JAARVERSLAG 2010. Limburg doet het weer 90% duurzame energie. Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

JAARVERSLAG 2010 Limburg doet het weer 90% duurzame energie Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

2

3 inhoud Voorwoord 5 Interview 7 Raad van bestuur 10 Verslag raad van bestuur 11 Kapitaal 12 Participaties 13 Balans 23 Resultatenrekening 28 Wettelijke toelichting 32 Verslag van de commissaris 34 Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

4 20/20/20 voor een 10 op 10 Volgens Europa, en in verband met de uitwerking van de Kyoto-normen, moet in 2020 20 procent minder energie verbruikt worden, moet 20 procent van de energie uit hernieuwbare energiebronnen komen en moet de CO2-uitstoot met 20 procent dalen. De zogenaamde 20/20/20-norm. Elk land moet daarvoor een bepaalde inspanning leveren, rekening houdend met de eigen specifieke omstandigheden en mogelijkheden. Niet elk land heeft immers hetzelfde ontwikkelingspotentieel aan hernieuwbare energie. België heeft in absolute termen één van de laagste ontwikkelingsdoelstellingen van de Europese Unie: ons land moet in 2020 slechts 13 procent van zijn energie uit hernieuwbare energiebronnen halen. (Voor Zweden ligt de doelstelling dicht bij 50 procent.) Maar omdat we in vergelijking met andere landen een enorme achterstand hebben, moet België tegelijk proportioneel één van de grootste groeiscenario s ontplooien: het aandeel van de hernieuwbare energie moet liefst 6 keer groter worden, in vergelijking met 2005. Nuhma steekt daarbij een stevige hand toe. De uiteindelijke exploitatie van C- Power zal op zich al 10 procent van de te realiseren 13 procent-doelstelling opleveren. En zo mogelijk nog indrukwekkender: het Nuhma-gedeelte van de productie van de dochterondernemingen (C-Power, Aspiravi,...) is het equivalent van 90 procent van de in Limburg verbruikte residentiële energie.

jaarverslag 2010 5 jubileum-editie U slaat de jubileum-editie van het Nuhma-jaarverslag open. Voor de tiende keer legt Nuhma verantwoording af aan zijn aandeelhouders, de 44 Limburgse gemeenten. Nuhma werd in 2001 opgericht als nutsholding van die gemeenten en participeert in hun naam in initiatieven die te maken hebben met duurzaamheid, energie en innovatie. Nuhma is geen intercommunale maar een vennootschap, waarbij de gemeenten eventuele verliezen niet moeten aanzuiveren. Dat is een louter pro forma bewering: mede dankzij onze beslissingsstructuur is de holding in de loop der jaren in staat geweest om zeer doordacht te investeren en de boekwaarde stelselmatig te verhogen. In het afgesloten pact met de gemeenten staat een afspraak rond een jaarlijks dividend, maar is tegelijk ook overeengekomen om de werkingsmiddelen ruim genoeg te houden om snel en alert te kunnen reageren op bepaalde opportuniteiten. Het resultaat van die visie is een aanzienlijke maatschappelijke meerwaarde voor de gemeenschap. Samen met onze aandeelhouders zijn we op weg om onze provincie tegen 2020 CO2-neutraal te maken. Vandaag al leveren de installaties en projecten die Nuhma in portefeuille heeft, groene energie op die goed is voor 90 procent van het Limburgse residentiële verbruik. 2010 was een druk werkingsjaar, waarin de financiering van de indrukwekkende uitbreiding van het windmolenproject voor de Belgische kust veel energie (...) heeft gekost. Bionerga heeft belangrijke stappen gezet in de realisatie van de biostoomcentrale in Houthalen- Helchteren. En met de nieuwe participatie in 3E leveren we een sterke bijdrage in kennisontwikkeling om het verouderde traditionele stroomnet te opwaarderen met een extra capaciteit van 50 procent, om de massale aanvoer van onder meer wind- en zonne-energie op een heel innovatieve manier te verwerken. U leest meer over de Nuhma-participaties in dit jaarverslag en uiteraard brengen we u de cijfers achter ons verhaal. U zal vaststellen dat dat verhaal bemoedigend is, en veelbelovend. Ik hoop van harte dat we hiermee uw vertrouwen blijven verdienen. Paul Butenaerts Voorzitter raad van bestuur Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

6

jaarverslag 2010 Afgevaardigd bestuurder Jo Geebelen: Een strook bos van 15 km langs de Belgische kust 7 Binnen 20 jaar rijden we allemaal elektrisch HASSELT.- Hij neemt opnieuw zijn ipad, nu om me een presentatie te tonen met de inplanting van de 48 nieuwe windturbines van C-Power in de Noordzee. En plots legt hij de ipad als een statement voor me neer: Geef toe, durfde jij drie jaar geleden s morgens vertrekken met iets als een laptop, zonder oplader? En er gerust in zijn dat je s middags al niet met een lege batterij zou zitten? Met die ipad ben ik vanavond nog bezig, ik dénk niet eens meer aan die batterij. Daar draait het om: vertrouwen. Zo zal het ook zijn met elektrische auto s: s morgens vertrekken en er heel zeker van zijn dat je zonder problemen s avonds weer thuis komt. Da s de doorbraak waar we op zitten te wachten, maar die kòmt er. Vergeet alle alternatieven: binnen twintig jaar rijden we allemaal elektrisch. Voor Jo Geebelen, afgevaardigd bestuurder van Nuhma, is het een kwestie van tijd. Voor wie olievoorraden volgt en kerncentrales ziet beven, klinkt het bijna geruststellend. Bij de voorbereiding van het 10e jaarverslag noemt Geebelen de vooruitgang rond hernieuwbare energie op één decennium zonder meer spectaculair. Technische vooruitgang, vooruitgang op het niveau van kennis, visie en strategie. Op dit moment missen we één ding het meest: een sterker geloof bij het brede publiek. Maar dat komt wel. We hebben ons bij Nuhma een bijkomend doel gesteld: we gaan het aan iedereen uitleggen en blijven uitleggen. Tot het duidelijk is waar we naartoe willen en dat dat een heel mooi parcours is. We missen één ding: een sterker geloof bij het brede publiek. Dat het financiële plaatje rond is voor de tweede fase van de uitbouw van het windturbine-park in de Noordzee, is voor Jo Geebelen in 2010 de belangrijkste verwezenlijking binnen de Nuhmaparticipaties. 1,3 miljard euro voor 48 nieuwe windmolens, 30 kilometer voor de Belgische kust. Stroom voor 600.000 personen. En met een vermindering van de CO2-uitstoot van 450.000 ton per jaar. Dat zegt misschien niks, maar het is alsof er ineens langs de hele Belgische kust, van De Panne tot Knokke-Heist, een strook van 15 kilometer bos staat. Ik neem aan dat dat wél iets zegt. Via Nuhma participeren de 44 Limburgse gemeenten daar voor 21 procent in. Ik vind dat iets om trots op te zijn, ja. Over wind gesproken: Nuhma heeft in 2010 ook af en toe in de wind gestaan. We hebben commentaar gekregen, dat klopt. We zijn altijd heel open geweest met de politiek, met onze aandeelhouders. Ik heb met ons verhaal het voorbije jaar persoonlijk alle schepencolleges bezocht. Maar het blijft een complexe materie en een complex geheel. Ik heb ook wel begrip voor de vragen die er zijn. We zijn een vennootschap met een raad van bestuur die beslissingen kan nemen, binnen onze missie. Die heeft te maken met duurzaamheid, energie en vernieuwing. En als we binnen dat kader een participatie willen nemen, dan doén we dat. Dan gaan we niet tijdens de onderhandelingen publiekelijk groen licht vragen, want zo trek je alleen maar de aandacht en dan stijgt de prijs van wat je wil kopen. Het kernwoord in de discussie rond Nuhma was transparantie. Nuhma heeft een corporate governance charter. Da s op zich heel simpel: de bestuurders verplichten zich om goed, efficiënt, ethisch en verantwoord te leiden. Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

