Op naar Europa als een toegankelijke toeristische bestemming Mieke Broeders Secretaris European Network Accessible Tourism Directeur Agentschap Toegankelijk Vlaanderen Den Bosch, 8 oktober 1 2015
AGENTSCHAP TOEGANKELIJK VLAANDEREN Erkend expertisecentrum toegankelijkheid en universal design voor alle beleidsdomeinen Onderzoek, ontwikkeling instrumenten, monitoring van het Vlaamse beleid Advisering en begeleiding op maat (gebouwen, publiek domein, evenementen, ) Uitvoeren toegankelijkheidsscreenings Projectwerking Publiekswerking promotie vorming www.entervzw.be 2
AGENTSCHAP TOEGANKELIJK VLAANDEREN Sinds 2000 nauwe samenwerking Toerisme Vlaanderen Actieplan Toegankelijkheid en volledige integratie in de reguliere werking van Toerisme Vlaanderen Vorming, evenementen, promotie Labels infopunt toegankelijk reizen www.toegankelijkreizen.be 3
Toegankelijk maken van evenementen Organisatoren ondersteunen bij het toegankelijk maken van culturele, sportieve evenementen en festivals Audiodiscriptie, voelstoelen, tolk Vlaamse gebarentaal, inductieloops... Zon, zee, zorgeloos: toegankelijke stranden met assisstentie en strandrolstoelen Assistentie door vrijwilligers: meer dan 500 vrijwilligers Jaarlijks worden meer dan 300 evenementen toegankelijk gemaakt www.intro-events.be 4
European Network Accessible Tourism Europese toeristische bestemmingen, producten en diensten toegankelijk maken voor iedereen en het toegankelijk toerisme wereldwijd promoten Leden in 50 landen Nationaal contactpunt voor Nederland Accessible Travel Netherlands Veroniek Maat 6
Europa heeft nood aan toegankelijke bestemmingen Waarom? Duidelijke vraag en een groeiende markt Economisch interessant! Toegankelijkheid is geen goodwill maar een mensenrecht Europese standaards, regelgeving,.. 7
Toegankelijkheid is voor iedereen Essentieel voor 10 % van de bevolking Noodzakelijk voor 40 % van de bevolking Comfortabel voor 100 % van de bevolking 8
De klantenreis
De keten van toegankelijkheid Informatie : zoeken, apps, websites, boeken,... Transport: voertuigen, terminals, stations, transfers, assistentie Infrastructuur: attracties, restaurants, accommodaties, straten, stranden, bezienswaardigheden... Services: klantvriendelijkheid, paketten, gidsen, excursies, activititeiten, hulpmiddelen 10
Knelpunt Voor toeristen Reizen voor mensen met een handicap is onvoorspelbaar, moeilijk en soms zelfs onmogelijk De kwaliteit van de infrastructuur, transport, diensten, informatie verschilt erg van plaats tot plaats, ook in de Europese lidstaten Tekort aan toegankelijkheidsstandaards doet de onzekerheid toenemen, vermindert de keuzemogelijkheden 11
Knelpunt Voor de toeristische sector De toegankelijk toerisme markt is relatief onbekend, en promotie via de bestaande kanalen lijkt moeilijk De noden en eisen van de toeristen zijn onbekend en slecht begrepen. Daarom wordt de markt gemeden. Investeringen worden verkeerd ingeschat en overdreven Toegankelijkheid wordt gezien als een probleem in plaats van een gouden kans. 12
Wat doen? Inclusie design for all Toerisme voor allen Samenwerking tussen publieke en private sector en betrek gebruikers Ontwikkel en certificieer toegankelijke bestemmingen sleutelrol voor toeristische diensten Steden en gemeenten spelen een sleutelrol in coördinatie, monitoring, promoten en faciliteren Actieplannen voor toegankelijkheid, zowel voor toeristen als eigen inwoners 13
Strategie Europese Unie Toerisme 2020 EC Studies in Toegankelijk Toerisme (TT), 2012-2014 Toekomstige acties 1. Vraag Huidige marktbehoefte, grootte, distributie, leemtes, trends Prognoses van de vraag naar TT Aanbevelingen beleid 1. EU-brede acties om de vraag te monitoren van TT 2. Skills Functie-eisen en vaardigheden catalogus ; curricula, instrumenten Beste praktijkvoorbeelden d.m.v. case studies Aanbevelingen beleid 2. EU-brede acties om trainingen te ondersteunen in TT 3. Aanbod voorzieningen & performantie Huidige status van TT voorzieningen Performantie-indicatoren, EU - brede benchmarking Aanbevelingen beleid 3. EU-brede acties om TT voorzieningen & kwaliteit te verbeteren
