Aanvraagformulier conceptsubsidie

Transcriptie

1 Aanvraagformulier conceptsubsidie 1 Stadsvernieuwing oproep 2016 Aanvraagformulier conceptsubsidie Stad Genk Project Campus Bret, leerlandschap van de 21 e eeuw. X Ontwerp voor een nieuw stadsvernieuwingsproject Bijsturing van een bestaand stadsvernieuwingsproject Alleen in uitzonderlijke omstandigheden en in samenspraak met het team stedenbeleid en de jury stadsvernieuwing (kwaliteitskamer). Akkoord voor de indiening van de aanvraag voor conceptsubsidie bij de Vlaamse overheid in het kader van de oproep naar stadsvernieuwingsprojecten, Datum 30 maart 2016 Burgemeester, Wim Dries Stadssecretaris, Rudi Haeck Opgelet Op verschillende plaatsen in dit document is een maximum aantal woorden per onderdeel aangegeven. Let op deze limiet nergens te overschrijden.

2 Aanvraagformulier conceptsubsidie 2 1 Inzet van de conceptstudie Diagnose/visie (max. 350 woorden) Omschrijf kort de situering in de stad/omgeving, historiek, kenmerken, problematiek, kansen, planning, voorgaande projecten, beleid, Omschrijf ook kort het mogelijk projectgebied zelf (situering binnen het ruimere gebied, kenmerken, pro- blematiek, kansen, plannings- en ontwerpwerk, voorgaande projecten, e.d.). Geef aan ten aanzien van welke problematieken/uitdagingen de stad de conceptstudie wil inzetten? Bestaan er al (master)plannen voor het projectgebied? Genk worstelt, als verspreide en gefragmenteerde stad, met het zoeken naar centraliteit en identiteit én naar een adequate plek voor gemeenschappelijke voorzieningen. Vanaf 1945 ontstond de nood deze voorzieningen op stedelijke schaal aan te bieden. Genk zocht toen naar een nieuwe, eigentijdse vormentaal, nauw verbonden met het groene landschap. Vele voorzieningen uit die periode staan nu voor de uitdaging opnieuw aansluiting te vinden bij eigentijdse behoeftes, kwaliteitseisen en bevolkingsprofiel. Zo ook de scholensite Campus Bret. Deze conceptsubsidieaanvraag kadert in deze uitdaging. Via synergieën willen we een aantrekkelijke, krachtige schoolomgeving uitbouwen. In totaal volgen 5679 leerlingen, waarvan 70% in het secundair dagelijks les op de campus. Het aantal scholieren daalde sinds 2010 met 10%. In het GO! zelfs met één vierde. Vooral het nijverheidstechnisch onderwijs bloedt. De aantrekkingskracht bedraagt slechts 133%. Op Campus Bret ligt dit hoger, maar in de eerste graad zijn er slechts 20 % niet-genkse leerlingen. De fameuze witte vlucht naar de periferie wordt veroorzaakt door de beleving van vele gezinnen dat Genk té gekleurd en té kansarm is om kwalitatief onderwijs te kunnen aanbieden. De onderwijsaanbodverschraling en kansarme neveninstroom versterken dit beeld. De ongekwalificeerde uitstroom blijft hoog. De onderwijsinstellingen werken volop aan vernieuwende concepten. Het katholiek onderwijs ontwikkelt een kwalitatieve leeromgeving voor de 21 e eeuw. Het gemeenschapsonderwijs streeft naar een nieuwe Middenschool. Het stadsbestuur realiseert met de onderwijspartners de T²-Campus als belangrijke impuls voor een state-of-the art technologieonderwijs. Ouders percipiëren overlast, een gebrek aan sociale controle op de site. Nochtans zijn er weinig incidenten. De aanwezige diversiteit leidt, door groepsgebonden etnische patronen, tot weinig sociale verbondenheid. De ruimte is te weinig een sociale ontmoetingsruimte, bij gebrek aan collectieve gebeurtenissen of fysieke bakens, die verbindend en zingevend werken. Verder worden de educatieve mogelijkheden van de zone onderbenut. De opsplitsing tussen de private en de publieke ruimte staat vandaag het ontsluiten van een semi-publieke, gedeelde ruimte voor diverse gebruikers in de weg. De campus is tenslotte een verkeersknoop tijdens piekmomenten. Men maakt zeer weinig gebruik van zachte vervoersvormen. De verschillende gebruikers begeven zich bijgevolg in een complex doorgangsgebied, soms met intermenselijke conflicten tot gevolg. 1 De conceptstudie is er om een mogelijk project te concipiëren.

