Appendix Periodeafsluiting Opgaven- en werkboek De Nederlandse Associatie voor Praktijkexamens ( de Associatie ) organiseert twee keer per jaar examens voor het in ons land erkende Praktijkdiploma Boekhouden (PDB). Voor het behalen van dit diploma moeten examens worden afgelegd voor de volgende modules: Basiskennis Boekhouden (BKB). Basiskennis Calculatie (BKC). Financiële administratie. Kostprijscalculatie. Bedrijfseconomie. Periodeafsluiting. Vanaf het studiejaar 2011-2012 kunnen mbo-studenten die een financieel-administratieve opleiding op niveau 3 of 4 volgen, op hun eigen school deelnemen aan de door de Associatie georganiseerde examens voor het Praktijkdiploma Boekhouden. Deze mogelijkheid is ontstaan door een samenwerking tussen de Stichting Praktijkleren en de Associatie. Om te komen tot een goede afstemming van de exameneisen van beide instellingen moesten de examenprogramma s van deze instellingen worden aangepast. De wijzigingen die zijn aangebracht in het examenprogramma van de Associatie hadden tot gevolg dat ook de door Noordhoff Uitgevers ontwikkelde boeken voor de zes modules van het PDB-examen enigszins moesten worden aangepast. Daarom hebben de schrijvers van deze boeken een appendix bij elk boek samengesteld. Hierin zijn de wijzigingen in het examenprogramma van de Associatie opgenomen. Op de volgende bladzijde vindt u een handleiding waarin de wijzigingen voor het boek Periodeafsluiting Opgaven en werkboek ISBN 978-90-01-80216-5 per hoofdstuk staan vermeld. In het vervolg van deze appendix zijn alle opgaven die in de handleiding staan vermeld bij Toevoegen achtereenvolgens opgenomen. Achterin deze appendix zijn de uitwerkingenbladen bij deze opgaven afgedrukt. Indien u vragen heeft over de zes boeken, deze appendix of anderszins kunt u altijd contact opnemen met de uitgever, via info@noordhoff.nl. Hoogstraten/Essen, zomer 2011 Henk Fuchs Sarina van Vlimmeren App. 1 van 30
Handleiding appendix bij het boek Periodeafsluiting Opgaven- en werkboek Hoofdstuk uit boek Wijzigingen t.o.v. boek 1 Rechtsvormen zonder rechtspersoonlijkheid 2 Rechtsvormen met rechtspersoonlijkheid 3 Vennootschap onder firma 4 Eigen vermogen nv/bv aandelenkapitaal 5 Eigen vermogen nv/bv winstbepaling en winstverdeling 6 Vreemd vermogen 7 Voorzieningen Toevoegen na hoofdstuk 7: 7A Leasing Opgaven 7A.1 t/m 7A.8. 7B Filiaalboekhouding Opgaven 7B.1 t/m 7B.7. 8 Correctiejournaalposten algemeen 9 Correctiejournaalposten als voorafgaande journaalposten 10 Correctiejournaalposten specifiek 11 Correctiejournaalposten voorbeeld examenopgave 12 Administratieve organisatie 13 Jaarverslaggeving 14 Computerboekhouden 15 Juridische aspecten 16 Periodeafsluiting examentraining Werkbladen App. 2 van 30
7A Leasing 7A.1 7A.1 Benschop BV beschikt over computerapparatuur op basis van een leasecontract. Op de balans van Benschop BV komen onder andere voor de posten Leaseapparatuur en Leaseverplichtingen. Gevraagd Is hier sprake van de leasevorm operationele lease, financiële lease of sale and operational leaseback? Motiveer het antwoord. 7A.2 7A.1 De aanschaf van computerapparatuur bij Van Schelven BV in Bilthoven vond plaats op basis van leasing. Van Schelven BV noteert voor deze computerapparatuur jaarlijks 8.000 afschrijvingskosten op de winst-en-verliesrekening. Gevraagd Is hier sprake van financiële lease, operationele lease of sale and operational leaseback? 7A.3 7A.1 Industriële onderneming Toppax BV in Heusden heeft besloten voor een deel van haar machinepark een sale and financial leaseback -contract af te sluiten. Gevraagd Wat kan de bedoeling zijn van het afsluiten van dit contract? 