EEKAAPEEVEETJE E E R S T E K E R K R A A D S E P H I L A T E L I S T E N V E R E N I G I N G 23e jaargang nr. 5 November 2013 December 2013 Verenigingsjaar bijna ten einde Sinterklaas staat weer voor de deur, zoals de hiernaast afgebeelde postzegel al aangeeft. De decembermaand geeft aan dat het verenigingsjaar er weer bijna op zit. We gaan er van uit dat ieder lid zo lang mogelijk lid van onze vereniging wil blijven. Mocht u om de een of andere reden uw lidmaatschap willen beëindigen, dan vinden wij dat natuurlijk een treurige zaak; Wij verwachten dan wel van u dat u dat vóór het einde van het verenigingsjaar aan het bestuur doorgeeft en graag vóór 30 november van dit jaar. (Deze datum staat al geruime tijd genoemd op onze ledenpagina van de website) Waarom zult u denken? Wij moeten o.a. ruim van te voren aan de administratie van het blad "Filatelie" doorgeven hoeveel leden het maandblad wensen de ontvangen. Als iemand zich niet afmeldt als lid, moeten wij nog een hele tijd voor die persoon het maandblad betalen, vandaar. Dus daarom is het ook handig als onze (interim- )penningmeester zo gauw mogelijk over de contributiebijdragen voor het komend verenigingsjaar van de leden kan beschikken. Bezoek regelmatig onze website www.ekpv.nl Zoals u weet heeft onze vereniging al enkele jaren een website, www.ekpv.nl Hier vindt u allerlei informative over onze vereniging en.. Ook de eerdere uitgaven van ons Eekaapeeveetje, In dit nummer: Artikel Op de koffie door Ton Vis 2 Vervolg Op de koffie 3 Vervolg Op de koffie 4 Postzegeluitgiften eerste halfjaar 2014 5 tevens een aantal uitgaven die tot en met 2012 op papier zijn verschenen. Het actuele Eekaapeeveetje kunt u steeds op onze website vinden. Een tip: bezoek dus regelmatig onze website www.ekpv.nl 1 Tussentijds mededelingen vindt u vooral op onze website. Bijvoorbeeld als een verenigingsavond door onvoorziene omstandigheden niet door zou kunnen gaan, of veranderde informatie over onze persoonlijke postzegels. Redactie EeKaaPeeVeetje: Guy Hoenen, lid AIJP Weegbree 16, 6374 RP Landgraaf tel.: 045 5314657 Het volgende Eekaapeeveetje komt nog dit jaar uit en is gewijd aan Kerst en de Jaarwisseling. Tot op de ledenbijeekomst van december, de laatste van dit verenigingsjaar. Uw voorzitter, Guy Hoenen E-mail: eekaapeeveetje@ekpv.nl Onze verenigingsavonden 6 Algemene verenigingsinformatie 7 www.ekpv.nl
Op de koffie... door Ton Vis (vervolg) De Coffea Arabica is duurder in productie, o.a. omdat de plant gevoeliger is voor ziektes. Omwille van de prijs worden er vaak melanges van deze twee gemaakt. De bonen worden geselecteerd op kwaliteit en smaak en vervolgens gemengd. Een koffieplant gaat pas na vijf jaar vruchten leveren. Ze produceren ongeveer 20 tot 25 jaar koffiebonen, wat neerkomt op ongeveer 2.000 bonen per jaar, ofwel ongeveer een kilogram ruwe koffie per jaar. De koffieboon is de zaad van de koffiebes. De bes lijkt op een cranberry en heeft een zoete pulp. Om de twee bonen heen zit een zilvervlies, een perkamenthuid, het vruchtvlees (pulp) en een schil. Onverwerkte koffie wordt groene koffie genoemd. In sommige delen van Afrika groeit de koffieplant nog steeds in het wild, vooral in Ivoorkust, Oeganda en Zaïre. Afhankelijk van het type plant kan deze een hoogte bereiken van 10 tot 15 meter. Op koffieplantages worden de bomen echter voortdurend gesnoeid waardoor ze niet veel hoger groeien dan 1,5 tot 3 meter. Dit garandeert een hoge opbrengst en maakt het oogsten eenvoudiger. Koffieplanten bloeien in landen zoals Brazilië en Mexico gedurende een periode van zes tot acht weken. Maar in de landen gelegen langs de evenaar, zoals Kenia en Colombia, kan een koffieplant aan dezelfde tak tegelijkertijd zowel bloesem, rijpende vruchten als rijpe bessen dragen. Koffieplukkers gaan voortdurend bij de koffieplanten langs om alleen de perfect rijpe bessen te plukken. Omdat de oogst zo arbeidsintensief is, maakt dit onderdeel een groot deel uit van de kostprijs van koffie. Na de pluk kunnen de koffiebonen droog of nat worden verwerkt. De traditionele manier is de droge methode. Dit is de makkelijkste en de goedkoopste manier. De koffiebonen worden over een droogvloer verspreid, liefst in de volle, brandende zon. Ze worden regelmatig gekeerd om gisting te voorkomen. Na enkele