Hierbij bied ik u aan ontwerplandsverordening Nota van wijziging op Ontwerpbegroting 2019 ter goedkeuring.

Transcriptie

1 MINISTERIE VAN FINANCIEN l<alljnet VAN DE MINISTER Aan Voorzitter van de Staten Cura<;ao Wilhelminaplein 4 Cura<;ao Dah1m Contact persoo11 5 december 2018 Uwbriefvan Uwkmmerk Ondenverp Nota van wijziging op Ontwerpbegrnting Ons n111nmer Pagina Zaaknummer 2018/ Hierbij bied ik u aan ontwerplandsverordening Nota van wijziging op Ontwerpbegroting 2019 ter goedkeuring. Pietennaai 17 I Willemstad, Cura\ao I T. (+599 9) F. (+599 9) I

2

3 INHOUDSOPGA VE Recapitulatiestaat Pagina 1 Gewone Dienst S taatsorganen Ministerie van Algemene zaken Ministerie van Bestuur, Planning en Dienstverlening Ministerie van Justitie Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning Ministerie van Economische Ontwikkeling Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur Ministerie van Financien Eindcijfer Bijlagen Verzamel- en Consolidatiestaat

4 STA TEN VAN CURA<;AO ZITTING / 31./. Landsverordening tot vaststelling van de Begroting van Curn;:ao voor het dienstjaar 2019 NOT AV AN WIJZIGING No.6 De ontwerp wordt als volgt gewijzigd: A. Artikel I wordt als volgt gewijzigd: a. De recapitulatiestaten worden overeenkomstig deze nota van wijziging gewijzigd. b. De gewone dienst wordt overeenkomstig deze nota van wijziging gewijzigd. B. Na artikel 2 wordt een nieuw artikel ingevoegd, luidende: Artikel 3 Deze landsverordening treedt in werking met ingang van de dag na de datum van bekendmaking. C. D. De Verzamel- en Consolidatiestaat wordt overeenkomstig deze nota van wijziging gewijzigd. Willemstad

5 Land Cura~ao Nota van wijziging op de Begroting 2019 Re ca pi tu latiestaten

6 ~ Gewone Dienat Uitgaven _ Hoofdfunctie... -~ WIJZIGING WIJZIGING WIJZIGING WIJZIGING BEG ROTING JAARREKENING Staatsoq~anen en ovcrige aliz:emene organen Ministerie van Algemene zaken "' "l " "' Ministerie van Bestuur Planning en Dienstverlening Ministerie van Justitie Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke PlanninR Ministerie van Economische Ontwikkeling Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport Min isterie van Sociale Ontwikkelin_g, Arbeid en Welziin l l l 7 18 Ministerie van Gerondheid, Milieu en Natuur Ministerie van Financien f Totaal - -fr :6' \)" iilit-:3-f-~ -v - - Gewone Dienat lnkomaten WIJZIGING WIJZIGING WIJZIGING WIJZIGING BEG ROTING JAARREKENING Hoofdfunctie Staatsorganen en overige algemene oq~anen 11 Ministerie van Algemene zaken 12 Ministerie van Bestuur Planning en Dienstverlening 13 Ministerie van Justitie 14 Ministerie van Ve rkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning 15 Ministerie van Economische Ontwikkeling 16 Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Spart 17 Ministerie van SociaJe Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn 18 Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur 1 ~ Ministerie van FinanciCn - l l.41 O.'!QQ Totaal ~dfunctie - Gewone Dienst Sal do I I WIJZIGING WIJZIGING WIJZIGING WIJZIGING BEGROTING JAARREKENING f ~ 10 Staatsorganen en overiiz:e alremene oq:~anen ~ Ministerie van Algemene zaken ,Ministerie van Bestuur Planning en Dienstverlening Ministerie van Justitie Ministerie van Ve rkeer, Vervoer en Ruimtelijke PlanninR Ministerie van Economische Ontwikkeling [mtstene van Onderw11s, Wetenschap, Cultuur en Sport Mm1stene van Soc1ale Ontwikkeling, Arbetd en Welzqn l l Mm1stene van Gezondhe1d, Mtheu en Natuur Mtmstene van Fmanc1en ~ Totaal O' 01 ~ ~ 1

7 Nota van Wijzlging Kapitaaldiens t Uitgaven Hoofdfunctie 10 Staatsorganen en overige algemene organen 11 Ministerie van Algemene zaken 12 Ministerie van Bestuur Planning en Dienstverlening 13 Ministerie van Justitie 14 Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning 15 Ministerie van Economische Ontwikkeling 16 Ministerie van Onderwiis, Wetenschap, Cultuur en Sport 17 Ministerie van SociaJe Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur Ministerie van Financien Totaal - WIJZIGJNG 2019 I WIJZIGING WIJZIGING WIJZIGING BEGROTING JAARREKENING I I 0 0 o- 0 ~-~ Kapitaaldicnat lnkomatcn Hoofdfunctie WIJZIGING 2019 WIJZIGING WIJZIGJNG WIJZIGJNG BEGROTING JAARREKENING Staatsorganen en overige algemene organen 11 Ministcrie van Algemene zaken 12 Ministerie van Bestuur Planning en Dienstverlening 13 Ministerie van Justitie 14 Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning 15 Ministerie van Economische Ontwik.keling 16 Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport 1 7 Ministcric van SociaJe Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn 18 Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur 19 Ministerie van FinanciCn Totaal Kapitaaldicnst Sal do Hoofdfunctie WIJZIGJNG 2019 WIJZIGING 2020 BEG ROTING ~JAA ~~RRE WIJZIGING ~ZIGING f =~KE=N~IN=G~ 10 Staatsorganen en ovcrige algemene organen 11 Ministerie van Algemene zaken 12 Ministerie van Bestuur Planning en Dienstverlening 13 Ministerie van Justitic 14 Ministerie van Verkecr, Vervoer en Ruimtelijke Planning 15 Ministerie van Economische Ontwikkeling 16 Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport 17 Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Wclzijn 18 Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur 19 Ministerie van FinanciCn Totaal

8 Nota """ Wijdglng Gewone-/Kapitaal-/Verdeeldien.t Uitgaven WIJZIGING WIJZIGING WJJZIGING WJJZIGING BEGROTING JAARREKENING Cate~rie --, ~ Beloning van Personeel Verbruik Goederen en Diensten AfschrUving Vaste Activa Interest Subsidies Overdrachten Sociale Zekerheid Andere Uitgaven Verwerving Nonfinciele Activa 4929 Financiering 5100 Belastingen 5200 Sociale Voorzieningen Schenkingen & Subsidies Andere lnkomsten 5909 Non Financiele Activa 5929 Financiering l ---- Gewone-/ Kapitaal-/V erdeeldien1t lnkomaten ttotaal o. WIJZIGING WIJZIGING WJJZIGING WIJZIGING BEGROTING JAARREKENING Categorie ~ I I 4200 r;oning van Personeel 4300 Verbruik Goederen en Diensten 4500 Afschr\jving Va ste Activa 4550 Interest 4600 Subsidies Overdrachten 4700 Sociale Zekerheid 4750 Andere Uitgaven 4909 Verwerving Nonfinciele Activa 4929 Financiering 5100 Belastingen Sociale Voorzieningen 5300 Schenkingen & Subsidies 5400 Andere Inkomsten 5909 Non Financiele Activa 5929 Financiering I Totaal ~ewone - / Kapitaal-/ V erdeeldlen1t "" ] al do WJJZIGING WJJZIGING WJJZIGING WJJZIGING BEG ROTING JAARREKENING Categoric I Beloning van Personeel Verbruik Goederen en Diensten Afs chrijving Vaste Activa Interest Subsidies Overdrachten Sociale Zekerheid Andere Uitgaven Verwerving Nonfinciele Acliva Financiering "00] Belastingen Sociale Voorzieningen Schenkingen & Subsidies Andere lnkomsten Non Financiele Activa Financiering ~ I

9 Land Cura~ao 5 Nota van wijziging op de Begroting 2019 Beleidsdeel Gewone dienst Nota van wijziging op de Begroting 2019

10 Staatsorganen en ov.alg.org Bestuursorganen Staten Staten Total 01 - Bestuursorganen Algemeen beheer Staatsorganen Raad van Advies Raad van Advies Algemene Rekenkamer Alaemene Rekenkamer Secretariaat SER/GOA Overdrachten Secretariaat SER/GOA Ombudsman -1s sn a sn Ombudsman Total 02 - Algemeen beheer Staatsorganen Rechtswezen Gemeenschapp. Hof Justititie Overdrachten & Gemeenschapp. Hof Justititie Raad v.d. Rechtshandhaving Overdrachten Raad v.d. Rechtshandhavina Total 11 - Rechtswezen

11 Staatsorganen en ov Alg.Org 01 - Bestuursorganen Staten Staten Total 01 - Bestuursorganen 02 - Algemeen beheer Staatsorganen Read van Advies Raad van Advies Algemene Rekenkamer Alaemene Rekenkemer Secretariaat SER/GOA Secretariaat SER/GOA Ombudsman Ombudsman Total 02 -Algemeen beheer Staatsorganen 11 - Rechtswezen Gemeenschapp. Hof Justititie Gemeenschapp. Hof Justititie Raad v.d. Rechtshandhaving Raad v.d. Rechtshandhavlna Total 11 - Rechtswezen

12 Algemene Zaken Bestuursorganen Minister ven Algemene Zaken Minister ven Alaemene Zaken Total 01 - Bestuursorganen Algemeen beheer Algemene Zaken Kabinet Minister AZ Kabinet Minister AZ Secreter. Raad van Ministers Secretar. Raad van Ministers BeleidscoOrdinatie BeleidscoOrdinatie Veiligheldsdienst Curacao Subsidies Veiliaheidsdienst Curacao Kabinet Gevolmachtigd Minister Kabinet Gevolmachtigd Minister Secretans Generaal AZ Secretans Genereal AZ Ministen61e staf MinistenAle staf Beleidsoroanisatie AZ _,, Beleidsoraanisatie AZ UO Communic. en Voo~ichting UO Communic. en Voor1ichtina UO Wetgaving en Jund. Zakan UOWetaevina en Jund. Zaken Huurcommlssle Huurcommlssle Dir.Risicobeh & Rampenbeleid Verbruik va n Goederen & Dienst Dir.Risicobeh & Rampenbeleid Total 03 - Algemeen beheer Algemene Zaken Overige Algemene Zaken Ovenge uitgaven alg. Bestuur Overdrachten Ovenae uitaaven ala. Bestuur Vnjwilligerskorps Subsidies Vriiwilliaerskorps Total 07 - Overige Algemene Zaken

13 9 Algemene Zaken 01 - Bestuursorganen Minister ven Algemene Zaken Minister van Aloemene Zaken Total 01 - Bestuursorganen 03 - Algemeen beheer Algemene Zaken Kabina! Minister AZ Kabinet Minister AZ Secretar. Raad van Ministers Secratar. Raad van Ministers BeleidscoOrdinatie BeleidscoOrdinatie Veiligheldsdienst Curacao Veilioheidsdienst Curacao Kabinet Gevolmachtigd Minister Kabinet Gevolmachtigd Minister Secretaris Generaal AZ Secrataris Generaal AZ Ministeri61e staf Ministeri61e staf Beleidsorganisatie AZ Beleidsoroanisatie AZ UO Communic. en Voonichting UO Communic. en Voonichting UO Wetgeving en Jurid. Zaken UO Wemevino en Jurid. Zaken Huurcommlssie Huurcommlssle Dir.Risicobeh & Rempenbeleid Dir.Risicobeh & Rampenbeleid Total 03 -Algemeen beheer Algemene Zaken 07 - Overige Algemene Zaken Overige uitgeven alg. Bestuur Overioe uitoaven ala. Bestuur Vrijwilligerllkorps Vriiwillioerskorps Total 07 - Overige Algemene Zak en 9

14 10 Bestuur, Planning en Dlenstver Bestuursorganen Minister Best. Pl.& Dnstveri Minister Best. Pl.& Dnstveri Total 01 - Bestuursorganen Alg.beh.Besl, Plann. Dnstverl Kabinet Minister BPD Kabinet Minister BPD Secretaris Generaal BPD -< < Secretaris Genereel BPD MinisteriAle stat Subsidies Ministeri61e stat Beleidsunit HR 00 IT.31) Beleidsunit HR 00 IT Beleidsorganisatie BPD Beleidsorganisatie BPD UO Publieke Zaken UO Publieke Zaken UO Vergunningloket UO Vergunningloket UO Nationaal Archie! UO Nationaal Archie! Shared Service Organisatie Shared Service Organisatie Total 04 - Alg.beh.Best., Plann. Dnstverl Statistiek CBS CBS Total 06 Statistiek Ov.Bestuur, Plann. Dnstverl Erediansten Erediensten Total 08 - Ov.Bestuur, Plann. Dnstver

15 11 Bestuur, Planning en Dienstver 01 - Bestuursorganen Minister Best. Pl.& Dnstverl Minister Best. Pl.& Dnstverl. Total 01 - Bestuursorganen 04 -Alg.beh.Besl, Plann. Dnstverl Kabinet Minister BPD Kabinet Minister BPD Secreteris Genersal BPD Secreteris Genersal BPD Ministeri61e staf Ministeriele stef Beleidsunit HR 00 IT Beleidsunit HR 00 IT Beleidsorganisatie BPD Beleidsoraanisatie BPD UO Publieke Zaken UD Publieke Zaken UO Vergunningloket UO Veraunninaloket UO Netionaal Al'chief UO Nationaal Archiaf Shared Service Organisatie Sharsd Service Oraanisatie Total 04 -Alg.beh.Best., Plann. Dnstverl 06 - Statistiek CBS CBS Total 06 - Statistiek 08 - Ov.Bestuur, Plann. Dnstverl Erediensten Erediensten Total 08 - Ov.Bestuur. Plann. Dnstverl. 11

16 12 Justltle Bestuursorganen Minister ven Justitie Minister ven Justitie Total 01 - Bestuursorganen Alg.beh. Openb.orde Veiligh Kabinet Minister JUS Kabinet Minister JUS MinisteriAle stat Ministeri61e stat Beleidsorganisatie JUS Beleidsorganisatie JUS Total 10 - Alg.beh. Openb.orde Veiligh Rechtswezen Openbaar Ministerie Overdrachten Openbaar Minister1e Total 11 - Rechtswezen ~ Pol~ie Lendsrecherche Landsrecherche Opleidingsinstituut RH&VH Verbruik van Goederen & Oiensl Opleldinasinstituut RH&VH UO Toelatingsorganlsatie UO Toelatinasorganisatie UO Politie en lmmigr. Cura9ao UO Politie en lmmigr. Curacao Total 12 - Politi Brandweer en Rampenbestrijding UO Brendweer UO Brendweer Total 13 - Brandweer en Rampenbestrijding Defensie Kustwacht Kustwacht Total 14 - Defensie Gevangeniswezen UO Gevangenisw. Huis van Bew UO Gevanaenisw. Huis van Bew Total 16 - Gevangeniswezen Opvoedingswezen UO JustitiAla Jeugdopvang UO Justitiiile Jeuadopvana

17 13 Justitle 01 - Bestuursorganen Minister ven Justitie Minister van Justitie Total 01 - Bestuursorganen 10 - Alg.beh. Openb.orde Veiligh Kabinet Minister JUS Kabinet Minister JUS Ministeriiile staf Ministeriiile staf Beleidsorganisetie JUS Beleidsorganisatie JUS Total 10 -Alg.beh. Openb.orde Veiligh Rechtswezen Openbaar Ministerie Ooenbaar Ministerie Total 11 - Rechtswezen 12- Pol~ie Landsracherche Landsrecherche Opleidingsinstituut RH&VH Ooleidinasinstituut RH&VH UO Toelatingsorganisatie UO Toelatinasorganisatie UO Politie en lmmigr. Cura~ao UO Politie en lmmigr. Curacao Total 12 - Politie 13 - Brandweer en Rampenbestrijding UO Brandweer UO Brandweer Total 13 - Brandweer en Rampenbestrijding 14 - Defensie Kustwacht Kustwacht Total 14 - Defensie 16 - Gevangeniswezen UO Gevangenisw. Huis van Bew UO Gevanaenisw. Huis van Bew. Total 16 - Gevangeniswezen 17 - Opvoedingswezen UO Justitiele Jeugdopvang UO Justitii!le Jeuadoovana 13

18 UO Reclasserlng UO Reclasserina UO Voogdijraad Verbruik van Goederen & D ienst UO Vooadiiraad GezinsvoogdiJinstellingen Overdrachten Gezinsvooadijinstellinaen Total 17 - Opvoedingswezen Overig Ministerie van Just~ie Criminaliteitsbestrijd.fonds 4650 Overdrachten Criminaliteitsbestrijd.fonds Over. justit. aangelegenheden Overdrachten Over. iustit. aanaeleaenheden Total 18 - Overig Ministerie van Just~ie

19 UO Reclassering UO Reclasserino UO Voogdijraad UO Vooadijraad Gezinsvoogdijinstellingen Gezinsvooadiiinstellinaen Total 17 - Opvoedingswezen 18 - Overig Ministerie van Just~ie Criminaliteitsbestrijd.fonds Crimineliteitsbestrijd.fonds Over. justil aangelegenheden Over. iustit. aanaeleaenheden Total 18 - Overig Ministerie van Jusmie 15

