ENSCHEDE: KENNISPARK TWENTE Hightech-vulkaan
Als de grootste innovatiecampus van Nederland is Kennispark Twente het economische paradepaardje van Twente. Het park is een ecosysteem voor innovatie en ondernemerschap op het gebied van hightech-materialen en -systemen (HTSM), waarvan de Universiteit Twente en Saxion de kraamkamers zijn. De basis van Kennispark is research & development, vormgegeven door de triple helix van onderwijs, bedrijfsleven en overheid, zegt Marjan Weekhout, directeur Gebiedsontwikkeling van Kennispark Twente.
» terreinbeschrijving ondernemers aan het woord N A A S T D E U N I V E R S I T E I T Twente en Saxion zijn gemeente Enschede, provincie Overijssel en regio Twente verbonden aan Kennispark Twente. Op het terrein zijn hoogwaardige spelers als Apollo Vredestein, Boeing en TenCate gevestigd met een deel van hun R&D- en innovatie-afdelingen, evenals verscheidene startups vanuit de Universiteit Twente en Saxion. Belangrijk om te melden is dat het gros van de bedrijven, dus ook die van internationale faam, zich op Kennispark Twente toelegt op ontwikkeling van nieuwe kennis en producten, veelal op het gebied van nanotechnologie, biomedische wetenschappen, ICT en life sciences, stelt Weekhout. pagina 60 In totaal ligt het aantal arbeidsplaatsen op het gehele park rond de 6.000, verdeeld over zo n 400 bedrijven. En daar komen jaarlijks tientallen jonge bedrijven bij. We ondersteunen ondernemers bij hun eerste stapjes en helpen ze eventueel met juridisch advies, onderzoeksfaciliteiten en het verkrijgen van financiering, legt Weekhout uit. Naast Kennispark Twente is de gemeente als beheerder van de openbare ruimte een belangrijke speler. De afgelopen jaren werd de verbinding tussen universiteitsterrein en de zittende bedrijven verbeterd, en er is een nieuw stationsplein opgeleverd dat fungeert als ontmoetingsplaats voor studenten, ondernemers en wetenschappers. We werken toe naar een centraal parkmanagement, door slim gezamenlijk in te kopen, legt Weekhout uit. Daarvoor werken we nauw samen met de ondernemersvereniging Kennispark en de gemeente Enschede. We hebben infrastructuur breed gedefinieerd, vertelt Weekhout. We kijken niet alleen naar de wegen en bereikbaarheid, maar ook naar gratis wifi waarmee bezoekers online verbonden kunnen blijven en zich goed kunnen laten informeren Fotografie: Eric Brinkhorst over de activiteiten op het park. Vanaf het station wordt ook een verbindingas uitgerold die als wegwijsfunctie zal fungeren én als showcase van wat er allemaal wordt ontwikkeld op het park. The Gallery als incubator Een belangrijke nieuwe voorziening is
» terreinbeschrijving ondernemers aan het woord E pagina 61 The Gallery: een nieuwe incubator in een oud jasje, waar naast bedrijven en onderzoekscentra ook grote symposia en netwerkbijeenkomsten worden gehuisvest. Begin 2014 mochten we Koning Willem- Alexander ontvangen om de eerste fase van het gebouw officieel te openen. Een fantastische opsteker voor de startups en innovatieve bedrijven die er ondernemen, aldus Weekhout. In dit gebouw combineren we ontmoeting met startups, innovatie en ondersteunende partijen in serviceloketten. Juist dat maakt The Gallery uniek.