weken is de buitenkant bruin en broos. De Coffea Arabica is duurder in productie, o.a. omdat de plant gevoeliger is voor ziektes. Omwille van de prijs worden er vaak melanges van deze twee gemaakt. De bonen worden geselecteerd op kwaliteit en smaak en vervolgens gemengd. In sommige delen van Afrika groeit de koffieplant nog steeds in het wild, vooral in Ivoorkust, Oeganda en Zaïre. Afhankelijk van het type plant kan deze een hoogte bereiken van 10 tot 15 meter. Op koffieplantages worden de bomen echter voortdurend gesnoeid waardoor ze niet veel hoger groeien dan 1,5 tot 3 meter. Dit garandeert een hoge opbrengst en maakt het oogsten eenvoudiger. De tijd tussen de bloesem en de oogst bedraagt gemiddeld acht tot negen maanden, afhankelijk van de hoogte waarop de planten groeien en de weersomstandigheden. 23E JAA RGANG NR. 5 Pagina 2
Koffieplanten bloeien in landen zoals Brazilië en Mexico gedurende een periode van zes tot acht weken. Maar in de landen gelegen langs de evenaar, zoals Kenia en Colombia, kan een koffieplant aan dezelfde tak tegelijkertijd zowel bloesem, rijpende vruchten als rijpe bessen dragen. Koffieplukkers gaan voortdurend bij de koffieplanten langs om alleen de perfect rijpe bessen te plukken. Omdat de oogst zo arbeidsintensief is, maakt dit onderdeel een groot deel uit van de kostprijs van koffie. De brandmeester laat de temperatuur in de brandinstallatie geleidelijk oplopen. Een deel van het vocht uit de bonen verdampt. De koffiebonen verliezen aan gewicht, verkleuren en zwellen op totdat ze ploffen. Zo kan ook het vocht van binnen uit verdwijnen. Tussen de 200 en 250 graden wordt de smaak uiteindelijk bepaald. Met behulp Bij de natte methode worden de bessen gewassen in kanalen met stromend water. De onrijpe bessen komen boven drijven en worden verwijderd. Met een "pulper" worden ze ontdaan van hun vruchtvlees. Daarna worden ze gefermenteerd (in speciale gisttanks) zodat ze niet gaan rotten. Als de resten zijn los gekomen worden de bonen opnieuw gewassen. De koffiebonen zitten nu nog in hun hoornschil. Net als bij de droge methode worden de bonen nu te drogen gelegd of gedroogd in een droogmachine totdat er een vochtpercentage van 10-11 procent overblijft. Vlak voor de export word de hoornschil verwijderd en worden de bonen geselecteerd op grootte en kwaliteit. van kleurmonsters weet de brandmeester het brandingsproces nauwkeurig in de gaten te houden. Als de juiste brandingsgraad is bereikt moeten de koffiebonen relatief snel worden afgekoeld. Dit gebeurt met behulp van water of lucht. Het branden gebeurt in verschillende gradaties: een lichte branding voor 'zacht' met een beetje zoetheid, medium branding voor een ietwat krachtiger aroma, een combinatie van licht en donker in een perfecte harmonie. Bij donkere branding krijg je koffie met een stevig karakter met een lekkere afdronk, die enigszins bitter is. Je kunt dus in het algemeen stellen dat hoe donkerder de branding is, hoe sterker de smaak. De lekkerste koffiesoort ter wereld (en ook de duurste) is de Kopi Luwak. Deze wordt gemaakt van koffiebessen die eerst door een civetkat, loewak in het Maleis, zijn opgegeten. Doordat de bonen niet verteren worden deze Voordat de bonen voor kleingebruikers gereedgemaakt worden moeten ze eerste worden gebrand. Het branden is essentieel voor de smaak, aroma, kleur en geur en dus nauwkeurig werk. Voor het branden van de koffiebonen is het belangrijk dat de bonen zoveel mogelijk van gelijke grootte zijn. Anders loopt men het risico dat de kleine koffiebonen verbranden voordat de grote koffiebonen klaar zijn. Civetkat (loewak) via de ontlasting van de kat weer uitgescheiden. De loewak leeft vooral in de Filippijnen en in Indonesië, waar ook de naam Kopi Luwak (koffie van de loewak) vandaan komt. Als de koffieboon gemalen is kun je de koffie gaan zetten, daarvoor zijn veel verschillende methoden beschikbaar. Pagina 3 EEKAAPEEV EE T JE
