Psychologie in het vertrouwenswerk

Transcriptie

1 Donderdag 8 november uur Eenhoorn, Amersfoort Psychologie in het vertrouwenswerk Conferentie voor vertrouwenspersonen in het voortgezet onderwijs

2 Psychologie in het vertrouwenswerk Dit jaar staat de conferentie voor vertrouwenspersonen in het teken van psychologie in relatie tot het vertrouwenswerk. Psychologische aspecten zijn medeverantwoordelijk voor ons denken, voelen en handelen. Dat geldt ook voor u als vertrouwenspersoon en de manier waarop u omgaat met een klagende leerling, ouder of collega. Tijdens de conferentie zoomen we in op de mens achter de vertrouwenspersoon, met zijn eigen persoonlijkheid, eigen ideeën en eigen gevoelens en met zijn opvattingen over veiligheid, vertrouwen en verantwoordelijkheid. Op deze dag luistert u naar lezingen over psychologie in relatie tot het vertrouwenswerk. Daarnaast volgt u twee workshops die oefenmomenten bieden om de psychologische aspecten te ontdekken die op u en uw werk van invloed zijn. De kennis en ervaringen die u opdoet op deze dag helpen u om uw rol als begeleider van de klager verder te professionaliseren. Voor wie? Bent u interne of externe vertrouwenspersoon en werkt u in het voortgezet onderwijs? Dan heten we u van harte welkom bij deze conferentie. De dag is zowel voor de beginnende als de ervaren vertrouwenspersoon interessant. Kom ook en spijker uw kennis bij, oefen met de praktijk en wissel ervaringen uit met collega s. 2

3 Hoezo psychologie? Als introductie op het thema van de conferentie starten we de dag met een korte plenaire inleiding getiteld Hoezo psychologie? U hoort wat het belang is van aandacht voor psychologie in het vertrouwenswerk. Psycholoog dr. Andreas Wismeijer Auteur van het boek Het geheimen protocol Docent aan Tilburg University en Visiting Associate Professor aan Nyenrode Business Universiteit Geheimen onthuld De tweede plenaire lezing wordt verzorgd door gastspreker dr. Andreas Wismeijer. Hij is psycholoog en auteur van het boek Het geheimen protocol. Tijdens zijn interactieve lezing onthult hij de psychologische mechanismen die een rol spelen bij geheimen. Waarom en hoe houden mensen iets geheim? Wat zijn de voor- en nadelen van het hebben van geheimen? De vertrouwenspersoon is voor velen iemand om geheimen mee te delen. Het is een vertrouwd persoon. Als een leerling een geheim met u deelt of een collega u in vertrouwen neemt, doet dat iets met u als persoon. Dr. Wismeijer gaat in op de invloed van geheimen in relatie tot jezelf, de klager en anderen, en de gevolgen van geheimen. Geheimen in mijn praktijk De confronterende en prikkelende lezing van dr. Wismeijer geeft stof tot nadenken. Misschien heeft 3

4 u te maken gehad met geheimen in uw werk of vraagt u zich af hoe u moet omgaan met andermans geheimen. Wat doen geheimen met u en kunt u een geheim wel geheimhouden? Na de pauze krijgt u de gelegenheid om met behulp van een aantal praktijkvoorbeelden over deze dilemma s na te denken en met anderen van gedachten te wisselen. Dit helpt u een scherper beeld te krijgen van wat geheimen voor het vertrouwenswerk betekenen en hoe u hier professioneel mee om kunt gaan. Workshops Na de lunch volgt u twee workshops, waarbij u kunt kiezen uit een gevarieerd aanbod waarin veel aandacht is voor psychologie in relatie tot het vertrouwenswerk. Wilt u werken aan uw reflectievaardigheden, houding en interactie, dan zijn de eerste vier workshops interessant voor u. In de workshop Psychologie van de vertrouwenspersoon wordt de focus gelegd op de onbewuste processen die bij de vertrouwenspersoon plaatsvinden. De workshop Dynamisch reflecteren en Psychologische gespreksvoering geven u inzicht in uw psyche. U reflecteert en wordt zich bewust wat een gesprek met u doet. Ondanks dat een vertrouwenspersoon geen coach is, zijn er coachingsvaardigheden die het gesprek met de klager op een positieve manier kunnen beïnvloeden. Met die vaardigheden oefent u in de workshop Vertrouwenspersoon met een sausje van coaching. Als u kritisch naar uw eigen schoolorganisatie kijkt, kiest u de workshop Psychologie van macht of Grip op angstcultuur. Graaft u liever in de psyche van een ander (een leerling, een ouder of iemand die vals beschuldigd is) dan volgt u Psychologie van sexting, Psychologie van de klagende ouder of Psychologie en valse beschuldiging. Een aanrader voor startende vertrouwenspersonen is de workshop Kennismaken met het vertrouwenswerk. 4

