PRINCIPEAKKOORD CAO METAAL EN TECHNIEK 2015-2017 EINDELIJK DAN TOCH EEN AKKOORD DE AFSPRAKEN TOEGELICHT KADERLEDEN OVER HET AKKOORD

PRINCIPEAKKOORD CAO METAAL EN TECHNIEK 2015-2017 EINDELIJK DAN TOCH EEN AKKOORD DE AFSPRAKEN TOEGELICHT KADERLEDEN OVER HET AKKOORD

EINDELIJK DAN TOCH: PRINCIPEAKKOORD CAO METAAL EN TECHNIEK Er was een ongekend lang traject van acties en stakingen voor nodig, maar ieders inzet is beloond. Er ligt een principeakkoord voor een nieuwe cao Metaal en Techniek. Met een fatsoenlijke loonstijging van in totaal 4,05%, een eenmalige uitkering van 0,65%, meer mogelijkheden om de een vierdaagse werkweek te realiseren (met een voltijdsdienstverband), een extra vakantiedag, het opschuiven maar wel behouden van seniorendagen en fiscale aftrekbaarheid van de vakbondscontributie (of een extra studiedag). Dat resultaat werd bereikt na het langste actietraject ooit in de Metaal. Jacqie van Stigt, eerste onderhandelaar namens FNV Metaal, blikt terug én vooruit. Zonder de inzet van al die mensen die de afgelopen maanden actie hebben gevoerd, hadden we dit nooit bereikt, aldus Jacqie van Stigt. Ik ben blij en trots dat zoveel mensen op zijn gekomen voor hun rechten. Zonder hen hadden was er nu nog geen akkoord geweest. LOON Met een looptijd van 26 maanden, een loonsverhoging van in totaal 4,05% en een eenmalige uitkering van 0,65% gaat iedereen er met dit principeakkoord in koopkracht op vooruit. Ik vind het een fatsoenlijk resultaat, zegt Van Stigt. Elke tiende procent is bevochten. En in een tijd waarin de inflatie historisch laag is (nu 0,63%) betekent dit een flinke verbetering van de koopkracht. In samenhang met de rest van het pakket dat we hebben afgesproken, is dit een mooi resultaat. Daar komt bij dat we voor jongeren een extra verhoging hebben afgesproken. Afhankelijk van hun leeftijd gaan zij er gemiddeld 3% extra op vooruit, in totaal dus ruim 7% in 2 jaar tijd. Zo wordt de sector voor jongeren weer aantrekkelijker. ARBEIDSTIJDEN Als het principeakkoord wordt aangenomen door de leden krijgen zij meer zeggenschap over hun arbeidstijden. Daar is lang en uitvoerig over onderhandeld. Bonden en werkgevers stonden lijnrecht tegenover elkaar. Werkgevers willen meer flexibiliteit, maar stelden zichzelf helemaal niet flexibel op. We hebben na lang onderhandelen bereikt dat werknemers voortaan hun vrijetijdsrechten, van vakantiedagen tot overuren, van ADV-uren tot seniorendagen, mogen inzetten om te komen tot een vierdaagse werkweek, met een voltijddienstverband. Dat kan voor een bepaalde tijd of voor langere tijd. De werknemer moet het zelf aanvragen, de werkgever moet een eventuele afwijzing inhoudelijk goed motiveren. Er komt een geschillencommissie als werknemer en werkgever het niet eens worden. Het geeft mensen meer mogelijkheden om hun leven naar eigen inzicht in te delen, bijvoorbeeld bij het combineren van zorgtaken en werk, voor een studie of gewoon om het werken langer vol te kunnen houden. Dat is niet alleen in praktisch opzicht een winstpunt, het raakt ook aan een principiële discussie: wie heeft er zeggenschap over de werktijden van werknemers? Wat ons betreft is en blijft dat de werknemer zelf. Deze afspraken zijn daar de concrete uitwerking van. SENIORENDAGEN Bij de start van de onderhandelingen was de inzet van de werkgevers om de seniorendagen in één klap te verschuiven van 50 naar 60 jaar. Terwijl duurzame inzetbaarheid in de bedrijven echt nog niet van de grond komt!, zegt Van Stigt erover. Daarmee hebben ze de werknemers in de sector echt tegen zich in het harnas gejaagd. Het was in ieder geval een krachtige impuls voor de acties en stakingen. We hebben nu afgesproken dat de seniorendagen wel opschuiven per 2017, maar bij 65 jaar komen er dagen bij die nu nog niet in de cao waren geregeld. Daarnaast krijgt iedereen een extra vrije dag. Per saldo blijft het totaal aantal vrije dagen gelijk. De seniorendagen moeten in het nieuwe akkoord wel ook echt voor herstel gebruikt worden. Je moet ze binnen een jaar opnemen. Doe je dat niet, dan mag de werkgever ze inroosteren of uitbetalen. 02 Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017

