Cliëntenraad Gemeente Beuningen

Transcriptie

1 Cliëntenraad Gemeente Beuningen JAARVERSLAG 2015

2 Inhoudsopgave Pagina Voorwoord 2 1. Inleiding 3 2. De Cliëntenraad Doelen Taken Samenstelling Werkwijze 4 3. Uitgebrachte adviezen aan B&W in Contacten Cliëntenraadsleden met de achterban 7 Colofon 7 1

3 Voorwoord De Cliëntenraad zorgt voor uw belangen De Cliëntenraad is een onafhankelijke raad die meedenkt over het beleid van de gemeente Beuningen voor de uitvoering van de maatschappelijke ondersteuning de jeugdhulpverlening, het minimabeleid en de participatie. De Cliëntenraad is een schakel tussen de samenleving en de gemeente. De Cliëntenraad: Geeft gevraagd en ongevraagd advies aan het college van burgemeester & wethouders en de Raad over het gemeentelijk beleid rond de Wmo, de wet op de jeugdhulpverlening, het minimabeleid en de Participatiewet. Toetst en doet voorstellen voor de verbetering van het gemeentelijk beleid rond de hiervoor genoemde wetten. Signaleert knelpunten en stelt die aan de orde op de daarvoor geijkte plaatsen. Om aan haar taak, zoals hiervoor omschreven, te kunnen voldoen heeft de Cliëntenraad in het verslagjaar op drie fronten tegelijk moeten werken. Ten eerste een luisterend oor zijn voor haar doelgroepen, ten tweede het kritisch volgen van de uitvoering van het bestaande gemeentelijke beleid en ten derde het meewerken aan de totstandkoming van het nieuwe beleid op het gebied van het Sociale Domein. Anticiperen op de nieuwe wetten van het Sociale Domein vroeg van de Cliëntenraad een andere manier van denken. De overheid gaf immers aan zich steeds meer terug te trekken en meer verantwoordelijkheid bij de individuele burger en de samenleving te leggen. Centrale begrippen in Sociale Domein zijn zelfredzaamheid en participatie. Op basis daarvan heeft de overheid doelen gesteld als leidraad voor het te ontwikkelen beleid. De vier doelen zijn: 1. Het bevorderen van de sociale samenhang, de mantelzorg, het vrijwilligerswerk en de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente, en het voorkomen en het bestrijden van huiselijk geweld. 2. Het ondersteunen van de zelfredzaamheid en de participatie van jongeren en personen met een beperking of met chronische, psychische of psychosociale problemen, zoveel mogelijk in de eigen leefomgeving. 3. Het bieden van opvang ( maatschappelijke opvang, vrouwenopvang, beschermd wonen en verslavingszorg). 4. De uitvoering van de Participatiewet en het minimabeleid (uitkeringszaken en armoedebeleid) De Cliëntenraad heeft in het verslagjaar gediscussieerd en geadviseerd over het toekomstige gemeentelijke beleid ten aanzien van de Wmo, de wet op de Jeugdhulpverlening en de Participatiewet. Daar waar de gemeente regionaal samenwerkt op het gebied van het Sociale Domein hebben de Cliëntenraden en Wmo-raden, waaronder ook de onze, een bijdrage geleverd aan de discussies en de adviezen. Tegelijkertijd heeft de raad ook naar het heden gekeken. Er zijn gesprekken gevoerd met de doelgroepen en met vertegenwoordigers ervan. De Cliëntenraad heeft de essentie van de gevoerde gesprekken in dit jaarverslag weergegeven. Jan Revenberg Voorzitter Cliëntenraad gemeente Beuningen 2