3 Aanvraagformulier conceptsubsidie Verwachtingen (max. 350 woorden) Wat verwacht men van het mogelijke project? Waarom wenst de stad dit project te realiseren en in welke mate zou dit project tegemoet kunnen komen aan de in de diagnose geschetste problematieken/ uitdagingen? Wat kan de bijdrage van de conceptstudie hierbij zijn? Wat is de verwachte output? Belangrijk hierbij is te noteren dat de verwachtingen van de conceptstudie duidelijk omschreven en realistisch moeten zijn, gelet op het beperkte budget van de subsidie. Het onderwijs van de 21 ste eeuw zal geworteld zijn in de samenleving. Geen solitaire campussen, maar geïntegreerde campussen fungerend als ontmoetingsplekken die door de hele stad gedeeld kunnen worden, met meer zichtbaarheid en opgenomen in het netwerk van de rasterstad. De concentratie van scholen rond de Collegelaan, die nu reeds door alle bewoners ervaren wordt als een centrale scholencampus, is een ideale kans voor de realisatie van een aantrekkelijke sociale onderwijsruimte, een leerlandschap of macroschool als het ware. Bewust verloopt dit door een geïntegreerde aanpak langs verschillende, elkaar versterkende sporen of lagen : ruimtelijk, maatschappelijk en onderwijsvernieuwend. Niet één dimensioneel gericht naar één doelgroep, maar multi-aspectueel en multifunctioneel, als radar in de rasterstad. Hiervoor is het nodig dat er tussen de verschillende disciplines een gemeenschappelijke taal/discours ontwikkeld wordt, zodat inspirerende kruisbestuivingen ook effectief gestalte krijgen binnen het concept. De architectuur van de ruimte moet de maatschappelijke en onderwijsambities schragen en : - is gebaseerd op een open, dynamische orde die aansluit op de meerlagige en complexe samenleving ; - is samenhangend, innoverend en uitdagend; - smeedt de verschillende onderdelen tot een geïntegreerd geheel; - maakt het schoollopen plezieriger en relevanter ; - creëert condities voor buitenschools en levenslang-en breed leren; - is een mini smart-city, een digitale campus, met hedendaagse en aantrekkelijke toepassingen; - biedt leerkansen voor uitwisseling, voor wederzijdse verstandhouding, voor het opdoen van positieve ervaringen van wisselende groepen gebruikers; - is gericht op de menselijke interactie, beleving en relationele uitdagingen; - geeft antwoorden op de vragen naar geborgenheid, veiligheid en mobiliteit; - zorgt voor opportuniteiten om te leren van verschillende opvattingen over burgerschap, gemeenschap en samenleven en daagt alle gebruikers uit community te vormen. Scholen fungeren daarbij als socialisatiekader die kinderen en jongeren op de complexe moderne samenleving voorbereiden. - verbindt de campus met de verspreide fragmenten van sportcentrum, ziekenhuis en zorgcentrum tot één verbindende figuur tussen Stiemerbeek en Dorpsbeek. Met dergelijke geïntegreerde landschappelijke visies, waarbij een sociaal/maatschappelijk programma gekoppeld wordt aan de groene omgeving, kan Genk uitgroeien tot een aantrekkelijke aanbieder van echte zorglandschappen, in de directe nabijheid van de stad. 1.3 Vernieuwend karakter (max. 350 woorden) Geef kernachtig aan wat het mogelijke project bijzonder kan maken, wat er vernieuwend aan is voor de stad op ruimtelijk, economisch, sociaal, ecologisch of andere vlakken, en op welke wijze het project een voorbeeldfunctie kan hebben voor andere steden. Welke kwaliteitsregisters denkt de stad met het project te willen opentrekken: integrale duurzaamheid (sociaal, ecologisch, economisch, ), coproductie (PPS, samen-werking met civiele maatschappij, communicatie, ), ruimtelijke planning en ontwerp,?

