Brandweer Ede Bezoekadres: Breelaan 4, EDE Postadres: Postbus 8142 610 AC EDE Telefoon : (0318) 68 69 11 Telefax : (0318) 61 60 60 E-mail : Brandweer@ede.nl Inleiding De Wet Veiligheidsregio s (Wvr) vervangt de Brandweerwet 1985, de Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen (Wghor) en de Wet rampen en zware ongevallen (Wrzo). In de wet zijn onder meer de bestuurlijke inbedding en de basisvereisten voor de organisatie van de hulpverleningsdiensten opgenomen, welke taken het bestuur van een veiligheidsregio heeft en wat de minimumeisen zijn voor hulpverleners als de regionale brandweer en geneeskundige diensten en het materieel dat ze gebruiken. Onder de wet hangen twee besluiten 1. Het Besluit Veiligheidsregio s: hierin zijn nadere regels gesteld aan de veiligheidsregio en de brandweer, zoals de opkomsttijden van de brandweer. 2. Het Besluit Personeel Veiligheidsregio s: voor alle functies in de veiligheidsregio zijn kerntaken en minimumeisen vastgesteld. De regels over het personeel zijn bedoeld om de kwaliteit van de functies binnen de veiligheidsregio landelijk te garanderen. In het besluit is vastgelegd dat de Minister regels stelt voor de functies bij de brandweer, GHOR en voor de organisatie van de rampenbestrijding en crisisbeheersing. De verantwoordelijkheid dat het brandweerpersoneel vakbekwaam wordt en gedurende haar loopbaan blijft, ligt bij de Colleges van B&W. Projectgroep Regionaal is de projectgroep Kwaliteit Brandweer Personeel met het Besluit Personeel Veiligheidsregio s aan de slag gegaan. Het Regionaal Commandanten Overleg (RCO) heeft vervolgens de notitie regionale implementatie Besluit Personeel Veiligheidsregio s Gelderland Midden vastgesteld. Dit besluit heeft consequenties voor Brandweer Ede. Onderstaand wordt kort in gegaan op de meest relevante wijzigingen/vernieuwingen voor ons korps. Uitgangspunten Met de inwerkingtreding van het Besluit is wettelijk geregeld dat functies leidend zijn en niet meer de rang. Dat vraagt om een omschakelen in het denken binnen de brandweer. Uitvoering geven aan de wet is het uitgangspunt. Een functie uit het Besluit is feitelijk een samenstel van te verrichten werkzaamheden. Er worden regels opgesteld over bij die functies behorende kerntaken en competenties (het kwalificatiedossier). Het functiehuis uit het Besluit is géén landelijk functieboek! Het stelsel heeft landelijk ook géén relatie met functiewaardering. Het biedt vooral een kader voor een uniform basiskwaliteitsniveau. De gemeente Ede houdt ruimte om zelf invulling te geven aan haar personeelsbeleid binnen het wettelijk kader. Rangen van vijftien naar zeven Met het nieuwe Besluit is het aantal rangen teruggebracht van vijftien naar zeven. Rangen die niet meer bestaan, kunnen ook niet meer worden gebruikt. Wanneer het Besluit aangeeft dat een functie een hogere rang kent dan de medewerker nu heeft, wordt dat ook zo toegepast. Wanneer het Besluit aangeeft dat een functie een lagere rang kent dan de betreffende functionaris nu heeft, dan wordt dat ook zo toegepast. Voor iedereen wordt het Besluit zo gehandhaafd. De vergoeding (schaal) is hiermee ook losgekoppeld van de rang. De functie is leidend voor de beloning. Functies die niet in het Besluit zijn toegekend Functies die niet terugkomen in het Besluit krijgen geen rang toegekend. Medewerkers die wel een functie hebben waarbij herkenbaarheid door middel van een uniform wenselijk is, dragen het uniform met een epaulet met het brandweerlogo. Er zijn ook situaties te bedenken dat het incidenteel voorkomt dat een medewerker (niet aangesteld in een functie uit het Besluit) wel de brandweer extern vertegenwoordigt. Per situatie kan de commandant besluiten die betreffende medewerker een uniform te laten dragen met een epaulet met brandweerlogo.
