Verwachting voor week 39 Verwachtingen Komende week Power NL Power BE Power DE Gas TTF Crude Oil Coal Emissierechten Weer & temperatuur Macro economisch Bullish Neutraal Bearish 1
Power NL Power NL spot, hogere prijzen verwacht De spot prijzen op de APX handelden vorige week, zoals verwacht, gemiddeld lager. De afgelopen week kwam gemiddeld uit op een niveau van 36.83 /MWh. De week daarvoor was dat 38.76 /MWh. De gemiddelde prijs voor september komt uit op een prijs van 39.18 /MWh voor het base product. (augustus kwam gemiddeld uit op 38.87 /MWh). We zien vooral vanuit het weer een neutraal signaal. Dit was vorige week een bearish signaal. Tezamen met de uitval van afgelopen weekend van een belangrijke kernenergie centrale in België, verwachten we hogere prijzen te zullen zien. Power NL (APX), Day Ahead Base Peak 08/09/2015 40.36 41.66 09/09/2015 42.46 46.82 10/09/2015 42.40 46.36 11/09/2015 38.57 40.56 12/09/2015 40.15 44.59 13/09/2015 27.93 29.20 14/09/2015 39.41 46.27 15/09/2015 34.93 43.45 16/09/2015 34.81 40.69 17/09/2015 40.66 47.86 18/09/2015 39.81 44.26 19/09/2015 33.79 35.45 20/09/2015 34.40 32.48 21/09/2015 39.88 42.95 Gemiddeld sept. 39.18 2
Power NL Power NL forwards, gelijke prijzen verwacht De Nederlandse power is er vorige week over de gehele curve ingekomen. Deze is er met name ingekomen door zwakkere kolenprijzen, zwakkere EUA s, zwakke TTF-prijzen, zwakkere aandelenmarkten en ongekend zwakke Duitse powerprijzen. Toch heeft ondanks deze verschrikkelijke omstandigheden de Nederlandse power zich vrij sterk weten te houden. We verwachten voor de komende week daarom gelijke prijzen te zullen zien. Power NL 18/09/2015 11/09/2015 Oct-15 38.83-0.09 38.92 Nov-15 39.54-0.50 40.04 Dec-15 38.46-0.01 38.47 Q4-15 38.94-0.19 39.13 Q1-16 39.86-0.54 40.40 Q2-16 36.41-0.60 37.01 Q3-16 35.92-0.26 36.18 Cal-16 37.46-0.44 37.90 Cal-17 35.61-0.28 35.89 Cal-18 35.50-0.20 35.70 Cal-19 36.08-0.47 36.55 3
Power BE Power BE spot, hogere prijzen verwacht De Belgische spotprijzen kwamen vorige week stevig lager uit op 42.71 /MWh voor het base product. De week daarvoor kwam uit op gemiddeld 50.16 /MWh voor de spot in België. Het gemiddelde voor de september base komt uit op 47.22 /MWh (augustus kwam gemiddeld uit op 41.88 /MWh). Er is dit weekend een belangrijke kernreactor uitgevallen (Tihange), daarom verwachten we voor deze komende week hogere spotprijzen te zullen zien in België. Power BE (Belpex), Day Ahead Base Peak 08/09/2015 51.49 56.68 09/09/2015 44.87 48.53 10/09/2015 46.23 49.58 11/09/2015 58.55 64.22 12/09/2015 48.17 55.00 13/09/2015 58.13 56.65 14/09/2015 47.35 50.65 15/09/2015 46.40 52.93 16/09/2015 50.81 54.17 17/09/2015 45.84 58.46 18/09/2015 40.84 46.11 19/09/2015 32.98 33.77 20/09/2015 34.73 32.97 21/09/2015 48.65 52.52 Gemiddeld sept. 47.22 4
Power BE Power BE forwards, hogere prijzen verwacht De Belgische power prijzen hebben de afgelopen week over de gehele linie een verdeeld beeld laten zien. Met het afkomen van de spotprijzen zien we de voorkant van de curve iets afkomen. Verderop de curve lijkt een mogelijke correctie te zijn op de zeer scherpe daling van van de 2 weken daarvoor. Voor de komende week verwachten we wel stijgende prijzen op de voorkant van de curve door mogelijke hogere spotprijzen. En ook voor de achterkant als er meer nieuws naar buiten komt m.b.t. de instabiliteit van het Belgische productiepark. Power BE 18/09/2015 11/09/2015 Oct-15 45.13-0.47 45.60 Nov-15 48.92-0.18 49.10 Dec-15 48.80 0.20 48.60 Q4-15 47.60-0.15 47.75 Q1-16 49.13 0.44 48.69 Q2-16 41.01 1.21 39.80 Q3-16 38.25 0.87 37.38 Cal-16 44.20 0.92 43.28 Cal-17 41.20 0.65 40.55 Cal-18 40.31 0.62 39.69 5
