Inwendig onderzoek van de dikke darm

Transcriptie

1 Inwendig onderzoek van de dikke darm Coloscopie (voorbereiding met Moviprep en Bisacodyl) Inleiding U komt binnenkort naar de endoscopieafdeling van het MCL voor een onderzoek van de dikke darm. Uw behandelend arts heeft met u besproken waarom dit onderzoek bij u gedaan wordt. In deze folder kunt u lezen hoe het onderzoek verloopt. Als u na het lezen van de folder vragen heeft, dan kunt u deze stellen aan uw behandelend arts, de medewerkers van de polikliniek of de verpleegkundige van de endoscopieafdeling. Wat houdt het onderzoek in Bij een coloscopie bekijkt de arts de binnenkant van uw dikke darm en eventueel ook het laatste deel van uw dunne darm. De arts gebruikt hierbij een endoscoop. Dit is een flexibele slang waarmee organen van binnen bekeken kunnen worden. Met de endoscoop kan de arts ontstekingen, zweertjes, bloedingen of gezwellen opsporen. Ook kan de arts via de scoop stukjes weefsel wegnemen voor onderzoek. Voorbereiding voor het onderzoek Als u antistollingsmiddelen gebruikt, overleg dan met uw behandelend arts of u tijdelijk moet stoppen met het gebruik daarvan. Als u ijzertabletten gebruikt, dan kunt u daar het beste een week voor het onderzoek tijdelijk mee stoppen. Deze tabletten kleuren de binnenkant van de darmen zwart. Daardoor zijn eventuele afwijkingen minder goed te beoordelen. Als u diabetes (suikerziekte) hebt of als u vanwege andere gezondheidsproblemen s ochtends medicijnen moet gebruiken, overleg dan ook met uw behandelend arts. Verder moeten uw darmen leeg zijn voor het onderzoek. Om dit te bereiken mag u vanaf een bepaald moment niets meer eten of drinken. Daarnaast moet u een middel gebruiken dat de darmen schoonspoelt (Moviprep en Bisacodyl). U kunt dit op recept halen bij uw apotheek. In overleg met uw behandelend arts kan eventueel gekozen worden voor een andere voorbereiding. Let op! Door het laxeren is de anticonceptiepil niet meer betrouwbaar. Stop drie dagen voor het onderzoek met het eten van: grof volkorenbrood, volkoren rijst, paprika s, uien, bietjes, prei, tomaten, vijgen, kiwi s, druivenpitjes, appelpitjes en dergelijke. Deze pitjes/zaden kunnen namelijk de coloscoop verstoppen. Instructies bij het dieet en het laxeren Het klaarmaken en innemen van de Bisacodyl en Moviprep : Twee dagen voor het onderzoek neemt u s avonds 2 tabletten Bisacodyl. De dag voor het onderzoek start u in de middag met het drinken van Moviprep. Moviprep bestaat uit twee verpakkingen. In iedere verpakking zit een zakje A en B, beide gevuld met poeder. Open één doorzichtige folie en neem er een zakje A en een zakje B uit. Leeg de zakjes A en B in een lege kan en voeg een liter koud kraanwater of mineraalwater zonder koolzuur toe. Roer de oplossing tot het poeder geheel is opgelost, dit kan vijf minuten duren. 1

2 Drink de drank binnen een tot twee uur op. Drink bijvoorbeeld elke tien minuten een glas leeg tot de kan leeg is. Tip: drink Moviprep met een rietje, zodat de drank wat verder in de mond komt en u minder proeft. Gebruik suikervrije kauwgom tussendoor. De dag van het onderzoek herhaalt u deze stappen (zie ook de instructies). In totaal drinkt u dus minimaal 4 liter (twee maal 1 liter Moviprep en twee maal een liter heldere drank. Voor het slagen van het darmonderzoek is het belangrijk dat u naast de 2 liter Moviprep ten minste 1 liter aan heldere dranken drinkt. Meer drinken is geen probleem. Dat voorkomt klachten als misselijkheid, overgeven en hoofdpijn. Welke dranken kunt u wel drinken en welke niet? U mag heldere dranken drinken, zoals water, heldere bouillon, thee zonder melk, limonade of heldere/gezeefde vruchtensappendrinken. U mag geen koolzuurhoudende dranken, melk, koffie, zwarte thee, rode vruchtensappen, troebele vruchtensappen (zoals sinaasappelsap met vruchtvlees) en alcohol gebruiken. Wat mag u wel eten en wat niet? Om uw darm zo schoon mogelijk te krijgen, moet u 72 uur voorafgaand aan het onderzoek een vezelarm dieet volgen. Wat mag u niet eten: Volkoren graanproducten, zoals brood met zaden, volkorenbrood. Volkoren- en meergranenpasta en zilvervliesrijst. Groenten: asperges, bleekselderij, knolselderij, zuurkool, snijbonen, sperziebonen, prei, doperwten, peulvruchten, taugé, maïs, champignons, tomaten, ui, knoflook, spinazie, andijvie, paprika en rauwkost. Fruit: sinaasappel, kiwi, grapefruit, mandarijn, bramen, druiven, aardbeien en gedroogde vruchten. Wat mag u wel eten: Beschuit, wit- of bruinbrood met margarine of boter. Magere vleeswaren, gekookt ei, hagelslag, chocopasta, honing, stroop en jam zonder pitjes. Groenten: gaar gekookt zoals bieten, bloemkool, broccoli, worteltjes. Overige maaltijd: bouillon met stukjes vlees, vermicelli en/of soepballetjes (geen groenten), aardappelen, witte rijst, pasta, macaroni, licht gebraden mager vlees, vis of kip (zonder vel). Dessert: vla, pudding, kwark en yoghurt. Instructies als u het onderzoek in de ochtend heeft U begint met de voorbereiding twee dagen vóór het onderzoek: De 2 tabletten Bisacodyl neemt u s avonds in, na het eten. 2

