Nieuwsbrief Rundvee Januari 2018

Transcriptie

1 Nieuwsbrief Rundvee Januari 2018 Inhoud: Nieuwe producten Cryptosporidium Salmonellose Aanpak IBR en BVD

2 Voorwoord Allereerst willen we jullie als praktijk en herkauwerteam een gelukkig en voorspoedig nieuwjaar wensen. Voor de meeste mensen in Nederland is de jaarwisseling knallend verlopen, maar voor een groot aantal veehouders is er vanaf 1 januari 2018 een hoop veranderd. Met de invoering van het fosfaatrechtenstelsel en de lopende procedures komt er nog een tijd aan met veel onzekerheid voor sommige mensen. Kunnen we jullie hierbij van hulp zijn, dan laat het zeker weten! Ook op het gebied van IBR bestrijding komt er nog geen landelijke aanpak. Melkveehouders zullen moeten voldoen aan de eisen die vanuit de zuivel worden gesteld, maar vleesveehouders weten nog steeds niet wat er verplicht gaat worden. Toch is het van belang dat er voor uw bedrijf al wel een duidelijk plan van aanpak komt, zowel voor IBR als ook voor BVD. Wij gaan graag hierover met u in overleg. Verder in deze nieuwsbrief gaan we het nog hebben over nieuwe producten, cryptosporidium diarree, salmonellose en de aanpak van BVD/IBR. Veel leesplezier! 2

3 Nieuwe producten Kelafen Binnenkort hebben wij Kelafen op de plank staan. Dit is een interessant product omwille van zijn zéér korte wachttijd (Vlees 2dg, Melk 0dg). De werking is vergelijkbaar met Ketofen of Aristal (heeft dezelfde werkzame stof). Indicaties waarvoor wij het gebruiken zijn koeien die zwaar gekalfd hebben (toch 3dg biest aftappen) of als extra ondersteunende therapie bij long- of uierontsteking. Ook bij kreupele koeien kan het gebruikt worden als pijnstiller ; advies is dan om het minstens 2 dagen te spuiten. Ubropen injector Ubropen is een nieuwe eerste keuze injector die gebruikt kan worden voor mastitis bij melkgevende runderen (penicillinegevoelige streptokokken of stafylokokken). Vanaf 2017 is het verplicht om een eerste keuze injector voor handen te hebben op het BBP. Dosering: éénmaal per dag één injector, 3-5dg. Groot voordeel is dus mogelijks variabele behandelingsduur, terwijl je bij andere injectoren altijd minimaal 1 of 2 volledige kuren moet toepassen. Wachttijd melk: 6dg, vlees: 3dg. 3

4 Orbenin Lactation Dit is een andere 1 e keuze injector die we al wat langer op de plank hebben. Indicatie: milde mastitis (veroorzaakt door gram + bacteriën) en subklinische mastitis Dosering : 3 toedieningen per geïnfecteerd kwartier, één injector toegediend elke 48 uur Wachttijd : Melk : 4 dagen, Vlees : 7 dagen. LET OP! Alleen bij gram positieve kiemen (oa.streptokokken,stafylokokken ) gebruiken, Werkt NIET tegen E. coli/klebsiella mastitis! Cryptosporidiose Achtergrond Een probleem waarmee heel veel bedrijven wel eens te maken krijgen is crypto. Dit kan lijden tot een hardnekkige diarree rond de 7-10dg leeftijd en word veroorzaakt door een eencellige parasiet die zich in de darm van het kalf nestelt. Hier richt hij darmschade aan, en vermeerdert hij zich waarna de eitjes er weer met de mest uitkomen. Mest is de belangrijkste bron van infectie voor andere kalveren. Ook gezonde volwassen koeien kunnen eitjes uitscheiden van deze parasiet, en dus een bron van infectie vormen voor pasgeboren kalveren. Dit onderstreept weer eens het belang om kalf en koe meteen te scheiden bij de geboorte. 4

5 Behandeling De therapie voor een kalf met cryptosporidium kan nogal lastig zijn. De belangrijkste manier om er vanaf te komen zijn preventieve maatregelen, hierover later meer. De behandeling zelf is eerder symptomatisch: - Vochttherapie: kalveren moeten te allen tijde toegang hebben tot vers drinkwater. Kalveren met diarree moeten verliezen extra veel vocht en elektrolyten via de mest, en moeten dit dus extra binnenkrijgen. Daarom moeten kalveren met diarree tussen de melkbeurten door extra elektrolytenoplossing toegediend krijgen (minimaal 3 uur tussen voederbeurten). Ernstig uitgedroogde kalveren moeten een infuus krijgen van de dierenarts. - Kalveren met uitdrogingsverschijnselen hebben moeite om hun lichaamstemperatuur op peil te houden. Vandaar altijd het advies om zieke kalveren dik ingestrooid en onder een warmtelamp te leggen. - Pijnstillers zijn altijd aan te raden bij zieke dieren. Andere geneesmiddelen in overleg met dierenarts! Preventie Er zijn middelen geregistreerd voor de preventieve behandeling van Crypto (Halocur: tweemaal daags, eerste 7dg). Dit is echter nooit genoeg! De belangrijkste maatregelen zitten hem in management en hygiëne: - Biestmanagement: Veel, vlug, vaak en verse biest van goede kwaliteit en temperatuur zo snel mogelijk na de geboorte - Zuivere afkalfstal - Koe en kalf direct scheiden, kalf in vers ingestrooid hok leggen. 5

