Jaardocument 2009. Cordaan groep

Jaardocument 2009 Cordaan groep 1

2

Jaardocument 2009 Maatschappelijke verantwoording 3

Inhoudsopgave Maatschappelijk verslag 1.0 Uitgangspunten van de verslaggeving 7 1.1 Jaarverslag Raad van Bestuur 7 1.2 Jaarverslag Raad van Toezicht 13 2.0 Profiel van de organisatie 17 2.1 Algemene identificatiegegevens 17 2.2 Structuur van het concern 17 2.3 Kerngegevens 21 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering 21 2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel, opbrengsten 22 2.3.3 Werkgebieden 25 2.4 Samenwerkingsrelaties 26 3.0 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 29 3.1 Normen voor goed bestuur 29 3.2 Raad van Bestuur 29 3.3 Raad van Toezicht 30 3.4 Bedrijfsvoering 32 3.5 Cliëntenraad 34 3.6 Ondernemingsraad 36 4

4.0 Beleid, inspanningen en prestaties 38 4.1 Meerjarenbeleid 38 4.2 Algemeen beleid verslagjaar 39 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid 42 4.4 Kwaliteitsbeleid cliënten 43 4.4.1 Kwaliteit van zorg 43 4.4.2 Klachten 46 4.4.3 Toegankelijkheid en informatievoorziening 47 4.4.4 Veiligheid 48 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 50 4.6 Samenleving 65 4.7 Op z n Cordaans 66 4.8 Innovatie en ontwikkeling vooruitblik 2010 70 4.9 Financieel beleid 70 Jaarrekening 2009 Stichting Cordaan Inhoudsopgave Jaarrekening 82 5.1 Geconsolideerde jaarrekening 2009 5.2 Overige gegevens Accountantsverklaring 5

Maatschappelijk verslag 6

1 Uitgangspunten van de verslaggeving In de Nederlandse gezondheidszorg neemt verantwoording een steeds belangrijker plaats in. Daarvoor is alle reden. De zorg geeft uitvoering aan een maatschappelijk vastgestelde opdracht en de bekostiging is uit publieke middelen. Dit Jaardocument brengt de ontwikkelingen van de Cordaan groep in beeld. Sectorspecifieke ontwikkelingen op het terrein van thuiszorg, verpleging en verzorging (V&V), verstandelijk gehandicaptenzorg (VGZ) en geestelijke gezondheidszorg (GGZ) komen aan de orde. Daarnaast is er aandacht voor ontwikkelingen binnen de drie regio s van Cordaan. De jaarrekening is een vast onderdeel van dit jaardocument. Hierin wordt de financiële positie aan het eind van het jaar en financiële resultaat over 2009 toegelicht. Waar nodig wordt dit gesegmenteerd naar de sectoren weergegeven. We sluiten af met een vooruitblik naar 2010. 1.1 Jaarverslag Raad van Bestuur Bijzonder Ieder mens is bijzonder. Iedereen heeft zijn eigen wortels. Wortels in Nederland, maar soms ook elders. Een eigen geschiedenis, die maakt tot wie je nu bent. Ieder mens heeft zijn eigen dromen, maakt eigen keuzes die richting geven aan het leven van nu en morgen. Dat verandert niet als je gedurende kortere of langere tijd zorg nodig hebt. Cordaan staat dichtbij mensen. Wij werken in buurten en wijken. Met onze dienstverlening sluiten we aan op de levensfase waarin mensen zich bevinden en de keuzes die zij zelf maken. Met onze zorg willen wij een bijdrage leveren aan de kwaliteit van leven van hen die ondersteuning of zorg nodig hebben. Bij Cordaan werken bijzondere medewerkers die hun kennis en ervaring inzetten om voor cliënten het verschil te maken. Huishoudelijk medewerkers, (wijk)verpleegkundigen, verzorgenden, (persoonlijk) begeleiders, artsen, gedragsdeskundigen en paramedici zetten hun kennis en ervaring hiervoor in. Cordaan bundelt kennis op het terrein van de thuiszorg, jeugdzorg, ouderenzorg, zorg voor mensen met een verstandelijke beperking en GGZ. Wij zijn werkzaam in bijna alle buurten van Amsterdam en Diemen, Zaandam, Nieuw Vennep, Huizen en De Bilt. Samen met huisartsen en andere organisaties spannen wij ons er voor in dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen. Als dit om wat voor reden niet kan, bieden wij een breed scala aan woonmogelijkheden, veelal direct in de buurt. Daarnaast is er een aantal gespecialiseerde centra voor ouderenzorg en gehandicaptenzorg. Een nieuwe verbinding Formele verantwoording is belangrijk, maar het is niet genoeg om de verbinding te leggen tussen onze organisatie en voor Cordaan belangrijke groepen, zoals cliënten en medewerkers. Door een aantal maatschappelijke ontwikkelingen marktwerking, schaalvergroting en een steeds meer bedrijfsmatige benadering - lijkt er sprake te zijn van een groeiende afstand tussen zorgorganisaties en die groepen burgers voor wie deze organisaties zich juist inzetten. 7

Cordaan is in de tweede helft van 2009 een aantal malen negatief in het nieuws geweest. Media hebben bericht over incidenten in de zorg en mogelijk onjuiste registratie van geleverde dagbesteding. Op basis van intern en extern onderzoek waaronder een forensisch accountantsonderzoek - is komen vast te staan dat het merendeel van de berichtgeving op onjuiste of onvolledige signalen gebaseerd was. Op basis van het forensisch onderzoek is geconstateerd dat geen sprake was van structurele deficiënties. Wel zijn op onderdelen aanbevelingen gedaan ter versterking van het proces. Met het zorgkantoor is overeenstemming over de verdere afhandeling. Wij zijn inmiddels in direct gesprek met cliënten, verwanten en medewerkers die eerder hun zorg naar voren hebben gebracht. In overleg met alle betrokkenen spannen we ons in de kwaliteit van zorg waar nodig te verbeteren en hierover meer gericht te communiceren. Tegelijkertijd maken deze signalen ook iets anders duidelijk. Om hun maatschappelijke legitimiteit te behouden zijn nieuwe verbindingen tussen zorgorganisaties en samenleving van wezenlijk belang. De bestaande medezeggenschapsvormen vervullen hierbij een belangrijke functie. Naast een proactieve rol van de formele medezeggenschap is het van belang dat in 2010 en volgende jaren een open dialoog met voor Cordaan relevante doelgroepen zijn beslag krijgt en dat hiervoor nieuwe communicatievormen ontwikkeld worden. Belangrijke prioriteiten in 2009 In 2008 is Cordaan bestuurlijk gefuseerd met Amsterdam Thuiszorg. Door de fusie is de thuiszorg in Amsterdam, zonder overheidssteun, van een faillissement gered. Hiermee is de zorg en werkgelegenheid voor duizenden cliënten en medewerkers gewaarborgd. Wellicht nog meer van belang is dat een organisatie is ontstaan die een brede groep cliënten een samenhangend, kleinschalig en buurtgericht pakket aan zorg en dienstverlening kan bieden. Na deze fusie, die in alle opzichten veel voeten in de aarde heeft gehad, stond Cordaan in 2009 voor een enorme opgave. Deze opgave bestond allereerst uit het op een zorgvuldige wijze inbedden van de thuiszorgactiviteiten in de organisatie van Cordaan. Om het uitgangspunt van een integraal, kleinschalig en buurtgericht aanbod te kunnen waarmaken, is er voor gekozen de thuiszorgactiviteiten in samenhang met het overige aanbod van Cordaan in de regio in te bedden. Ook de bedrijfsvoering in de thuiszorg, moest na jaren van achterstallig onderhoud, sterk worden verbeterd. In 2009 is een groot aantal maatregelen uitgevoerd of in gang gezet om kosten te reduceren en baten te verhogen. Om kleinschalig en buurtgericht te kunnen werken is de organisatie in 2009 ingrijpend aangepast met als doel de aansturing te vereenvoudigen: minder hiërarchische lagen, directe aansturing en communicatie, goede inbedding in regio s en wijken en voldoende aandacht voor de borging van sectorspecifieke expertise. In 2009 is een nieuwe regiodirectie van start gegaan en is organisatiebreed een nieuw teammanagement benoemd. Tenslotte is in 2009 een Management Development traject ontwikkeld met als doel om teammanagers in hun nieuwe rol te ondersteunen. 8