terreinbeschrijving» ondernemers aan het woord ONDERNEMER LEO VAN DER ENDE: Kennispark ondersteunt bij nieuwe innovaties IN 2011 WAS Sigmax op een afgelegen plek van Kennispark Twente gevestigd. Ruim honderd werknemers zaten verspreid over twee panden en wij trokken de conclusie dat we een nieuwe locatie nodig hadden. Het werd al snel duidelijk dat we ons nieuwe pand op hetzelfde bedrijventerrein zouden laten bouwen, herinnert directeur van Sigmax, Leo van den Ende, zich. Wij richten de ICT-infrastructuur van bedrijven in en leveren daarnaast innovatieve mobiele oplossingen voor de handhaving van toezichtstaken van onder meer gemeenten, politie en het openbaar vervoer. De keuze voor het Kennispark is vanuit die activiteiten goed te verklaren. Natuurlijk, dit is een technologische hub en dat speelde mee in onze besluitvorming. Het Kennispark Twente heeft een speciale sectie die ons ondersteunt bij de ontwikkeling van nieuwe innovaties. Wij leveren ICT-diensten aan bedrijven op het terrein en veel van onze werknemers komen van de naastgelegen Universiteit Twente. Het was echter niet een uitgemaakte zaak dat Sigmax zich weer op het Kennispark zou vestigen. In 2010 traden we in gesprek met drie gemeenten uit de regio pagina 62
terreinbeschrijving» ondernemers aan het woord E om op zoek te gaan naar een nieuw bedrijfspand. De coöperatieve instelling van de gemeente Enschede speelde een grote rol in onze besluitvorming. Ze dachten erg goed mee over onze wensen. Universiteit Twente. Dit om de interactie tussen ondernemers en studenten te bevorderen. Die brunch wordt steeds grootser, het helpt om elkaar in informele setting te ontmoeten. Architectenbureau Paul de Ruiter ontwierp een pand dat schuin op de kavel zou komen. Geen probleem, was de reactie van de gemeente, dan staat het direct gericht op de toekomstige rotonde. De mogelijkheid om een inspirerende werkomgeving te realiseren op een unieke locatie, in combinatie met de uitstekende ligging naast een treinstation, maakt het Kennispark Twente tot een uitstekende match. Nou ja, uitstekend, het zou nog wel fijn zijn als er meer parkeerplekken komen, maar dat is bijna overal een probleem. ONDERNEMER IAN KENNEDY: Kennispark zorgt voor herkenning IN OKTOBER 2010 verhuisde SpeakUp vanuit het centrum van Enschede naar het Kennispark Twente. Het bedrijf groeide uit zijn voegen en had meer ruimte nodig. Het innovatieve karakter van het Kennispark straalt af op ons bedrijf, aldus Ian Kennedy, product manager van SpeakUp. Het bedrijf blijft groeien en is nu dan ook op zoek naar een groter pand op het Kennispark. Kennedy is eerlijk: Toen we hier kwamen, was het wel even wennen. We waren gewend aan een plek in het midden van het centrum van Enschede, waar altijd wel iets te beleven was. Op het Kennispark was minder interactie. Maar, vult hij aan: Daar is de afgelopen jaren wel verandering in gekomen. Zo wordt jaarlijks een grote kennisbrunch georganiseerd door de studenten van de SpeakUp profiteert erg van de goede bereikbaarheid van het Kennispark. De toegangswegen zijn goed, we zitten vlak bij het station en op het terrein is ruim voldoende parkeermogelijkheid. Maar waar het bedrijf het meest van profiteert, is de uitstraling van het park. Het innovatieve karakter straalt af op ons bedrijf. Zodra je zegt dat je op het Kennispark gevestigd bent, is er herkenning. Die branding maakt het makkelijker om je als bedrijf te profileren. SpeakUp is sinds zijn verhuizing zó hard gegroeid, dat het bedrijf nu is opgedeeld in twee panden. We willen graag weer met z n allen in een groot pand. Op Kennispark Twente. Daar zijn we nu naar aan het kijken. Het personeel is volgends Kennedy tevreden met deze plek. Naast een goede bereikbaarheid is er ook steeds meer te doen op het park. Door de samenwerking met de universiteit kunnen ondernemers ook gebruikmaken van hun faciliteiten. Denk aan de sportcentra en kinderopvang. Ook is er een grote bioscoop waar we af en toe een filmpje pakken. Twee hotels in de buurt is ook erg praktisch. Het contact met de gemeente verloopt grotendeels via het Kennispark, zegt Kennedy. Dat scheelt wel, denk ik. Je hoeft als ondernemer niet zelf langs allerlei loketten. Tegelijkertijd worden we wel altijd goed geïnformeerd, de informatievoorziening is prima op orde. En bedenk wel, Enschede is niet zo groot. Je kent elkaar relatief snel. Zodra mensen horen dat je op het Kennispark werkt, is er direct herkenning. pagina 63