5 Programma uur Ontvangst uur Welkom uur Pauze Hoezo psychologie? Giti Bán, Stichting School & Veiligheid Geheimen onthuld dr. Andreas Wismeijer uur Geheimen in mijn praktijk Frank Brouwer, Stichting School & Veiligheid uur Lunch uur Eerste workshopronde uur Pauze uur Tweede workshopronde

6 Workshops 1. Dynamisch reflecteren Corma Ruijgrok, trainer, coach en opleider Archimedes lerarenopleiding Als vertrouwenspersoon beïnvloedt u de klager en de vervolgstappen die de klager neemt. Hier bent u zich niet altijd van bewust. Tijdens deze workshop oefent u aan de hand van een casus met het zogenaamde vierstoelenmodel. Dit model is onder andere gebaseerd op de ontwikkelingspsychologie. U leert stil te staan bij uw gevoelens en gedachten. In hoeverre werken die beperkend of verruimend in de professionele contacten met klagers? Werken met het vierstoelenmodel is speels en interactief, bevordert zelfsturing en leert u om de focus van het probleem naar de ontwikkeling te verleggen. 2. Psychologische gespreksvoering Nel Hendriks, vertrouwenspersoon, psycholoog en docent Hogeschool Viaa Een gesprek voeren is niet zo simpel als het lijkt. Vaak denken we goed te kunnen luisteren, maar doen en kunnen we dat echt? Wordt het gesprek beïnvloed door met wie u praat: een leerling, collega of ouder? Welk doel en belang heeft u zelf als vertrouwenspersoon bij een gesprek? En is dat hetzelfde als dat van de klager? Tijdens deze workshop gaan we vanuit de psychologie aan de slag met het bewust worden van specifieke interactiepatronen tussen u en de klager. Na een korte theoretische inleiding passen we die kennis toe op de praktijk van het vertrouwenswerk. 3. Psychologie van de vertrouwenspersoon Irma van Hezewijk, externe vertrouwenspersoon van ruim 250 scholen en opleider van interne vertrouwenspersonen vanuit vertrouwenswerk.nl In deze workshop nemen we de rol van de vertrouwenspersoon als procesbegeleider onder de loep. Onbewuste innerlijke processen bij de vertrouwenspersoon beïnvloeden zowel de relatie met de klager als de klachtenprocedure. Denk bijvoorbeeld aan eigen opvattingen over schuld en slachtofferschap, omgaan met waarheid en niet weten, verbale en non-verbale communicatie, het (on)gevraagd uiten van je mening en het geven van ongevraagde adviezen. Doel van deze workshop is bewustwording van ons grotendeels onbewust handelen, zodat u professioneler wordt in de begeleiding van klagers. 6

7 4. Vertrouwenspersoon met een sausje van coaching Marga Kelbling-Henneke, vertrouwenspersoon, trainer, supervisor en coach De vertrouwenspersoon is geen coach. Wel kunnen coachende vaardigheden helpen om de klagende leerling, ouder of collega inzicht te geven in zijn eigen gedrag en zijn zelfoplossend vermogen te vergroten. Deze workshop start met een korte introductie over coaching. Door middel van casuïstiek oefent u hoe u met coachende vaardigheden een klager kunt ondersteunen in het maken van eigen keuzes. U ervaart waar de grenzen van een coachende vertrouwenspersoon liggen en wat de valkuilen én uitdagingen zijn. 5. Psychologie van macht Giti Bán, trainer & adviseur vertrouwenswerk Stichting School & Veiligheid In elke school is er sprake van verschillende gemandateerde machten. Een macht is positief, zolang het transparant en functioneel is. Als de machtsbalans verstoord is, kan het ontaarden in machtsmisbruik. Denk maar aan een ouder die via de vertrouwenspersoon iets wil afdwingen. Of aan een leerling die zich benadeeld voelt door de docent. Wie kent niet de onrust in het team ontstaan door het gedrag van de directeur? Zomaar wat voorbeelden uit de praktijk waar u als vertrouwenspersoon mee te maken kunt krijgen. Tijdens deze workshop krijgt u inzicht in de verschillende machtsvormen binnen de school en de psychologische werking. 6. Grip op angstcultuur Peter Fijbes, organisatieadviseur & trainer vertrouwenspersonen Angstcultuur is een term die steeds vaker genoemd lijkt te worden en met regelmaat opduikt in de media. Herkent ú de signalen van angst op het werk? En kunt u de juiste vragen stellen wanneer iemand met een melding over angstcultuur bij u komt? In deze workshop neemt Peter Fijbes u mee in de psychologie van angst(cultuur) in organisaties. Hoe ontstaat angst eigenlijk? Wanneer kun je met recht spreken van een angstcultuur? En waarom durven mensen het gesprek niet aan te gaan met hun collega s en leidinggevenden en schakelen ze u in? Naast antwoorden op deze vragen krijgt u tips over hoe u signalen kunt vertalen naar beleidsadviezen. 7