Ook de algehele bedrijfsvoering is in 2009 verbeterd. Begin 2009 is een groot aantal maatregelen genomen om de structurele baten en lasten in evenwicht te brengen en waar nodig in balans te houden. Evenals in 2008 is ook in 2009 een impuls gegeven aan de inhoud van het zorgaanbod van Cordaan. Alle reden om hier afzonderlijk bij stil te staan. Goede zorg Huishoudelijk medewerkers, (wijk)verpleegkundigen, verzorgenden, (persoonlijk) begeleiders, artsen, paramedici en gedragsdeskundigen hebben zich weer maximaal ingespannen om aan bijna 17.000 cliënten goede zorg te bieden. In het kader van dit bestuursverslag staan wij in het bijzonder stil bij een aantal nieuwe ontwikkelingen binnen Cordaan. Persoonlijk begeleider Iedere cliënt krijgt binnen Cordaan een vast contactpersoon. Deze persoonlijk begeleider is het vaste aanspreekpunt voor cliënt en familie. Zo vereenvoudigen wij de communicatie en kunnen wij beter inspelen op specifieke wensen en verwachtingen. In de thuiszorg, gehandicaptenzorg en GGZ bestaat deze (of hiermee vergelijkbare) functie al langer. In 2009 is al ervaring opgedaan in alle verzorgingsen verpleeghuizen. In 2010 volgt verdere implementatie Afsluiting Deltaplan Wonen In 2009 is het Deltaplan Wonen afgesloten. Hiermee is het aanbod aan woonmogelijkheden voor mensen met een verstandelijke beperking in een aantal jaren ingrijpend verbeterd. Er is een breed scala aan kleinschalige woonmogelijkheden gerealiseerd met nadruk op woonkwaliteit en privacy. De ervaringen zullen worden benut voor de voorgenomen kwaliteitsverbetering in de sector verpleging en verzorging zoals deze vanaf 2010 voorbereid en uitgevoerd gaat worden. Eerste kleinschalig verpleeghuis en oplossen problematiek meerbedskamers verpleeghuizen Ook een aantal verpleeghuizen van Cordaan kent nog een aantal meerbedskamers. Wij spannen ons in om deze kamers te vervangen door een hoogwaardig en kleinschalig aanbod aan verpleging en verzorging in de buurt. Eind 2009 is in Amsterdam Zuidoost het kleinschalige verpleeghuis Anton de Kom in gebruik genomen. Hierin is ook Kraka e Sewa ondergebracht. Kraka e Sewa is een voorziening voor dagbehandeling voor in het bijzonder Surinaamse en Antilliaanse ouderen. De officiële opening heeft begin 2010 plaatsgevonden. Ook in 2010 zal het aantal meerbedskamers afnemen onder andere door de ingebruikname van de locatie Laan van Spartaan. Crisisunit VGZ Cordaan is enkele jaren geleden gestart met een bijzondere vorm van crisisopvang voor mensen met een verstandelijke beperking. Het gaat om crisissituaties waarvoor de psychiatrie geen oplossing kan 9

bieden. Probleem was de structurele financiering. In overleg tussen AGIS, ministerie van VWS, Arkin en Cordaan is hiervoor in 2009 een structurele oplossing gevonden, waarmee de continuïteit van deze voorzieningen voor de komende jaren is gewaarborgd. Zorg voor verstandelijk gehandicapte moeders Zwangerschap van vrouwen met een verstandelijke beperking ontmoedigt Cordaan actief. In die situaties waarin toch sprake is van een zwangerschap is Cordaan verantwoordelijk voor goede zorg aan moeder en kind. In dit kader is in 2009 de locatie Wagenaarstraat in gebruik genomen. IJburg In Amsterdam bestaat een dringende behoefte aan woon- en begeleidingsmogelijkheden voor mensen die op langdurige psychiatrische begeleiding zijn aangewezen. Daartoe is het aantal beschermd wonen plaatsen op IJburg uitgebreid. In 2009 neemt het aanbod, op geleide van de vraag, stap voor stap toe. Voorbereiding op Mexicaanse griep Cordaan heeft zich in 2009, conform de nationale richtlijnen van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), maximaal voorbereid op een mogelijke grieppandemie. Gelukkig kunnen we achteraf vaststellen dat de gevolgen van deze pandemie voor cliënten en medewerkers beperkt zijn gebleven. De Belevenis Mede op initiatief van Cordaan heeft in 2009 de tweede editie plaats gevonden van een bijzonder initiatief: De Belevenis. De Belevenis is een bijzonder ervarings- en belevingsproject voor mensen met een ernstige verstandelijke beperking en ernstig dementerenden. Onder andere door de inzet van vrijwilligers van Stichting Prisma hebben meer dan 250 cliënten van Cordaan van deze belevenis kunnen genieten. Inmiddels is dit evenement bekroond met een Gouden Giraffe (prijs voor bijzondere evenementen). Voorbereiding juridische fusie De voorbereiding op de juridische fusie tussen Cordaan en Cordaan Thuiszorg krijgt in 2010 zijn beslag. Het is de bedoeling om deze per 1 januari 2011 te realiseren. Op basis van de besluitvorming in de Raad van Toezicht van 20 mei 2010 zal voor 1 juli 2010 het voornemen tot juridische fusie bij de Kamer van Koophandel worden gedeponeerd. In dit verband is een goed verlopende exploitatie van zeer groot belang. Versterking van het vermogen blijft een belangrijk speerpunt. De bedoeling is dit te bereiken door verbetering van de operationele resultaten én door vastgoed- en vermogensherstructurering. Ten einde in de aanloop naar de Juridische Fusie de continuïteit van Cordaan Thuiszorg te waarborgen heeft Cordaan ten behoeve van Cordaan Thuiszorg op 20 mei 2010 een liquiditeits garantie afgegeven t/m 31 december 2011. 10