terreinbeschrijving ondernemers aan het woord» pagina 64 WETHOUDER PATRICK WELMAN: Noaberschap en innovatie IN ONZE REGIO werken de 14 Twentse gemeenten in nauwe samenhang met elkaar samen, trapt wethouder Patrick Welman af. We pakken alles aan binnen de cultuur van het noaberschap, het zijn van een goede buur. We zijn echt een partner van elkaar en zijn ervan overtuigd dat we het samen moeten oppakken. Een visitatiecommissie onder leiding van Wiebe Draijer heeft op uitnodiging van de regio de economische ontwikkeling van Twente onderzocht. De belangrijke uitkomst was een tweetal zaken die we als regio stevig moeten oppakken. Ten eerste het investeren in de lange termijn, waarbij de focus nog meer op sector hightech-systemen en -materialen (HTSM) en daarmee Kennispark Twente komt te liggen. Daar is de komende jaren kracht en doorzettingsvermogen voor nodig. Ten tweede is er een meer acuut probleem: de hoge werkloosheid in deze regio. Een oplossing daarvoor is vooral investeren in het economische hart van Twente, de steden. Daarnaast wordt gedacht aan reshoring, logistiek en textiel. We hebben daartoe onze agenda voor economische ontwikkeling gelijk getrokken met de arbeidsmarktontwikkeling. Welman vervolgt: Twente is specialist in hightech-systemen en -materialen, deze regio behoort wereldwijd tot de top 5 van HTSM-regio s. De vestiging vorig jaar van Apollo Tyres Global R&D op het Kennispark Twente is fantastisch. Apollo Tyres is het Indiase moederbedrijf van het Enschedese bandenmerk Vredestein. Maar ook de keuze van het Amerikaanse (pre-)seedfonds Cottonwood Technology Fund om haar eerste Europese vestiging in Twente te openen is geweldig. Ze kiezen niet voor de Randstad of de regio Eindhoven, maar voor ons. Een belangrijk aandachtspunt binnen de regio blijft het onderwijs, zegt Welman.
terreinbeschrijving ondernemers aan het woord» E Het aantal studenten dat voor techniek kiest neemt toe, ook op het ROC. Dat is niet alleen goed nieuws voor onze regio, maar tevens noodzakelijk. Als gevolg van de vergrijzing ontstaat een tekort aan technisch geschoold personeel. facts & figures Saxion Hogescholen en de Universiteit Twente zijn onze pareltjes. Als gevolg van de spin-off vanuit die onderwijsinstellingen ontstaan bedrijven zoals Demcon. Er heerst kortom een enorme ambitie in Twente. NAAM TERREIN Kennispark Twente PLAATS Enschede GEMEENTE Enschede PROVINCIE Overijssel NAAM CONTACTPERSOON Mike Holsheimer FUNCTIE Accountmanager gemeente Enschede CONTACTGEGEVENS: m.holsheimer@enschede.nl WEBSITE: www.kennispark.nl Belangrijkste kenmerken Terreintypering Hoogwaardig business & sciencepark Eigendomsstructuur Koop Maximaal toegestane milieucategorie 2 Infrastructuur/voorzieningen Wegontsluiting Nabij hoofdwegennet; recon - structie aantakkingen eind 2014 afgerond Spoorontsluiting Ja, NSstation Enschede-Drienerlo Waterontsluiting Nee Openbaar vervoer Ja, busverbindingen vanaf Enschede en Hengelo Parkeren Gebouwgebonden en geclusterd Glasvezel Ja Parkmanagement/BIZ Ondernemersvereniging Kennispark, Postbus 545, 7500 AM Enschede Collectieve beveiliging Ja KVO In ontwikkeling Oppervlakte Bruto oppervlakte in ha 180 (incl. Campus Universiteit Twente) Netto uitgegeven in ha 176,8 (incl. Campus Universiteit Twente) Netto uitgeefbaar in ha 3,2 (Enkel Business & Sciencepark-deel) Prijsgegevens Koop, pacht of huur Koop Prijs (in euro m 2, excl. btw) 168-200 Ontwikkelingen Welke drie bedrijven zijn de belangrijkste aanwinsten? Apollo Global Research, Foseco R&D, Mimetas, Encapson Ontwikkelingen 2013-2014 Oplevering Gallery Fase 1: huisvesting en voorzieningen voor innovatieve bedrijven; verbreding ontsluitingswegen en vergroting en upgrading Stationsplein; voorbereiding voor langzaam-verkeersverbinding tussen station en campus; voorbereiding voor gratis Ondernemersvereniging Ondernemersvereniging Kennispark, Postbus 545, 7500 AM, Enschede, www.ovkennispark.nl pagina 65