Colonoscopie ten behoeve van het bevolkingsonderzoek darmkanker

Transcriptie

1 In deze folder wordt beschreven wat een colonoscopie is en leest u over de gang van zaken bij het onderzoek. U heeft een afspraak voor een colonoscopie op (dag) (datum) (uur) Waar vindt het onderzoek plaats Het onderzoek vindt plaats in het Erasmus MC. Wanneer u voor de eerste keer in het Erasmus MC komt of uw naam-, adres- en/of verzekeringsgegevens zijn gewijzigd, wilt u zich dan een half uur vóór het onderzoek melden bij de Inschrijving bij Ingang 2 om u in te laten schrijven. Vergeet niet uw legitimatiebewijs, verzekeringspasje en de envelop met de afspraak mee te nemen. Daarna kunt u zich melden op de afdeling MDL-endoscopie, gebouw H-midden, 3e etage (H3-Midden). De afdeling is bereikbaar via de liften gebouw H-Noord (volgt u de bewegwijzering). U kunt zich daarna melden bij de balie van de MDL-Endoscopie, ruimte H-358. Wat is een colonoscopie Een colonoscopie is een onderzoek van de hele dikke darm en indien nodig het laatste stukje van de dunne darm. Bij het onderzoek bekijkt een arts de binnenkant van de darmen om er achter te komen wat de oorzaak van uw klachten kan zijn. Het onderzoek gebeurt met een buigzame kijker, een endoscoop. Deze endoscoop wordt via de anus en endeldarm ingebracht. Op deze manier kunnen ontstekingen, poliepen, bloedingen of gezwellen worden opgespoord. Colonoscopie ten behoeve van het bevolkingsonderzoek darmkanker

2 Bepaalde kleine ingrepen kunnen worden uitgevoerd door instrumenten door het werkkanaal van de scoop te schuiven. Zo kunnen stukjes weefsel voor onderzoek worden weggenomen (biopsie) en poliepen verwijderd of bepaalde afwijkingen worden weggebrand. Deze ingrepen zijn niet pijnlijk. Tijdens het onderzoek kunnen foto's en videoopnames worden gemaakt zodat de beelden na het onderzoek nog bekeken kunnen worden. Voorbereiding Een week voor de colonoscopie: IJzertabletten Een week voor het onderzoek moet u stoppen met het gebruik van ijzertabletten. Deze middelen geven de darm een zwarte kleur, waardoor de afbeeldingen onduidelijk worden. Na het onderzoek kunt u ze weer gebruiken. Bloedverdunners Wanneer u bloedverdunnende medicijnen slikt (bijvoorbeeld Ascal, Sintrom, Acenocoumarol of Marcoumar), zal uw behandelend arts met u overleggen of het noodzakelijk is hiermee te stoppen. Maag- of darmfoto s Een week voor het onderzoek mogen geen maag- of darmfoto's worden gemaakt. Roesje Het onderzoek gebeurt met een roesje (sedatie). In verband met de verdere uitwerking van het slaapmiddel mag u niet zelf aan het verkeer deelnemen. Dat wil zeggen geen auto, bromfiets, fiets of scootmobiel besturen. Ook mag u niet alleen met het openbaar vervoer of met een taxi naar huis. Neemt u daarom altijd iemand mee naar het onderzoek. 2

