VerantWoorde politiek 1
2
Inhoud VerantWoorde politiek... 1 Verkiezingsprogramma 2014 2018... 1 SGP EDE... 2 Inhoud... 3 Inleiding... 4 1. Economie, werk en inkomen... 5 2. Educatie en opvoeding... 10 3. Sociaal domein... 12 4. Veiligheid... 16 5. Beheer Openbare Ruimte... 18 6. Ruimtelijke Ontwikkeling en Wonen... 22 7. Duurzaamheid en landschap... 26 8. Cultuur, recreatie en sport... 28 10. Dekkingsmiddelen... 34 3
Inleiding Voor de Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) is de overheid Gods dienares. Dat is geen populistisch, maar een Bijbels gegeven. Hecht de SGP dan niet aan een overheid voor de burgers? Jazeker. Juist daarom ziet de SGP de overheid als Gods dienares, u ten goede. Een overheid die handelt naar de normen van de Bijbel zorgt voor rust, orde en stabiliteit in de samenleving, zodat God naar Zijn Woord gediend kan worden. De SGP, de oudste politieke partij in ons land, heeft in al die jaren getoond een constructieve bijdrage te leveren aan het openbaar bestuur, zowel in vertegenwoordigende, als besturende organen. Ook in Ede. De publieke taak in de samenleving ziet zij als een belangrijke roeping. In die bijdrage wil de SGP zich laten leiden door Gods Woord, omdat zij ervan overtuigd is dat juist Gods geboden zegenrijk zijn voor alle burgers van Ede. Ondanks de gebrokenheid en onvolkomenheid van het leven, vervult de overheid daarin dan een rol die van wezenlijke betekenis is. lief. Werken op zondag, het houden van evenementen op zondag, het houden van allerlei activiteiten op zondag, het is niet wenselijk. Gods Wet geeft eveneens richtlijnen voor de omgang met de andere mensen. Moord, doodslag en allerlei andere soorten van geweld moeten worden geweerd. Stelen en andere vormen van criminaliteit moeten worden tegengegaan. Het voorkomen van criminaliteit en het bevorderen van de veiligheid van burgers is een belangrijke taak. Zorg voor de kwetsbaren in de samenleving, zoals ouderen, jongeren, zieken, gehandicapten en vele anderen rekent de SGP tot het takenpakket van de gemeente met haar burgers. Eerbaarheid in de samenleving is een groot goed. De gemeente Ede moet daarom zedeloze uitingen in het publieke domein weren. Betrouwbaarheid staat hoog genoteerd in de samenleving. Dat is volgens Gods Woord: waarheid bevorderen en leugen afstraffen. De overheid heeft hierin een voorbeeldfunctie. Als een rode draad lopen de uitgangspunten van Gods Woord door dit verkiezingsprogramma. Die uitgangspunten zijn ook wezenlijk en relevant voor de bestuurslaag die het dichtste bij de burger staat, de gemeente. De SGP wil, tegen de stroom van de seculiere samenleving in, de dienst van God herkenbaar houden in het publieke domein van Ede. Gods Naam mag niet worden gelasterd. Godslasterlijke teksten en beelden moeten geweerd worden. Gods dag, een dag van rust, is de SGP Dit verkiezingsprogramma is geschreven onder het motto VerantWoorde politiek. Daarmee wil de SGP zeggen dat zij de beginselen van het Woord, Gods Woord, op een concrete wijze wil vertalen naar de politieke praktijk in Ede. Daar wil de SGP op een verantwoorde wijze invulling aan geven. Daar wil de SGP ook verantwoording over afleggen. In dit programma staan concrete acties en voornemens waarmee de SGP een bijdrage kan en wil leveren aan het welzijn en het welvaren van de burgers van Ede. 4
1. Economie, werk en inkomen Zo denkt de SGP erover De Bijbelse opdracht tot rentmeesterschap staat centraal bij het economische beleid dat de SGP voor ogen heeft. Iedereen heeft een eigen verantwoordelijkheid om daarin te voldoen aan onze opdracht, de aarde te bebouwen en te bewaren. Dat betekent met de inzet van onze gaven en talenten een sober en matig gebruik van de schepping. Waarbij de 7x24-uurseconomie moet worden tegengegaan. Rust, met name op de zondag, is een belangrijk uitgangspunt in de scheppingsorde. Mensen hebben hun gaven en talenten gekregen. Daardoor is men in staat om zowel in eigen levensonderhoud te voorzien als dienstbaar te zijn aan de samenleving. Voor sommige Edenaren is dat niet vanzelfsprekend. Het gaat dan om langdurig werklozen, bijstandsgerechtigden, minder validen of gedeeltelijk arbeidsongeschikten. Zij kampen vaak met meerdere problemen. Naar Bijbelse maatstaf heeft de overheid een taak om deze mensen een plaats in de samenleving te geven en een sociaal isolement te voorkomen. Het bedrijfsleven heeft een verantwoordelijkheid bij de inzet van werknemers die niet zelfstandig de concurrentie op de arbeidsmarkt aan kunnen. De SGP verwacht van de werkgevers een positieve grondhouding om deze mensen 5
