o poliklinisch: route 32 begane grond. U mag plaatsnemen in de wachtkamer en hoeft

Transcriptie

1 Onderzoek dikke darm (coloscopie) Uw arts (de aanvrager van dit onderzoek), heeft voorgesteld om een coloscopie te doen. Op deze pagina leest u meer informatie over dit onderzoek, de voorbereiding en wat u na afloop kan verwachten. Om u zo goed mogelijk voor te bereiden op het onderzoek kunt u vooraf uitgenodigd worden op het verpleegkundig spreekuur. U krijgt dan uitleg over het onderzoek en er wordt een vragenlijst met u doorgelopen ter voorbereiding van het onderzoek. Lees de informatie door vóór u naar het spreekuur komt. Mocht u nog vragen hebben, dan kunt u deze tijdens het verpleegkundig spreekuur stellen. Onderzoekslocatie: O De Honte, Terneuzen o met dagopname: melden bij de dagverpleging scopieafdeling op afdeling B2 o poliklinisch: bij de scopieafdeling, route 48, u hoeft zich niet te melden. O Antonius, Oostburg o met dagopname: melden bij afdeling 2 o poliklinisch: route 32 begane grond. U mag plaatsnemen in de wachtkamer en hoeft zich niet te melden. Meenemen naar het onderzoek patiëntenkaart Wat is een coloscopie De medische term voor de dikke darm is colon. Scopie is van het Griekse woord kijken afgeleid. Bij een coloscopie kijkt de scopist (de arts die het onderzoek uitvoert) in uw endeldarm, dikke darm en eventueel een klein stukje van de dunne darm. Het onderzoek wordt uitgevoerd met een endoscoop, een flexibele slang met een doorsnede van 13 mm. De endoscoop wordt via de anus tot aan de dunne darm geschoven. Aan het uiteinde van de slang zitten een lampje en een camera. Er kunnen stukjes weefsel (biopten) worden weggenomen voor verder onderzoek. Dit is niet pijnlijk. Grotere ingrepen kunnen ook via de endoscoop gebeuren, o.a. verwijderen van poliepen en behandelen van bloedingen. De beelden die de camera maakt zijn te zien op een beeldscherm en er kunnen foto s gemaakt worden. Tijdens het onderzoek kunt u meekijken naar deze beelden. Van elk onderzoek wordt een schriftelijk verslag gemaakt wat naar uw behandelend arts wordt verstuurd. Gemiddeld duurt een coloscopie 30 minuten. Wanneer tijdens het onderzoek extra ingrepen worden uitgevoerd, dan duurt het onderzoek langer. Patiënten die medicijnen gebruiken Als u medicijnen gebruikt, dan is het belangrijk dat u dit van te voren met uw arts bespreekt. Deze kan u vertellen of u met deze medicijnen moet stoppen en vanaf wanneer. Bloed verdunnende medicijnen moeten soms voor het onderzoek worden gestopt. Patiënten met diabetes (suikerziekte). Het gebruik van insuline moet u overleggen met uw arts. Parkinsonpatiënten kunnen hun medicijnen (sinemet) gewoon innemen. Als u ijzertabletten gebruikt, is het noodzakelijk om deze ten minste één week voor het onderzoek tijdelijk te stoppen. Houd er rekening mee dat als u de anticonceptiepil slikt, deze door het laxeren niet voldoende bescherming meer biedt. Patiënten met een stoma

2 Voor mensen met een stoma verloopt het onderzoek en de voorbereiding soms anders dan in deze brochure staat. Uw arts/ stomaverpleegkundige zal u hierover informeren. De voorbereiding Een nauwkeurige inspectie is alleen mogelijk als de dikke darm goed schoon is. Hiervoor is het noodzakelijk dat u onze richtlijnen voor de voorbereiding goed opvolgt. 4 dagen voor het onderzoek begint u met een vezelarm dieet. Daarnaast krijgt u een recept voor Moviprep waarmee u 2 x 1 liter laxeerdrank kunt maken. De dag vóór het onderzoek en in de (vroege) ochtend op de dag van het onderzoek moet u dit drinken. Make-up, nagellak, gelnagels en piercings moet u verwijderen. Sieraden en waardevolle bezittingen kunt u het best thuislaten. Tijdens het onderzoek is het dragen van sieraden niet toegestaan. Het vezelarm dieet wat wel/niet Broodmaaltijden: beschuit en wit brood met margarine gewone (smeer)kaas, vleeswaren, hagelslag, chocolade, pasta, stroop, brood met zaden en of pitjes, geen volkorenbrood of ontbijtgranen pindakaas, jam met stukjes/pitjes Warme maaltijden: Gemixte of gezeefde soep/bouillon Aardappelen, witte rijst, spaghetti en macaroni Vlees, vis, kip en gekookte eieren Goed gaar gekookte bietjes, bloemkool, broccoli, wortelen en appelmoes Soep met stukjes groenten Volkoren en meergranen pasta, zilvervliesrijst Asperges, bleekselderij, kool, rauwkost, (snij/sperzie) bonen, prei, erwten, spinazie peulvruchten, maïs, champignons, tomaten, taugé, ui, knoflook Fruit en desserts Appel en peer geschild Pap, vla, kwark en yoghurt zonder stukjes fruit en/of pitjes Gedroogde vruchten en gedroogd fruit, noten Sinaasappel, grapefruit, mandarijn, ananas, kiwi en fruit met pitjes/vezels Pap, vla, kwark en yoghurt met stukjes fruit en/of pitjes