Omdat koffie voor het grootste deel uit water bestaat, is de kwaliteit van dat water belangrijk voor de uiteindelijke smaak van de koffie. Dezelfde koffie van leidingwater of bronwater zal een ander uiterlijk hebben en anders smaken. De bekendste manier van koffie zetten is de snelfiltermethode: de gemalen koffie wordt in een papieren koffiefilter gedaan waarna er bijna kokend water op geschonken wordt. De meeste koffiezetapparaten werken ook op deze manier. De koffie wordt opgevangen in een kan die op een elektrisch plaatje of au bain marie wordt warmgehouden. Bij een cafetière wordt grof gemalen koffie in de glazen kan gedaan, waarover men water giet van 95 tot 98 graden. Omroeren en vier minuten laten trekken, waarna het metalen of kunststof filter naar beneden wordt gedrukt. Links een Moka Express Met een Moka Express kun je koffie op een fornuis maken. Dit apparaat bestaat uit drie delen, onder een waterreservoir, daarop een trechtervormig koffiefilter en bovenaan een opvangreservoir voor de gezette koffie. Door de druk die ontstaat door het koken van het water wordt dit met ongeveer 1,5 bar door de koffie geperst en in het reservoir opgevangen. In een percolator zit de grof gemalen koffie in een filter boven in de koffiepot. Via een buisje wordt kokend water naar boven in het filter geduwd, waarna de getrokken koffie naar beneden loopt. Percoleren wordt al vanaf ca. 1600 op deze manier gedaan. Bij de espressomethode wordt zeer fijn gemalen koffie in een espressomachine gedaan. de koffie wordt aangedrukt in een houder met een zeer fijne zeef. J.J.J.Mols Franckstraat 37 6461 XE Kerkrade telefoon 06-55368781 Hoofdstraat 12A 6461 CP Kerkrade Postbus 69 6460 AB Kerkrade Wij verkopen: Goud, Zilver, Horloges Ook vervangen wij batterijen en horlogebanden. Wij zetten piercings en maken oor- en neusgaatjes. lid E.K.P.V. 23E JAA RGANG NR. 5 Pagina 4
Postzegeluitgiften eerste halfjaar 2014 2 januari Zakenzegels op rol: rol 200 waarde 1 en rol 100 waarde 2 Basisassortiment: Ned. Iconen: postzegelvel met 5 verschillende postzegels (zelfklevend) 27 januari Mooi NL plaatsen met keramiek*: 2 postzegelvellen met 5 gelijke postzegels (gegomd) Klassiekers uit het Louwman Museum: postzegelvel met 10 verschillende postzegels (gegomd) 24 februari Mooi NL plaatsen met keramiek*: 2 postzegelvellen met 5 gelijke postzegels (gegomd) 24 maart Dag van de Jeugdfilatelie 2014: postzegelvel met 10 postzegels waarvan 2 verschillend (zelfklevend) 200 jaar Koninkrijk: Nieuwe Grondwet: postzegelvel met 10 postzegels waarvan 2 verschillend (gegomd) 22 april Europapostzegels 2014: Nat. Muziekinstrumenten: postzegelvel met 10 postzegels waarvan 2 verschillend (gegomd) Orchideeën van het Gerendal: postzegelvel met 10 verschillende postzegels (gegomd) 19 mei Mooi NL: plaatsen met keramiek*: postzegelvel met 5 gelijke postzegels (gegomd) ) Mooi NL: plaatsen met keramiek verzamelvel**: postzegelvel met 5 verschillende postzegels (gegomd) ) WK Voetbal/125 jaar KNVB: postzegelvel met 10 postzegels waarvan 6 verschillend (gegomd) *) Alleen lokaal verkrijgbaar. **) Alleen het verzamelvel is opgenomen in de Jaarcollectie Nederlandse postzegels 2013 Onder voorbehoud van wijzigingen, druk- en schrijffouten. Decemberzegels 2013 Dit jaar zijn de decemberzegels en de thuisagenda ontworpen door de bekende Nederlandse illustrator Sieb Posthuma. Een velletje bestaat uit 20 verschillende zegels. Koopt u 3 velletjes Decemberzegels? Dan krijgt u de Thuisagenda 2014 cadeau! Bovendien maakt u kans op mooie prijzen, waaronder een Volkswagen UP en ipads mini. Pagina 5 EEKAAPEEV EE T JE
Onze verenigingsavonden: Iedere derde donderdag van de maand in café Rolduc Verenigingsavonden in café Rolduc CAFE ROLDUC Zonstraat 33, Kerkrade telkens vanaf 19 uur De komende maanden dus op 19 december, 16 januari 2014 en 20 februari 2014 Leo en Marianne Steinbusch Zonstraat 33 6463 AA Kerkrade telefoon en fax: 045-5452338 geopend ma.di.do.vr.za vanaf 19 uur zo vanaf 10 uur 's woensdags gesloten lid E.K.P.V. De Tapijtenhal Koop bij de man die het leggen kan!! Akerstraat 65, 6466 HC Kerkrade-West 23E JAARGANG NR. 5 Tapijten Vitrage Overgordijnen Vinyl Karpetten etc. Pagina 6
Bestuur: Voorzitter Eerste Secretaris Tweede Secretaris Guy Hoenen tel. 045-5314657 e-mail: voorzitter@ekpv.nl Cap Arkenbosch Ravel 24, 6461 NA Kerkrade tel. 045-5463016 e-mail: carkenbosch@home.nl Al Brull tel. 045-5453215 e-mail: albrull@ziggo.nl Ad Stienen tel. 045-5451829 e-mail: a.stienen@kpnmail.nl vacature vacature vacature Interim-penningmeester: Albert Haan (geen bestuurslid) Bezoekadres: Euregiopark 8 6467 JE Kerkrade 045-5410900 www.wolfs.nl Pagina 7 EEKAAPEEV EE T JE