DEELTIJDPENSIOEN EN 60+ REGELING Het wordt mogelijk om deeltijdpensioen op te nemen vanaf 2016, met behoud van contract en arbeidsvoorwaarden. Alleen de arbeidsduur wordt naar rato van het deeltijdpensioen verminderd. De 58+ regeling (behoud vroegpensioenrechten bij ontslag) gaat vanaf 2016 de 60+ regeling heten. Jacqie van Stigt: De duur van je WW moet blijven aansluiten bij de toekenning van de overgangsregeling, die vanaf je 62-jarige leeftijd kan worden toegekend. En je moet ook nog voldoende pensioen overhouden als je je vroegpensioen niet over de jaren van 62 tot 65 jaar moet uitsmeren, maar na de verhoging van de AOW leeftijd door de overheid van 62 tot 66 of zelfs 67 jaar. Dat betekent voor de nieuwe cao-periode: als je na je 60e wordt ontslagen bij een reorganisatie behoud je je rechten op de overgangsregeling (VUT, prepensioen) bij het pensioenfonds PMT. VAKBONDSCONTRIBUTIE Dat het loont om lid te zijn van de vakbond is nu nog eens extra verzilverd in het principeakkoord. De werkgever moet vanaf 2016 de vakbondscontributie onderbrengen binnen de fiscale vrijstelling via de Werk Kosten- Regeling (WKR). Dat betekent dat de fiscus dus een deel mee betaalt aan de contributie. Bij bedrijven waar de volledige ruimte van de WKR al is benut voor andere afspraken, krijgen de vakbondsleden een extra doorbetaalde studiedag, waarbij de vakbond de scholing verzorgt. Een mooie extra waardering voor al die leden die hun nek hebben uitgestoken tijdens de acties, zegt Jacqie van Stigt. Want zij hebben toch weer voor het overgrote deel de kastanjes uit het vuur gehaald voor hun collega s. Ik hoop van harte dat meer mensen de afgelopen maanden enthousiast zijn geworden over wat je samen als vakbond kunt bereiken. En zo snel mogelijk lid worden! Er ligt een degelijk pakket afspraken voor de komende twee jaar, zegt Jacqie van Stigt. Het woord is nu aan de leden. Ik hoop dat zij het positieve advies van de cao-commissie en de Landelijke Bedrijfsgroepraad Metaal & Techniek overnemen en instemmen met dit akkoord. Dan kunnen we snel aan de slag met de uitvoering van de afspraken. STEM MEE, UW MENING TELT! Het principeakkoord wordt pas definitief als de leden van FNV Metaal ermee instemmen. De cao-commissie en Landelijke Bedrijfsgroepraad Metaal en Techniek legt het akkoord met een positief advies voor aan de leden. Laat ons weten wat u van dit akkoord vindt. Dat kunt u eenvoudig digitaal doen door naar fnvmetaal.nl te gaan en uw stem door te geven. Houd daarvoor wel uw lidmaatschaps nummer bij de hand! Heeft u geen internet? Vul dan de bijgesloten antwoordkaart in en stuur die terug naar ons. Een postzegel is niet nodig! U KUNT STEMMEN T/M 22 NOVEMBER 2015! POSITIEF ADVIES CAO-COMMISSIE EN BGR Het principeakkoord is een omvangrijk pakket, waarin ook afspraken zijn gemaakt over zaken als WW-reparatie en scholing. Zo komen er bijvoorbeeld 1.000 vouchers beschikbaar van 1.500 voor scholing. De activiteiten rond Wajongers en 45-plussers worden voortgezet, tijdelijke krachten krijgen sneller een vast contract en de cao wordt aangepast op de nieuwe cao voor uitzendkrachten. Dat betekent dat alle uitzendkrachten vanaf de eerste dag dat zij in de sector werkzaam zijn, het arbeidsvoorwaardenpakket moeten krijgen dat ook van toepassing is op de vaste krachten in het inlenende bedrijf voor hetzelfde werk. Alle afspraken vindt u op een rijtje elders in deze krant. Jacqie van Stigt Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017 3