3 De dag vóór het onderzoek Volg de instructie op uit onze eigen folder zoals hieronder beschreven. (De uitleg van de bijsluiter van de apotheek wijkt af van onze instructies) De avond voor het onderzoek mag u nog een vloeibare avondmaaltijd gebruiken. Dit kan zijn: gezeefde of gemixte soep, yoghurt ( zonder stukjes fruit en/of pitjes), vla, Vanaf het moment dat u met de inname van Moviprep begint mag u niets meer eten tot na het onderzoek. Tussen 20:00 en 22:00 uur drinkt u 1 liter Moviprep. Het is noodzakelijk om daarbij minstens een 1 liter heldere drank te drinken. De volgende dranken (helder vloeibaar) zijn toegestaan: water, appelsap, limonadesiroop en thee. Geen koolzuurhoudende dranken en geen melkproducten! Enkele tips voor het drinken van de Moviprep: De Moviprep en de heldere drank kunt u afwisselend drinken. Drink het gekoeld. Doe er een scheutje limonadesiroop door. Gebruik tussendoor suikervrije kauwgom. Uw ontlasting zal steeds dunner worden en mogelijk krijgt u buikpijn en krampen. Het kan enige uren duren voor u reageert op het laxeermiddel. De reactie op het medicijn verschilt namelijk van persoon tot persoon. Uiteindelijk is het de bedoeling dat uw ontlasting waterdun (zonder stukjes/ brokjes) en vrijwel helder/ geel is. Dat is een teken dat uw darm goed schoon is. Het is van belang dat u alles opdrinkt. Als de darm niet goed schoon is kan het onderzoek mogelijk niet plaatsvinden of wordt het onderzoek eventueel stopgezet. De dag van het onderzoek De dag van het onderzoek mag u geen ontbijt nuttigen. Heeft u het onderzoek vóór uur: Tussen 5.00 uur tot 7.00 uur drinkt u weer 1 liter Moviprep + minstens 1 liter heldere drank. Het is echt van belang dat u alles opdrinkt. U mag nog heldere vloeistof naar keuze drinken tot twee uur voor het onderzoek. Heeft u het onderzoek tussen uur en uur: Tussen 6.00 uur tot 8.00 uur drinkt u weer 1 liter Moviprep + minstens 1 liter heldere drank. Het is echt van belang dat u alles opdrinkt. U mag nog heldere vloeistof naar keuze drinken tot twee uur voor het onderzoek. Heeft u het onderzoek na de middag: Tussen 8.00 tot uur drinkt u weer 1 liter Moviprep + minstens 1 liter heldere drank. Het is echt van belang dat u alles opdrinkt. U mag nog heldere vloeistof naar keuze drinken tot twee uur voor het onderzoek. Roesje Een coloscopie wordt doorgaans met een roesje gedaan, ook wel sedatie genoemd. Het roesje spreekt de arts van te voren met u af. Observatie op dagverpleging is nodig als het onderzoek met een roesje gebeurt. Dagverpleging reserveert hiervoor een bed. Op de dag van het onderzoek zelf kan men niet meer besluiten om een roesje te krijgen vanwege de beschikbaarheid van bedden en verpleegkundigen. Voor het roesje gebruiken we meestal Dormicum (midazolam) een rustgevend en slaap bevorderend medicijn. Door het roesje voelt u zich meer ontspannen en voelt u minder pijn en angst. Het effect van een roesje verschilt per persoon. Sommige mensen vallen in slaap, terwijl anderen alleen wat versuft zijn. U bent nog in staat om aanwijzingen van de scopist op te volgen en kunt zich bijvoorbeeld omdraaien als dat nodig is. Tijdens de coloscopie met roesje controleert een verpleegkundige uw bloeddruk, hartslag en ademhaling. Dit gebeurt met een knijper op één van uw vingers en een bloeddrukmeter. Een bijwerking van de medicatie die kan optreden is dat u slechter gaat doorademen (ademhalingsdepressie) met zuurstoftekort in het bloed als gevolg, waardoor zuurstoftoediening noodzakelijk is. De medicijnen beïnvloeden uw (rij)gedrag, daarom mag u de rest van de dag niet aan het verkeer deelnemen en

