TB: daar kun je wat mee!

Faculteit Techniek, Bestuur & Management TB Studeren TB: daar kun je wat mee! Nieuwsbrief over de bacheloropleiding Technische Bestuurskunde Nr. 22 - oktober 2013 in Santiago de Chile Turboverkeersplein voor een betere doorstroming TB: dit kun je er mee! Curius: het begin van de mooiste tijd van je leven! Duurzame energie heeft de toekomst Een half jaar iets heel anders doen... Wat is Technische Bestuurskunde? Studeren in Santiago de Chile De buitenlandervaring van Rick Slangen Nadat ik mijn bachelor Technische Bestuurskunde had gehaald wilde ik, voor het begin van mijn master, een half jaar naar het buitenland. Een Spaanstalige bestemming stond hoog op mijn verlanglijstje. Eén van de mogelijkheden was Chili. Omdat ik op wat kleine feitjes na weinig wist van dit land, leek deze bestemming me extra interessant. Het ontdekken van een totaal ander land met een eigen cultuur en het leren van een nieuwe taal - men spreekt Spaans in Chili - wie wil dat niet? Op basis van mijn motivatiebrief en CV was ik in september 2012 de gelukkige die werd gekozen om door de faculteit afgevaardigd te worden naar Chili. Belangrijk was wel dat ik - voor vertrek - in een half jaar een cursus Spaans zou doen. Begrijpelijk, want ik sprak toen nog geen woord Spaans. Gelukkig biedt de TU Delft, nota bene op de faculteit TBM, goede en betaalbare taalcursussen. Op 5 februari was het zover en nam ik afscheid van familie en vrienden om vanaf Schiphol, via Atlanta naar Santiago de Chile, de hoofdstad van Chili te vliegen. In Santiago zou ik een half jaar gaan leven en studeren. Wat bleek: Santiago is een gigantische stad, ruim 6 miljoen inwoners, waardoor er werkelijk altijd wat te doen is. Of je nu van sport houdt, cultureel ingesteld bent of een goede avond uit op zijn tijd waardeert (of allemaal): Santiago heeft het allemaal. Het was een perfecte omgeving om een half jaar te studeren en Spaans te leren. Allereerst bouwde ik mijn Spaanse kennis verder uit door een drieweekse, zeer intensieve cursus Spaans te volgen aan de universiteit waar ik studeerde, de Pontificia Universidad Católica de Chile. Gedurende deze cursus leer je veel buitenlandse studenten kennen die in dezelfde situatie zitten. Ook zij zijn net aangekomen in Santiago en willen naast Spaans leren een sociaal leven opbouwen. Daardoor maak je snel vrienden voor de rest van de periode en misschien wel voor het leven. Na deze cursus volgde ik een aantal bedrijfskundige vakken, allemaal in het Spaans Waarom krijg jij deze nieuwsbrief? Jij krijgt deze nieuwsbrief, omdat je interesse hebt getoond in de opleiding Technische Bestuurskunde. Hiermee willen wij je graag regelmatig informeren over de opleiding en over het vakgebied. Wil je meer weten over een onderdeel van deze nieuwbrief of deze nieuws brief niet meer ontvangen, stuur dan een mailtje naar communicatie-tbm@tudelft.nl