DIT HEBBEN WE AFGESPROKEN PRINCIPEAKKOORD CAO METAAL EN TECHNIEK 2015-2017 Onder het motto Investeren in mensen is investeren in techniek hebben we maanden van onderhandelingen, manifestaties, acties en stakingen achter de rug. We hebben gestreden voor een nieuwe cao. En eindelijk ligt er dan nu een akkoord. Met een fatsoenlijke inkomensverbetering en maatregelen om de sector aantrekkelijker te maken voor jongeren en om ervaren vakmensen te behouden. Veel van de verslechteringen die de werkgevers hebben voorgesteld, zijn van tafel! Hieronder vind u alle afspraken op een rijtje, met toelichtingen en uitleg over de stemprocedure. Een akkoord is pas een akkoord als de leden van FNV Metaal zich daarover hebben uitgesproken. Dus laat ons horen wat u van de afspraken vindt! 01. LOOPTIJD De nieuwe cao loopt van 1 maart 2015 tot en met 30 april 2017. Dat is totaal 26 maanden. 02. LOON De loonschalen en de feitelijk betaalde lonen worden in totaal met 4,05% verhoogd, er is een eenmalige uitkering en de jeugdschalen worden extra verhoogd. 1,75% per 1 december 2015 0,65% eenmalig in februari 2016 ter compensatie voor de afgelopen maanden zonder loonsverhoging. Dat is voor de gemiddelde inkomens ongeveer 200-250 eenmalig. 1,75% per 1 juli 2016 0,55% per 1 januari 2017 Op 1 september 2016 gaan de garantielonen in de schalen voor jongeren met een vakdiploma of een voortgezet vakdiploma allemaal met 38 per maand omhoog. Dat betekent een extra verhoging van 2% voor een 22-jarige oplopend tot ruim 5% voor een 16-jarige. Opgeteld bij de 4,05% voor alle werknemers gaan de jeugdschalen gemiddeld 7% omhoog. Zie onderstaande tabel. maandtabel 1-10-2014 LEEFTIJD VAKDIPLOMA + 38 VERSCHIL VOORTGEZET + 38 VERSCHIL VAKDIPLOMA 16 737 775 5,2% 830 868 4,6% 17 844 882 4,5% 946 984 4,0% 18 969 1.007 3,9% 1.093 1.131 3,5% 19 1.120 1.158 3,4% 1.260 1.298 3,0% 20 1.311 1.349 2,9% 1.477 1.515 2,6% 21 1.545 1.583 2,5% 1.740 1.778 2,2% 22 1.825 1.863 2,1% 1.903 1.941 2,0% gemiddeld 1.193 1.231 3,2% 1.321 1.359 2,9% 04 Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017

Toelichting: 0,65% eenmalig: dit is een compensatie omdat de eerste loonsverhoging pas in december 2015 ingaat, terwijl de oude cao al op 1 maart 2015 afliep. Loonsverhoging op jaarbasis: 1,87% (12/26 maanden). In alle andere cao-afspraken in Nederland in 2015 is gemiddeld minder bereikt, namelijk 1,51%. Voorbeeld: een loon van 2.800 stijgt na alle verhogingen op 1 januari 2017 naar 2.915 per maand. Het loon stijgt in stappen, het volume is 2,20% in de looptijd. Na alle loonsverhogingen is je loon met 4,05% gestegen. De hoogte van de loonsverhogingen is belangrijk, omdat dit doorwerkt in je loon in alle jaren die nog volgen. Als je de extra vrije dag (zie verderop) liever wilt verkopen, dan is de loonsverhoging ongeveer 0,4% meer (zie cao art. 30 Ruilen). De inflatie over het afgelopen jaar is momenteel 0,63%. Door de nieuwe cao-verhoging ga je er dus in koopkracht op vooruit. 03. ARBEIDSTIJDEN Zeggenschap over je vrije tijdsrechten en je arbeidsduur was een belangrijke eis in onze voorstellenbrief. In de nieuwe cao krijg je de mogelijkheid om vaker vier dagen per week te werken. Je kunt alle vrijetijdsrechten gebruiken om vaker in een vierdaagse werkweek te werken. Je doet een verzoek en de werkgever stemt hier binnen vier weken mee in, tenzij hij inhoudelijk motiveert waarom het niet kan. De werknemer kan het in dat geval aan een centrale geschillencommissie voorleggen. Zo kunnen werknemers vaker herstellen van hun werk, maar het biedt ook mogelijkheden om werk en privé beter te combineren. De wensen van werkgevers (onder andere ruimere werkvensters en meer flexibiliteit) zijn samen met de wensen van de vakbonden(onder andere over betere roosters en zeggenschap) onder gebracht in een commissie die een studie doet naar de wederzijdse wensen. Uitgangspunt van deze studie vormen de cao-voorstellenbrieven van de vakbonden en van de werkgevers. Daarbij komen de resultaten van het grote werktijdenonderzoek van FNV Metaal ook aan de orde. Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017 05