3 Voorbereiding met Eziclen Om de darm goed te kunnen beoordelen, moet de darm schoon en leeg zijn. Wanneer de darm goed leeg en schoon is, zal het onderzoek veelal vlot verlopen en heeft de arts van binnen goed zicht zodat hij het darmslijmvlies (binnenkant van de darm) grondig kan onderzoeken. Daarvoor is een goede voorbereiding noodzakelijk. U krijgt hiervoor Eziclen, een laxeermiddel dat ervoor zorgt dat uw ontlasting helder, doorzichtig vloeibaar wordt. Instructies voor gebruik staan vermeld op bladzijde 5 t/m 8 van deze folder. Houdt u zich zorgvuldig aan deze instructies. Het onderzoek U krijgt een infuusnaaldje in de arm waardoor het slaapmiddel en de pijnstilling worden toegediend. Verder krijgt u bloeddrukband om uw bovenarm en een knijpertje op één van de vingers waardoor tijdens het onderzoek uw bloeddruk, hartslag en het zuurstofgehalte van het bloed afgelezen kan worden (u mag geen nagellak gebruiken; dit kan de uitslag beïnvloeden). U ligt met opgetrokken knieën. De scoop wordt via de anus ingebracht en telkens een stukje opgeschoven totdat het einde van de dikke darm is bereikt. Daarna gaat de scoop langzaam terug en kan de arts uw darm goed bekijken. Via de scoop kan lucht worden ingeblazen om de darmwand beter te kunnen bekijken. Soms is het nodig van houding te veranderen of, in verband met bochten in de darm, op uw buik te duwen. Hierdoor kunt u een krampend gevoel in uw buik krijgen. Zegt u dit gerust tegen de arts. Het onderzoek duurt ongeveer 45 minuten, afhankelijk van eventuele ingrepen. U bent 2 à 2,5 uur in het ziekenhuis voor het onderzoek en de nacontrole. Na het onderzoek Na het onderzoek blijft u minimaal één uur op de afdeling, zodat het slaapmiddel zoveel mogelijk kan uitwerken. Hierna mag u weer gewoon eten en drinken. Eventuele bij- of nawerkingen De eerste tijd na het onderzoek kunt u last hebben van buikpijn, darmkrampen, een opgeblazen gevoel en winderigheid. Dit is normaal en wordt meestal veroorzaakt door de ingeblazen lucht. Het is belangrijk dat u die lucht snel kwijtraakt. Dit doet u door winden te laten. De pijn gaat dan vaak snel weer weg. Het kan zijn dat u nog wat suffig bent, omdat het slaapmiddel nog niet is uitgewerkt. Een enkele keer kan diarree optreden. Daarom raden wij u aan extra ondergoed en/of incontinentiemateriaal mee te nemen. 3

4 Als bij u poliepen of biopten (stukjes weefsel) zijn verwijderd, kan het zijn dat u wat bloed bij de ontlasting verliest de eerste twaalf uur. Complicaties Complicaties komen niet vaak voor bij een colonoscopie. De kans op een complicatie neemt toe als de arts tijdens het onderzoek een ingreep uitvoert. De meest voorkomende complicatie is een bloeding. Een andere complicatie is een darmperforatie. Dit is een gaatje of scheurtje in de wand van de darm. Dit kan vaak met een scopie behandeld worden. Wanneer moet u contact met ons opnemen Mochten er na de endoscopie complicaties optreden, dan dient u dit te melden in het Erasmus MC. Neem direct contact met ons op als u: - Veel bloed verliest: dit kan spontaan bloedverlies zijn of bloed dat loskomt bij de ontlasting. - Zwarte ontlasting heeft. - Aanhoudende hevige pijn heeft. U kunt direct contact opnemen met de dienstdoende Maag-, Darm en Leverarts van het Erasmus MC. Deze is bereikbaar via telefoonnummer (010) Dit nummer is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar. De uitslag Na afloop van het onderzoek geeft de arts zijn voorlopige indruk. Als er weefsel bij u is afgenomen, duurt het ongeveer 5 werkdagen tot de uitslag van het onderzoek bekend is. Het kan zijn dat verder onderzoek of behandeling wordt geadviseerd. Uw eigen arts zal met u bespreken wat de verdere gang van zaken is. Klachten Alle medewerkers van de afdelingen doen hun best om uw behandeling zo voorspoedig en prettig mogelijk te laten verlopen. Toch zijn wij ons ervan bewust dat er situaties kunnen ontstaan waarover u minder tevreden over bent. Het Erasmus MC kent een officiële klachtenregeling. Heeft u een klacht, dan kunt u een brief schrijven naar de klachtencommissie van het Erasmus MC of gebruik maken van het klachtenformulier. Dit formulier kunt u vinden op of in de folder Klachtenopvang voor patiënten en bezoekers te verkrijgen bij de receptie in het Erasmus MC. 4 Vragen Mocht u na het lezen nog vragen hebben, belt u dan gerust naar de afdeling MDL, telefoonnummer (010) , bereikbaar van maandag t/m vrijdag van uur.