onderwezen, waardoor ik nog meer Spaans leerde. Het betrof de volgende vier vakken. - Beleidskunde: In dit vak werd gefocust op hoe beleid in Chili tot stand komt en wordt uitgevoerd. - Marketing modellen: Hier lag de focus bij het voorspellen van marketingvariabelen op basis van een verscheidenheid aan wiskundige modellen. - Onderhandelingsstrategie: Het aanleren van technieken om een betere onderhandelaar te worden. - Zorgeconomie: Micro- en macroeconomische theorie toegepast op de Chileense gezondheidszorg. Deze vakken heb ik allemaal met een voldoende afgesloten. Ondertussen woonde ik ook in een huis waar alleen maar Spaans werd gesproken. Uiteindelijk sprak ik na mijn tijd in Chili vrij goed Spaans. Met de vrienden die ik daar maakte heb ik veel weekenduitstapjes gemaakt: van kajakken tot kamperen in de middle-of-nowhere. En na het semester heb ik met twee vrienden, een Amerikaan en een Australiër, nog een maand door het noorden van Chili, Perú en Bolivia gereisd. Het behoeft weinig uitleg dat dit een fantastische ervaring was. De natuur is werkelijk indrukwekkend en doordat we Spaanstalig waren, kwamen we op plekken waar normale toeristen niet zouden komen. Al met al was het een onvergetelijke ervaring! Turboverkeersplein voor een betere doorstroming Het bacheloreindproject van Kirsten Meeuwisse Het laatste en grootste onderdeel van je bachelor is het maken van je bacheloreindscriptie. Het de bedoeling dat je in deze scriptie een technisch probleem aan de orde stelt waarbij veel verschillende partijen betrokken zijn, die ieder een andere - en soms tegengestelde - mening hebben. Aan jou de moeilijke taak om voor dat technische probleem een goede oplossing te vinden die niet alleen werkt, maar er ook een is waar alle partijen het mee eens zijn! Voor mijn scriptie heb ik onderzoek gedaan naar het knooppunt Westerlee: een erg druk kruispunt in het Westland. Het is daar zo druk omdat het de verbinding is voor de glastuinbouwsector richting de A20, waardoor er dagelijks veel vrachtwagens goederen vervoeren. Doordat de verkeersdrukte er nu al zo hoog is, is het simpel aanleggen van een extra rijbaan niet voldoende. Er is veel meer voor nodig! De gemeente en de provincie Zuid-Holland hebben onderzoek gedaan naar verschillende mogelijke oplossingen. Uit hun theoretisch onderzoek kwam naar voren dat het plaatsen van een turboverkeersplein een goede oplossing zal zijn. Een turboverkeersplein is een hele grote rotonde met meerder banen per rijrichting en bovendien stoplichten op en vooraf aan de rotonde. Een heel complex systeem dus! Om te kijken of dit turboverkeersplein ook in de praktijk de verkeersdoorstroming aan kan, heb ik dit plein gesimuleerd op de computer. Hierbij had ik twee modellen: het kruispunt dat er nu ligt en het turboverkeersplein. In mijn computersimulatie zag je alle vrachtauto s en personenauto s over het knooppunt rijden, waarbij ze onderweg ook de mogelijkheid hadden om van rijstrook te wisselen als ze dachten dat een andere strook sneller was. In het model had ik twee meters geplaatst: één waarbij zichtbaar werd hoe lang een voertuig er gemiddeld over deed om de rotonde over te komen en één waarbij inzichtelijk werd hoe lang de wachtrijen waren voor de verkeerslichten. Wachten vinden mensen namelijk heel erg vervelend, dus om het rijplezier te verhogen zal de wachttijd voor het verkeerslicht verlaagd moeten worden. De resultaten van mijn simulatiestudie waren positief: het turboverkeersplein voldeed aan alle verwachtingen. Een turboverkeersplein geeft veel minder file en vermindert de wachtrijen voor de verkeerslichten. Provincie en gemeente hebben er een extra reden bij om het kruispunt een flinke facelift te geven.

TB: dit kun je ermee! Alumna Jessica Sun, afgestudeerd in 2009 Jessica is in 2009 bij ING aan het werk gegaan, eerst als Consultant Operational Excellence, later als Manager Recovery & Collections. En binnenkort gaat ze aan de slag als Principal Informatiemanager binnen het Achterstanden-domein van ING. In deze functie houd ik me bezig met optimaliseren van de behandeling van klanten die op een of meerdere producten een betalingsachterstand hebben bij ING. De uitdaging hierbij is om deze klanten eerder, sneller en effectiever te helpen richting duurzaam herstel. Dit is voor de klant beter, immers de klant is dan uit de problemen door de oplossing die we samen hebben gevonden. Maar ook voor ING en uiteindelijk voor de maatschappij is het goed dat we op deze vraagstukken zo goed mogelijk antwoord gaan geven. In mijn huidige baan komt de combinatie van inhoudelijk complexe vraagstukken en de behoefte om dit effectief te organiseren dagelijks terug. Je kunt je voorstellen dat de problematiek rondom achterstanden, die door de aanhoudende crisis in toenemende mate aanwezig is, vraagt om een effectieve oplossing. Inhoudelijk is het een uitdaging om het proces zodanig in te richten dat de echte probleemklanten zo snel mogelijk kunnen worden benaderd zodat de kans zo groot mogelijk is dat we tot een goede oplossing zullen komen. Organisatorisch is de uitdaging om de omgeving zo in te richten dat het proces optimaal wordt uitgevoerd en continu wordt verbeterd. De ontwikkeling van mijn analytische kennis en vaardigheden, en de organisatorische competenties kennen zeker een oorsprong bij de opleiding Technische Bestuurskunde. Bovendien passen we ook steeds meer TB-technieken (zoals simulatie en datamining) toe om deze problematiek van een passend antwoord te voorzien. Destijds heb ik voor de opleiding Technische Bestuurskunde gekozen omdat ik in deze studie de perfecte combinatie vond tussen inhoudelijk complexe vraagstukken en het inrichten van benodigde organisatorische aspecten om deze oplossingen - niet alleen op papier maar ook in de praktijk - te laten werken. TB richt zich niet alleen op inhoudelijke kennis en vaardigheden, maar ook sterk op competenties die nodig zijn, zoals communicatievaardigheden en overtuigingskracht. Hierin zag, en zie ik nog steeds, de perfecte combinatie van zaken die ik nodig heb om complexe oplossingen effectief te implementeren. Curius: het begin van de mooiste tijd van je leven! Studeren, spannend! Een nieuw begin, een nieuwe stad, een nieuw huis en nieuwe vrienden. Maar waar moet je beginnen, zo helemaal alleen aan het begin van dat wat de mooiste tijd van je leven zal zijn? Daarvoor kun je terecht bij Curius, de studievereniging voor alle studenten van de Faculteit Techniek Bestuur en Management. De vereniging wordt bestuurd door zes studenten die hun studie een jaar lang stop zetten om zich fulltime in te zetten voor Curius. Wij houden ons bezig met de kwaliteit van het onderwijs, carrière voorbereiding en sociale ontwikkeling. Zo zorgen wij er onder andere voor dat jij je helemaal thuis gaat voelen op de faculteit! Als eerstejaars begint het allemaal op de WOEJ: de Weekend Ontvangst Eerste Jaars. Tijdens dit introductieweekend ontmoet je je nieuwe studiegenootjes en dan al ontstaan de eerste vriendschappen voor het leven. Door middel van diverse namenspelletjes, stormbanen, een ruilspel en een goede dosis party word je van middelbare scholier omgedoopt in een echte student. Een weekend om nog lang met een grote glimlach aan terug te denken. Na de WOEJ begint het echte Delftse leven. Curius organiseert, samen met haar commissies, talloze activiteiten door het hele jaar heen. Van lezingen en bedrijfsuitjes tot feestjes en de wekelijkse borrel in het TB-café. Daarnaast is ons kantoor, het Hok, altijd open voor iedereen die gezellig een gratis kopje koffie of thee wil drinken, een potje Mario Kart wil spelen of gewoon keihard wil chillen tussen de colleges door. De komende tijd staan er nog veel meer leuke activiteiten op de planning. Zo gaan we met de eerstejaars een bedrijf bezoeken, gaan we met de nieuwe masterstudenten paintballen en is er een entrepreneursdag met lezingen over hoe het is om je eigen bedrijf op te zetten als TB er. Klinkt dit jou ook zo goed in de oren en wil je meer weten? Kom naar een van de Open Dagen of doe een meeloopdag. Je kunt dan zelf de sfeer bij Technische Bestuurskunde proeven en kom dan ook vooral een kijkje nemen bij ons op het Hok! Het Curius-bestuur: Stephanie, Anna, Carlo, Felix, Jaron en Bas

Duurzame energie heeft de toekomst Docent Daniel Scholten Duurzame energie heeft de toekomst. Geen twijfel mogelijk. Echter, met alleen het ontwikkelen van op zon, wind, geothermie, water, of biomassa gebaseerde energieproductie technologieën zijn we er nog niet. Er resten nog veel beleidsvraagstukken die een oplossing verdienen willen deze technologieën hun beloften waarmaken. Hoe kunnen duurzame technologieën bijvoorbeeld geïntegreerd worden in huidige energiesystemen? Wat zijn de gevolgen voor energiemarkten, de belangen van gevestigde energiebedrijven en businessmodellen Marcia deed niet voor echt energiediensten? aan carrièreplanning. Welk beleid speelde en ze regelgeving op de mogelijkheden dienen deze die infrastructuren zich voordeden te ondersteunen en benutte ze zodat haar kansen. ze Mijn betrouwbaar focus heeft en efficiënt altijd gelegen opereren willen tegelijkertijd leren! Ze heeft publieke dan belangen ook in korte waarborgen? tijd een indrukwekkende carrière gemaakt en veel Als interessant we kijken naar werk de mogen huidige doen. elektriciteit- Begonnen en gasnetwerken als Rijkstrainee lijkt bij regulering de Overheid, noodzakelijk is ze via en functies wenselijk. als De (senior) vraag beleidsmedewerker is alleen hoe deze toekomstige en projectleider systemen inmiddels beheerd senior moeten worden. adviseur Hoe innovatie moet de bij teruglevering de Directie Kennis van elektriciteit Innovatie uit en zonnepanelen Strategie bij het op Ministerie het dak van duizenden, zo niet straks miljoenen, huishoudens geregeld worden? Kunnen hiervoor lokale spotmarkten ontwikkeld worden met behulp van slimme besturingssystemen of is dit iets wat de gereguleerde netwerkbedrijven efficiënter kunnen faciliteren? Geldt hetzelfde voor lokale biogas netwerken of grote offshore windparken? Hoe zit het verder met de veiligheid, privacy en toegankelijkheid van duurzame energiesystemen? In mijn werk als universitair docent bij de sectie Economie van infrastructuren ben ik bezig met beleidsvraagstukken rondom toekomstige duurzame energiesystemen. Ik gebruik daarbij inzichten uit de micro- economie, institutionele economie en politicologie om de technische veranderingen die deze energiesystemen met zich mee brengen te vertalen naar hun operationele en socio-economische implicaties. Daarna bestudeer ik met behulp van een institutioneel design raamwerk hoe deze infrastructuren ingericht kunnen worden in termen van competitie, eigendomsrechten en reguleringen om zo ervoor te zorgen dat duurzame energiesystemen niet alleen technisch betrouwbaar en economisch efficiënt zijn, maar ook voldoen aan de sociale doelstellingen die infrastructuren dienen. Onderwijs De colleges die ik geef staan in het licht van bovenstaande vragen. In het eerstejaars vak Micro- & markteconomie staat een economisch perspectief op infrastructuren centraal. Hier wordt kort de micro-economie van de middelbare school samengevat om daarna vanuit dat perspectief de beleidseconomische uitdagingen van infrastructuren (zoals energie, telecom, transport en water) te bestuderen. Wat zijn de economische kenmerken van infrastructuren? Waarom zouden we infrastructuren moeten reguleren? Hoe zorgen we ervoor dat infrastructuren betrouwbaar en efficiënt zijn en tegelijkertijd maatschappelijke belangen waarborgen? Daarnaast neemt het vierdejaars vak technologie en economie van toekomstige energiesystemen de techno-operationele en beleids-economische aspecten van duurzame energiesystemen onder de loep. Wat zijn de technische kenmerken van deze systemen en hoe zouden deze geïntegreerd kunnen worden in de huidige systemen? Welke beleidsvraagstukken komen voort uit deze technische veranderingen? Hoe zouden we die kunnen oplossen? Daniel Scholten is universitair docent aan de faculteit Techniek, Bestuur & Management. Hij doceert o.a. het eerstejaarsvak Micro- & markteconomie. Daniel specialiseert zich op beleidsvraagstukken van toekomstige duurzame energiesystemen. Daarnaast houdt hij zich ook bezig met transities naar duurzame energiesystemen en is hij managing editor van het vaktijdschrift Competition and Regulation in Network Industries (www.crninet.com). Joke: Naast het leren over bedrijfssystemen, wiskunde en economie heb je ook een hele leuke sociale kant op TB. Martijn: Over 10 jaar heb ik mijn eigen bedrijf in de consultancy. Tesse: Bij deze studie ben je veel bezig met het oplossen van maatschappelijke problemen: dit maakt de studie uitdagend.

Een half jaar iets heel anders doen... De bestuurservaring van Maaike Bak In jouw nieuwe studentenstad ligt een heel nieuw leven op je te wachten. Verhuizen en boeken kopen zijn natuurlijk de eerste stappen, maar hoe richt je je nieuwe leven in met vrienden, sport, verenigingen en studie? Dat is een heel ander verhaal. Om alle studenten op weg te helpen wordt ieder jaar in augustus de OntvangstWeek ofwel OWee georganiseerd door acht Delftse studenten, en afgelopen jaar was ik daar een van. Het neerzetten van een vol weekprogramma voor ruim 3000 mensen, waar ook nog eens alle studenten- en sportverenigingen, de onderwijsinstellingen en de gemeente Delft bij zijn betrokken, vraagt enorm veel voorbereiding en planning. Daarom kost het OWee-bestuur een half jaar fulltime tijd van je studie, wat automatisch studievertraging inhoudt. Zonde..? Dat is het meer dan waard! Als voorzitter was het mijn taak om de vergunning aan te vragen, te overleggen met de brandweer, politie en gemeente, het woord te voeren tegenover de pers en alle materialen te bestellen. Ik kon dus maar beter zorgen dat ik altijd precies wist wat iedereen van plan was en wat er moest gebeuren. Oefenen met projecten in mijn studie was een goede voorbereiding hierop, maar zo n groot en complex project in het echt realiseren heeft me geleerd om heel nauwkeurig te zijn, zaken direct af te handelen en vooral ook om vaker uit je comfort zone te stappen. Bijvoorbeeld door de wethouder aan te durven spreken met de vraag of ons openingsfeest misschien toch tot twaalf uur mag duren (met succes overigens!). Ook moet je overal op voorbereid zijn: toen prins Friso een week voor de OWee overleed vereiste dat een behoorlijk staaltje crisismanagement. Gelukkig kon het programma doorgaan zoals gepland. Daarnaast kreeg ik een enorme boost in samenwerken. De bestuursleden worden gekozen op basis van hun vaardigheden, maar ze moeten ook heel Delft vertegenwoordigen. Meestal zijn bestuursgenoten van dezelfde vereniging of studie als jij en ken je ze dus van tevoren, maar in het OWee-bestuur moet je juist met heel verschillende mensen samenwerken die je allemaal niet kent. Na een paar weken samenwerken en wat avonden biertjes drinken leer je elkaar goed kennen en juist voordeel te halen uit elkaars verschillen. Wat ik het gaafst vond tijdens het organiseren van de OWee is ook precies waarom ik heb gekozen voor TB. Je pakt een complexe opdracht aan waarbij je, als overkoepelend bestuur, afhankelijk bent van andere partijen voor een groot deel van de invulling ervan. Elke dag van het programma laat de eerstejaarsstudenten kennismaken met andere aspecten van Delft. Je moet dus goed nadenken of je het programma wilt veranderen. En je moet in het begin besluiten of je - zoals wij gedaan hebben - veranderingen in de organisatie wilt aanbrengen. Daarnaast willen alle verenigingen zichzelf zo vaak en goed mogelijk promoten met bijvoorbeeld gekke stunts en wil de gemeente tegelijkertijd dat alles veilig en overzichtelijk blijft. Uiteindelijk leidden alle voorbereidingen tot een onvergetelijk resultaat waarbij ik met mijn bestuur op het podium stond voor ruim 3000 nieuwe studenten die genoten van ons programma. Het openingsfeest op zondagavond, waar niet alleen OWee deelnemers maar ook ouderejaarsstudenten en inwoners van Delft langskomen, vergeet ik trouwens ook nooit meer; de hele Markt tot in de puntjes toe gevuld met bijna 7000 man. De OWee was een feestje zoals altijd. Wat een kick om dat te organiseren! Vivian: Binnen mijn domein T&L is luchtvaart een van de onderwerpen. Om daarover meer te weten te komen heb ik een half jaar keuzevakken gevolgd bij Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. Youri: Mooi is dat je door TB van elk vakgebied wat afweet, waardoor je met mensen van verschillende vakgebieden kunt samenwerken. Fransje: Het bedenken van oplossingen voor een bestaand bedrijf met een bestaand probleem is heel erg gaaf.

Wat is Technische Bestuurskunde? BESLIS JIJ OVER DE TECHNIEK VAN MORGEN? Kunnen we in Nederland de Olympische Spelen organiseren? Waar moeten deze dan gehouden worden? Hoe kan het elektronisch patiëntendossier het best in Nederland geïntroduceerd worden? Hoe is het gesteld met de bereikbaarheid van onze Randstad? Hoe kunnen we de bereikbaarheid vergroten? Heb jij het in je om te beslissen over dit soort vraagstukken, die draaien om meer dan techniek alleen? Dan is TB echt iets voor jou! HOE ZIET DE OPLEIDING ERUIT? De bacheloropleiding duurt drie jaar. In deze drie jaar leer je hoe je complexe vraagstukken met technisch en organisatorisch-bestuurlijke componenten kunt analyseren. Om een probleem breed in kaart te kunnen brengen, krijg je tijdens de opleiding Technische Bestuurskunde vakken uit verschillende disciplines. Je volgt technische vakken, doet veel aan wiskunde en modelleren, maar krijgt ook te maken met recht, management en economie. Verder leer je hoe het openbaar bestuur en het bedrijfsleven in elkaar zitten en je houdt je bezig met technisch-bestuurskundige methoden en technieken voor probleemanalyse. TOELATINGSEISEN VWO DIPLOMA Profiel N&T Profiel C&M, E&M en N&G met Wiskunde B & Natuurkunde Domeinen Bij Technische Bestuurskunde kun je kiezen uit vier technische specialisaties: de domeinen. Jouw specialisme hierbij is de bijzondere TB-aanpak van problemen met zowel technische als organisatorische, juridische en economische aspecten. Bouwen & Ruimtelijke ontwikkeling (B&R) Deze specialisatie richt zich op de gebouwde omgeving. Hoe zorg je voor een aantrekkelijke leefomgeving, waar voor ieder plek is om te wonen, te werken en te recreëren? Je leert over technieken en werkwijzen om gebieden te (her)ontwikkelen. Voorbeelden van vraagstukken die bij dit domein aan de orde komen zijn het duurzamer maken van woonwijken, de beschikbaarheid van betaalbare woningen en meervoudig ruimtegebruik. Informatie & Communicatie (I&C) I&C speelt een belangrijke rol bij het oplossen van grote maatschappelijke vraagstukken. Bij dit domein leer je wat nodig is om I&Cdiensten te ontwikkelen en hoe je ervoor kunt zorgen dat bedrijfsprocessen beter lopen. Hierbij gaat het er ook om I&C technologie, zoals internet en mobiele applicaties, op de juiste manier in te zetten zodat het ook echt wordt geadopteerd en gebruikt voor maatschappelijke veranderingen. Bij I&C ga je bijvoorbeeld aan de slag met vraagstukken rondom het beschermen van privacy, I&C in de zorg, duurzaamheid en communicatie bij calamiteiten. Overige vakken zoals Wiskunde D, Economie en Management & Organisatie zijn een pré, maar niet verplicht. Uitgave TU Delft Faculteit Techniek, Bestuur en Management Marketing & Communicatie Jaffalaan 5 2628 BX Delft 015-2783421 communicatie-tbm@tudelft.nl Energie & Industrie (E&I) Binnen dit domein houd je je bezig met complexe problemen binnen de energieen de industriesector. Je bestudeert de elektriciteits-, water- en gasinfrastructuur en grote industriële netwerken van verschillende fabrieken die aan elkaar gekoppeld zijn. Voorbeelden van vraagstukken zijn de keuze voor groene energie, een nieuwe kerncentrale of toch een kolencentrale, het nieuwe rijden op aardgas, elektriciteit of biomassa of de vraag of CO 2 veilig kan worden opgeslagen en zo ja, waar dan? Transport & Logistiek (T&L) Bij dit domein leer je verschillende aspecten van internationaal en nationaal transport kennen: niet alleen reizigers en vracht, vervoermiddelen, verkeersinfrastructuur en -netwerken, maar ook logistieke ketens. Daarnaast verdiep je je in de analyse van transport- en logistieke systemen. Vraagstukken op dit gebied zijn bijvoorbeeld: De toekomst van de Rotterdamse haven en de luchthaven Schiphol, intelligente snelheidsbegrenzers op auto s en vrachtwagens, light railsystemen en hogesnelheidsspoorwegen.