6 - 1 drinkemmer per kalf, en na elke voederbeurt schoonmaken en op laten drogen - Hokken tussendoor ontsmetten met een goed werkend middel (bv. Kenocox), en aan juiste dosering en minimum 80 C. Vergeet ook de hekjes en emmers niet mee te pakken, en alles goed op te laten drogen alvorens weer in gebruik te nemen. - Contact met mest vermijden o Algemene hygiëne (geen materiaal van uitmesten gebruiken om te voeren..) o Looplijnen (zuiver laarzen bij kalveren, niet in hok gaan bij ziek kalf) o Schone bedrijfskleding o Kalveren niet op de grond voeren, maar altijd in een trog of voerbak - Gebruik kalverdekjes bij de jongste kalveren: zeker in de winterperiode! Deze zijn uitwasbaar, dus na gebruik even uitwassen en dan zijn ze weer geschikt voor de nieuwe lichting Aanpak BVD en IBR Eerder leek dat per 1 januari 2018 de landelijke bestrijding in zou gaan voor de dierziekten IBR en BVD. Dit is de overheid niet meer gelukt. De landelijke bestrijdingsplicht zal dus pas op zijn vroegst van start gaan in Er zijn echter wel enkele zuivelondernemingen die al aanvullende eisen stellen binnen hun leveringsvoorwaarden. Friesland-Campina eist bijvoorbeeld per 1 april 2018 een deelname aan een Gezondheidsdienst-Programma voor BVD en IBR. Zie ook 6

7 Salmonella Af en toe zien wij bij bedrijven een tankmelkomslag in Salmonellaantistoffen. Dit is niet altijd meteen reden voor paniek, maar wel iets om strak in de gaten te houden. Belangrijkste is vooral om klinische Salmonellose zo spoedig mogelijk op te sporen. Typische symptomen bestaan uit een acute hevige waterige geelachtige diarree, waarbij de dieren ernstig ziek zijn. Andere symptomen als gewrichts- en longontsteking zien we ook vaker bij besmette dieren. Belangrijk bij Salmonella is om zieke dieren met diarree te laten onderzoeken. Zo kunnen we de kiem specifiek aantonen (op ons eigen lab), maar ook een antibiogram op laten stellen zodat er gericht en efficiënt behandeld kan worden zodat het ontstaan van dragers voorkomen word. Houdt er ook rekening mee dat de Salmonella-bacterie een zoönose is. Dit wil zeggen dat het over kan gaan van dier op mens, en ernstige ziekte kan veroorzaken. Hoofdpunten Salmonella beheersing: - Voorkom besmetting van mensen: geen rauwe melk drinken, hygiënisch werken, opletten met verwerpers etc. - Isoleer zieke dieren!! Dieren met een verdenking van Salmonellose moeten meteen geïsoleerd worden en behandeld. Neem verder bij verdenking altijd een mestmonster en stuur deze in naar ons lab. - Voorkom besmetting van runderen onderling: strikte looplijnen om besmetting van kalveren te voorkomen, leeftijdsgroepen scheiden, ontsmettingsbakken voor elke stal, apart afkalfhok, aparte ziekenboeg etc. 7

8 - Controleer de weerstand van koeien: alle oorzaken die de weerstand onderuit halen vergroten de kans op een Salmonella infectie. Denk hierbij ook aan ziekten als leverbot en BVD. Verder is de voeding- en mineralenvoorziening zeer belangrijk. - Opsporen dragers. Blijft de tank positief, dan moeten dragers opgespoord worden. Dit gebeurt altijd in overleg met de dierenarts. Doorgeven van visites Af en toe krijgen we feedback van veehouders als er iets fout is gegaan bij een medicijnbestelling of onduidelijkheid over de spoed van een ziek dier. Fouten of onenigheid willen we ten alle tijden voorkomen, dus bij deze nog een korte uitleg over de gang van zaken zoals wij hem graag zouden zien. 1. U belt naar de praktijk. 2. U geeft aan om welke diersoort het gaat en of het spoed is, alvorens dat u al tekst en uitleg geeft. Soms kunt u dan rechtstreeks doorverbonden worden naar een van onze rundveeassistentes (Wilma of Maria). Dit doorverbinden doen we omdat Wilma en Maria beter ingespeeld zijn op de rundveezaken. 3. U geeft aan of het gaat om een visite of om een medicijnbestelling. 4. Voor medicijnbestellingen hoeft u niet altijd telefonisch contact op te nemen. In principe kunnen alle medicijnbestellingen altijd g d worden naar apotheek@vc-someren.nl. In deze mail kun u dan ook uw adresgegevens aangeven, en of de dierenarts het bijvoorbeeld mee dient te nemen bij een bedrijfsbezoek. 8

9 Uw dierenartsen Niels Groot Nibbelink, Stijn van de Voort, Jos van Lier & Stef Frenken Tel: Website: 9