7A.4 7A.2 In deze opgave blijft de omzetbelasting buiten beschouwing. Multicom BV in Haarlem koopt computergestuurde draaibanken in voor 150.000 per stuk; dit is tevens de magazijnprijs. Zij verkoopt deze contant voor 200.000 per stuk. Multicom BV biedt ook de mogelijkheid deze draaibanken te leasen. Finex BV in Leiden heeft met Multicom BV een financial-leasecontract afgesloten voor één draaibank. Bij een leasecontract voor één draaibank moet worden betaald: begin jaar 1 t/m 8 : leasetermijn 34.080 eind jaar 8 : overdrachtskosten 100 Bij de vaststelling van de leasetermijnen rekende Multicom BV met 10% interest per jaar. Finex BV schrijft jaarlijks 25.000 af op de geleasde draaibank. Finex BV heeft in haar boekhouding onder andere de volgende rekeningen in gebruik: 030 Machines 035 Machines in leasing 040 Afschrijving machines in leasing 050 Leasecrediteuren 110 Bank 130 Vervallen leasetermijnen 460 Afschrijvingskosten 470 Interestkosten Noordhoff Uitgevers bv Opgaven hoofdstuk 7A App. 3 van 30
Gevraagd Journaliseer voor Finex BV de volgende financiële feiten: 1 Het sluiten van het contract, dat tegen contante verkoopprijs in het grootboek wordt vastgelegd. 2 Het vervallen van de termijn begin jaar 1 (deze termijn bevat geen interest). 3 Het vervallen van de termijn begin jaar 2 (deze termijn bevat 16.592 interest). 4 De jaarlijkse afschrijving op de geleasede draaibank. 5 De overdracht van de geleasede draaibank eind jaar 8. De overdrachtskosten worden per bank betaald. 7A.5 7A.2 Van Pellen BV in Enschede leaset op 1 mei 2010 een nieuwe bedrijfsauto. De aanschafprijs (exclusief btw) is 69.000. De maandelijkse leasetermijn bestaande uit aflossing en interest is 1.500 (exclusief btw). Van Pellen BV activeert de bedrijfsauto op de balans. De directie schrijft de bedrijfsauto in vijf jaar lineair af tot op 0 restwaarde. Over delen van een jaar wordt naar evenredigheid afgeschreven. De in 2010 gefactureerde leasetermijnen bevatten in totaal 2.800 voor aflossing. a Van welke leasevorm is hier sprake? b Voor welk bedrag noteert Van Pellen BV de bedrijfsauto debet op de balans per 31 december 2010? c Voor welk bedrag noteert Van Pellen BV de post Leaseverplichtingen bedrijfsauto credit op de balans per 31 december 2010? d Welk bedrag vermeldt Van Pellen BV voor de geleasede bedrijfsauto in totaal als kosten op de winsten-verliesrekening over 2010? 7A.6 7A.3 Sanne Terbeek BV in Roosendaal heeft kopieerapparatuur aangeschaft op basis van een operationalleasecontract. Maandelijks ontvangt Sanne de volgende factuur. Huur 270 Onderhoudskosten - 30 Omzetbelasting 19% - 57 357 Gevraagd Wat noteert Sanne naar aanleiding van deze factuur op haar maandelijkse winst-en-verliesrekening? 7A.7 7A.3 Machinefabriek Van der Herik BV in Schalkwijk sluit begin 2010 met Nobel BV in Ede een operationeel-leasecontract voor de duur van vijf jaar. Op grond van dit contract wordt aan Nobel BV een nieuwe machine ter beschikking gesteld met een kostprijs voor de fabriek van 120.000 (exclusief OB). De levensduur is vijf jaar en de restwaarde daarna 12.000. De afschrijvingsbedragen worden gesteld op gelijke bedragen per maand. De interest over het gemiddeld gedurende de volle levensduur geïnvesteerd vermogen wordt gesteld op 20% per jaar. In dit percentage is ook de brutowinstmarge verwerkt. De verzekeringskosten zijn 1.200 (exclusief 7% assurantiebelasting) per jaar en de kosten van groot onderhoud 3.000 per half jaar. De kosten van montage en demontage (na vijf jaar) van de machine zijn 600. Het OB-percentage is 19%, te berekenen over alle kosten exclusief de interest en de verzekeringskosten. In het grootboek van Nobel BV komen onder meer voor de rekeningen: 040 Machines 110 Bank 180 Te verrekenen OB 480 Machinekosten in verband met leasecontracten a b c Bereken de grootte van de maandelijkse leasetermijn die door Nobel BV moet worden betaald. Geef de journaalpost van de betaling (per bank) van de maandelijkse leasetermijn door Nobel BV. Geef de journaalpost die Nobel BV maakt, als zij na vijf jaar gebruikmaakt van een eventuele koopoptie van 12.000 (exclusief 19% OB). De betaling vindt plaats per bank. App. 4 van 30 Opgaven hoofdstuk 7A Noordhoff Uitgevers bv
