Collegebesluit Org. onderdeel: SOB/VV Opsteller: M. van der Borg-van Holland User-id: PRO1 Tel: 4279 Onderwerp: SELECTIEVE TOEGANG VIA CAMERA'S EN KENTEKENHERKENNING Toelichting: Voor de beweegbare palen (bollards) die de selectieve toegang tot de binnenstad regelen is er tegenwoordig een alternatief in de vorm van camera's die kentekens herkennen. Hiermee kunnen we kosten besparen van de vervanging van de huidige bollards, en daarmee ook op jaarlijkse beheer- en onderhoudskosten. Hoewel de fysieke afsluiting zal vervallen, krijgen automobilisten die buiten de venstertijden (de tijden voor laden en lossen) het gebied in rijden bijna volledig geautomatiseerd een boete thuisgestuurd. Het verwijderen van de bollards draagt daarnaast bij aan het voorkomen van aanrijdingen met bollards (van auto's en fietsers). Het college besluit: 1. De beweegbare palen (bollards) van de binnenstadafsluiting te vervangen door camera's met kentekenherkenning; 2. aan de raad bij de behandeling van de begroting voor te stellen om de resterende besparing na uitvoering van amendement A-8. 1c "Verkeersveiligheid rondom scholen' toe te voegen aan de nog in te stellen reserve in het kader van de dekking van de Amersfoortse cofinanciering voor planstudie Knooppunt Hoevelaken; 3. de raadsinformatiebrief 'Selectieve toegang via camera's en kentekenherkenning' vast te stellen. Reg.nr. 4418472 Datum 03-07-2013 Afdoening Motie / Toezegging M nr. M-. T DOCS nr. besluitenlijst: Verantwoordelijk Ambtenaar Afdelingshoofd Controller GMT Collegebehandeling Datum Uit Raad datum: Paraaf agenderen voor datum: agendastuk hamerstuk geheim embargo datum: tijd: Verantwoordelijk Portefeuillehouder burgemeester weth. Van den Berg weth. Buijtelaar weth. Van Eijk weth. Lubbinge weth. Van Muilekom weth. Van der Werff Datum Paraaf Akkoord Collegebesluit d.d.: 02-07-2013 conform aangehouden vervallen Advies De Raad De Ronde Het Besluit Raadsinformatiebrief geen Peiling Voorbereiding besluit
Collegevoorstel Sector : SOB Reg.nr. : 4372350 Opsteller : W.N. Prot Telefoon : (033) 469 49 65 User-id : PRO1 Onderwerp Selectieve toegang via camera s met kentekenherkenning Voorgesteld wordt: 1. de beweegbare palen (bollards) van de binnenstadafsluiting te vervangen door camera's met kentekenherkenning; 2. aan de raad bij de behandeling van de begroting voor te stellen om de resterende besparing na uitvoering van amendement A-8. 1c Verkeersveiligheid rondom scholen toe te voegen aan de nog in te stellen reserve in het kader van de dekking van de Amersfoortse cofinanciering voor planstudie Knooppunt Hoevelaken; 3. de raadsinformatiebrief Selectieve Toegang via camera s met kentekenherkenning vast te stellen. AANLEIDING De huidige selectieve toegang met de beweegbare palen (bollards) die het kernwinkelgebied fysiek afsluiten buiten de venstertijden, is geplaatst in 2002/2003. De verkeersborden die staan bij de toegangen tot het kernwinkelgebied geven juridisch de geslotenverklaring aan voor het verkeer, en de bollards ondersteunen die juridische maatregel. Met de huidige technieken en wetgeving is tegenwoordig een alternatief mogelijk. Met camera s op de locaties waar de huidige bollards staan kan gemotoriseerd verkeer dat geen ontheffing heeft om buiten de venstertijden het gebied in te mogen rijden, via camera s met kentekenherkenning beboet worden. Voor de selectieve toegang is een vervangingskrediet van circa 1miljoen beschikbaar. Een systeem met kentekenherkenning bespaart echter veel kosten en is gebruiksvriendelijker. BEOOGD EFFECT Door handhaving met camera s met kentekenherkenning op de selectieve toegang van het kernwinkelgebied zorgen we niet alleen voor een directe kostenbesparing op de vervanging van de bollards en onderhoud, maar ook voor een gebruiksvriendelijker systeem, een grotere verkeersveiligheid, en voor de hulpdiensten een eenvoudiger toegang zonder obstakels.