Resultaten bedrijfsvoering Cordaan Thuiszorg Bij de fusie was duidelijk dat Amsterdam Thuiszorg (nu Cordaan Thuiszorg, op aanwijzing van de NMa) in ernstige financiële problemen verkeerde. Krachtig ingrijpen was nodig om een verdere verslechtering te voorkomen. In 2009 is veel in gang gezet om de bedrijfsvoering van Cordaan Thuiszorg over de hele linie structureel te verbeteren. In dit kader is allereerst gestuurd op productie en productiviteit bij Thuisdiensten en VV&B. Hoewel de prestaties beter zijn dan bij de begrotingsopstelling 2009 was aangenomen, is nog geen kostendekkende exploitatie gerealiseerd. In 2009 zijn bijna alle thuiszorgteams binnen bestaande locaties van Cordaan gehuisvest, waardoor een substantiële besparing op de huisvestingslasten mogelijk was. Het is in 2009 nog onvoldoende gelukt om daling van het verzuim tot stand te brengen. Op basis van de bedrijfsresultaten is eind 2009 tot een intensivering van de noodzakelijke verbetering in de bedrijfsvoering besloten. In 2009 heeft Cordaan Thuiszorg het jaar met een negatief bedrijfsresultaat van 3,8 miljoen afgesloten. Cordaan Onder de benaming Cordaan op Koers is in 2008 een breed pakket maatregelen genomen om de bedrijfsvoering structureel te verbeteren. Centraal stond in 2009 het sturen op bezetting en productie. We kunnen vaststellen dat de nodige resultaten zijn bereikt, maar dat de bezetting en productie in de sector V&V nog licht achterlopen bij de begroting. Eén van de speerpunten was tevens gericht op de verdere reductie van de overhead. In dit kader is in 2009 de overhead teruggebracht tot 14,4%. In het verlengde hiervan is ook fors ingegrepen in de materiele lasten. Als gevolg van een wijziging in het overheidsbeleid is voor dagbesteding voor mensen met een verstandelijke beperking substantieel minder geld beschikbaar. In 2009 zijn een aantal ingrijpende maatregelen genomen, gericht op de integratie van wonen en dagbesteding om zo het aanbod zo veel mogelijk in stand te houden. Ook is met het ministerie van VWS en het Zorgkantoor overeenstemming bereikt over een kostendekkende financiering van de crisisunit VGZ. Met het oog op de invoering van de zorgzwaartebekostiging, tenslotte, is op teamniveau doorgerekend wat de gevolgen zijn en vertaald in de begroting 2010. Punt van zorg blijft de ontwikkeling van personeel niet in loondienst. In 2009 kon het jaar met een positief bedrijfsresultaat van 3,8 miljoen worden afgesloten. Geconsolideerd resultaat Het jaar 2009 kan voor Cordaan en Cordaan Thuiszorg gezamenlijk met een positief saldo van 0,3 miljoen worden afgesloten. Vermogensherstel Het geconsolideerde eigen vermogen bedroeg op 1 januari 2009 43,5 miljoen. Eind 2009 is het eigen vermogen gestegen tot 45,4 miljoen. Een gezonde basis om aan verder herstel van de vermogenspositie te werken, wat noodzakelijk is vanwege het negatieve vermogen van Cordaan Thuiszorg. 11

Cordaan Koersvast Eind 2009 heeft de Raad van Bestuur een werkgroep belast met de opdracht een samenhangend pakket van structurele maatregelen. Doel hiervan is (i) substantiële verhoging van de arbeidsproductiviteit, (ii) vermindering van de kosten en (iii) verhoging van de omzet. Op deze wijze bereidt Cordaan zich voor op ombuigingen / bezuinigingen door de rijksoverheid. Inmiddels heeft de werkgroep haar eerste opdracht afgerond. Dit pakket maatregelen is onder de benaming Cordaan Koersvast met de Raad van Toezicht besproken. Inmiddels is de projectorganisatie gericht op de uitvoering van deze maatregelen concreet uitgewerkt en opgestart. Koersvast strekt zich niet alleen uit tot 2010, maar nadrukkelijk ook de jaren hierna. Aansprakelijkheid 2009 Zowel Stichting Cordaan als Stichting Cordaan Thuiszorg hebben over 2009 een eigen jaarrekening gemaakt. Beide jaarrekeningen zijn separaat opgesteld en gepubliceerd conform de daarvoor geldende vereisten. Stichting Amsterdam Thuiszorg en de groep waarvan Stichting Cordaan Groep aan het hoofd staat zijn per 1 juli 2008 bestuurlijk gefuseerd. Tussen Stichting Cordaan enerzijds en Stichting Cordaan Thuiszorg anderzijds is over en weer geen hoofdelijke aansprakelijkheid afgegeven, zodat beide rechtspersonen niet gehouden zijn tot voldoening van elkaars schulden. Vooruitblik 2010 Voor 2010 zijn drie centrale doelstellingen geformuleerd, die Cordaanbreed als kapstok dienen, waaraan alle acties en plannen worden opgehangen. 1. Kwaliteit voor de cliënt: verbetering woon-, werk- en leefklimaat 2. Samen werken in dialoog met elkaar en de cliënt: verbetering van de communicatie 3. Slim organiseren, zodat we het geld goed kunnen besteden: waar mogelijk, vereenvoudiging van werkprocessen en beperking van de overhead. Tot slot De Raad van Bestuur heeft grote waardering voor de inzet van alle medewerkers van Cordaan en Cordaan Thuiszorg voor de in 2009 bereikte resultaten en dankt hen daarvoor nadrukkelijk. 12

1.2 Jaarverslag Raad van Toezicht Onderwijsinstellingen, woningcorporaties en zorgorganisaties geven uitvoering aan publieke taken. De samenleving verwacht dat deze organisaties goed functioneren, doelmatig werken en actief inspelen op ontwikkelingen in de vraag naar producten en diensten. Raden van Toezicht vervullen binnen deze organisaties een essentiële functie. De samenleving heeft belang bij een goed functionerend en professioneel werkend toezicht. Het toezicht op organisaties in de semi-publieke sector staat om deze reden volop in de belangstelling. Het maatschappelijke debat onderstreept de eigen rol die toezichthouders bij deze organisaties hebben. De Raad van Toezicht van Cordaan legt expliciet verantwoording af over de wijze waarop het toezicht in het afgelopen jaar heeft plaatsgevonden. Ook dit jaar maakt het verslag van de Raad van Toezicht integraal deel uit van het document maatschappelijke verantwoording. Algemeen De toezichthoudende functie wordt binnen Cordaan uitgeoefend door de Raad van Toezicht. De Raad voert deze taak uit binnen het geheel aan principes en afspraken, zoals deze zich in het kader van Health Care Governance hebben ontwikkeld. Dit verslag sluit aan bij de functies zoals deze aan dit toezichthoudende orgaan zijn voorbehouden. De Raad van Toezicht is in 2009 vijf maal bijeen geweest. Naast deze reguliere vergaderingen hebben thematische en strategische bijeenkomsten plaatsgevonden. Deze bijeenkomsten in aanwezigheid van Raad van Bestuur en directie stonden in het teken van de visie-ontwikkeling, de ontwikkeling van de kwaliteit van zorg en de organisatiestructuur en -cultuur. De Auditcommissie Financiën staat de Raad van Toezicht en Raad van Bestuur bij, bij de voorbereiding van de goedkeuring van de jaarrekening en de begroting, en volgt en toetst de bedrijfsresultaten. De directie Financiën en de externe accountant treden hierbij als adviseur op. Begin 2009 heeft de Raad van Toezicht, met het oog op versterking van haar zorginhoudelijke toezichtrol, besloten de rol van de Auditcommissie Zorg nader te concretiseren. Het doel van de Auditcommissie Zorg is het geven van verdieping en advies op het gebied van zorg en kwaliteit. De commissie levert een bijdrage aan een goed functionerend toezicht op deze terreinen. Met de versterking wordt beoogd dat de Auditcommissie Zorg een vergelijkbare rol gaat spelen als de Auditcommissie Financiën. De Raad van Toezicht heeft in 2009 tevens ingestemd met de instelling van een kwaliteitsraad samengesteld uit interne en externe deskundigen. Deze Kwaliteitsraad heeft tot doel om een bijdrage te leveren aan het strategisch beleid inzake kwaliteit en innovatie, dat past bij de bijzondere maatschappelijke positie van Cordaan als zorgorganisatie. 13