4 Aanvraagformulier conceptsubsidie 4 Schets bovendien de mogelijke synergieën die tussen de verschillende registers moeten/kunnen ontstaan. Het vernieuwende karakter situeert zich op volgende vlakken ; 1. De versterkende synergie die beoogd wordt tussen de drie sporen : ruimtelijk, maatschappelijk/sociaal en onderwijsvernieuwend. Het ruimtelijke moet de doelstellingen op de andere sporen ondersteunen en mogelijk maken. Door een innoverende landschapsontwikkeling en ruimtelijke invulling, waarbij nagegaan wordt : 1. hoe een ruimtelijke architectuur de aantrekkelijkheid van de campus kan verhogen voor zowel de permanente of occasionele gebruikers/bezoekers; 2. hoe deze architectuur de monocultuur van de campus actief kan wijzigen in een open dynamische site, door het toevoegen van functies en belevingsaspecten; 3. hoe de architectuur deze gehele campus kan optillen tot een raster in het stedelijke weefsel en 4. hoe de architectuur vernieuwende concepten in het onderwijsaanbod kunnen versnellen. 2. Het participatief karakter : de eigenaars en de verschillende (toekomstige) toe-eigenaars van de site zijn nodig bij deze conceptstudie. Het gaat dan over onderwijsinstellingen, leerkrachten, leerlingen, Genkenaren, omwonenden, politieke actoren, passanten,. Zij zijn zeer goed in staat om mogelijke functies en gedeelde gebruiken van zowel de private, publieke als semi-publieke binnen- en buitenruimtes te verkennen. Dit is een versterkende manier om het leerlandschap zo sterk mogelijk te connecteren met de omgeving en een hedendaags antwoord te bieden op de maatschappelijke uitdagingen, verwachtingen en stringente behoefte aan nieuwe onderwijsconcepten. 3. Het concept sluit aan en verdiept het idee van de rasterstad, dat op zich al vernieuwend is. Het verlaat het monocultureel benaderen van dit soort sites en campussen en zoekt het optillen ervan niet in cocooning, maar in het opentrekken, transparant maken en verbinden. 4. Het concept zoekt ook synergie met de inzichten van het concept Crime Prevention Through Environmental Design ( CPTED), als duurzame en proactieve benadering van de sociale veiligheid in de (semi-) plubieke ruimte. 5. Op deze wijze is de output allicht overdraagbaar naar andere steden en gemeenten, met soortgelijke problematieken en campussen, op welk onderwijs dit ook gesitueerd zou zijn. Onderzoeksvragen conceptstudie 1.4 Waarom een vraag naar conceptsubsidie? (max. 350 woorden) Waarom vraagt de stad een conceptsubsidie aan? Welke meerwaarde biedt een conceptsubsidie voor het mogelijke project? Waarom wil de stad de Vlaamse overheid (Team Stedenbeleid) in dit mogelijke project betrekken? Schets het impulskarakter van de conceptstudie. Op welke aspecten moet de conceptstudie zich focussen? De conceptsubsidie moet ons toelaten om, met begeleiding van een inspirerende en multidisciplinaire equipe van moderatoren, onderzoekers, ontwerpers en trendwatchers, dit concept van leerlandschap, participatief en dynamisch in te kleuren. Zoals de sportsite de mensen uitdaagt om te sporten, zoals C-Mine de mensen prikkelt in hun culturele interesses, zo moet deze campus dé mensen op tal van formele en informele manieren aanzetten tot leren, in de brede zin. De inhoudelijke onderwijsvernieuwingen die momenteel in de startblokken zitten, moeten door deze conceptontwikkeling versterkt en geïntegreerd kunnen worden. Dat vraagt bijzondere begeleiding en agogische arbeid. Onderwijsvernieuwing is geen simpele materie. Onderwijsvernieuwing in een vernieuwende leeromgeving, waarbij ook de buitenruimte een deel van het verhaal zijn, is dubbel zo moeilijk.