ARGUMENTEN 1.1 Cameratoezicht is kostenbesparend ten opzichte van bollards Voor het product selectieve toegang is een vervangingskrediet van 1 miljoen beschikbaar en jaarlijks 130.000 voor onderhoud en energie / dataverbindingen. Over een periode van 10 jaar bezien is daarmee een totaalbedrag beschikbaar van 2,5 miljoen inclusief rentelasten over het vervangingskrediet. Met de een keuze voor een systeem met camera s en kentekenherkenning kan een besparing gerealiseerd worden voor een gemiddeld bedrag van 105.700 per jaar. 1.2 Een camerasysteem is gebruiksvriendelijker Het huidige bollardsysteem is een systeem dat werkt met een pas die een ontheffinghouder voor de zuil moet houden om de bollard te kunnen laten zakken. Die passen moeten uitgereikt worden, kunnen verloren raken, en het systeem moet goed werken om de bollard te laten zakken. Bij storingen moet de meldkamer van ParkeerService de bollard laten zakken. Een camerasysteem werkt eenvoudiger, omdat slechts het kenteken van de ontheffinghouder in de database opgenomen hoeft te worden. Dat kan direct bij de aanvraag om ontheffing plaatsvinden, zodat toegang voor de ontheffinghouder direct geregeld is. Mochten er storingen in het systeem optreden, dan kan een ontheffinghouder toch het gebied binnenrijden. Het systeem is dus zowel in het beheer als voor de ontheffinghouder gebruiksvriendelijker. 1.3 Bollards leiden geregeld tot schades en verkeersonveiligheid In de afgelopen jaren zijn er met enige regelmaat ongelukken gebeurd. Auto s rijden de paal al dan niet bewust aan, en twee jaar geleden kwam er ook een jonge fietser ten val toen een paal omhoog kwam. Op de drukke locaties is de beweegbare paal vorig jaar van een LED-ring voorzien, zodat hij beter opvalt, maar beweegbare palen midden in een rijbaan vormen altijd een risico. Vaak zijn schades te herleiden tot verkeerd verkeersgedrag, maar niet altijd is een schade daaraan te wijten. Een andere verbetering van de veiligheid betreft de toegankelijkheid voor hulpdiensten. Zij hebben ofwel een transponder aan de auto, ofwel kunnen met hun sirenes de paal omlaag sturen. Hoewel dat systeem goed werkt en geen geval van falen bekend is, blijft het een technisch systeem dat kan falen. Bij een systeem zonder bollards, maar met cameraherkenning, is het kernwinkelgebied bij calamiteiten altijd goed bereikbaar. 1.4 Cameratoezicht en beboeting zijn wettelijk mogelijk en werken goed in de praktijk In de situatie met cameratoezicht fotografeert de camera het kenteken van een voertuig dat het kernwinkelgebied inrijdt en weer uitrijdt. Een database vergelijkt het kenteken met de kentekens van ontheffingshouders. Als blijkt dat er geen overeenkomst is tussen beide, dan wordt de naam van de eigenaar van het voertuig met het camerabeeld van de overtreding, voorzien van datum en tijdstip, ter controle verstuurd naar één van de gemeentelijke toezichthouders. Die controleert de foto en de gegevens op juistheid en stuurt deze in geval van overtreding door naar het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB). Na enkele dagen krijgt de overtreder een boete toegestuurd. 1.5 De bollard in de Langestraat is geen sluitende beveiliging Diverse winkels in het kernwinkelgebied ervoeren een paar jaar geleden de bollards als vorm van fysieke beveiliging van het winkelgebied. Daar is het echter nooit voor bedoeld geweest. Ook is het zo dat de bollards in bepaalde tijdvakken standaard omlaag staan. Het is dus geen sluitend beveiligingselement en hoeft als zodanig ook niet gehandhaafd te worden. 1.6 Ervaringen met de camera s in andere gemeenten zijn positief De gemeente Zeist is positief over de omzetting van hun bollards naar cameratoezicht. Het systeem is sinds december 2012 operationeel en werkt zonder storingen. Aanvankelijk waren er enkele tientallen overtredingen per dag, ondanks de waarschuwingen bij de toegangen, maar inmiddels is dat afgenomen tot enkele per dag. De gemeente adviseert een waarschuwingperiode te hanteren: overtreders krijgen dan een brief toegestuurd met een aankondiging dat na die periode bij overtreding automatisch een boete volgt.