Zorgdragen voor een goed functionerend bestuur Met de vorming van Cordaan is een unieke organisatie ontstaan. Een organisatie met de ambitie om voor iedereen die gedurende korte of langere tijd zorg nodig heeft een dichtbij huis, breed, integraal en samenhangend aanbod aan zorgmogelijkheden te bieden. Deze ambitie vraagt om een forse bestuurlijke inzet. Formeel kent Cordaan een tweehoofdige Raad van Bestuur. Om de inzet van de Raad van Bestuur te vergroten is begin 2009 besloten de directeur Integratie met een aantal bestuurlijke taken te belasten. Daarmee bestaat de Raad van Bestuur de facto uit drie leden. In 2009 is in het overleg tussen Raad van Toezicht en Raad van Bestuur uitvoerig stilgestaan bij de bedrijfsvoering binnen Cordaan en de interne informatievoorziening. In het bijzonder heeft de Auditcommissie Financiën aandacht besteed aan: Opzet, inrichting en resultaten van de kwartaalrapportages. Inrichting van de financiële functie Besturingsinrichting en verscherping aansturing regio's in verband met taakstellingen en het te laat realiseren van resultaten. Scherp volgen van liquiditeit en solvabiliteit Cordaan Thuiszorg. In 2008 is een nieuw besturingsmodel ontwikkeld en vastgesteld. In 2009 is het besturingsmodel uitgewerkt in een bestuurs-, directie- en managementstatuut. Dit statuut heeft de Raad van Toezicht eind 2009 goedgekeurd. Het goedkeuren van strategische beslissingen van de Raad van Bestuur In 2009 heeft de Raad van Toezicht in een afzonderlijke themabijeenkomst met Raad van Bestuur en Directieraad van gedachten gewisseld over het kwaliteitsbeleid. De gevoerde discussie zal begin 2010 worden uitgewerkt in een visiedocument van Cordaan. De Raad van Bestuur heeft beleid ontwikkeld gericht op de versterking van de samenwerking met één of meer woningcorporaties. Medio 2009 heeft de Raad van Toezicht ingestemd met de beleidslijn om de samenwerking in het bijzonder te richten op (i) het vergroten van de leefbaarheid in buurten en wijken in het bijzonder gericht op mensen die extra zorg nodig hebben, (ii) de (her)ontwikkeling van in het bijzonder de grootschalige woon- en zorgvoorzieningen, (iii) Onderhoud en beheer van zorg- en kantoorlocaties en (iv) het strategisch vastgoedbeleid. De voorbereiding van de juridische fusie tussen Cordaan en Cordaan Thuiszorg krijgt in 2010 zijn beslag. Het is de bedoeling om deze per 1 januari 2011 te realiseren. Op basis van de besluitvorming in de Raad van Toezicht van 20 mei 2010 zal voor 1 juli 2010 het voornemen tot Juridische Fusie bij de Kamer van Koophandel worden gedeponeerd. Ten einde in de aanloop naar de Juridische Fusie de continuïteit van Cordaan Thuiszorg te waarborgen heeft Cordaan ten behoeve van Cordaan Thuiszorg op 20 mei 2010 een liquiditeitsgarantie afgegeven t/m 31 december 2011. 14

De Raad van Toezicht als werkgever Door Raad van Toezicht en Raad van Bestuur is voor het in 2009 te hanteren honoreringsbeleid als uitgangspunt overeengekomen geen variabele honorering toe te kennen en het totale inkomen neerwaarts bij te stellen. Dit uitgangspunt is mede gekozen in het licht van de maatschappelijke discussie over topinkomens in de zorg. De Raad van Toezicht heeft met dit besluit dan ook een duidelijk signaal met betrekking tot de topinkomens in de zorg willen afgeven. Dit beleid is eveneens voor 2010 overeengekomen: geen variabele beloning en een verdere versobering van de arbeidsvoorwaarden. Over 2009 werd de NVZD normering gehanteerd; vanaf januari 2010 wordt de nieuwe code BBZ (Bezoldiging Bestuurders Zorg) van de NVZD en NVTZ gehanteerd. Een goed functionerend intern toezicht In 2009 heeft, onder leiding van prof. dr. R.M. Lapré, een evaluatie van het functioneren van de Raad van Toezicht plaatsgevonden. Naar aanleiding van deze evaluatie is besloten de werkwijze van de Raad verder te professionaliseren. Dit gebeurt onder andere door de taakverdeling tussen Raad van Toezicht en auditcommissies aan te scherpen. De Raad van Toezicht vervult hierbij de rol van de toetsing van beleid en formele besluitvorming. De beide Auditcommissies Zorg en Financiën geven invulling aan verdiepings- en adviesfuncties. Een aantal thematische bijeenkomsten zijn gericht op strategische verkenningen en verdieping van vraagstukken die voor de ontwikkeling van de organisatie als geheel relevant zijn. Mede naar aanleiding van de gehouden evaluatie is besloten om de positie van de Auditcommissie Zorg inhoudelijk te versterken. Daarnaast zal een externe kwaliteitsraad een rol vervullen als klankbord van extern deskundigen. De Auditcommissie Financiën heeft in 2009 vier keer vergaderd. De commissie heeft, in aanwezigheid van de externe accountant, de managementletter in samenhang met aanpak verbeterpunten en de accountantsrapportage en de jaarrekening 2008 besproken. De werkzaamheden van de Auditcommissie Financiën stonden in belangrijke mate in het teken van de ontwikkeling van een gezonde bedrijfsvoering, na de fusie met Amsterdam Thuiszorg in 2008. In dat kader heeft eveneens de beoordeling van de begroting 2010 plaatsgevonden en de maatregelen die in 2010 nodig zijn om de exploitatieresultaten te verbeteren. Tenslotte heeft de Auditcommissie Financiën intensief van gedachten gewisseld over de opzet van bedrijfseconomische criteria ten behoeve van de beoogde besluitvorming met betrekking tot de juridische fusie Cordaan Thuiszorg en Cordaan in 2010. De Auditcommissie Zorg heeft intensief gesproken over de ontwikkelingen in de verstandelijk gehandicaptenzorg in zijn geheel en locatie De Werf in het bijzonder. Daarnaast is gesproken over de ontwikkeling van het kwaliteitsbeleid, de zorg- en kwaliteitsinformatie en het instellen van een kwaliteitsraad en het advies van de Raad voor de Volksgezondheid en Zorggerealiseerde dienstverlening met betrekking tot de ontwikkeling van het toezicht in de zorg. 15