duurzaam aan werk te helpen. De gemeente kan bij uitstek allerlei regelingen en arrangementen inzetten om het voor bedrijven financieel mogelijk te maken de van hun verwachte inspanning te realiseren. Het moet normaal worden dat in ieder bedrijf enkele mensen werken die niet voor 100% inzetbaar zijn. Volgens de SGP mag het bedrijfsleven vervolgens van de gemeente verwachten dat zij zich inzet voor een gunstig ondernemersklimaat, waar bedrijven de mogelijkheid krijgen om zich te ontwikkelen. Het op peil houden van de werkgelegenheid is daarbij een belangrijk aandachtspunt. Als het aantal bedrijven daalt, dan komt de werkgelegenheid in gevaar. Specifieke aandacht wordt gevraagd voor de detailhandel. Voldoende winkels en een goede bereikbaarheid en toegankelijkheid zijn belangrijk, afgestemd op de huidige ontwikkelingen. Ruime parkeermogelijkheden zijn daarbij nodig. Contacten tussen onderwijsinstellingen, het bedrijfsleven en de middenstand moeten vanuit de gemeente gestimuleerd worden. De maatschappij is sterk gericht op hoge opleidingen en werkgelegenheid voor hooggeschoolden. Er is echter ook een grote groep mensen die op een heel andere wijze voor de maatschappij van groot belang is, de doeners. Ede moet zich meer inzetten voor deze groep. Via onderwijs en waarderingsacties moet er een passend aanbod van vakgerichte opleidingen en ambachten beschikbaar zijn. Ook moet actief gezocht worden naar mogelijkheden om eenvoudig werk in de regio te houden. Hier gaat de SGP aan werken: Lokale economie Een gezonde economie biedt werk aan de eigen inwoners en voorkomt op veel andere beleidsterreinen problemen. Met de volgende maatregelen wil de SGP de lokale economie ondersteunen: Een klantgerichte benadering van ondernemers. Een gezonde bedrijfsontwikkeling van zowel startende als gevestigde bedrijven mag niet worden belemmerd door onnodige bepalingen. Ter bevordering van de werkgelegenheid is er aandacht voor het aantrekken van nieuwe bedrijven. Een zesdaagse werkweek (van maandag tot en met zaterdag) voor projecten die in opdracht van de gemeente worden uitgevoerd. Deze projecten moeten bij voorkeur door plaatselijke (onder)aannemers en loonwerkers uitgevoerd worden. De gemeente moet, via het werkbedrijf, zoeken naar mogelijkheden om te zorgen dat de eigen inwoners weer kunnen concurreren met de Polen en andere MOE-landers. Het aanleggen van een glasvezelnetwerk in het buitengebied. Agrariërs Agrariërs zijn van groot belang in onze gemeente. Zij leveren een bijdrage aan enerzijds de lokale economie en vervullen anderzijds een onmisbare rol in de keten van de (wereld)voedselvoorziening. De gemeente Ede steunt agrarische bedrijven in hun ontwikkeling, al dan niet in combinatie met alternatieve bedrijfsactiviteiten. Waar mogelijk worden regels geschrapt. Volgens de SGP kan schaalvergroting van agrarische bedrijven nodig zijn om de sector vitaal te houden en ruimte te geven aan ondernemerschap. Wel mag van de gemeente verwacht worden dat aan schaalvergroting voorwaarden gesteld worden. De inpasbaarheid in het landschap is een aandachtspunt. Daarnaast is het vanuit de Bijbel vanzelfsprekend dat er binnen de agrarische sector aandacht is voor dierenwelzijn. 6
De systematiek van de bestemmingsplannen is altijd gericht geweest op het verbieden van allerlei activiteiten. De nieuwe wet op de Ruimtelijke Ordening, die in de maak is, zal meer focussen op ontwikkelplanologie. De SGP vindt dat gemeente Ede die wijze van werken proactief moet oppakken. Pilots draaien met ontwikkelplanologie, om op die wijze zo snel mogelijk te leren hoe hier mee gewerkt kan worden. Geen onnodige bestemmingswijziging van landbouwgrond ten behoeve van natuur, landschappelijk of recreatief gebruik. Het door de agrariër beheerde landschap biedt hiervoor voldoende mogelijkheden. Ruimte voor streekproducten, als onderdeel van Food Valley, inclusief de mogelijkheid om die aan huis te verkopen. Om zo een alternatief te bieden ten opzichte van grootschalige prodcutie voor de wereldmarkt. Aandacht voor en stimulering van alternatieve teeltgewassen en biologische (vlees) veehouderijen. Ruimte voor zorgboerderijen en samenwerking met re-integratiebedrijven. Een duidelijk Bestemmingsplan Buitengebied, ook als het gaat om initiatieven op het gebied van mestverwerking. Beperking van kostbare bedrijfsverplaatsingen. Veehouderijbedrijven in extensiveringsgebieden zijn mogelijk wanneer gebruikt wordt gemaakt van bijvoorbeeld ventilatie met een luchtwasser. Bedrijfsterreinen Bij de situering van bedrijfsterreinen wordt zorgvuldig rekening gehouden met bestaande of geplande woon- en agrarische gebieden. Voordat overgegaan wordt tot het aanwijzen van nieuwe bedrijfslocaties moet eerst gekeken worden of er geen mogelijkheden zijn om bestaande locaties te revitaliseren. Bestaande bedrijven die