ): Eind 2017: geactiveerde eboxen ( in 2016) 40% van de documenten geconsulteerd in de ebox zijn RVA-documenten JV Vol 1 Deel 2.6.9

190 Modernisering - Online diensten: werkgevers Aangiftes Evolutie + 22,9% + 20,8% + 12,3% + 80,9% + 61,5% + 46,2% + 14,6% + 10,1% + 40,4% - 0,8% Wanneer een sociaal risico voorvalt, moeten werkgevers of hun vertegenwoordigers (sociale secretariaten) behoudens uitzonderingen het papieren formulier vervangen door een elektronische aangifte met dezelfde juridische waarde (ASR). In 2017 betreffen 84,2% van de ASR's de sector werkloosheid In 2017 gebeurt 98,5% van de aangiftes tijdelijke werkloosheid elektronisch (51,3% in 2010) JV Vol 1 Deel 2.6.9

191 Ondersteuning van het personeel Telewerk Permanente opleiding Kennismanagement: elektronische bibliotheken Kennisdeling en overdracht Tevredenheidsenquête Communicatie

192 Ondersteuning van het personeel: telewerk JV Vol 1 Deel 2.6.1

193 Ondersteuning van het personeel: permanente opleiding opleidingsdagen op het hoofdbestuur geregistreerde uren voor lokale opleidingen 170 interne lesgevers uren e-learning voor deelnemers Opleiding vanop afstand via videoconferentie Serious game (bv. tool respect diversity-award ) Bedrijfstheater JV Vol 1 Deel 2.6.4

194 Ondersteuning van het personeel - kennismanagement: elektronische bibliotheken RioDoc Meer dan documenten beschikbaar voor de medewerkers van de RVA in de elektronische documentenbibliotheek RioLex 192 wetteksten met betrekking tot de opdrachten van de RVA Ongeveer artikels en beschikbare commentaren (5 180) RVATech.be Technische website van de RVA Meer dan nieuwe gebruikers Ongeveer bezoeken in 2017 RioDoc & RioLex toegankelijk via dit kanaal JV Vol 1 Deel 2.6.5

195 Ondersteuning van het personeel - Kennisdeling en -overdracht Jaarlijkse oefening van opsporen van kritieke activiteiten Ontwikkeling van tools voor kennisdeling en overdracht Survival kits 15 voor gemeenschappelijke functies 20 voor unieke functies Syllabi Reglementering en procedures Samenwerking tussen auteurs van de entiteiten Sensibilisering om autonoom te zoeken in de infobronnen bij de RVA Opleidingen Ambassadeurs Netwerk van correspondenten en procesbeheerders Ondersteund door e-communities (uitwisselingsplatformen) JV Vol 1 Deel 2.6.5

196 Ondersteuning van het personeel - Tevredenheidsenquête (TESSA) Meet de tevredenheid van het personeel Gerealiseerd door de FOD P&O Deelnamegraad: 2014: 57% 2016: 61% Nationale tevredenheidsgraad («In het algemeen ben ik tevreden over mijn werk») 2014: 86,1% 2016: 82,4% JV Vol 1 Deel Operationeel plan in de kantoren/directies (verbeteringsacties)

197 Communicatie Interne communicatie Interne krant (Kiosk) als onthaalpagina op het intranet 517 gepubliceerde artikels in 2017 Intern magazine (Dixit) Driemaandelijks op papier en elektronisch voor het voltallige personeel Elektronische nieuwsbrief (Dixit Kader) Maandelijks voor het kaderpersoneel Externe communicatie artikels over de RVA in de media na o.m. contact met het netwerk van woordvoerders Aanwezigheid van de RVA op Facebook entwitter Verspreiden van gepubliceerde nieuwsberichten op de website; Persmededelingen; Werkloosheidscijfers; Vacatures, etc JV Vol 1 Deel 2.6.6

198 Duurzame ontwikkeling Invoer van een milieubeheersysteem EMAS-certificaat voor hoofdbestuur en 11 kantoren Optimaal beheer van gebouwen en materiaal Duurzame aankopen in de mate van het mogelijke Significatieve daling van het verbruik van energie, elektriciteit, water, papier en de afvalproductie (- 16% voor elektriciteit en - 9,3% voor water in 2017) JV Vol 1 Deel 1.4.4

199 Maatschappelijke verantwoordelijkheid De RVA biedt loopbaanmogelijkheden: 328 stagiairs ontvangen in studenten 111 instapstagiairs Werkgroep CARS (samenwerking met de FOD P&O) Zelfevaluatie Actiedomeinen vastgelegd Concrete acties (bv. diversiteitscode, herbekijken deontologische codes, ) JV Vol 1 Deel 1.4.4

200 Externe erkenning Benelux Excellence Award Benelux Excellence Awards 19 mei 2017: Bij deze zesde editie werden de RVA en het FSO beloond, respectievelijk in de categorieën 'grote' en 'kleine' overheidsorganisaties. JV Vol 1 Deel 3.3.2

201 Standaardtabellen op de RVA-website Verbeterde structuur en grotere transparantie (de statistische indelingen volgen zoveel mogelijk deze van de reglementering) Meer dan 450 tabellen onmiddellijk beschikbaar in EXCEL Maandelijkse update

202 Nieuwe interactieve statistieken op de RVAwebsite (kaarten, grafieken, tabellen) Deze nieuwe interactieve statistieken vullen de standaardtabellen aan; maken het mogelijk meerdere variabelen betreffende de UVW-WZ (interactief) te kruisen: geslacht, leeftijd, duur, gezinscategorie, nationaliteit, woonplaats tot op het niveau van de gemeente, en statuten; zullen worden uitgebreid met andere populaties in de loop van 2018.

203 Integrale versie van het jaarverslag