20 16 Verkeer, Vervoer en Ruimtplan Bestuursorganen Minister Ver1<. Vervoer,R.PI MinisterVerk. Vervoer,R.PI Total 01 - Bestuursorganen Algemeen beheer WRP Kebinet Minister WRP Kabinet MinisterWRP Secretaris Genereal WRP Verbruik van Goederen & Diensl.m -177.m Secretaris Genereal WRP MinisteriAle staf MinisteriAle stat Beleidsorganisatie WRP Beleidsoraanisatie WRP Total 20 -Algemeen beheer WRP Openbare werken UO Openbare Werken UO Openbare Werken Wegen, straten en pleinen Overdrachten WeQen, straten en plelnen Total 21 - Openbare werken Verkeer en vervoer UO Verkeer en Vervoer UO Verkeer en Vervoer Autobusdienst Subsidies Autobusdienst UO Maritieme Autoriteit Cur UO Maritieme Autoriteit Cur Total 22 - Verkeer en vervoer Luchtvaart Luchthaven (WA verzekering) Luchthaven (WA verzeker1nq) -960 "'"' UO Curacao Burger1uchtvaart Au UO Curacao Buraer1uchtvaart Au Total 23 - Luchtvaart Meteorologlsche aangelegenh UO Meteorologische Dienst UO Meteoroloaische Dienst Total 24 - Meteorologische aangelegenh

21 17 G Wijziging 2019 Wijziging 2020 Wijziging 2021 Wijziging 2022 Begroting Jaarrekening Verkeer, Vervoer en Rulmt.plan 01 - Bestuursorganen Minister Ver1<. Vervoer,R.PI MinisterVer1<. Vervoer.R.PI. Total 01 - Bestuursorganen 20 - Algemeen beheer VVRP Kebinet Minister WRP Kabinet Minister WRP Secretaris Generaal WRP Secretaris Generaal WRP Ministeriele staf Ministeriele staf Beleidsorganisatie WRP Beleidsomanisatie WRP Total 20 - Algemeen beheer VVRP 21 - Openbare werken UO Openbare Wer1<en UO Openbare Wer1<en Wegen, straten en pleinen Weaen, straten en pleinen Total 21 - Openbare werken 22 - Verkeer en vervoer UO Ver1<eer en Vervoer UO Ver1<eer en Vervoer Autobusdienst Autobusdienst UO Maritieme Autoriteit Cur UO Meritieme Autoriteit Cur Total 22 - Verkeer en vervoer 23 - Luchtvaart Luchthaven CNA verzekering) Luchthaven (WA verzekerinal UO Curacao Burger1uchtvaart Au UO Curacao Bumer1uchtvaart Au Total 23 - Luchtvaart 24 - Meteorologische aangelegenh UO Meteorologische Dienst UO Meteoroloaische Dienst Total 24 - Meteorologische aangelegenh. 17

22 Riolering en waterzuivering Rioleringen Riolerl11Qen Zuiverlngslnstallatles Zuiverinasinstallaties Waterafvoeren Waterafvoeren Total 26 - Riolering en waterzuivering R.O., woning en bouwgr.expl UO Ruimt. Ordenlng en Planning Overdrachten UO Ruimt. Ordenina en Plannina UO Domeinbeheer Verbruik van Goederen & Dien st UO Domeinbeheer Onbebouwde eigendommen Subsidies Onbebouwde eiaendommen Total 27 - R.O., woning en bouwgr.expl Overige WRP Ov.Verl<eer, Vervoer en r.pl Overdrachten Ov.Verl<eer, Vervoer en r.pl Total 28 - Overige WRP

23 Riolering en waterzuivering Rioleringen Riolerinaen Zuiveringsinstallaties Zuiverinasinstallaties Waterafvoeren Waterafvoeren Total 26 - Riolering en waterzuivering 27 - R.O., woning en bouwgr.expl UO Ruimt. Ordening en Planning UO Ruimt. Ordenina en Plannina UO Domeinbeheer UO Domeinbeheer Onbebouwde eigendommen Onbebouwde eiaendommen Total 27 - R.O., woning en bouwgr.expl Overige WRP OV.Verkeer, Vervoer en r.pl OV.Verkeer, Vervoer en r.pl. Total 28 -Overige WRP 19

24 20 Economlsche Ontwlkkeling Bestuursorganen Minister van Economische Zaken Minister van Economlsche Zaken Total 01 - Bestuursorganen Alg. beheer Econom. Ontwikkel Kabina! Minister Econ Ontwikk _, Kabina! Minister Econ Ontwikk Economischa lnspectie Economische lnspectie Secretaris Generaal EO Secrataris Generaal EO Ministeriale stat.35 4n n Minister1Ale stat Beleidsorganisatie EO _,, Beleidsol!lanisatie EO Total 30 -Alg. beheer Econom. Ontwikkel Handel en Ambacht UO Economlsche Dienst UO Economische Dienst Economische Ontwikkeling Subsidies -583 JOO JOO Overdrachten Economische Ontwikkelino Total 31 - Handel en Ambacht Economische Samenwerl<ing UO Buitenl. Econ. Semenwerking UO Buitenl. Econ. Samenwerking Visserij Autoritelt Visserii Autoritait Total 32 - Economische Samenwerking Econ.Ontwikkeling en lnnovatie UO Econ. Ontwikk. en innovatie UO Econ. Ontwikk. en innovatie Total 34 - Econ.Ontwikkeling en lnnovatie Overige Econom. Ontwikkeing Ov. Economische Ontwikkeling Overdrachten Ov. Economische Ontwikkelino Total 38 - Overige Econom. Ontwikkeling

25 21 Economlsche Ontwikkeling 01 - Bestuunsorganen Minister van Economische Zaken Minister van Economische Zaken Total 01 - Bestuursorganen 30 - Alg. beheer Econom. Ontwikkel Kabinet Minister Econ Ontwikk Kabinet Minister Econ Ontwikk Economische lnspectie Economische lnspectie Secretaris Generaal EO Secretaris Generaal EO MinisteriAle staf Ministeriele stat Beleidsorganisatie EO Beleidsorganisatie EO Total 30 -Alg. beheer Econom. Ontwikkel Handel en Ambacht UO Economlsche Dienst UO Economische Dienst Economische Ontwikkeling Economische Ontwikkelina Total 31 - Handel en Ambacht 32 - Economische Samenwerking UO Buitenl. Econ. Semenwerking UO Buitanl. Econ. Samenwerkina Visserij Autoriteit Visserii Autoriteit Total 32 - Economische Samenwer1<ing 34 - Econ.Ontwikkeling en lnnovatie UO Econ. Ontwikk. en innovatie UO Econ. Ontwikk. en innovatie Total 34 - Econ.Ontwikkeling en lnnovatie 38 - Overige Econom. Ontwikkeing Ov. Economische Ontwikkeling Ov. Economische Ontwikkelina Total 38 - Overige Econom. Ontwikkeling 21

26 22 Onderwljs, Wetens.Cult.& Sport Bestuursorganen Minister ven owes Minister van owes Total 01 - Bestuursorganen Algemeen beheer owes Kabina! Minister owes Kabinet Minister owes Secretaris Generaal owes Sacrataris Generaal owes Ministeri~la staf Ministariele staf Beleidsorganisatie OWCS Beleidsorganisatie OWeS UO Uitvoaringsteam O&W UO Uitvoeringsteam O&W Openbaar Onderwijs Openbaar Onderwijs Vergoading edministratiekosten Overdrachten Vergoeding administratiekostan Total 40 - Algemeen beheer owes Examenaangelegenheden UO Expert. eentr. T oetsan/ex..js UO Expert. eentr. Toetsen/Ex Total 41 - Examenaangelegenheden Openbaar funderend onderwijs Openbaar Funderend Onderwijs Openbaar Funderand Onderwijs Total 42 - Openbaar funderend onderwijs Openbaar speciaal onderwijs Openbaar Voortgezet Spec. Ond Openbaar Voortgezet Spec. Ond Openbaar Voortgezet Spec. Ond Verbruik van Goederen & Dienst Openbaar Voortgezet Spec. Ond Total 44 - Openbaar speciaal onderwijs Openbaar voortgezet onderwijs Openbaar VSBO 4400 Verbruik van Goederen & Dienst Overdrachten Openbaar VSBO Openbaar HAVONWO Openbaar HAVONWO

27 23 Jaarrekening 2017 Onderwljs, Wetens.Cult.& Sport 01 - Bestuursorganen Minister van owes Minister van owes Total 01 - Bestuursorganen 40 - AJgemeen beheer owes Kabinet Minister owes Kebinet Minister owes Secretarls Genereel owes Secretarls Genereal owes MinisterlAle stef Minister161e staf Beleidsorgenisetie owes Beleidsorgenisetie owes UO Uitvoerlngsteam O&W UO Uitvoerlngsteem O&W Openbeer Onderwijs Openbaar Onderwijs Vergoeding edministratiekosten Overdrachten Vergoeding administratiekosten Total 40 -AJgemeen beheer owes 41 - Examenaangelegenheden UO Expert. eantr. T oetsen/ex Verbrulk van Goederen & Dienst UO Expert. eentr. T oetsen/ex. Total 41 - Examenaangelegenheden 42 - Openbaar funderend onderwijs Openbeer Funderend Onderwijs Openbear Funderend Onderwijs Total 42 - Openbaar funderend onderwijs 44 - Openbaar speciaal onderwijs Openbaar Voortgezat Spec. Ond Verbruik van Goederen & Dlenst Openbaar Voortgezet Spec. Ond Openbeer Voortgezat Spec. Ond Openbeer Voortgezet Spec. Ond. Total 44 - Openbaar spedaal onderwfjs 46 - Openbaar voortgezet onderwijs Openbaer VSBO Overdrachten Openbeer VSBO Openbaar HAVONWO Openbaar HAVONWO 23

28 24 Wijziging Wijziging Wijziging Wijziging Beg roting Jaarrekening Openbaar Vakonderwijs Ove rdrachten Openbaar Vakonderwijs Total 46 - Openbaar voortgezet onderwijs n Bijzonder hoger onderwijs Universiteit Overdrachten Universitelt Total 48 - Bijzonder hoger onderwijs Gemeensch. Ultgaven Onderwijs lnspectie Onderwijs Verbruik va n Goederen & Dienst lnspectie Onderwijs Overige Gemeensch. Uitgaven Verbruik va n Goederen & Dienst Overdrachten Overige Gemeensch. Uitgaven Onderwijsondersteuning Overdrachten St Onderwijsondersteuning Onderwijsvemieuvring _, Overdrachten Onderwijsvemieuvring , Total 49 - Gemeensch. Ultgaven Onderwijs Overige onderwijs Bijzonder Vakonderwijs Overdrachten BijzonderVakonderwijs _,.,,,, Openbare leergangen Verbr uik va n Goederen & Dienst Overdrachten Openbare leergangen Begel., vorm ing jeugd en volw. _,.,,J 4650 Overdrachten Begel., vorming jeugd en volw Total 50 - Overige onderwijs Cultuur en Sport algemeen UO Uitvoeringsorganisetie C&S Verbruik van Goederen & Dienst Overdrachten UO Uitvoertngsorganisatie C&S Total 51 - Cuttuur en Sport algemeen Sport Subsidies en bijdragen Sport 4650 Overdrachten Subsidies en bijdragen Sport Subsidies en bijdregen Cultuur Verbruik van Goederen & Dienst ml Overdrachten Subsidies en bijdragen Cultuur Total 53 - Sport

29 Openbaar Vakonderwij s Overdrachten OpenbaarVakonderwijs Total 46 - Openbaar voortgezet onderwijs 48 - Bijzonder hoger onderwijs Universiteit Overdrachten Universiteit Total 48 - Bijzonder hoger onderwijs 49 - Gemeensch. Uitgaven Onderwijs lnspectie Onderwijs lnspectie Onderwijs Overige Gemeensch. Uitgaven Overdrachten Overige Gemeensch. Uitgaven Onderwijsondersteuning Overdrachten Onderwijsondersteuning Onderwijsvemieuwlng Overdrachten Onderwijsvemieuwlng Total 49 - Gemeensch. Uitgaven Onderwijs 50 - Overige onderwijs Bijzonder Vakonderwijs Overdrachten Bijzonder Vakonderwijs Openbare leergangen Overdrachten Openbare leergangen Bagel.. vonning jeugd en volw Overdrachten Segel., vorming jeugd en volw. Total 50 - Overige onderwijs 51 - Cultuur en Sport algemeen UO Uitvoeringsorganisatia C&S Overdrachten UO Uitvoeringsorganlsatie C&S Total 51 - Cultuur en Sport algemeen 53 - Sport Subsidies en bijdragen Sport Overdrachten Subsidies en bijdragen Sport Subsidies en bijdragen Cultuur Overdrachten Subsidies en bijdragen Cultuur Total 53 - Sport 25

30 Oudheidkunde en Musea Subs.bijdr. Oudheidk. en musea Overdrachten Subs.bijdr. Oudheidk. en musea Total 55 - Oudheidkunde en Musea Overige Cultuur en Sport Ov. uitgaven Cultuur en Recr Overdrachten Ov. uitgaven Cultuur en Recr Total 58 - Overige Cultuur en Sport

31 Oudheidkunde en Musea Subs.bijdr. Oudheidk. en muses 4650 Overdrachten Subs.bijdr. Oudheidk. en muses Total 55 - Oudheidkunde en Musea 58 - Overige Cultuur en Sport Ov. uitgsven Cultuur en Recr Verbruik van Goederen & Dienst 4650 Overdrachten Ov. uitgaven Cultuur en Recr. Total 58 - Overige Cultuur en Sport 27

32 28 Soclale Ontw,Arbeld & Welzljn Bestuursorganen Minister van SOAW Minister van SOAW Total 01 - Bestuursorganen Algemeen beheer SOAW Kabinet Minister SOAW Kebinet Minister SOAW lnspectie Arteidszeken Verbruik van Goederen & Dienst lnspectie Arteidszeken Ministeriele stef Ministeri~le stef Beleidsorgeniseije SOAW 4400 Verbruik van Goederen & Dienst Beleidsorgenisetie SOAW Total 60 -Algemeen beheer SOAW Bijstandverlening UO Regiokentoren UO Regiokentoren Sociele Zorg ' Sociale Zorg Maatschappelijke Zorg Overdrachten Sociale Zekerheid s1osjn s1osjn Maatschappelijke Zorg Electra- en watersubsidie Subsidies Electra- en watersubsidie UO Bedrijfsvoer. en Kwal. zorg -43n n UO Bedrijfsvoer. en Kwal. zorg UO Bureau Mediation 4400 Verbruik van Goederen & Dienst UO Bureau Mediation Total 61 - Bijstandverlening Werkgelegenheid UO Uitvoeringsteam Arteid Overdrachten UO Uitvoeringsteem Arteid Sociale werkplaatsen Overdrachten Sociale werkplaatsen Total 62 - Werkgelegenheid I 28

33 29 Soclale Ontw,Arbeid & Welzljn 01 - Bestuursorganen Minister van SOAW Minister van SOAW Total 01 - Bestuursorganen 60 - Algemeen beheer SOAW Kabinet Minister SOAW Kabinet Minister SOAW lnspectie Arbeidszaken lnspectie Arbeidszaken MinisteriAle staf MinisteriAle stat Beleidsorganisatie SOAW Beleidsorganisetie SOAW Total 60 -Algemeen beheer SOAW 61 - Bijstandverlening UO Regiokantoren UO Regiokentoren Sociale Zorg Sociale Zorg Maatschappelijke Zorg Overdrachten Sociale Zekerheid Maatschappelijke Zorg Electra- en watersubsidie Subsidies Electra- en watersubsidie UO Bedrijfsvoer. en Kwal. zorg UO Bedrijfsvoer. en Kwel. zorg UO Bureau Mediation UO Bureau Mediati on Total 61 - Bijstandverlening 62 - Werkgelegenheid UO Uitvoeringsteem Arbeid Overdrachten UO Uitvoeringsteam Arbeid Sociale werkplaatsen Overdrachten Sociale werkplaatsen Total 62 - Werkgelegenheid 29

34 Maatschap. Begeleld. en Advies Maatsch. Opbouw en Begeleiding Maatsch. Opbouw en Begeleiding Jeugdzorg Overdrachten Jeugdzorg UO Bedrijfsvoer. en Kwal. zorg Overdrachten UO Bedrijfsvoer. en Kwal. zorg Total 63 - Maatschap. Begeleid. en Advies Soc. Cult. Jeugd en Jongerenw Jeugdwerk Jeugdwerk Total 64 - Soc. Cult. Jeugd en Jongerenw Bejaardenoorden Subsid.bijdr. Bejaardenoorden Subsid.bijdr. Bejaardenoorden Total 65 - Bejaardenoorden Landsbemiddelaar Bureau Landsbemiddelaar Bureau Landsbemiddelaar Total 66 - Landsbamiddelaar Ov.Soc.Voorz. Maatsch.Dnstverl Overige uitgaven SOAW Subsidies Overige uitgaven SOAW Total 68 - Ov.Soc.Voorz. Maatsch.Dnstverl