overlast veroorzaken moeten verplaatst worden naar speciale bedrijfsterreinen. Een zorgvuldig beleid in afstemming met betrokkenen is noodzakelijk. De gemeente reserveert hier middelen voor en voor de te verplaatsen bedrijven geldt een voorrangspositie bij de locatiekeuze op het nieuwe bedrijfsterrein. Goede communicatie met het lokale en omliggende bedrijfsleven. Realisatie van voldoende bedrijfsterreinen, ook in de kleine kernen. Dat biedt mogelijkheden tot groei van binnenuit. De plaatselijke bedrijvigheid moet worden gestimuleerd. Grotere bedrijven kunnen in clusters geplaatst worden. Voorkeursbeleid voor foodgerelateerde bedrijven, bijvoorbeeld door een korting op de grondprijs voor foodbedrijven (met veel werkgelegenheid per ha.). Maatwerk in het opstellen van bestemmingsplannen. Food Valley Food Valley is een initiatief van kennisinstellingen, bedrijven en overheden. Onder deze naam wordt door het samenbrengen van kennis en ondernemerschap de innovatiekracht van de agrifoodwereld versterkt. Food Valley is een economisch-geografisch concept dat de economie in deze regio van Wageningen tot Nijkerk moet versterken. Daarmee biedt het initiatief veel perspectief voor hoog- en laagopgeleiden. Het gaat om een toekomstvaste sector met uitstekende ontwikkelingsmogelijkheden. De sector biedt werkgelegenheid en levert een aanzienlijk bijdrage aan de Nederlandse export. Nu Food Valley steeds meer vorm krijgt is het van belang dat ook burgers en agrariërs profijt krijgen van die ontwikkelingen. De gemeente moet in regioverband actief zoeken naar kansen om de kennis van instellingen zoals de 7
WUR, als motor voor de regio, tot waarde te brengen voor haar inwoners. De komende raadsperiode dient deze motor te worden aangezwengeld om de werkgelegenheid te stimuleren. De uitdaging voor Ede en Food Valley is het zoeken naar mogelijkheden om die kennis tot waarde te brengen in het bedrijfsleven. Ideeën en programma s die daaraan bijdragen zullen we in beginsel positief tegemoet treden. Detailhandel De detailhandel heeft het moeilijk. Een goed en verantwoord detailhandelsbeleid is in het belang van burgers, winkeliers en omwonenden. De winkels blijven op zondag gesloten; dus geen koopzondagen. Vanuit de Bijbel kennen we de eerste dag van de week, de zondag, als de rustdag. Ook de kleine winkelondernemers hebben een rustdag nodig. Het winkelaanbod in (de gemeente) Ede moet sterker worden. We streven naar een gevarieerd aanbod van winkels, met meer speciaalzaken, ook in de buitendorpen. Er is voldoende ruimte voor startende detaillisten en verkoop van streekproducten. Er vindt structureel overleg plaats met de ondernemersverenigingen. In overleg met verhuurders en ondernemersverenigingen wordt leegstand van winkelpanden tegengegaan. Waar nodig worden maatregelen getroffen om de leefbaarheid en veiligheidsbeleving binnen het winkelgebied te vergroten. Goede bereikbaarheid: wegen, fietspaden, (achteraf) betaalde parkeerplaatsen, (veilige en overzichtelijke) fietsenstallingen. Een terughoudend beleid ten aanzien van verdere vestiging van horecagelegenheden. Geen grote wijkwinkelcentra bouwen, die als concurrent voor het centrum van Ede fungeren. Om de leefbaarheid in de wijken te behouden mogen wel kleinschalige buurtwinkeltjes e.d. toegestaan worden. Terughoudend zijn met vestiging van grote winkelondernemingen buiten het centrum. Werk en bijstand Juist in deze tijd moet er volop aandacht zijn voor de bestrijding van jeugdwerkloosheid. Vooral kwetsbare jongeren komen moeilijk aan werk. worden gestimuleerd om in samenwerking met onderwijsinstellingen scholingstrajecten aan te bieden Re-integratietrajecten (de kortste weg naar werk) dienen zoveel mogelijk aan te sluiten bij de persoonlijke situatie van de burger. Alleenstaande ouders met jonge kinderen wordt zo mogelijk geen sollicitatieplicht opgelegd. Om een sociaal isolement te voorkomen wordt van mensen met een gemeentelijke uitkering een tegenprestatie verwacht. Ze krijgen eerst zelf de kans om zinvol vrijwilligerswerk te organiseren. Lukt dat niet dan zorgt de gemeente voor een aanbod. Weigeraars worden gekort op hun uitkering. Sociale werkvoorziening Samenwerking van bedrijven met sociale werkvoorzieningen is belangrijk om de re-integratie te bevorderen van mensen met een arbeidshandicap. De arbeidsmarktregio moet een werkbedrijf starten dat voor de hele regio de inzet van moeilijk plaatsbare werknemers coördineert. Het huidige SW bedrijf (Permar) zal een groot deel van haar medewerkers in de bedrijven plaatsen. Slechts een klein deel, heel moeilijk plaatsbare cliënten, zal nog beschut werk aangeboden 8
