Vraag & Antwoord. Vlaamse overheid Departement OMGEVING Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en -projecten Team Externe Veiligheid

Transcriptie

1 Vlaamse overheid Departement OMGEVING Afdeling Gebiedsontwikkeling, Omgevingsplanning en -projecten Team Externe Veiligheid Koning Albert II-laan 20 bus Brussel e-post: seveso@vlaanderen.be Vraag & Antwoord Nummer 1 Datum 2 Vraag Antwoord 17/01 13/07/2017 Moeten het refluxvat en de reboiler van een destillatiekolom beschouwd worden als opslag- of als procesinstallatie? De reboiler van een destillatiekolom wordt beschouwd als procesinstallatie. Het refluxvat wordt beschouwd als opslaginstallatie, op voorwaarde dat het refluxvat als een apart insluitsysteem kan aangeduid worden. Zo niet, dan wordt het refluxvat beschouwd als procesinstallatie. 17/02 9/04/2018 Hoe moet omgegaan worden met dubbelwandige atmosferische tanks? Bedenking vooraf: hier worden geen dubbel of full containment tanks bedoeld. Een atmosferische tank waarbij de buitenste wand als primair doel heeft om een lekdetectieruimte te creëren en waarbij de ruimte tussen de binnenste en de buitenste wand uitgerust is met een permanent lekdetectiesysteem, wordt beschouwd als een dubbelwandige atmosferische tank. De buitentank moet bijkomend geschikt zijn voor de tijdelijke opvang van de vloeistof uit de binnentank. Dit is onafhankelijk van het gebruikte materiaal voor de wanden. De dubbelwandige atmosferische tank wordt in de QRA behandeld als een single containment tank, waarbij op de lekfrequenties een reductiefactor toegepast kan worden. Voor breuk en volledige uitstroom in 10 minuten wordt geen reductiefactor toegepast. Voor de reductiefactor op de lekfrequenties wordt uitgegaan van eenzelfde werkwijze als bij dubbelwandige pijpleidingen. Voor dubbelwandige tanks worden de faalfrequenties voor lekken voor enkelwandige single containment tanks gereduceerd met een factor 100, indien de buitenste wand qua ontwerp, constructie en materiaal minstens gelijkwaardig is aan de binnenste wand en met een factor 10 indien niet aan deze voorwaarde voldaan is. De faalfrequenties uit onderstaande tabel worden toegepast. _lijst_vraag-en-antwoord docx Pagina 1 van 8

2 Opgelet, een (enkelwandige) atmosferische tank kan een tweede omhulsel hebben met als doel het tegenhouden en beschermen van isolatie. In dit geval spreken we niet van een dubbele wand, en dus ook niet van een dubbelwandige atmosferische tank. Dergelijke tank wordt beschouwd als single containment tank. Tabel 5-1 uit het Handboek Risicoberekeningen wordt toegepast. 17/03 7/03/2018 Hoe groot moet het volume zijn van een inkuiping rond een double of full containment tank, indien een inkuiping nodig blijkt om aan de risicocriteria te kunnen voldoen? Voor het scenario waarbij slechts 10 % uitstroomt bij DC2 en FC2 kan voor de berekening in de QRA uitgegaan worden van een volume dat minimaal overeenkomt met 10% van de inhoud van de double of full containment tank. Dan wordt in de inkuiping in principe alles opgevangen dat uit de tank stroomt (volgens de berekeningen). Bij DC1 en FC1 stroomt 100% uit. Voor deze tanks moet je dus in principe een inkuiping voor 100% van de inhoud voorzien. 17/04 7/03/2018 Hoe moet omgegaan worden met het begrip gaten in de wanden van een magazijn? In het rekenblad magazijnbrand wordt gevraagd Kan het magazijn volledig afgesloten worden (op enkele gaten na)?. Bij neen wordt enkel gerekend met ventilatievoud oneindig en bij ja ook met beperkt ventilatievoud. Een definitie van gaten wordt niet gegeven, maar er kan wel verduidelijkt worden dat onder gaten o.a. wordt verstaan een ventilatiesysteem dat verwerkt is in de muur, waardoor de muur niet volledig dicht is. Hiervoor mag aangegeven worden dat het magazijn volledig afsluitbaar is. _lijst_vraag-en-antwoord docx Pagina 2 van 8