7A.8* 7A.3 Power Groep BV in Gouda houdt zich bezig met de aanleg van pijpleidingen en kabels voor gemeenten en provinciale overheden. De groep heeft voor haar werk onder meer de beschikking over graafmachines van het type XYZ-2005. De graafmachines worden via financiële leasing verkregen bij Leaseplan NV in Almere. Er zijn twee graafmachines geleased. De graafmachines die tezamen een aanschafprijs hebben van 230.400 worden in 36 maanden betaald. Termijnbetalingen vinden steeds aan het einde van de maand plaats. Na afloop van de leaseperiode van drie jaar kan Power Groep BV de juridische eigendom van de graafmachines verkrijgen. Daarvoor is zij in totaal een bedrag verschuldigd van 16.000, vermeerderd met 3.040 omzetbelasting. De bedrijfsleiders van Power Groep BV beschikken ieder over een auto van de zaak van het type Volkswagen Golf. Deze auto s worden via operationele leasing eveneens geleased bij Leaseplan NV. De maandelijkse termijn van een auto is inclusief kosten van onderhoud, verzekering, hulpverlening, glasdekking en motorrijtuigenbelasting. In de boekhouding van Power Groep BV komen onder meer de volgende grootboekrekeningen voor: 024 Machines 025 Leasemachines 034 Afschrijving machines 035 Afschrijving leasemachines 075 Leaseverplichtingen 120 Bank 130 Debiteuren 135 Vervallen leasetermijnen 140 Crediteuren 175 Te betalen omzetbelasting aan leasecrediteuren 180 Te verrekenen omzetbelasting 181 Verschuldigde omzetbelasting 424 Afschrijvingskosten machines 425 Afschrijvingskosten leasemachines 470 Financieringskosten leasemachines 480 Onderhoudskosten 490 Brandstofkosten auto s 495 Huurkosten leaseauto s Gevraagd Journaliseer voor Power Groep BV de volgende financiële feiten, waarbij uitsluitend gebruik moet worden gemaakt van de genoemde grootboekrekeningen. 1 Leasecontract gesloten voor twee graafmachines van het type XYZ-2005. Aanschafprijs machines 230.400 Afsluitkosten contract - 200 230.600 Omzetbelasting 19% van 230.600 = 43.814 De afsluitkosten van het leasecontract zijn begrepen in de eerste termijn. 2 Het vervallen van de eerste leasetermijn van de twee graafmachines, die als volgt is samengesteld: Aflossing lening graafmachines: 230.400 : 36 = 6.400 Interest - 526 Afsluitkosten contract - 200 Omzetbelasting - 43.814 Totaal 50.940 3 De betaling van de eerste leasetermijn van de twee graafmachines via de bank. 4 Het vervallen van de tweede leasetermijn van de twee graafmachines, die als volgt is samengesteld: Aflossing lening graafmachines: 230.400 : 36 = 6.400 Interest - 526 Totaal 6.926 Noordhoff Uitgevers bv Opgaven hoofdstuk 7A App. 5 van 30
5 De maandelijkse afschrijving op de twee graafmachines XYZ-2005 is in totaal 6.400 6 De boeking van de factuur in verband met de overdracht na drie jaar aan Power Groep BV van de juridische eigendom van de twee graafmachines. 7 Aangeschaft ten behoeve van bedrijfsleider A. van der Werf via Leaseplan NV een Volkswagen Golf 1.6 tdi. De catalogusprijs van de auto is 23.600. Leaseplan NV stuurt een nota voor de eerste maandelijkse leasetermijn, die als volgt is samengesteld: Huur, motorrijtuigenbelasting en verzekering 500,00 Onderhoudskosten, reparaties en glasdekking - 110,00 Omzetbelasting 19% van 540 = - 102,60 712,60 8 De betaling per bank van de bij 7 ontvangen nota van Leaseplan NV. 9 Door bedrijfsleider A. de Boer is 33 liter diesel getankt. Hij heeft via de pinpas van het bedrijf 48,36 afgerekend. In het bedrag is 7,72 omzetbelasting begrepen. Het bedrag is van de bankrekening afgeschreven. 10 Per bank betaald een nota van Autotaalglas van 83,30, inclusief 13,30 omzetbelasting. Het betreft de reparatie van de voorruit van een van de leaseauto s. De nota is doorgestuurd naar Leaseplan NV met het verzoek het bedrag aan Power Groep BV over te maken. Leaseplan NV verrekent de omzetbelasting. De nota van Autotaalglas wordt niet afzonderlijk geboekt. (PDB, gewijzigd) App. 6 van 30 Opgaven hoofdstuk 7A Noordhoff Uitgevers bv