5 Voorbereiding met Eziclen Recept voor apotheek U heeft een recept gekregen voor Eziclen. U kunt dit recept inleveren bij de apotheek. Het Eziclen-pakket bestaat uit twee flesjes met vloeistof en een beker. Eziclen Eziclen is een laxeermiddel dat wordt gebruikt om de darmen schoon en leeg te maken. Eziclen heeft een zoute smaak en bevat geen suiker. Iedere verpakking Eziclen bevat twee flesjes en een maatbeker. U dient in totaal 2 flesjes Eziclen, afhankelijk van elkaar, in de maatbeker aan te vullen met water tot aan de vullijn. De tussentijd tussen het innemen van de eerste dosis (flesje 1) en de tweede dosis (flesje 2) bedraagt ongeveer 10/12 uur. Voorbereiding thuis Wij adviseren u de dag van het onderzoek vrij te nemen van uw werk. Wij vragen u, om 2 dagen voor het onderzoek geen vruchten, brood, crackers en dergelijke met pitten en zaadjes te eten. Deze blijven namelijk nog dagen in de darm zitten en verstoppen zo de endoscoop. Wat mag u gedurende 2-3 dagen voorafgaand aan de colonoscopie NIET eten: - Volkoren graanproducten zoals: brood met zaden en volkorenbrood, volkoren en meer granen pasta en zilvervliesrijst. - Vezelige groenten zoals: asperges, bleekselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten, peulvruchten, taugé, mais, champignons, tomaten, ui, knoflook, spinazie, andijvie, paprika of rauwkost. - Bepaalde fruitsoorten zoals: sinaasappel, grapefruit, mandarijnen, kiwi s, bramen, druiven, aardbeien en gedroogde vruchten. - Noten en pinda s Wat mag u gedurende 2-3 dagen voorafgaand aan de colonoscopie WEL eten: - Broodmaaltijden zoals: beschuit, wit of licht bruinbrood met margarine of boter. Magere vleeswaren, gekookt ei, hagelslag, chocoladepasta, honing, stroop en jam zonder pitjes. - Fruit zoals: zacht, rijp fruit of fruitconserven zonder pitjes, vezels of schil. Appelmoes, vruchtenmoes. - Warme maaltijd zoals: soep met stukjes vlees, vermicelli en/of soepballetjes (geen groenten). Aardappelen, witte rijst, pasta, macaroni, licht gebraden mager vlees, vis of kip (zonder vel). Gaar gekookte groenten, zoals: jonge bietjes, bloemkool, broccoli en worteltjes. - Desserts: vla, pudding, kwark of yoghurt. 5

6 6

7 Hoe dient u Eziclen te gebruiken 1 dosis bestaat uit onderstaande 4 stappen. Deze herhaalt u na 10 à 12 uur zoals aangegeven in het toedieningsschema. In totaal drinkt u dus minimaal 3 liter (2 x 0,5 liter Eziclen oplossing + 2 x 1 liter water of heldere drank) Belangrijk: sla stap 1 en 2 nooit over. Drink de vloeistof uit de bruine flacon nooit onverdund op. De inhoud van 1 flacon Eziclen dient in de bijgeleverde beker gegoten te worden. Vervolgens vult u de beker aan met water tot aan de vullijn (dat wil zeggen ongeveer 0,5 liter) Drink deze oplossing vervolgens verspreid over 1 uur op. Dus niet snel in één keer opdrinken. Tenslotte drinkt u in de volgende twee uur 2 tot aan de vullijn gevulde bekers (dus in totaal 1 liter) met dranken uit de afbeelding op bladzijde 6. Tips: Drink de oplossing die u krijgt door de flacon met Eziclen en water te vermengen langzaam op. U kunt dit het beste verdelen over een uur door kleine slokjes te nemen. Te snel drinken kan leiden tot misselijkheid. Ook kan worden aangeraden om de oplossing koud te drinken met behulp van een rietje. 7

8 Toedieningsschema Tijdstip onderzoek Dag vóór het onderzoek Dag van het onderzoek Tussen en uur Er mag een licht ontbijt gegeten worden. Daarna mogen alleen nog maar heldere vloeistoffen worden gedronken zoals vermeld in de afbeelding op bladzijde Erasmus MC - Patiëntencommunicatie - 10/17 Aan de inhoud van deze folder kunnen geen rechten worden ontleend uur: 1e dosis uur: 2e dosis Tussen en uur Er mag een licht ontbijt gegeten worden. Daarna mogen alleen nog maar heldere vloeistoffen worden gedronken zoals vermeld in de afbeelding op bladzijde uur: 1e dosis uur: 2e dosis Tussen en uur Er mag een licht ontbijt gegeten worden. Daarna mogen alleen nog maar heldere vloeistoffen worden gedronken zoals vermeld in de afbeelding op bladzijde uur: 1e dosis uur: 2e dosis Tussen en uur Er mag een licht ontbijt gegeten worden. Daarna mogen alleen nog maar heldere vloeistoffen worden gedronken zoals vermeld in de afbeelding op bladzijde uur: 1e dosis uur: 2e dosis