Hoorspel & filmmuziek Groep 3-4

Transcriptie

1 Hoorspel & filmmuziek Groep 3-4 Het Verhaal van Dronten

2 Les 1 De leerlingen worden zich bewuster van de geluiden in hun omgeving. Ze leren wat een hoorspel is en bedenken hoe je geluiden met je stem, lichaam of materialen uit de klas kunt nabootsen. Ze leren hoe het is om geluid te maken onder leiding van een dirigent en ervaren hoe het is om zelf de dirigent te zijn. Les 2 De leerlingen maken kennis met het verhaal dat groep 5/6 heeft geschreven. Ze bedenken welke geluiden er in het verhaal zitten en hoe deze nagebootst kunnen worden. Vervolgens wordt het hoorspel in elkaar gezet. Daarna wordt er passende filmmuziek gemaakt. Les 3 De klas repeteert het hoorspel onder leiding van de groepsleerkracht. Zo gaat het hoorspel steeds gestroomlijnder. Les 4 Het complete hoorspel wordt een keer geoefend en vervolgens opgenomen. Beleven Creëren Reflecteren Presenteren 54 De leerlingen leren beelden, taal, muziek, spel en beweging te gebruiken, om er gevoelens en ervaringen mee uit te drukken en om er mee te communiceren. 55 De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te reflecteren..

3 De leerlingen worden zich bewuster van de geluiden in hun omgeving. Ze leren wat een hoorspel is en bedenken hoe je geluiden met je stem, lichaam of materialen uit de klas kunt nabootsen. Ze leren hoe het is om geluid te maken onder leiding van een dirigent en ervaren hoe het is om zelf de dirigent te zijn. Wie: Groepsleerkracht Tijd: 45 minuten Benodigdheden: 20 geluidenkaartjes (bijlage 1) digibord Voorbereiding: bekijk de filmpjes klaar en zet deze eventueel klaar. Locatie: klaslokaal Concentratieoefening: Wat hoor je? Iedereen in de klas doet 30 seconden de ogen dicht en is zo stil mogelijk. Daarna vertel je elkaar wat je hebt gehoord. Het was stil, maar er was waarschijnlijk toch geluid. Bijvoorbeeld van buiten spelende kinderen, mensen op de gang, een ventilator of geschuif met stoelen. Leg uit wat een hoorspel is. Het is eigenlijk een film zonder beeld. Het leuke is dat je, anders bij een film, zelf de beelden bij de geluiden kunt bedenken door je eigen fantasie te gebruiken. Eventueel kun je nu een van de filmpjes onderaan deze lesbrief bekijken. Opdracht 1: Geluidenkaartjes Laat om de beurt een leerling één van de geluidenkaartjes trekken. Als het al lukt mag de leerling het geluid dat er op staat voorlezen. Hoe kun je dit geluid nabootsen? Probeer het eerst met je stem of lichaam, en dan als het geluid zich ervoor leent met materiaal uit de klas. Mogelijke spelvorm: Iemand trekt een kaartje en laat de klas niet zien welk geluid het is. De rest van de klas sluit de ogen en luistert hoe de leerling het geluid maakt en raadt het geluid. Tip: Sta even stil bij het verschil tussen de beschrijving van het geluid en het daadwerkelijke geluid. Bijvoorbeeld: bij tikkende klok zeg je niet tik tik tik, maar maak je op de een of andere manier een tikkend geluid. Dat klinkt veel realistischer.