8 De raad van bestuur is trouwens gekòzen door de aandeelhouders. Uitgangspunt daarbij was dat niet elke bestuurder alle capaciteiten kan hebben, maar dat we een structuur als Nuhma wel sàmen kunnen beheren, met ieders individuele kwaliteiten. Is ons dat gelukt? We hebben op tien jaar tijd van 110 miljoen euro, die op dat moment voor de oprichting van Nuhma beschikbaar was, 400 miljoen gemaakt. We hebben de gemeenten elk jaar een dividend uitgekeerd. En het belangrijkste: we zijn met Limburg vooraan gaan staan als het gaat om hernieuwbare energie, als het gaat om het halen van de Kyotonormen. Ik heb er moeite mee, ja, als ik soms moet lezen, vanuit de gemeenten: we weten van niks. Maar goed, we willen nog beter ons best doen om het te (Hoofd-)rekenen Een strijkijzer van 1000 watt, waarmee je één uur strijkt, verbruikt in dat ene uur 1000 watt/uur = 1 kilowatt/uur = 1 Kwh energie. Het totale elektriciteitsverbruik in Limburg bedraagt 4 Twh (terrawatt/uur), 4 miljard Kwh. (Dat is zònder de vijf grootste verbruikers: Ford Genk, ALZ, Tessenderlo Chemie, Borealis en Sappi - die samen nog eens 4Twh aan energie verbruiken.) Om het visueel voor te stellen: dat is alsof 4 miljard haardrogers van 1000 watt 1 uur lang blazen. Of 456.000 haardrogers een jaar aan een stuk. verduidelijken. We gaan twee keer per jaar een infovergadering houden voor de aandeelhouders. We nodigen afgevaardigden van de gemeenten uit om te worden opgeleid: over wat Nuhma is, meer in de diepte. Van doelstellingen tot boekhouding. Op het einde van het jaar houden we een strategische oefening, met 15 tot 20 externen erbij. Om ons te bezinnen over de strategie, de missie, verbeteringen - ook rond die corporate governance. Verbranden Binnen die missie van Nuhma (duurzaamheid, energie, innovatie) zijn de activiteiten gericht op windenergie en biomassa. Het verhaal van de windenergie staat. Een windmolen levert duurzame, hernieuwbare energie. Het maatschappelijk draagvlak voor windmolens is er, als ze maar niet te dicht bij iemand in de buurt staan. (lacht) Op het land ben je op die manier dan wel redelijk snel uitgeboerd. En door het op zee te zoeken, hebben we zwaar ingezet op de pijler innovatie. Biomassa is nog altijd een ander verhaal. Een verbrandingsinstallatie is heel lang een manier geweest om te zorgen dat het afval kon verdwijnen. Weg ermee. Punt. We zijn dan, ook met Nuhma, op zoek gegaan naar de best mogelijke verbranding, zodat we nu met een verwaarloosbare uitstoot afval verbranden. De volgende stap is de valorisatie van de warmte die daarbij vrijkomt. Energie. De fameuze walvis die Bionerga in Houthalen zal bouwen, zal ongeveer 2/3e van het Limburgs afval verwerken tot stroom voor zo n 40.000 gezinnen, en warmte voor 3.800 woningen. 15 procent van de huishoudens in onze provincie. En dat op de meest cleane manier die er bestaat. Daar is discussie over geweest. Nog eens, ik heb daar begrip voor, want de beeldvorming is niet geëvolueerd met de techniek. Ik kan u zeggen: als we de centrale op een zuiver economische manier zouden runnen, dan deden we het anders. Dan zouden we vlak onder het streepje van de norm blijven, maar niet zo fanatiek lààg eronder als Bionerga dat zal doen. Onze verbrandingsprocedure is daarom ook veel en veel duurder, maar we zijn dat aan onze missie en aan onze groene provincie verplicht. Als de zon schijnt, gaat ineens de productie van Doel 1 van start. Dat geldt trouwens al voor de hùidige installaties. Elke burger kan op de website van Bionerga uur na uur de uitstoot volgen en vaststellen hoe we die beperken. Geen Nuhma-participatie in de sector van de zonne-energie? Nee. We hadden dat in de loop der jaren kunnen doen, maar we vonden het niet meer verantwoord, niet in overeenstemming met onze maatschappelijke doelstellingen. Op dat moment was al

jaarverslag 2010 9 duidelijk dat zonne-energie overgesubsidieerd was, en we hebben bewust ervoor gekozen om niet in te stappen. De zon heeft toekomst, maar meer vanuit een individueel engagement, als iedereen zon zal oogsten om andere redenen dan certificaten. Op dat moment, als zonnepanelen onzichtbaar geïntegreerd zijn in de architectuur en als we de klassieke zonnepanelen nog maar her en der op daken zullen zien liggen, zullen we op een heel andere manier met het elektriciteitsnet moeten omgaan. Vergeet niet dat in Vlaanderen al panelen staan met een capaciteit van 500 megawatt. Om dat in verhouding te zien: als de zon schijnt, gaat ineens de productie van de kerncentrale Doel 1 van start. Zon weg, Doel 1 gaat uit. Het is logisch dat zo n aan-en-uit knop voor het klassieke elektriciteitsnet niet hanteerbaar blijft. Daarom participeert Nuhma in 3E, een heel innovatief bedrijf met de kennis die nodig is om dergelijke vermogensverschuivingen op te vangen. De zogenaamde slimme netten die al vaker ter sprake zijn gekomen. 3E heeft ook de know how van de meest accurate voorspellingen: wat gaan bijvoorbeeld mijn windmolens morgen opbrengen, en achteraf: hebben ze opgebracht wat voorspeld is? Die specialismen hebben we nodig binnen Nuhma: doordat de productie hernieuwbaar wordt, wordt ze kleinschaliger en ook gedecentraliseerd - minder afhankelijk van de grote producenten. We zullen dat dan toch allemaal moeten beheersen. In Lommel en Opglabbeek doet Infrax, onder begeleiding van 3E, testen met extreem veel zonnepanelen om het net bewust te overbelasten en die pieken op een slimme manier te hanteren. Als in de zomer de zon op al die panelen schijnt en iedereen met een pintje op een terras zit, is er weinig vraag naar stroom. Tot het te warm wordt en alle airco s aan gaan, met s avonds daarbij nog de wasmachines. Dan heb je de energie nodig die overdag is opgewekt. Het is allemaal niet evident, nee, maar we gebrùiken elektriciteit nog maar een goeie honderd jaar. Het is een geweldig elegante energiedrager maar tegelijk stellen we ons nog maar een paar decennia de vraag of het licht wel zo vanzelfsprekend blijft branden. Zoals ik zei: we zijn goed op weg om even elegante antwoorden te vinden. Het is een kwestie van tijd. En van geloof. Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