De ervaringen met het bedrijf dat de camera's levert en installeert zijn goed. Inmiddels heeft ook de gemeente Tholen camera s met kentekenherkenning voor een binnenstadafsluiting geïnstalleerd, en de gemeente Boxtel gaat daar waarschijnlijk binnenkort ook toe over. In Zaandam is het systeem van het bedrijf ingezet tegen sluipverkeer, in Rijswijk om een milieuzone te bewaken en in Voorburg- Leidschendam om een geslotenverklaring voor vrachtverkeer te handhaven. KANTTEKENINGEN 1.4 De personele inzet voor beboeting is beperkt Het camerasysteem zorgt voor 100% beboeting bij duidelijke foto s. Als je doorrijdt zonder ontheffing, volgt daar automatisch een boete op, die door het CJIB geïnd wordt (momenteel 90,-). Dit leidt tot een overigens zeer beperkte - extra personele inzet: aan handhavingswerkzaamheden gaat het in Zeist dagelijks om enkele minuten. 1.5.1 Bollards als beveiliging Bij ramkraken is het meestal zo dat de ramauto eerder al legaal het gebied binnengereden is tijdens venstertijden en in het gebied geparkeerd is om op een later moment te worden gebruikt. De bollards voorkomen dat niet. Eventueel kan het camerasysteem worden uitgebreid met camera s op kritische plaatsen. Ondernemers die alsnog camerabeveiliging willen, zouden kunnen bijdragen aan die uitbreiding, maar vooralsnog hebben wij geen verzoek ontvangen. 1.5.2 Bollards als beveiliging De politie heeft in een reactie aangegeven dat zij de fysieke afsluiting van de binnenstad belangrijk vinden, omdat ze vreest dat automobilisten toch gaan doorrijden. De bollards hebben naar mening van de politie ook een functie ter voorkoming van ramkraken. Verder vindt zij het onterecht dat automobilisten uit landen waarmee geen verdrag is om de boete te innen, dus ongestraft het gebied in kunnen rijden. Hierop zullen wij bij de ingangen van het kernwinkelgebied duidelijk aangeven dat doorrijden betekent dat je zeker een boete van 90 krijgt door het cameratoezicht. Eigenaren van auto s met kentekens van landen waarmee Nederland geen verdrag heeft gesloten, hebben bij overtreding van het inrijverbod in het kernwinkelgebied een verminderde pakkans, wat wij accepteren, maar zij kunnen nog steeds door Stadstoezicht bekeurd worden. Wat betreft de ramkraken zie onder 1.5.1. Met name op de locatie aan de Lavendelstraat heeft de politie profijt van de bollard, omdat ze het gebied fysiek kunnen afsluiten bij ongeregeldheden in met name de weekeinden. In de uitwerking van het project om tot cameratoezicht te komen, zal met de politie bekeken worden hoe toch nog een fysieke afsluiting op bepaalde uren in het weekeinde mogelijk blijft. DUURZAAMHEID Er hebben geen duurzaamheidsoverwegingen ten grondslag gelegen aan dit voorstel. FINANCIËN Met de keuze voor een systeem met camera s met kentekenherkenning kan over een periode van 10 jaar een bedrag van ruim 1,0 miljoen worden bespaard. De aanschafkosten en onderhoud voor het nieuwe systeem kunnen worden gedekt uit de kapitaallasten van de geplande investering voor de huidige bollards van 1,0 miljoen en uit het aanwezige budget voor onderhoudskosten. Op 6 november 2012 heeft de gemeenteraad amendement A-8. 1c Verkeersveiligheid rondom scholen aangenomen, waarin de raad heeft besloten om door fasering 150.000 vrij te maken uit de niet gebruikte kapitaallasten in 2013 van het vervangingskrediet voor selectieve toegang. De financiële dekking van amendement A-8.1c blijft met omzetten van het systeem van bollards naar cameratoezicht mogelijk. Daarnaast kunnen de weg te nemen bollards mogelijk nog een restwaarde hebben; dat moet nog worden onderzocht.
