Bijgaand treft u aan het ondertekend aanvraagformulier, het projectplan en het voorstel WKO regeneratie van Dunea aan Unibail Rodamco.

Transcriptie

1

2

3

4 Aan de Metropoolregio Rotterdam Den Haag t.a.v. Secretariaat Economisch Vestigingsklimaat Postbus AA ROTTERDAM Postbus BA Leidschendam Telefoon Datum 7 november 2017 Ons kenmerk / Uw brief/kenmerk Contactpersoon Mevrouw mevr.drs N.A.S Buitenweg en mevr. drs G.M. Witteveen Telefoon / Bijlagen 3 Onderw erp Aanvraag bijdrageregeling Economisch Vestigingsklimaat Projectplan Opschalen Aquathermie Geachte heer, mevrouw, Namens de drie partijen Unibail-Rodamco, Dunea en de Gemeente Leidschendam- Voorburg verzoeken wij u om een bijdrage voor het projectplan Aquathermie. Aquathermie kan als bron in de energietransitie een opmaat zijn voor een laagtemperatuur warmtenet voor onze maar ook andere gemeenten rond de rivierwaterleiding van Dunea. Bijgaand treft u aan het ondertekend aanvraagformulier, het projectplan en het voorstel WKO regeneratie van Dunea aan Unibail Rodamco. Wij hopen op een positief besluit. Met vriendelijke groet, namens burgemeester en wethouders van Leidschendam-Voorburg hoofd Ruimtelijke Ontwikkeling mw. drs. C. Luberti Dit document is digitaal vervaardigd en daarom niet ondertekend. Graag in uw antwoord datum en ons k enmerk vermelden.

5 Projectplan Opschalen Aquathermie Benutten thermische energie uit de watercylcus in Zuid-Holland Doel: 1) Realiseren Proof of concept installatie energie uit rivierwater bij Mall of the Netherlands & 2) opschalen (identificeren en uitvoeren) Aquathermie projecten in Zuid Holland. Leidschenhage/ The Mall of the Netherlands Leidsenhage (straks Mall of the Netherlands ) ondergaat momenteel een uitgebreide transformatie, waarbij wordt ingespeeld op alle actuele ontwikkelingen in de retail en bouw. In dit kader is de wens van zowel ontwikkelaar Unibail Rodamco als de gemeente om het winkelcentrum te verduurzamen. De ambitie is om het duurzaamste winkelcentrum van Nederland te worden. Eén van de thema s daarbinnen is energie Energietransitie Gemeenten zoeken naar nieuwe duurzame energiebronnen om het gas uit te faseren. Dit kan geothermie, restwarmte maar ook laagtemperatuursystemen als WKO of warmtepompen zijn. De rivierwaterleiding van drinkwaterbedrijf Dunea blijkt een nieuwe en onverwachte duurzame energiebron. De drinkwaterleiding heeft een constante temperatuur van tussen de 5 en 15 graden Celsius. Water is een ideale energiedrager. Dit maakt dat de drinkwaterleiding een ideale extra bron voor lage temperatuur verwarming en hoge temperatuur koeling van gebouwen. Deze innovatieve bron biedt gemeenten in Zuid- Holland een extra mogelijkheid in de aanpak van de energietransitie. Innovatieve duurzame energie oplossing bij the Mall of the Netherlands Tot nu toe worden de winkels verwarmd via cv-ketels op gas. Dit zorgt voor aanzienlijke CO2 productie. Om het winkelcentrum verder te verduurzamen, is een oplossing om de cv-installaties te vervangen door een grote warmte koude opslag (WKO). De aanleg van de warmte koude opslag was in de planvorming al meegenomen. Bij warmte koude installaties is het gangbaar om de piek behoeften en regeneratie van het systeem op te vangen met elektrisch aangedreven droge koelers op het dak van het gebouw. Door samenwerking tussen Unibail-Rodamco, de gemeente Leidschendam-Voorburg en Dunea is het installatie concept van de combinatie warmte koude opslag met rivierwaterleiding uitgewerkt. Hiermee wordt potentieel 30% extra CO2 reductie gehaald. Het concept houdt in dat de rivierwaterleiding van Dunea de functionaliteit van de oorspronkelijk voorziene droge koelers overneemt. De functionaliteit betreft het opvangen van de piekbehoeften voor koelen en verwarmen van de winkels als het in balans houden van de temperatuur van het grondwater. De rivierwaterleiding van Dunea krijgt hiermee een belangrijke functie in de energievoorziening van The Mall of the Netherlands. Voorbeeld project In Amsterdam en Rotterdam zijn al voorbeelden te vinden waarbij het oppervlakte water van het IJ en de Maas wordt gebruikt als energiedrager voor de werking van de warmte koude installaties van gebouwen. Het innovatieve karakter van dit project is dat nu het water uit de rivierwaterleiding van Dunea als energiedrager wordt gebruikt. Qua omvang kan dit project bij the Mall of the Netherlands één van de grootste energie-uit-water installaties worden in Nederland wat met recht een showcase genoemd mag worden. Het is in verband met het innovatieve karakter onzeker of er operationele kosten bijkomen bij the Mall of the Netherlands. Ook dient een planwijzing bij reeds gecontracteerde bouwwerkzaamheden doorgevoerd te worden. Dit kan leiden tot meerwerk of vertraging bij aannemers en daarmee te verwachten operationele kosten. Lokaal opschalen bron rivierwaterleiding voor nabijbelegen wijk Met de aansluiting op het rivierwatersysteem zijn relatief hoge kosten gemoeid. De mogelijkheid bestaat om het leidingwerk naar de MotN zwaarder uit te voeren zodat hier in de toekomst ook 1