10 raad van bestuur VOORZITTER Paul Butenaerts (1) GEDELEGEERD BESTUURDER Jo Geebelen (2) ONDERVOORZITTER Ludo Kelchtermans BESTUURDERS Jos Claessens (3) Thierry de Grunne Jean-Michel Legros André Vautmans (4) BEDRIJFSREVISOR Stefan Olivier (1) Permanent vertegenwoordiger van VOF Butenaerts (2) Permanent vertegenwoordiger van VOF Geebelen J (3) Permanent vertegenwoordiger van NV Claessens - Leyssen (4) Permanent vertegenwoordiger van BVBA Avecom

jaarverslag 2010 verslag raad van bestuur 11 Verslag van de raad van bestuur van 28/4/11 over het boekjaar 2010 Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen wij verslag uit over de activiteiten van Nuhma tijdens het boekjaar 2010 en leggen wij de jaarrekening van 2010 ter goedkeuring voor. Participaties en ondernemingsrisico Het voorbije boekjaar vonden er binnen Nuhma NV verschillende mutaties op de financiële vaste activa plaats. Enerzijds zijn er transacties die het financieel vast actief doen aangroeien. De wijziging is vooral te verklaren door onderstaande transacties. Ten eerste is er de transactie rond Bionerga. De fusie van de drie afvalintercommunales van Limburg vond plaats op 31/12/2005 ; conform de aandeelhoudersovereenkomst tussen Nuhma NV, Limburg.Net en Bionerga zal Nuhma NV 90 % van de geschatte waarde ( 45m) van de afvalverwerkingsactiviteit betalen aan Limburg.Net, oftewel een bedrag van 41.028.906 EUr en dit gespreid over 5 schijven. In 2010 is de vijfde en laatste schijf uitgevoerd twv 4,1m voor 1.188 aandelen. Op balansdatum 31/12/2010 beschikt Nuhma NV over 13.680 aandelen B binnen Bionerga, dit vertegenwoordigt 90 %. Vervolgens is er de deelneming in duurzame kennisonderneming 3E voor 2.500.000. Tot slot is er de kapitaalsverhoging in C-Power Holdco NV twv 23.677.500. Anderzijds is er een afname van het financiëel vast actief door de kapitaalsvermindering doorgevoerd in Publilum NV twv 35.503.017,45 naar aanleiding van de gedeeltelijke verkoop van Publilum nv aandelen in SPE nv. Ook hebben er in de vlottende activa mutaties plaatsgevonden, die deze doen aangroeien. Specifiek focust zich dit rond de financiering van C-Power en 3E in de vorm van achtergestelde leningen. Nuhma is onderworpen aan de algemene ondernemingsrisico s dewelke eigen zijn aan een investeringsmaatschappij. Kerncijfers 2010 Het balanstotaal van de onderneming is op 31/12/2010 189.898.260,61. De groei is veroorzaakt door de verstrekte achtergestelde leningen enerzijds alsook door de toename van de liquide middelen anderzijds. Het resultaat van het boekjaar 2010 is hoofdzakelijk te danken aan de ontvangen dividenden, maar ook aan de rente op de achtergestelde leningen. Het resultaat van het boekjaar 2010 is een winst van 34.442.447,47. Na beraadslaging en rekening houdend met geplande investeringen, stelt de raad van bestuur voor om de resultaten als volgt te bestemmen : toevoeging aan de wettelijke reserves : 1.722.122,37 uit te keren dividend : 1.500.000,00 beschikbare reserve : 30.000.000,00 over te dragen winst : 1.286.833,64 Er zijn geen belangrijke gebeurtenissen geweest na balansdatum. Er doen zich geen omstandigheden voor die de ontwikkeling van de vennootschap aanzienlijk kunnen beïnvloeden. Nuhma NV voerde het voorbije jaar geen werkzaamheden uit op het gebied van onderzoek en ontwikkeling. De vennootschap heeft geen gebruik gemaakt van financiële instrumenten bedoeld in artikel 96,8 W.Venn. Derhalve stellen wij voor : a. de jaarrekening zoals voorgesteld goed te keuren b. kwijting te verlenen aan de bestuurders en de commissaris Dit verslag wordt een maand voor de jaarvergadering overhandigd aan de vennoten. Hoogachtend, De Raad van Bestuur Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

12 kapitaal VENNOTEN ONDERSCHREVEN VOLSTORT KAPITAAL KAPITAAL VENNOTEN ONDERSCHREVEN VOLSTORT KAPITAAL KAPITAAL ALKEN 1 742 644,43 1 742 644,43 AS 872 683,71 872 683,71 BERINGEN 5 570 628,32 5 570 628,32 BILZEN 4 356 874,55 4 356 874,55 BOCHOLT 1 968 419,56 1 968 419,56 BORGLOON 1 707 498,12 1 707 498,12 BREE 2 777 046,86 2 777 046,86 DIEPENBEEK 2 742 402,74 2 742 402,74 DILSEN - STOKKEM 3 245 113,75 3 245 113,75 GENK 12 496 088,56 12 496 088,56 GINGELOM 830 116,92 830 116,92 HALEN 1 324 898,22 1 324 898,22 HAM 1 312 827,32 1 312 827,32 HAMONT - ACHEL 2 890 826,46 2 890 826,46 HASSELT 17 075 522,10 17 075 522,10 HECHTEL - EKSEL 1 473 457,59 1 473 457,59 HEERS 710 859,81 710 859,81 HERK - DE - STAD 1 863 265,48 1 863 265,48 HERSTAPPE 16 503,88 16 503,88 HEUSDEN - ZOLDER 4 385 241,15 4 385 241,15 HOESELT 1 346 884,43 1 346 884,43 HOUTHALEN - HELCHTEREN 5 116 050,75 5 116 050,75 KINROOI 1 640 441,90 1 640 441,90 KORTESSEM 1 048 618,29 1 048 618,29 LAAKDAL 1 533 428,11 1 533 428,11 LANAKEN 4 244 743,25 4 244 743,25 LEOPOLDSBURG 1 850 833,02 1 850 833,02 LOMMEL 5 374 425,03 5 374 425,03 LUMMEN 2 496 340,41 2 496 340,41 MAASEIK 3 876 492,91 3 876 492,91 MAASMECHELEN 5 644 179,90 5 644 179,90 MEEUWEN - GRUITRODE 1 643 724,21 1 643 724,21 NEERPELT 2 406 473,98 2 406 473,98 NIEUWERKERKEN 829 053,81 829 053,81 OPGLABBEEK 1 675 420,60 1 675 420,60 OVERPELT 3 457 634,92 3 457 634,92 PEER 2 534 726,77 2 534 726,77 RIEMST 2 237 461,51 2 237 461,51 SINT TRUIDEN 7 507 035,69 7 507 035,69 TESSENDERLO 3 053 438,55 3 053 438,55 TONGEREN 5 697 933,12 5 697 933,12 WELLEN 1 050 999,88 1 050 999,88 ZONHOVEN 2 941 305,43 2 941 305,43 ZUTENDAAL 1 101 309,97 1 101 309,97 TOTAAL 139 671 876,00 139 671 876,00

jaarverslag 2010 participaties 13 25,90% TVL NV 5,07% Wetenschapspark Limburg NV 10,24% 3 E 100,00% WEP NV 8,33% Limburg Wind 99,99% Z-Kracht NV 90,00% Bionerga NV 57,26% Publilium NV 38,50% C-Power Holdco NV 45,00% Aspiravi NV 18,25% Startcentrale CVBA 13,00% VEH NV 100,00% Renovius NV 5,34% SPE NV 53,86% C-Power NV 2,12% SPE-NV 0,06% 100,00% GEM NV 3,00% Publi-T NV 5,55% Publipart NV 14,20% Publigas NV 100,00% Gislom NV 24,92% Eoliennes Perwez 33,01% Elia NV 2,54% Elia NV 51,47% Fluxys NV 33,33% Biopower NV 49,99% A&S Energie 66,67% Limburg Win(d)t 25% Eldepasco Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