Blz. 2 Medewerker in opleiding Medewerkers die nog in opleiding zijn om te voldoen aan de functie-eisen, dragen ook het uniform met een epaulet met het brandweerlogo. Operationele en beheersmatige functies De functies zijn verdeeld in operationele functies (warm) en beheersmatige functies (koud). De rangen voor de operationele functies zijn vastgesteld, de rangen voor de beheersmatige functies zijn op een maximale rang aangegeven voor desbetreffende functie. Operationele functies In het Besluit Personeel Veiligheidsregio s worden de volgende operationele functies benoemd: Functie Rang Keuring Manschap A Brandwacht of Hoofdbrandwacht Ja Brandweerduiker Brandwacht of Hoofdbrandwacht Ja Chauffeur Brandwacht of Hoofdbrandwacht Ja Gaspakdrager Brandwacht of Hoofdbrandwacht Ja Verkenner Gevaarlijke Stoffen Brandwacht of Hoofdbrandwacht Ja Voertuigbediener Brandwacht of Hoofdbrandwacht Ja Duikploegleider Hoofdbrandwacht Ja Manschap B Hoofdbrandwacht Ja Bevelvoerder Brandmeester Ja Officier van dienst Hoofdbrandmeester Ja Adviseur gevaarlijke stoffen Commandeur Ja Meetplanleider Commandeur Ja Hoofdofficier van Dienst Commandeur Ja Commandant van Dienst Adjunct-hoofdcommandeur Ja De tabel van gelijkstellingsregeling diploma s maakt onderdeel uit van het Besluit. Daar kan voor deze operationele functies dus niet van worden afgeweken. Voorop staat de veiligheid van het kunnen uitoefenen van de functie in de repressieve organisatie. Daarvoor is het voldoen aan de functie-eisen en opleidingeisen een vereiste. Voor de functies in het overzicht waarvan is aangegeven dat deze brandwacht of hoofdbrandwacht als rang kennen, geldt de volgende toelichting: Brandwacht: manschap A, chauffeur, voertuigbediener, gaspakdrager, brandweerduiker, verkenner gevaarlijke stoffen. Hoofdbrandwacht: manschap B, duikploegleider, langer dan 5 jaar gediplomeerd manschap A of gediplomeerd manschap A met 2 specialismen (chauffeur, voertuigbediener, gaspakdrager, brandweerduiker, verkenner gevaarlijke stoffen). Het merendeel van de functies kan zonder verdere toelichting worden toegekend. Een aantal functies behoeft een nadere toelichting: Er zit een opbouw in het functiestelsel waardoor het niet mogelijk is de specialismen chauffeur, voertuigbediener, gaspakdrager, brandweerduiker, verkenner gevaarlijke stoffen en duikploegleider toe te kennen zonder manschap A. Manschap B In het kader van het leven lang leren adviseren wij in de toekomst alleen nog maar voor manschap A op te leiden en niet voor manschap B. In de opleiding en functie van manschap A zitten alle elementen die nodig zijn voor een goede manschap (brand, hulpverlening, ongevalbestrijding gevaarlijke stoffen, waterongevallen). Dit zijn ook de functie-elementen die de Gemeente Ede wil onderhouden. De leergang manschap B leidt op voor de kerntaken voorlichting geven en leiding geven aan specifieke werkzaamheden. Dit geeft geringe meerwaarde voor de organisatie. Ook voor het doorstromen naar de bevelvoerdersopleiding is het behalen van manschap B diploma niet meer vereist. Hoofd officier van Dienst De regio Gelderland-Midden kent geen functie van HOvD. Wel zijn er OvD s die zijn aangewezen als taakcommandant door de regio. De functie die zij vervullen komt grotendeels overeen met het functieprofiel van de HOvD waarbij de functie HBM (oude stijl) gelijkgesteld is aan die van HOVD. De betreffende medewerkers moeten daarvoor wel voldoen aan de gestelde opleidingseisen en deze ook blijven onderhouden. Commandant van Dienst De functie van CvD komt overeen met de functie van CvD zoals wij die in onze regio kennen. De huidige CvD kan, mits hij voldoet aan de opleidingseisen en blijven onderhouden, worden aangesteld in deze functie. De regionaal commandant adviseert de burgemeester van Ede over de aanstelling van de commandant.