35 31 Wijziging 2019 Wijziging 2020 Wijziging 2021 Wijziging 2022 Begroting Jaarrekening Maatschap. Begeleid. en Advies Maatsch. Opbouw en Begeleiding Maatsch. Opbouw en Begeleiding Jeugdzorg Overdrachlen Jeugdzorg UO Bedrijfsvoer. en Kwal. zorg Overdrachten UO Bedrijfsvoer. en Kwal. zorg Total 63 - Maatschap. Begeleid. en Advies 64 - Soc. Cull Jeugd en Jongerenw Jeugdwer1< Jeugdwer1< Total 64 - Soc. Cult. Jeugd en Jongerenw Bejaardenoorden Subsid.bijdr. Bejaardenoorden Subsid.bljdr. Bejaardenoorden Total 65 - Bejaardenoorden 66 - Landsbemiddelaar Bureau Landsbemiddelaar Bureau Landsbemiddelaar Total 66 - Landsbemlddelaar 68 - Ov.Soc.Voorz. Maatsch.Dnstverl Overige uitgaven SOAW Subsidies Overige uitgaven SOAW Total 68 - Ov.Soc.Voorz. Maatsch.Dnstverl 31

36 32 Gezondheid, Milieu & Natuur Bestuursorganen Minister Gezondh. Milieu, Net Minister Gezondh. Milieu, Net Total 01 - Bestuursorganen Alg.beh. Gezondh. Mil. Natuur Kebinet Minister GMN Kebinet Minister GMN Reed voor de Volksgezondheid Raad voor de Volksgezondheld Secreteris Generael GMN Secreteris Genereel GMN MinisteriAle stet Verbruik van Goederen & Diensl Ministerltile stat Bele i dsorgenlsa~e GMN Beleidsorgenisatie GMN Total 70 - Alg.beh. Gezondh. Mil. Natuur Prev. en Curat. Gezondheidsz lnspe~e Volksgezondheid lnspectle Volksgezondheid UO Geneesk. en Gezondh.zaken Overd rachten UO Geneesk. en Gezondh.zaken Volksgezondheid lnstituut Cur Volksgezondheid lnstituut Cur Total 71 - Prev. en Cural Gezondheidsz Ambulancevervoer Subsid.bijdr. Ambulancevervoer rn Subsid.bijdr. Ambulencevervoer Total 72 - Ambulancevervoer Verpleeginrichtingen Dr. Caprileskliniek Dr. Ceprileskliniek Total 73 - Verpleeginrichtingen Agrar. Zaken, Jacht, Visserij UO Veterinaira Zaken Overdrachten UO Veterineire Zaken

37 33 Gezondheid, Milieu & Natuur 01 - Bestuursorganen Minister Gezondh. Milieu, Nat MinisterGezondh. Milieu.Nat. Total 01 - Bestuursorganen 70 - Alg.beh. Gezondh. Mil. Natuur Kabinet Minister GMN Verbruik va n Goederen & Dienst Kabinet Minister GMN Read voor de Volksgezondheid Raad voor de Volksgezondheid Secretaris Generaal GMN Secretaris Genereal GMN Ministeriele staf Ministeriele staf Beleidsorganisatie GMN Beleidsorganisatie GMN Total 70 - Alg.beh. Gezondh. Mil. Natuur 71 - Prev. en Curat Gezondheidsz lnspectie Volksgezondheid lnspectie Volksgezondheid UO Geneesk. en Gezondh.zaken Overdrachten UO Geneesk. en Gezondh.zaken Volksgezondheid lnstituut Cur Volksgezondheid lnstituut Cur. Total 71 - Prev. en Cural Gezondheidsz Ambulancevervoer Subsid.bijdr. Ambulancevervoer Subsid.bijdr. Ambulancevervoer Total 72 -Ambulancevervoer 73 - Verpleeginrichtingen Dr. Caprileskliniek Dr. Caprileskliniek Total 73 - Verpleeginrichtingen 75 - Agrar. Zaken, Jacht, Visserij UO Veterinaire Zaken Overdrachten UO Veterinaire Zeken 33

38 UO Agrarisch en Visser1jbeheer Overdrachten UO Agrarisch en Visserijbeheer Total 75 -Agrar. Zaken, Jach~ Visserij Miieubeheer UO Milieu en Natuur Beheer UO Milieu en Natuur Beheer Subs.bijdragen Milieu, Natuur Overdrachten Subs.bijdragen Milieu, Natuur Total 76 - Milieubeheer Lijkbezorging Begraafplaatsen Begraafplaatsen Total 77 - Lijkbezorging Ov. Uitg. Gezondh. Mil.Natuur Overige uitg. Volksgezondheid Overd rachten Overige uitg. Volksgezondheid Total 78 - Ov. Uitg. Gezondh. Mil.Natuur

39 UO Agrarisch en Visserijbeheer Overdrachten UO Agrarisch en Visserijbeheer Total 75 - Agrar. Zaken, Jach!, Visserij 76 - Miieubeheer UO Milieu en Nawur Beheer UO Milieu en Natuur Beheer Subs.bijdregen Milieu, N~tuur Overdrachten Subs.bijdragen Milieu, Natuur Total 76 - Milieubeheer 77 - Lijkbezorging Begraafplaatsen Begreafplaatsen Total 77 - Lijkbezorging 78 - Ov. Uitg. Gezondh. Mil.Natuur Overige uitg. Volksgezondheid Overdrachten Overige uitg. Volksgezondheid Total 78 - Ov. Uitg. Gezondh. Mi.Natuur 35

40 36 Flnanclen Bestuursorganen Minister van Financi8n Minister van Financien Total 01 - Bestuursorganen Algemeen beheer Financien Kabinet Minister FIN Kabinet Minister FIN Secretaris Generaal FIN Secrataris Generaal FIN MinisteriAle staf Verbruik van Goederen & Oiensl _, Ministeriele staf Beleidsorganisatie FIN Beleidsorganisatie FIN Sector Fin. Bel. Begrot.zaken Sector Fin. Bel. Begrot.zaken Stichting OAB Stichting OAB Total 90 -Algemeen beheer Flnancien Belastingen Douane Verbruik va n Goederen & Oiensl Belastingen Douane Sector Fiscale Zaken Verbruik va n Goederen & Dienst Sector Fi scale Zaken Stichting BAB Stichting BAB NBC lnspectie der Belastingen NBC lnspectie der Belastingen NBC Landsontvanger 4400 Verbruik van Goederen & Dienst "' Belastingen NBC Landsontvanger Total 91 - Belastingen Algemene U~gaven en lnkomsten Niet in te delen uitg./ink Beloning van Personeel ~~' I Andere Uilgaven Niel in le delen uitg.fonk

41 37 Flnanclen Bestuursorganen Minister van Financi8n Minister van Financiin Total 01 - Bestuursorganen 90 - Algerneen beheer Financi6n Kabinet Minister FIN Verbrufk va n Goederen & Dienst Kabinet Minister FIN Secretaris Generaal FIN Verbrufk van Goederen & Dienst Secretaris Generaal FIN Ministeri61e stat Verbruik van Goederen & Otenst Ministeriele staf Beleidsorganisatie FIN Beleidsorganisatie FIN Sector Fin. Bel. Begrot.zaken Verbruik va n Goederen & Dienst Sector Fin. Bel. Begrot.zaken Stichting OAB Stichting OAB Total 90 -Algemeen beheer Financien 91 - Belastingen Douane Belastingen Douane Sector Fiscals Zaken Sector Fiscals Zaken Stichting BAB Stichting BAB NBC lnspectie der Belastingen NBC lnspectie der Belastingen NBC Lendsontvangar Belastingen NBC Landsontvenger Total 91 - Belastingen Algemene Ultgaven en lnkomsten Niet in te delen uitg.flnk Beloning van Personeel 4400 Verbruik van Goederen & Dienst Andere Uitgaven Niet in ta delan uitg.tonk. 37

42 Onvoorziene uitgaven Onvoorziene uitgaven Total 95 - Algemene Uitgaven en lnkomsten Ov. Financ.Alg. Dekkingsmidd Meldpunt Ongebruik. Transact Meldpunt Ongebruik. Transact Ov. uitgaven Financ./dekk.mid Subsidies Overdrachten Ov. uitgaven Financ./dekk.mid Total 98 - Ov. Financ.Alg. Dekkingsmidd

43 Onvoorziene uitgaven Onvoorziene uitgaven Total 95 - Algemene Uitgaven en lnkomsten 98 - Ov. Financ.Alg. Dekkingsmidd Meldpunt Ongebruik. Transact Meldpunt Ongebrulk. Transact Ov. uitgaven Financ./dekk. mid Subsidies Overdrachten Ov. uitgaven Financ./dekk.mid. Total 98 - Ov. Financ.Alg. Dekkingsmidd. 39

44 Eindcijfer van Gewone dienst NAf Eindcijfer van Kapitaaldienst NAf 0 Eindcijfer van de Begroting NAf Gegeven te Willemstad, de

45 Land Cura~ao Nota van wijziging op de Begroting 2019 Bijlagen

46 Land Cura~ao 1 Nota van wijziging op de begroting 2019 Verzamel- en Consolidatiestaat Nota van wijziging op de begroting 2019

47 Land Cura~ao. 2. Nola van Wijziging Begroting 2019 mel en Conaolidatiestaat UITGAVEN Volgnummer en oms chrijving Totaal Beloning Verbruik van van goederen en Afschrijving personeel diensten vaste activa lntrest Subsidies Overdrachten GEWONE DIENST 10 Staatsorganen en overige algemene organen 11 Ministerie van Algemene zaken 12 Ministerie van Bestuurlijke Planning en Dienstverlening 13 Ministerie van Justitie 14 Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning 15 Ministerie van Economische Ontwikkeling 16 Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport 17 Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn 18 Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur 19 Ministerie van Financien Totaal Gewone Dienst KAPITAALDIENST 10 Staatsorganen en overige algemene organen 11 Ministerie van Algemene zaken 12 Ministerie van Bestuurlijke Planning en Dienstverlening 13 Ministerie van Justitie 14 Ministerie van Verkeer, Vervoer e n Ruimtelijke Planning 15 Ministerie van Economische Ontwikkeling 16 Ministeri e van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport 17 Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en We lzijn 18 Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur 19 Ministerie van Financien Totaal Kapitaaldicnst GECONSOLIDEERDE UITGAVEN SECTOR OVERHEID J

48 Land Cura~ao -3- Nola van Wijziging Begroting Sociale zekerhcid Andere uitgaven Verwerving van nonfinancielc activa Financiering Belaatingen Non Soclale Schenking:en Andere financtele voorzieningen en subsidies lnkomaten activa Financiering :J ~ ~ ~~-f I l ~

49 Land Cura~ao amel en Con&olldatlestaat INKOMSTEN.4. Nola van Wijziging Begroting 2019 Volgnummer en Totaal Parq:raaf 3 VD GEWONE DIENST 10 Staatsorganen en overige a1gemene organen 11 Ministerie van Algemene zaken 12 Ministerie van Bestuurlijke Planning en Dienstverlening 13 Ministerie van Justitie 14 Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning 15 Ministerie van Economische Ontwikkeling 16 Ministerie van Onderwijs, Wetcnschap, Cultuur en Sport 17 Ministerie van SociaJe Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn 18 Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur 19 Ministerie van FinanciCn Totaal Gewone Dienst Beloning: Verbruik van van goederen en Afachrijving Totaal peraoneel dienaten vaate activa lntrcat Subsidies Overdrachten KAPITAALDIENST 10 Staatsorganen en overige ajgemene organen 11 Ministerie van Algemene zaken 12 Ministerie van Bestuurlijke Planning en Dienstverlening 13 Ministerie van Justitie 14 Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimte lijke Planning 15 Ministerie van Economische Ontwikkeling 16 Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport 17 Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn 18 Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur 19 Ministerie van Financien Totaal Kapitaaldienst GECONSOLIDEERDE INKOMSTEN SECTOR OVERHEID

50 Land Cura~ao - 5- Nota van Wijziging Begroting 2019 I Verwerving van Non- I Sociale Andere nonfinancicle Sociale Schenkingcn Andere financicle zekerheid uitgaven activa Financiering Belastingen voorzieningen en subsidies inkomsten activa Financiering I I I i I I I ' I I I I

51

52 MINtSTIRJE VAN FINANCl~N IV.al N!T VAN DE M1Nt$T!R Aan: de Voorzitter van de Raad van Advies Fort Amsterdam Cura~ao Datum 7 novcmbcr 2018 Contactpcrsoon Uw brief: Uw kcnmcrk Ons nummcr Ondcrwcrp Additionele toelichting op 2d suppletoire 2018 Pagina De begroting 2018 was ten tijde van de opstelling, samenstelling en vaststelling, een overzicht van de verwachte verplichtingen, inkomsten en uitgaven over het jaar Een begroting leidt nimmer tot een exacte en starre begrotingsuitvoering. De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt belnvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is dan de kunst en de uitdaging om in casus gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curar;aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting weer in evenwicht te brengen zijn een aantal wijzigingen in tweede suppletoire begroting 2018 doorgevoerd. Het betreffen zowel structurele als incidentele wijzigingen. De structurele wijzigingen betreffen: de besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst voor een bedrag van circa NAf 11,0 miljoen, de verhoging van de post onderstand en noodvoorziening met NAf 12 miljoen in 2018 en meerjarig met NAf 8,0 miljoen, verhoging van beloning en personeel met NAf 5,0 miljoen en meerjarig met NAf 3,0 miljoen, en de doorwerking van de belastinginkomsten op basis van realisatie en ontwikkelingen in oplegging van aanslag cijfers tot en met de maand september Aangezien de begroting 2019 reeds aan de Staten is aangeboden, heeft de regering geopteerd om deze meerjarige effecten van de wijzigingen in de tweede suppletoire begroting 2018 in een Nota van Wijziging bij de begroting 2019 te verwerken. Hopende u naar vol oening te hebben ge"informeerd, 1

53 S'IATEN VAICURA~AO, Ontv.: 5 2Qf TOELICHTING NOTA VAN WIJZIGING OP DE BEGROTING VOOR HET DIENSTJAAR 2019 INHOUDSOPGAVE ALGEMENE BESCHOUWINGEN INLEIDING STAATSORGANEN EN OVERIGE ALGEMENE ORGANEN pagina 2 5 MINISTERIE ALGEMENE ZAKEN 7 MINISTERIE VAN BESTUURLIJKE PLANNING EN DIENSTVERLENING 9 MINISTERIE VAN JUSTITIE 11 MINISTERIE VAN VERKEER, VERVOER EN RUIMTELIJKE 14 PLANNING MINISTERIE VAN ECONOMISCHE ONTWIKKELING 17 MINISTERIE VAN ONDERWIJS, WETENSCHAP, CULTUUR EN 19 SPORT MINISTERIE VAN SOCIALE ONTWIKKELING, ARBEID EN 23 WELZIJN MINISTERIE VAN GEZONDHEID, MILIEU EN NATUUR 26 MINISTERIE VAN FINANCIEN 29 NOTA VAN FINANCIEN 0. INLEIDING 2

54 I. NOTA VAN FINANCIEN DE EERSTE NOTA VAN WIJZIGING OP 3 DE BEGROTING 2019 II. BEGROTINGSUITGAVEN PER HOOFDSTUK 9 ii

55 INHOUDSOPGAVE TABELLEN Pagina Tabel 1. Mutatie op Recapitulatie Tabel 2. Recapitulatie Begroting 2019 inclusief nota van wijziging Tabel 3. Mutatie op de Gewone Dienst Tabel 4. Mutaties op de belastingopbrengsten Tabel 5. Nadere uitsplitsing mutatie op belastingopbrengsten Tabel 6. Mutatie op Gewone dienst uitgaven per hoofdstuk Tabel 7. Mutatie op gecorrigeerde gewone dienst uitgaven per hoofdstuk iii

56 ALGEMENE BESCHOUWING NOTA VAN WIJZIGING OP DE BEGROTING 2019 Algemene Beschouwing 1

57 0. INLEIDING De Begroting 2018 was ten tijde van de ops telling, samenstelling en vaststelling, een overzicht van de verwachte verplichtingen, inkomsten en uitgaven over het jaar Een begroting leidt nimmer tot een exacte en starre begrotingsuitvoering. De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt be'invloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is dan de kunst en de uitdaging om in casus gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curac;:aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden worden in onderhavige nota van wijziging een aantal wijzigingen doorgevoerd. De structurele wijzigingen betreffen: de NAf 8,5 miljoen besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst. De doorgevoerde besparingen op de materiele uitgaven zijn besparingen gerealiseerd op basis van versobering van de bedrijfsuitvoering; de verhoging van de post onderstand en noodvoorziening met circa NAf 6,0 miljoen; de verhoging van beloning en personeel met NAf 3,0 miljoen; de doorwerking van de belastinginkomsten op basis van realisatie cijfers en ontwikkelingen in oplegging van aanslag tot en met de maand september Algemene Beschouwing 2