04. DUURZAME INZETBAARHEID, SCHOLING Werknemers moeten gezond en wel hun pensioen kunnen halen. En zij moeten kunnen bijblijven in hun vak. Daarom hebben we de volgende afspraken gemaakt. Er komen 1.000 vouchers van maximaal 1.500 voor scholing en ontwikkeling beschikbaar voor werknemers, zodat ze ook in de toekomst in de Metaal en Techniek kunnen blijven werken. De uitvoering vindt plaats via de loopbaancoaches van de vakbonden en volgens de richtlijnen die cao-partijen verstrekken aan de O&O fondsen. Het project loopbaancoaches (onze zogenoemde bestuurders duurzame inzetbaarheid) wordt voortgezet tot eind 2017 en betaald vanuit de O&O fondsen. De Commissie Duurzame Inzetbaarheid gaat voort met het uitwerken en doorvoeren van projecten en initiatieven om de duurzame inzetbaarheid van werknemers te ondersteunen. We gaan door met de instroomprojecten van Wajongers en 45 plussers in de WW en breiden deze uit. Binnen het project JIJ geven consulenten van vakbonden en van werkgevers voorlichting over preventie, re-integratie, arbeidsongeschiktheid en duurzame inzetbaarheid. Dit project wordt geëvalueerd en op basis daarvan voortgezet. 05. VAKANTIEDAGEN EN SENIORENDAGEN Vanaf 2017 komt er een vakantiedag bij en verschuiven de seniorendagen. In de tabel hieronder zie je hoe dat er uit ziet. Toelichting op de tabel: Alle werknemers krijgen vanaf 2017 een extra vakantiedag. Als je er nu 24 hebt, worden dat er 25. Als je er 25 hebt, worden dat er 26. De werkgever heeft het recht om deze extra vakantiedag van de werknemer te kopen, zoals dat in artikel 30 van de cao is beschreven. Overigens heeft de werknemer op zijn beurt volgens hetzelfde artikel 30 het recht om weer een vakantiedag te kopen tegen ongeveer 0,4% van het jaarloon (artikel 30 lid 6). Heb je nu al 25 vakantiedagen in plaats van 24 (vanuit de oude afspraken, zie cao art. 50 lid 2)? Dan kan de werkgever de extra vakantiedag structureel (dus niet per kalenderjaar) terugkopen. Ook hier geldt dat de werknemer het recht heeft om op zijn beurt weer een vakantiedag te kopen. Voor werknemers boven de 50 jaar wordt deze extra vrije dag verrekend met een seniorendag. Per saldo krijg je er onder 50 jaar dus een extra dag bij en blijft het totaal aantal vrije dagen vanaf 50 tot en met 65 jaar gelijk (112,5). Ze beginnen wat later, maar lopen ook langer door, tot en met 65 jaar. Op die leeftijd hebben werknemers nu helemaal geen LEEFTIJD SENIORENDAGEN EXTRA TOTAAL SENIOREN- VERSCHIL OUD VANAF 2017 VAKANTIEDAG DAGEN NU EN NIEUW 50 0 1 1 3-2 51 0 1 1 3-2 52 0 1 1 3-2 53 1 1 2 3-1 54 1 1 2 3-1 55 2 1 3 4-1 56 2 1 3 4-1 57 4 1 5 5,5-0,5 58 8 1 9 10-1 59 8 1 9 10-1 60 10 1 11 12-1 61 12 1 13 13 0 62 12 1 13 13 0 63 12 1 13 13 0 64 12 1 13 13 0 65 12,5 1 13,5 0 +13,5 Totaal 96,5 16 112,5 112,5 0 06 Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017

seniorendagen, terwijl het aantal doorwerkende 65-jarigen toeneemt. Vanaf 2017 hebben zij 13,5 dag. Er is een garantie en een overgangsregeling afgesproken. Heb je in 2017 al seniorendagen? Dan groeit het aantal volgens de nieuwe tabel, maar behoud je in elk geval het aantal dagen dat je al had. Je krijgt in een volgend jaar dus nooit minder vrije dagen dan je al had. De seniorendagen moeten echt voor herstel worden gebruikt. Je moet nieuwe seniorendagen binnen een jaar opnemen. Als je dat niet hebt gedaan, dan mag je werkgever ze zelf inroosteren of uitbetalen. Heb je wél een aanvraag gedaan voor opname van je seniorendagen, maar heeft je werkgever dat afgewezen, dan blijf je er zelf volledig de baas over. Ze vervallen dus in geen geval, zoals de werkgevers hadden voorgesteld in de cao-onderhandelingen. Als je langer dan 1 jaar volledig arbeidsongeschikt bent, dan vervallen de seniorendagen die in dat jaar zijn toegekend en krijg je alleen de nieuwe dagen van het jaar waarin je weer gaat werken. Omdat de seniorendagen bedoeld zijn als hersteltijd behoud je de seniorendagen wel als je minder dan een jaar of gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent. Je opbouw van gewone vakantiedagen loopt onveranderd door. Bij deze nieuwe afspraken over seniorendagen horen ook de nieuwe afspraken over de vierdaagse werkweek, deeltijdpensioen en de extra vakantiedag. 06. PENSIOEN EN DEELTIJDPENSIOEN Vanaf 2016 kun je deeltijdpensioen opnemen met behoud van je contract en je arbeidsvoorwaarden. Tot nu toe was het zo dat je eerst je arbeidscontract moest beëindigen en daarna een nieuw deeltijdcontract afspreken met je werkgever. Voortaan wordt alleen je arbeidsduur naar rato van het deeltijdpensioen verminderd. Daarbij gelden de volgende voorwaarden: Je moet het 6 maanden tevoren aanvragen. Je kunt maximaal 50% van je arbeidsduur met deeltijdpensioen. Je gaat voor minimaal 4 uur per week met deeltijdpensioen. Je bent 58 jaar of ouder op het moment dat je met deeltijdpensioen gaat. Je werkgever stemt in, tenzij zwaarwegende bedrijfsbelangen het onmogelijk maken. Als je het daarmee niet eens bent, dan kun je in beroep gaan bij een centrale geschillencommissie. De huidige 58+regeling is vanaf 2016 een 60+regeling. Dat betekent voor de nieuwe cao-periode: als je na je 60ste wordt ontslagen bij een reorganisatie, behoud je je rechten op de overgangsregeling (VUT, prepensioen) bij het pensioenfonds PMT. Waarom verschuift de leeftijd van 58 naar 60? Zodat de duur van je WW lang genoeg is om aan te sluiten op de overgangsregeling vanaf 62 jaar. En omdat de overheid de AOW-leeftijd naar 67 jaar heeft verhoogd (was 65) moet je bovendien het vroegpensioen uitsmeren over een langere tijd: van 62 tot 67 jaar. Ben je ontslagen in een reorganisatie, maar keer je binnen uiterlijk 3 jaar weer terug als werknemer in de Metaal en Techniek? Dan herleven je rechten op de overgangsregeling (VUT, prepensioen) als je die voor je ontslag bij het pensioenfonds PMT al had. Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017 07