3 U gaat verder met de voorbereiding de dag vóór het onderzoek vanaf lunchtijd: Tussen uur gebruikt u de lunch. Vanaf uur mag u niet meer eten of roken tot na het onderzoek. Wel mag u tot 2 uur voor het onderzoek nog heldere dranken drinken. Om uur maakt u de eerste liter Moviprep -drank klaar. U drinkt elke 10 minuten een glas Moviprep -drank totdat het op is. Sneller mag ook. Bij de liter Moviprep drank drinkt u minimaal één liter heldere drank. Heldere drank mag ook na uur worden gedronken. Het laxeermiddel zal ongeveer 1 à 2 uur na het innemen gaan werken. Het is verstandig om vanaf die tijd in de buurt van het toilet te blijven. De dag van het onderzoek Maak vier uur voor het onderzoek de tweede liter Moviprep -drank klaar en minimaal één liter heldere drank. Drink elke tien minuten (of sneller) een glas tot de Moviprep -drank en de liter heldere drank op is. U bent dan ongeveer een uur later klaar. Eventuele noodzakelijke medicijnen kunt u daarna innemen. In totaal drinkt u dus minimaal 4 liter (twee maal 1 liter Moviprep -drank en twee maal 1 liter heldere drank. Instructies als u het onderzoek in de middag heeft, na uur U begint met de voorbereiding twee dagen vóór het onderzoek: De 2 tabletten Bisacodyl neemt u s avonds in, na het eten. U gaat verder met de voorbereiding één dag voor het onderzoek vanaf uur: Tussen uur gebruikt u een lichte maaltijd of een vloeibare maaltijd, bijvoorbeeld witbrood, beschuit of cracker met brood en jam. Vanaf uur mag u niet meer eten of roken tot na het onderzoek. Wel mag u tot 2 uur voor het onderzoek nog een heldere drank drinken. Om uur maakt u de eerste liter Moviprep -drank klaar. U drinkt elke 10 minuten een glas Moviprep -drank totdat het op is. Sneller mag ook. Bij de liter Moviprep drank drinkt u minimaal één liter heldere drank. Heldere drank mag ook na uur worden gedronken. Het laxeermiddel zal ongeveer één à twee uur na het innemen gaan werken. Het is verstandig om vanaf die tijd in de buurt van het toilet te blijven. De dag van het onderzoek: De volgende ochtend maakt u om 9.00 uur de tweede liter Moviprep -drank klaar en minimaal één liter heldere drank. U drinkt elke 10 minuten (of sneller) een glas tot de Moviprep -drank en de liter heldere drank op is. U bent dan ongeveer een uur later klaar. Eventuele noodzakelijke medicijnen kunt u daarna innemen. In totaal drinkt u dus minimaal 4 liter (twee maal 1 liter Moviprep -drank en twee maal 1 liter heldere drank. 3