58 Advies Raad van Advies De Raad van Advies heeft bij brief van 13 november 2018, met nummer RvA no. RA/35-18-LV, advies uitgebracht over het onderhavige ontwerp. Aangezien de Begroting 2019 reeds aan de Staten is aangeboden, is geopteerd om de meerjarige effecten van de wijzigingen in de tweede Suppletoire Begroting 2018 in een Nota van Wijziging bij de begroting 2019 te verwerken. Dit is ook zodanig aan de Raad van Advies gecommuniceerd. In de Nota van Wijziging is rekening gehouden met het advies van de Raad van Advies over de tweede suppletoire begroting 2018 bij brief van 13 november 2018, met nummer RvA no. RA/35-18-LV, welke zijn doorwerking had in de begroting 2019 en meerjarig. In de Nota van wijziging is rekening gehouden met het advies van de Raad van Advies bij brief van 13 november 2018, met nummer RvA no. RA/35-18-LV, welke zijn doorwerking had in de Begroting 2019 en meerjarig. Advies Financieel toezicht Cura~ao en Sint Maarten In de brief van 28 november 2018 brengt het College financieel toezicht (Cft) advies uit op basis van artikel 11 lid 1 van de Rijkswet financieel toezicht Curac;:ao en Sint Maarten (Rft) over de Nota van Wijziging op de Begroting Het Cft adviseerde de extra kostenbesparing op de materiele budgetten van NAf 11, 1 miljoen meerjarig te verwerken. Ondanks toezegging hierover is in de Nota van Wijziging 2019 slechts voor NAf 8,5 miljoen aan kostenbesparingen op materiele budgetten meerjarig verwerkt. Reactie regering De raming van de kosten voor onderstandverlening is in de Nota van Wijziging (NvW) verhoogd met NAf 8,3 miljoen. Door deze verhoging zijn op deze post voldoende middelen beschikbaar voor de onderstandverlening. In het kader van de afspraak over het meerjarig verwerken van kostenbesparingen heeft de regering beleidsmatig voor gekozen om deze voor NAf 8,5 miljoen door te voeren op materiele posten. Daarnaast heeft de regering beleidsmatig gekozen tot een verlaging van de raming voor onderstandverlening. Deze verlaging is mogelijk door het opschonen van het bestand, en vanwege de verwachting dat volgend jaar de economie zal aantrekken en er meer banen beschikbaar komen, bijvoorbeeld in de hotelsector. Het Cft geeft aan dat de regering in oktober jl. de verwachte belastingopbrengsten voor 2018 neerwaarts heeft aangepast. Het Cft adviseerde effecten hiervan te verwerken in de meerjarige begroting. In de NvW 2019 is echter een verhoging van de to tale verwachte belastingopbrengsten te zien van NAf 5,2 miljoen. De verhoogde opbrengsten uit winstbelasting (NAf 20,5 miljoen) en onroerendzaakbelasting (OZB) (NAf 3,7 miljoen) zijn hier belangrijke oorzaken van. Daarnaast zijn andere belastingsoorten naar beneden bijgesteld vanwege tegenvallende resultaten in Na verdere toelichting van de regering vindt het Cft de opwaartse bijstellingen voor de twee Algemene Beschouwing 3

59 genoemde belastingsoorten voldoende onderbouwd. De opbrengsten uit omzetbelasting echter, vindt het Cft te positief ingeschat. Het Cft adviseert de verwachte opbrengsten uit omzetbelasting voor 2019 verder te verlagen tot het niveau van de realisatie in Reactie regering De regering neemt het advies van het Cft over en heeft de raming van de Omzetbelasting met NAf 16,6 miljoen verlaagd. De nieuwe raming komt daarmee op circa NAf 430 miljoen. Deze verlaging wordt gedekt doordat de regering de verwachting heeft dat de afspraak kan warden gemaakt dat het tekort over 2017 niet in 3 jaren, maar in 5 jaren wordt ingelopen. Volgens het Cft wordt de verdere verhoging in de NvW 2019 van de Onroerend Zaakbelasting (OZB) onderbouwt met de verwachte inhaalslag op nag niet opgelegde aanslagen uit voorgaande jaren ( ). Het Cft kan met deze onderbouwing de raming voor 2019 volgen. In de meerjarige begroting groeien de verwachte opbrengsten uit de OZB sterker door (naar ANG 68,0 miljoen in 2020, ANG 83,3 miljoen in 2021 en ANG 71,0 miljoen in 2022). Deze forse groei is volgens het Cft nag erg onzeker en het Cft vraagt dan oak de opbrengsten voor deze belastingcategorie voor 2020 en verder conservatiever te begroten. Reactie regering De regering heeft de raming voor de OZB vanaf 2020 neerwaarts bijgesteld. In zijn advies bij de Ontwepbegroting 2019 heeft het Cft tevens een aantal adviezen gegeven, verzoeken gedaan en vragen gesteld. Deze betreffen antler andere kosten, belastinginkomsten, dividenden en overige inkomsten. De NvW 2019 voorziet niet in reacties of antwoorden. Reactie regering De reacties en antwoorden van de regering zijn, zoals te doen gebruikelijk, opgenomen in de aan de Staten aangeboden begroting. De regering verwijst kortheidshalve naar deze stukken. Algemene Beschouwing 4

60 Staatsorganen en overige algemene organen Tot de Staatsorganen en overige algemene organen behoren de volgende organisatorische eenheden: Staten Raad van Advies Algemene Rekenkamer Secretariaat SER/ GOA Ombudsman Gemeenschappelijk Hof van Justitie Raad voor de Rechtshandhaving Defensie De begroting wordt als volgt aangepast: 10 Staatsorganen en Overige Algemene Organen 0 l. Bestuursorganen 02. Algemeen Beheer Staatsorganen Rechtswezen Defensie Bestuursorganen 02. Algemeen Beheer Staatsorganen 11. Rechtswezen 14. Defensie otaal Functie 01 Bestuursorganen Staten Apparaatskosten Programmakosten Totaal Algemene Beschouwing 5

61 Functie 02 Algemeen Beheer Staatsorganen Onder de functie 02 Algemeen Beheer Staatsorganen vallen de Raad van Advies, de Algemene Rekenkamer, het Secretariaat SER/GOA en de Ombudsman. Apparaatskosten Programmakosten Apparaatskosten Programmakosten Totaal Functie 11 Rechtswezen ~~M.~i;:~:~1~201s "r.1''"'' 'i~;t :.. 1;~r2019.,-~, r;:'l~ 26201i~~~~.. p'\(cr"l."- r~202~g itm.it'r~!'t~iftij;;~t;. 1 ~ w~trtmr:,,.f * v:q;:t.; f;:,"';'>t) ".-4'.,,,,; J4. 1 ~.. C4 J~~?.v.. J:~ti~l"J;jfi;.,,?1rt Kw"'"'"n+,. 4 f:t.,.uh~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal ~nst'7l!!'.,.7'!1!f;":'~ilr. 20 i:s, ~-..., '":. ' ~ s, ~'-"'' 1 '' ~llfi 2020 ;~:~'": ~ ~":t'; :~ 2021W~lt:~:".iii '1.~i1W}Jilf~,f1'f'.~!J;wj,,!,:,,, ~"' 1 1 Ii. :',, 1,.. ; t;..: ~ oc~.1:w.!ii~l,,.d~iiii~:!!i::'~ ~~t~ feit lw''l: ~~;1~ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei:nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curar;:aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden worden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op de Staatsorganen is NAf Algemene Beschouwing 6

62 Ministerie van Algemene Zaken In het kader van de Nata van Wijziging op de Begroting 2019 zijn de volgende m iddelen per functie afgevoerd:... ' 1H;.11l tt1 i'at l!i 01 Bestuursorganen Algemeen Beheer Algemene Zaken Overig Algemeen Beheer Totaal: : 111 : : rt od 5'.{IJl!l 01 Bestuursorganen - 03 Algemeen Beheer Algemene Zaken - 07 Overig Algemeen Beheer Totaal - i'-l Jl'.ll] V.tll"~IJ ! i'-iljl'.tl~ i'-iljl'.f' I V.tll".. L V~ll"-11'.I Hieronder wordt de begroting per functie toegelicht. 01 Bestuursorganen., 1...I rar:r;rt ;i 'l'-ll)l!j Apparaatskosten Programmakosten Totaal : ~...,.-11 lf..fllll.!j Annaraatskosten - Programmakosten Totaal - 5'.{IJl'.{I) 'lr.flll'.fl) - - -! i' l:tjl'.t' i'-l: Jl'.f' !...flll',eL...flll'N.I Algemeen Beheer Algemene Zaken l!'; ~...,...1r:tr:r;1:n i'-l: Jl!J Annaraatskosten Programmakosten Totaal ~ ' : lltlol.;..11,.~ 'l'-l:ijl!j Annaraatskosten - Programmakosten - Totaal - '1>..{11'.{1) i'.{ijl'.{1) I i'..f11'.h I i'.r1jt.u i'..{11'.l'.:i i'.{l}r.f'.:j Overig Algemeen Beheer, 1..J rar:r.ru..!1111.!j Annaraatskosten Programmakosten Totaal lf_l:~ = = '..~ 11'..fiilj) Annaraatskosten - Programmakos ten - Totaal - lf.{ijl'..(i) IWWi"I - - I '-t!L lf.{111'-l'.i I i 1'.:r11'R l'.<11'-ii Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei:nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is dan de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curac;:aose economie, te geraken Algemene Beschouwing 7

63 tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden worden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op het ministerie van Algemene Zaken is NAf Algemene Beschouwing 8

64 Ministerie van Bestuur Planning en Dienstverlening In het kader van de N ota van Wijziging op de begroting 2019 zijn de volgende middelen per functie afgevoerd: De begroting wordt als volgt aangepast: Gewoae ~'.,_ ~ ~. '1-1~ ~ 01 Bestuursorganen Algemeen Beheer Wachtgelden en pensioenen Statistiek Overig BPD Totaal: KapibJ,aldienat ~ ~ I~ ~ 04 Algemeen Beheer Statistiek Totaal: Bovenstaande aanpassingen warden per functie verdeeld in apparaats- en programmakosten: 01 Bestuursorganen " titf...11 tlijta.._-.iil ~ ' ~ '!~ ~ Apparaatskosten Programmakosten ' Totaal ,,, ;If~ ~ ~,.. ~ ~ ti!h.li ~ Apparaatskosten Programmakos ten Totaal Algemeen beheer ~... ~ t:i!l:l.!.i I ~ ~ ;~[,;..& " '"" - Apparaatskosten Programmakosten Totaal ii... :,,,, ~ tt IJ\...,.. ~ ~ i ~ ~ Apparaatskosten - - I - - Programmakosten Totaal Wachtgelden en pensioenen,..,, 11r t._.,.,. 'tl!l J ~ I ~ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal ~ ; : ~ Ill '.~ ~ ~,., I ~ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal Algemene Beschouwing 9

65 tll:..11$ Statistiek. '-!':... 1 ~..., ~ ~,_ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal il ~;te)llt~l~utt(~i -1 ~ ;'.; tl2i!); ~. ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal Overig Bestuur, Planning en Dienstverlening 1C""a 1r:..ij~ ~ -, ~ ~ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal T:111 1t :l~91t \~flli-4i.. ~, ~ ~ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei:nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curac;:aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden worden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op het ministerie van Bestuur, Planning en Dienstverlening is NAf Algemene Beschouwing 10

66 De begroting wordt als volgt aangepast: Ministerie van Justitie ' t Ill... t l:..f.._-..j. ff.fl)~] J-.f1W1l I 1o.:roi;:11 i'..111'-i'~ 0 l Bestuursorgaan Algemeen beheer OOV Rechtswezen Politie Brandweer en Ramoenbestriiding Defensie Gevangeniswezen Oovoedingswezen Overig Ministerie van Justitie Totaal: ,,~: '11 : ~... lr;,ltl:t 11'.ltlll.!) 11>..T11'..T1l I ll>..111'.lil (o.. f11' J 01 Bestuursorgaan Algemeen beheer OOV Rechtswezen Politie Brandweer en Ramoenbestriiding Defensie Gevangeniswezen l 7 Oovoedingswezen Overig Ministerie van Justitie Totaal: Bovenstaande aanpassingen warden per functie verdeeld in apparaats- en programmakosten. 01 Bestuursorganen... " 1 tt.=mtlh'-1 :"t J-.fil~l J-.f11'.ftl I 5'.f11'.IL 5'.f11' J Apparaatskosten Programmakosten Totaal I ,.: ' : ;lft ~:I I Apparaatskosten - - I - - Programmakosten - Totaal Algemeen be h eer Open b are Or d e en Vei r 1g. h ei "d.. \.' tfr::r.t"lil...,1 i'..111'..!ll I l'..111'..el 1'-r11'l'l Aooaraatskosten Programmakosten I Totaal ,,....":,, ; r :o.1.m I Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Rechtswezen.. "t I,..... i' !1 i'..111'..!ll J l'.!11'..el J-.f11'li'J Aooaraatskosten Programmakosten Totaal ~W-; 'l4 '. 1\1... _... I Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Algemene Beschouwing 11

67 12 Politie..., 1;.;ijfitr:J:Til1...lllL:J l'.lljr.111 Ji':f 1'~1 Ji':f~ Aooaraatskosten Programmakos ten Totaal : t : ~ ltll...11,.. Aooaraatskosten Programmakosten Totaal B ran d weer en R amp en b t.. d. es rlj 1ng l... ;...&.., ~ r. rr::r.rn....llll:j l'.111'.lll Ji':rtli'R Ji':f11':ti.\ Aooaraatskosten Programmakosten Totaal '1.,..:1t11w;t-c iltwtit i Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Defensie 1tt... -, r~r.tr:jif''ui 1'-1.1.)l!J l'-1..l'-l J l'.lljl'all l'.lljl'n.lo Aooaraatskosten Programmakosten Totaal l ~~ 11.. :! 1rt.-roitl":\il.. Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Gevane:en1swezen rtt:..&..., [~rar:r.rn. 1'{1)1!] l'-l l'-l l l'-l l' H 5'-l l'.fi'-1 Aooaraatskosten Programmakosten Totaal ,i.,: ' ~ ~ 1r.rr;;iiT'\il Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Opvoedingswezen 1,.;-1 :...1."t 1r.rr:r.n:;i, l'-1 >'-'J 5'-l l'-l l Jo{t}'.H f'{t}r.fi'-1 Aooaraatskosten Programmakosten Totaal l_i"' _ltlu:l lfih~1 ill Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Algem en e Besch ouwing 12

68 18 Overtg Mm1stene van Jusbtle '"'... "~tr::l'nl ' "".l' I1'l - '1'.:rtne1 1: I.,..(tJl'_.L...(fJl'.jr..( Aooaraatskosten Programmakos ten Totaal """ '"'"'""~ ~:I ' < T,., ~ Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei:nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curac;aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden warden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op het ministerie van Justitie is NAf ~ Algemene Beschouwing 13

69 Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning In het kader van de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 zijn de volgende middelen per functie afgevoerd: De begroting wordt als volgt aangepast:... 1dt:tr:r:rn. l'.lllll!i l'.ll\ra'u l'a't\r.lll l'a'i»l 01 Bestuursorganen Ale:emeen Beheer WRP Ooenbare Werken Verkeer en Vervoer Luchtvaart Meteorologische aangelegenheden Reiniging Riolering en Waterzuivering Ruimtelijke Ordening, woning en bouwgrond exploitatie Overige WRP Totaal: , T' 11 :1':t1t 1... t,ill l'-iuloi l',(tll',(tl l'a'tli'.el l'a'tl':vl 01 Bestuursorganen Algemeen Beheer WRP Openbare Werken Verkeer en Vervoer Luchtvaart Meteorologische aangelegenheden Reiniging Riolering en Waterzuivering Ruimtelijke Ordening, woning en bouwgrond exploitatie 28 Overige WRP Totaal Bovenstaande aanpassingen warden onderstaand per functie verdeeld in apparaats- en programmakosten. Functie 01 Bestuursorganen Bestuurlijke leiding Algemene Beschouwing 14

70 Functie 20 Algemeen beheer VVRP Ambtelijke leiding van bet ministerie Functie 22 Verkeer en Vervoer Functie 24 Meteorologische aangelegenheden Algemene Beschouwing 15

71 Functie 26 Riolering en Waterzuivering Functie 27 Ruimtelijke Ordening, Woning en Bouwgrond exploitatie Functie 28 Overige WRP Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei:nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curai;:aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden warden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op het ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning is NAf Algemene Beschouwing 16

72 Ministerie van Economische Ontwikkeling In het kader van de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 zijn de volgende middelen per functie afgevoerd: De begroting wordt als volgt per functie aangepast: l!j-l'' t I t..ir rr::rit"iiil...(.."j...(ij l.,.!tl'ail.,.!t1'»a 01 Bestuursorganen Algemeen beheer Economische Ontwikkeling Handel en Ambacht Economische Samenwerking Economische Ontwikkeling en lnnovatie Overige Economische Ontwikkeling Totaal: '9 : 111.-: ~ 11.;.a1,. l'.{t)~j J-.{t}'-{I) l l'.\11'-ll I'.\~ 30 Algemeen beheer Economische Ontwikkeling Economische Samenwerking Overige Economische Ontwikkeling Totaal Bovenstaande aanpassingen worden onderstaand per functie verdeeld in apparaatsprogrammakosten. en 01 Bestuursorganen ' fr-r.t'n 5'.\1I1'l...(tl' '.el...(ti'».! ' Aooaraatskosten Programmakosten - - I - - Totaal I : 11 :. '"'.,...,. '..,.., I - ~, Apparaatskosten Programmakosten Totaal Algemeen beheer Economische Ontwikkeling,. ". ;--111;..111 l'.{t)~j l'.\11'.{t] 5'.\11'-ll. '1'.\11'.;..i Apparaatskosten Programmakosten Totaal 'W : I I 1e: ~ I l l d O,.... I Aooaraatskosten Programmakosten Totaal ' Algemene Beschouwing 1 7