4 Opdracht 2: Dirigentenspel Laat de klas tijdens het maken van een geluid kijken naar de dirigent (de leerkracht). Spreek een gebaar af voor: beginnen (hand open), stoppen (hand dicht), harder (hand omhoog) en zachter (hand omlaag). Lukt het om met de hele klas precies te gelijk te beginnen en te stoppen met het maken van het geluid? Kun je met de klas een spannend geluid maken dat langzaam steeds harder wordt? Kun je een geluid laten uitsterven? Vervolgens laat je één of meer leerlingen de dirigent spelen. Gaat het goed, dan kun je het moeilijker maken door de klas in twee groepen te verdelen met elk hun eigen dirigent of elk een eigen hand van dezelfde dirigent. Kun je een geluid aan de ene kant van de klas laten beginnen, steeds groter laten worden en aan de andere kant van de klas laten eindigen (denk aan een groep overvliegende vogels)? Opdracht 3: Reflectie - De geluiden uit jouw omgeving We hebben in deze les ervaren dat er altijd en overal geluid is. Laat de leerlingen hun oren goed openzetten wanneer ze aan het eind van de schooldag naar huis lopen. Zo horen ze bijvoorbeeld voetstappen, auto s, dieren, kerkklok, fietsen, spelende kinderen, de schoolbel etc. Welke geluiden komen de leerlingen allemaal tegen? En in welke volgorde? We komen hier in de volgende les op terug. Hieronder volgt een lijstje met filmpjes op Youtube over hoorspelen en geluidseffecten. Deze kun je eventueel met de klas bekijken zodat leerlingen ontdekken wat een hoorspel is. Trippel Trappel Geluidseffecten (2 min.) Hoe worden geluidseffecten van een tekenfilm gemaakt? Een heel leuk kijkje achter de schermen. Hoe worden hoorspelgeluiden gemaakt? (20 min.) Fragment uit het kinderprogramma 'Een brievenbus vol wetenswaardigheden' van de NTS uit 1959 waarin kinderen vragen insturen over bepaalde onderwerpen. Marjolein de Lange uit Loosduinen wil weten hoe geluiden van hoorspelen tot stand komen. Een beetje een traag filmpje maar heel interessant en met leuke praktijkvoorbeelden. (zie volgende pagina voor vervolg)

5 Bassie & Adriaan - Het hoorspel (5 min.) Bassie & Adriaan maken een hoorspel. Adriaan vertelt het verhaal en Bassie maakt de geluiden. André van Duin Hoorspel (13 min.) André van Duin verzorgt de geluiden van een hoorspel en dat gaat natuurlijk helemaal mis. Onderbroekenlol.

6 De leerlingen maken kennis met het verhaal dat groep 5/6 heeft geschreven. Ze bedenken welke geluiden er in het verhaal zitten en hoe deze nagebootst kunnen worden. Vervolgens wordt het hoorspel in elkaar gezet. Daarna wordt er passende filmmuziek gemaakt. Wie: Vakdocent Tijd: 45 minuten Benodigdheden: Het verhaal, geschreven door groep 5/6 Orff instrumenten Materialen uit de klas Voorbereiding: Lees alvast het verhaal door. Zet een aantal filmmuziekfragmenten klaar in Spotify of op YouTube Locatie: klaslokaal Bespreek met de klas wat ze in les 1 met de groepsleerkracht hebben gedaan. Welke geluiden hebben ze op hun tocht van school naar huis gehoord? (zie afsluiting les 1). Je kunt de geluiden laten horen en als opwarmer het hoorspel de reis naar school laten uitvoeren waarbij je alle geluiden achter elkaar zet. Opdracht 1: Geluiden Bespreek het belang van geluidseffecten bij een film. Deze maken het verhaal af en zorgen ervoor dat je het echt gelooft. Lees het verhaal dat groep 5/6 heeft geschreven voor en laat de kinderen vertellen welke geluiden ze gehoord hebben. Laat daarna de film zien en bedenk samen of er nog meer geluiden bij passen die niet uit de tekst naar voren komen. Maak een lijst van de geluiden op het digibord en bedenk met de klas hoe deze het beste gemaakt kunnen worden. NB. Afhankelijk van de leesvaardigheid van de leerlingen uit de klas kun je de lijst met geluiden ook maken met tekeningetjes. Nu lees je het verhaal voor en spreek je af wanneer welk geluid op welk moment gemaakt wordt. Je kunt het verhaal op deze manier een aantal keer doornemen zodat iedereen steeds beter weet wanneer hij/zij aan de beurt is. Laat de groepsleerkracht de taakverdeling van de geluiden noteren. Je kunt ook de groepsleerkracht het verhaal laten voorlezen.

7 Opdracht 2: Filmmuziek Bespreek met de groep het effect van filmmuziek. Deze kan een gevoel bij de kijker oproepen en de sfeer van de film versterken. Laat een aantal soundtrack fragmenten horen zonder de film erbij te vertonen en bespreek onder wat voor soort film de muziek zou passen. Mogelijke voorbeelden: Once Upon A Time In The West, Up, Titanic, Starwars, Amelie, The Lion King, The Lord Of The Rings, Jaws. Bedenk met de groep wat voor muziek er onder de stop-motion film zou passen. Bedenk eerst welke sfeer de muziek op zou moeten roepen (spannend, vrolijk, verdrietig, etc.) en vervolgens hoe de muziek zou moeten klinken. Gebruik Orff instrumenten om de muziek te maken en repeteer deze. NB: Je kunt ervoor kiezen om het onderdeel filmmuziek weg te laten, afhankelijk van de hoeveelheid tijd. Werk je met twee groepen 3-4, dan kun je de ene groep de sound-effects maken en met de andere groep de filmmuziek. Leg de klas uit hoe het vervolg eruitziet. Het hoorspel wordt de komende week onder leiding van de groepsleerkracht gerepeteerd. Vervolgens wordt het hoorspel en de muziek opgenomen in een studio in De Meerpaal of op de school. Opdracht 3: Fantasiegeluiden Een extra opdracht voor als er nog tijd is: laat de leerlingen geluiden bedenken bij niet-bestaande dingen of dieren. Bedenk eerst met elkaar hoe het er uit ziet, waar het voor is en dan hoe het klinkt. Reuzentjiftjaf Locomokipkanariefant Pleusje Conflexe trafknap Droeftoeter Fluxertje Druiskneuvel Drafklapper