08 Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017

07. REPARATIE DUUR EN OPBOUW WW Als vakbonden, werkgevers en overheid op centraal niveau overeenstemming bereiken over één regeling voor het derde jaar WW, met uitvoering op landelijk niveau, dan maken werkgevers en vakbonden in de Metaal en Techniek afspraken over de reparatie van de duur en de opbouw van de WW, zoals dat in het Sociaal Akkoord was afgesproken. Als over de reparatie van de duur en de opbouw van het derde jaar WW geen overeenstemming wordt bereikt met de werkgevers in de Metaal en Techniek, dan is er geen vredesplicht. Vakbonden en werknemers hebben dan het recht hierover actie te voeren. Komt er geen overeenstemming op landelijk niveau over een uniforme regeling met landelijke uitvoering? Dan gaan vakbonden en werk gevers in de Metaal en Techniek opnieuw in overleg over de ontstane situatie. Toelichting Het kabinet wilde de WW terugbrengen naar 1 jaar. De FNV heeft in het Sociaal Akkoord afgesproken dat de WW niet wordt verslechterd, op twee manieren. De WW wordt geleidelijk verkort naar twee jaar en over het derde jaar WW worden afspraken gemaakt n de cao. werkgroep ingesteld om dit uit te werken, maar de vertegenwoordigers van vakbonden en werkgevers hebben geen overeenstemming bereikt over de nadere invulling van de zogenaamde kernbepalingen van de WAGA in de cao. Er is nu afgesproken dat de afspraak uit 2013 blijft staan en dat we alsnog tot overeenstemming moeten komen, zodat oneigenlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden in de Metaal en Techniek wordt uitgesloten. 09. VAKBONDSCONTRIBUTIE Per 1-1-2015 is de jaarlijkse bruto-netto-verrekening (cao Bijlage 10) van de vakbondscontributie door de werkgever in de belastingwetgeving niet langer toegestaan. Netto-vergoedingen zijn alleen nog mogelijk binnen de Werkkostenregeling. Vanaf 2016 krijgen vakbondsleden van hun werkgever óf een mogelijkheid voor belastingaftrek van de vakbondscontributie binnen de Werkkostenregeling (WKR), óf een doorbetaalde studiedag die door de vakbond wordt georganiseerd. De keuze voor een van beide ligt bij de werkgever. Voor het jaar 2015 doen cao-partijen de aanbeveling aan werkgevers om de vakbondscontributie via de Werkkostenregeling (WKR) te vergoeden, voor zover er nog fiscale ruimte is in de onderneming. 08. FLEXWERK De negatieve afwijking van de wet verdwijnt uit de cao: tijdelijke krachten krijgen voortaan eerder een vast contract. Na maximaal drie tijdelijke contracten of maximaal 2 jaar in totaal wordt een tijdelijk contract een vast contract. Nu is dat nog 3 jaar. Er komt een cao-aanpassing zodat de cao aansluit op de afspraak met de uitzendkoepel ABU sinds april 2015: uitzendkrachten krijgen hetzelfde loon en dezelfde arbeidsduur, toeslagen, loonsverhogingen, kostenvergoedingen en periodieken als werknemers in dienst van het inlenend bedrijf. Dus ook als deze in het bedrijf boven het garantieniveau van de cao liggen. De cao Metaal en Techniek gaf die garantie alleen voor vakkrachten en niet voor alle genoemde arbeidsvoorwaarden. Met deze afspraak krijgen uitzendkrachten dus gelijk loon voor gelijk werk! Bij een tijdelijk contract voor meer dan zes maanden geldt een proeftijd van twee maanden. WAGA/schijnconstructies Om oneigenlijke concurrentie op arbeidsvoorwaarden te voorkomen, moet in de cao duidelijk staan hoe de cao-bepalingen moeten worden toegepast voor werknemers die vanuit het buitenland tijdelijk in Nederland werken (Wet Arbeidsvoorwaarden Grensoverschrijdende Arbeid, ofwel WAGA). In de vorige cao (2013) was een 10. PARTICIPATIEWET We gaan aan de slag om mensen aan een baan te helpen die vallen onder de Participatiewet en geen volledige verdiencapaciteit hebben. Of dat laatste het geval is, wordt bepaald door het UWV, niet door het bedrijf. Het gaat bijvoorbeeld om werknemers die op de wachtlijst staan van de sociale werkplaats of jongeren met een arbeidshandicap. Zoals afgesproken in het Sociaal Akkoord komt er voor deze doelgroep een aparte loontabel tussen 100% en 120% van het wettelijk minimumloon. Binnen de onderneming wordt bepaald of en wanneer de werknemer meer dan 100% van het wettelijk minimumloon gaat verdienen. Als iemand inmiddels wel een verdiencapaciteit heeft van 100% stroomt hij/zij door naar de reguliere functie- en loonschalen. 11. OVERIG Er komt een commissie die de cao-teksten probeert helderder, toegankelijker en begrijpelijker te maken. Ook moet de cao beter digitaal te raadplegen zijn. Er worden middelen vrijgemaakt om activiteiten op het gebied van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen te ondersteunen. Het gaat bijvoorbeeld om projecten over mantelzorg of schuldproblemen van werknemers. De heffingen voor de opleidingsfondsen en het Sociaal Fonds blijven gelijk. Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017 09