7B Filiaalboekhouding 7B.1 7B.2 Novicom BV in Utrecht heeft een filiaal in Eindhoven. De voorraad in het centraal magazijn wordt bijgehouden tegen vaste verrekenprijzen, de voorraad in de filialen tegen verkoopprijzen (inclusief OB). De winstmarge bedraagt 25% van de verkoopprijs (exclusief OB); de omzetbelasting is 19%. Novicom BV heeft een niet-zelfstandige filiaaladministratie. Over april 2010 zijn de volgende gegevens bekend. 1 Kasstorting door het filiaal in Eindhoven in de centrale kas 75.000 2 Door het centraal magazijn goederen verzonden aan het filiaal in Eindhoven met een vaste verrekenprijs van 60.000 De verkoopprijs (inclusief OB) van deze goederen is - 95.200 3 Door het hoofdkantoor is van het filiaal in Eindhoven de volgende kasafrekening ontvangen: Saldo op 1 april 2010 30.000 Contante verkopen - 119.000 149.000 Storting in de centrale kas - 75.000 Saldo op 30 april 2010 74.000 4 Door het hoofdkantoor is van het filiaal in Eindhoven de volgende goederenafrekening ontvangen: Voorraad op 1 april 2010 59.500 Ontvangen van het centraal magazijn - 95.200 154.700 Contante verkopen (inclusief 19% OB) - 119.000 Voorraad op 30 april 2010 35.700 Bij de uitwerking van deze opgave mag uitsluitend gebruik worden gemaakt van de volgende rekeningen: 100.0 Centrale kas 100.5 Kas filiaal Eindhoven 180.0 Te verrekenen OB 181.0 Verschuldigde OB 700.0 Voorraad goederen centraal magazijn 700.5 Voorraad goederen filiaal Eindhoven 701.5 Ongerealiseerde winst + OB in voorraad goederen filiaal Eindhoven 800.5 Inkoopprijs verkopen filiaal Eindhoven 840.5 Opbrengst verkopen filiaal Eindhoven Gevraagd Journaliseer bovenstaande gegevens. Noordhoff Uitgevers bv Opgaven hoofdstuk 7B App. 7 van 30
7B.2 7B.2 Oslov BV in Arnhem heeft onder andere een filiaal in Gouda. De voorraad in het centraal magazijn wordt bijgehouden tegen vaste verrekenprijzen, de voorraad in de filialen tegen verkoopprijzen (inclusief OB). De winstmarge bedraagt 30% van de verkoopprijs (exclusief OB); de omzetbelasting is 19%. Toegepast wordt een niet-zelfstandige filiaaladministratie. Over mei 2010 zijn de volgende gegevens bekend. 1 Door de centrale kas is kasgeld gezonden naar het filiaal in Gouda 5.000 2 Door het centraal magazijn goederen verzonden aan het filiaal in Gouda met een vaste verrekenprijs van 70.000 De verkoopprijs (inclusief OB) van deze goederen is - 119.000 3 Door het hoofdkantoor is voor inventaris voor het filiaal in Gouda per ING Bank betaald (inclusief 19% OB) 23.800 4 Op de rekening van het hoofdkantoor bij de ING Bank is door het filiaal in Gouda gestort 160.000 5 Door het hoofdkantoor is van het filiaal in Gouda de volgende kasafrekening ontvangen: Saldo op 1 mei 2010 15.000 Ontvangen kasgeld - 5.000 Contante verkopen - 178.500 Betaalde kosten: Huur mei 2010 4.500 Algemene kosten mei 2010 3.000 + 570 OB = - 3.570 Storting bankrekening hoofdkantoor - 160.000 198.500-168.070 Saldo op 31 mei 2010 30.430 6 Door het hoofdkantoor is van het filiaal in Gouda de volgende goederenafrekening ontvangen: Voorraad op 1 mei 2010 147.560 Ontvangen van het centraal magazijn - 119.000 Rechtstreeks ontvangen van leveranciers - 11.900 (boeken bij punt 7) Contante verkopen 178.500 Prijsverlagingen op voorraad - 952 278.460-179.452 Voorraad op 31 mei 2010 99.008 NB Denk bij de prijsverlagingen aan de correctie van de ongerealiseerde winst en OB. 7 Door het hoofdkantoor is de volgende factuur ontvangen: Goederen 7.000 Omzetbelasting 19% - 1.330 Deze goederen zijn rechtstreeks aan het filiaal afgeleverd. 8.330 8 Op de inventaris van het magazijn wordt afgeschreven 1.200 Bij de uitwerking van deze opgave mag uitsluitend gebruik worden gemaakt van de volgende rekeningen: 010.7 Inventaris filiaal Gouda 100.0 Centrale kas 100.7 Kas filiaal Gouda 120.0 ING Bank 140.0 Crediteuren App. 8 van 30 Opgaven hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv
180.0 Te verrekenen OB 181.0 Verschuldigde OB 430.7 Afschrijvingskosten filiaal Gouda 440.7 Huurkosten filiaal Gouda 490.7 Algemene kosten filiaal Gouda 700.0 Voorraad goederen centraal magazijn 700.7 Voorraad goederen filiaal Gouda 705.7 Ongerealiseerde winst + OB in voorraad goederen filiaal Gouda 800.7 Gerealiseerde winst verkopen filiaal Gouda 985.7 Afprijzingen filiaal Gouda Gevraagd Journaliseer de hiervóór vermelde gegevens. 7B.3 7B.2 Welke wijzigingen moeten in de uitwerking van opgave 7B.2 worden aangebracht, indien naast het gegeven rekeningenschema gebruik zou worden gemaakt van de rekeningen: 250.7 Stortingen hoofdkantoor/filiaal Gouda 255.7 Zendingen filiaal Gouda 7B.4 7B.2 Wouters NV in Amsterdam heeft onder andere een filiaal in IJmuiden. De voorraad in het centraal magazijn wordt bijgehouden tegen vaste verrekenprijzen, de voorraad in de filialen tegen verkoopprijzen (inclusief OB). De winstmarge bedraagt 20% van de verkoopprijs (exclusief OB); de omzetbelasting is 19%. Wouters NV heeft een niet-zelfstandige filiaaladministratie. Over oktober 2010 zijn de volgende gegevens bekend. 1 Door het centraal magazijn zijn goederen gezonden naar het filiaal in IJmuiden met een vaste verrekenprijs van 152.000 De verkoopprijs (inclusief OB) van deze goederen bedraagt - 226.100 2 Op de rekening van het hoofdkantoor bij de Rabobank is door het filiaal in IJmuiden gestort 200.000 3 Door het hoofdkantoor is van het filiaal in IJmuiden de volgende goederenafrekening ontvangen: Voorraad op 1 oktober 2010 154.700 Ontvangen van het centraal magazijn - 226.100 Contante verkopen (boeken bij punt 4) 214.200 Verkopen op rekening (boeken bij punt 5) - 7.140 Nadelig voorraadverschil - 1.428 380.800-222.768 Voorraad op 31 oktober 2010 158.032 4 Door het hoofdkantoor is van het filiaal in IJmuiden de volgende kasafrekening ontvangen: Saldo op 1 oktober 2010 9.000 Contante verkopen - 214.200 Betaalde kosten: Schoonmaakkosten winkel oktober 2010 3.300 Reclamekosten oktober 2010 6.800 + 1.292 OB = - 8.092 Storting Rabobankrekening hoofdkantoor - 200.000 223.200-211.392 Saldo op 31 oktober 2010 11.808 Noordhoff Uitgevers bv Opgaven hoofdstuk 7B App. 9 van 30
5 Door het hoofdkantoor is de volgende factuur aan een afnemer van het filiaal IJmuiden verzonden: Goederen 6.000 Omzetbelasting 19% - 1.140 Deze goederen zijn rechtstreeks door het filiaal afgeleverd (zie 3). Het grootboek van Wouters NV bevat onder andere de volgende rekeningen: 100.4 Kas filiaal IJmuiden 110.0 Rabobank 130.0 Debiteuren 180.0 Te verrekenen OB 181.0 Verschuldigde OB 250.4 Stortingen filiaal IJmuiden 255.4 Zendingen filiaal IJmuiden 441.4 Huisvestingskosten filiaal IJmuiden 480.4 Voorraadverschillen filiaal IJmuiden 490.4 Reclamekosten filiaal IJmuiden 700.0 Voorraad goederen centraal magazijn 700.4 Voorraad goederen filiaal IJmuiden 705.4 Ongerealiseerde winst in voorraad goederen filiaal IJmuiden 706.4 Omzetbelasting in voorraad goederen filiaal IJmuiden 800.4 Inkoopprijs verkopen filiaal IJmuiden 840.4 Opbrengst verkopen filiaal IJmuiden Gevraagd Journaliseer de verstrekte gegevens. 