worden. De SGP steunt die ontwikkeling. Voorkeur voor sociale werkvoorzieningen bij het uitbesteden van werk door de gemeente. Schuldhulpverlening en kredietverstrekking Budgetbegeleiding vanuit de gemeente, als instrument om schuldhulpverlening te voorkomen. De SGP vindt wachtlijsten in de schuldhulpverlening onacceptabel. Een ruimhartig kwijtscheldingsbeleid voor burgers die buiten hun toedoen niet meer aan hun financiële verplichtingen kunnen voldoen. Korting op de uitkering van mensen die frauderen of waarvan blijkt dat zij niet willen werken. Een sociaal vangnet voor het stijgende aantal huishoudens met een inkomen op of onder het sociaal minimum. Schrijnende situaties moeten voorkomen worden. Aan deze minima moet ruimhartig individuele bijstand verleend worden. 9
2. Educatie en opvoeding Zo denkt de SGP erover Kwalitatief goed en deugdelijk onderwijs behoort de aandacht te krijgen van de gemeentelijke overheid. Naast kennisontwikkeling dient het onderwijs de mens in staat te stellen de door God aan hem geschonken talenten en vaardigheden te ontwikkelen en te ontplooien, zodat leerlingen in de toekomst op de voor hen bestemde plaats een bijdrage kunnen leveren aan de samenleving. Naar de opvatting van de SGP zijn de ouders in de eerste plaats verantwoordelijk voor het onderwijs aan hun kinderen. Het onderwijs is sterk verbonden met de opvoedingstaak van de ouders. De ouders hebben een voorbeeldfunctie en zijn aanspreekbaar op het gedrag van hun kinderen. De gemeente heeft een verantwoordelijkheid voor wat betreft de huisvesting en financiering van het lokaal onderwijs. Veranderingen in de landelijke regelgeving zorgen voor een verschuiving van de verantwoordelijkheden ten aanzien van de huisvesting. De basisdenklijn van de SGP is dat zoveel mogelijk verantwoordelijkheid bij de leiding van de scholen gelegd moet worden. Hier gaat de SGP aan werken: Op basis van goede prognoses wordt tijdig ruimte geboden voor passende onderwijshuisvesting. De huidige 10
systematiek van prognosticeren wordt aangepast om te voorkomen dat krimp en groei te laat naar voren komen. Het verdient overweging om bij reële meerjarenprognoses niet onnodig voor één of meerdere jaren naar leegstand te verwijzen. De uitbreiding van de Calvijnschool in Ederveen is dringend gewenst. De bevolkingsontwikkeling kent een trend van minder kinderen. Binnen de onderwijshuisvesting moet een lange termijnvisie komen om te bezien hoe hierop ingespeeld moet worden. Daarbij moet tijdig nagedacht worden over de alternatieve aanwendbaarheid van leegkomende schoolgebouwen. Het schoolgebouw dient kwalitatief goed onderhouden te zijn, waarbij veiligheid een belangrijke factor is. Het binnenklimaat, waaronder voldoende aanvoer van verse lucht, moet van goede kwaliteit zijn. Semi-permanente gebouwen dienen zo min mogelijk geplaatst te worden. Om opvoedingsachterstanden en opvoedingsproblemen tegen te gaan is er, in overleg met de scholen en het Centrum voor Jeugd en Gezin, sprake van een goede signaalfunctie en ondersteunende aanpak. Waar mogelijk is het gezin daarop aanspreekbaar. Het belang van het gezin als veilige basis dient benadrukt te worden. Om (taal)achterstanden tegen te gaan kan gebruikt gemaakt worden van vormen van Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). De schoolidentiteit wordt erkend bij de bestrijding van achterstanden en bij opvoedingsondersteuning in de vorm van door de scholen georganiseerde opvoedcursussen of ouderbijeenkomsten. Continuering van het huidige vrijwillige spreidingsbeleid. Ouders bepalen zelf welke school hun kind bezoekt, op voorwaarde dat zij zich houden aan de regels van de betreffende school. De invulling en vormgeving van brede scholen vindt plaats van onderaf. Deelname van instellingen en organisaties is op vrijwillige basis. De openbare scholen zijn nu zelfstandig, maar de gemeente moet ervoor zorgen dat het onderwijs niet strijdt met de Bijbel. De SGP vindt godsdienstonderwijs op alle scholen van groot belang. Optimale handhaving van de Leerplichtwet en terugdringing van het voortijdig schoolverlaten. Bevordering van beroepsgerichte volwasseneneducatie. Hierdoor worden de mogelijkheden voor arbeidsreïntegratie vergroot, analfabetisme bestreden en de inburgering van allochtonen bevorderd. Wat de SGP betreft is er vanuit de gemeente volop aandacht voor de aanwezigheid van praktijkgerichte opleidingen om te voorzien in de toekomstige vraag naar benodigde vakmensen. Daarbij wordt de samenwerking met het bedrijfsleven gestimuleerd. 11