4 Tip: U moet vanaf het moment dat u Moviprep gaat gebruiken tot aan het onderzoek minimaal 1 liter heldere drank drinken. Streep in onderstaande tekening elk glas dat u gedronken hebt door. Welke klachten kunt u krijgen door het drinken van Moviprep Misselijkheid Braken Darmkrampen Opgeblazen gevoel Hoofdpijn/licht gevoel in het hoofd. Dit kan voorkomen, zodra u begint met het drinken van Moviprep. U kunt het beste rustig afwachten, de klachten gaan gedurende het drinken vanzelf over. Door het laxeermiddel wordt uw ontlasting steeds dunner. Op een gegeven moment is het net water. Omdat u vaak naar het toilet moet, kan uw anus geïrriteerd raken. Smeer deze niet in met vaseline. Dit is schadelijk voor de endoscoop. Bij hoofdpijn mag u een pijnstiller nemen (paracetamol). Bij flauwte mag u tabletjes druivensuiker/dextrose nemen. Dit mag tot vlak voor het onderzoek. Tot slot kunt u door het laxeren moeite hebben met (in)slapen. Wanneer weet u dat de Moviprep goed heeft gewerkt? De Moviprep heeft goed gewerkt wanneer uw ontlasting lichtgeel, waterig en helder is. U dient 3 liter heldere drank op te drinken, ook al is uw ontlasting al lichtgeel, waterig en helder. Is uw ontlasting niet lichtgeel, waterig en helder, neem dan contact op met de endoscopie-afdeling, Meenemen naar het ziekenhuis Het is prettig om schoon ondergoed mee te nemen naar het ziekenhuis. Dit omdat ongelukjes voor of na het onderzoek kunnen voorkomen. Wij adviseren u voordat u naar het ziekenhuis gaat ervoor te zorgen dat iemand u na het onderzoek naar huis brengt. U kunt na het onderzoek namelijk last krijgen van buikkrampen. Ook wordt voor of tijdens het onderzoek soms een verdovend middel gebruikt, waardoor u niet zelf mag autorijden. Zie folder Lichte tot matige sedatie tijdens een onderzoek op de endoscopieafdeling. Gang van zaken voor het onderzoek U meldt zich op de afgesproken tijd bij de endoscopieafdeling (route 55 in het MCL, route 25 in MCL Harlingen). Een van de endoscopieverpleegkundigen brengt u naar de rustruimte van de endoscopieafdeling. Hier krijgt u een infuusnaaldje ingebracht, zodat zo nodig medicijnen kunnen worden toegediend tijdens het onderzoek. Zodra u aan de beurt bent, wordt u vanuit de rustruimte naar de onderzoekskamer gebracht. 4

5 Gang van zaken tijdens het onderzoek De arts die het onderzoek uitvoert schuift de endoscoop stukje voor stukje via de anus in de darm. Dit kan een drukkend, krampend gevoel veroorzaken dat soms onaangenaam of pijnlijk is. De beelden van de binnenzijde van de darm (het slijmvlies) verschijnen op een monitor. Om de darmwand goed te kunnen inspecteren zal de arts tijdens het onderzoek wat lucht in de darm blazen. Dit kan kramp veroorzaken en mogelijk moet u ook winden laten. Dit is volkomen normaal, houd de winden niet op, want dit verergert de kramp alleen maar. Soms neemt de arts bij dit onderzoek ook stukjes weefsel ( biopten ) weg voor nader onderzoek. Om dit te kunnen doen maakt hij gebruik van een dun instrumentje dat hij via de scoop naar binnen brengt. Het nemen van biopten is niet pijnlijk. Bij het onderzoek kan een verdovend (en een pijnstillend) middel gegeven worden via een infuusnaaldje in de arm. Dit is nodig wanneer het te verwachten is dat het onderzoek bij u pijnlijk zal zijn. Zie ook de folder Lichte tot matige sedatie tijdens een onderzoek op de endoscopieafdeling. Het onderzoek duurt ongeveer 15 tot 30 minuten. Na het onderzoek Na het onderzoek wordt u weer teruggebracht naar de rustruimte (MCL) of het daghospitaal (MCL Harlingen). De verpleegkundige vertelt u wanneer u weer mag eten en drinken. U zult nog enige tijd last houden van wat buikpijn, meestal als gevolg van de ingeblazen lucht. Hoe sneller u de lucht kwijt, bent hoe eerder de pijn afneemt. Risico s van het onderzoek Een coloscopie is een veilige onderzoeksmethode. Toch kan er een complicatie optreden: een enkele keer kan tijdens het onderzoek een scheurtje in de darmwand komen. Als dit gebeurt krijgt u buikpijn en later koorts. Mensen bij wie de darmwand ernstig ontstoken of vernauwd is of bij wie de darm veel uitstulpingen vertoont, lopen iets meer risico. Als er weefsel is weggenomen kunt u na het onderzoek last hebben van een beetje bloedverlies via de anus. Wanneer moet u een arts waarschuwen Er zijn situaties waarin u meteen contact moet opnemen met uw behandelend arts of met de dienstdoende arts, namelijk: Als de bloedingen ernstiger worden en als u meer bloed verliest dan ongeveer een theekopje vol. Als de buikpijn steeds erger wordt in plaats van minder en/of als u koorts krijgt. Deze problemen kunnen tussen de één en veertien dagen na het onderzoek nog optreden. Overdag kunt u contact opnemen met de afdeling endoscopie van het MCL, telefoonnummer s Avonds en in het weekend belt u met de dienstdoende huisarts of huisartsenpost. De uitslag De uitslag van het onderzoek is één tot twee weken na het onderzoek bekend. De uitslag hoort u van uw behandelend arts. 5

6 Uw afspraak: Wij verwachten u op: dag Datum: om uur Plaats: MCL: route 55 (1 e verdieping) MCL Harlingen: endoscopieafdeling, route 25 MCL Harlingen: behandelcentrum, route 20 Afbeelding: MCL MCL MCL Harlingen Planning endoscopieafdeling MCL februari 2019 Docnr (4) 6