7.140 7B.5 7B.3 Broekema BV in Groningen heeft onder andere een filiaal in Assen. Voor dit filiaal wordt een zelfstandige filiaaladministratie bijgehouden. De voorraad in het centraal magazijn wordt bijgehouden tegen vaste verrekenprijzen, de voorraad in de filialen tegen verkoopprijzen (inclusief OB). De winstmarge is 30% van de verkoopprijs (exclusief OB); de omzetbelasting is 19%. De gecombineerde aangifte omzetbelasting hoofdkantoor/filialen wordt gedaan door het hoofdkantoor in Groningen. Over april 2010 zijn de volgende gegevens bekend. 1 Door de centrale kas wordt kasgeld gezonden naar het filiaal in Assen; bedrag 2.500 2 Door het centraal magazijn goederen gezonden naar het filiaal in Assen met een vaste verrekenprijs van 35.000 De verkoopprijs (inclusief OB) van deze goederen is - 59.500 3 Door het hoofdkantoor is voor inventaris voor het filiaal in Assen per bank betaald (inclusief 19% OB) 11.900 4 Op de bankrekening van het hoofdkantoor is door het filiaal in Assen gestort 80.000 App. 10 van 30 Opgaven hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv
5 Door het hoofdkantoor is van het filiaal in Assen de volgende kasafrekening ontvangen: Saldo op 1 april 2010 7.500 Ontvangen kasgeld - 2.500 Contante verkopen - 89.250 Betaalde kosten: Huur april 2010 4.250 Algemene kosten april 2010-1.700 Storting bankrekening hoofdkantoor - 80.000 99.250-85.950 Saldo op 30 april 2010 13.300 6 Door het hoofdkantoor is van het filiaal in Assen de volgende goederenafrekening ontvangen: Voorraad op 1 april 2010 71.400 Ontvangen van het centraal magazijn - 59.500 Rechtstreeks ontvangen van leveranciers (zie 7) - 5.950 Contante verkopen 89.250 Prijsverlagingen op voorraad - 476 136.850-89.726 Voorraad op 30 april 2010 47.124 7 Door het hoofdkantoor is de volgende factuur ontvangen: Goederen 3.500 Omzetbelasting 19% - 665 Deze goederen zijn rechtstreeks aan het filiaal afgeleverd. 4.165 8 Op de inventaris van het magazijn wordt afgeschreven 1.980 a b Journaliseer de gegevens 1, 2, 3, 4, 5 en 7 voor het hoofdkantoor. NB Bij gegeven 5 moet uitsluitend de omzetbelasting worden geboekt. Maak bij de uitwerking van deze vraag uitsluitend gebruik van de volgende rekeningen: 100 Kas 110 Bank 140 Crediteuren 180 Te verrekenen OB 181 Verschuldigde OB 250 Filiaal Assen 700 Voorraad goederen Journaliseer de gegevens 3, 5, 6 en 8 voor het filiaal in Assen. NB Maak bij de uitwerking van deze vraag uitsluitend gebruik van de volgende rekeningen: 010 Inventaris 100 Kas 250 Hoofdkantoor 430 Afschrijvingskosten inventaris 440 Huurkosten 490 Algemene kosten 700 Voorraad goederen 705 Ongerealiseerde winst in voorraad goederen 706 Omzetbelasting in voorraad goederen 800 Gerealiseerde winst verkopen 985 Afprijzingen Noordhoff Uitgevers bv Opgaven hoofdstuk 7B App. 11 van 30
7B.6 7B.3 Cambium BV in Deventer heeft onder andere een filiaal in Meppel, waar een zelfstandige administratie wordt gevoerd. Op 31 december 2009 heeft rekening 250 Filiaal Meppel in het grootboek van het hoofdkantoor een saldo van 112.000 debet. Het saldo van rekening 250 Hoofdkantoor in het grootboek van het filiaal Meppel is op 31 december 2009 echter 124.600 credit. Het verschil tussen beide saldi is veroorzaakt door de volgende feiten: 1 De winst over 2009 van het filiaal Meppel van 50.000 blijkt door het hoofdkantoor nog niet geboekt te zijn. 2 Het centraal magazijn heeft in december 2009 voor 6.800 (VVP hoofdkantoor) goederen naar het filiaal Meppel gezonden, die daar pas in januari 2010 zijn ontvangen. 3 Het filiaal heeft in december 2009 voor 600 (VVP hoofdkantoor) goederen retour gezonden naar het centraal magazijn, die daar pas in januari 2010 zijn ontvangen. 