3. Sociaal domein Zo denkt de SGP erover Hoewel iedere burger zijn of haar verantwoordelijkheid heeft, dienen wat de SGP betreft de kwetsbare inwoners van Ede ondersteund te worden. Dit is een christenplicht: de overheid als schild voor de zwakken. De SGP ziet graag een samenleving waarin mensen zorg dragen voor elkaar. Dit in tegenstelling tot het kille individualisme, waarbij mensen alleen aan zichzelf denken. Naastenliefde behoort centraal te staan. Hebt uw naaste lief als uzelf, is een actueel gebod uit de Bijbel, waaraan de SGP graag handen en voeten wil geven. Er moet aandacht zijn voor allen die niet goed voor zichzelf kunnen zorgen. We denken daarbij aan (chronisch) zieken, gehandicapten, hulpbehoevende ouderen en aan hen die door verslaving aan de rand van de samenleving terecht zijn gekomen. De rijksoverheid decentraliseert een groot aantal taken naar de gemeenten. Daar komen veel meer verantwoordelijkheden te liggen. De SGP ziet dit als een kans om andere richtingen in te slaan, en wil deze uitdaging proactief oppakken. De SGP is het eens met de landelijk ontwikkelde denkrichting, waarbij een beroep gedaan wordt op de eigen kracht van de burgers, voor zover ze daartoe in staat zijn. Daarmee zijn besparingen te realiseren, die vervolgens ingezet kunnen worden om degene die echt niet meer kunnen te ondersteunen. 12
De gemeente krijgt op veel terreinen een verantwoordelijkheid en kan een hulpvraag integraal oppakken. Niet alleen de hulpvraag op zichzelf, maar de totale gezinssituatie is relevant. Vanuit die situatie moet naar een maatwerkoplossing gezocht worden; creativiteit en de inzet van het sociale netwerk van het gezin zijn daarbij noodzakelijk. Rekening houden met en voldoen aan de identiteitsgebonden aspecten en wensen is een randvoorwaarde. Er zal meer nadruk gelegd worden op de basisvoorzieningen. Deze moeten dicht bij de burger op wijk of buurtniveau georganiseerd worden. Naast de inzet van de maatschappij als geheel (kerk, school, verenigingen, e.a.) wordt een veel groter beroep gedaan worden op vrijwilligers en mantelzorgers. Gezien het enorme beroep dat op vrijwilligers en mantelzorgers gedaan gaat worden, vindt de SGP dat de gemeente de stimulerende en ondersteunende rol met kracht moet doorontwikkelen. Door het leveren van goede zorg dichtbij de zorgvragers kan zorg binnen de duurdere zorgvoorzieningen voorkomen worden. Voor de levering van zorg maakt de gemeente gebruik van professionele hulpverleners, via inkoop van kennis en capaciteit. De zorgvraag van de cliënt is daarbij uitgangspunt. De hulpverlener wordt gerespecteerd in zijn professie, anderzijds mag van de hulpverlener verwacht worden dat deze participeert in het netwerk rond de cliënt en daaraan ook ondersteuning biedt. De gemeente zorgt er met haar inkoopbeleid voor dat de cliënt kan kiezen tussen verschillende zorgaanbieders. Ook de vraag naar identiteitsgebonden hulpverlening moet via een goed inkoopmodel geborgd worden. Het is niet de verantwoordelijkheid van de gemeente om alle bestaande organisaties in stand te houden. Binnen het inkoopmodel is er ruimte voor zowel grote als kleinschalige zorgorganisaties. De gemeente moet zoveel mogelijk de schijn van willekeur vermijden, zonder opnieuw in allerlei protocollen en standaard antwoorden te schieten. De SGP vindt het belangrijk dat bij het toewijzen van hulp voldoende bijsturingsmogelijkheden ingebouwd worden, bijvoorbeeld door iedere toewijzing vatbaar te maken voor bezwaar en beroep. Hier gaat de SGP aan werken Sociaal domein algemeen Er is keuzevrijheid voor de cliënt. De burger moet kunnen kiezen voor de zorginstelling die bij hem of haar past. Kleine en/of identiteitsgebonden instellingen in de gemeente Ede moeten kansen krijgen om hun zorgverlening aan te bieden. Er is één deskundig en betrokken adviesorgaan dat de beleidsontwikkeling bij de gemeente kritisch beoordeelt. De decentralisatie van taken gaat gepaard met forse bezuinigingen. Voor de SGP is het uitgangspunt dat de overgedragen taken, met de overgedragen middelen en met oog voor mensen uitgevoerd worden. Daar waar de zorg om reden van complexiteit of anderszins niet binnen de gemeentegrenzen gerealiseerd kan worden, zal de gemeente in regioverband zoeken naar passende oplossingen. Vrijwilligers & Mantelzorgers Vrijwilligers en mantelzorgers zijn het cement van de samenleving. Facilitering is daarom cruciaal. Kerken en maatschappelijke organisaties spelen hierin een belangrijke rol. 13