4 1. Inleiding Het sociaal domein is in het verslagjaar enorm veranderd. In het kader van de participatiesamenleving en kostenbesparing, heeft de overheid vanaf begin 2015 drie grote taakgebieden onder verantwoordelijkheid van de gemeenten gebracht. Onderdeel van de 'drie decentralisaties' vormt ten eerste de overheveling van de begeleiding, ondersteuning en verzorging uit de AWBZ naar de 'Wet maatschappelijke ondersteuning' (Wmo). Verder ligt de uitvoering van de 'Participatiewet' voor WWB, voormalig Wajong en WSW inmiddels bij gemeenten, die daarbij samenwerken met werkgevers, werknemers en regionale organisaties. Tenslotte ging ook de Jeugdzorg op de schop. Gemeenten zijn nu verantwoordelijk voor de provinciale jeugdzorg, de jeugdbescherming en reclassering, de Jeugd GGZ en de zorg voor licht verstandelijk gehandicapte jeugd. Hiervoor had het Rijk zelf de verantwoordelijkheid voor deze taken. In het kader van de drie decentralisaties heeft het college van Burgemeester en Wethouders en de Raad van de gemeente Beuningen zich vooral gefocust op het behalen van de doelstellingen achter deze decentralisaties. Daarbij zijn niet alleen veranderdoelen geformuleerd, maar heeft ook het hoe er veranderd gaat worden de nodige aandacht gekregen. Veranderingen in het sociaal domein komen niet vanzelf tot stand, daar is 'veranderkracht' voor nodig De Cliëntenraad heeft waardering voor de wijze waarop de gemeenten in de praktijk handen en voeten heeft gegeven aan de transformatie van het sociaal domein, hoe zij het proces heeft vormgegeven en hoe ze veranderkracht heeft georganiseerd. Naast deze waarderende opmerkingen wil de Cliëntenraad ook enkele kritische opmerkingen maken. Naar het oordeel van de Cliëntenraad moeten de belangrijkste veranderprincipes, zoals cocreatie en veel experimenteren, worden benoemd en breed worden gedeeld binnen de organisatie en met maatschappelijke partners en burgers. Naar het oordeel van de Cliëntenraad hoe eerder hoe beter, want daaruit ontstaat draagvlak en eigenaarschap. Belanghebbenden moeten betrokken worden bij de visievorming en het uit te stippelen veranderproces zelf. Duidelijk moet worden waar de gemeente naartoe wil en met welke rolverdeling. Door hier een participatief proces van te maken, komen veranderingen in de praktijk sneller tot stand dan wanneer de organisatietop de verandervisie en strategie bepaalt en vervolgens probeert te 'verkopen'. De Cliëntenraad is van oordeel dat het betrekken van belanghebbenden (maatschappelijke partners en burgers) voor verbetering vatbaar is. Het participatieve proces vergt extra tijd, die echter wordt teruggewonnen doordat de veranderingen eerder in de praktijk 'landen'. Het lijkt vanzelfsprekend, maar een kritische blik naar binnen is onontbeerlijk. De gemeente moet ook zélf veranderen om haar werkwijzen en werkprocessen integraal te maken en om deze beter op elkaar en die van het veld te laten aansluiten. 2. De Cliëntenraad Voor het behartigen van de belangen van de Wmo-doelgroepen, van de participatiewet doelgroep (iedereen die kan werken maar daarbij ondersteuning nodig heeft) en personen die zijn aangewezen op jeugdhulpverlening, is de Cliëntenraad door het College van Burgemeester en Wethouders geïnstalleerd. Opdracht aan de Cliëntenraad is het college en de raad gevraagd en ongevraagd te adviseren over zaken die rechtstreeks danwel zijdelings verband houden met de Wmo, Participatiewet en de Wet op de jeugdhulpverlening. De Cliëntenraad is een onafhankelijk orgaan. Met de installatie destijds voldoet de gemeente aan haar wettelijke verplichting om nieuwe impulsen voor participatie te stimuleren. Dit betekent, dat participatie en belangenbehartiging op een dusdanige wijze worden uitgevoerd dat de burgers zich gehoord en vertegenwoordigd voelen. 3