Blz. 3 Afspraken dragen epauletten/hoogste rang Medewerkers die verschillende functies vervullen (operationeel en/of beheersmatig), dragen de rang behorend bij de functie die zij op dat moment vervullen. Voor de combinatiefunctie bij de Brandweer Ede geldt dat de hoogste rang leidend is. Medewerkers die lesgeven, examineren of deelnemen aan brandweerwedstrijden kunnen daarvoor het uniform en de rang dragen van hun hoofdwerkgever. Het uniform en haar status is beschermd. Beheersmatige functies In het Besluit Personeel Veiligheidsregio s worden de volgende beheersmatige functies benoemd: Functie Maximale rang Keuring Centralist meldkamer Brandmeester Nee Controleur brandpreventie Hoofdbrandwacht Nee Docent Brandmeester Nee Instructeur Brandmeester Ja Manager veiligheid Adjunct-hoofdcommandeur Nee Medewerker brandpreventie Brandmeester Nee Medewerker operationele Brandmeester Nee voorbereiding Oefencoördinator Brandmeester Nee Operationeel manager Hoofdbrandmeester Nee Ploegchef Brandmeester Nee Regionaal commandant Hoofdcommandeur Nee Specialist brandpreventie Hoofdbrandmeester Nee Specialist operationele Commandeur Nee voorbereiding Specialist opleiden en oefenen Hoofdbrandmeester Nee Specialist risico en veiligheid Commandeur Nee Strategisch manager Adjunct-hoofdcommandeur Nee Tactisch manager Commandeur Nee Het toewijzen van beheersmatige functies gebeurt door goed inhoudelijk te kijken naar het profiel van een functie (de kerntaken en het omschreven niveau), te bekijken wat de organisatie nodig heeft en wat de betreffende medewerker aan kan. Daarbij dient ook rekening gehouden te worden met het feit dat bij het toekennen van een functie ook blijvend geïnvesteerd moet worden in het leven lang leren van de medewerker. Regionaal is afgesproken dat er een overgangstermijn van vijf jaar geldt voor medewerkers die nog moeten toegroeien naar de volledige opleidingseisen van de aan hen gestelde functie. Dit betekent dat deze medewerkers wel in de functie kunnen worden aangesteld en in de periode van vijf jaar toegroeien naar de bijbehorende (opleidings)eisen. Als een medewerker volledig voldoet aan het profiel van de functie, dan wordt hij aangesteld in de functie krijgt hij de maximale rang die geldt voor die functie. Leidinggevenden Het merendeel van de functies kan zonder verdere toelichting worden toegekend. Een aantal functies behoeft een nadere toelichting: De functie van ploegchef is als volgt te kenmerken: De functionaris maakt onderdeel uit van de afdeling repressie en geeft leiding aan een roosterploeg van medewerkers uit de operationele dienst. Coördineren van werkzaamheden binnen de groep en zorgen voor afstemming daarover. De functionaris is verantwoordelijk voor de initiële en blijvende vakbekwaamheid van zijn ploeg en de registratie daarvan. De functionaris geeft leiding aan medewerkers binnen de ploeg. De functionaris voert beheersmatige taken uit op het gebied van materieel en materiaal, onderhoud, opleiden en oefenen. De functionaris voert administratieve taken uit. De functie van (vrijwillig) sectiecommandant komt niet terug in het Besluit. Het advies is om een sectiecommandant voor het beheersmatige deel van zijn functie de functie ploegchef toe te wijzen. Voor het warme deel van zijn functie kan hij worden aangesteld als bevelvoerder. Aan beide functies is de rang brandmeester toegekend. Tot op heden is nog niet bekend wat de opleiding voor ploegchef gaat inhouden. Wel is landelijk afgesproken dat de medewerker de beheersmatige functie mag hebben als hij voldoet aan de opleidingseisen. Tot die tijd