Tenslotte is in 2009 het huishoudelijk reglement van de Raad van Toezicht, mede op basis van de ontwikkeling van de zorgbrede Governancecode, aangepast. Tot besluit De Raad van Toezicht bedankt de organisatie in zijn geheel, en alle medewerkers van Cordaan en Cordaan Thuiszorg in het bijzonder, voor hun inzet en betrokkenheid het afgelopen jaar. 16

2 Profiel van de organisatie Uitgangspunten van Cordaan Cordaan werkt vóór mensen en mét mensen. Medewerkers gaan gelijkwaardig met cliënten om. De situatie waarin de cliënt verkeert staat centraal. Het gaat om ouderen, mensen met een verstandelijke of psychische beperking, of om mensen die na bijvoorbeeld een ziekenhuisopname (tijdelijk) op thuiszorg zijn aangewezen. Zij krijgen de zorg die ze nodig hebben om zo zelfstandig mogelijk zichzelf te kunnen zijn. Cordaan biedt hulp waar en wanneer het nodig is: 24 uur per dag, zeven dagen per week. Bij Cordaan telt de persoonlijke benadering van de professionele zorgverlener. Niets is zo persoonlijk als het aangewezen zijn op zorg. Dat beseffen de medewerkers van Cordaan iedere dag weer. 2.1 Algemene identificatiegegevens Cordaan Cordaan Thuiszorg Postbus 1103 Reigersbos 89 1000 BC Amsterdam 1106 AR Amsterdam 020 4356300 020 8861000 KvK 34219160 KvK 41216708 info@cordaan.nl info@cordaanthuiszorg.nl www.cordaan.nl www.cordaan.nl 2.2 Structuur van het concern Juridische structuur Cordaan is een fusieorganisatie met wortels in de thuiszorg, ouderenzorg, gehandicaptenzorg en psychiatrie. De organisatie is ontstaan uit juridische fusie tussen Stichting Verenigde Amstelhuizen en Stichting IJlanden (2005), Stichting AGO (2006) en een bestuurlijke fusie met Stichting Amsterdam Thuiszorg (2008). Het bestuur van Cordaan wordt gevormd door de Stichting Cordaan Groep. Onder bestuur van de Stichting Cordaan Groep staan per ultimo 2009: Stichting Cordaan; Stichting Cordaan Thuiszorg Stichting Prisma Stichting Paramedische zorg Cordaan Stichting Fonds Verenigde Amstelhuizen Eben Haëzer te Amsterdam, opgericht 4 januari 1999. In dit fonds zijn de gelden belegd van de verkoop van de woningen bij Eben Haëzer aan woningstichting Rochdale. 17

Stichting Fonds Verenigde Amstelhuizen te Amsterdam, opgericht 4 januari 1999. In dit fonds zitten de gelden van de verkoop van de woningen van Osdorperhof aan woningstichting Rochdale. Stichting Cordaan Groep heeft een belang van 51 % in Trisvah Schoonzorg B.V., opgericht 3 juni 1998 Stichting Cordaan Thuiszorg is 100% aandeelhouder van Cordaan Thuisdiensten BV en Stichting Meer Bewegen voor Ouderen. Besturingsmodel en organisatiestructuur De meerwaarde van de bundeling van krachten van Cordaan en Cordaan Thuiszorg, moet aantoonbaar ten goede komen aan (de ontwikkeling) van de zorg voor cliënten én aan de bedrijfsmatige en bedrijfseconomische condities waaronder deze zorg wordt geboden. Cliënten moeten profiteren van het aanbod van preventie tot intensieve zorg zonder dat zij last hebben van de wijze waarop deze zorg en dienstverlening is georganiseerd. De organisatie moet profiteren van een beter functionerende ondersteuning van zorg- en bedrijfsvoering, lagere overhead en een doelmatiger gebruik van infrastructuur op het gebied van huisvesting, facilitaire dienstverlening en ICT. Om dit te bewerkstelligen, is eind 2008 besloten een nieuw besturingsmodel vast te stellen. Belangrijkste elementen zijn: regionale werkwijze waarbij het zorgaanbod op het terrein van Thuiszorg, V&V, VGZ, GGZ en Werk, Welzijn en Dagbesteding in drie regio s is ondergebracht versterking van de sectorale aansturing op het terrein van Thuiszorg, V&V, VGZ, GGZ en Werk, Welzijn en Dagbesteding vermindering van het aantal hiërarchische lagen 18

versterking van de directe aansturing door de regiodirectie van het teammanagement borging van de aansturing Welzijn, Werk en Dagbesteding gedurende 2009 borging van de begeleiding en zorg voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking vorming van Cordaan Zorgondersteuning, Cordaan Bedrijfsondersteuning en de Cordaan Academie. In 2009 heeft een afzonderlijk directieteam de thuiszorgactiviteiten van Cordaan aangestuurd. De medezeggenschap van medewerkers en cliënten kent om deze reden een onderscheiden clienten- en ondernemingsraad. Het organogram van Cordaan ziet er schematisch als volgt uit: Raad van Toezicht Raad van Bestuur COR CCC Communicatie Best. Onderst. Cordaan Zorgondersteuning Zorgbeleid en CSB CA Regio West Thuiszorg WWD VGZ/GGZ V&V Regio Midden Thuiszorg WWD VGZ/GGZ V&V Regio Oost Thuiszorg WWD VGZ/GGZ V&V Cordaan Bedrijfsondersteuning Fin. & ICT, P&O, Huisv. & FZ Overlegstructuur De overlegstructuur van Cordaan onderscheidt de volgende functies: afspraken met cliënt en / of familie over de inhoud van de zorg aansturing van het primair proces in de regio sectorale ontwikkeling van het zorgaanbod coördinatie en afstemming van het beleid van de organisatie bestuur en strategie van de organisatie toezicht. In het schema op de volgende pagina is de overlegstructuur schematisch weergegeven. 19