5 2.1 Doelen Los van de formele omschrijving in de verordening, kunnen de doelen van de Cliëntenraad als volgt worden omschreven: het behartigen van de belangen van de doelgroepen. maar dat is niet het enige. De Cliëntenraad wil ook functioneren als netwerker en bruggenbouwer en als platform voor gedachten wisseling over welzijn, zorg, jeugdhulpverlening, arbeidsparticipatie en het minimabeleid. 2.2 Taken Het geven van gevraagd en ongevraagd advies aan B&W (Burgemeester en Wethouders) en de Raad met betrekking tot welzijn, zorg en wonen, jeugdhulpverlening, arbeidsparticipatie en minimabeleid. De Cliëntenraad houdt zich niet bezig met individuele klachten, bezwaarschriften en andere zaken die een individueel karakter dragen. 2.3 Samenstelling De Cliëntenraad startte het verslag jaar in de navolgende samenstelling: Henk Peereboom (voorzitter) Herman Kogelman Jan Revenberg Dorien Vrolijks Christine Willems Marcel Lever Vacature In de februari vergadering werd Ben van Beuningen geïnstalleerd als nieuw lid van de Cliëntenraad. Daarmee was de Cliëntenraad weer compleet. In die zelfde maand trad ook Jovanka White-Roga toe tot de Cliëntenraad als opvolger van Marcel Lever. Herman Kogelman nam in juni afscheid als lid van de Cliëntenraad. Zijn opvolger werd Ria Graven. Op het eind van het verslagjaar bestond de Cliëntenraad derhalve uit: Henk Peereboom (voorzitter) Jan Revenberg Dorien Vrolijks Christine Willems Ben van Beuningen Jovanka White-Roga Ria Graven 2.4 Werkwijze De Cliëntenraad heeft in het verslagjaar 9 keer vergaderd. De vergaderingen zijn gekoppeld aan de vergaderingen van de Commissie samenleving. Dat wil zeggen dat de Cliëntenraad in principe de dinsdag voorafgaand aan de Commissievergadering bijeenkomt. De vergaderingen zijn openbaar. Ook worden de (vastgestelde) verslagen van de vergaderingen gepubliceerd op de website van de gemeente en Tijdens de vergaderingen wordt informatie ingewonnen die te maken heeft met gemeentelijke beleidsontwikkeling en de uitvoering ervan. Aan de orde komen ook de onderwerpen die de Cliëntenraad-leden zelf inbrengen. De leden beraadslagen over de relevantie en functionaliteit van een advies en discussiëren vervolgens over de strekking en inhoud ervan. 4

6 3. Uitgebrachte adviezen in 2015 Hieronder volgt een overzicht van de door de Cliëntenraad in het verslagjaar uitgebrachte adviezen aan B&W en de Raad. De complete tekst van de adviezen is te vinden op de website van de gemeente Beuningen. Januari: Strategisch beleidskader Werk is de uitkomst. In dit beleidskader worden de gemeentelijke ambities op het regionale arbeidsmarkt geschetst. De Cliëntenraad heeft gevraagd of het WerkBedrijf extra aandacht kan besteden aan kandidaten met een hoog risicoprofiel. Daarnaast was de Cliëntenraad van mening dat het aantal beschutte werkplekken in het beleidskader erg laag is: 15 voor de hele regio, dat betekent 1 of 2 plekken voor Beuningen terwijl er nog wachtlijsten voor Breed bestaan. Tenslotte was de Cliëntenraad van mening dat er naar Duitsland gekeken zou moeten worden om mensen aan het werk te helpen Concept maatwerk gemeente Beuningen Een deel van het Participatiebudget is bedoeld voor maatwerk. In het voorstel wordt aangegeven hoe de gemeente Beuningen dit deel wil besteden. De Cliëntenraad kon instemmen met het bestedingsvoorstel, waarbij is geadviseerd de doelgroep 50+ nadrukkelijk te benoemen. Toezichtambtenaar Wmo zaken. Het voorstel is een wettelijke verplichting de cliëntenraad had geen opmerkingen. Financieel Besluit Wmo, Besluit Jeugdhulp en beleidsregels Wmo. Door het college is besloten uit te gaan van de volledige kostprijs als uitgangspunt voor het berekenen van de eigen bijdrage. Door de beslissing van het college zal voor sommige mensen de eigen bijdrage stijgen. Vooral voor inkomens vanaf leidt de eigen bijdrage op basis van kostprijs tot lastenverzwaring. Na ampel beraad heeft de Cliëntenraad uiteindelijk ingestemd met het besluit. Februari: In de februarivergadering is opnieuw gesproken over het beleidskader Werk is de uitkomst. Een aantal van de door de Cliëntenraad gemaakt opmerkingen zijn verwerkt. De Cliëntenraad heeft op hoofdlijnen ingestemd met het voorstel over de keuzes voor het maatwerk en meerwerk. Maart: Wmo uitvoeringsprogramma Wmo, Jeugd en gezondheid 2015 In de informatienota zijn de oude prestatievelden van de Wmo losgelaten en is overgestapt op 6 doelen. De Cliëntenraad miste m.b.t. het scheiden van wonen en zorg de actieve houding van de gemeente naar de woningbouwcoöperatie. De gemeente zou het bouwen van levensloopbestendig woningen meer bij de coöperatie moeten promoten. Als voorbeeld werd de in aanbouw zijnde vitale wijk de Hutgraaf genoemd. De Cliëntenraad heeft daarnaast gevraagd naar meer aandacht voor respijtzorg. Collegevoorstel beleidsregels bestuurlijke boete Participatiewet. Het voorstel is voor kennisgeving aangenomen. Informatienota Burgerparticipatie ruimte om mee te doen. Burgerparticipatie is, naar het oordeel van de Cliëntenraad, een middel om burgers te betrekken, de kwaliteit van de samenleving te verbeteren en publieke kosten te beheersen. Daarmee is het een middel en doel tegelijk. In de notitie wordt naar het oordeel van de Cliëntenraad onvoldoend ingegaan op de bereidheid van burgers om te participeren en op de informatievoorziening door de gemeente De Cliëntenraad heeft het college en de raad geadviseerd om burgerparticipatie initiatieven zo transparant mogelijk te maken in de zin dat inspraak verwelkomd wordt, maar dat de beslissing alsnog door de overheid wordt genomen. Juni 5