Stimulering van vrijwilligerswerk, zonder dwang of drang. De gemeente moet vooral faciliterend bezig zijn, bijvoorbeeld met bijeenbrengen van vraag en aanbod, ombudsfunctie en ondersteuning bij opleiding. Van mensen met een gemeentelijke uitkering wordt een tegenprestatie verwacht. De begeleiding van deze mensen bij vrijwilligerswerk is een rol die de gemeente op een zorgvuldige wijze moet faciliteren. Gezinsbeleid/Jeugdbeleid Ouders zijn als eerste verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kind(eren) en het geven van het goede voorbeeld. Kinderen hechten aan geborgenheid en veiligheid. Kinderopvang is in de visie van de SGP geen taak van de overheid. De SGP vindt dat kinderen in de eerste plaats in het gezin een thuis moeten hebben. Waar dat aan de orde is, moet de gemeente toezicht houden op de veiligheid van voorzieningen voor kinderopvang. Daar waar opvoeding problemen geeft, dient de jeugdzorg adequate en effectieve begeleiding c.q. oplossingen aan te bieden, gericht op de situatie van het hele gezin. Het Centrum voor Jeugd en Gezin dient een effectieve organisatie te worden en geen ambtelijke molen. Door vroegtijdige signalering, doorverwijzing en gecoördineerde hulpverlening kunnen voor kinderen, hun ouders en de samenleving veel problemen voorkomen en kosten bespaard worden. Wet Maatschappelijke Ondersteuning Er dient sprake te zijn van keuzevrijheid voor de zorgvragers zowel bij hulp in natura als bij een persoonsgebonden budget (PGB). Kwaliteit van geboden (huishoudelijke) hulp dient in verhouding te staan tot de financiële middelen die daarvoor nodig zijn. De SGP vindt het belangrijk dat gehandicapten/ouderen de mogelijkheid hebben zo lang mogelijk thuis, in de vertrouwde woonomgeving, te blijven wonen. Wij zijn daarom voor een ruimhartige inzet van de benodigde middelen, zoals woningaanpassing, huishoudelijke hulp en begeleiding. Betrek maatschappelijke organisaties, instellingen en kerken (bijv. diaconaal platvorm) actief bij het maken van beleid. Duidelijke informatieverstrekking aan burgers door middel van het WMO-loket. Dit loket heeft ook een plaats in de wijken en kernen van de gemeente Ede. Ouderenzorg De gemeente dient adequaat beleid te ontwikkelen om de vereenzaming van ouderen en alleenstaanden tegen te gaan. Kerken kunnen hierbij een actieve rol spelen. Zorgverlening in de thuissituatie, zo lang als mogelijk. Meergeneratiewoningen om ouders en/of familie langer in hun thuissituatie te verzorgen en woonzorgzones verdienen alle steun. De SGP zal op gemeentelijk niveau alles in het werk stellen om in de verpleeghuizen en zorginstellingen euthanasie tegen te gaan. Gehandicaptenzorg Gehandicapten kunnen deelnemen aan de maatschappij. De gemeente bevordert in dat verband de samenwer- 14
king tussen cliëntorganisaties, zorginstellingen en ondernemingen. Het toegankelijk houden en maken van openbare ruimtes, openbare gebouwen en openbaar vervoer voor burgers met een lichamelijke beperking. Aanpassing van gevaarlijke oversteekpunten. Bij de middenstand aandacht vragen voor de toegankelijkheid van hun winkels voor burgers met een lichamelijke beperking. Optimale dienstverlening. Wachttijden moeten zo kort mogelijk zijn. Gezondheidszorg Goede medische voorzieningen met eerbied voor de beschermwaardigheid van het leven. Het platvorm Alcohol en Jeugd dient actief en voortvarend te werk te gaan. Het project Friss Valley moet gecontinueerd worden. Actieplan om de gezondheid van jongeren te verbeteren, zoals voorlichting op scholen over eetgedrag en gevaren van verslavende middelen zoals softdrugs en alcohol. Stimuleren van voldoende beweging bij jong en oud. De overheid mag niet dwingen tot vaccineren. Maatschappelijke opvang Een actieve rol voor de gemeente op het gebied van daklozen-, thuislozen- en overige crisisopvang. Monitoren van maatschappelijke opvang. Integratie Geen vrijblijvendheid bij inburgering. Het aanleren van de Nederlandse taal en het zich aanpassen aan de joods-christelijke traditie zijn minimumvoorwaarden. Inburgeringstrajecten dienen zoveel mogelijk in combinatie met werk aangeboden te worden. Stigmatisering van de doelgroep dient bestreden te worden, onder andere door de doelgroep actief aan werk te helpen en te stoppen met allerlei programma s en regelingen die speciaal op deze groep geënt zijn. Het instellen van participatiekoppels (een autochtoon begeleidt een allochtoon gedurende het integratietraject) verdient alle steun. De gemeente werkt met het Rijk mee aan een zorgvuldige en daadkrachtige uitzetting van uitgeprocedeerde asielzoekers. Asielzoekers die een vergunning hebben gekregen, moeten een woning toegewezen krijgen. Armoedebeleid Armoedebeleid mag geen deactiverend beleid zijn, maar dient juist ondersteunend te zijn. Vooral arme gezinnen met kinderen moeten ruimhartig geholpen worden. De SGP vindt dat de bestaande wettelijke kaders zo royaal mogelijk toegepast moeten worden. 65 plussers zijn niet per definitie arme mensen, integendeel zelfs. Standaard kortingsregelingen voor 65 plussers moeten afgeschaft worden. Zo mogelijk kan voor voorzieningen een eigen bijdrage gevraagd worden. Activiteiten om stille armoede tegen te gaan, onder andere de voedselbank, dient de gemeente te ondersteunen, gezamenlijk met kerken en maatschappelijke organisaties. 15