Gas TTF Gas TTF spot, gelijke prijzen verwacht De gas TTF spot prijzen zijn de afgelopen week lager uitgekomen op een gemiddelde prijs van 19.11 /MWh. De week daarvoor kwam gemiddeld uit op een niveau van 19.46 /MWh. Het gemiddelde niveau voor september komt hiermee uit op 19.49 /MWh (augustus kwam gemiddeld uit op 19,64 /MWh). Met het afnemen van de volatiliteit in olie en stabiele weersvoorspellingen zijn de prijzen nagenoeg onveranderd gebleven. Het wordt op dit moment nog niet koud genoeg om de TTF spot te laten stijgen. Voor de komende week verwachten we niet al te veel spektakel, en dus weer gelijke niveaus te zullen zien voor de TTF spot. Gas TTF (Ice Endex) End of day 08/09/2015 19.63 09/09/2015 19.38 10/09/2015 19.51 11/09/2015 19.35 12/09/2015 19.30 13/09/2015 19.30 14/09/2015 19.30 15/09/2015 19.40 16/09/2015 19.16 17/09/2015 19.19 18/09/2015 19.10 19/09/2015 18.80 20/09/2015 18.80 21/09/2015 18.95 Gemiddeld sept. 19.35 6
Gas TTF Gas TTF forwards, gelijke prijzen verwacht De TTF gas forward curve heeft over de gehele curve rode pijlen laten zien. De TTF curve heeft het met name zwaar gehad door de sterk afkomende spot prijzen. Deze zal, naarmate we verder naar het einde jaar toe gaan, steeds meer effect hebben op de gehele curve. De verwachting is voor de komende week dat we gelijke prijzen zullen zien voor de TTF curve. Gas TTF 18/09/2015 11/09/2015 Oct-15 18.927-0.351 19.278 Nov-15 19.284-0.404 19.688 Dec-15 19.535-0.420 19.955 Q4-15 19.248-0.392 19.640 Q1-16 19.636-0.369 20.005 Q2-16 18.778-0.290 19.068 Q3-16 18.591-0.346 18.937 Cal-16 19.170-0.327 19.497 Cal-17 19.410-0.349 19.759 Cal-18 19.416-0.373 19.789 Cal-19 19.423-0.321 19.744 7
Overige producten Power DE (Phelix) De Duitse CAL 16 is gesloten op 29.58 /MWh, de week daarvoor was dat 30.23. Het Duitse CAL16 is stevig onderuit gekomen, en heeft de afgelopen week nieuwe low s opgezocht. Met name doordat aandelenmarkten rode cijfers lieten zien en doordat de kolenprijzen en EUA s in elkaar kwamen. Met name afgelopen woensdag na het rentebesluit van de FED vielen de aandelenmarkten in elkaar. Voor de komende week verwachten we gelijke prijzen te zullen zien. Coal De kolenprijzen weten nog niet te herstellen en blijven net boven het $ 50 niveau, daarmee handelen we op dezelfde lage niveaus van 2008-2009. Het Cal-16 contract sluit de week iets lager af op 50.48 $/Mt (week daarvoor op 51.08 $/Mt). Bij de grootste kolenimporteur China is de import in de eerste acht maanden van dit jaar met ruim 31% gedaald. Achterblijvende economische groei zowel in China als in de rest van de wereld zet een rem op de vraag in een markt die al langer te kampen heeft met overaanbod. De neerwaartse prijsdruk houdt nog steeds aan. 8
Overige producten Crude Oil, Brent Net als de voorgaande weken handelde Brent ook de vorige week in dezelfde bandbreedte tussen 47 en 50 $/bbl. Het Nov-15 contract sloot de week lager af op 47,47 $/bbl (week daarvoor op 49,04 $/bbl). Irak had aangegeven dat het in 2016 mogelijk minder zal investeren in de olieproductie vanwege de gedaalde olieprijzen. Dit zal echter geen invloed hebben op de productiecapaciteit voor dit jaar. Voor de komende jaren verwacht OPEC dat de prijs circa 5 $ per jaar zal stijgen richting 80 $ in 2020 als gevolg van dalende productie