7 Informatienota Raad evaluatie Sociaal team De Cliëntenraad heeft deze informatie nota voor kennisgeving aangenomen Als tip heeft de Cliëntenraad aangegeven dat, m.b.t. de meting van de klanttevredenheid, via een feedbackformulier de klant na het gesprek al gevraagd kan worden wat zijn of haar bevindingen zijn. Raadsvoorstel Huishoudelijke Hulp 2016 Vanuit haar verantwoordelijkheid voor cliënten, heeft de Cliëntenraad het voorstel om HH1 als algemene voorziening voor eenvoudig schoonmaakwerk aan te bieden afgewezen. Naar het oordeel van de Cliëntenraad zal een groep kwetsbare mensen al snel het veelvoudige moeten betalen voor het ontvangen van huishoudelijke hulp. Het voorstel zal het werken binnen het zwarte circuit bevorderen en er dus voor zorgen dat de werkgelegenheid onder medewerkers van de thuiszorginstellingen verslechterd. De Cliëntenraad heeft het aanbieden van HH1 als algemene voorziening ook af gewezen omdat het de weg vrij maakt voor het algemeen gebruikelijk verklaren van HH1.Verdere bezuinigingen door de landelijke overheid, verdergaande liberalisering of een constatering dat de grens van 130% toch te ver gaat, kunnen argumenten zijn om de HH1 algemeen gebruikelijk te verklaren. De Cliëntenraad heeft er voor gepleit om HH1 als maatwerkvoorziening te handhaven. Een maatwerkvoorziening die geheel binnen de principes van de nieuwe Wmo uitgevoerd moet worden. Met andere woorden: eerst dient gekeken te worden wat de zorgvrager zelf nog kan, wat mensen in hun naaste omgeving kunnen betekenen en of er andere (algemene)voorzieningen voorhanden zijn. Wanneer evenwel besloten wordt om de HH1 als algemene voorziening aan te bieden, heeft de Cliëntenraad geadviseerd om qua eigen bijdrage aan te sluiten bij de systematiek die het CAK hanteert. Samenwerkingsovereenkomst tussen de gemeente en het WerkBedrijf. De Cliëntenraad heeft ingestemd met de samenwerkingsovereenkomst Augustus: Memo Raad voortgang transitie Wmo en Jeugdhulp De Cliëntenraad heeft bij dit memo geen opmerkingen geplaatst. September: Verordening subsidie Jeugdhulp 2016 het betreft een subsidie voor instellingen en wordt regionaal opgepakt. De Cliëntenraad heeft deze verordening uitvoerig besproken en uiteindelijk afgezien van het schriftelijk uitbrengen van een advies. Beleidsregels bijzondere bijstand gemeente Beuningen 2015 de beleidsregels zijn door de Cliëntenraad voor kennisgeving aangenomen Verordening Meedoen 2015 Op grond van de Participatiewet is categoriale bijstand niet langer toegestaan. Hierdoor ontstaat er een beperking van de participatiemogelijkheden van de minima. In het kader van de gemeentewet wordt de Regeling Meedoen als zelfstandige regeling opgenomen. De Cliëntenraad kon instemmen met deze regeling Subsidie Stichting Leergeld Het college heeft al eerder besloten om aan Stichting Leergeld Tweestromenland een subsidie te verlenen zodat de voormalige regeling schoolgaande kinderen wordt bediend. Dit betreft een subsidie voor schoolgaande kinderen in de leeftijd van 4 tot 18 jaar (was 4 tot 12 jaar). Het betreft hier een pilot van 1 jaar. de Cliëntenraad heeft een positief advies uitgebracht en daarbij nadruk gelegd op het gegeven dat het een gemeentelijke taak is om scholen te informeren zodat zij bekend zijn met de regeling Oktober: In deze vergadering is uitvoerig aandacht besteed aan de stand van zaken rond het functioneren van het Sociaal Team Beuningen November: 6