4 Het filiaal heeft in december 2009 30.000 gestort op de bankrekening van het hoofdkantoor. Het hoofdkantoor heeft het dagafschrift pas in 2010 ontvangen. Het hoofdkantoor gebruikt onder andere de volgende rekeningen: 250 Filiaal Meppel 255 Gelden onderweg 256 Goederen onderweg 915 Winst filiaal Meppel Het filiaal Meppel gebruikt onder andere de volgende rekening: 250 Hoofdkantoor a Geef de journaalposten die op 31 december 2009 naar aanleiding van bovenstaande feiten in de boekhouding van het hoofdkantoor gemaakt moeten worden. b Laat zien dat na verwerking van bovenstaande posten aansluiting bestaat tussen de rekeningen 250 Filiaal Meppel en 250 Hoofdkantoor. c Geef de journaalposten die per 1 januari 2010 gemaakt moeten worden. 7B.7* 7B.3 Westerzee BV is een handelsonderneming met een hoofdbedrijf in Kampen en een filiaal in Zwolle. In haar administratie past zij het systeem van de niet-zelfstandige filiaalboekhouding toe. In het grootboek zijn daarvoor een aantal grootboekrekeningen opgenomen met de toevoeging -filiaal. Alle transacties van het filiaal worden maandelijks doorgegeven voor verwerking in de boekhouding bij het hoofdkantoor. Het filiaal heeft geen OB-rekeningen, de OB loopt geheel via de rekeningen van het hoofdkantoor. Alle betalingen voor loonheffingen worden verricht door het hoofdbedrijf. De gehele inkoop wordt door het hoofdkantoor verzorgd. De voorraden bij het hoofdkantoor zijn in de boekhouding opgenomen tegen inkoopprijs (exclusief OB), die bij het filiaal tegen verkoopprijs (inclusief OB). Deze verkoopprijs wordt gevonden door een opslag van 50% op de inkoopprijs en daarop 19% OB. Opslag en OB worden in de boekhouding verantwoord op de grootboekrekening 712 Ongerealiseerde winst + OB-filiaal. a Boek de volgende mutaties door middel van journaalposten. NB Maak hierbij gebruik van het op blz. 14 vermelde rekeningenoverzicht. 1 Een partij goederen ontvangen; daarvan de helft doorgezonden naar het filiaal, de andere helft opgenomen in de voorraad van het hoofdbedrijf. Gelijktijdig voor deze partij de volgende rekening ontvangen. Geleverde goederen 50.000 Omzetbelasting 19% - 9.500 Te betalen 59.500 2 Afrekening ontvangen van de Rabobank: Bijgeschreven een storting van het filiaal, groot 10.500 3 Per ING Bank betaald de afdracht OB over het vorige kwartaal. Te betalen 25.000 Te verrekenen - 17.000 Af te dragen 8.000 App. 12 van 30 Opgaven hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv
4 Nota ontvangen voor geleverd verpakkingsmateriaal, waarvan een vierde deel bestemd is voor het filiaal. Het eindbedrag van de nota (inclusief 19% OB) is 2.856 5 Maandoverzicht van het filiaal ontvangen. a De onder punt 1 genoemde goederen ontvangen. b Het onder punt 4 genoemde verpakkingsmateriaal ontvangen. c Verkocht en afgeleverd diverse partijen goederen, waarvan: Op rekening (inclusief OB) 45.220 Contant (inclusief OB) - 30.940 d Uit de kas gestort op de bankrekening van het hoofdkantoor 10.500 e Betaald per kas: Lonen 20.000 Ingehouden: loonheffingen - 9.500 10.500 f Vrachtkosten per kas betaald (inclusief 19% OB) 476 g Per kas ontvangen van diverse debiteuren van het filiaal 6.902 6 Bij inventarisatie van de goederenvoorraden worden de volgende verschillen vastgesteld: a Een voordelig verschil (tegen inkoopprijs) bij het hoofdbedrijf van 180 b Een nadelig verschil (tegen verkoopprijs inclusief OB) bij het filiaal van 714 Deze verschillen moeten worden weggeboekt. In verband met de administratieve verzelfstandiging van het filiaal wordt per 1 januari 2010 overgegaan op het systeem van de zelfstandige filiaalboekhouding. Ook in de nieuwe situatie vindt de afhandeling van de omzetbelasting en de loonheffingen plaats door het hoofdbedrijf. b 1 Werk het voor het hoofdbedrijf in de bijlage gegeven rekeningenoverzicht zodanig bij dat dit bruikbaar wordt voor de nieuwe administratieve situatie. NB Rekeningen welke door de wijziging overbodig worden, wegschrappen; nieuw in te voeren rekeningen, met vermelding van het rekeningnummer, onderaan het schema toevoegen. 