Blz. 4 worden alle sectiecommandanten geplaatst in de beheersmatige functie van ploegchef met daarbij de kanttekening dat zodra de opleiding bekend is er bekeken moet worden wat de belasting voor de beroeps en de vrijwilligers is en of de functie van ploegchef gehandhaafd kan blijven voor de desbetreffende medewerker. De functie van operationeel manager is als volgt te kenmerken: Leidinggeven op operationeel / uitvoerend niveau. De functionaris heeft leiding aan een team van ongeveer 10 medewerkers. De functie heet regulier vaak bureauhoofd, teamleider of coördinator. De functionaris geeft leiding op een enkelvoudig vakgebied. De functionaris rapporteert aan een tactisch manager. De functie van tactisch manager is als volgt te kenmerken: Het bijdragen aan het strategisch beleid van de organisatie en de ontwikkeling daarvan voor zijn eigen organisatiedeel. Implementeren van vastgesteld beleid voor zijn eigen organisatie onderdeel. Het creëren van randvoorwaarden voor personele zorg en situationeel leidinggeven aan operationele managers en vakspecialisten. Coördineren, bijsturen en rapporteren over werkzaamheden. Het onderhouden van relevante netwerken. De functie van strategisch manager is als volgt te kenmerken: Initiëren van strategisch beleid voor de organisatie en zorgdragen voor de samenhang in de veiligheidsketen. Sturing geven aan implementatie van vastgesteld beleid. Creëren van en acteren in relevante netwerken. De functionaris geeft leiding aan enkele projectmanagers of specialisten die werkzaam zijn in de veiligheidsketen of de ondersteunende processen. De regionaal commandant wijst de strategisch managers aan binnen de regio VGGM. De functie specialist opleiden & oefenen met de rang hoofdbrandmeester wordt alleen bij de afdeling RGO en brandweer Ede vervuld. Het organiseren van multidisciplinaire oefeningen op het niveau van meerdere pelotons als wel het maken van opleidings- en oefenbeleid is een belangrijk onderdeel van de functie van de specialist opleiden & oefenen. Er is regionaal afgesproken dat alle multidisciplinaire oefeningen door de afdeling RGO worden verzorgd. Vanuit Brandweer Ede wordt een taak vanuit de afdeling RGO van VGGM uitgevoerd op het gebied van opleiden en oefenen. Het gaat om het realistisch oefenprogramma waar vanuit een beleidsmatige functie oefeningen op pelotonsniveau worden ontwikkeld die in de toekomst ook multidisciplinaire zullen zijn. Dat komt overeen met de functie van specialist opleiden & oefenen met de rang hoofdbrandmeester en dit is verbonden aan het hoofd Preparatie in Ede. Alle medewerkers preparatie voor het onderdeel opleiden en oefenen worden aangemerkt als medewerker opleiden en oefenen met de rang brandmeester. De medewerker planvorming komt niet voor in de beheersmatige functies en daarvoor geldt dan ook geen aparte rang. De regionale preventiecoördinatoren worden aangesteld als specialist preventie met de rang hoofdbrandmeester. Alle medewerkers preventie worden aangemerkt als medewerker brandpreventie met de rang brandmeester. Kanttekening Er zit een groot verschil tussen het niveau van de medewerker opleiden en oefenen en specialist opleiden en oefenen aan de ene kant en de medewerker preventie en specialist preventie aan de andere kant. Voor de preventiefunctie is in het Besluit erg makkelijk de functie van specialist toe te wijzen. Bovendien bieden de kwalificatiedossiers geen houvast om een goed onderscheid te maken tussen beide functies. Immers de diploma s in de gelijkwaardigheidstabel zijn voor beide functies nagenoeg gelijk. Als er scheefgroei in de regio ontstaat, neemt VGGM dat als knelpunt mee in de landelijke signalering. De projectgroep heeft voorgesteld voor dat alle regionale preventiecoördinatoren en de bureauhoofden preventie van Arnhem en Ede worden aangesteld als specialist preventie met de rang hoofdbrandmeester. Als dit niet als uitgangspunt wordt gehanteerd, lopen we het risico dat elke medewerker preventie als specialist preventie wordt aangesteld en ontbreekt functioneel onderscheid tussen beide functies. Bij wijzigingen in de organisatie van de brandweer in Gelderland-Midden in de toekomst, kan tot een andere verdeling worden gekomen van specialistische functies. Functies die niet genoemd worden in de tabel van de beheersmatige functies, zoals bijv. automonteur, kunnen geen uniform met rang dragen. Wel krijgen zij (of zijn zij reeds in bezit van) werkkleding van Brandweer Ede.