5 Aanvraagformulier conceptsubsidie 5 Anderzijds is de opportuniteit en het besef van urgentie nu aanwezig. Er kan een draagvlak gevonden worden om breed en out-of-the box te denken en te ontwerpen. De drie bewegingen, nl. : het intern innovatieproces binnen het onderwijs, het ontwerpen van een leerlandschap en een antwoord vinden op de samenlevingsuitdagingen in het gebied, dienen gelijktijdig in een begeleidings- en ontwerptraject uitgewerkt te kunnen worden. Hiervoor is specifieke en deskundige begeleiding noodzakelijk. Het is duidelijk dat dit concept alleen maar geslaagd is als het antwoorden biedt op de gestelde uitdagingen (ruimtelijk, maatschappelijk alsook in de onderwijsvernieuwing) en als het de site als kwalitatief waardevol en aantrekkelijk laat beleven. Daarnaast dient de ontwikkeling van deze campus zich in te schrijven in het verhaal van Genk Rasterstad; de campusladder waar Genkenaren naar school gaan en sporten; de verbinding met de zorg- en welzijnscampus, iets verder weg, maar functioneel en ruimtelijk gerelateerd; de Stiemerbeekvallei als landschappelijke corridor. Het zijn structuren die connecteren, die organisaties met elkaar doen communiceren, gezamenlijke initiatieven doen groeien en multifunctioneel gebruik van ruimte en infrastructuren mogelijk maken. Aangevuld met nieuwe functies op de campus die dit ondersteunen, met fysieke ingrepen die meer samenhang creëren, met moderne digitale toepassingen, met een gemeenschappelijke beeldkwaliteit en ingrepen in de publieke ruimte trachten we een groene, actuele en vernieuwende leercampus te realiseren die op stads- en regionaal niveau een unieke aantrekking kent. 2 Realiseerbaarheid van de conceptstudie 2.1 Projectorganisatie (max. 200 woorden) Beschrijf hoe de organisatie van de conceptstudie vorm gegeven zal worden en hoe de stad haar regierol ziet en concreet denkt waar te maken op het vlak van omkadering en ondersteuning. Schets de verschil-lende partners, inclusief projectontwikkelaars met eventueel eigen studiebureaus, die in het project zouden moeten betrokken worden en met welke inzet? Wat verwacht de stad op dit terrein van de conceptsubsidiëring? Het stadsbestuur zet in haar meerjarenplan intersectoraal denken om in horizontale stadsprojecten. Themamanagers volgen deze projecten op in het beleidsoverleg (college en managementteams). Naast het beleidsoverleg, installeerde het stadsbestuur ook een siteoverleg, waar de ontwikkelingen op de diverse stedelijke sites (bv. THOR, welzijnscampus, C-mine, la Biomista ) besproken worden. Sitemanagers zijn aangeduid. Het project van Leerlandschap/Campus van de toekomst wordt hieraan toegevoegd. Op het operationele niveau wordt een aparte projectgroep geïnstalleerd met alle betrokken stakeholders en betrokken stedelijke diensten. Een interne begeleidingsgroep wordt aangeduid, bestaande uit medewerkers van de sectoren sociale zaken (wijkontwikkeling, participatie en onderwijs), ruimte en strategisch stadsbeleid. Daarnaast zal er een specifiek participatietraject opgezet worden. Dit moet zowel intern als extern werken aan het ontwikkelen van een gemeenschappelijke taal die de drie uitdagingen samenbrengt. Het is hiermee een voorloper van participatietrajecten die ook verder in het traject noodzakelijk zijn. Ervaring leert dat bij ruimtelijke ingrepen het gebruikersperspectief maximaal moet ingebracht, wil men remediërend ingrijpen vermijden.