4. Veiligheid Zo denkt de SGP erover De SGP ziet het als haar taak om de samenleving op basis van Bijbelse normen en waarden in te richten. Sommige Edenaren voelen zich niet veilig op straat, en dat is een slechte zaak. Het zorgdragen voor veiligheid in het publieke domein behoort immers tot de kerntaken van de overheid. De SGP beschouwt een integrale benadering én handhaving als de sleutels tot een robuust veiligheidsbeleid en heeft daarom de opvatting dat het grote aantal huidige organisaties in het veiligheidsdomein moet worden verminderd en geherstructureerd. De gemeenteraad mag eigen verordeningen opstellen en ook sturend of stimulerend optreden. Met deze verordeningen kan en moet zij voorkomen dat Gods inzettingen worden overtreden. De SGP vindt dat een overheid die zich in veel dingen mengt, maar de kerntaak van het waarborgen van veiligheid verzuimt, haar doel voorbij schiet. Een beperkt aantal gezinnen veroorzaakt extreem veel overlast. Deze multiprobleem gezinnen moeten in sommige gevallen door middel van een interventieteam krachtdadig en integraal tegemoet worden getreden. Verspilling van belastinggeld door versnippering van hulpverlening of (aanhoudend) onaanvaardbaar gedrag van het gezin moet worden tegengegaan. 16
Hier gaat de SGP aan werken Preventie Zo mogelijk inschakelen van burgers en samenwerking tussen buurtbeheer, jeugdwerk en politie bij de aanpak van overlast door hangjongeren, vandalen en criminelen. Burgernet ondersteunen. Cameratoezicht in overlastgebieden en preventief fouilleren in uitgaansgebieden. Maatregelen om het aantal inbraken terug te dringen. Doorgaan met projecten op het gebied van werkervaring en herscholing. Toezicht op straat en handhaving van het aantal politieagenten en BOA s (buitengewoon opsporingsambtenaren). Ook de werkzaamheden door jeudgboa s voortzetten. Zichtbaarheid van de politie in de buitengebieden handhaven. Aanrijtijden van brandweer, politie en ambulances moeten binnen de gestelde norm blijven. Aandacht voor veiligheid van (industriële) bedrijven en de directe omgeving hiervan. Het zoveel mogelijk weren van mensonwaardige praktijken als prostitutie. Géén coffeeshops binnen de gemeentegrenzen. Deskundige voorlichting op scholen, onder meer met betrekking tot alcohol en drugs. Hierbij wordt het platform alcohol en jeugd betrokken. Weren van grootschalige evenementen waar drugs en alcohol genuttigd worden. Samenwerking zoeken met maatschappelijke organisaties en kerken vanwege inzet burger, draagvlak en klankbord. Handhaving Minimumleeftijd alcoholgebruik van 18 jaar handhaven, ook binnen verenigingen en kantines. Zogenaamde drankketen dienen niet te worden gedoogd, maar het handhavingsbeleid van de afgelopen jaren moet worden voortgezet, ook met het oog op veiligheid en ordelijkheid. Krachtig optreden bij overtredingen. Bij dit lik-op-stukbeleid moeten de ouders van de betreffende jongeren worden betrokken. Ouders die hieraan niet meewerken worden gekort op hun eventuele uitkering. Multiprobleem gezinnen zowel strafrechtelijk als bestuursrechtelijk aanpakken. Afstemming met hulporganisaties over de aanpak van (huiselijk) geweld. Voor het tegengaan van groepsgewijs ontoelaatbaar gedrag moet een samenscholingsverbod ingesteld kunnen worden. Schade wordt verhaald op de dader. 17
5. Beheer Openbare Ruimte Zo denkt de SGP erover De SGP vindt een waardige, prettige en veilige woon- en leefomgeving van groot belang. Ede moet zichtbaar schoon en veilig zijn. Het realiseren van een dergelijke woonomgeving is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van overheid en burgers. Een goed onderhouden openbare ruimte voorkomt verloedering en zorgt voor een hogere waarde van onroerend goed. Ook nodigt een goede staat van onderhoud minder uit tot (verdere) vervuiling en zorgt het voor het welbevinden van burgers en bedrijven. Indien burgers of bedrijven een hoger onderhoudsniveau dan de vastgestelde basis willen bereiken, moet hiervoor ruimte worden geboden middels burgerparticipatie. Er zijn allerlei arrangementen mogelijk zoals zelfwerkzaamheid van bewoners, bedrijven(terrein) met parkmanagement of binnenstadsmanagement. 18