6 andere gebouwen op kunnen worden aangesloten. Hiermee hoeft de rivierwaterleiding zelf niet meer blootgelegd te worden. Dit project kan hiermee een opmaat zijn naar een toekomstig aardgasloos lage temperatuur warmtenet / bronwaternet binnen Leidschendam-Voorburg. Deze onrendabele top is in de huidige projectfinanciering niet voorzien, verwachte kosten naar verwachting ,-. Onderzocht zal worden of dit water ook een rol kan spelen bij de renovatie die gepland staat bij 500 woningen van de woningcorporaties Wooninvest en Vidomes in de naastgelegen wijk Heuvel. Regionale opschaling rivierwaterleiding als bron voor warmte en koude Dunea heeft de ambitie om de energie uit haar (rivier)waterleidingen ook elders in te zetten en zo bij te dragen aan de energietransitie. Dunea heeft er belang bij dat er daadwerkelijk realisatie plaatsvindt, zij neemt de cofinanciering voor haar rekening van de kosten voor opschaling. Zij heeft bureau Overmorgen al opdracht gegeven een quickscan te maken. Water bevat thermische energie (Aquathermie). De toepassing hiervan is op meerdere plekken in de watercyclus aangetoond met behulp van pilots. Denk aan TEO en TEA projecten van de hoogheemraadschappen (Thermische energie uit Oppervlaktewater / -Afvalwater) en WKD (Warmte en Koude uit Drinkwater) projecten van drinkwaterbedrijven en riothermie voor gemeenten. Deze pilots kunnen echter opgeschaald worden. Werkgelegenheid en CO2 reductie Gezien de grote potentie van deze laag thermische bronnen voor Zuid-Holland willen partijen deze bron van energie graag verder ontwikkelen en gaan toepassen, vergelijkbaar als the Mall of the Netherlands. Hiermee wordt bijgedragen aan de CO2 ambities, aardgas loze wijken en de energietransitie in Zuid-Holland. Dit vraagt goed geïsoleerde gebouwen (ook woningen in de bestaande voorraad) om daadwerkelijk deze gebouwen van het gas af te krijgen en aan te sluiten op laag thermische bronnen. Zowel de aanpak van de gebouwen als de realisatie van, enkele, extra leidingen levert werkgelegenheid op. Projectresultaat: 1) Proof of concept Energie uit Rivierwater bij MotN. Binnen de planning van UR gerealiseerde energie uit rivierwater installatie ten behoeve van de WKO van MotN. Operationeel Q ) Opschalen Aquathermie projecten Zuid Holland Aan het eind van dit project liggen er 5 uitgewerkte businesscases voor een collectieve warmte (/koude) oplossing met toepassing van Aquathermie. Oplevering Q De businesscases zijn uitgevoerd voor de meest kansrijk geachte locaties en gaan als blijk daarvan vergezeld van een intentieverklaring getekend door alle betrokken partijen. Uiteindelijk doel daarvan is ook daadwerkelijk gebruik van de rivierwaterleiding als bron van warmte en koude. Projectaanpak relevant voor subsidie: 1) Proof of concept Energie uit Rivierwater bij MotN. 1) Vergroten haalbaarheid energie uit rivierwater oplossing door verlaging initiële investerings-/ aansluitkosten (post onvoorzien) voor Unibail-Rodamco. Dit in verband met het innovatieve karakter energie uit rivierwater. 2) Realiseren verzwaarde aansluiting op BAL leiding ten behoeve van toekomstige warmte/koude vraag uit de nabije omgeving. 2) Opschalen Aquathermie projecten Zuid Holland 1) Opstellen van een regionale Aquathermie kansenkaart van Dunea waarbij ook samenwerking wordt gezocht met de betrokken waterschappen (Rijnland, Delfland) (momenteel in ontwikkeling). 2) Identificeren 50 kansrijke locaties (Longlist) op basis van kaartmateriaal (aquathermie + energietransitie-atlassen + overige datasets van bijvoorbeeld de Provincie/CBS/Kadaster 2