73 31 Handel en Ambacht.. ti~ if',{tjl!l if',{tjl',{t) l"-l:tjl'-il l',{tji'~~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal f,~~ 111 :.-: lri T;.l"'i'J:,. Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Economische Samenwerking...,~."... ''-'"" l'-!ull.!j r.:r1j>.:rtl l'-111'-il l'-!11',jo'.i Apparaatskosten Programmakosten Totaal ~:.,... ' 1. '~ - Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Economische Ontwikkeling en Innovatie IC1;,.a. u11;..mar:t'it'ti1 V-l.1Jl:t l".{ij'-'.l l".{1}',{t] if'.{11'.h Aooaraatskosten Programmakosten Totaal I~..-, thl'.'j' lrih;l1j \Ill Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Overige Economische Ontwikkeling m::r... ~. 1[;.fll-1... l':t1"11":1 l(r,{"t"jel l',(ll',(11 l',(11'-il Apparaatskosten Programmakosten Totaal <.~:t ' : : Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt be1nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curavaose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden worden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op het ministerie van Economische Ontwikkeling is NAf Algemene Beschouwing 18

74 Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport In het kader van de No ta van Wijziging op de begroting 2019 zijn de volgende middelen per functie afgevoerd: De begroting wordt als volgt aangepast:,. Ji'.{l)l!J Ji'.{t}r.{I] I Jio:r1Jr.n l':r11':i'.:i... t1tf.;.mt11;..a1 01. Bestuursorganen Algemeen beheer OWS Examen -aangelegenheden Openbaar Fund. Onderwijs Bijzonder Fund. Onderwijs Ooenbaar Soeciaal Onderwiis Biizonder Speciaal Onderwiis Openbaar Voortgezet onderwijs Biizonder Voortgezet Onderwiis Biizonder Hoger Onderwiis Gemeensch. Uitg. Onderwijs Overig Onderwiis Cultuur en Sport algemeen Openbare bibliotheek Sport Oudheidkunde en Musea Overig Cultuur en Sport Totaal: Ji'.:[11'.:r11! 1Ji':ri1'.n l'.:[il'.:i;.:i 0 l. Bestuursorganen Algemeen beheer OWCS 41. Examen-aangelegenheden 42. Openbaar Fund. Onderwiis I 43. Bijzonder Fund. Onderwijs I 44. Ooenbaar Soeciaal Onderwijs I 45. Biizonder Speciaal Onderwiis 46. Openbaar Voortgezet Onderwiis 47. Bijzonder Voortgezet Onderwijs 48. Biizonder Hoger Onderwiis 49. Gemeensch. Uitg. Onderwiis 50. Overig Onderwijs 51. Cultuur en Soort algemeen 53. Sport 55. Oudheidkunde en Musea 58. Overig Cultuur en Sport Totaal: I.,.~ t '. : I fl '.. Ji'.l"IJl!l Functie 01 Bestuursorganen I..._., r 'l"1j.-.t Ji'.{1)1!.J l'.{1)'.{ J I Jio.{11'-H l'-l Y-l'-1 Aooaraatskosten Programmakosten Totaal J,~: : : 1r.rr;:i-,T:1iil ".1"011.!I l'.{l)'.{i) I Ji'.{l}'.H l'.{ 1'..J>-1 Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Algemene Beschouwing 19

75 Functie 40 Algemeen beheer owes IC'I;..&.I'. f1w.i[ifri'!il_il ~JI..-111'-lll li'.<11'.u li'.l.. 1'-ll'.I Aooaraatskosten Programmakosten Totaal IO.,,:tlU:f;lfiH.;.J~ l'.ojl!l l'.{ij'.{i] 11'.{1}'.H ' 1'.{1}',;..j Apparaatskosten Programmakosten Totaal Functie 41 Examenaange I egen h e d en [i...,.,,~ 11'.fl)I!) l'.fll'.{1] 5'.{ll'.11 1'.{1}',;..j Aooaraatskosten Programmakosten Totaal ,,'. ',1 ::. ~. l'.{1)1!.j l'.{ij'.{i] 5'.{l}'.jl~...l'l1'.i<A Apparaatskosten Programmakosten Totaal Functie 42 Open b aar Fu n d eren do n d erwtjs I~.... I ~'!Ill 11i'.<1Jl!l 1'.{1}'.{1] li'.{11'.ll l'.i11'-ll'.-i Aooaraatskosten Programmakosten Totaal ,,:,,,..:: ft,.,a 'l'.{1)1!.j l'.{11'.{i) f".{ll'.jl 1'.{1)',;..j Apparaatskosten Programmakosten Totaal Functie 44 Openbaar Speciaal Onderwijs lt7 ;..&." ;.m. 11-:1il 5'.{1)1!.J i'{ll'.{i} f".{ll' H f".{ty.;.-1 Apparaatskosten Programmakosten Totaal I,~:... : :1u '.:li'j. l...(.. ~)...l'l1'.uj..-111'all...l'l1'.i<a Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Functie 46 Openbaar Voortgezet Onderwijs.. ".,., ' ~J..l'll'-llJ...(11'AIL..-111'.i<A Aooaraatskosten Programmakosten Totaal ,.. :... : :,,,,r~111:... I f".{l)l!j l'.i!n!i ~ I ~ I Apparaatskosten Programmakosten Totaal - - Algemene Beschouwing 20

76 _,. Functie 48 Bijzonder Hoger Onderwijs..,,.,..ir.rr:r.ru l'.!.. l!i "9-llY llj! l'{iy.fl 'l'{l}'.j<.j Annaraatskosten Programmakosten Totaal T ; fll1r' ~ tlll"" f " 111 V.ttll!J l'..!ll'..(11 I l'.!11'.. L 11'..!ll'N.! Annaraatskosten Programmakosten Totaal Functie 49 Gemeenschappelijke uitgaven onderwijs.... t.rtl rar:rrrl ii l'.!111!1 l'.!ll'hi I l'-lly.fc l'-1.iy-l'-i Annaraatskosten Programmakosten Totaal ,.~,. ~ IJ1 : r c 11t1l.,.. I,. Annaraatskosten Programmakosten Totaal l'.!.. l!i l'..111'.!ll I l'.!1v.a1 11'.!ll'N.! Functie 50 Overig Onderwijs Functie 51 Cultuur en Sport algemeen lt-i.;..a ' t r;..ijrar.rm.i l'.fl)"j 1'.{1}'.{1]! l'.{11'.f l 1Jr.f1Y.Jl'-I Annaraatskosten Programmakosten Totaal : 1111 :.. :. ',. l'.{ij'.{i] I l'.{iy.f I l'-l:iy-1'-i Aooaraatskosten Programmakosten Totaa l I Functie 53 Sport (C' a t t iramn:ii l'.fl)"j l'.{11'.{1] } 1'-1: 1'.f' '1'-l.11'.Jl'-lo Aooaraatskosten Programmakosten Totaal ~ 1t1e c 1 : l'.{t)"j l'.{ijl'{i] J l'.fly.fl l'.{1}'.j<.j,~. Aooaraatskosten Pro11:rammakosten Totaal I Algemene Beschouwing 21

77 Functie 55 Oudheidkunde en Musea l'.ftll!l 1'{ 1'.f l l'.ft.jl'.h 11'.f }',;..{ Apparaatskosten Programmakosten Totaal ,..,: : :1u,1.;.11 1._... l'-1. )l",j...!iv.hi...!tll'.lll...!tjl'-i'..i ' Apparaatskosten Proe:rammakosten Totaal Functie 58 Overig Cultuur en Sport " "t I 1... lt-1 l'.f ll!l l'.f 1'.f l l'.l'.t.jl'.h l'.ft}',;..{ Annaraatskosten Programmakos ten Totaal 14,,:111 1tt: : rt 11L~t l'.l'.tjl!j l'.l'. 1'.f l l'.f 1'-tl l'.l'. 1'.;o.{ Annaraatskosten Programmakosten - Totaal Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei:nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curac;:aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden worden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op het ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport is NAf Algemene Beschouwing 22

78 Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn In het kader van de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 zijn de volgende middelen per functie afgevoerd: De begroting wordt als volgt aangepast: Ir ;..1..., t1;.m1 ',. Jl'.:{l)s;!) Jl'.:{O}r.:{t) Jo.:r Jr.n 5'.:rtli'.i'..I 01 Bestuursorganen Ale:emeen Beheer Biistandverlening Werkgelegenheid Familie en Jeugd Sociaal cultureel, jeugd en jongerenwerk 65 Beiaardenoorden Landsbemiddelaar Overige Sociale Voorzieningen en Maatschappelijke Dienstverlenine: Totaal: ,,~ : t <1w: ~ 111ITo.l:i"'J11.. 'l'-1.tjl!ji.. i'.:{tjr.{t) i'-l:tjr.h i'.{t)'.;.;i 01 Bestuursorganen 60 Ale:emeen Beheer 61 Biistandverlening 62 Werkgelegenheid 63 Familie en Jeue:d 64 Sociaal cultureel, jeugden iongerenwerk 65 Beiaardenoorden 66 Landsbemiddelaar 68 Overige Sociale Voorzieningen en Maatschappelijke Dienstverlening Totaal I Bovenstaande aanpassingen warden onderstaand per functie verdeeld in apparaats- en programmakosten. Functie 01 Bestuursorganen... 1:;..mt1 t ~,._ -,.. 11'.!lllL!I.. HJl'.!tl 11'.!ti'_.I...!ti'~A Aooaraatskosten Proe:rammakosten Totaal I,. ~.,,." :r:,,, """' ',..,. 5'.:rtTl!l "...) ".:r Jr.n ".:r li'-i'-1 Aooaraatskosten I Programmakosten Totaal Algemene Beschouwing 23

79 .~.... F unctle 60Al 1e;emeen B e h eer. ti-'l['fr:jit"iil l'{t)~j... 1'11'.!U l'{t}'-j' l'-l Jl'-i',f Apparaatskosten Programmakosten Totaal ~ : : ~ 11t1 r ;..ii,,. l'-l J~j...!t1'.!tl l'-l Jl'.t' l'-l Jl'-i'{ Apparaatskosten Programmakosten Totaal Fu nctte 61 B ljstan.. d ver en1ng l!j, " t It~ tit ltl1j 1'-Hl~l l'..f Jr.m l'..ftjl'.h (j>..{jjl',i'_;j Annaraatskosten Programmakosten Totaal ~ : tllll : l< lfttl I l'.<ticl l'.f Jr..{t] l'..ftl.h " Annaraatskosten Programmakosten Totaal ',. l'..f l~l l'.f l'..ftl l'..ftl'.u [r..ft1' ::1 i~f.:.i. " t 1 tl f :.&f Apparaatskosten Programmakosten Totaal ~ ~ ~ l'{t)~j l'.j: Jl'..f l l'.j:tjl'-il lli'.f l':i'j ' : '. : Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Functie 63 Familie en Jeugd F unctte 64 s oc1aa 1, cu 1 turee 1, Jeug. d - en jongerenwer k..., l'.ftil!j l'.ftl'..f l l'..ftl'.:il...{fi'.f'..i Apparaatskosten Programmakosten Totaal !.,_ :. t II ~ '. IU lf;,,l1j \.. l'.:{t)~j. l'-!. 1'.;..i.. ' l'-l Jl'-!. l l'.{ Jl'-1, Aooaraatskosten Programmakosten Totaal l'.j:l)~j F unctte 65 B' e1aar d enoor d en lli'.{ 1'.J: l.l'.f l'.:jl l'.{fi'.f'-1 Aooaraatskosten Programmakosten Totaal '. llf:; 1r; [.;..l1j.'tlil l".h)l!j...!ti'.!11,. '. l'-l Jl'.t' :l'..{ Jl'-i'-1 Apparaatskosten Programmakosten Totaa l Algemene Beschouwing 24

80 Functie 66 Landsbemiddelaar tt~..... ~tr:r:t"l':i Jr.{ J&:J Jr,{ Jl'.< l Jr.< Jl'..I~ ~:r11'.:i Aooaraatskosten Programmakosten Totaal ~ '11 : u1 : : iltlt;,l"'tj::l Jr-1.IJ'-'J I Jr;[tjr.{I].. Jr-1.tJr.H Jr.< Jr.t'.:t.. Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Funcbe 68 Overige Sociale Voorzieninii en en Maatschap >elijke Dienstverlenin~......, "- Apparaatskosten, ~..(t);l!j l>jtv..iu ir.uv.11 Jr-1. Jr-i'.:t Programmakosten Totaal J ;-.:T > u ~ ~ lrtu~ ~ Jr;[iJ1'l - ~.:rtl':rtl l'.!iyail ir.111'.ll'.i Apparaatskosten Programmakosten Totaal Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei:nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Cura9aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden worden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op het ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn is NAf Verder werd de regering gedurende de eerste helft van 2018 geconfronteerd met 1200 nieuwe inschrijvingen om in aanmerking te komen voor onderstand. Dit heeft een effect voor de Begroting van 2019 en meerjarig. Dit effect wordt financieel meerjarig gedekt. Daartegenover werkt de regering continu aan het versterken van de economie. Ook wordt gewerkt aan de opschoning van het bestand van uitkeringsgerechtigden. Dit heeft geresulteerd in 300 verwijderingen uit het bestand van uitkeringsgerechtigden. Per saldo dient deze post te worden verhoogd met circa NAf 6,0 miljoen om de hogere kosten voor uitkeringen te kunnen financieren. Algemene Beschouwing 25

81 Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur In het kader van de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 zijn de volgende middelen per functie afgevoerd: De begroting wordt als volgt aangepast:... ll'rn:r.t'.'fll...,,1 v n,, n l'hi'ail l" l.h.t"~ 01 Bestuursorn:anen Algemeen Beheer Gezondheid, Milieu en Natuur 71 Preventie en Curatieve gezondheidszorg 72 Ambulancevervoer Verpleeginrichtingen Agrarische Zaken en Visserij 76 Milieu en Natuurbeheer Liikbezorging Overige uitgaven Gezondheid, Milieu en Natuur Totaal: :...I ;1 - : 1 1 : ~ ~..{ Jl!J lo.{ijl'..{i],lr..{1}1',jl ~...{IH] 01 Bestuursorganen Algemeen beheer Gezondheid, Milieu en Natuur 71 Preventie en Curatieve gezondheidszorg 72 Ambulancevervoer Verpleeginrichtingen Agrarische Zaken en Visserii 76 Milieu en Natuurbeheer Liikbezorn:ing Overige uitgaven Gezondheid, Milieu en Natuur Totaal t'i!l J ~ ~ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal Bestuursorgaan...,.._.,. I-~~ : : 11.:...ltl;.t Apparaatskosten Programmakosten Totaal Algemeen beheer Gezondheid, Milieu en Natuur " "l.rt t'i!l J.. ~ ~ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal ~~~ ',, : ~r. :[i.j ',.. ti!1 l ~ ~ ~ Apparaatskosten - Programmakosten Totaal Algemene Beschouwing 26

82 71 Preventieve en Curatieve Gezondheidszorg,. -,. ~ _,_ ;... ~ - > 1 ~ ~ : Apparaatskosten :.;..i... t'... ~. Prograrnmakosten Totaal ~ -. ~ 1 ~ ~,\.,: l 119~ ~IH tr;.j"fi l.. Apparaatskosten Prograrnmakosten Totaal Ambulancevervoer "..... '~. ~ - ~ --- J t.:l.!u.!i - ~ Apparaatskosten Prograrnmakosten Totaal l ~ 11 : ~... if~,... ~ - : ' ~ " 1 t.:l.!u.!i ~ Apparaatskosten Prograrnmakosten Totaal Verpleeginrichtingen Apparaatskosten Prograrnmakosten Totaal Apparaatskosten Prograrnmakosten Totaal 75 Agrarische Zaken en Visserij ltf...1. ~. t.iii ~ ~ I ~ ~ Apparaatskosten Prograrnmakosten Totaal It~. t 11 ~ :1rt it;;jtt~iil ~.. ~ _ ' r ~ ~ - Apparaatskosten Prograrnmakosten Totaal Algemene Beschouwing 27

83 76 Milieu en Natuurbeheer t11w1~, ~ 1:. ~ ~ ~.. Apparaatskosten Programmakosten Totaal : 1 " OJ I-~ ~.~...- ~;,,! ': ~ t:l.!.u.li. 1. ~ Apparaatskosten Programmakos ten Totaal Lijkbezorging Apparaatskosten Programmakosten Totaal Apparaatskosten Programmakosten Totaal 78 Overige Uitgaven Gezondheid, Milieu en Natuur [r-!:..a. ' ~~ ~ ~ ~ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal ii :II'' I ~ ~..... ~ ~ ~ ~ ~ Apparaatskosten Programmakosten Totaal Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei:nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curac;:aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden worden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op het ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur is NAf Algemene Beschouwing 28