MEESTE VERSLECHTERINGEN VAN TAFEL De werkgevers begonnen de onderhandelingen met een flink aantal voorstellen voor verslechtering van de cao. De meeste daarvan zijn van tafel. Een kort overzicht. a. Werkgevers boden eerst niets concreets, later boden zij 2,8% in 22 maanden. En jongeren wilden zij twee keer een eenmalige geven van 1% van 12 x het decemberloon. Zie pagina 4 voor de loonafspraak. b. Het recht op seniorendagen laten ingaan vanaf 60 jaar, in plaats van nu 50 jaar. Later in het cao-traject hebben werkgevers dat gewijzigd in 55 jaar. Niet-opgenomen seniorendagen zouden moeten vervallen in het jaar erop. Op de pagina s hiervoor vindt u de nieuwe afspraken over seniorendagen, een extra vakantiedag, de vierdaagse werkweek en deeltijdpensioen. c. De leeftijdsgrens bij overwerk en ploegen verhogen van 55 naar 60 jaar in 5 jaar tijd. Dat is van tafel. d. Bij demotie van 55-plussers de lonen ook verlagen. Dat is van tafel. e. Werkgevers wilden het dagvenster uit de cao halen en in de bedrijven zelf gaan afspreken, met OR/PVT, niet met de vakbonden. Dit dagvenster moest vorm krijgen in blokken van 12 uur, binnen dat dagvenster gold geen toeslag. En roosters van 4 x 9,5 uur moeten mogelijk zijn zonder afspraken met vakbond maar met OR/PVT. Later hebben de werkgevers dit voorstel ingetrokken en een studie naar meer interne flexibiliteit voorgesteld. f. Als werknemers niet meewerken aan hun re-integratie, wordt hun loon beperkt tot 70%. Dit is van tafel. g. Bij ziekte langer dan drie maanden geen toekenning meer van het seniorenverlof. Dat hebben we nu afgesproken voor ziekte langer dan 12 maanden. h. De opzet van de cao moet anders. Een deel met een paar standaardbepalingen waar iedereen zich aan moet houden, de rest moet decentraal in de bedrijven worden afgesproken. Later hebben de werkgevers dit voorstel teruggetrokken. 10 Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017