Blz. 5 Praktijk voor Brandweer Ede (beroeps/burgers) Om een beeld te krijgen wat dit betekent per individuele beroeps/burger medewerker van Brandweer Ede wordt dit in onderstaand schema voor zowel de oude situatie als de nieuwe situatie weergegeven. Brandweer Ede kent met het nieuwe besluit kwaliteit brandweerpersoneel 4 typen functiegroepen binnen de brandweer. 1. medewerker met een operationele functie en een beheersmatige functie (vb. medewerker brandpreventie/hoofd brandwacht) 2. medewerker met alleen een operationele functie (vb. monteur adembescherming/hoofd brandwacht) 3. medewerker met alleen een beheersmatige functie (vb. medewerker brandpreventie) 4. medewerker met geen van beiden (vb. secretaresse) Voor bovenstaande voorbeelden van nr. 1 t/m 4 geldt het volgende: Nr. Oude functie Schaal Nieuwe functie Schaal Opmerking 1 Medewerker preventie 8 Medewerker brandpreventie Rang: Brandmeester 8 Medewerker ontvangt schaal met toelage naar Hoofd brandwacht Manschap A/B schaal 8, geen 2 Monteur adembescherming Rang: Brandwacht/Hoofdbrandwacht - salaris wijziging. Medewerker ontvangt schaal, geen salaris wijziging met nieuwe besluit Hoofd Brandwacht Manschap A/B met rang: Rang: Brandwacht/Hoofdbrandwacht 3 Medewerker preventie 8 Medewerker brandpreventie 8 Geen salaris Rang: Brandmeester wijziging 4 Secretaresse - Geen salaris wijziging De operationele functie is leidend voor het salaris en indien de beheersmatige functie hoger gewaardeerd is volgt er een toelage. De medewerker mag wel de hoogste rang dragen, in voorbeeld 1 brandmeester, maar hij ontvangt hiervoor niet de salarisschaal. De rang zegt niets meer over de operationele rang en het bijbehorende salaris. EVC procedure Voor medewerkers die niet voldoen aan de opleidingseisen van een functie, kan op basis van hun opleidingsen ervaringsachtergrond vrijstelling via een EVC (Erkennen Verworven Competenties) procedure worden aangevraagd. Zo n vrijstelling wordt aangevraagd bij het EVC bureau brandweer. Er is een lijst beschikbaar van modulen uit de modulaire structuur waarvoor een standaard vrijstelling kan worden aangevraagd. Voor alle andere modulen uit de modulaire structuur is geen standaard vrijstelling beschikbaar. Hiertoe kan een procedure worden doorlopen voor een niet-standaard vrijstelling. In het kader van de functiegerichte structuur kan een ervaringscertificaat worden aangevraagd om inzicht te krijgen in de competenties die een medewerker nu al heeft en die verder ontwikkeld kunnen worden. Dit kan in overleg met het hoofd Uitrukdienst en de adviseur personeelszaken opgestart worden. De wijzigingen in de CAR/UWR Door het Besluit Personeel Veiligheidsregio s met de daarbij behorende functies en rangen moeten de artikelen hoofdstuk 33 CAR/UWR (vrijwilligers) en hoofdstuk 34 CAR /UWR (beroeps) aangepast worden. In de functies van Manschap tot en met Commandant van Dienst zijn er wijzigingen aangebracht in de nieuwe functiebenamingen met de daarbij behorende opleidingen, rangen en de doorlooptijd van het aantal jaren in de desbetreffende rang en functie met de daarbij behorende salarisschaal. De grootste wijziging is terug te vinden in de functie Manschap met betrekking tot de aanloopschaal en doorlooptijd in de functie/rang tot de maximale salarisschaal. De aanpassing in de aanloopschaal wordt voorgesteld om zo meer aansluiting te krijgen tot de arbeidsmarkt voor de medewerkers die aangenomen worden op MBO-niveau 4 (met diploma). Daarnaast werden in de praktijk medewerkers ook niet meer in de aanloopschaal 3 ingedeeld. Vaak kregen zij door hun repressieve rang max. aanloopschaal 3 met een toelage naar salarisschaal 4 of zelfs salarisschaal 5 in verband met hun beheersmatige functie. Hiervoor waren nl. de nodige diploma s behaald en werkervaring opgedaan. Inschaling is afhankelijk van het aantal jaren werkervaring, opleiding, competenties, etc.