Hier gaat de SGP aan werken Voetganger Gemeente draagt zorg voor goed onderhouden stoepen en voetpaden, met het oog op welstand en struikelgevaar. Ook is er aandacht voor markeringen t.b.v. blinden en slechtzienden. Wandelpaden worden gevrijwaard van uitwerpselen van paarden en honden, daders worden bestraft. Fiets Waar mogelijk fietspaden aanleggen langs buitenwegen met bovenlokaal verkeer en langs zandwegen. Zorg voor veilige schoolroutes. Recreatief fietsen ondersteunen. Aanwijzen en realiseren van fietssnelwegen tussen drukbezochte knooppunten, zoals het centrum van Ede, het station, de kenniscampus Ede en de WUR. Goede en zo mogelijk beveiligde stallingmogelijkheden voor fietsen ter plaatse van verkeersknooppunten en winkelcentra. Verkeer Verkeersprojecten hebben een lange doorlooptijd. Daarom moeten verkeersmaatregelen proactief opgepakt worden. Zo moet nu al worden nagedacht over het verbeteren van de ontsluiting van met name de industrieterreinen Frankeneng en Heestereng en de woonwijk Veldhuizen zodat tijdig maatregelen genomen worden ten behoeve van een goede doorstroming van het verkeer. Ter plaatse van het grote kruispunt bij Ziekenhuis Gelderse Vallei moet een ongelijkvloerse kruising komen. Op de doorgaande wegen moet het verkeer zo goed mogelijk kunnen doorrijden. Dat voorkomt sluipverkeer door woonwijken en is veel duurzamer. Bussen op buslijnen die weinig personen vervoeren verliezen hun beïnvloeding van verkeerslichten Continueren van het huidige onderhoudsniveau en het volgen van een meerjarenplanning voor het beheer van wegen, straten, paden en trottoirs. Bekendmaking van verkeersregels en bevorderen van veilig gedrag in het verkeer, bijvoorbeeld door op basisscholen te stimuleren dat er verkeerslessen worden gegeven. Handhaving van verkeersregels, ook op het gebied van inrijverboden en éénrichtingsverkeer. Een strooiplan dat de begaanbaarheid van wegen garandeert. In overleg met wijkbeheer kan aanvullend gestrooid worden. Adequaat strooibeleid voor de woonomgeving van ouderen en gehandicapten. Aanvullend strooizout beschikbaar stellen en burgers inschakelen Doorgaande wegen handhaven op of opwaarderen naar 80-km/h, met naastliggend fietspad. Gebruik maken van alternatieve inrichtingsmogelijkheden in plaats van verkeersdrempels. Waar mogelijk kruisingen (met verkeerslichten) vervangen door rotondes. Dorpsstraat Otterlo vrijwaren van grote autobussen en vrachtverkeer. Openbaar Vervoer Een openbaar vervoerplan in samenwerking met de Provincie. Dit is noodzakelijk om het openbaar vervoer als alternatief voor de auto te kunnen stimuleren. 19
Gemeente neemt initiatief en integreert openbaar vervoer met doelgroepenvervoer, zoals WMO, AWBZ, leerlingenvervoer en Valys. Grote dekking over de wijken en het buitengebied op reguliere tijden. Niet-rendabele lijndiensten als eerste schrappen op de zondag en laat in de avond en nacht. Openbaarvervoerlijnen dienen in ieder geval langs bedrijvenconcentraties, winkelcentra en maatschappelijke voorzieningen te leiden. Buurtbus en taxi als alternatief voor locaties waar geen openbaar vervoer is. Ontwikkeling van station Ede-West ondersteunen, evenals de vergroting van de capaciteit van de Valleilijn tussen Ede en Barneveld. Groen en onderhoud Het op peil houden van het niveau van onderhoud aan openbaar groen werkt preventief tegen verloedering van de leefomgeving. Onderscheid aanbrengen tussen structureel groen en buurtgroen. Het structureel groen moet systematisch onderhouden en zo mogelijk versterkt worden; het bijhouden van het buurtgroen kan door de wijkbewoners zelf ingevuld worden. Voldoende financiële middelen om aan de wettelijke zorgplicht van bomen te kunnen voldoen. Structureel snoeien van openbaar groen bij bochten en kruisingen, zodat de verkeerssituatie overzichtelijk blijft. Evenals het hangend groen over stoepen en fietspaden. Goed onderhouden en verzorgde bermen. Ecologisch bermbeheer onder voorwaarden toestaan. Burgers hebben een rol in het onderhoud van de openbare ruimte in de wijken en worden praktisch ondersteund (bladkorven, sneeuwruimen, zout strooien). Wijken en buurten Kleinschalige wijken met, vooral in de buitendorpen, een eigen wijkmeldpunt. De vraag uit de wijken en buurten moet centraal staan bij het bepalen van de werkprogramma s. Op toekomstige zorgtaken in wijken en buurten moet nu al worden voorgesorteerd. Werken met een IBOR niveau zodat wijken in de gehele gemeente zichtbaar schoon zijn. Voldoende buitenspeelruimten en speelmogelijkheden voor kinderen. Actieve betrokkenheid van verenigingen of buurten bij de realisatie, het beheer en het onderhoud van speelplekken. Afval Een voor de burgers inzichtelijke procedure van afvalinzameling, zoals vaste ophaaldagen. Hergebruik van afval zoveel mogelijk in de praktijk brengen en stimuleren. Afval is grondstof kan een win-win situatie opleveren en dient de duurzaamheid. In het buitengebied huis aan huis plastic inzamelen. Riolering en water Een rioleringsplan waarin (de kosten van) aanleg en onderhoud inzichtelijk worden gemaakt. Dit plan moet periodiek worden geactualiseerd om verrassingen te voorkomen. 20