KOM NAAR DE VOORLICHTINGSBIJEENKOMSTEN! De komende weken vinden er op diverse locaties in het land ledenraadplegingen plaats. Hier kunt u met de bestuurders van FNV Metaal van gedachten wisselen over het principeakkoord en uw vragen voorleggen. Hieronder vindt u een overzicht per regio. U bent van harte welkom! Regio Noord De bijeenkomsten in deze regio hebben bij het verschijnen van deze krant al plaatsgevonden. Heeft u nog vragen of wilt u bij u op het bedrijf iets organiseren? Neem dan contact op met uw FNV-bestuurder. Regio Oost 17 november, 19.30 uur FNV Regiokantoor Deventer, Gotlandstraat 2A, Deventer 17 november, 19.30 uur FNV Vakbondscentrum Nijmegen, Steenbokstraat 84, Nijmegen Regio Midden 10 november, 19.00 uur Van der Valk Amersfoort A1, Ruimtevaart 22, Amersfoort 12 november, 19.00 uur FNV Regiokantoor Utrecht, Varrolaan 100, Utrecht Regio Noord Holland 16 november, 19.30 uur Babylon, Pannekeetweg 20, Heerhugowaard 18 november, 19.30 uur FNV Regiokantoor Amsterdam, Radarweg 60, Amsterdam Regio West 9 november, 19.00 21.30 uur Telefonisch spreekuur via nummer 06 51 40 58 32 17 november, 19.00 uur t Meulengat, St. Elizabethlaan 49, Sluiskil 17 november, 19:30 uur Rustburcht, Strevelsweg 744, Rotterdam Regio Zuid 17 november, 19.30-21.30 uur Van der Valk Den Bosch-Vught, Bosscheweg 2, Vught 18 november, 19.30 uur Van der Valk Stein-Urmond, Mauritslaan 65, Urmond 18 november, 19.30 uur Vakbondscentrum FNV, Sint Annastraat 43, Tegelen 18 november, 19.30 uur NH Conference Centre Koningshof, Locht 117, Veldhoven KIJK OP FNVMETAAL.NL VOOR DE MEEST ACTUELE INFORMATIE! Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017 11

CRISIS IS ECHT VOORBIJ Voor mij was dit de eerste keer dat ik als lid van de onderhandelingsdelegatie de onderhandelingen van dichtbij heb meegemaakt. Het is mooi om dat een keer te zien, en ook leerzaam. Het is een hele zakelijke onderhandelingssituatie tussen twee partijen, je gaat niet na afloop met elkaar borrelen. Het resultaat vind ik boven verwachting, zeker als je kijkt waar we stonden na het afbreken van de gesprekken in maart. Een goede loonsverhoging, een flinke sprong in de beloning van jongeren en geen vermindering van de seniorendagen, allemaal punten waar we in maart nog ver vandaan waren. Mijn persoonlijke inschatting is dat de werkgevers onderschat hebben hoezeer mensen het zat zijn om steeds maar in te leveren. Ze bleven maar roepen dat de crisis nog niet voorbij is. Terwijl veel bedrijven inmiddels weer prima draaien. De werknemers hebben dat gezien en hebben hun deel van die verbeteringen opgeëist. Met succes. Peter Varenbrink Servicemonteur bij Croonen en lid van de onderhandelingsdelegatie van FNV Metaal 12 Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017

HET TOTALE PLAATJE IS GOED Het eerste waar mensen naar kijken is de beloning. Met 4,05% (1,87% per jaar) erbij mogen we niet klagen, zeker niet nu de inflatie relatief laag is. Maar dit principeakkoord heeft meer sterke punten. Zo krijgen we er allemaal een vakantiedag bij, schuiven de seniorendagen op, maar blijven wel behouden en is de vakbondscontributie onderdeel geworden van de Werkkosten regeling. Als het bedrijf dat niet doet, krijg je een betaalde scholingsdag via de vakbond. Er is bij ons twee keer een dag gestaakt. En niet voor niets, zo blijkt maar weer. Dat er extra geld is vrijgemaakt om de salarissen van jongeren te verhogen, vind ik een goede zaak. Als je jongeren wilt interesseren voor een loopbaan in de techniek, moet je ze ook wel iets bieden. De huidige beloning is mager. Iemand van 18 moet toch ook een gewone huur op kunnen brengen? Je ziet nu maar weinig jongeren op de werkvloer, terwijl de sector vergrijst. Ik hoop dat er hierdoor meer jongeren instromen. Bert Dieterman Werkvoorbereider bij Eekels Technology BV JEUGDLOON OMHOOG: AANTREKKELIJKER VOOR JONGEREN Ik ben tevreden met de inhoud van dit principeakkoord. Een fatsoenlijke loonsverhoging, een extra vrije dag en meer invloed op je eigen werk tijden, dat zijn mooie afspraken. Ik snap niet dat werkgevers er zo lang over hebben gedaan om hierop uit te komen. Het belangrijkste winstpunt vind ik dat jongeren een mooie sprong maken in hun inkomen. Zo wordt de sector hopelijk weer wat aantrekkelijker voor mensen die net van school komen. Voor de crisis had iedereen het over een dreigend tekort aan nieuwe collega s. Nu het na zoveel jaren weer beter gaat, weet ik zeker dat we binnenkort weer voor datzelfde tekort staan. De LTS is verdwenen, techniek is niet sexy en je verdient er niet al te best. Met deze loonsverhoging kunnen we dat laatste punt in ieder geval bestrijden. Want die jongeren hebben we straks weer keihard nodig. Herman Bouman Lead Engineer bij Snijders BV Principeakkoord cao Metaal en Techniek 2015-2017 13