3 Enkele voorbeelden ter verduidelijking 1. of De wanden zijn volledig dicht, in het tweede geval op enkele gaten na. Merk op dat het aantal en de grootte van de gaten niet is gespecifieerd. Er is echter geen sprake van een echte opening. Magazijnen met dergelijke constructie worden beschouwd als zijnde volledig afsluitbaar. In beide gevallen wordt gerekend met ventilatievoud 4 en oneindig, afhankelijk van het brandbestrijdingssysteem. 2. of De wanden zijn grotendeels dicht op een opening na. Magazijnen met dergelijke constructie worden niet beschouwd als zijnde volledig afsluitbaar. Er wordt gerekend met enkel een oneindig ventilatievoud. 18/01 7/03/2018 In de Leidraad Aandachtsgebieden worden Natuurgebieden met wetenschappelijke waarde (aangeduid met R op het gewestplan) vernoemd. Wat wordt hieronder verstaan? Hiermee worden de erkende natuurreservaten zoals weergegeven op Geopunt Vlaanderen ( bedoeld. 18/02 7/03/2018 In het Handboek Risicoberekeningen is in 1.6 volgende tekst opgenomen: Het vlamgebied voor een wolkbrand wordt bepaald door de verticale projectie van de brandbare wolk op het grondoppervlak. Het vlamgebied voor een plasbrand, een fakkelbrand en een vuurbal is de verticale projectie van de vlam op het grondoppervlak. Dit kan leiden tot onrealistisch grote vlamgebieden. Op welke manier mag het vlamgebied beperkt worden? Voor wolkbrand werd in reeds een uitzondering opgenomen: Een uitzondering voor wolken waarvan het brandbaar gebied zich beduidend hoger situeert dan het maaiveld is mogelijk., zonder echter te specifiëren over welke hoogte het gaat. Voor wolkbrand geldt dat het vlamgebied kan beperkt worden tot de verticale projectie van het deel van de brandbare wolk dat zich tussen 0 en 10 m hoogte bevindt. Voor plasbrand en fakkelbrand geldt dat het vlamgebied kan beperkt worden tot de verticale projectie van het deel van de vlam dat zich tussen 0 en 2 m hoogte bevindt. Voor vuurbal is het niet nodig om hier beperkingen aan op te leggen, aangezien het geen langgerekte en/of hellende vlam betreft. _lijst_vraag-en-antwoord docx Pagina 3 van 8

4 18/03 7/03/2018 In het Excelbestand Meteodata zijn enkel de gridpunten voor de bestaande Seveso-inrichtingen opgenomen. Op welke manier moet het gridpunt voor nieuwe inrichtingen of andere bedrijven bepaald worden? Het gridpunt voor om het even welke locatie in Vlaanderen kan bepaald worden met behulp van het programma R, de coördinaten van de locatie en enkele extra bestanden die in R moeten opgeladen worden ( lalopoint2.r en SUB.DOMVL.geofield2 ) en die nu ook op de website beschikbaar zijn. R is een gratis softwareprogramma dat gebruikt wordt voor statistische toepassingen en visualisatie. Het programma kan gedownload worden vanaf de webpagina van R: Voor het bepalen van het gridpunt in R voor een bepaalde locatie heb je de longitude en latitude in decimale graden nodig. Als je enkel de Lambertcoördinaten hebt, dan kan je die met Geopunt Vlaanderen ( omzetten naar longitude en latitude door in het zoekvakje de Lambertcoördinaten in te vullen. En als je dan klikt op coördinaten, dan kan je rechts in het vakje nog graden aanduiden. De functie lalopoint (bestandje lalopoint2.r ) kan gebruikt worden om voor elke locatie in Vlaanderen, gegeven als longitude en latitude, het dichtstbijzijnde model gridpunt te bepalen en dus ook de data voor deze locatie uit de respectievelijke tabel te selecteren. Naast de longitude en latitude van de gewenste locatie is ook de domein informatie (in ons geval Vlaanderen) nodig (bestandje SUB.DOMVL.geofield2 ). _lijst_vraag-en-antwoord docx Pagina 4 van 8

