Dagboek stagiaire Hoe is het om te werken op een boomkwekerij? Vierdejaars Pieter Kwakernaak hield een dagboek bij van een stage op een boomkwekerij in Boskoop. De eerste kennismaking De Boomkwekerij Vroeg in de middag kom ik met de trein in Boskoop aan. Ik heb er bijna drieënhalf uur over gedaan. Eerst met de bus vanuit Oosterwolde naar Assen, daarna met de trein naar Utrecht en weer overstappen in Alphen aan den Rijn. De maandag is een dag vol eerste indrukken. Boskoop komt op me over als een dorp met hoog water en een hoop kwekerijen bij elkaar. Als ik het bedrijf op kom lopen, is Ward van Teylingen net Viburnum aan het enten. We maken kennis en ik help hem met het enten. Ward, ik mag hem bij zijn voornaam noemen, blijkt een aardige man te zijn, precies zoals hij ook al eerder voor de telefoon op mij overkwam. Hij laat me de kwekerij zien en vertelt over zijn gewassen (Viburnum, Magnolia en Hamamelis). Ik kom er al gauw achter dat elk soort dat hij kweekt, wel een apart verhaal heeft. 's Avonds vertrek ik naar het huisje, vóór op de kwekerij, dat ik tijdelijk van Ward huur. Het is compleet gemeubileerd, maar ik moet wel zelf koken, iets wat ik niet eerder heb hoeven doen. Het wordt shoarmavlees (inclusief broodje), want dat was in de aanbieding., de eerste 'gewone' stagedag. Het is slecht weer, dus we gaan binnen in de loods aan het werk. Het bedrijf is ongeveer 1 ha groot. Aan het begin vind je een kleine stek- en overwinteringskas. Hierin staat vooraan stek in potjes ingekuild in de vollegrond. Daarachter staan stekbakken met folie. Helemaal achter in de kas staan enten onder folie op anti-worteldoek, om aan te slaan. Achter de kas ligt nog een containerveld, een moerhoek en het vollegrondsgedeelte van de kwekerij. Vergeleken met boomkwekerijen in Noord- Nederland komt het bedrijf klein op me over. Vooral de paden tussen de bedden zijn smal - je kunt er zeker niet met een kruiwagen overheen - en de planten staan dicht op elkaar. We gaan vandaag enten. Op school heb ik wel leren enten, maar ik moet er nog wel wat meer handigheid in zien te krijgen. Deze dag was het redelijk weer, een beetje regen en een beetje zonneschijn. We zijn opnieuw gaan enten want vrijdag moet dit werk af zijn. Het valt me op dat Ward veel sneller is dan ik. Logisch, want hij heeft er meer handigheid in. Hij ent op dezelfde manier als ik op school heb geleerd. Eigenlijk is het een 'terzijde-onder-een-lip', maar dan zonder het bovenste deel van de onderstam. Tegen de middag komt de buurvrouw even langs om Ward
te feliciteren met zijn verjaardag. Hij is dus kennelijk vandaag jarig! Na het gebak en de bijbehorende felicitaties gaan we weer aan het werk. Het is slecht weer 's ochtends. Ward is er nog niet. Wat te doen? Uit mijn neus eten of in de kas onkruid rapen? Ik kies voor het laatste. Tegen de koffiepauze is Ward er weer en gaan we verder met enten. Ward zet een griffel met vier vijf slagen vast om de stam. Op school hebben wij geleerd dat je het met acht slagen moet doen. Ik doe mijn best om het ook met vier - vijf slagen af te kunnen - dan ben je immers ook sneller - maar het is nog best moeilijk om iets af te leren wat er is ingestampt. De laatste Viburnum-soorten moeten worden geënt. Als we hiermee klaar zijn, moet de loods worden aangeveegd. Dit is gebruikelijk op vrijdag. Daarna krijg ik uitleg over het selecteren van planten op de maten 40/60, 60/80 en 80/100. Als je door het gewas loopt, kun je die maten zo zien. Planten op kniehoogte zijn 50 cm, planten op kruishoogte 80 cm en planten op navelhoogte 100 cm. Met het leren selecteren komt er een einde aan een leuke week. 