Op 23 april 2013 heeft de gemeenteraad ingestemd met BOK2 voor planstudie Knooppunt Hoevelaken. In de financiële paragraaf en bijlage 1 Financiële strategie dekking knooppunt Hoevelaken is aangegeven hoe wordt toegewerkt naar een concrete dekking van een investering van 10 miljoen (prijspeil 2013) Amersfoortse cofinanciering. Voorafgaand aan de betaling in 2022 wordt een deel gespaard door hiervoor een bedrag vrij te maken in de begroting door een aanpassing van de Onroerend Zaak Belasting en door bezuinigingen. De bezuinigingen komen primair ten laste van verkeer en wegen. Na 2022 wordt de zo in de begroting gecreëerde ruimte besteed om in ongeveer 8 jaar (afhankelijk van de rentevoet) de resterende kapitaallasten af te schrijven. Deze periode kan worden bekort door incidentele meevallers te sparen. De dekking van Knooppunt Hoevelaken staat op de lijst van mogelijke bestedingen van incidentele meevallers. De besparing op de kapitaallasten voor selectieve toegang wordt in eerste instantie ingezet ten gunste van amendement A-8. 1c Verkeersveiligheid rondom scholen,. Gelet op de afspraken gemaakt voor planstudie Knooppunt Hoevelaken en de Financiële strategie dekking knooppunt Hoevelaken wordt de raad bij de behandeling van de begroting voorgesteld om de resterende besparing toe te voegen aan de nog in te stellen reserve in het kader van de dekking van de Amersfoortse cofinanciering voor planstudie Knooppunt Hoevelaken. COMMUNICATIE 1. Het voorstel is in april 2013 voorgelegd via een e-mail aan de leden van het Platform Economie Binnenstad. Zij hebben tot 17 mei kunnen reageren, maar er is vanuit het Platform geen reactie binnengekomen. 2. De diverse doelgroepen (bewoners, ondernemers en bezoekers) van de binnenstad worden via de Stadsberichten enkele weken vóór de inwerkingtreding van het nieuwe systeem in 2014 geïnformeerd over het besluit. De huidige ontheffingspashouders zullen daarnaast via een brief op de hoogte worden gesteld. De regels voor de toegang tot de binnenstad wijzigen overigens niet. Bijlagen 1. raadsinformatiebrief Selectieve Toegang via camera s met kentekenherkenning.