14 Het waait in de goede richting Windenergie is de snelst groeiende energiebron in Europa: sinds 2007 komt 44 procent van de extra ontwikkelde elektriciteitscapaciteit uit windkracht. België scoorde daarbij tot dusver heel erg pover. Maar met het uitgebreide windmolenpark van C-Power (van 6 naar 54 turbines) op de Thorntonbank voor de Belgische kust, schuift ons land in één ruk richting koppeloton. Nuhma levert, met een belang van 21 procent, daarin een belangrijke bijdrage. Ook in Aspiravi, de grootste exploitant van windmolens op het vasteland, is Nuhma met 45 procent zeer stevig verankerd. Aspiravi heeft 56 windturbines in exploitatie en daar komen er in 2011 nog 15 bij, onder meer in Maaseik (3), Halen (5) en Diest-Bekkevoort (5). Een windturbine op zee draait bijna altijd. Vanaf een windsnelheid van 3 meter per seconde beginnen de turbines te draaien en op zee waait (volgens 1,3 miljoen historische windmetingen sinds 1986) 96 procent van de tijd minimaal zo n lichte bries. Hoogst uitzonderlijk worden de turbines ook op eigen initiatief stilgelegd, uit voorzorg, bij windsnelheden die orkaankracht benaderen. Als die parameters in rekening zijn gebracht, wordt de energieproductie van de windmolens gebaseerd op een jaarlijkse werking van 3.300 uur aan vol rendement (38 procent van de tijd). Ter vergelijking: voor een windmolen op het vasteland is dat 1.800 uur volrendement per jaar. Bij zonne-energie zijn de berekeningen gebaseerd op een werking van 850 uur aan maximale capaciteit. Ook bij windmolens evolueert de techniek. De eerste zes turbines op de Thorntonbank hebben een geïnstalleerd vermogen van 5 Megawatt. De nieuwe turbines zijn de grootste die er dit moment beschikbaar zijn en brengen al 20 tot 30 procent meer elektriciteit op. In totaal zullen de 54 turbines jaarlijks goed zijn voor 1TWh, wat overeenkomt met het elektriciteitsverbruik van 600.000 personen.

participaties 15 Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

16 3E is een pionier op het vlak van know how rond hernieuwbare energie. Die kennis is breed en gaat van een complete kennisportfolio met betrekking tot wind- en zonne-energie (haalbaarheidsstudies, design, optimalisatie,...), over rationeel/revolutionair omgaan met energie in gebouwen tot de expertise van de zogenaamde slimme netten. waarom? Vanaf het ogenblik dat er sprake is van hernieuwbare energie, is het van wezenlijk belang dat die energie op de juiste manier wordt gehanteerd. Inherent aan hernieuwbare energie is immers het gegeven dat de productie niet meer van enkele grote productie-units komt, maar veel decentraler is. De stroom komt zo n beetje van overal en in ongelijke hoeveelheden. Zonnepanelen op particuliere en industriële daken, windenergie - gecombineerd met verschillende weermodellen: veel of weinig zon, nauwelijks wind of een mini-storm. Met al die variabelen moet deskundig omgegaan worden. 3E, een bedrijf met meer dan 100 hooggespecialiseerde ingenieurs die deze problematiek als werkterrein hebben gekozen, is daarom een strategische versterking voor Nuhma. Het is bovendien, ook in het kader van de missie van Nuhma, een belangrijke schakel om de vinger aan de pols te houden en de evoluties in de wereld van hernieuwbare energie (en duurzaamheid in het algemeen) van op de eerste rij te volgen. 2010 De instap in 3E (via een participatie van 10,2 procent) was een belangrijke stap voor Nuhma in 2010. 3E is een visionair kennisbedrijf dat helpt om projecten, strategieën, concepten en producten te creëren en te realiseren. Het is wereldwijd actief (projecten van Kaapstad tot Peking) en wordt internationaal gewaardeerd voor zijn inzichten en adviesverlening rond (de toekomst) van hernieuwbare energie en energie-efficiëntie. 3E waardeert bestaande elektriciteitsnetwerken op tot slimme netwerken die kunnen omgaan met een decentrale en dus variërende productie. 3E combineert dat specialisme met zeer preciese voorspellingsmodellen (hoeveel zon en wind worden er verwacht?) en analyses van die voorspellingen (hoe accuraat was de prognose en wat zijn daarvan de gevolgen?). Infrax heeft, onder begeleiding van 3E, eerste Limburgs proefprojecten gestart in Lommel en Opglabbeek. de toekomst De verwachtingen van het intelligente energieverbruik zijn hoog. 3E combineert voorspellingsmodellen met verbruiksmodellen om zo de waarde van geproduceerde energie te verhogen. In een technische term: demand side management. Enkele voorbeelden in een toekomstperspectief: als het morgen niet waait, is er mogelijk te weinig stroom om in alle boilers 100 liter water te verwarmen. Jammer, want gisteren waaide het misschien genoeg om in grotere boilers 300 liter te verwarmen. Zo n grotere boiler wordt dan strategisch... De zon is een paar uur weg? Koelkasten kunnen makkelijk een paar uur zonder stroom en worden op een slimme manier even uitgeschakeld. Of tijdelijk te weinig stroom om alle elektrische auto s op te laden? Dan zorgt de combinatie van de weersvoorspelling (de facto een productievoorspelling) en het verbruik er voor dat de wagens nu niet worden opgeladen, behalve die die geprogrammeerd staan om nog meer kilometers te rijden dan hun batterij toelaat.

jaarverslag 2010 17 C-Power is een Belgisch project dat instaat voor de realisatie van een offshore windpark op de Thorntonbank, 30 km in de Noordzee. De eerste fase, in de vorm van een proefproject met 6 windmolens, is gerealiseerd. Daar komen er in 2013 liefst 48 bij. Nuhma participeert in C-Power voor 21 procent. waarom? C-Power heeft voor een groot stuk Limburgse roots. Het bedrijf is gegroeid uit een samenwerking van Turbowinds (na de overname van een windturbinebedrijf uit Sint-Truiden), Interelectra (als eigenaar van het windmolenpark in Zeebrugge) en Dredging International (Deme), het enige Belgische bedrijf met ervaring in het bouwen van het plaatsen van windturbines op zee (en betrokken bij vijf van de acht multi-megawatt parken op zee in de wereld). Ook C-Power zal een belangrijke bijdrage moeten leveren tot de verplichtingen van het Kyoto-protocol: het terugdringen van de uitstootgassen met 7,5 procent in 2012, in vergelijking met het uitstootniveau van 1990. De verwachte productie van C-Power van ongeveer 1 TWh (na ingebruikname van de bijkomende 48 turbines) zal ongeveer 10% vertegenwoordigen van de Belgische verplichting (2010) betreffende de productie van energie uit hernieuwbare bronnen. 2010 Na een investering van ongeveer 150 miljoen euro voor de demonstratiefase van de eerste 6 windturbines van C-Power, is in 2010 de financiering gerealiseerd voor de vervollediging van het project - voor een totale kostprijs van 1,3 miljard euro. De technologie rond windenergie neemt een alsmaar hogere vlucht en turbines worden productiever en spectaculairder. Bij wijze van voorbeeld: de draaiende rotor van de geplande turbines bestrijkt een oppervlakte van 1,2 hectaren. Bovendien is de bedrijfszekerheid van windturbines stilaan erg groot. De levensduur wordt gegarandeerd voor 25 jaar en het project zal bij realisatie een continu rendement opleveren. Het jaar 2010 tekende daarnaast voor het begin van een maatschappelijke discussie over de balans tussen de betaalbaarheid van hernieuwbare energie (het systeem van de groene stroomcertificaten) en de rendementszekerheid die investeerders logischerwijze verwachten. de toekomst Belangrijkste ambitie van C-Power is (natuurlijk) een zo probleemloos mogelijke realisatie van het lopende project van 48 bijkomende turbines. Op wereldvlak zal dit windmolenpark het allereerste zijn dat geïnstalleerd is op een afstand van 30 km buiten de kustlijn en op een onderwaterdiepte van ongeveer 30 meter. In het kader van de ontwikkelingen rond windenergie op zee is ook het zogenaamde stopcontact op zee een uitdaging. Alle Noordzee-concessies (waaronder C-Power en Eldepasco) willen niet elk een eigen onderzeese kabel leggen om de elektriciteit ook aan land te brengen en daar te koppelen aan een eigen transformator. Het stopcontact op zee staat voor een klein kunstmatig eiland op zee, waar alle concessies op inpluggen. Vanop dat eiland vertrekt dan maar één kabel naar het vasteland. De milieu-impact blijft zo beperkt (één sleuf op de zeebodem en via strand en duinen naar land) en de kosten dalen uiteraard drastisch. Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

18 Aspiravi investeert in, realiseert en exploiteert projecten voor de productie van hernieuwbare energie. De klemtoon ligt daarbij op projecten rond windenergie, biomassa-installaties en biogasmotoren. De aandeelhouders van Aspiravi zijn 95 gemeentes, waaronder - via Nuhma - de 44 Limburgse gemeentes. waarom? Midden jaren 90 lagen de 3 bekende windmolens in Godsheide aan de grondslag van de activiteiten rond hernieuwbare energieproductie van het toenmalige Interelectra. Bij de vrijmaking van de energiemarkt in 2003 zijn die activiteiten overgenomen door Aspiravi, een initiatief van de vier Vlaamse zuivere intercommunales, waaronder Interelectra. Via (voor Limburg) Nuhma nv konden de verschillende gemeentes/aandeelhouders zo actief blijven in de productie van energie. Aspiravi heeft 56 windturbines in exploitatie en bezit 25 procent van de 7 VLEEMOturbines op Antwerpen rechteroever. Aspiravi is daarnaast een producent van biomassa - biologische brandstof die voornamelijk wordt gemaakt uit groenafval. Verder in de portefeuille van Aspiravi zitten 4 biogasmotoren: biogas ontstaat als gevolg van vergisting van organisch materiaal en is daardoor een duurzame en gunstige energiebron. Tenslotte beheert Aspiravi twee kleinere waterkrachtcentrales op het Kempisch kanaal, in Bocholt en in Lozen. 2010 In de zomer van 2010 heeft A&S (een 50 procent dochter van Aspiravi) de eerste biokrachtcentrale opgestart. Die verwerkt jaarlijks 170.000 ton niet-recycleerbaar houtafval. De geplande groene stroomproductie van de centrale komt overeen met het verbruik van 51.000 gezinnen. Andere klemtoon van het afgelopen werkjaar was de herstructurering van het aandeelhoudersschap van het offshore windpark Eldepasco. Dat heeft nu nog twee aandeelhouders: Aspiravi (33,3 procent) en Groep Colruyt (66,7). Eldepasco heeft tot doel de bouw en exploitatie van een windpark op de Bank Zonder Naam, 37 kilometer in de Noordzee. Het park van 72 turbines moet tegen eind 2013 operationeel zijn en zal groene stroom leveren voor 250.000 gezinnen. de toekomst Aspiravi zal in de nabije toekomst zeer sterk focussen op onshore en offshore windenergie. Aspiravi bouwt in 2011 15 windmolens in Vlaanderen: Izegem (2), Maaseik (3), Halen (5) en Diest-Bekkevoort (5). Het bedrijf wil vanzelfsprekend zoveel mogelijk bijkomende vergunningen voor turbines op het land, maar heeft met de concretisering van het Eldepascoproject ook een belangrijke uitdaging in de Noordzee. Aspiravi ziet mogelijkheden in het realiseren van synergieën rond de diverse offshore projecten: het bundelen van krachten en know how (tot op het niveau van managementteams), wat er toe zou kunnen leiden dat niet in elk project aan identieke kennis- en ervaringsopbouw moet worden gedaan. Als er zich in het buitenland bepaalde opportuniteiten zonder al te grote risico s voordoen, zal Aspiravi ook daar mogelijk instappen en op die manier zijn horizon verruimen.

jaarverslag 2010 19 Bionerga NV staat in voor de afvalverwerking van de provincie Limburg en beheert één zogenaamde waste-toenergy installatie en twee composteerinstallaties. Dat gebeurt in volledige transparantie en door een perfecte afstemming van alle schakels in de afvalketen. waarom? Nuhma-dochter Bionerga kadert in een maatschappelijke doelstelling van de aandeelhouders: ervoor zorgen dat de verwerking van het gemeentelijk afval in handen van die gemeenten blijft en dus niet geprivatiseerd wordt. Jaarlijks meer dan 90.000 ton Limburgs huishoudelijk restafval wordt verwerkt op een manier die het milieu zo weinig mogelijk belast. Bionerga past met zijn missie en werking uitstekend binnen het kader van Nuhma: het onvermijdelijke afval verwerken op de meest ecologische, economische en veilige manier, met bovendien een maximum aan recuperatie van de grondstoffen. Door de vrijgekomen warmte in de verbrandingsoven om te zetten in stoom en stroom, mag Bionerga zich zelfs officeel producent van groene stroom noemen. Die energieproductie is goed voor de huishoudelijke behoefte van ongeveer 10.000 gezinnen. 2010 Energiebehoefte en energieopwekking op elkaar afstemmen zonder het ecologisch evenwicht te verstoren is de uitdaging van de toekomst. Na lange onderhandelingen, intens overleg tussen vestigingsplaats Houthalen en de andere actoren in het dossier, is er een akkoord voor de realisatie van een nieuwe installatie voor Bionerga. Daarvoor heeft de Bestendige Deputatie van Limburg alvast een milieuvergunning afgeleverd. Het te realiseren project is een biostoomcentrale met een verwerkingscapaciteit van 200.000 ton huishoudelijk restafval - 2/3e van het Limburgse afval. De gebruikte technologie is niet alleen zeer betrouwbaar, maar tegelijk de meest geavanceerde op de markt: de biostoomcentrale blijft vér onder alle wettelijke (Europese) normen, met minimale omgevingseffecten en maximale recuperatie van de reststoffen. de toekomst In afwachting van een definitieve vergunning van de bevoegde minister, staat het project rond de nieuwe biostoomcentrale in Houthalen on hold. Ondertussen plant Bionerga een uitbreiding van zijn projecten rond biomassa - een energiebron van organische restproducten. Daarmee wil Nuhma ook langs deze weg bijdragen tot een rationeel energiegebruik met hernieuwbare grondstoffen. Via de overname van de biocentrale Renovius in Overpelt streeft Bionerga naar de meest zuivere vorm van biomassa. Zo worden resthout van zagerijen, stronkenhout van ontbossingen en openbare werken omgezet in biomassa, een volwaardig alternatief voor fossiele brandstoffen. Afgeleiden van het verwerkingsproces zijn onder meer verbeterde turf, potgrond, houtsnippers en compost. Het volume compost komt bovenop de hoogkwalitatieve compost die Bionerga produceert in installaties in Bilzen en Maasmechelen. Daar wordt een kleine 80.000 ton groenafval nuttig gevaloriseerd. Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