7 etc.). en het uitvoeren van een quickscan om de haalbaarheid te bepalen. Bijzondere aandacht voor omgeving MotN in combinatie met verzwaring rivierwateraansluiting. 3) Opstellen shortlist met 10 meest kansrijke locaties en in gesprek over kansen met de betreffende stakeholders: achterhalen waar ook daadwerkelijk vraag (urgentie) en ambitie is. 4) Opstellen van intentieovereenkomsten. 5) Aanleveren data en uitwerken 5 businesscases a. Uitwerken leveringsmodel voor warmte/koude: wat kan esco of energie coöperatie hierin betekenen? Welke partij doet wat? b. Uitwerken financieringsmodel. 6) Opstellen samenwerkingsovereenkomsten voor realisatie met consortium. Stakeholders: Unibail-Rodamco: eigenaar en ontwikkelaar winkelcentrum Mall of the Netherlands, investeerder in innovatieve regeneratievoorziening Gemeente Leidschendam-Voorburg: aanjager innovatieve energieconcepten en verantwoordelijk voor energietransitie binnen de gemeente. Dunea: bronhouder energie uit leidingwater, mogelijk ook transporteur en/of leverancier van energie/constante temperatuurbron van de (rivier)waterleiding. Hoogheemraadschap Rijnland, bronhouder energie in oppervlakte- en afvalwater, ondersteunt deze aanvraag. Overmorgen (kansenkaart), IF Technology (Smart Polder), TAUW (Riothermie), Techniplan (installatietechniek) Begroting Onderdelen Begroot Cofinanciering Gevraagde subsidie A. Proof of concept Energie uit rivierwater bij the Mall of the Netherlands Proof of concept Energie uit , , ,- rivierwater A1 Businessecase , ,- (gemeente) A2 Rivierwaterleiding , ,-(Unibail) A3 Verwachte operationele , ,- kosten A4 Verzwaren leiding , ,- (Gemeente/Dunea) ,- B. Opschalen Aquathermieprojecten in Zuid-Holland Opschalen , ,- (Dunea) ,- Aquathermieprojecten B1 Quickscan , ,- B2 Samenbrengen , , ,- kaartmateriaal B3 Analyse , ,- 5000,- B4 Gesprekken , , ,- B5 Businesscase (5) , , ,- B6 Vervolg/samenwerking , , ,- B7 Verwachte operationele , , ,- kosten Gevraagde subsidie A + B ,- 3