6 Aanvraagformulier conceptsubsidie 6 Met de onderwijsinstellingen wordt afgesproken hoe hun ontwikkelingen op vlak van onderwijsvernieuwing binnen de sociaaleconomische en multiculturele context van Genk, via een ondersteuningsstructuur kan versterkt worden. Er zullen geregeld debatten gevoerd worden met andere externe experten en voorbeelden in binnen- en buitenland bezocht worden. Het concept moet zijn vertaling krijgen in het volgende meerjarenplan. 2.2 Verloop van de conceptstudie (max. 350 woorden) Welke middelen zal de stad, naast de middelen vanuit de conceptsubsidie, extra inzetten? Hoe ziet de stad het verloop van de conceptstudie? Wat verwacht je van het multidisciplinaire team dat via de conceptsubsi-die zal worden ingezet? Geef een eerste fasering van het verloop van het mogelijke project waarbij je de conceptstudie een plaats geeft binnen de beoogde realisatietermijn. Er zijn momenteel geen specifieke middelen voorzien voor de ontwikkeling van de ruimte campus tot leerlandschap. De conceptsubsidie moet ons toelaten dit concept uit te werken en in te kleuren. Daarna, en zeker in functie van de volgende legislatuur, dienen stedelijke en private middelen voorzien te worden. Fragmentair staan er in het huidige meerjarenplan wel middelen om ingrepen gesitueerd binnen de ruime campus uit te voeren. In totaal gaat het voor 2016 over ongeveer euro aan ontwerp- en inrichtingskosten (oa. buurt- en ontmoetingsplaats de Richter, fietsstraat Reinpadstraat etc.) Het stadsbestuur wenst met deze conceptstudie: 1. Stakeholders samen te brengen en te verbinden als drijvende kracht van de ontwikkeling van een toekomstvisie voor Campus Bret. Doelstellingen: o Ambities, plannen en verwachtingen doorspreken en afstemmen; o Problematieken en (samenlevings)knelpunten in kaart brengen; o Een gemeenschappelijke taal ontwikkelen die de ruimtelijke, de maatschappelijke en de onderwijsvernieuwende uitdaging samenbrengt Dit bewust gebruikmakend van interne en externe, multidisciplinaire, insteken. 2. Bestaande vernieuwende concepten te verkennen, op de drie sporen: ruimtelijk, maatschappelijk en onderwijsvernieuwend. Doelstelling: de ontwikkeling van eigen visies versterken en vergenksen door reflectie op bestaande praktijken, met hoofdzakelijk aandacht voor: o omgaan met etnische, maar evenzeer kansarme versus kansrijke diversiteiten, en hoe deze verbinden; o inzetten op doortastende oriëntatietrajecten op maat in de basisgraad; o verkennen van multifunctioneel en duurzaam gebruik van de site als toonbeeld van stadsvernieuwing Deze inzichten vragen vervolgens toetsing aan verschillende doelpublieken van de site.

7 Aanvraagformulier conceptsubsidie 7 3. De verworven inzichten vertalen in hanteerbare concepten : binnen het onderwijs, naschools, in de (semi-) publieke ruimte, om te komen tot een globale en gedragen visie waarbij bruggen gebouwd worden tussen de verschillende nu nog losse onderdelen (voorzieningen, instellingen, ) in de brede campus. 4. Een strategisch ontwikkelingsplan voor het gebied te ontwikkelen in lijn met het overkoepelende rasterstadmodel met verbindingen naar de omliggende gebieden.

8 Aanvraagformulier conceptsubsidie 8 3 Contactgegevens voor het project Contactpersoon bij de stad Naam Paul Salmon Telefoon Functie directeur Sociale Zaken GSM Adres Stadsplein 1, 3600 GENK Fax paul.salmon@genk.be Politiek verantwoordelijke bij de stad Naam Wim Dries Telefoon Functie burgemeester GSM Adres Stadsplein 1, 3600 GENK Fax wim.dries@genk.be 4 Bijlagen Geef in onderstaande lijst aan welke bijlagen aan het dossier worden toegevoegd. Bijlage 1. Campus Bret in het Genkse Rasterstadmodel 2. Overzicht van de schoolbevolking van Campus Bret 3. Luchtfoto van Campus Bret Opmerking Bijlagen worden NIET meegestuurd naar de jury. Gelieve het aantal bijlagen te beperken. Voor grote beleidsdocumenten kunt u het best verwijzen naar de website van uw stad. 5 Praktische info Gelieve dit ingevulde formulier uiterlijk donderdag 31 maart 2016 elektronisch te versturen naar Thierry Goossens, accountmanager stadsprojecten van het team Stedenbeleid op het adres: thierry.goossens@kb.vlaanderen.be (tel. 02/ ). Gelieve ook gelijktijdig een door de burgemeester en secretaris ondertekende versie met alle bijlagen op te sturen naar volgend adres: Agentschap Binnenlands Bestuur, Team Stedenbeleid Boudewijngebouw, kamer 2C61 Boudewijnlaan Brussel