84 Ministerie van Financien In het kader van de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 zijn de volgende middelen per functie a fgevoerd: De begroting wordt als volgt aangepast: Yi rr:jitl. iii 1r:r1"1"1":l l'..f.fll.!j I i'hy-111 i'-111"-il 01 - Bestuursorganen Algemeen beheer Financien Belastingen Geldleningen Algemene Uitgaven en lnkomsten Overige Financiele algemene dekkingsmiddelen Totaal: I ; '''f- ; t-:~rf,r'...li.1. ;1tl lrh"l"l":l lrml!l l lr:fhr:f1l i'-111"-il 01 - Bestuursorganen Algemeen beheer Financien Belastingen Geldleningen Algemene Uitgaven en lnkomsten Overige Financiele algemene dekkingsmiddelen Totaal Bovenstaande kosten warden onderstaand per functie verdeeld in apparaats- en programmakosten Bestuursorganen I (i. t :;..m t l l d t l -,. i'-1111:! Y-1111!1 I i'-11i-.oi i'-111"-il Aooaraatskosten I Programmakos ten I Totaal l~ : 11or : r : 11t if~ t J.111 i'-1111:, i'-ltll!i l i'-111".{ij i'-111<-il Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Algemeen beheer Financien 1 :-.-1 '_,. 10-1n1:' lll'a:llll!j j IO-llYHI i'hy-il Aooaraatskosten Programmakosten Totaal l~ 11.. ~ r : ut 1f~ 1 J t.tl IO-llll:t I !J f lrxiji'.:l'll lrxijr.u Aooaraatskosten - - I - - Programmakosten Totaal Algemene Beschouwing 29

85 91 - Belastingen ltt:tt'. '1..Jr.tr:liT'till 1>:rt"ilr:l l'.hh:l l'.:f 1'.m l'.l:fj'.:ji Aooaraatskosten Programmakosten Totaal : Otlf:f: lfi hf &--1,. t-.{f)t:l J'-1.0'-'J J'.{f}'.{f) J'-1. Y H Aooaraatskosten Programmakosten Totaal Algemene Uitgaven en Inkomsten IC' ~" ''~".. v.u11:1. ;;. I 11'.ltliL'J I 11'.!tJl'~fl ll'~tjl'.el Apparaatskosten Steloost Reserve ring Totaal ~ t 1tlf~ : lfi l(~lf-'\11 l'.f Jf:l 5'.l: l'-'l l'.l: Jf.f ] 5'.l: Jf-11. Apparaatskosten Programmakosten Totaal Overige Financiele algemene dekkingsmiddelen " I c ~ l'.l:ot:t 5'.{0'-'l 1'.{t}f.{f] 5'.{tY-1' Apparaatskosten Programmakosten Totaal It~:, ~ : u.r.;.a1.1 Apparaatskosten Programmakosten Totaal Toelichting: De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei'nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en de uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Cura9aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden warden in onderhavige nota van wijziging een besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst doorgevoerd. De totale structurele besparing op de gewone dienst is NAf 8,5 miljoen. De besparing op het ministerie van Financien is NAf Daarnaast is een bedrag van NAf 5,0 miljoen opgevoerd ter financiering van het Complianceproject in 2019 en ter barging van dit project voor de verdere jaren. Verder is de stelpost voor personeelsuitgaven verhoogd met NAf 3,0 miljoen. Een belangrijke voorwaarde voor het oplossen van de structurele problematiek is het op orde brengen en houden van het financieel beheer. Zander goed financieel beheer is een ordentelijk begrotingsproces niet mogelijk. De regerering heeft daartoe met het Cft afgesproken dat de regering van Cura9ao zeker stelt dat dejaarrekening 2021uiterlijk15 oktober 2022 moet zijn voorzien van een goedkeuring door de accountant. Daartoe is het noodzakelijk dat de financiele kolom van de ministeries van Algemene Beschouwing 30

86 Curac;:ao snel en drastisch wordt versterkt. De regering van Curac;:ao heeft daartoe middels prioritering in de begroting de benodigde financiele middelen vrij gemaakt binnen de stelpost "vacatures". In de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 wordt verder de reservedotatie verhoogd met NAf 30,6 miljoen in 2020, 2021 met NAf 62,7 miljoen en in 2022 met NAf 81,4 miljoen. Algemene Beschouwing 31

87 NOTA VAN FINANCIEN Nata van Financien -1

88 0. INLEIDING De informatiefunctie van de overheid is een functie die verantwoordelijkheden schept waaraan de verschillende onderdelen van de overheid moeten voldoen. In het licht van deze verantwoordelijkheid dient de Nota van Financien geplaatst te worden. De Nota van Financien maakt de cijfers die opgenomen zijn in deze Nota van Wijziging op de Begroting 2019 inzichtelijk. In <lit document is een toelichting op de cijfers gegeven en naast deze toelichting wordt de lezer waar nodig inzicht geboden aan de totstandkoming van de cijfers zoals deze in de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 gepresenteerd worden. Nota van Financien -2

89 NOTA VAN FINANCIEN DE EERSTE NOTA VAN WIJZIGING OP DE BEGROTING 2019 In dit hoofdstuk warden de begrotingscijfers weergegeven met een samenhangende verantwoording van de baten en lasten die verwacht warden in de Nota van Wijziging op de Begroting Tevens wordt in dit hoofdstuk inzicht verschaft in de meerjarige cijfers. Dit hoofdstuk dient als instrument om de begrotingstrend jaar op jaar in kaart te brengen. Een beter inzicht verschaffen in de cijfers en het vergroten van zekerheden ten aanzien van de cijfers moet gezien warden als de primaire taak die dit hoofdstuk vervult binnen de Nota van Financien. Recapitulatie In de recapitulatie warden de totaalbedragen van de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 gepresenteerd, samen met de projectie van de meerjarige mutaties op de totaalbedragen in de Begroting Tevens warden de mutaties op de totaalbedragen, zowel in 2019 als meerjarig, verder inzichtelijk gemaakt aan de hand van relevante analysegrootheden. In Tabel 1 zijn de totaalbedragen van de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 en de mutaties op de meerjarenbegroting gepresenteerd (in NAf miljoen). Saldo Gewone dienst 0,0 0,0 0,0 0,0 Ba ten -11,4 21,9 46,6 71,8 Las ten -11,4 21,9 46,6 71,8 Saldo Kapitaaldienst 0,0 0,0 0,0 0,0 Ba ten 0,0 0,0 0,0 0,0 Las ten 0,0 0,0 0,0 0,0 Begrotingssaldo 0,0 0,0 0,0 o,o De Nota van Wijziging op de Begroting 2019 sluit af met een saldo van nul. De wijzigingen op de gewone dienst zijn budgetneutraal. Er zijn geen wijzigingen op de kapitaaldienst. De Begroting 2019 is ten tijde van de ops telling, samenstelling en vaststelling, een overzicht van de verwachte verplichtingen, inkomsten en uitgaven over hetjaar Een begroting leidt nimmer tot een exacte en starre begrotingsuitvoering. De begrotingsuitvoering is een iteratieve afstemming die wordt bei:nvloed door verschillende veelal exogene factoren. Het is de kunst en uitdaging om in casu gegeven de mondiale en regionale negatieve ontwikkelingen met een direct effect op de Curar;aose economie, te geraken tot een wijziging van de aanpak en uitvoering van de begroting. Om de begroting structureel in evenwicht te houden wordt in onderhavige nota van wijziging een aantal wijzigingen doorgevoerd. Deze structurele Nota van Financien -3

90 w1jz1gmgen zijn op basis van de w1jz1gmgen doorgevoerd middels de tweede Suppletoire begroting De structurele wijzigingen betreffen: de NAf 8,5 miljoen besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst; de verhoging van de post onderstand en noodvoorziening met circa NAf 6,0 miljoen; de verhoging van beloning van personeel met NAf 3,0 miljoen; de doorwerking van de belastinginkomsten op basis van realisatiecijfers tot en met de maand september In Tabel 2 zijn de totaalbedragen van de Begroting 2019 en de meerjarenbegroting, inclusiefde Nota van Wijziging 2019, gepresenteerd (in NAfmiljoen). Saldo gewone dienst 0,0 0,0 0,0 0,0 Eaten 1.686, , , ,9 Las ten 1.686, , , ,9 Saldo kapitaaldienst 0,0 0,0 0,0 0,0 Eaten 150,1 245,0 144,8 144,8 Las ten 150, 1 245,0 144,8 144,8 Begrotingssaldo 0,0 0,0 0,0 0,0 Gewone dienst In Tabel 3 warden de wijzigingen in het saldo op de Gewone dienst ontleed in de voomaamste baten en lastencomponenten (in NAfmiljoen). Ba ten -11,4 21,9 46,6 71,8 Eelastingopbrengsten -11,4 21,9 46,6 71,8 Ni et-belastingop brengsten 0,0 0,0 0,0 0,0 Las ten -11,4 21, 9 46,6 71,8 Eeloning van personeel 3,0 3,0 3,0 3,0 Verbruik goederen en diensten 1,0 1,0 1,0 1,0 Afschrijving vaste activa 0,0 0,0 0,0 0,0 Interest 0,0 0,0 0,0 0,0 Subsidies -1,0-1,0-1,0-1,0 Overdrachten -3,6-3,6-3,6-3,6 Sociale zekerheid 5,7 5,7 5,7 5,7 Andere uitgaven 0,0 0,0 0,0 0,0 Reserveringen -16,6 16,7 4 1,5 66,7 Saldo 0,0 0,0 0,0 0,0 Nota van Financien -4

91 Financiele norm Gewone dienst De Gewone dienst sluit af met een saldo van nul in 2019 en meerjarig. De financiele normen schrijven een sluitende Gewone dienst voor. Het resultaat van de Nata van Wijziging op de Be grating 2019 voldoet aan de financiele normen. BATEN De baten op de Gewone dienst nemen af in 2019 met NAf 11,4 miljoen terwijl deze meerjarig structureel toe nemen tot en met een bedrag van NAf 71,8 miljoen in In Tabel 3 zijn oak de meerjarige cijfers weergegeven betreffende de baten. De baten bestaan uit twee elementen: 1. Belastingopbrengsten. 2. Niet-belastingopbrengsten. Be lastingopbrengsten Teneinde het realiteitsgehalte van de begrote inkomsten voor 2018 en verdere jaren te kunnen beoordelen, geef ik een nadere analyse en toelichting. De geprojecteerde opbrengsten betreffen in de basis een lineaire extrapolatie van de realisatie tot en met augustus versus de begroting tot en met augustus (zie tabel 6). Waar is afgeweken van de lineaire extrapolatie wordt hieronder kart specifiek toegelicht: Loonbelasting/ Voor de inkomstenbelasting heeft een neerwaartse Inkomstenbelasting: bijstelling ad NAf 6, 1 miljoen in 2019 plaatsgevonden vanwege de verwachte restituties die de komende maanden zullen warden uitgekeerd. Oak als de restitutie wordt verrekend vormt deze een negatieve opbrengst voor de inkomstenbelasting. Na deze bijstelling is de hoogte passend bij de historische opbrengsten voor dit Winstbelasting (VAS): Winstbelasting (Offshore): belastingmiddel. In 2017 was tot en met augustus 73,5 % van de totale opbrengst over 2017 ontvangen. De projectie gaat uit van ditzelfde realisatie-percentage voor Een restitutie ad NAf 14, 5 miljoen heeft in 2018 een sterk drukkend effect gehad op de opbrengsten VAS-winstbelasting. Dit betreft een eenmalig effect dat niet doorwerkt in de opbrengsten van 2019 en meerjarig. Voor de offshore winstbelasting zijn geen correcties toegepast. Daarnaast zijn als gevolg van extrapolatie van de motorrijtuigenbelasting, overdrachtsbelasting en overige belastingen kleine verhogende correcties toegepast. Omdat als gevolg van een gerechtelijke uitspraak vertraging is ontstaan in het proces van opleggen van de definitieve aanslagen zullen meerinkomsten van de onroerend zaak belasting (OZB) naar verwachting over de komende jaren warden verspreid. De totale aanslagwaarde van de definitieve aanslag zal voor de jaren NAf 20 Nata van Financien -5

92 miljoen tot NAf 30 miljoen per jaar hoger liggen dan wat reeds op basis van de voorlopige aanslag is opgelegd. De definitieve aanslagen over 2018 die nog moeten worden opgelegd zullen zo'n NAf 65 miljoen bedragen. De betaaltermijn van deze aanslagen is 1 jaar (4 kwartalen). Het is voor de regering lastig in te schatten welk deel hiervan ook daadwerkelijk binnen 1 jaar betaald zal worden. Naar verwachting is dat het voor veel belastingplichtigen noodzakelijk zal zijn om een betalingsregeling te treffen en dat de meeropbrengsten dus over een langere periode (2 of 3 jaar) zullen worden uitgesmeerd. Er wordt immers voor 5 jaar in 1 keer opgelegd. Structureel wordt rekening gehouden met gemiddeld NAf 17 miljoen aan meeropbrengsten per jaar. Dit is ongeveer 50% hoger dan de huidige OZB-opbrengsten. Verder wordt het bedrag onder de noemer "Overige" bij de directe belastingen verlaagd. In 2019 en 2020 was een stelpost van compliance opgenomen. Dit bedrag wordt verlaagd omdat de verwachte compliance-opbrengsten reeds zijn verdeeld over de specifieke belastingmiddelen. Directe belastingen 6,7 19,1 39,2 59,5 Loon- en inkomstenbelasting -6, 1-1,5 3,3 8,4 Winstbelasting 20,5 17,7 15, 1 36,3 Deelnemingen/ dividendbelasting 0,0 0,0 0,0 0,0 Onroerende Zaak Belasting 3,7 13,9 21,2 14,7 Motorrijtuigenbelasting 0,3 0,7 1,1 1,5 Overige - 11,6-11,7-1,6-1,4 Indirecte belastingen -18,1 2,9 7,5 12,3 Omzetbelasting - 18, 1 2,9 7,5 12,3 Invoerrechten Accijnzen Totaal -11,4 21,9 46,6 71,8 Loonbelasting -6, 1-1,5 3,3 8,4 Winstbelasting 20,5 17,7 15, 1 36,3 Overdrach ts belasting 0,9 1,1 1,4 1,6 Onroerendzk. belasting 3,7 13,9 21,2 14,7 Omzetbelasting (OB) -18, 1 2,9 7,5 12,3 Motorrijtuigenbelasting 0,3 0,7 1,1 1,5 Zegelbelasting Doorvoerverg. -0,8-0,8-0,8-0,8 Zegelbelasting Overig -1,7-2,0-2,2-2,2 Overige Belastingen - 10,0-10,0 0,0 0,0 Totaal -11,4 21,9 46,6 71,8 Nota van Financien -6

93 Niet-belastingopbrengsten Op de niet belasting opbrengsten is er geen mutatie opgenomen. LA STEN De lasten in de eerste Nota van Wijziging op de Begroting 2019, inclusief meerjarenraming, zijn onder te verdelen in de volgende categorieen: 1. Beloning van personeel 6. Overdrachten 2. Verbruik goederen en diensten 7. Sociale zekerheid 3. Afschrijving vaste activa 8. Andere uitgaven 4. Interest 9. Reserveringen 5. Subsidies Uit Tabel 3 blijkt dat de lasten in de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 afnemen in het eerste jaar en structureel toenemen in de daaropvolgende jaren. In 2019 nemen deze af met NAf 11,4 miljoen terwijl deze meerjarig structureel toe nemen tot en met een bedrag van NAf 71,8 miljoen in Dit wordt voomamelijk veroorzaakt door de verwachte afname/toename van de reserveringen. Beloning Personeel Een belangrijke voorwaarde voor het oplossen van de structurele problematiek is het op orde brengen en houden van het financieel beheer. Zander goed financieel beheer is een ordentelijk begrotingsproces niet mogelijk. De regerering heeft daartoe met het College financieel toezicht afgesproken dat de regering van Curayao zeker stelt dat de jaarrekening 2021 uiterlijk 15 oktober 2022 moet zijn voorzien van een goedkeuring door de accountant. Daartoe is het noodzakelijk dat de financiele kolom van de ministeries van Curayao snel en drastisch wordt versterkt. De regering van Curayao heeft daartoe middels prioritering in de begroting de benodigde financiele middelen vrij gemaakt binnen de stelpost "vacatures". Verbruik goederen en diensten, Subsidie en Overdrachten Om de begroting structureel in evenwicht te houden warden in onderhavige nota van wijziging een aantal wijzigingen doorgevoerd. Deze structurele wijzigingen zijn op basis van de wijzigingen doorgevoerd middels de tweede Suppletoire begroting De structurele wijzigingen betreffen de NAf 8, 1 miljoen besparing op de materiele uitgaven op de gewone dienst. Ter uitvoering van deze besparing zal efficientie warden bereikt door het versterken van de bedrijfsvoering, het doorvoeren van ICT-oplossingen en een efficiente huisvesting. Deze laatste moet wel warden bezien in samenhang met compenserende maatregelen om ongewenste effecten te mitigeren. Ter ondersteuning van deze ontwikkeling ligt het vormgeven van de centrale inkoopfunctie binnen het ministerie van Bestuur, Planning en Dienstverlening. Er is al overgegaan tot gezamelijke inkoop van dienstwagens met een onderhoudscontract Nota van Financien -7