8 In deze vergadering is aandacht besteed aan de evaluatie van de keukentafelgesprekken en aan het Jaarplan 2016 van de Cliëntenraad 4. Contacten Cliëntenraadsleden met de achterban De Cliëntenraadsleden hebben in het verslagjaar een groot aantal bijeenkomsten bezocht waarin onderdelen van het gemeentelijk beleid in het sociaal domein werden besproken. Het deelnemen aan dergelijk bijeenkomsten heeft een tweeledig doel. Enerzijds houden de raadsleden daarmee hun kennis op peil en anderzijds worden de banden met collega s, bestuursleden van organisaties en instellingen en de achterban versterkt. Door het bijhouden van een facebookpagina probeert de Cliëntenraad contact te onderhouden met de achterban. Er zijn enkele incidenteel contacten geweest met mantelzorgers. Mantelzorgers maken zich zorg over grote veranderingen in de zorg. Men vreest een zwaardere belasting. De Cliëntenraad heeft in mei een werkbezoek gebracht aan Stichting Vluchtelingenwerk Beuningen. Dit was een nuttig werkbezoek waarin de Cliëntenraadsleden meer inzicht en duidelijkheid hebben gekregen over de gemeentelijke verantwoordelijkheid rond het vluchtelingen beleid. De vluchtelingen waar de gemeente Beuningen verantwoordelijkheid voor draagt hebben altijd al de verblijf status. De gemeente is verplicht deze statushouders te huisvesten en op weg te helpen in het sociaal domein. De statushouders kunnen geld lenen voor de inburgering. Vluchtelingenwerk moet na huisvesting en wat begeleiding de nieuwkomers loslaten. De Cliëntenraad heeft in oktober een werkbezoek gebracht aan de voedselbank. Medewerkers van de voedselbank hebben duidelijk uiteengezet welke mensen in aanmerking komen voor een wekelijks voedselpakket. Alle cliënten van de voedselbank hebben te maken met problematische schulden. In het voedselpakket zitten producten voor minimaal 2 warme maaltijden. Tijdens het werkbezoek werd medegedeeld dat een subsidie van de gemeente Beuningen node werd gemist. Door het niet verstrekken van een gemeentelijke subsidie moeten de voedselpakketten soms zeer eenzijdig worden samengesteld. Met een gemeentelijke subsidie zou er veel meer variatie (meer vitamines) in de pakketten kunnen worden gebracht. Het werkbezoek heeft uiteindelijk geresulteerd in het uitbrengen van een ongevraagd advies aan de gemeenteraad. Colofon Jaarverslag 2015 Cliëntenraad gemeente Beuningen, jaargang nr. 1, april 2016 Redactie: Jan Revenberg Informatie: Jan Revenberg, voorzitter Cliëntenraad, Poldervaart CX Beuningen. Telefoon Thea Verduijn, ambtelijk secretaris Cliëntenraad, Gemeentehuis Beuningen, Van Heemstraweg 46, Postbus 14, 6640 AA Beuningen. Telefoon ambtelijk secretaris Cliëntenraad Beuningen t.verduijn@beuningen.nl Website 7