Afstemming zorg Pers. begeleider Cliënt/familie Aansturing Primair proces Managementteam Regio West Managementteam Regio Midden Managementteam Regio Oost Sectorale ontwikkeling Sectoroverleg V&V Sectoroverleg VGZ/GGZ Directieteam Thuiszorg Coördinatie & Afstemming Directieraad Bestuur & Strategie Raad van Bestuur Toezicht Raad van Toezicht Auditcommissie Zorg Auditcommissie Financiën Remuneratiecommissie Toelatingen De Stichting Cordaan levert AWBZ-brede zorg met de volgende toelatingen per sector. V&V VGZ GGZ Thuiszorg Persoonlijke Verzorging Ja Ja Ja Ja Verpleging Ja Ja Ja Ja Huishoudelijke Verzorging Ja Ja Ja Ja Ondersteunende Begeleiding Ja Ja Ja Ja Activerende begeleiding Ja Ja Ja Ja Behandeling Ja Ja Nee Nee Verblijf Ja Ja Ja Nee Medezeggenschap medewerkers Elke regio van Cordaan heeft een Ondernemingsraad. Op concernniveau functioneert een Centrale Ondernemingsraad. De Centrale Ondernemingsraad en Ondernemingsraden zijn belast met de taken zoals deze door de Wet op de Ondernemingsraden en de op onze organisatie betrekking hebbende CAO s zijn neergelegd. De werkwijze is neergelegd in een huishoudelijk reglement. Cordaan Thuiszorg heeft een eigen Ondernemingsraad. Medezeggenschap cliënten Cordaan kent in ieder verzorgings- en verpleeghuis een Cliëntenraad in de zin van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen. Deze cliëntenraden werken samen in de sectorale cliëntenraad V&V. Ook de GGZ heeft een eigen sectorale cliëntenraad. Daarnaast functioneren in de sector VGZ twee Cliëntenraden: de Cliëntenraad VGZ, die geheel uit cliënten met een verstandelijke beperking bestaat, en de sectorale cliëntenraad VGZ. Op diverse niveaus (wijk- en locatieraden) in de 20

VGZ is overleg met vertegenwoordigers van cliënten en verwanten. Cordaan Thuiszorg kent eveneens een eigen sectorale cliëntenraad. Deze raad maakt sinds december 2009 deel uit van de Centrale Cliëntenraad Cordaan. De Centrale Cliëntenraad Cordaan geeft op concernniveau uitvoering aan de taken van de medezeggenschap cliënten. Een ambtelijk secretariaat ondersteunt de sectorale raden en de Centrale Cliëntenraad. Daarnaast zijn er coaches voor cliënten met een verstandelijke beperking. In de begroting is het budget van de Cliëntenraad afzonderlijk weergegeven. Cordaan is aangesloten bij de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden Gehandicaptenzorg en V&V. Tevens is Cordaan aangesloten bij de klachtencommissie van de SIGRA. 2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering Cordaan biedt (al dan niet in combinatie met verblijf) ondersteuning, zorg en dagbesteding in de sectoren: geestelijke gezondheidszorg (GGZ) verpleging en verzorging (V&V) verstandelijk gehandicaptenzorg (VGZ) thuiszorg Geestelijke gezondheidszorg Cordaan GGZ is gespecialiseerd in begeleiding van mensen die langdurige psychiatrische en / of psychosociale problemen hebben. Dit onderdeel biedt beschermd en begeleid wonen, dagbesteding op / vanuit dagactiviteitencentra, trajectbegeleiding en werkvormen. Er wordt gewerkt vanuit de Rehabilitatiemethodiek. Rehabilitatie betekent iemand weer een rol in de maatschappij helpen te vervullen. De methode staat bekend om de vertrouwensband en gelijkwaardige relatie tussen cliënt en hulpverlener. Met de rehabilitatiemethode wordt de cliënt op (een van) de leefgebieden wonen, werken, leren, dagbesteding en/of sociale contacten ondersteund. Verzorging en verpleging Cordaan heeft 19 verzorgingshuizen en vijf verpleeghuizen. Binnen de V&V ligt de nadruk op somatische en psychogeriatrische zorg. Daarnaast zijn er verschillende servicepunten. Daarmee staat Cordaan midden in de samenleving. Deze servicepunten en het merendeel van de activiteiten in verzorgingshuislocaties zijn toegankelijk voor buurtbewoners. Dat geldt ook voor bijvoorbeeld restaurants en internetcafés. Cordaan neemt dus niet alleen de verantwoordelijkheid voor de zorg, maar zorgt daarnaast voor een prettige leefomgeving, veiligheid en goede woonvoorzieningen. 21

Verstandelijk gehandicaptenzorg Op het gebied van de Verstandelijke gehandicaptenzorg ligt de nadruk op het bieden van een veilige woonomgeving in de vorm van individueel wonen en groepswonen. Cordaan heeft voor cliënten in Amsterdam ruim vijftig woonlocaties. Daarnaast organiseren we dagbesteding (activiteiten en werkvormen) voor intra- en extramurale cliënten. Alle GZ gedragsdeskundigen van Cordaan zijn gespecialiseerd in een bepaalde doelgroep: kinderen, jong volwassenen, volwassenen of ouderen. Naar aanleiding van een grote stedelijke behoefte aan tijdelijke opvang in noodsituaties voor mensen met een verstandelijke beperking en bijkomende psychiatrische problematiek biedt Cordaan ook extern crisisinterventie aan. Thuiszorg Cordaan Thuiszorg levert een breed pakket aan thuiszorgdiensten. Van hulp bij huishouding tot en met gespecialiseerde verpleegkunde; van maaltijdvoorziening tot het uitlenen van hulpmiddelen. Tot de doelgroep behoren niet alleen ouderen, maar ook kinderen en andere leeftijdsgroepen die al dan niet tijdelijk behoefte aan ondersteuning thuis hebben. 2.3.2 Cliënten, capaciteit, productie, personeel en opbrengsten Kerngegevens Geestelijke Gezondheidszorg Kerngegevens GGZ Cliënten Aantal/bedrag Aantal Aantal cliënten in zorg/behandeling per einde verslagjaar 1.057 Capaciteit Aantal Aantal beschikbare bedden/plaatsen per einde verslagjaar, inclusief kleinschalig wonen (voorheen beschermd wonen), inclusief deeltijdplaatsen en inclusief BOPZ-aanmerking 244 - Waarvan kleinschalig wonen 244 Productie Aantal Aantal verzorgingsdagen, inclusief kleinschalig wonen, inclusief BOPZ in verslagjaar 81.513 - Waarvan verzorgingsdagen kleinschalig wonen 81.513 Aantal ambulante contacten in verslagjaar 6.595 Aantal dagen dagactiviteiten in verslagjaar 23.060 Personeel Aantal Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 180 Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 133 Bedrijfsopbrengsten Bedrag in euro s Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro s) in verslagjaar 13.330.699 - Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 12.731.228 - Waarvan overige bedrijfsopbrengsten 599.471 22

Kerngegevens Verzorging en Verpleging Kerngegevens V&V Cliënten Aantal/bedrag Aantal Aantal cliënten met zorg en verblijf per einde verslagjaar 2.032 - Waarvan ZZP-cliënten met zorg en verblijf per einde verslagjaar 2.032 Aantal cliënten dagactiviteiten per einde verslagjaar 647 Aantal extramurale cliënten exclusief cliënten dagactiviteiten per einde verslagjaar, exclusief Cordaan Thuiszorg 147 Capaciteit Aantal Aantal beschikbare plaatsen met AWBZ-verblijf per einde verslagjaar 2.126 Productie Aantal Aantal dagen met zorg en verblijf in verslagjaar 750.569 - Waarvan ZZP-dagen met zorg en verblijf in verslagjaar 750.569 Aantal dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar 135.774 Aantal uren extramurale productie in verslagjaar (exclusief dagactiviteiten en WMO) 47.491 Personeel Aantal Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 2.612 Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 1.833 Bedrijfsopbrengsten Bedrag in euro s Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar, exclusief Cordaan Thuiszorg 137.767.153 - Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 130.576.788 - Waarvan overige bedrijfsopbrengsten 7.190.365 23