94 van drie jaar en gezamelijke inkoop van huishoudelijke artikelen. Ook worden procedures doorgelicht om onnodige procedures af te schaffen en procedures te vereenvoudigen en te automatiseren. De verwachting is dat beide aspecten voor structurele beheersing van de apparaatskosten kunnen zorgen. Daarnaast is een bedrag van NAf 5,0 miljoen opgevoerd ter financiering van het project compliance in 2019 en ter borging van dit project voor de verdere jaren. Sociale zekerheid De regering werd gedurende de eerste helft van 2018 geconfronteerd met 1200 nieuwe inschrijvingen om in aanmerking te komen voor onderstand. Dit heeft een effect voor de begroting van 2019 en meerjarig. Dit effect wordt financieel meerjarig gedekt. Daartegenover werkt de regering continu aan het versterken van de economie. Ook wordt gewerkt aan de opschoning van het bestand van uitkeringsgerechtigden. Dit heeft geresulteerd in 300 verwijderingen uit het bestand van uitkeringsgerechtigden. Per saldo dient deze post te worden verhoogd, teneinde de hogere kosten voor uitkeringen te kunnen financieren. Reserveringen In de Nota van Wijziging op de Begroting 2019 wordt in 2019 de reservedotatie verlaagd met NAf 16,6 miljoen. Structureel wordt de reserve dotatie verhoogd met NAf 16,7 miljoen in 2020, 2021 met NAf 41,5 miljoen en in 2022 met NAf 66,7 miljoen. Nota van Financien -8

95 II. BEGROTINGSUITGAVEN PER HOOFDSTUK In dit hoofdstuk wordt kort uiteengezet welke financiele middelen ter beschikking zijn gesteld aan de verschillende ministeries. Ook wordt in dit hoofdstuk een blik geworpen op de verhoudingen tussen de verschillende ministeries en inzicht verschaft waar de prioriteiten, qua financiele middelen, gelegd worden. Naast de eerstgenoemde functie van dit hoofdstuk wordt tevens het karakter van de financiele middelen waarvoor die bestemd zijn binnen de ministeries geschetst. Gewone dienst In Tabel 6 zijn de Gewone dienst uitgaven in de nota van wijziging op de Begroting 2019 nader uitgesplitst per hoofdstuk, gepresenteerd (in NAf miljoen). De indeling per hoofdstuk is als volgt: een hoofdstuk betreffende de Staatsorganen en overige algemene organen; per ministerie een hoofdstuk. Staatsorganen en overige algemene organen Ministerie van Algemene Zaken Ministerie van Bestuur, Planning en Dienstverlening Ministerie van Justitie Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning Ministerie van Economische Ontwikkeling Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur Ministerie van Financien Totaal -0,4-0,3-0,3-0,9-0,7-0,8-2,2 4,7-0,9-9,5-11,4 Uit Tabel 6 is af te leiden dat deze nota van wijziging begroting effect zal hebben op alle begrotingen. Voor een uitgebreide toelichting wordt naar de algemene beschouwing per hoofdstuk verwezen. Rekening client te worden gehouden dat op de begroting van het ministerie van Bestuur, Planning en Dienstverlening bedragen zijn opgenomen welke niet enkel de werkzaamheden van dat ministerie betreffen <loch die een overheidsbreed karakter hebben. Hetzelfde geldt voor het ministerie van Financien. In het verlengde van deze redenering, moeten de volgende zaken in ogenschouw genomen worden: de stelposten ter financiering van de indexering, de periodieke verhoging van de salarissen en de invulling van vacatures; Nota van Financien -9

96 de rentelasten over de schulden welke toe te rekenen zijn aan de diverse minis teries; het budget voor onvoorziene uitgaven; de reservedotatie. Deze laatste betreft tevens het inlopen van het tekort over Het beeld verandert als volgt wanneer voor deze uitgaven wordt gecorrigeerd. Staatsorganen en overige algemene organen Ministerie van Algemene zaken Ministerie van Bestuurlijke Planning en Dienstverlening Ministerie van Justitie Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning Ministerie van Economische Ontwikkeling Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport Ministerie van Sociale Ontwikkeling, Arbeid en Welzijn Ministerie van Gezondheid, Milieu en Natuur Ministerie van Financien Totaal -0,4-0,3-0,3-0,9-0,7-0,8-2,2 4,7-0,9 4,1 2,2 f ~ 5 ore. zo1a Nota van Financien -10

97 College financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten Aan De minister van Financiën van Curaçao Adres kantoor Curaçao De Rouvilleweg 39 Willemstad, Curaçao Telefoon (+5999) Adres kantoor Sint Maarten Frontstreet 26 Convent Building Philipsburg, Sint Maarten Telefoon (+1721) Contactpersoon Telefoonnummer Stefan de Kok Datum 28 november 2018 Ons kenmerk Uw kenmerk Cft Pagina Bijlage 1/5 - Adres kantoor Aruba L.G. Smith Boulevard 68 La Piccola Marina Oranjestad, Aruba Telefoon (+297) k info@cft.cw Internet Onderwerp Advies bij ontwerp Nota van Wijziging op ontwerpbegroting 2019 Geachte heer Gijsbertha, Op woensdag 14 november jl. ontving het College financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten (Cft) de Nota van Wijziging op de ontwerpbegroting 2019 (NvW 2019) met uw verzoek tot ons advies daarbij (zaaknummer 2018/051286). Op grond van artikel 11 lid 1 jo. lid 3 van de Rijkswet financieel toezicht (Rft) geeft het Cft zijn advies bij de NvW Op 30 augustus jl. bracht het Cft advies uit op de ontwerpbegroting 2019 (OB 2019) van Curaçao (kenmerk Cft ). Op 23 oktober jl. bracht het Cft advies uit in het kader van de afronding van het toen doorlopen hoor en wederhoortraject en op de tweede begrotingswijziging 2018 (kenmerk Cft , hierna te noemen advies afronding hoor en wederhoor). De gemaakte afspraken tussen uw regering en het Cft van 17 oktober jl. vormden bij dit laatstgenoemde advies een belangrijke basis. Beide adviezen en de gemaakte afspraken zijn in dit advies op de NvW 2019 nadrukkelijk betrokken. Nadat het Cft de NvW 2019 heeft ontvangen, is de derde uitvoeringsrapportage van 2018 (derde UR 2018), zaaknummer 2018/ aangeboden. Het daarin gepresenteerde beeld van met name de belastingrealisaties in 2018, heeft onmiskenbaar gevolgen voor de meerjarenramingen. Daarom moet het advies op de NvW 2019 in samenhang worden bezien met de reactie op de derde UR 2018 die u nog zult ontvangen.

98 Kenmerk Cft Blad 2/5 Oordeel Met de NvW 2019 wordt nog niet voldoende invulling gegeven aan de aanbevelingen die het Cft heeft gedaan in zijn advies afronding hoor en wederhoor en zijn advies bij de OB Het Cft adviseerde de extra kostenbesparing op de materiele budgetten van ANG 11,1 miljoen meerjarig te verwerken. Ondanks uw toezegging hierover is in de NvW 2019 slechts voor ANG 8,5 miljoen aan kostenbesparingen op materiele budgetten meerjarig verwerkt. Wel heeft u, zoals op 17 oktober jl. overeengekomen, budgettaire ruimte gecreëerd voor verhoging van de compliance en verbetering van het financieel beheer. Het Cft kijkt uit naar de bijbehorende uitgewerkte plannen die informatie zullen geven over de manier waarop deze budgettaire ruimte zal worden ingezet en over de wijze waarop de doelen zoals vervat in de afspraken van 17 oktober jl. zullen worden bereikt. In oktober jl. paste u de verwachte belastingopbrengsten voor 2018 neerwaarts aan. Het Cft adviseerde u effecten hiervan te verwerken in de meerjarige begroting. In de NvW 2019 is echter een verhoging van de totale verwachte belastingopbrengsten te zien van ANG 5,2 miljoen. De verhoogde opbrengsten uit winstbelasting (ANG 20,5 miljoen) en onroerendezaakbelasting (OZB) (ANG 3,7 miljoen) zijn hier belangrijke oorzaken van. Daarnaast zijn er een aantal andere belastingsoorten naar beneden bijgesteld vanwege tegenvallende resultaten in Na verdere toelichting uwerzijds vindt het Cft de opwaartse bijstellingen voor de twee genoemde belastingsoorten voldoende onderbouwd. De opbrengsten uit omzetbelasting echter, vindt het Cft te positief ingeschat. Het Cft adviseert u de verwachte opbrengsten uit omzetbelasting voor 2019 verder te verlagen tot het niveau van de realisatie in Met betrekking tot het meerjarig doorvoeren van de ANG 11,1 miljoen aan kostenbesparingen op materiele budgetten en met betrekking tot de bijstelling van de belastingopbrengsten (met name de omzetbelasting) is de meerjarige begroting dus nog onvoldoende aangepast op basis van het advies hoor en wederhoor en het advies bij de OB Het Cft vraagt u tevens om op basis van deze bijstelling van de belastingopbrengsten te bezien hoe voldoende compenserende maatregelen zijn te nemen om een sluitende gewone dienst voor 2019 te bewerkstelligen. Tevens is in de NvW 2019 nog geen reactie gegeven op de verzoeken en vragen van het Cft uit het advies bij de OB Zo is het belangrijk dat een onderbouwing van de geraamde dividendinkomsten wordt gegeven. Aanvullend op deze adviezen kan de reactie op de derde UR 2018 implicaties geven voor de aanpassing van de begroting Het Cft verzoekt u zorg te dragen voor verwerking van zijn adviezen in de begroting 2019 (en meerjarig) en zal dit op grond van artikel 12 lid 2 van de Rft bij de advisering op de vastgestelde begroting 2019 definitief beoordelen.

99 Kenmerk Cft Blad 3/5 Toelichting Kosten Om de begroting in 2018 sluitend te houden, heeft u besloten een extra besparing te realiseren van ANG 11,1 miljoen (5%) op de materiële budgetten. We spraken in oktober jl. af dat deze besparing een structureel karakter zal hebben. In de NvW 2019 is echter maar een bedrag van ANG 8,5 miljoen aan besparingen op materiele budgetten meerjarig verwerkt. Het Cft heeft begrepen dat de ministerraad heeft besloten de besparing bij het Ministerie van Onderwijs, Wetenschap, Cultuur en Sport met ANG 2,6 te verlagen vanaf De initieel voorgestelde meerjarige verhoging van het budget voor Bijstandverlening met ANG 8,3 miljoen heeft de ministerraad met hetzelfde bedrag verlaagd. Voor 2019 en de daaropvolgende jaren is in de NvW 2019 voor dit budget daarom een verhoging verwerkt van ANG 5,7 miljoen. De verhoging van dit budget met ANG 5,7 miljoen in plaats van ANG 8,3 miljoen beschouwt het Cft echter niet als een besparing op materiele budgetten. Op 17 oktober jl. spraken wij af dat u de belastingheffing en -inning op orde brengt in het eerste kwartaal van Tevens spraken wij af dat u het Cft voor het einde van 2018 informeert over de wijze waarop u dit zal gaan doen. In de NvW 2019 is te zien dat u hiertoe vanaf 2019 jaarlijks extra kosten begroot ter hoogte van ANG 5,0 miljoen. Het Cft onderschrijft het belang van het hebben van budgettaire ruimte voor verbetering en het op orde houden van de belastingheffing- en inning. Wel vraagt het Cft nadrukkelijke aandacht voor het delen van uw plannen op dit vlak met het Cft voor het einde van dit jaar. Op 17 oktober jl. spraken we ook af dat u op korte termijn verbetering zal aanbrengen in het financieel beheer om zo tot een goedkeurende controleverklaring te komen bij de jaarrekening van De financiële middelen die nodig zijn voor realisatie van deze doelstelling zou u middels prioritering in de begroting vrij maken. Conform deze afspraak heeft u vanaf 2019 jaarlijks ANG 3,0 miljoen aan kosten gebudgetteerd om de financiële kolom van de ministeries van Curaçao te versterken. Het Cft bevestigt de noodzaak hiertoe en kijkt uit naar de roadmap die uiterlijk 1 februari 2019 ter toetsing aan het Cft zal worden voorgelegd. Opbrengsten In het hoor en wederhoortraject van september en oktober dit jaar bent u tot een neerwaartse bijstelling van de ramingen voor de belastingopbrengsten 2018 gekomen. We spraken af dat u de effecten van deze bijstelling zou verwerken in de meerjarige begroting. In de NvW 2019 heeft u een aantal mutaties doorgevoerd op verschillende belastingsoorten. Deze leiden in 2019 ten opzichte van de OB 2019 tot een toename van de totale belastingopbrengsten van ANG 5,2 miljoen. Hierbij vallen de hogere verwachte opbrengsten uit de winstbelasting (ANG 20,5 miljoen) en uit de OZB (ANG 3,7 miljoen) op. In het advies bij de OB 2019 adviseerde het Cft om de verwachting voor de omzetbelasting neerwaarts bij te stellen. In de NvW is dit met ANG 1,5 miljoen gebeurd.

100 Kenmerk Cft Blad 4/5 In onderstaande tabel zijn de verwachte opbrengsten van de totale en de genoemde specifieke belastingsoorten weergegeven: in mln ANG 2018 BW OB 2019 NvW Totale belastingopbrengsten 1468,3 1477,0 1482,2 Wv. OZB 30,0 39,6 43,3 Winstbelasting 168,7 145,4 165,9 Omzetbelasting 425,8 446,3 444,8 De verdere verhoging in de NvW 2019 van de OZB onderbouwt u met de verwachte inhaalslag op nog niet opgelegde aanslagen uit voorgaande jaren ( ). Het Cft kan met deze onderbouwing de raming voor 2019 volgen. In de meerjarige begroting groeien de verwachte opbrengsten uit de OZB sterker door (naar ANG 68,0 miljoen in 2020, ANG 83,3 miljoen in 2021 en ANG 71,0 miljoen in 2022). Deze forse groei is volgens het Cft nog erg onzeker en het Cft vraagt u dan ook de opbrengsten voor deze belastingcategorie voor 2020 en verder conservatiever te begroten. De opbrengsten uit winstbelasting zijn met de NvW 2019 voor 2019 vrijwel op hetzelfde verwachte niveau voor 2018 gebracht. Uit de derde UR 2018 blijkt echter dat de realisatie tot en met oktober, in vergelijking met de huidige raming, tegenvalt. Het Cft verwacht op basis van het gemiddelde seizoenspatroon dat de opbrengsten uit winstbelasting in 2018 uitkomen op circa ANG 150 miljoen. Daarmee lijkt de bijgestelde verwachting voor 2019 van ANG 165,9 miljoen te positief. Het Cft heeft echter uit aanvullende informatie begrepen dat de tegenvallende opbrengsten in 2018 hoofdzakelijk veroorzaakt zijn door een incidentele tegenvaller (restitutie) van circa ANG 15 miljoen. Het Cft begrijpt daarom uw huidige raming voor 2019 van ANG 165,9 miljoen. Dit is nog altijd een fors lagere raming dan de realisatie van de winstbelasting van de afgelopen drie jaar. In zijn advies bij de OB 2019 adviseerde het Cft de voor 2019 verhoogde verwachte opbrengsten uit omzetbelasting te verlagen of verder te onderbouwen. Uit de derde UR 2018 blijkt inmiddels dat de realisatie in 2018 achter loopt op de huidige prognose. De in de NvW 2019 voorgestelde verlaging van ANG 1,5 miljoen is op basis daarvan te beperkt. Het Cft vraagt u de verwachte belastingopbrengsten uit omzetbelasting in 2019 verder omlaag bij te stellen op basis van de realisatie 2018 en verder te bezien hoe een sluitende gewone dienst voor 2019 kan worden bewerkstelligd. Daarbij vraagt het Cft u de gemaakte afspraak van 17 oktober jl. om in eerste kwartaal 2019 de belastingheffing- en inning op orde te brengen te betrekken. Verwerken van adviezen Het Cft stelt vast dat in de NvW 2019 nog niet aan alle aanbevelingen uit het advies afronding hoor en wederhoor invulling is gegeven (specifiek de meerjarige kostenbesparingen op materiele budgetten van ANG 11,1 miljoen). 1 Stand na afronding van het hoor en wederhoortraject, overgenomen uit prognose 2018v3 in bijlage 1 van de UR.