Meer informatie http://ec.europa.eu/growth/sectors/tourism/offer/accessible/index_en.htm The study, 'Economic impact and travel patterns of accessible tourism in Europe' (6 MB) (2014), examines the demand for accessible tourism by assessing its economic impact, as well as the demographic evolution and travel patterns of travellers with special access needs. The study, 'Improving information on accessible tourism for disabled people' (2004), assesses the availability of accessible tourism services and their performance. The study Mapping the skills and training needs to improve accessibility in tourism services (1 MB) appraises the skills and competences needed by staff employed in tourism. This is important as improvements to accessibility in tourism cannot occur without a commitment to skills and training. The study 'Mapping and Performance check of the supply of Accessible Tourism services in Europe' presents extensive data on the availability and performance of accessible tourism services in 28 EU countries. The data was collected in 2013-2014 using visitor and supplier surveys, national legislation and expert reviews, and research and analysis of accessibility information, transport, infrastructure/facilities and tourism services. A dedicated online register, the European Accessible Tourism Directory, was set up to gather and codify the characteristics of suppliers across the accessible tourism value chain. In addition, fifteen case studies of accessible tourism destinations were carried out, identifying good practices in business and destination development, as well as certain weaknesses in some instances. 15
De vraagzijde In 2012 reist meer dan de helft van de mensen met een handicap in de EU, en vooral ook in eigen lan Van alle sectoren binnen het toerisme liggen de meeste belemmeringen bij het vervoer en komen sociale belemmeringen (bejegening ) meer voor dan fysieke hindernissen
De vraagzijde 138,8 miljoen mensen met toegankelijkheidsnoden in EU (2011) o 35,9 % van 15 64 jaar o 64,1 % boven de 65 jaar In 2012 ondernamen mensen met toegankelijkheidsnoden 783 miljoen trips in de EU, de vraag zal groeien tot 862 miljoen in 2020, een gemiddelde groei van 1,2 % jaarlijks gemiddeld heeft een reiziger met een handicap 2,2 mede reizigers, ouderen 1,6
De potentiële markt van toegankelijk toerisme 3 mogelijke scenario s bij verbetering van het aanbod Scenario Toename vraag Bijdrage economie* Minimale inzet 24, 2 % 18 % Gemiddelde inzet 33, 2 % 25 % Grote inzet 43, 6 % 36 % * Vergeleken met de huidige bijdrage van het toerisme aan de economie 18
Skills overzicht aanbod aan trainingen
Skills overzicht aanbod aan trainingen Grote verschillen in het aanbod tussen de Europese lidstaten Vorming is niet structureel en heeft een te beperkt bereik om een effectieve impact te hebben op toegankelijke toeristische dienstverlening Geen enkele Europese lidstaat heeft toegankelijk toerisme systematisch geïntegreerd in de reguliere opleidingen, het blijft in de marge van de curriculae De meeste trainingen in EU worden gegeven door gehandicaptenorga- nisaties, NGO s of Nationale Diensten voor Toerisme of private vormingswerkers. Nood om de opleiding en vorming van toegankelijk toerisme verder te ontwikkelen om de KMO s klaar te stomen voor de nieuwe markt 20