5 Werkwijze in R Laden van de functie: > source("/bestandslocatie/lalopoint2.r") of via het menu file - Source R Code... Laden van de domein informatie: > load("/bestandslocatie/sub.domvl.geofield2") of via het menu file - Load Workspace... Bepalen van het gridpunt: > lalopoint2(sub.domvl,longitude, latitude) Voorbeeld in R: bepalen van het gridpunt dat het dichtst bij Gent ligt Latitude - longitude van Gent in decimale graden is respectievelijk en Laden van de functie: zie hierboven Laden van de domein informatie: zie hierboven Bepalen van het gridpunt (opgelet, zorg dat je longitude en latitude in de juiste volgorde zet): > lalopoint2(sub.domvl, , ) Dit geeft als output de longitude en latitude van het dichtstbijzijnde gridpunt bij Gent ( , ) en de index van de rij en kolom van het gridpunt dat het dichtste bij de opgegeven longitude en latitude van Gent ligt, zijnde (28,11). De meteogegevens van het gridpunt kan je dan opzoeken in het Excelbestand Meteodata, dat nu is aangevuld met alle gridpunten. 18/04 7/03/2018 In van het Handboek Risicoberekeningen wordt de werkwijze voor een flessenbatterij beschreven. Op welke manier moet een cilinderpakket of een trailer meegenomen worden? Bij cilinders is de verbindingsleiding typisch groter dan 5 mm: moet er steeds met een gat van 5 mm gewerkt worden? Moet het scenario van een bijkomende vrijzetting vanuit de aangekoppelde flessen na falen van een fles steeds meegenomen worden? Cilinderpakketten en trailers worden op dezelfde manier als een flessenbatterij behandeld. De grootte van het gat wordt gelijkgesteld aan de grootte van de diameter van de verbindingsleiding tussen de flessen of cilinders (in plaats van de vaste waarde van 5 mm). Indien de verbindingsleidingen tussen de flessen of cilinders steeds gesloten zijn, dan wordt het vervolgscenario waarbij de inhoud van de overige N-1 flessen of cilinders vrijkomt niet meegenomen. 18/05 7/03/2018 Het toepassingsgebied van Module 12 van het Handboek Risicoberekeningen wordt beperkt tot de open opslagplaatsen, maar in Module 11 wordt gesteld dat falen van stukgoed buiten een magazijn moet behandeld worden volgens Module 12? Het toepassingsgebied van Module 12 omvat inderdaad ook het falen van stukgoed buiten een magazijn. _lijst_vraag-en-antwoord docx Pagina 5 van 8

6 18/06 9/04/2018 Dient bij de opslag van tot vloeistof verdichte gassen die niet ontvlambaar zijn (bv. chloor of zwaveldioxide) in een gebouw waar geen andere ontvlambare stoffen worden opgeslagen, toch worden uitgegaan van een thermisch geïnduceerde BLEVE? Voor zowel het BLEVE-scenario zelf als de louter toxische scenario s wordt voor bovengrondse installaties met toxische stoffen normaal uitgegaan van de verhoogde faalcondities voor BLEVE. Dit volgt uit de gebeurtenissenboom. Zoals in opgenomen kan in dergelijke gevallen wel deels een thermisch geïnduceerde BLEVE en deels een niet-thermisch geïnduceerde BLEVE verondersteld worden, mits grondige motivatie. Voor gebouwen waar voldoende adequate maatregelen zijn genomen om brand te voorkomen, is het toegelaten om enkel met een niet-thermische geïnduceerde BLEVE te werken. 18/07 7/03/2018 Bij tabel 14.2 van het Handboek Risicoberekeningen: 1. Dient bij een directe ontsteking na een continue vrijzetting van een tot vloeistof verdicht gas afhankelijk van de omvang van de te verwachten effecten geen plasbrand beschouwd te worden als mogelijk alternatief voor een fakkelbrand? Neen, in wordt gesteld dat het massadebiet voor de fakkel wordt gelijkgesteld aan het volledige uitstromingsdebiet. 2. Dient bij een directe ontsteking na een instantane vrijzetting van een tot vloeistof verdicht gas afhankelijk van de omvang van de te verwachten effecten een plasbrand of vuurbal beschouwd te worden? In principe moeten beide fenomenen steeds doorgerekend worden in de QRA. Een letale respons van meer dan 100% moet niet in rekening gebracht worden. 18/08 7/03/2018 In van het Handboek Risicoberekeningen staat Van dit representatieve segment wordt het gemiddelde verdampingsdebiet genomen om verder te rekenen. Voor de andere gerelateerde parameters, zoals de temperatuur, de druk, de densiteit, de plasdiameter, wordt de waarde genomen horende bij het representatieve segment.. Dit leidt echter niet altijd tot eenduidige resultaten. De tekst uit het handboek is geldig voor segmenten waarbinnen de curve enkel stijgt of daalt. Indien binnen het segment de curve stijgt en daalt, dan kan een andere werkwijze gehanteerd worden. Deze wordt dan ook beschreven in het veiligheidsdocument. 18/09 7/03/2018 Kan er bij de verdamping van een vloeistof die wordt vrijgezet in een gravelbed (15 cm à 20 cm hoog), rekening worden gehouden met het feit dat de convectieve luchtstroming, die de drijvende kracht is voor de verdamping van een niet-kokende vloeistof, niet of slechts gering aanwezig is zolang het vloeistofniveau niet boven het gravelbed uit stijgt? Ja, hier mag rekening mee gehouden worden. De werkwijze waarop dit gebeurt wordt uitgebreid beschreven en gemotiveerd in het veiligheidsdocument. 18/10 7/03/2018 In van het Handboek Risicoberekeningen wordt gesteld dat h lim gelijk is aan h e. Moet dit niet h zijn in plaats van h e? Ja, h lim moet gelijkgesteld worden aan h. _lijst_vraag-en-antwoord docx Pagina 6 van 8