4 mag u geen belangrijke beslissingen nemen of gevaarlijk werk doen. Wanneer u sedatie heeft gekregen mag u niet alleen naar huis en is begeleiding nodig. Het onderzoek Met dagopname (met roesje) U meldt zich bij de afdeling dagverpleging van het ziekenhuis. Daar wordt u opgenomen en krijgt u een infuusnaaldje in de arm. Als u aan de beurt bent, wordt u op het bed naar de onderzoeksruimte gebracht, waar de arts en de verpleegkundige het onderzoek doen. Daar krijgt u het roesje toegediend. U moet op uw linkerzijde gaan liggen. Voor het onderzoek voelt de scopist met de vinger in de anus, waarna de endoscoop met behulp van glijmiddel naar binnen gebracht wordt en opgeschoven tot bij de dunne darm. Soms moet u van houding veranderen en wordt er door de verpleegkundige met de hand op uw buik geduwd; dit is nodig om de darmen te ondersteunen. Dit duwen kan als pijnlijk worden ervaren. De scopist blaast via de endoscoop CO2 in uw darm. De darm gaat daardoor wijd openstaan, zo is de darmwand goed zichtbaar voor de arts. De ingeblazen CO2 wordt grotendeels door de darm opgenomen. Toch is het mogelijk dat u tijdens en na het onderzoek wat krampen heeft en een wind moet laten. Dat is heel normaal bij dit onderzoek, u hoeft zich hier niet voor te schamen. Hou de winden vooral niet op. Door het ophouden kunt u meer last krijgen van krampen. Na het onderzoek wordt u terug naar de afdeling gebracht om even bij te komen. Bent u weer helemaal wakker en gaat alles goed, dan krijgt u wat te eten en kunt u naar huis. De verpleegkundige kan u vertellen hoe het onderzoek verlopen is en wat er gedaan is. In totaal duurt het onderzoek gemiddeld 2 uur (vanaf opname tot ontslag). Coloscopie zonder roesje U meldt zich bij de afdeling B2, kamer 8 (dagverpleging) van het ziekenhuis. Daar wordt u opgenomen en krijgt u een infuusnaaldje in de arm omdat we tijdens het onderzoek misschien medicatie geven. Dit is geen roesje. Als u aan de beurt bent, wordt u op het bed naar de onderzoeksruimte gebracht. Daar doen de arts en de verpleegkundige het onderzoek. Het onderzoek verloopt hetzelfde als hierboven omschreven. Omdat u geen medicatie gekregen heeft die de rijvaardigheid kan beïnvloeden, mag u gelijk na het onderzoek naar huis. Doet het onderzoek pijn? Pijnbeleving is voor iedereen anders. Als u zich tijdens het onderzoek kunt ontspannen, dan is het onderzoek beter te verdragen. Het inbrengen en het opschuiven van de endoscoop gaat dan makkelijker. Als u een roesje hebt gekregen, dan merkt u meestal weinig van het onderzoek. Indien nodig wordt er extra pijnstilling gegeven via het infuusnaaldje. Na het onderzoek U mag in principe weer alles eten en drinken. Het is verstandig om het op de dag van het onderzoek verder rustig aan te doen. De eerste tijd na het onderzoek kunt u last hebben van buikpijn, darmkrampen, een opgeblazen gevoel en winderigheid. Dit is normaal en wordt meestal veroorzaakt door de ingeblazen lucht. Het is belangrijk dat u die lucht snel kwijtraakt. Dit doet u door winden te laten. De pijn is dan vaak snel weer weg. Als uw arts een poliep of een stukje weefsel heeft weggehaald, dan kunt u wat bloed verliezen. De verpleegkundige van de afdeling zal u instructies geven waar u dan op moet letten als u terug thuis bent. Normaal gesproken verminderen en verdwijnen bovengenoemde klachten binnen enkele dagen. Als het bloedverlies langer aanhoudt, de bloeding heviger wordt, de pijn toeneemt bij koorts of bij twijfel altijd contact opnemen met uw huisarts of de HAP. De uitslag van het onderzoek Wanneer tijdens het onderzoek stukjes weefsel (poliepen/ biopten) zijn weggenomen, worden deze opgestuurd naar het pathologisch laboratorium. De uitslag is na 1 week bekend bij uw arts.

5 Complicaties Complicaties bij een coloscopie komen zelden voor. Wanneer één of meerdere poliepen tijdens het onderzoek worden verwijderd, neemt het risico van de ingreep iets toe. Er is dan een kans dat er een nabloeding ontstaat. Deze stopt meestal vanzelf maar een opname in het ziekenhuis kan noodzakelijk zijn. Het komt zelden voor dat er na verwijdering van de poliep een gaatje in de darm ontstaat (perforatie). Hiervoor moet dan eventueel endoscopisch of operatief worden ingegrepen. De kans op complicaties is kleiner naarmate de darm schoner is. Dit benadrukt nogmaals het belang van een goede voorbereiding. Bij aanhoudende pijn na het onderzoek moet u contact zoeken met uw arts. Vragen over uw onderzoek? U kunt van maandag tot en met vrijdag van 08:30-16:30 uur contact opnemen met onze afdeling via telefoonnummer: Als u uw vraag per stuurt naar scopieafdeling@zzv.nl dan krijgt u binnen twee werkdagen antwoord. Uw afspraak verzetten? Voor het verzetten of afzeggen van uw afspraak kunt u bellen met één van de secretaresses van de interne/ MDL poli. Secr. Dr. Vandebosch tel: Secr. Dr. Otte tel: Secr. Dr. Van der Knaap tel: Heeft u dringende vragen die niet kunnen wachten, dan kunt u contact opnemen met uw behandelend arts.