Business case case voor voor Toegankelijk Toegankelijk Toerisme Toerisme Beschikbaarheid van trainingsprogramma s wordt aangemoedigd door een toegankelijkheidsbeleid en wetgeving bv. Eu richtlijn van de rechten van passagiers met handicap Er is nood aan toegankelijkheidsambassadeurs die het belang van toegankelijkheid voor toerisme uitdragen bij de bedrijven en organisaties Vorming werkt alleen als het deel uitmaakt van een totale strategie om het toerisme aanbod te verbeteren Bewustmaking van toegankelijkheid is dé opstap voor vorming 21
Aanbod van Toegankelijk Toerisme Opzet: Toegankelijk toeristisch aanbod in kaart brengen, en de performantie ervan De studie heeft 313.286 aanbieders geïdentificeerd in de EU lidstaten (dit is 9 % van alle toerisme aanbieders) 224. 036 aanbieders zijn gevonden in de gepubliceerde data van 79 Accessibility Information Schemes (AIS) in 24 EU Lidstaten (4 Lidstaten bleken geen informatiesysteem te hebben) De Pantou database heeft 89.250 toegankelijk toerisme aanbieders geïdentificeerd. 22
Aanbod van Toegankelijk Toerisme Dit betekent: Meer dan 3 miljoen toeristische bedrijven in Europa zijn niet voorbereid om gepast tegemoet te komen aan de vraag naar toegankelijk toerisme Tegen 2020, moeten extra 1.2 miljoen ondernemingen toegankelijke voorzieningen kunnen aanbieden om aan de verwachte vraag te kunnen voldoen 23
Aantal aanbieders opgenomen in nationale en internationale AIS
Toegankelijkheidsnoden per type AIS Mobility Visual Hearing Learning difficulties Different stature Service animal Asthma-allergy Long-term illness e.g. Diabetes 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Toegankelijke toeristische diensten in de AIS
Betrouwbaarheid van informatie van AIS 68 / 79 websites geven toegankelijkheidsinformatie op basis van een audit Bij minder dan een derde (25 / 79) zijn de toegankelijkheidscriteria gebaseerd op regelgeving Ongeveer één derde (24 / 79) is gebaseerd op eigen assessement en toegankelijkheidsverklaringen. 62 / 79 op basis van objectieve metingen van toegankelijkheid, Bijvoorbeeld metingen van de hoogte van opstappen, afmetingen van liften en deur- openingen Objectieve informatie biedt vooral voor toeristen met hoge toegankelijkheidsnoden een grotere zekerheid. Gedetailleerde en eenduidige informatie helpt bij het maken van een vakantiekeuze. 27
Positie van Nederland Nederland beschikt niet over een nationale databank Nederland stond doorgaans in de top 10 m.b.t. de invloed die zij had op toegankelijk toerisme in Europa. De landen Frankrijk, Groot-Brittannië, Duitsland, Italië en Spanje stonden altijd voor in de peilingen t.o.v. Nederland. Dit betekent dat Nederland minder informatie over toegankelijkheid aanbiedt, minder voorzieningen heeft (of niet communiceert) en minder performant is met betrekking tot toegankelijk toerisme. Vanuit het buitenland (en in Nederland zelf) groeit de vraag. De grootste vraagmarkten zijn de VS, de BRICS landen en Zwitserland 28
Nieuwe Europese databank van toegankelijk toeristisch aanbod http://pantou.org 29
Pantou is het Griekse woord voor overal Identificeert alle soorten aanbieders die toegankelijk toerisme aanbieden De toegankelijkheid van de dienst is gecheckt door een internationale, nationale of regionaal AIS Door een Pantou toegankelijkheids verklaring Opgemaakt door de aanbieder op basis van eigen assessement
Pantou biedt een gestandaardiseerde manier om de toegankelijkheid van toeristische diensten te omschrijven Klanten kunnen toegankelijke toeristische aanbieders over heel Europa vinden op de website Het verbindt toeristen en aanbieders en stimuleert economische groei en ontwikkeling op vlak van toegankelijk toerisme Draagt bij tot het maken van een keten van een toegankelijk aanbod en de samenwerking tussen de aanbieders om zo toegankelijke toeristische bestemmingen te realiseren Iedereen kan zich gratis registreren http://pantou.org 31
Bedankt! Web: www.accessibletourism.org Email: enat@accessibletourism.org Email: Mieke.broeders@entervzw.be 32