's Middags vertrek ik al vroeg naar Friesland. Omdat ik een OV-weekkaart heb, mag ik namelijk tot 19.00 uur gratis reizen. Mijn vierde en vijfde stageweek De maandag is een droge, bewolkte dag. Ward is naar een vergadering van de botanische club. Ik ben buiten gaan onkruid wieden. In de herfst zijn er nu eenmaal weinig mooie dagen om dit soort werk te doen. 's Ochtends maken we orders klaar. Omdat het bedrijf van Ward van Teylingen een gespecialiseerd bedrijf is, gaat het hierbij om kleine aantallen planten van verschillende soorten. 's Middags beginnen we met het rooien van planten, die later naar de Boskoopse Veiling zullen gaan. De planten die we gistermiddag hebben gerooid, brengen we nu naar de Boskoopse Veiling, die - anders dan de naam doet vermoeden - een cash & carry is. Hoveniers en tuincentraeigenaren kunnen er planten halen en betalen. Particulieren mogen er niet kopen.
Het is mooi weer, dus ga ik onkruid rapen. Daarna moet het containerveld worden schoongemaakt en de planten weer worden geordend. Er ligt een hoop grond tussen de potten, vanwege de kippen die vrij op het bedrijf rondlopen. De dieren worden gebruikt als natuurlijk bestrijdingsmiddel tegen insecten. We rooien de laatste planten die nog op de Boskoopse Veiling in de vollegrondsbox kunnen. Na ze te hebben ingegaasd, brengen we ze naar de veiling. Hier worden alle kluitplanten ingekuild, zodat de klanten geen verdroogde planten krijgen. Vandaag maken we een grote bestelling klaar voor een Engelse klant. Het gaat om een heleboel verschillende Viburnum-soorten in aantallen van vijf en tien per soort. We gaan in de siertuin van Ward aan de gang. Er moet een hoop gesnoeid worden. In totaal levert de klus drie kuub snoeiafval op, dat we naar de afvalverwerking brengen. Met een shovel mag ik het afval van de auto schuiven. Het duurt even voordat ik weet hoe de machine werkt, maar daarna is de rotzooi snel van de auto gehaald. Vandaag is het echt kloteweer. Er valt zo veel regen dat het water bij de buren van het erf moet worden gepompt! Echt weer dus om in de kas onkruid te gaan rapen. De rest van de dag werken we aan mijn stageverslag, dat ik voor school moet maken. Ik heb alle tijd om Ward hiervoor de nodige vragen te stellen. We krijgen visite. De Engelsen die op maandag een bestelling hadden gedaan, komen die vandaag ophalen. Het blijkt nogal een werk om de bestelling hun de bus in te laden. Van onder tot boven stouwen we de bus vol. Na de koffie blijkt Ward zijn bodywarmer kwijt te zijn. Al snel bedenken we ons dat het kledingstuk in de bus van de Engelsen moet zijn blijven liggen. Maar in de bodywarmer zitten wel de autosleutels van Ward! Noodgedwongen ga ik dus op de brommer naar de veiling en vraag daar in gebrekkig Engels of er een bodywarmer is gevonden. En ja hoor, bingo! 's Middags ga ik naar het proefstation om een proef met verschillende soorten potgrond te bekijken. Erg interessant! De rondleiding die ik gisteren op het proefstation heb gekregen, geef ik vandaag aan Ward. Gisteren was hij namelijk in Arboretum Trompenburg. Na de rondleiding gaan we de soorten Viburnum die goed zijn afgehard, rooien en opkuilen.
