PERSBERICHT Aan Van : de financieel-economische redacties en vakpers : de Nederlandse Vereniging van Makelaars o.g. en Vastgoeddeskundigen Betreft : NVM-woningmarktcijfers eerste kwartaal 2009 Datum : Nieuwegein, 9 april 2009 Lichte toename aantal transacties in maart Dieptepunt op woningmarkt lijkt bereikt Kabinet laat huizenmarkt in de kou staan Nieuwegein, 9 april 2009 Na een tegenvallend vierde kwartaal in 2008 (-2,5%) laat het eerste kwartaal van 2009 een verdere verslechtering van de woningmarkt zien. De verkoopprijs van een gemiddelde woning is in het eerste kwartaal met 3,1% gedaald tot 218.000 euro. Het aantal verkochte huizen daalde sterk en ligt bij de NVM-makelaars met 19.200 woningen meer dan 40% lager dan in dezelfde periode vorig jaar. Het totaal aantal verkochte huizen (door NVM- en niet-nvm-makelaars) bedroeg in het eerste kwartaal circa 25.000. In maart was er echter sprake van een lichte toename, wat mogelijk wijst op een fragiel herstel van de markt. Dit meldt de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) in haar analyse van de woningmarkt in het eerste kwartaal van 2009, die vandaag is gepresenteerd. Er staan meer woningen te koop, er zijn minder woningen verkocht, de prijzen dalen licht en de huizen staan langer te koop. Toch is er goed nieuws omdat de betaalbaarheid fors is toegenomen. Het is dus interessanter voor de consument om een huis te kopen. * De nieuwste kwartaalcijfers die de NVM uitgeeft, zijn voorlopig. De afgelopen periode was het derde achtereenvolgende kwartaal waarin de prijzen zijn gedaald en het aantal transacties is afgenomen: van bijna 34.000 verkochte woningen in het eerste kwartaal in 2008 naar ruim 25.000 woningen in het vierde kwartaal 2008 tot 19.200 woningen in het eerste kwartaal in 2009. Het aantal verkopen is daarmee in een jaar tijd 43 procent gedaald ten opzichte van het eerste kwartaal in 2008. Huizen staan langer te koop: het gemiddelde is gestegen van 84 tot 105 dagen. NVM-voorzitter Ger Hukker: Dat we in alle opzichten met zwaar weer op de huizenmarkt te maken hebben, kan niet duidelijker worden gemaakt dan aan de hand van deze cijfers. Toch is er een sprankje hoop. Het aantal transacties in maart is licht toegenomen. Het is nog te vroeg om van een structureel herstel te spreken, maar we verwachten wel dat het aantal transacties het komende kwartaal zal toenemen. We verwachten dat het aantal verkochte huizen (door NVM- en niet NVM-makelaars) over heel 2009 komt te liggen in de buurt van 125.000.
Stijging transacties in maart 4000 3500 3000 2500 2000 1500 1000 500 0 47% 37% 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49 51 2008 2009 Het aantal als verkocht afgemelde woningen op weekbasis. Begin 2009 werden per week gemiddeld 1500 woningen verkocht, de laatste weken worden gemiddeld 1850 woningen verkocht. In februari lag het aantal verkopen 47% lager dan een jaar eerder, de laatste weken is het verschil tussen beide jaren teruggelopen tot 37%. Bron: NVM. Een herstel voor de prijsontwikkeling ziet de NVM-voorzitter nog niet. Ik verwacht dat we nog een kwartaal tegemoet gaan waarin de kopers hun voordeel kunnen doen. Huizen die nu nieuw op de markt komen, worden fors lager geprijsd dan in het vorige kwartaal. De gemiddelde vraagprijs van een woning die te koop wordt aangeboden is in drie maanden tijd gedaald van 294 naar 276 duizend euro. Daarmee ligt de vraagprijs van woningen die nieuw op de markt komen ongeveer gelijk met het eerste kwartaal van 2008. Vraagprijs huizen die nieuw op markt komen daalt Bron: NVM
Prijsontwikkeling per kwartaal 6 6 5 4 4 3 % prijsstijging 2 1 0-1 -2-3 -4 2 0-2 -4 kwartalen De prijsontwikkeling per kwartaal van de gemiddelde verkochte woning in Nederland sinds 1998 (kolom: verandering t.o.v. vorige kwartaal, lijn: gemiddelde over de laatste 4 kwartalen) Ook het beeld op een langere tijdsschaal maakt duidelijk in welke situatie de huizenmarkt zit. De huidige daling van de huizenprijs is een sterk contrast met de jarenlange stijging op de markt. Het jaargemiddelde van de prijsontwikkeling (tweede kwartaal 2008 tot en met eerste kwartaal 2009) is nu duidelijk negatief. Het aantal objecten met een vraagprijsaanpassing is het afgelopen jaar opgelopen van 29% van het aanbod naar 33% van het aanbod: meer woningen zijn in prijs aangepast. In het eerste kwartaal heeft 33 % van alle woningen die te koop staan een of meerdere vraagprijsaanpassingen gehad. Hukker: Het is logisch dat de oorspronkelijke vraagprijzen worden aangepast aan de marktomstandigheden. Wij vinden de aanpassing alleszins marktconform. Verkoop van dure woningen neemt af De NVM verwacht dat de onderkant van de huizenmarkt licht zal dalen, terwijl de dure woningen wat sterker in prijs zullen dalen. Ten opzichte van een jaar geleden zijn vooral dure woningen moeilijker te verkopen. 2008-1 2009-1 25% 38% 62% In 75% het eerste Goedkoop Duur Goedkoop Duur
kwartaal 2009 zijn relatief veel goedkope woningen verkocht. Voor iedere dure woning die verkocht werd, werden drie goedkope woningen verkocht. Vorig jaar werden in verhouding twee dure woningen verkocht op drie goedkope woningen. Kabinet doet niets om huizenmarkt uit crisis te helpen Ger Hukker zegt het te betreuren dat het kabinet zo weinig heeft gedaan voor de huizenmarkt. Hukker: Er zijn wat maatregelen genomen ter verbetering van de isolatie, maar elk substantieel initiatief om de huizenmarkt van het slot te halen is door het kabinet niet gehonoreerd. Zelfs de Kamerbreed ondersteunde motie om de hypotheekgarantie te verhogen naar 350.000 euro is niet serieus genomen. Dat blijkt uit de inventarisatie die secretarisgeneraal Gerritse (Financiën) heeft laten uitvoeren naar mogelijkheden, ombuigingen en intensiveringen. Zo n beetje alles is in het rapport Gerritse tegen het licht gehouden, behalve de verhoging van de hypotheekgarantie. Ik vind dat de Kamer hierover opheldering moet vragen, mede in het licht van de aangenomen motie. Betaalbaarheidspercentages voor verschillende groepen huishoudens Een lichtpunt in de cijfers is de betaalbaarheid van de woningen. Deze is het afgelopen kwartaal fors toegenomen. Zo nam de betaalbaarheid voor startende eenverdieners toe van 76 naar 85 procent en steeg de betaalbaarheid voor doorstromende tweeverdieners van 158 naar 176 procent. Hetgeen kansen voor huizenkopers. 180% 160% 140% 120% 100% 80% 60% Bron: Uva 2008-1 2008-2 2008-3 2008-4 2009-1 Starter 1-verdiener Doorstromer 1-verdiener Starter 2-verdiener Doorstromer 2-verdiener De betaalbaarheid neemt voor alle groepen toe. Bron: UvA. Bijna overal prijsdalingen In bijna alle regio s daalt de prijs van de gemiddelde verkochte woning in dit kwartaal. Vooral de regio s Zutphen, Eindhoven en Groningen vallen op door een sterke prijsdaling van respectievelijk -5,6%, -5,1% en -5%. In de regio s Zuid-Limburg en Zwolle nam de prijs toe, met respectievelijk 2% en 0,5%. Ten opzichte van het eerste kwartaal van 2008 zijn in bijna alle regio s prijsdalingen te constateren.
Alle woningen in de regio: 1e kwartaal 2009* tov 4e kwartaal 2008 4e kwartaal 2008 tov 3e kwartaal 2008 1e kwartaal 2009* tov 1e kwartaal 2008 NVM-regio stad Groningen eo - 5,0 % - 2,4 % - 5,6 % NVM-regio Zwolle eo + 0,5 % - 4,0 % + 0,2 % NVM-regio Zutphen eo - 5,6 % + 2,9 % - 11,4 % NVM-regio Almere - 2,4 % - 4,0 % - 4,6 % NVM-regio Amsterdam - 3,8 % - 6,0 % - 7,7 % NVM-regio Utrecht - 2,0 % - 2,9 % - 4,5 % NVM-regio Den Haag - 3,3 % - 2,9 % - 5,5 % NVM-regio Rotterdam - 3,1 % - 1,4 % - 4,0 % NVM-regio Nijmegen eo - 0,8 % - 1,0 % - 3,9 % NVM-regio Breda - 3,3 % - 4,5 % - 6,4 % NVM-regio Den Bosch - 3,1 % - 6,4 % - 4,9 % NVM-regio Eindhoven eo - 5,1 % - 1,9 % - 4,1 % NVM-regio Zeeuwse Eilanden - 3,9 % - 3,6 % - 3,6 % NVM-regio zuid Limburg + 2,0 % - 3,6 % - 5,1 % Nederland - 3,1 % - 2,5 % - 4,9 % Prijsontwikkeling woningen totaal voor een dwarsdoorsnede van de Nederlandse woningmarkt. Moeilijke tijd voor makelaardij Op dit moment is er nog geen ledenverlies binnen de NVM. Hukker: Maar we verwachten dat het aantal makelaarskantoren de komende jaren aanzienlijk af zal nemen. Daarbij moet je al gauw denken aan zo n 15 procent daling in 2010. En ook is inmiddels wel duidelijk dat de dan overgebleven kantoren rekening moeten houden met een ernstige daling van het winstniveau ten opzichte van voor de financiële crisis. Het blijft voorlopig dus wel zwaar weer. We zullen onze ondernemerstalenten in alle vormen moeten benutten om hier goed uit te komen. Open huizendag en campagne 7 redenen De NVM heeft onlangs de reclamecampagne 7 redenen om juist nu een huis te kopen gestart. Hiermee wil de NVM benadrukken dat de al jaren gespannen woningmarkt een stuk betaalbaarder is geworden. Er heeft een gezonde prijscorrectie plaatsgevonden. Gecombineerd met het gestegen aanbod maakt dat de huidige markt vooral een kopersmarkt, waarin consumenten hun voordeel kunnen doen. De NVM No Risk-clausule sluit bovendien het risico van dubbel huizenbezit uit. Dat er nog altijd interesse is van kopers, blijkt uit de opkomst op de NVM Open Huizen Dag op 28 maart jl. Deze trok boven verwachting toch nog altijd 110.000 bezoekers. Eigen Woning Forfait Ondanks de negatieve ontwikkelingen van de afgelopen periode gaat de NVM er vanuit dat de markt zichzelf zal herstellen. De overheid moet daarbij wel keuzes durven maken over hoe ze wil omgaan met de woningmarkt. Hukker: We vragen om een integrale benadering en niet om symboolpolitiek zoals het extra belasten van het Eigen Woning Forfait voor huizen boven 1 miljoen euro. Het is werkelijk te zot voor woorden. Een maatregel die niets bijdraagt aan de verbetering van de zieke woningmarkt. Ik vind dat het kabinet een stapje harder mag lopen, zeker in deze moeilijke periode. NWWI
Na een succesvolle pilot die vanaf januari heeft plaatsgevonden in de regio s Utrecht, Rotterdam en Den Haag gaat de keurmerkorganisatie voor taxaties NWWI (Nederlands Woning Waarde Instituut) per 1 mei van start. Het NWWI wordt ondersteund door AAHG, Obvion, VvHN, Argenta, Achmea en de NHG. De NVM hoopt dat andere geldverstrekkers, notarissen en intermediairs in de loop van 2009 gaan aanhaken zodat eind 2009 een gezonde en schone taxatiemarkt gerealiseerd is. Het NWWI gaat er mede zorg voor dragen dat fraude tot het verleden behoort. De objectieve, kwalitatief hoogwaardige beoordeling van het onderpand op het moment dat een consument een woning financiert is de norm van het keurmerk. Hukker: Een nieuwe ethische moraal is nodig in de financiële sector. Het NWWI beoogt het verschil te gaan maken. ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Noot voor de redactie: Een volledig overzicht met alle cijfers van het eerste kwartaal 2009 kunt u vinden op www.nvm.nl > marktinformatie. Voor interviewaanvragen met NVM-voorzitter Ger Hukker kunt u terecht bij de Roeland Kimman, manager Communicatie van NVM. Telefoon 030 6085 185, mobiel 06-21 266 993 E-mail: r.kimman@nvmorg.nl