van non-opec landen. Crude Oil, WTI De olie voorraden waren vorige week tegen de algemene verwachting in afgenomen, ook het aantal boor platforms nam vorige week af. Dit zorgt voor steun in de markt en de koers bereikte donderdag een high in de 48. Deze koerswinst kon echter niet worden vastgehouden en het WTI Nov-15 contract sloot de week praktisch onveranderd op 45,02 $/bbl (week daarvoor 45,16 $/bbl). IEA verwacht dat de productie in de VS volgend jaar zal dalen als gevolg van de gedaalde olieprijzen en de daling in het aantal boorplatforms. Brent-WTI spread verkrapt verder en staat nu op het laagste niveau voor dit jaar op circa US$ 2.50 (eind vorige week circa US$ 3,50). 9
Overige producten Emissierechten De EUA s weten niveau te blijven houden. En kunnen op dit moment een hoog niveau blijven houden vanwege de zeer zwakke kolenprijzen (verbeterde darkspread). Het product sloot de handelsweek lager af op 8.12 /Mt (vorige week 8.27 /Mt). Met name was dit te danken door het rentebesluit van de FED om vervolgens de beurzen te laten zakken. Dat betekent minder economische groei, minder productie, minder uitstoot en dus minder vraag naar EUA s. Voor de komende week verwachten we gelijke prijzen te zullen zien. 10
Dark & Spark Spreads De Clean Spark Spread (CSS) en de Clean Dark Spread (CDS) is een manier om de winstgevendheid van gas en kolen gestookte elektriciteitscentrales weer te geven. De onderstaande figuren geven de forward-spreads van Nederland en Duitsland weer. De gemiddelde efficiëntie van de centrale is gezet op 53% voor een gascentrale en 39% voor een kolencentrale. De emissie factor voor gas is 0.187 en voor kolen is het 0.34. De calorische waarde van kolen is 25.12 MJ/kg. En de wisselkoers euro/dollar is voor vandaag ($1 = 0.89). De spreads zijn berekend met de Duitse en Nederlandse CAL16 power future (Ice-Endex en EEX), TTF en NCG gas (Ice Endex), API2 coal futures (EEX) en EUA s (Ice-ECX). De gas correctie factor van 35.17/31.65 is uiteraard van toepassing op de gas prijs. Onderhoud en andere kosten worden in deze berekening niet meegenomen. Clean Dark Spread Clean Spark Spread 11
Weersvooruitzicht Deze week begint de astronomische herfst. Het weer is al een paar weken aan de koele kant en ook de komende week verandert daar nog niet veel aan. De komende week dringt een klein lagedrukgebiedje door tot het vasteland van Europa en deze zal in de eerste weekhelft het weer bepalen. Erg ontwikkeld is het systeem overigens niet waardoor er vooral op meer bewolking en neerslag gerekend moet te worden. Wind geeft deze keer minder uitslag. In de tweede weekhelft komt een nieuwe depressie vanaf de oceaan dichterbij. Deze is wat sterker, maar weet de Benelux niet te bereiken. Dat komt omdat zich tegen het weekeinde hogedruk opbouwt boven de Benelux. Wel is de kans groot dat de wind donderdag en vrijdag duidelijk merkbaar aanwezig is. De echt winderige dagen van vorige week zijn de komende week niet te verwachten. Het totaalsignaal is neutraal, mogelijk licht bullish. Temperatuur: Neutraal De hele maand september kenmerkt zich al door een vrij vlak temperatuurverloop: uitschieters zijn nauwelijks waargenomen en op een groot aantal dagen is het net te koel. Ook de komende week is dat het geval wanneer frissere lucht de Benelux overspoelt. De temperatuur is de hele week ongeveer 16-17 graden in de middag terwijl een graad of 18 normaal is voor de tijd van het jaar. Mogelijk blijft het dinsdag zelfs nog iets