RAADSINFORMATIEBRIEF Van : Burgemeester en Wethouders Reg.nr. : 4394058 Aan : Gemeenteraad Portefeuillehouder : Wethouder J.C. Buijtelaar Programma : 8. Mobiliteit TITEL Selectieve toegang via camera s met kentekenherkenning KENNISNEMEN VAN Het besluit van ons college om de beweegbare palen (bollards) die de binnenstad afsluiten te vervangen door een systeem met camera s met kentekenherkenning. AANLEIDING De huidige selectieve toegang met de bollards die het kernwinkelgebied fysiek afsluiten buiten de venstertijden, is geplaatst in 2002/2003. De verkeersborden die staan bij de toegangen tot het kernwinkelgebied geven juridisch de geslotenverklaring aan voor het verkeer; de bollards ondersteunen die juridische maatregel. Met de huidige technieken en wetgeving is tegenwoordig een alternatief mogelijk: met camera s op de locaties waar de huidige bollards staan, kan gemotoriseerd verkeer dat geen ontheffing heeft om buiten de venstertijden het gebied in te mogen rijden, via camera s met kentekenherkenning beboet worden. Voor de selectieve toegang is een vervangingskrediet van circa 1miljoen beschikbaar. Een systeem met kentekenherkenning bespaart echter veel kosten en is gebruiksvriendelijker. Voor alle duidelijkheid: er verandert niets in het beleid voor de toewijzing van rechten om de binnenstad met de auto in te mogen buiten de venstertijden (de tijden waarbinnen men mag laden en lossen). Ook de venstertijden blijven gewoon zoals die nu zijn. Het enige dat dus verandert is dat de beweegbare palen verdwijnen en er camera s worden geplaatst om niet-ontheffinghouders die het gebied buiten de venstertijden inrijden te kunnen beboeten. KERNBOODSCHAP Door handhaving met camera s met kentekenherkenning op de selectieve toegang van het kernwinkelgebied zorgen we niet alleen voor een directe kostenbesparing op de vervanging van de bollards en onderhoud, maar ook voor een gebruiksvriendelijker systeem, een grotere verkeersveiligheid, en voor de hulpdiensten een eenvoudiger toegang zonder obstakels. De aanschaf- en onderhoudskosten voor het nieuwe systeem kunnen worden gedekt uit de kapitaallasten van de geplande vervangingskrediet voor de huidige bollards van 1,0 miljoen en uit het aanwezige budget voor onderhoudskosten. Op 6 november 2012 heeft uw raad amendement A-8. 1c Verkeersveiligheid rondom scholen aangenomen, waarin u heeft besloten om door fasering 150.000 vrij te maken uit de niet gebruikte kapitaallasten in 2013 van het vervangingskrediet voor selectieve toegang. De financiële dekking van het amendement blijft met het omzetten van het systeem van bollards naar camera s mogelijk. Daarnaast kunnen de weg te nemen bollards mogelijk nog een restwaarde hebben; dat zullen wij nog onderzoeken.
Gelet o de afspraken gemaakt voor planstudie Knooppunt Hoevelaken en de Financiële strategie dekking Knooppunt Hoevelaken zullen wij bij de behandeling van de begroting aan u voorstellen om de resterende besparing toe te voegen aan de nog in te stellen reserve in het kader van de dekking van de Amersfoortse cofinanciering voor planstudie Knooppunt Hoevelaken. Wij plannen de vervanging in voor het voorjaar van 2014, wat betekent dat de besparing pas in de loop van 2014 ingeboekt kan worden. CONSEQUENTIES Toch inrijden Door het ontbreken van een fysieke belemmering ontstaat de mogelijkheid het kernwinkelgebied toch in te rijden. Wij zullen bij de ingangen van het kernwinkelgebied duidelijk aangeven dat doorrijden betekent dat je zeker een boete van 90 krijgt door het cameratoezicht. Eigenaren van auto s van buitenlandse kentekens (en van landen zonder verdrag) die in het kernwinkelgebied zich bevinden, kunnen nog steeds door Stadstoezicht bekeurd worden. Ramkraken Diverse winkels in het kernwinkelgebied ervoeren een paar jaar geleden de bollards als vorm van fysieke beveiliging van het winkelgebied. Daar is het echter nooit voor bedoeld geweest. Ook is het zo dat de bollards in bepaalde tijdvakken standaard omlaag staan. Het is dus geen sluitend beveiligingselement en wij vinden dat het als zodanig ook niet gehandhaafd moet worden. Mochten winkeliers ter beveiliging van hun winkel cameratoezicht willen, dan is dat tegen kosten op te nemen in het systeem. BETROKKEN PARTIJEN/COMMUNICATIE De door ons besloten wijziging is in april 2013 voorgelegd aan de leden van het Platform Economie Binnenstad. Zij hebben tot 17 mei kunnen reageren, waarvan geen gebruik is gemaakt. De diverse doelgroepen (bewoners, ondernemers en bezoekers) van de binnenstad worden via de Stadsberichten enkele weken vóór de inwerkingtreding van het nieuwe systeem in 2014 geïnformeerd over het besluit. De huidige ontheffingspashouders zullen daarnaast via een brief op de hoogte worden gesteld. Burgemeester en wethouders van Amersfoort, de secretaris, de burgemeester,