101 Kenmerk Cft Blad 5/5 In zijn advies bij de OB 2019 heeft het Cft tevens een aantal adviezen gegeven, verzoeken gedaan en vragen gesteld. Deze betreffen o.a. kosten, belastinginkomsten, dividenden en overige inkomsten. De NvW 2019 voorziet niet in reacties of antwoorden. Momenteel werkt het Cft aan de reactie op de derde UR Het daarin gepresenteerde beeld bij de belastingrealisaties 2018 en de doorwerking daarvan meerjarig zullen de nodige implicaties hebben voor aanpassing van de begroting Het Cft vraagt u de genoemde adviezen en onderhavig advies te verwerken in de begroting 2019 (en meerjarig) en met voldoende compenserende maatregelen te komen voordat deze aan de Staten wordt aangeboden. Een doortastend vervolg op het recent afgeronde hoor en wederhoortraject en een daadkrachtige uitvoering van de op 17 oktober jl. gemaakte afspraken blijft noodzakelijk om de fundamentele verbeteringen te realiseren die nodig zijn voor houdbare overheidsfinanciën. Het Cft roept u op om hier voortvarend invulling aan te geven. Mocht u behoefte hebben aan een toelichting op dit schrijven dan is het Cft graag bereid die te geven. In de verwachting u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, De voorzitter van het College financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten Prof. dr. R.H.J.M. Gradus Deze brief is in afschrift verstuurd aan: De Minister-President van Curaçao De secretaris-generaal van het ministerie van Financiën van Curaçao

102 STATEN VAN CURA~AO Ontv.: No.: 4 LU Uj RAAD VAN ADVIES CURACAO ~Cl' tc:onsulta K0Asou Aan Hare Excellentie de Gouverneur van Curai;ao Fort Amsterdam 1 Curai;ao RvA no. RA/35-18-LY Onderwero: Ontwerplandsverordening tot wijziging van de Landsverordening van de 28 5 te december 2017 tot vaststelling van de Begroting van Curai;ao voor het dienstjaar 2018 (Tweede Suppletoire begroting 2018) (zaaknummer 2018/045940) Advies: Met verwijzing naar uw spoedadviesverzoek d.d. 11 oktober 2018, dat op 15 oktober 2018 is ontvangen, om het oordeel van de Raad van Advies inzake bovengenoemd onderwerp en naar aanleiding van de behandeling hiervan op 12 november 2018, bericht de Raad u als volgt. I. Algemeen 1. Realiteitsgehalte van de inkomsten- en uitgavenkant van de gewijzigde Begrotlng voor het dlenstjaar 2018 Bij het maken van de ramingen in het onderhavige ontwerp van de Tweede Suppletoire begroting 2018 (hierna: het ontwerp) zijn de uitgangspunten, genoemd op pagina 4 van de Nota van Financien (hierna: de Nota) in tabel 3 "Economische grootheden", voor de relevante economische grootheden gehanteerd. Volgens de Nota sluiten deze aan bij de ramingen van het lnternationaal Monetair Fonds uit de artikel IV consultatie van 2016 aangevuld met de laatste inzichten over de economische groei in Uit genoemde tabel blijkt aan de ene kant dat de regering nag steeds uit gaat van een reele economische groei van 0% voor het jaar Aan de andere kant volgt uit het gestelde op pagina 12, eerste tekstblok, van de Nota, dat er een tekort is op de begrotingspost "onderstand en voorzieningen" dat toe te schr!jven is aan de stagnerende economie, dat de regering ook uitgaat van een stilstand in de economische ontwikkeling. De verwachting is, zoals reeds vermeld in het advies d.d. 30 augustus 2018 van de Raad over de ontwerpbegroting voor het dienstjaar 20191, volgens de Centrale Bank van Curai;ao en Sint Maarten (hierna: de CBCS) dat in hetjaar evenals in de jaren 2016 en 2017 in welke jaren sprake was van een economische krimp van 1% respectievelijk 1, 7%, - zich een krimp zal 1 Advies d.d. 30 augustus 2018, RvA no. RA/26-18-LV (zaaknummer 2018/034626). Architectenweg 1, Cura~ao. Tel : [5999) Fax:( 5999) , info@raadvanadv1es.cw

103 voordoen van 1,6%. Het lnternationaal Monetair Fonds gaat in haar laatste ramingen uit van een krimp van 2% 2 De vraag die dan opkomt, is hoe het door de regering gehanteerde groeipercentage van de economie gezlen moet worden ten opzichte van de economische krimpprognose van de CBCS voor het jaar Volgens de Raad ziet het er naar uit - mede door de omstandigheid dat onder meer de raffinaderij en aanverwante bedrijven praktisch het hele jaar door stil hebben gelegen - dat de economische groei naar alle waarschijnlijkheid lager zal uitvallen dan 0%. Het is dan de vraag wat de consequenties daarvan zullen zijn voor het realiteitsgehalte van de inkomsten- en uitgavenkant van de Begroting voor het dienstjaar 2018 (hierna: de Begroting 2018), zoals gewijzigd in het ontwerp. In het kader van het vorenstaande dient opgemerkt te warden dat het realiseren van de verwachte opbrengsten conform het ontwerp cruciaal is voor het in het dienstjaar 2018 daadwerkelijk kunnen inlopen van een derde van het in het dienstjaar 2017 gerealiseerde tekort en voor het kunnen blijven voldoen aan de in de Rijkswet financieel toezicht Curacao en Sint Maarten vastgestelde financiele normen. lndien de regering er niet in slaagt de verwachte economische groei van 0% te realiseren zullen vanwege onvoldoende danwel terugvallende overheidsinkomsten de overheidsfinancien, onder zware druk komen te staan. De Raad vraagt de aandacht van de regering hiervoor. 2. De verantwoording van de collectieve sector in de Begroting 2018 a. De nettobedragen van de co!lectieve sector In het onderdeel "Niet-belastingopbrengsten" op pagina 9 van de Nota staat dat de nietbelastingopbrengsten per saldo neerwaarts warden bijgesteld omdat de overige rechtspersonen van het land Curacao die op grond van de definitie "System of National Accounts" van de United Nations bin nen de collectieve sector vallen, netto in de begroting warden verantwoord. Op pagina 10 van de Nota staat vervolgens dat artikel 4, eerste lid, van de Landsverordening comptabiliteit 2010 (hierna: Lvc 2010) om die reden is gewijzigd. De Raad bevestigt d.d. 30 augustus 2018 advies te hebben uitgebracht over de ontwerplandsverordening tot wijziging van de Landsverordening comptabiliteit 2010 (zaaknummer 2018/034727, RvA no. RA/27-18-LV) (hierna: Ontwerplandsverordening comptabiliteit). In onderdeel b op pagina 2 van voornoemd advies geeft de Raad te kennen van oordeel te zijn dat zowel in de begroting als in de jaarrekening een bijlage moet warden opgenomen waarin de bedragen van de collectieve sector netto worden opgevoerd. Dit naar aanleiding van het voorstel van de Stichting Overheidsaccountantsbureau in haar brief d.d. 9 juli 2018, kenmerk 18/0592C/JH. Omdat de Ontwerp/andsverordening comptabiliteit nog niet blj de Staten is ingediend, adviseert de Raad de regering in de Nota aan te geven wat de stand van zaken is met betrekking tot de Ontwerplandsverordening comptabiliteit en of het bekend is wat deze ontwerplandsverordening bepaalt ten aanzien van de wijze waarop de nettobedragen van de collectieve sector zullen worden opgevoerd in een begroting. b. Cijfers collectieye sector in 2018 en meerjarig De Raad maakt er op attent dat in tabel 2 "Recapitulatie Begroting 2018 inclusief suppletoire begrotingen" op pagina 4 van de Nota de bedragen voor de gewone dienst voor 2018 exclusief de cijfers van de Sociale Verzekeringsbank (hiema: SVB) zijn vermeld. Omdat deze bedragen httos f/ gr 'tn / Ngws / A1i~e.s/ IQ9/ms the kingdom-or the-oettti:r;aods cvracao an(,! sint cnaarte.o RvA no. RA/35-18-LV 2

104 meerjarig wel inclusief de cijfers van de SVB zijn opgenomen, bemoeilijkt dit een vergelijking en daarmee de beoordeling van het ontwerp. De Raad adviseert de regering in de Nota op het bovenstaande in te gaan. 3. lnzlchtelijk maken van doorgevoerde besparingen Conform de derde overweging van de considerans van het ontwerp worden de geraamde materiele lasten in het ontwerp neerwaarts bijgesteld vanwege doorgevoerde besparingen bij de ministeries en staatsorganen. Daarover staat onder andere op pagina 11, laatste tekstblok, van de Nata dat de lasten binnen de categorie "Verbruik van goederen en diensten, Subsidies en Overdrachten, Andere Uitgaven" afnemen vanwege doorgevoerde besparingen. Geconstateerd wordt dat diverse begrotingsposten voor de gewone dienst zonder enige nadere toelichting substantieel neerwaarts warden bijgesteld vanwege besparingen hoewel de betreffende overheidstaken dan wel -belangen volgens de Raad van grote betekenis zijn. Voorbeelden hiervan zijn de begrotingsposten "28. Overige WRP" met NAf , "43. BiJzonder funderend onderwijs" met NAf , "47. Bijzonder voortgezet onderwijs" met NAf , "68. Overige Socia le Voorzieningen en Maatschappelijke Dienstverlening" met NAf , "71. Preventie en Curatieve gezondheidszorg" met NAf , "76. Milieubeheer" met NAf en "78. Overige Uitgave Gezondheid, Milieu en Natuur met NAf Bij de mutaties is in de Algemene Beschouwingen niet toegelicht welke beleidsprioriteitsafwegingen binnen de ministeries zijn gemaakt c.q. op welke wijze de besparingen warden bereikt, bijvoorbeeld door aan te geven welke concrete (overheids)taak niet of in mindere mate wordt uitgevoerd. Naar het oordeel van de Raad dienen de concrete bezuinigingen als gevolg van de doorgevoerde besparingen alsnog zichtbaar te worden gemaakt. Zie In dit verband ook de brief van de Minister van Flnancien d.d. 7 november 2018 (zaaknumrner 2018/050147) waarin onder andere uitgegaan wordt van een structurele besparing op de materiele uitgaven van NAf 11 miljoen, zonder enige toelichting daarop. De Raad adviseert de regering in de Algemene Beschouwingen op het bovenstaande in te gaan. II. De Nota 1. Baten Op pagina 6, onderdeel "Baten" van de Nota wordt aangegeven dat de baten met NAf 34,8 rniljoen zullen toenemen. De Raad merkt op dat genoemd bedrag niet terug te vinden is in de tabellen waarnaar in de Nota wordt verwezen. De Raad adviseert de regering de Nata met inachtneming van het vorenstaande aan te passen. 2. Belastingopbrengsten a. Toelichting op geprojecteerde belastingopbrengsten Volgens het onderdeel selastingopbrengsten" op pagina 6 van de Nota betreffen de geprojecteerde opbrengsten een lineaire extrapolatie van de realisatie tot en met augustus versus de begroting tot en met augustus. Hierbij wordt verwezen naar tabel 6 op pagina 8 van de Nota. De Raad merkt op dat een toelichting op de wijzigingen van de geprojecteerde belastingopbrengsten hier op zijn plaats is. In de Nata wordt alleen een toelichting gegeven op de gevallen waarin van de lineaire extrapolatie is afgeweken. Daar de realisatie tot en met augustus niet is weergegeven, is de Raad van oordeel dat genoemde toelichting onvoldoende is orndat er geen aansluiting is met de cijfers, opgenomen in tabel 6 op pagina 8 van de Nota. De Raad advlseert de regering in de Nota de wijzigingen van de geprojecteerde belastingopbrengsten toe te lichten. ; n de tabellen op paglna's 14, 22, 30 en 36 van de Algemene Beschouwingen. RvA no. RA/35-18-LV 3

105 b. Comoliance jnjtjatieven Volgens pagina 6 van de Nota, voorlaatste tekstblok, wordt een bedrag van NAf 15,- miijoen aan additionele opbrengsten voorzien door compliance initiatieven die door de Stichting Belasting Accountantsbureau warden gecoordineerd. De Raad is van oordeel dat het vorenstaande onvoldoende in de Nota is onderbouwd. De Raad adviseert de regering het vorenstaande in de Nota duideli]k te onderbouwen. 3. Schommelfonds Sociale Verzekerlngen Als gevolg van de tekorten die bepaalde fondsen, die door de SVB beheerd worden, op structurele basis realiseren is het Schommelfonds Sociale Verzekeringen (hierna: Schommelfonds) in het verleden onder druk komen te staan. Het vorenstaande impliceert dat de overheid extra alert dient te zijn naar het Schommelfonds toe en los van de jaarlijkse dotaties die de overheid de laatste jaren heeft gedaan en voornemens is te doen in de komende jaren, ook extra middelen beschikbaar dient te hebben voor het geval het Schommelfonds in een van de risicojaren in de min dreigt te belanden. Op pagina 12, eerste tekstblok, van de Nota staat echter dat het bedrag van NAf 12 miljoen welk oorspronkelijk bedoeld was als dotatie aan het Schommelfonds, nu wordt ingezet om het tekort op de begrotingspost "onderstand en voorzieningen" te dekken. Dit tekort vloeit voort uit de stagnerende economische ontwikkeling. Daarnaast staat dat de verwachting Is dat de stand van het Schommelfonds per 31 december 2018 voldoende zal zijn. Rekening houdend met het feit dat het Schommelfonds in het verleden reeds onder druk was komen te staan, is de Raad van oordeel dat de regering, aan de hand van de cijfers van de verschillende onderdelen waaruit het Schommelfonds bestaat, inzichtelijk moet maken dat de stand van het Schommelfonds per 31 december 2018 inderdaad voldoende zal zijn. De Raad adviseert de regering in de Nota op het bovenstaande in te gaan Ill. Opmerkinen van wetstechnlsche en redactlonele aard Opmerkingen van wetstechnische en redactionele aard zijn in een bijlage bij dit advies opgenomen en warden geacht hiervan integraal onderdeel uit te maken. Concluderend geeft de Raad van Advies de regering in overweging de ontwerplandsverordening bij de Staten in te dienen, nadat met het vorenstaande rekening is gehouden. Willemstad, 13 november

106 Billage behorende bii bet advles van de Raad van Advles. RvA no. RA/35-18-LY Zowel het ontwerp als de memorie van toelichting heeft wetstechnlsche en redactionele onvolkomenheden. De Raad noemt de volgende voorbeelden. 1. Het ontwerp De considerans Voorgesteld wordt in de eerste overweging v66r "onderhavige" het lidwoord "de" In te voegen, "begroting" te vervangen door "Begroting" en "land" door "Land". Ook wordt voorgesteld in de vijfde overweging "de schommelfonds Sociale Verzekeringen" te vervangen door "het Schommelfonds Sociale Verzekeringen" en "Socia le verzekeringsbank" te vervangen door "Sociale Verzekerlngsbank". Deaanhef Overeenkomstig artikel 7 van de Bekendmakingsverordening dient in de aanhef, na het onderdeel waarin de beweegreden van de landsverordening wordt opgenomen, het volgende zinsdeel te worden opgenomen: "Heeft, de Raad van Advies gehoord, met gemeen overleg der Staten, vastgesteld onderstaande landsverordening:. Enig artikel Voorgesteld wordt na "Landsverordening in te voegen van de 2ss 1 e december 2017" en de komma v66r "wordt" te schrappen. Ook wordt voorgesteld, met inachtneming van wat in bet volgende onderdeel "Citeertitel" wordt gesteld "Enig artikel" te vervangen door "Artikel I". Citeertjte! In het opschrift van het ontwerp is een citeertitel opgenomen. Onder verwijzing naar aanwijzing 73, onderdeel f, in samenbang met aanwijzing 147, tweede lid, van de Aanwijzingen voor de regelgeving wordt voorgesteld een artikel in het ontwerp op te nemen waarin de citeertitel van bet ontwerp wordt vastgesteld. Ondertekening Opgemerkt zij dat in het ontwerp geen onderdeel is opgenomen voor ondertekening van de landsverordening. Voorgesteld wordt bet ontwerp met inacbtneming van bet vorenstaande aan te passen. 2. Algemene Beschouwingen Pagina 32 Voorgesteld wordt in de derde atinea "bet Scbomme!fonds" te vervangen door "bet Schomme!fonds Sociale Verzekeringen". 3. De Nota Algemene opmerking "' Op grond van het bepaalde in artikel 2, laatste vo!zin, van de Regeling Muntstelsel Curacao en Sint Maarten is de aanduiding van de Nederlands-Antilliaanse gulden: "NAf". 5 RvA no. RA/35-18-LV

107 ' 4 De Raad stelt voor om overal de juiste afkorting voor de gehanteerde munteenheid, te weten "NAf" en niet "ANG", te gebruiken. Pagina 2 Voorgesteld wordt in de derde alinea "College financieel toezicht" te vervangen door "College financieel toezicht Curac;ao en Sint Maarten". Pagina 6 Voorgesteld wordt in het voorlaatste tekstblok "voorgaande" te vervangen door "het voorgaande". Pagina 11 Op pagina 11, onderdeel "l.asten" wordt aangegeven dat uit tabel 5 blijkt dat de lasten met NAf 34,8 miljoen opwaarts worden aangepast. De Raad merkt op dat het genoemd bed rag niet terug te vinden is in de bedoelde tabel en dat bovendien de bedoelde tabel de mutaties op de belastlngopbrengsten betreft. Voorg steld wordt de Nota met inachtneming van het vorenstaande aan te passen. RvA no. RA/35-18-LV 6