8 De klas repeteert het hoorspel onder leiding van de groepsleerkracht. Zo gaat het hoorspel steeds gestroomlijnder. Wie: Tijd: Benodigdheden: Voorbereiding: Locatie: Groepsleerkracht 30 minuten Het verhaal op papier De taakverdeling op papier Orff instrumenten, materialen uit de klas Youtubelink van de animatiefilm zonder geluid. Zet de benodigdheden klaar. klaslokaal Oefen met de klas het hoorspel en de juiste volgorde van de geluiden, het liefst op verschillende momenten in de week. De film wordt afgespeeld, de groepsleerkracht leest het verhaal voor en de leerlingen maken de geluiden. Zijn er leerlingen die goed lezen, dan kun je hen ook een voorleestaak geven. Zorg ervoor dat er zo weinig mogelijk bijgeluiden zijn en laat de leerlingen daarvoor creatieve oplossingen bedenken. Bijvoorbeeld: leg een triangel op een handdoek wanneer je deze niet bespeelt. Maak een proefopname van het hoorspel met een telefoon of tablet en beluister deze met de hele klas. Wat ging er goed? Wat kon er beter? Repeteer het hoorspel daarna nogmaals met speciale aandacht voor de verbeterpunten. Let hierbij ook op de timing van het geluid ten opzichte van het beeld op de film. Zijn de kinderen tevreden over het eindresultaat? Wat ging er goed? Wat kon er beter? Wat denken ze dat de geluiden en eventueel de muziek toevoegen aan de film?

9 Het complete hoorspel wordt een keer geoefend en vervolgens opgenomen. Wie: Tijd: Benodigdheden: Voorbereiding: Locatie: Vakdocent 45 minuten Opname apparatuur (wordt geleverd door de vakdocent): MacBook met Garageband of Logic/Protools. Interface 2 speakers om het resultaat te beluisteren 2 richtmicrofoons en een voorleesmicrofoon Statieven en kabels Plopkap t.b.v. voorleesmicrofoon Stekkerblok Het verhaal op papier (2x) De taakverdeling op papier Orff instrumenten en andere materialen die er eventueel bedacht zijn om de geluiden te maken. beamer, digibord- of computerscherm om de film op te projecteren Richt de studio in en neem het verhaal door. Geluidsstudio van De Meerpaal of (speel)lokaal van de school. Heet de leerlingen welkom in de studio. Leg uit hoe een studio werkt en dat je voorzichtig moet omgaan met de apparatuur. Bespreek de procedure van het opnemen. Tegelijkertijd met het opnemen wordt de film afgespeeld. De timing is belangrijk. Repeteer het hoorspel een keer. Zorg dat de instrumenten op de juiste plek liggen ten opzichte van de microfoons en los eventuele problemen op. Neem het hoorspel maximaal 3 keer op. Na de derde keer wordt het meestal niet beter. Neem daarna de stukjes muziek apart op. Deze kun je later onder de film mixen. Beluister met de groep het eindresultaat. Bespreek welke take het beste is gelukt. Noteer het e- mailadres van de groepsleerkracht zodat je het eindresultaat kunt opsturen.

10 Bijlage 1: Geluidenkaartjes Zie volgende pagina s.

11 haan

12 goudvis

13 e-bike

14 applaus

15 paard

16 klok

17 insecten

18 gefluister

19 de zee

20 auto s

21 honden

22 katten

23 stratenmakers

24 vogels

25 wachten

26 stromend water

27 haardvuur

28 specht

29 wind

30 druppende kraan druppel

31 onweer en bliksem

32 hagelstenen

33 verliefde zucht

34 opluchting

35 mensen

36 auto s

37 regen

38 krakend hout

39 heks

40 kerkklok

41 kinderboerderij

42 poelifinario