2 Welke rekeningen (met nummer) zullen worden opgenomen in het grootboek van het filiaal Zwolle? c Boek nu in de zelfstandige boekhoudingen de volgende mutaties 1 t/m 4. 1 Het filiaal stort op de Rabobankrekening van het hoofdkantoor 8.500 2 Het hoofdkantoor ontvangt een partij goederen en zendt deze door naar het filiaal. Gelijktijdig ontvangt het hoofdkantoor voor deze partij de onderstaande factuur: Geleverde goederen 6.000 Omzetbelasting 19% - 1.140 Te betalen 7.140 3 Het filiaal ontvangt de goederen genoemd onder 2 en neemt ze op in de voorraad. 4 Het filiaal verkoopt en levert af goederen met een waarde van 17.850 De factuur is gelijktijdig verzonden. Noordhoff Uitgevers bv Opgaven hoofdstuk 7B App. 13 van 30
Bijlage: Rekeningenoverzicht 100 Kas 101 Kas-filiaal 110 Rabobank 111 Rabobank-filiaal 120 ING Bank 121 ING Bank-filiaal 130 Debiteuren 131 Debiteuren-filiaal 140 Crediteuren 170 Te betalen loonheffingen 180 Te verrekenen OB 181 Verschuldigde OB 210 Kruisposten 410 Lonen 411 Lonen-filiaal 417 Vrachtkosten 418 Vrachtkosten-filiaal 450 Verkoopkosten 451 Verkoopkosten-filiaal 470 Voorraadverschillen 471 Voorraadverschillen-filiaal 700 Goederenvoorraad 710 Goederenvoorraad-filiaal 712 Ongerealiseerde winst + OB-filiaal 800 Gerealiseerde winst 812 Gerealiseerde winst-filiaal App. 14 van 30 Opgaven hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv
Werkbladen Noordhoff Uitgevers bv App. 15 van 30
7A Leasing 7A.1 7A.2 7A.3 7A.4 Journaalposten Financieel feit Grootboekrekening Debet Credit App. 16 van 30 Werblad hoofdstuk 7A Noordhoff Uitgevers bv
7A.5 a b c d 7A.6 Noordhoff Uitgevers bv Werblad hoofdstuk 7A App. 17 van 30
7A.7 a b Journaalpost Grootboekrekening Debet Credit...................................................... c Journaalpost Grootboekrekening Debet Credit...................................................... App. 18 van 30 Werblad hoofdstuk 7A Noordhoff Uitgevers bv
7A.8 Journaalposten Financieel feit Grootboekrekening Debet Credit Noordhoff Uitgevers bv Werblad hoofdstuk 7A App. 19 van 30
7B Filiaalboekhouding 7B.1 Journaalposten Gegeven Grootboekrekening Debet Credit 7B.2 Journaalposten Gegeven Grootboekrekening Debet Credit App. 20 van 30 Werblad hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv
Gegeven Grootboekrekening Debet Credit Noordhoff Uitgevers bv Werblad hoofdstuk 7B App. 21 van 30
7B.3 Journaalposten Gegeven Grootboekrekening Debet Credit App. 22 van 30 Werblad hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv
7B.4 Journaalposten Gegeven Grootboekrekening Debet Credit Noordhoff Uitgevers bv Werblad hoofdstuk 7B App. 23 van 30
Gegeven Grootboekrekening Debet Credit App. 24 van 30 Werblad hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv
a 7B.5 Journaalposten Gegeven Grootboekrekening Debet Credit b Journaalposten Gegeven Grootboekrekening Debet Credit Noordhoff Uitgevers bv Werblad hoofdstuk 7B App. 25 van 30
Gegeven Grootboekrekening Debet Credit App. 26 van 30 Werblad hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv
a 7B.6 Journaalposten Feit Grootboekrekening Debet Credit b 250 Filiaal Meppel................................................ Noordhoff Uitgevers bv Werblad hoofdstuk 7B App. 27 van 30
c Journaalposten Feit Grootboekrekening Debet Credit a 7B.7 Journaalposten Mutatie Grootboekrekening Debet Credit App. 28 van 30 Werblad hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv
Mutatie Grootboekrekening Debet Credit Noordhoff Uitgevers bv Werblad hoofdstuk 7B App. 29 van 30
b 1 2 c Journaalposten Mutatie Boeken voor: Grootboekrekening Debet Credit................................................................................................................................................................................................................................. App. 30 van 30 Werblad hoofdstuk 7B Noordhoff Uitgevers bv