Kerngegevens Verstandelijk Gehandicaptenzorg Kerngegevens VGZ Cliënten Aantal/bedrag Aantal Aantal cliënten met zorg en verblijf per einde verslagjaar 1.009 - Waarvan ZZP-clënten met zorg en verblijf per einde verslagjaar 1.009 Aantal cliënten dagactiviteiten per einde verslagjaar 1.363 Aantal extramurale cliënten exclusief cliënten dagactiviteiten en WMO-zorg per einde verslagjaar 509 Capaciteit Aantal beschikbare plaatsen verblijfszorg per einde verslagjaar inclusief vroegere gezinsvervangende tehuizen 1.097 Productie Aantal Aantal dagen met zorg en verblijf in verslagjaar 373.028 - Waarvan ZZP-dagen met zorg en verblijf in verslagjaar 373.028 Aantal dagdelen dagactiviteiten in verslagjaar 326.723 Aantal uren extramurale productie in verslagjaar (exclusief dagactiviteiten en WMO) 65.317 Personeel Aantal Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 1.524 Aantal FTE personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar 1.092 Bedrijfsopbrengsten Euro s Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro s) in verslagjaar 95.833.102 - Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 84.344.379 - Waarvan overige bedrijfsopbrengsten 11.488.723 24

Kerngegevens thuiszorg Kerngegevens Thuiszorg (Cordaan Thuiszorg) Cliënten Aantal/bedrag Aantal Aantal cliënten met zorg zonder verblijf (exclusief dagactiviteiten en WMO) per einde verslagjaar 4.685 Capaciteit Aantal Aantal beschikbare bedden / plaatsen met verblijfszorg per einde verslagjaar 0 Productie Aantal Uren huishoudelijke verzorging 1.060.417 Uren Alfazorg 299.555 Uren persoonlijke verzorging 671.354 Uren verpleging 175.962 Uren overige zorg 137.177 Aantal geleverde maaltijden 266.016 Aantal uitgeleende hulpmiddelen 58.854 Personeel Aantal Aantal FTE medewerkers 1.432 Aantal FTE uitvoerende medewerkers 1.007 Aantal Alfahulpen 1.532 Bedrijfsopbrengsten Euro s Totaal bedrijfsopbrengsten (in euro s) in verslagjaar 87.270.442 Waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 51.261.458 Waarvan overige bedrijfsopbrengsten 36.008.983 2.3.3 Werkgebieden De werkzaamheden van Cordaan en Cordaan Thuiszorg concentreren zich voornamelijk in Amsterdam. Verder hebben we locaties in Zaanstad, Diemen, Huizen, Maartensdijk en Nieuw Vennep. Onze zorgkantoorregio s zijn de volgende: Amsterdam (Agis, Amersfoort) Zaanstad (Achmea, Zwolle) Utrecht (Agis, Amersfoort) t Gooi (Agis, Amersfoort) Kennemerland (Achmea, Leiden) Haarlemmermeer (Zorg en Zekerheid, Leiden). 25

2.4 Samenwerkingsrelaties Ketenzorgpartners Cordaan maakt haar opdracht waar door intensieve samenwerking met partijen die, elk op hun eigen terrein, een bijdrage leveren aan het leven of de leefomgeving van onze cliënten. Cordaan kiest er bewust voor om niet alles zelf te doen. In plaats daarvan zoeken wij samenwerking met partners die bereid zijn om gezamenlijk, vanuit het perspectief van cliënten, een samenhangend aanbod tot stand te brengen. Verpleging en verzorging Cordaan heeft productieafspraken gemaakt met Avicen. Avicen is een multiculturele thuiszorgorganisatie. In de verpleging en verzorging wordt verder onder meer samengewerkt met het Acadamisch Medisch Centrum, VUMC, Stichting Lucas Andreas Ziekenhuis, Slotervaartziekenhuis, Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Boven IJ Ziekenhuis en het Jan van Breemen Instituut. Deze samenwerking is met name gericht op de transferzorg: van het ziekenhuis via rehabilitatie bij Cordaan naar de thuissituatie. Verstandelijk Gehandicaptenzorg Met Stichting Zwembad AGO bestaat sinds 2007 een samenwerkingsverband. Het doel hiervan is een doelmatige exploitatie van het zwembad op De Werf te realiseren. Op de lange termijn is de samenwerking gericht op de vestiging van een nieuw zwembad voor mensen met een verstandelijke beperking. Cordaan en Omega (Kinderdagcentrum voor Ernstig Meervoudig Gehandicapte Kinderen) werken al geruime tijd samen rondom de ondersteuning en zorg voor deze specifieke groep kinderen en jongeren. De verstandelijk gehandicaptenzorg werkt verder samen met de afdeling Wier (Altrecht GGz), het consulententeam van Amsta, Jellinek / Mentrum, Bartimeus, De Bascule, Visio, Weerklank, Revalidatiecentrum Amsterdam, MEE Amstel en Zaan, KDC Omega, Ons Tweede Thuis, Philadelphia Zorg Amsterdam, WRA Groep, Stichting Prisma, Columbus, Stichting Instap, De Omslag, Orthopedagogisch Centrum Middelveld, HVO Querido, en verschillende scholen (Heldringschool, Kingmaschool, Van Koetsveldschool, Alphons Laudyschool, Tylthylschool). Op het terrein van de jeugdzorg is er onder meer samenwerking met Bureau Jeugdzorg, William Schrikker Groep, MOC Kabouterhuis en overige organisaties op het terrein van de jeugdzorg. Geestelijke Gezondheidszorg In de geestelijke gezondheidszorg werken we onder meer samen met Arkin, GGZ ingeest, Arkin, HVO Querido en het Leger des Heils. Ook is er participatie in het Bestuurlijk Overleg Amsterdam (BOA). Op bestuurlijk niveau worden hier alle (politieke) GGZ onderwerpen besproken en waar nodig oplossingen geïnitieerd. 26