20 SPE-Luminus is de tweede grootste elektriciteitsonderneming in België. SPE-Luminus produceert elektriciteit met klassieke (thermische) centrales en hoogstaande innovatieve technologieën zoals stoomgasturbines, windmolens en waterkrachtcentrales. waarom? Eén van de eerste initiatieven van Nuhma na de liberalisering van de energiemarkt, was de waardering van de klantenportefeuille van Interelectra door die onder te brengen in Luminus. Na verloop van tijd is Luminus gefuseerd met producent SPE tot een geïntegreerd bedrijf. SPE-Luminus commercialiseert elektriciteit en gas in België onder het merk Luminus en richt zich zowel op particulieren, kleine bedrijven als grote ondernemingen. Luminus vormt zo de belangrijkste challenger op de Belgische markt. SPE Luminus beschikt over een aanzienlijke productiecapaciteit met klassieke (thermische) centrales en hoogstaande innovatieve technologieën zoals stoomgasturbines, windmolens en waterkrachtcentrales. Het bedrijf is proportioneel de grootste producent van groene energie op de Belgische markt. 12% van de productiecapaciteit in België is afkomstig van hernieuwbare energiebronnen en daarnaast koopt SPE-Luminus extra groene energie op de internationale markt. 2010 In 2010 heeft Nuhma de helft van zijn participatie in SPE-Luminus verkocht. Het belang in het bedrijf, via dochter Publilum, is daardoor gereduceerd tot 3,33 procent. Dat is een strategische participatie: Nuhma recupereert middelen uit het klassieke product-aanbod om die te kunnen investeren in vernieuwende producten. SPE-Luminus is het voorbije jaar verder gegroeid tot de tweede grootste speler op de Belgische energiemarkt: het bedrijf heeft een commercieel marktaandeel van 20 procent en is zo de grootste uitdager van de klassieke spelers op de markt. 1,7 miljoen Belgische particuliere en zakelijke klanten krijgen via Luminus hun elektriciteit en gas. Luminus hecht daarbij in toenemende mate belang aan hernieuwbare energie. de toekomst SPE Luminus heeft voor de toekomst, en met het oog op een nog sterke concurrentie-positie, plannen rond nieuwe STEG-centrales (stoom en gas). Dat zijn de meest moderne elektriciteitscentrales die op dit moment in Europa gebouwd worden. Het rendement van zo n centrale ligt rond een uitzonderlijk hoge 60 procent en loopt in het stookseizoen (bij recuperatie van de afvalwarmte) zelfs op tot 80 procent. De groep is verder van plan zijn activiteiten op het vlak van hernieuwbare energie op een consequente manier uit te breiden. Op dit ogenblik baat SPE Luminus 7 waterkrachtcentrales uit, die gebruik maken van het debiet van de Maas. Met 50 turbines trekt het ook de kaart van de windenergie. Het is verder de bedoeling een efficiënte ondersteuning te bieden aan bedrijven die eigen projecten starten voor de productie van energie, gebaseerd op warmtekrachtkoppeling (WKK), biogas of andere technieken.

jaarverslag 2010 21 Het aandeel van Nuhma in Startcentrale (18,25 procent) is voor een stuk het sociaal dividend dat de holding, samen met heel wat andere bedrijven, uitkeert aan de maatschappij. Startcentrale wil duurzame tewerkstelling creëren voor mensen uit de kansgroepen. Vanuit de eigen corporate governance (maatschappelijk verantwoord ondernemen) ziet Nuhma dit voor een stuk als zijn sociale flank, met niet meteen economische rendement voor ogen. Startcentrale ambieert een brugfunctie tussen de sociale en reguliere economie om zo een win-winsituatie te creëren voor alle partijen. De participatie in TV Limburg is de deelname van het vroegere Interelectra in het geloof in een regionale omroep. Die slaagt er altijd in om op de eerste plaats gemeenschapstelevisie te zijn. Destijds was het concept verfrissend, en nu nog altijd blijkt TVL zichzelf telkens opnieuw uit te vinden, door een vernieuwing in het aanbod en de positionering. Door stadstelevisie aan te bieden, door de recente lancering van digitale teletext is TV Limburg een evidente meerwaarde voor de Limburgse/lokale gemeenschap. Televisie door Limburgers, over Limburg en met Limburgers. De drempel is zeer laag, de belangstelling hoog. Nuhma heeft een aandeel van 25,9 procent in TVL. Ook achter de deelname in de vennootschap Wetenschapspark Limburg kadert in een sociale dimensie: het stimuleren van de groeikansen van hightech- en new-techbedrijven in Limburg door aangepaste infrastructuur aan te bieden - dicht bij één van de initiatiefnemers, de Universiteit Hasselt. Van daaruit is ook begeleiding en ondersteuning van bedrijfsgerichte research en development mogelijk. Met een bezettingsgraad van 100 procent en vanuit de doelstellingen (het bevorderen van de interactie tussen ondernemers en de onderzoekers) zijn er ideeën voor ruimere ontwikkelingen van het Wetenschapspark. In 2010 is, door de oprichting van de coöperatieve Limburg Wind, een stap richting bevolking gezet. Coöperaties zijn verenigingen van kleine aandeelhouders, die in dit geval samen investeren in de sector van de hernieuwbare energie. Wie aandeelhouder wordt van de coöperatieve Limburg Wind, gaat de strijd aan tegen CO2 door te investeren in groene energie. Dat levert een jaarlijks netto rendement op van maximaal 6 procent. Maar aandeelhouders dragen niet alleen financieel hun steentje bij aan een duurzaam Limburg. Ze geven samen aan dat hernieuwbare energie niet alleen een zaak van overheden en bedrijven is, maar ook van bewuste burgers. Limburg Wind heeft een eerste keer, en met succes, aandelen uitgegeven voor een totaal van ongeveer 6 miljoen euro. Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

22 Waar haalt Nuhma de groene energie? Bedrijf Aandeel Nuhma Opbrengst (in Mw) In constructie (in Mw) In ontwikkeling (in Mw) Aandeel groen Mw Groen Nuhma Aantal uren/jr Mwh groen Nuhma Bionerga 90,0% 5,0 15,0 47,7% 8,6 8000 68.688 Bionerga Solar 90,0% 0,5 100,0% 0,4 1000 428 Aspiravi ( incl LW ) 45,0% 98,0 39,0 100,0% 61,7 2500 154.125 Luminus - SPEPCO 3,0% 107,0 100,0% 3,3 2500 8.142 A&S 22,5% 25,0 100,0% 5,6 8000 44.991 C-power 20,8% 30,4 294,6 100,0% 67,6 3500 236.556 Otary 18,1% 534,0 100,0% 96,8 3500 338.756 Northwind 14,9% 216,0 100,0% 32,1 3500 112.266 Totaal (in Mw) 265,9 333,6 276,0 963.952 Gezinnen in Limburg : 315.000 Gemiddeld verbruik per gezin : 3.500 kwh Totaal residentieel verbruik : 1.102.500 Mwh Totaal residentieel verbruik in Limburg : 1.102.500 Mwh Groene energie Nuhma : 963.952 Mwh = 87,43%

jaarverslag 2010 balans (in euro) 23 Nuhma: Nuhma, Limburg samenwerken investeert aan in duurzaamheid, energie en innovatie.

24 activa CODES BOEKJAAR VORIG BOEKJAAR VASTE ACTIVA 20/28 158 078 955,62 136 674 575,05 OPRICHTINGSKOSTEN 20 IMMATERIËLE VASTE ACTIVA 21 MATERIELE VASTE ACTIVA 22/27 163,73 495,73 Terreinen en gebouwen 22 Installaties, machines en uitrusting 23 Meubilair en rollend materieel 24 163,73 495,73 Leasing en soortgelijke rechten 25 Overige materiële vaste activa 26 Activa in aanbouw en vooruitbetalingen 27 FINANCIELE VASTE ACTIVA 28 158 078 719,90 136 674 079,32 Verbonden ondernemingen 280/1 2 286 452,22 1 661.514,72 Deelnemingen 280 2 286 452,22 1 661 514,72 Vorderingen 281 Ondernemingen waarmee een deelnemingsverhouding bestaat 282/3 155 792 339,68 135 012 564,60 Deelnemingen 282 129 910 062,67 135 012 564,60 Vorderingen 283 25 882 277,01 Andere financiële vaste activa 284/8 Aandelen 284 Vorderingen en borgtochten in contanten 285/8

jaarverslag 2010 25 CODES BOEKJAAR VORIG BOEKJAAR VLOTTENDE ACTIVA 29/58 31 819 304,98 19 531 504,11 vorderingen op meer dan één jaar 29 Handelsvorderingen 290 Overige vorderingen 291 voorraden en bestellingen in uitvoering 3 Voorraden 30/36 Grond- en hulpstoffen 30/31 Goederen in bewerking 32 Gereed product 33 Handelsgoederen 34 Onroerende goederen bestemd voor verkoop 35 Vooruitbetalingen 36 Bestellingen in uitvoering 37 Vorderingen op ten hoogste één jaar 40/41 213 911,85 1 946 219,65 Handelsvorderingen 40 187 208,65 73 725,75 Overige vorderingen 41 26 703,20 1 872 493,90 Geldbeleggingen 50/53 10 218 008,70 16 941 679,60 Eigen aandelen 50 Overige beleggingen 51/53 10 218 008,70 16 941 679,60 Liquide middelen 54/58 21 338 205,48 615 155,51 Overlopende rekeningen 490/1 49 178,95 28 449,35 TOTAAL DER ACTIVA 20/58 189 898 260,61 156 206 079,16 Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

26 passiva CODES BOEKJAAR VORIG BOEKJAAR Eigen vermogen 10/15 188 106 013,25 155 163 565,78 Kapitaal 10 139 671 876,00 139 671 876,00 Geplaatste kapitaal 100 139 671 876,00 139 671 876,00 Niet geplaatste kapitaal (-) 101 Uitgiftepremies 11 Herwaarderingsmeerwaarden 12 Reserves 13 47 147 303,61 15 425 181,24 Wettelijke reserves 130 2 746 303,61 1 024 181,24 Onbeschikbare reserves 131 Andere 1311 Beschikbare reserves 133 44 401 000,00 14 401 000,00 Overgedragen winst (verlies) (+)/(-) 14 1 286 833,64 66 508,54 Kapitaalsubsidies 15 Voorschot aan de vennoten op de verdeling van het netto-actief 19 Voorzieningen en uitgestelde bealstingen 16 voorzieningen voor risico s en kosten 160/5 Pensioenen en soortgelijke verplichtingen 160 Belastingen 161 Grote herstellingens- en onderhoudswken 162 Overige risico s en kosten 163/5 uitgestelde belastingen 168

jaarverslag 2010 27 CODES BOEKJAAR VORIG BOEKJAAR SCHULDEN 17/49 1 792 247,36 1 042 513,38 SCHULDEN OP MEER DAN EEN JAAR 17 Financiële schulden 170/4 Achtergestelde leningen 170 Niet-achtergestelde obligatieleningen 171 Leasingschulden en soortgelijke schulden 172 Kredietinstellingen 173 Overige schulden 174 Handelsschulden 175 Leveranciers 1750 Te betalen wissels 1751 Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen 176 Overige schulden 178/9 SCHULDEN OP TEN HOOGSTE EEN JAAR 42/48 1 767 077,98 1 042 449,14 Schulden op meer dan één jaar die binnen het jaar vervallen 42 Financiële schulden 43 Kredietinstellingen 430/8 Overige leningen 439 Handelsschulden 44 21 397,64 24 120,61 Leveranciers 440/4 21 397,64 24 120,61 Te betalen wissels 441 Ontvangen vooruitbetalingen op bestellingen 46 Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 45 245 680,34 18 328,53 Belastingen 450/3 229 238,20 2 798,28 Bezoldigingen en sociale lasten 454/9 16 442,14 15 530,25 Overige schulden 47/48 1 500 000,00 1 000 000,00 OVERLOPENDE REKENINGEN 492/3 25 169,38 64,24 totaal der passiva 10/49 189 898 260,61 156 206 079,16 Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

28 resultatenrekening (in euro)

jaarverslag 2010 resultatenrekening 29 CODES BOEKJAAR VORIG BOEKJAAR BEDrIjFSOpBrEngSTEn 70/74 391 996,25 120 599,79 Omzet 70 391 996,25 120 599,79 Toename (afname) in de voorraad goederen in bewerking en gereed product en in de bestellingen in uitvoering (+)/(-) 71 Geproduceerde vaste activa 72 Andere bedrijfsopbrengsten 74 BEDrIjFSkOSTEn 60/64 578 535,41 307 400,51 Handelsgoederen, grond- en hulpstoff en 60 725,75 Aankopen 600/8 725,75 Afname (toename) van de voorraad (+)/(-) 609 Diensten en diverse goederen 61 574 339,28 309 796,80 Bezoldigingen, sociale lasten en pensioenen 62 Afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa 630 332,00 332,00 Waardeverminderingen op voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen - Toevoegingen (terugnemingen) (+)/(-) 631/4 Voorzieningen voor risico s en kosten - Toevoegingen (bestedingen en terugnemingen) (+)/(-) 635/7-4 762,00 Andere bedrijfskosten 640/8 3 864,13 1 307,96 Als herstructureringskosten geactiveerde bedrijfskosten (-) 649 BEDrIjFSWInST (VErlIES) (+)/(-) 9901-186 539,16-186 800,72 FInAnCIElE OpBrEngSTEn 75 34 873 239,15 10 341 665,11 Opbrengsten uit fi nanciële vaste activa 750 34 281 107,40 9 790 491,90 Opbrengsten uit vlottende activa 751 534 837,04 326 556,37 Andere fi nanciële opbrengsten 752/9 57 294,71 224 616,84 FInAnCIElE kosten 65 4 026,30 1 879,70 Kosten van schulden 650 1 391,90 1 747,06 Waardeverminderingen op vlottende activa andere dan voorraden, bestellingen in uitvoering en handelsvorderingen - Toevoegingen (Terugneming) (+)/(-) 651 Andere fi nanciële kosten 652/9 2 634,40 132,64 WInST (VErlIES) UIT gewone BEDrIjFSUITOEFEnIng VÓÓr BElASTIng (+)/(-) 9902 34 682 673,69 10 152 984,69 Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