LANGSTE ACTIETRAJECT UIT GESCHIEDENIS VAN DE METAAL! Actievoeren, zo ziet dat er in de praktijk uit. We trokken op met de collega s uit de Metalektro. Zonder ieders inzet was dit resultaat nooit bereikt. Iedereen die zijn of haar nek uitstak: bedankt! FOTO S: ROB NELISSE, GERLO DEKKER EN MUSTAFA GUMUSSU Rotterdam, 29 mei De aftrap van de acties wordt op twee plaatsen gegeven: 2.000 stakers registeren zich in Rotterdam Eindhoven, 29 mei Dezelfde dag start een 24 uurs-staking bij DAF in Eindhoven Hoogezand, 5 juni Cao-onderhandelaar Jos Brocken spreekt de staker toe in Hoogezand Deventer, 11 juni 70 stakers van Ardagh lopen een stakingsmars Bunschoten-Spakenburg, 12 juni De mede werkers van Polynorm laten er geen misverstand over bestaan Emmen, 12 juni 600 stakers uit Coevorden, Klazienaveen, Emmen en Hoogeveen worden toegesproken door cao-onderhandelaar Jacqie van Stigt Bunnik, 19 juni Zo n 450 mensen uit de installatiebranche komen samen bij het hoofdkantoor van Cofely

Noord-Friesland, 19 juni Bij verschillende bedrijven in de regio wordt het werk neergelegd Rotterdam, 26 juni 1.200 stakers in Rotterdam, FNV-voorzitter Ton Heerts neemt het woord Zwolle, 26 juni 600 werknemers van Scania zijn het zat en staken Zwijndrecht, 7 juli Tijd voor verkoeling tijdens de acties bij Heerema Eindhoven, 24 juli Groot en klein in actie tijdens de 4e stakingsdag bij DAF Heerenveen, 4 september Na de zomer gaan de acties verder in Friesland Delfzijl, 11 september Een week later neemt Delfzijl de actie-fakkel over Sluiskil, 11 september En ook Zuid-Nederland voert de druk op Hoogeveen, 18 september In Hoogeveen organiseren de stakers een mars door de binnenstad Foxhol, 25 september 750 stakers komen bij elkaar in het Groningse Foxhol Leeuwarden, 2 oktober Sommigen rekenen alvast op een positieve afloop van de acties

Heerhugowaard, 9 oktober In de vroege ochtend komt het actievuurwerk goed tot zijn recht Eindhoven, 12 oktober Terwijl de onderhandelaars weer aan tafel gaan, geven de actievoerders in Eindhoven het laatste zetje COLOFON Deze cao-krant Metaal en Techniek is een uitgave van de stichting FNV Pers ten behoeve van FNV Metaal. Oplage 39.000 Redactie FNV Metaal i.s.m. De Smaakmakers Communicatie, Driebergen-Rijsenburg Teksten Paul van Bodengraven, Jos Brocken, Jacqie van Stigt Opmaak Zippa grafisch ontwerp, Bussum Fotografie Gerlo Dekker, Mustafa Gumussu, Chris Pennarts, Rob Nelisse, Boyd Smith Druk Boom+Verweij Redactie-adres FNV Metaal, Postbus 9208, 3506 GE Utrecht Redactiesecretariaat Ria Timmer, fnvmetaal@bg.fnv.nl ALLE REGIOKANTOREN EN MEDEWERKERS VAN FNV METAAL ZIJN VIA ÉÉN TELEFOONNUMMER TE BEREIKEN. FNV METAAL 088-368 0 368 JA, IK WORD LID VAN FNV! PERSOONSGEGEVENS Achternaam en voorletters: Voornaam: Adres: Postcode en woonplaats: Land: m/v NU DE EERSTE 4 MAANDEN 25 EURO. VOOR REGULIERE CONTRIBUTIE BEDRAGEN KIJK OP FNV.NL/CONTRIBUTIE MAAK JE COLLEGA LID! EN ONTVANG ZELF 10 EURO NIEUW LID AANGEMELD DOOR Achternaam en voorletters: Lidmaatschapsnummer: Telefoonnummer: Geboortedatum: E-mailadres: (WERK)SITUATIE Ik ontvang een werverspremie van 10,- op IBAN-nummer: In dienst bij werkgever Niet werkzaam Student / Scholier Zelfstandige / Zzp er Naam bedrijf: Adres: Postcode en plaats: Functie: BETALINGSGEGEVENS Gepensioneerd OPSTUREN Stuur deze bon in een envelop (postzegel niet nodig) naar: FNV t.a.v. Contactcenter, Antwoordnummer 101, 3500 ZA Utrecht Op het lidmaatschap zijn de algemene voorwaarden van toepassing. Kijk op fnv.nl/algemene voor waarden voor de actuele versie. We gebruiken je persoonsgegevens om uitvoering te kunnen geven aan het lidmaatschap en je belangen te kunnen behartigen. Ik geef toestemming aan FNV om door middel van automatische incasso de maandelijkse contributie af te schrijven. IBAN-nummer: Ik betaal per acceptgiro (leden die per automatische incasso betalen krijgen 1,- korting). Datum: Handtekening: