DATUM 15/05/2014 AANTAL BLZ. Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer bekroont 14 vernieuwende projecten rond materialen en energie Duurzamer leven? Eén klik op de app! Het Fonds maakt vandaag 15 mei de laureaten van de achtste projectoproep bekend. In totaal krijgen 14 projecten steun: 6 met een bovenlokale focus voor een bedrag van 147.900 euro en 8 lokale of kleinschalige projecten voor een bedrag van 20.000 euro. Sinds 2006 gaf het Fonds al aan 84 projecten bijna 1,2 miljoen euro. Voor het eerst steunt het Fonds dit jaar een vervolgtraject van een project uit een vorige oproep. Op die manier wil het Fonds het effect van projecten met een grote milieu-impact of een regionale uitstraling nog versterken. Het Fonds Duurzaam Materialen-en Energiebeheer ondersteunt vernieuwende projecten die Vlamingen duurzamer leren omgaan met materialen en energie. De middelen voor het Fonds komen van Indaver en Sleco, een joint venture van Indaver en Sita. De selectie van de projecten gebeurt door een onafhankelijke jury, volgens de doelstellingen van het Fonds: steun aan grote en kleinere projecten met oog voor innovatie, duurzaamheid en gedragsverandering, over heel Vlaanderen. Vervolgtraject Voor het eerst steunt het Fonds een vervolgtraject van een laureaat uit een vorige oproep: WijDelen, een online-platform uit Gent waarop buurtbewoners gratis gebruiksvoorwerpen kunnen delen, dat in 2013 laureaat was. Met een nieuwe website, een app en een online community manager willen ze nu voor heel Vlaanderen de referentie worden voor het gedeelde gebruik van gebruiksgoederen. Nieuwe media en jongeren Het gebruik van nieuwe media (apps) en nieuwe technologieën (3D-printer) was een opvallende trend onder de laureaten van dit jaar. Daarnaast steunt het Fonds ook verschillende projecten die de mentaliteit bij jongeren willen wijzigen, door hen zelf de handen uit de mouwen te laten steken en zo zelf te laten ondervinden wat het verschil kan maken. Transitie is haalbaar Op lokaal vlak steunt het Fonds verschillende projecten die buurtbewoners en inwoners die nog niet overtuigd zijn van het belang van anders consumeren, reizen, eten of verwarmen, bewijzen dat de transitie-idee praktisch haalbaar is.
De ondersteunde projecten van de achtste oproep en van de vorige oproepen zijn te vinden op de website van het Fonds (www.fdme.be), onder Ondersteunde Projecten. De website bevat ook nuttige informatie voor potentiële kandidaten en good practices. Het Fonds: de partners Het Fonds Duurzaam Materialen- en Energiebeheer is een unieke samenwerking tussen Indaver nv, Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen vzw en het Actiecomité ter beveiliging van het Leefmilieu op de Linkeroever en in het Waasland (Abllo vzw). Zij maken deel uit van het bestuurscomité dat de werkzaamheden van het Fonds coördineert in de schoot van de Koning Boudewijnstichting. Indaver en Sleco, een joint venture van Indaver en Sita, willen in het kader van het Fonds in Vlaanderen projecten met het oog op een duurzaam materialen- en energiebeheer ondersteunen. Het Actiecomité ter beveiliging van het Leefmilieu op de Linkeroever en in het Waasland (Abllo vzw) behartigt de belangen van natuur en milieu in het Waasland in de breedst mogelijke betekenis. Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen vzw is de pluralistische en onafhankelijke federatie van meer dan 140 Vlaamse landelijke en lokale natuur- en milieuverenigingen. Indaver, BBL Vlaanderen en Abllo betrekken de Koning Boudewijnstichting nauw bij de werking van het Fonds om te in te spelen op de verwachtingen en noden, op lokaal en Vlaams niveau. CONTACTPERSOON: SARAH REYN reyn.s@kbs-frb.be@kbs-frb.be tel +32-2-549 61 56 PERSCONTACT: KONING BOUDEWIJNSTICHTING JOSSE ABRAHAMS abrahams.j@kbs-frb.be tel +32-2-549 02 56 gsm +32-495-54 61 42 Brederodestraat 21 B-1000 Brussel www.kbs-frb.be Indaver Jos Artois, Corporate Communicatiemanager jos.artois@indaver.be Gsm +32-475-642155
Selectie 2014 1. Projecten met een bovenlokale focus Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen Efficiency 2.1: Nieuwe media voor goed geïnformeerde consumenten rond duurzame en energie-efficiënte producten Met de app Ecogator kunnen consumenten in de winkel een product scannen en meteen informatie krijgen over de energieprestatie van dit product, naast een overzicht van de best presterende toestellen in dezelfde niche. Zo kunnen ze ter plekke vergelijken en duurzaam kiezen, op basis van onafhankelijk advies. De app geeft informatie over de kwaliteit, de energie-efficiëntie en de kostprijs van toestellen. Via de app worden ook energiebesparingstips doorgestuurd. Dit project wil zo de vraag naar de meest energie-efficiënte producten aanzwengelen. Dit project past in het Europese Efficiency 2.1-project, waarvoor BBL samenwerkt met 11 Europese partners. Bos+ Vlaanderen vzw TREES from TRAFFIC Houtige biomassa is als duurzame energiebron van toenemend belang. Vlaanderen heeft met 65 000 kilometer wegen het dichtste wegennet van Europa, met enorm veel bermen. Een groot deel hiervan komt in aanmerking voor houtproductie voor groene energieopwekking. Er is grondig studiewerk nodig naar factoren als verkeersveiligheid, luchtkwaliteit of logistieke haalbaarheid, naar waar dit hout kan worden aangeplant en hoeveel energie dit kan opleveren. TREES from TRAFFIC bouwt deze kennis op via een multidisciplinair samenwerkingsverband, met intensief overleg, terreinbezoeken en een studiedag. In de sensibilisatiefase volgen technische en beleidsaanbevelingen.
Rotor vzw De Opalis Uitdaging 22.900 euro Een af te breken gebouw bevat heel wat materialen die technisch gezien nog perfect functioneel zijn, maar die vandaag gewoon tot afval worden herleid. Vele architecten en bouwers hebben bovendien een vertekend beeld van deze materialen. Met de Opalis Uitdaging organiseert Rotor een wedstrijd voor kleinere ontwerpers, zelfbouwers en privébouwheren om hen kennis te laten maken met recuperatiematerialen. De wedstrijd wil ook een platform zijn voor het bedenken van innovatieve toepassingen voor deze materialen, en wil beloftevolle maar minder gekende hergebruikmaterialen onder de aandacht brengen. De winnaars krijgen partijen recuperatiematerialen, zoals recuperatiebakstenen of beglaasde systeemwanden uit de kantoorbouw. Voka Kamer van Koophandel Mechelen Meer doen met minder CO 2 Interdisciplinaire teams van studenten economie en ingenieurswetenschappen van verschillende campussen van de KUL@Thomas More meten de ecologische voetafdruk van KMO s en gemeenten en formuleren voorstellen op het vlak van energie, afval, mobiliteit, aankoop en logistiek om die CO 2 - voetafdruk te verkleinen. Ze worden bijgestaan door docenten en experten gespecialiseerd in CO 2 - reductie. De voorstellen worden onderzocht op hun technische en economische haalbaarheid. Als ze groen licht krijgen, dan volgen de studenten de uitvoering van de plannen jaarlijks op. De bedoeling is om dit pilootproject uit te breiden naar andere Voka-afdelingen. Biogrondfonds cvba-so Biogrondfonds: duurzame toegang tot landbouwgrond voor Hoeve Het Blokhuis De biologische landbouw en de lokale productie van voedsel hebben een positieve impact op het klimaat en de biodiversiteit. Biogrondfonds merkt dat de toegang tot grond voor bioboeren niet evident is. Met het pilootproject CSA-Hoeve Het Blokhuis wil Biogrondfonds cvba-so duurzaam beheer van landbouwgrond gemeengoed maken. Biogrondfonds koopt de landbouwgrond aan en zorgt er zo voor dat de boerderij haar activiteiten kan voortzetten. Biogrondfonds kan expertise opbouwen en methodes en procedures ontwikkelen, om nadien zijn diensten aan te bieden aan andere ecologische landbouwprojecten. Dit innovatieve model wakkert bij mensen het bewustzijn aan dat land, en de vruchten ervan, een gemeenschappelijk goed zijn en het beheer ervan een gedeelde verantwoordelijkheid is.
2. Projecten met een bovenlokale focus: vervolgtraject WijDelen WijDelen.be Dit project was al laureaat in 2013. De website WijDelen.be laat mensen uit Groot Gent toe om materiaal en gebruiksvoorwerpen te delen, zodat ze die niet moeten kopen of huren. Dit project wil zo duidelijk maken dat het niet nodig is om alles te hebben. Via het platform kunnen mensen gemakkelijk zien waar de spullen die ze nodig hebben zich bevinden. Met een nieuwe website, een app en een online community manager wil WijDelen nu voor heel Vlaanderen de referentie worden voor het gedeelde gebruik van gebruiksgoederen. 2. Projecten met een lokale focus De Volle Grond Natuurlijke warme opkweekruimte voor groenten De Volle Grond wil eigen plantgoed opkweken en van het afval van eigen groenten goede compost maken. Vandaar het idee om de restwarmte die bij compostering vrijkomt, te gebruiken om plantgoed op te kweken in een natuurlijk verwarmde kweekruimte. Doordat de leden wekelijks hun groentenafval meebrengen voor de compostering, wordt de kringloop gesloten. Zo moeten ze ook minder compost aankopen. Basisschool De Heppening Van oude kapel tot warme, energiezuinige polyvalente zaal Aan de wijkschool De Heppening in Leopoldsburg grenst een kapel die niet meer gebruikt wordt voor eucharistievieringen. De school wil samen met de wijkwerking Immert dit gebouw benutten als ontmoetingsruimte voor de buurt, turnzaal voor de kleuters, en gebouw voor de voor- en naschoolse opvang. Daarvoor moet het gebouw energiezuinig kunnen verwarmd worden. Er komen een verlaagd en isolerend plafond, dubbelglazige isolerende voorzetramen voor de originele loodglasramen en een modernere en zuinigere verwarmingsinstallatie.
Vrienden van Freinet vzw RecyKleren: Oude kleren een nieuw leven geven Jongeren tussen 10 en 18 jaar uit Geraardsbergen en omgeving leren technieken en vaardigheden om materialen en oude kleren te hergebruiken. Ze leren zo duurzaam om te gaan met materialen en kritisch te zijn voor onze wegwerpmaatschappij. Na elke workshop hebben deelnemende jongeren een afgewerkt product op basis van afgedankte materialen. Ze hebben vaardigheden en technieken geleerd die ze ook ruimer kunnen toepassen, voor andere vormen van hergebruik. Nieuwe kloostertuin Tildonk Investeren in CO 2 -vrije en natuurlijke processen in moestuin, boomgaard en parktuin De kloostertuin van Tildonk, een samentuinproject, wil de principes van de biolandbouw, de permacultuur en de transitie in de praktijk brengen. Met dit project brengen ze een heel aantal oplossingen voor lokale voedselproductie met een kleine ecologische voetafdruk samen. Het gaat onder andere om CO 2 -neutrale manieren van eten bereiden, via een zonneoven op zonne-energie en een houtoven op snoeiresten van de boomgaard en de parktuin; begrazen als milieuvriendelijk alternatief voor maaien; een composttoilet om het gebruik van water te vermijden; een kruidendroger om groenten, fruit en kruiden te bewaren. Naast de gebruikers van de kloostertuin willen ze ook bezoekers bereiken, om te bewijzen dat de transitie praktisch haalbaar is. Solied vzw Print to repair Tijdens de maandelijkse Repaircafés wil Solied vzw met een 3D-printer dure of niet-verkrijgbare onderdelen van elektro, speelgoed en andere gebruiksvoorwerpen vervangen en deze voorwerpen een langer leven geven door deze onderdelen te printen. Met dit project mikken zij op de gebruikers en de vrijwilligers van het Repaircafé, op scholen, op mensen in armoede en op het brede publiek. De 3Dprinter is een publiekstrekker voor de Repaircafés. Tabora vzw EDGARD: Engagement naar Duurzaam Gebruik en Afvalbeheer in de Regio In werkgroepjes leren kansarmen maar ook andere inwoners om afval niet te dumpen, maar materialen te hergebruiken. Dit kan door de eigen fiets te herstellen met tweedehands-materialen, meubels op te knappen, kleren te herstellen of door te geven, afgedankte materialen een creatieve bestemming te geven. Via informatieve gesprekken willen ze deelnemers bewust maken van het feit dat ze hun consumptiepatroon kunnen bijsturen, bijvoorbeeld door te kiezen voor leiding- in plaats van flessenwater of herbruikbare boodschappentassen te gebruiken.
Buurtwerk t Lampeke vzw Het Fietslabo Kinderen en volwassenen uit maatschappelijk kwetsbare doelgroepen nemen zelden de fiets. Met het Fietslabo wil t Lampeke fietsmobiliteit bij deze doelgroep stimuleren. Dit heeft een impact op het milieu en de leefbaarheid van de buurt. Het Fietslabo wil fietsevenementen en -acties in de wijk organiseren om het gebruik van de fiets aan te moedigen en de veiligheid te garanderen. In het Fietsherstelatelier kunnen mensen uit de buurt kleine herstellingen aan hun fiets doen. Er zijn een fietsverhuurpunt en de mogelijkheid van fietshuurkoop. Hun ervaringen gieten ze in een stappenplan Duurzame mobiliteit in de Ridderbuurt, zodat de ideeën kunnen opgepikt worden door andere aandachtswijken in Leuven. Atelier Boska(nter)fee Boskanter vzw Boskanterfee is een ecologisch gerund café dat via themabijeenkomsten en activiteiten bezoekers wil laten kennismaken met vernieuwende ideeën rond duurzaam leven. Met dit project richten ze een geriefelijk, goed voorzien atelier in waar de praktische activiteiten van het maandelijkse café (ook in de winter) kunnen plaatsvinden. In dit atelier organiseren ze (minstens) gedurende een jaar driemaandelijkse Repaircafés met in deze landelijke regio speciale nadruk op de reparatie van handwerktuigen, naast fietsreparatie, naaien, elektronica en mechanica. Boskanter mikt niet alleen op de inwoners van Brakel, maar ook op die van de naburige faciliteitengemeente Vloesberg.