Mijn zesde en zevende stageweek Vandaag gaat het feest beginnen: een hele week de kwekerij runnen! Dit houdt in dat ik de bestellingen moet rooien en afleveren met, al dan niet, de benodigde papieren. Ook moet ik klanten telefonisch te woord staan en hun de informatie geven waar ze om vragen. Ward is namelijk een week naar Amerika. Tien Hydrangea en 75 Viburnum rooien, ingazen, stieken en etiketteren. Een mooie klus voor de dinsdag. Daarna, aan het eind van de middag, ga ik de planten wegbrengen met de auto van de baas. Gisteren en eergisteren heb ik geen tijd gehad om de planten die van de beurs in Arboretum Trompenburg zijn overgebleven, terug te zetten op het containerveld. Dit ga ik vandaag doen. Een lastig klusje omdat het zoeken is naar de juiste plek. Waar zijn de planten vandaan gehaald? Bovendien blijkt er geen logica te zitten in de indeling op het containerveld. Intussen merk ik dat het containerveld geen water heeft gekregen. Ik moet dus gaan uitzoeken hoe ik water op het veld krijg. Dus kijk ik of bij de pomp schakelaars zitten en schakel de tijdklok aan. Er wordt nu om 5.00 uur 's ochtends watergegeven. De reden hiervoor is dat er op dat vroege tijdstip weinig wind staat en de zon nog niet op is zodat er veel water door de planten kan worden opgenomen zonder dat het verwaait of verdampt. Als ik op het bedrijf kom, zie ik meteen dat het containerveld geen water heeft gehad. Het pad is namelijk nog droog. Bij het binnenkomen van de kas begrijp ik het al: hier blijkt de grond namelijk nat te zijn. Het is dus gewoon een kwestie van de kraan naar de kas dichtdraaien en de kraan die in contact staat met het containerveld open doen. 's Middags krijg ik bezoek van Chris van der Wurff, een specialist in grote bomen en heesters. Hij is collectiehouder van Amelanchier en Morus. Aan hem kan ik 25 planten verkopen. Voor deze dag heb ik het weer verdiend. Dit is een dag van kleine bestellingen, zoals: drie Hamamelis, Viburnum en acht Hydrangea. Ik heb ze dan ook snel klaargemaakt en geleverd. Het einde van de week is weer in zicht. Een week waarin - dat moet ik nog even melden - buurman Frans ten Berge zo vriendelijk was om mij uit te nodigen voor koffie tijdens de pauzes.
Als ik 's ochtends op het werk kom, wordt me duidelijk dat ik de deur van de loods voortaan dicht moet houden. Er bleek namelijk een kat binnen te zitten, die niet mocht ontsnappen. Deze kat zou vals zijn, maar aan het eind van de middag komt hij gewoon bij me zitten en kan ik hem aaien. Vandaag begin ik maar eens aan de planten die in de folietunnel staan. Ook daar groeit natuurlijk het onkruid tussen. 's Middags maak ik nog wat orders klaar en breng ze weg. Om gemakkelijk door de tunnel te kunnen lopen, zet ik een aantal planten op het containerveld. Om een beetje overzicht te houden in wat er in de tunnel staat, deel ik het geheel ook goed in. Iedereen heeft weleens een slechte dag. Nou, dit is zo'n 'bad day'. Er gaat van alles mis! Van een stekbak die uit m'n handen flikkert, tot een portemonnee die kwijtraakt. Of erachter komen dat er op de Viburnum die we stekken, licentierechten zitten. Dit houdt dus in dat we de planten alleen mogen kweken met toestemming van de licentiehouder. Deze blijkt ons echter geen toestemming te hebben gegeven, dus kunnen we alle stek weggooien! Een paar orders klaarmaken en onkruid wieden zijn de bezigheden voor vandaag. Verder ga ik foto's maken voor mijn stageverslag. Van school uit moet ik namelijk een verslag maken en een presentatie geven voor de klas. Het is dan natuurlijk wel handig als je wat beeldmateriaal hebt.