8 7. Psychologie van sexting Esther van der Steeg, consulent seksuele gezondheid NVVS en pedagoog Seksueel grensoverschrijdend gedrag komt op elke school voor. Op dit moment is shame-sexting - het zonder toestemming doorsturen van naaktfoto s of seksfilmpjes - een moeilijk te beheersen vorm van seksueel grensoverschrijdend gedrag dat tot problemen leidt. Uit onderzoek blijkt dat 1 op de 8 jongeren naaktfoto s en/of seksfilmpjes van zichzelf naar iemand heeft gestuurd. Vaak gaat dit goed, maar soms gaat het goed mis. Wat moet u weten over de seksuele ontwikkeling van jongeren om sexting en shame-sexting te begrijpen? En als shame-sexting tot klachten leidt, hoe reageert u als vertrouwenspersoon? En hoe kan de school het beste reageren zodat de veiligheid wordt hersteld? In deze workshop krijgt u antwoorden op deze vragen. 8. Psychologie van de klagende ouder Drs. Marja Klaver, psycholoog/ andragoog De klagende ouder is geen onbekende in het voortgezet onderwijs. Elke school krijgt hiermee te maken. Een verschil van inzicht, een ouder die zich niet gehoord voelt of een verstoorde relatie tussen een docent en een ouder: het kan zomaar leiden tot een klacht. Tijdens deze workshop gaat u actief aan de slag met een casus van een klagende ouder. Daarbij zet u de bril op van een psycholoog. U onderzoekt wat deze ouder verdrietig, boos of bang maakt en leert emoties van de ouder (h)erkennen. U oefent hoe u bij de kern van de klacht komt en ervaart wat het effect daarvan is. Wanneer de ouder zich werkelijk gehoord en begrepen voelt, is de kans groot dat er ruimte ontstaat om naar oplossingen te zoeken. 9. Psychologie en valse beschuldiging Willie Donker, teamleider voortgezet onderwijs Beschuldigd worden terwijl je onschuldig bent. In deze workshop kijkt u mee in het leven van een collega, die door een leerling vals beschuldigd werd van seksuele intimidatie. Een echt praktijkvoorbeeld om van te leren. U hoort wat een valse beschuldiging betekent voor de werkomgeving én hoe het privéleven erbij betrokken raakt. Hoe gingen collega's om met de beschuldiging? Hoe verliep het onderzoek? Wat ging er goed en wat ging mis? U hoort welke impact een valse beschuldiging op een loopbaan kan hebben. Aandacht voor een aangeklaagde collega is vaak een hiaat in de klachtenregeling. Na deze workshop kunt u uw school gericht adviseren hoe aandacht te besteden aan de aangeklaagde. 8

9 10. Kennismaken met het vertrouwenswerk Frank Brouwer, trainer & adviseur vertrouwenswerk Stichting School & Veiligheid U bent vertrouwenspersoon en er klopt iemand bij u aan met een kwestie. Startende (vaak ongeschoolde) vertrouwenspersonen hebben de neiging in een reddersrol te schieten en alles te doen om de ander te helpen. De vraag Hoort dit wel bij mij als vertrouwenspersoon? wordt vaak vergeten. Tijdens deze workshop krijgt u basisinformatie over de taken van de vertrouwenspersoon. U onderzoekt welke welke mogelijkheden u heeft om de klager te begeleiden en waar uw grenzen liggen. Deze workshop is bedoeld voor startende vertrouwenspersonen als kennismaking met de kaders van het vertrouwenswerk. 9

10 Prijs Deelname aan de conferentie bedraagt 249, - per persoon, inclusief lunch en deelnemersmateriaal. TIP: Bent u van plan als interne vertrouwenspersoon deze conferentie bij te wonen? Ook uw externe collega s zijn van harte welkom. Informeer hen en kom samen met de externe vertrouwenspersoon naar deze conferentie. Zo optimaliseert u de collegiale samenwerking. Inschrijven Via kunt u zich online inschrijven. De inschrijving sluit op 21 oktober 2018.* U ontvangt uiterlijk een week voor aanvang van de conferentie een bevestiging van deelname met een routebeschrijving. De factuur wordt apart toegestuurd. *Annulering van een inschrijving dient schriftelijk te gebeuren door een mail te sturen naar conferenties@schoolenveiligheid.nl. U kunt kosteloos annuleren tot twee weken voor aanvang van de conferentie. Daarna bent u de volledige deelnemersbijdrage verschuldigd. In geval van verhindering kan een collega gebruikmaken van uw inschrijving. 10

11 COLOFON Stichting School & Veiligheid Zwarte Woud SJ Utrecht info@schoolenveiligheid.nl Helpdesk , helpdesk@schoolenveiligheid.nl (schooldagen uur) Beeld Hans Slegers, in opdracht van Stichting School & Veiligheid Vormgeving Caro Grafico Grafisch Ontwerp Stichting School & Veiligheid ondersteunt scholen bij het bevorderen van een sociaal veilig klimaat.

12