7 18/11 7/03/2018 In van het Handboek Risicoberekeningen staat dat het overdrukeffect horende bij het scenario gaswolkexplosie uitgesloten mag worden als er minder dan 100 kg explosieve massa in de wolk aanwezig is. Geldt dit voor alle stoffen? Neen, dit geldt niet voor reactieve stoffen, zoals waterstof. Hiervoor mag deze regel niet toegepast worden met de afkapwaarde van 100 kg. De regel kan wel toegepast worden met een afwijkende (lagere) waarde, mits motivering. Voor waterstof kan de waarde van 200 g gebruikt worden. 18/12 7/03/2018 In Module 18 van het Handboek Risicoberekeningen wordt vermeld dat de wolk met de grootste explosieve massa gedurende de eerste 30 minuten na vrijzetting wordt geselecteerd voor het berekenen van het gevolg van gaswolkexplosie. Dit is echter niet in overeenstemming met de bepalingen voor wolkbrand uit Module 19 waarin gesteld wordt dat de ontsteking van de wolk plaatsvindt op het moment dat het projectieoppervlak van de brandbare wolk op de grond maximaal is. Aangezien een gaswolkexplosie enkel kan voorkomen wanneer de brandbare wolk ontsteekt, dienen beide tijdstippen (voor wolkbrand en gaswolkexplosie) toch hetzelfde te zijn? De wolkbrand die volgt op de gaswolkexplosie, dus na vertraagde ontsteking en na explosie, heeft hetzelfde ontstekingstijdstip als de gaswolkexplosie (uit Module 18). De zuivere wolkbrand, dus na vertraagde ontsteking en zonder explosie, heeft een andere ontstekingstijdstip (uit Module 19). 18/13 7/03/2018 In Verbrandingsdebiet van het Handboek Risicoberekeningen staat Voor een plasbrand op water worden deze formules bijkomend vermenigvuldigd met de factor 2,5 (DNV Software, 2005).. Geldt deze factor ook voor vloeistoffen? Neen, deze factor moet niet toegepast worden voor vloeistoffen. Deze is enkel geldig voor stoffen met een normaal kookpunt lager dan de omgevingstemperatuur. 18/14 7/03/2018 In van het Handboek Risicoberekeningen gebeurt de omrekening tussen mg/m³ en ppm bij 20 C. Waarom gebruikt men hier niet het molair volume van 23,5 l/mol voor een ideaal gas bij omgevingsdruk en een omgevingstemperatuur van 13 C? De omrekening dient te gebeuren bij 13 C. De formule wordt Concentratie in mg m 3 = Concentratie in ppm M W 23,5 Het Rekenblad Magazijnbrand is ten gevolge hiervan ook aangepast. 18/15 7/03/2018 In van het Handboek Risicoberekeningen staat Ook voor continue vrijzetting van een gas wordt uitgegaan van isentrope expansie tot atmosferische druk. Mag hiervan afgeweken worden voor waterstof onder hoge druk? Ja, voor waterstof onder hoge druk kan gewerkt worden met behoud van massa, energie en momentum. 18/16 7/03/2018 In van het Handboek Risicoberekeningen staat De explosieve massa m e is gelijk aan de massa aanwezig tussen de UEL en de LEL. Mag het gedeelte van de wolk dat zich op grote hoogte bevindt uitgesloten worden? Ja, het gedeelte van de brandbare wolk dat zich situeert op een hoogte boven 10 m kan uitgesloten worden, indien zich hier geen obstakels bevinden die zorgen voor vlamversnelling. Dit gedeelte moet dus niet meegenomen worden voor de bepaling van de explosieve massa. _lijst_vraag-en-antwoord docx Pagina 7 van 8

8 18/17 9/04/2018 (revisie 1: 29/10/2018 In 3.4 van het Handboek Risicoberekeningen wordt verwezen naar het Excelbestand voor de ruwheidslengte. Kan van deze waarde afgeweken worden? Vermits uit de eindrapporten van de studie omtrent het bepalen van de meteodata blijkt dat het aantal en de grootte van industriële installaties niet is meegenomen bij de bepaling van de ruwheidslengte van de omgeving, worden tot nader order twee alternatieven geboden voor de in de Excel-tabel opgenomen waarden. Alternatief 1: De waarde van de ruwheidslengte van de omgeving uit het Excel-bestand mag verhoogd worden met maximaal een factor 2 en tot maximaal 1 m. Alternatief 2: Voor de waarde van de ruwheidslengte van de omgeving mag men zich baseren op de tabel 3 uit het Nederlandse Handboek Risicoberekeningen BEVI, versie Module B, 1 juli 2015, met een maximum van 1 m. 1 Het (volg)nummer betreft de interne nummering van het Team Externe Veiligheid en vergemakkelijkt eventuele verwijzingen naar deze vraag. 2 Datum van de laatste bijwerking. _lijst_vraag-en-antwoord docx Pagina 8 van 8