frisser wanneer het een groot deel van de dag kan regenen. Door de aanwezige bewolking verlopen de steeds langer wordende nachten echter niet fris: de bewolking houdt de temperatuur s nachts op een graad of 10, heel normaal voor de tijd van het jaar. Mogelijk wordt het in het weekeinde een paar graden warmer als hogedruk het roer overneemt in onze omgeving. Dat compenseert dan het frissere weekbegin. Het totaalbeeld van de week is dan ook neutraal. Zon: Licht bullish Zeker de eerste weekhelft is er van de zon weinig te verwachten. De frisse bovenlucht zorgt voor grote pakketten bewolking en mogelijk ook behoorlijk wat neerslag. Het betekent wel dat tot aan woensdag geen grote hoeveelheden zon verwacht hoeven te worden. Daarna stijgt de druk boven de Lage Landen langzaam maar zeker en komen we in een iets warmere luchtsoort. Uitgesproken zonnig zal het in de tweede weekhelft waarschijnlijk niet meer worden maar donderdag en vrijdag ontstaan de eerste echte gaten in de bewolking. Het weekeinde biedt wel enige kans op een dag met behoorlijk wat zon, maar strak blauw zal de hemel niet meer worden. Met name door de eerste weekhelft is het daarom licht bullish. 12
Weersvooruitzicht Wind: Neutraal De wind zal maandag en dinsdag even kort toenemen tot een gemiddelde waarde voor de tijd van het jaar als de koudere lucht zich boven de Benelux vestigt. Eenmaal gearriveerd zal de wind in de loop van dinsdag en woensdag langzaam in kracht afnemen tot een vrij laag niveau voor de tijd van het jaar. Nieuwe impulsen zijn te verwachten op donderdag en vrijdag: nieuwe lagedruk nadert en tegelijkertijd stijgt de druk ten oosten van ons. Daartussen neemt de windsnelheid dan ook langzaam maar zeker toe tot een bovengemiddelde waarde. Echt stevig gaat het echter niet waaien omdat de hogedruk verhindert dat de lagedruk de Lage Landen kan bereiken. In het weekeinde neemt de wind dan opnieuw af als hogedruk de overhand krijgt. Het totaalbeeld is dan ook neutraal. 13
Macro economische agenda Dinsdag 22 september : VS : API Olie voorraden Woensdag 23 september : NL : GDP DE : PMI Flash EU : PMI Flash VS : EIA Olie voorraden Donderdag 24 september : DE: Ifo Business Climate, Current Conditions, Expectations VS : Jobless claims Vrijdag 25 september : EU : Euro Zone M3 Money Supply Legal Disclaimer 1. No offer This market report is intended to give an overview. No information contained in this report should be considered as an offer, an invitation to offer or a recommendation to enter into any transaction. Prices and valuations contained in this report are indicative and they and other information published are for information purposes only. 2. No investment advice Information made available in this market report should not be considered as investment advice or any form of recommendation to purchase products described therein. 3. Historical performance Past performance information contained in this market report is not to be considered as an indication of future results. 4. No warranties Although details included in this market report were taken from sources considered to be reliable, no warranty is made as to its accuracy, completeness and adequacy. All quotations and prices are subject to change. All opinions expressed reflect the current assessment of E.ON Benelux N.V. which is subject to change without prior notice. 5. Copyright All rights reserved. Duplication and distribution requires the prior written consent of E.ON Benelux N.V. 14