30 resultatenrekening CODES BOEKJAAR VORIG BOEKJAAR UITZONDERLIJKE OPBRENG STEN 76 Terugneming van afschrijvingen en van waardeverminderingen op immateriële en materiële vaste activa 760 Terugneming van waardevermindering op financiële vaste activa 761 Terugneming van voorzieningen voor uitzonderlijke risico s en kosten 762 Meerwaarden bij de realisatie van vaste activa 763 Andere uitzonderlijke opbrengsten 764/9 UITZONDERLIJKE KOSTEN 66 Uitzonderlijke afschrijvingen en waardeverminderingen op oprichtingskosten, op immateriële en materiële vaste activa 660 Waardeverminderingen op financiële vaste activa 661 Voorzieningen voor uitzonderlijke risico s en kosten Toevoegingen (bestedingen) (+)/(-) 662 Minderwaarde bij de realisatie van vaste activa 663 Andere uitzonderlijke kosten 664/8 Als herstructureringskosten geactiveerde uitzonderlijke kosten (+)/(-) 669 WINST (VERL IES) VAN HET BOEKJAAR VOOR BELASTING (+)/(-) 9903 34 682 673,69 10 152 984,69 ONTTREKKING AAN DE UITGESTELDE BELASTING EN 780 OVERBOEKING NAAR DE UITGESTELDE BELASTING EN 680 BELASTING EN OP HET RESULTAAT 67/77 240 226,22 Belastingen 670/3 240 226,22 Regularisering van belastingen en terugneming van voorzieningen voor belastingen 77 WINST (VERLIES) VAN HET BOEKJ AAR (+)/(-) 9904 34 442 447,47 10 152 984,69 ONTTREKKING AAN DE BELASTING VRIJE RESERVES 789 OVERBOEKING NAAR DE BELASTING VRIJE RESERVES 689 TE BESTEMMEN WINST (VERLIES) VAN HET BOEKJ AAR (+)/(-) 9905 34 442 447,47 10 152 984,69

jaarverslag 2010 resultaatverwerking 31 CODES BOEKJAAR VORIG BOEKJAAR Te bestemmen winst (verlies ) saldo (+)/(-) 9906 34 508 956,01 10 174 157,78 Te bestemmen winst (verlies) van het boekjaar (+)/(-) (9905) 34 442 447,47 10 152 984,69 Overgedragen winst (verlies) van het vorige boekjaar (+)/(-) 14P 66 508,54 21 173,09 Onttrekking aan het eigen vermogen 791/2 Aan het kapitaal en aan de uitgiftepremies 791 Aan de reserves 792 Toevoeging aan het eigen vermogen 691/2 31 722 122,37 9 107 649,24 Aan het kapitaal en aan de uitgiftepremies 691 Aan de wettelijke reserve 6920 1 722 122,37 507 649,24 Aan de overige reserves 6921 30 000 000,00 8 600 000,00 Over te dragen winst (verlies) (+)/(-) 14 1 286 833,64 66 508,54 Tussenkomst van de vennoten (of de eigenaar) in het verlies Uit te keren winst 694/6 1 500 000,00 1 000 000,00 Vergoeding van het kapitaal 694 1 500 000,00 1 000 000,00 Bestuurders of zaakvoerders 695 Andere rechthebbenden 696 Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.

32 wettelijke toelichting

jaarverslag 2010 deelnemingen en maatschappelijke rechten in andere ondernemingen 33 Aangehouden maatschappelijke rechten Rechtstreeks Dochters Jaarrekening per Aantal % % Gegevens geput uit de laatst beschikbare jaarrekening Eigen vermogen (+) of (-) munteenheden Naam, volledig adres van de ZETEL en zo het een onderneming naar Balgisch recht betreft het ONDERNEMINGS- NUMMER Muntcode Netto- Resultaat PUBLILUM NV TRICHTERHEIDEWEG 8, 3500 Hasselt, België, 0475.069.079 Kapitaalsaandeel 1 146 322 57,26 0,00 31/12/2010 EUR 63 932 273 53 242 157 C-POWER HOLDCO NV SCHELDEDIJK 30, 2070 Zwijndrecht, België, 0472.967.347 Kapitaalsaandeel 1 155 38,50 0,00 31/12/2010 EUR 80 967 524-42 241 ASPIRAVI NV Vaarnewijk 18, 8530 Harelbeke, België, 0477.518.825 Kapitaalsaandeel 7 146 45,00 0,00 31/12/2009 EUR 26 559 011 7 976 635 VLAAMSE ENERGIEHOLDING CVBA Botermarkt, 9000 Gent, België, 0448.632.324 Kapitaalsaandeel 192 13,00 0,00 30/09/2010 EUR 162 611 254 133 359 254 WindEnergie Produce nt NV Trichterheideweg 8, 3500 Hasselt, België, 0451.603.690 Kapitaalsaandeel 6 001 100,00 0,00 31/12/2010 EUR 2 140 945 12 345 Bionerga NV Centrum - Zuid 2098, 3530 Houthalen-Helchteren, België, 0882.280.227 Aandelen B 13 680 90 0,00 31/12/2010 EUR 33 743 470 863 282 C-Power NV Scheldedijk 30, 2070 Zwijndrecht, België, 0466.525.755 Kapitaalsaandelen D 7 0,06 0,00 31/12/2010 EUR 155 429 992-5 227 491 Startcentrale CVBA Marktplein 17, 3550 Heusden-Zolder, België, 0882.443.840 Kapitaalsaandeel 25 18,25 0,00 31/12/2009 EUR 208 558 27 288 Televisie Limburg NV Herkenrodesingel 10, 3500 Hasselt, België, 0455.948.795 Kapitaalsaandeel 13 064 25,90 0,00 31/12/2009 EUR 5 739 088 811 263 Wetenschapspark Limburg NV Kunstlaan 18, 3500 Hasselt, België, 0437.711.213 Kapitaalsaandeel 100 5,07 0,00 31/12/2009 EUR 6 622 257 107 107 LImburg Wind cvba Trichterheideweg 8, 3500 Hasselt, België 0825.735.660 Kapitaalsaandeel 10 8,33 0,00 31/12/2009 EUR 6 236 095-114 192 3 E nv Vaartstraat 61, 1000 Brussel, België, 0465.755.594 Kapitaalsaandeel 142 560 10,24 0,00 31/12/2009 EUR 1 001 501 272 839 z-kracht NV Trichterheideweg 8, 3500 Hasselt, België 0832.420.049 Kapitaalsaandeel 9999 99,99 0,00 EUR 625 000 0 Nuhma: Limburg investeert in duurzaamheid, energie en innovatie.