Cordaan Thuiszorg Cordaan Thuiszorg werkt samen met huisartsen en ziekenhuizen in Amsterdam en Zaanstad. De samenwerking strekt zich uit tot aanbieders van verpleging & verzorging, verstandelijk gehandicaptenzorg en geestelijke gezondheidzorg. De afdeling Ketenzorg neemt deel aan programma s die zich richten op speciale doelgroepen. Deze programma s richten zich o.a. op longziektes, diabetes, reuma, CVA, wonden,oncologie en gezondheidsvoorlichting. In het Diagis project van zorgverzekeraar AGIS is de afdeling Ketenzorg een belangrijke speler. Diabetesverpleegkundigen en diëtisten zetten zich hierbij in om cliënten met diabetes te begeleiden, te screenen en in overleg met de huiarts een behandelplan vast te stellen. Met de gemeente Amsterdam en de deelraden is er samenwerking op het gebied van sociaal georiënteerde dienstverlening zoals alarmopvolging. Daarnaast vervult de gemeente een rol als financier van onder andere Hulp bij Huishouden (WMO), Jeugdgezondheidszorg en als subsidieverstrekker van de Maaltijdservice. De gemeente Zaanstad is eveneens financier van Hulp bij Huishouden (WMO). Brancheorganisaties Cordaan vindt het belangrijk dat er een gemeenschappelijke belangenbehartiger richting centrale overheid is. Ook hechten we grote waarde aan inhoudelijke samenwerking om te komen tot vernieuwing in de zorg. De gemeenschappelijke regie over arbeidsvoorwaarden en beleid is voor ons tevens een belangrijke reden om onder meer te zijn aangesloten bij Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland, ACTIZ, GGZ Nederland en de SIGRA. In 2009 is in het kader van de arbeidsmarktproblematiek en de invoering van de Zorgzwaarte Pakketten intensief met de brancheorganisaties samengewerkt. Cliëntenorganisaties In het kader van de belangenbehartiging van cliënten is Cordaan aangesloten bij de Federatie van Ouderverenigingen, Cliëntenbelang Amsterdam, Stichting Tot en Met, Onderling Sterk, VOGG Amsterdam / Utrecht en de Landelijke Organisatie Cliëntenraden. Overheid en financiers De contacten met de gemeente Amsterdam, Diemen, Zaandam, Huizen, De Bilt en Haarlemmermeer zijn uiterst belangrijk. Binnen de gemeente Amsterdam zijn de belangrijkste partners de diverse stadsdelen en diensten (GGD, Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling, Dienst Wonen Zorg en Samenleven, Dienst Werk en Inkomen). Uiteraard is waar nodig contact met het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Ministerie van Verkeer Ruimtelijke Ordening en Milieu, Ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit, AGIS Zorgverzekeringen, NZa, CBZ, CIZ. 27

Overig Cordaan participeert in het Kennisnetwerk Ouderenzorg van de Vrije Universiteit. Met de Universiteit van Amsterdam is een onderzoekslijn uitgezet voor de effecten van de integratie van mensen met een verstandelijke beperking in de samenleving. De samenwerking tussen Cordaan en AMC is versterkt. In een bestuurlijk overleg is besloten een hierop gericht convenant op te stellen. Dit convenant heeft betrekking op onder andere de volgende onderwerpen: ketenzorg, programma kwetsbare ouderen, verbinding specialistische gehandicaptenzorg, AVG-arts, psychiatrie en wetenschappelijk onderzoek, en de opleiding (wijk)verpleegkundigen. Met ROC-ASA en ROC Amsterdam lopen convenanten over stageplaatsen in de gehandicaptenzorg. Er zijn binnen Cordaan leerwerkbedrijven. Verdere samenwerkingsverbanden zijn er met Stichting Thuiszorg Gehandicapten, diverse Regionale Opleidingscentra, hogescholen en universiteiten, de woningcorporaties De Key, Stadgenoot, Eigen Haard, de Alliantie en Ymere. 28

3 Bestuur, toezicht, bedrijfsvoering en medezeggenschap 3.1 Normen voor goed bestuur Raad van Bestuur en Raad van Toezicht geven uitvoering aan bestuur van en het toezicht op Cordaan. Zij doen dit op basis van de normen zoals deze zijn vastgelegd in de Zorgbrede Governance Code. De principes van de Governance Code zijn verwerkt in de statuten, het huishoudelijke reglement van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur en in het besturingsmodel van Cordaan. 3.2 Raad van Bestuur Samenstelling Raad van Bestuur Naam Bestuursfunctie Nevenfuncties drs. E.W.C.M. Damen msm Voorzitter RvB Voorzitter Vereniging SIGRA (tot 17 maart 2009) Lid bestuur NVZD Lid Bestuur Pensioenfonds Zorg en Welzijn (vanaf juli 2009) Lid Raad van Advies Herinneringscentrum Kamp Westerbork Lid Raad van Toezicht Waterland Ziekenhuis (vanaf december 2009) drs. K. Verwey mmc Vice-voorzitter RvB Lid Bestuur SIGRA Lid Bestuur Stichting Muziekpaleis Utrecht Lid Raad van Toezicht Gooise Scholen Federatie Benoeming De Raad van Toezicht benoemt de leden van de Raad van Bestuur. Over een benoeming wordt advies ingewonnen van Centrale Cliëntenraad Cordaan en Centrale Ondernemingsraad Cordaan. Taak en werkwijze Taak en werkwijze van de Raad van Bestuur zijn statutair vastgelegd en uitgewerkt in het statuut van de Raad van Bestuur en directie Cordaan. Met het oog op de invoering van een nieuw besturingsmodel is een gewijzigd bestuurs-, directie- en managementstatuut vastgesteld. Het gewijzigde statuut is op 1 januari 2010 in werking getreden. Vergaderschema, wijze van besluitvorming en bekendmaking De formele besluitvorming van de Raad van Bestuur vindt plaats in zijn wekelijkse vergaderingen. In 2009 heeft de Raad van Bestuur veertig keer vergaderd. De besluiten worden vastgelegd in een verslag. 29

Leidinggevenden, stafmedewerkers en medezeggenschapsorganen ontvangen via Kort Bericht wat er in de Raad van Bestuur en de Directieraad aan de orde is geweest. Kort Bericht is in het verslagjaar 22 keer verschenen. Bezoldiging en openbaarmaking Bezoldiging is conform de normen van de Vereniging van Bestuurders in de gezondheidszorg (NVZD) en de Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorginstellingen (NVTZ). De bezoldiging en de openbaarmaking vinden plaats conform de daaraan gestelde wettelijke voorschriften. Overleg medisch eindverantwoordelijken Over het medisch beleid overlegt de Raad van Bestuur periodiek met de medisch eindverantwoordelijken. Cordaan kent als care-organisatie geen medisch-ethische commissie of verpleegkundige adviesraad. Belangenverstrengelingen Het bestuurs-, directie- en managementstatuut en de aanstellingscontracten geven expliciet aan hoe met nevenfuncties van de Raad van Bestuur wordt omgegaan. De gemaakte afspraken zijn in overeenstemming met de Governance Code. Verslag Raad van Bestuur Zie Verslag Raad van Bestuur (pagina 7) 3.3 Raad van Toezicht Samenstelling Raad van Toezicht Naam Functie Sinds Termijn Nevenfuncties De heer K. Starreveld RA Voorzitter 2002 1 Lid RvT Waterland Ziekenhuis, Purmerend Adviseur directeur Waarborgfonds voor de Zorgsector, Utrecht Lid RvT Rijnland Zorggroep, Leiderdorp De heer G.P.W. Jansen Vice-voorzitter 1970 1 Voorzitter RvT Pantar Amsterdam Voorzitter RvT William Schrikker Groep Diemen Voorzitter RvT AGORA Bunnik Voorzitter bestuur AGO Zwembad Voorzitter bestuur Pier de Boerstichting Amsterdam Voorzitter RvT Zorggroep Oost Penningmeester Centrale Raad voor Gezinsverzorging Bunnik 30