PROFIELWERKSTUKDAG 4HAVO & 5VWO DINSDAG 10 JUNI 2014
Tijdpad PWS Fase Omschrijving Tijd (in uur) Inleveren 1 Oriëntatie (keuze onderwerp) en opstellen onderzoeksvraag, deelvragen en hypothese 10 Document met: Oriëntatieformulier Uitgewerkt woordweb Onderzoeksvraag Deelvragen Hypothese Uiterlijk 10 juni 2014 2 Werkplan / Plan van aanpak maken 5 Document met: Tijdsindeling Taakverdeling Ruwe hoofdstuk-/paragraafindeling verslag Opzet onderzoek beschrijven Uiterlijk 8 september 2014 3 Onderzoek 30 Onderzoeksverslag met Overzicht gevonden bronnen Samenvattingen Overzicht resultaten onderzoek Voorlopige antwoorden op deelvragen Uiterlijk 5 november 2014 4 Schrijven 25 Verslag inleveren Uiterlijk 8 december 2014 Retour verslag docent met opmerkingen: Uiterlijk 16 januari 2015 Inleveren definitieve versie: Uiterlijk 26 januari 2015 5 Presentatie 10 3 februari 2015 (19.00-21.00u) totaal 80 uur NB: volgens de jaarplanning is er op de volgende data een PWS-middag (7 e & 8 e uur): 8 september 14 oktober 5 november 4 december
Fase 1A: Oriëntatie (onderwerpskeuze) Tijdinvestering Doel Te behalen punten Eindproduct fase 1A 5 uur (een deel is reeds gedaan) Kiezen van: - Partner - Vak(ken) - Onderwerp geen Ingevuld Oriëntatieformulier Inleveren 10 juni 2014 Inleveren bij je docent Partner Kies je partner zorgvuldig, je moet gedurende lange tijd samenwerken. Leerlingen die moeten doubleren, doen wel mee met het profielwerkstuk. Leerlingen die van school zullen gaan, uiteraard niet. Let daarop als je een partner kiest. De leerlingen uit 4HAVO zijn verplicht om samen te werken, de leerlingen uit 5VWO mogen hun profielwerkstuk ook alleen maken. Onderwerp en vak Je kiest zelf een onderwerp en één (of twee) vak(ken) waarbij het profielwerkstuk gemaakt kan worden. Je kunt beginnen met het kiezen van een onderwerp en vervolgens bekijken bij welk vak je onderwerp past. Het kan natuurlijk ook andersom. Je kiest eerst een vak dat jullie beiden aanspreekt en vervolgens ga je op zoek naar een interessant onderwerp dat binnen dit vak valt. Houd er rekening mee dat het aantal groepjes dat een profielwerkstuk bij een bepaald vak maakt beperkt is. Het kan gebeuren dat een vak vol zit en dat jullie voor een ander vak moeten kiezen. Stappenplan om te komen tot een onderwerp voor je profielwerkstuk (gebruik hierbij het oriëntatieformulier): - Je kiest een onderwerp (wat heeft je interesse?) - Je raadpleegt een of meerdere encyclopedieën en/of schoolboeken en/of internetsites - Je gaat brainstormen over wat je al weet Eerste oriëntatie Om er zeker van te zijn dat jullie een goed onderwerp kiezen, zoeken jullie vijf bruikbare bronnen (waarvan minstens één boek). 1. Maak van elke bron een korte samenvatting van een paar zinnen en leg uit waarom je denkt dat deze bron betrouwbaar is. 2. Noteer de titel en de auteur. Bij een internetbron noteer je ook de datum van raadplegen en je kopieert de link naar de website. De brainstormfase (invullen woordweb) 1. Zet het onderwerp op een blaadje. 2. Zet hier alle mogelijke begrippen omheen die met het onderwerp te maken hebben (brainstormen). 3. Formuleer een voorlopige onderzoeksvraag of probleemstelling. Vul het oriëntatieformulier in en lever het in bij je begeleider.
ORIËNTATIEFORMULIER (FASE 1A) Noteer hieronder de gegevens van de twee leerlingen die samen het PWS willen gaan maken: 1 Naam: Profiel: Klas: havo / vwo 2 Naam: Profiel: Klas: havo / vwo Vak(ken): Hierin vul je het vak (of de vakken) in waarvoor jullie het PWS willen gaan maken. Je kunt kiezen uit alle vakken die je volgt. Onderwerp: Vul hierboven in welk onderwerp jullie hebben gekozen. Denk eraan dat je onderwerp een link heeft met Curaçao! Bronnen: Om er zeker van te zijn dat jullie een goed onderwerp kiezen, moeten jullie hieronder vijf bruikbare bronnen (waarvan minstens één boek) vermelden. Geef van elke bron een samenvatting van een paar zinnen en leg uit waarom je denkt dat deze bron betrouwbaar is. Noteer de titel en de auteur. Bij een internetbron noteer je ook de datum van raadplegen en je kopieert de link naar de website. Bron 1: Samenvatting: Betrouwbaar want: Bron 2: Samenvatting: Betrouwbaar want:
Bron 3: Samenvatting: Betrouwbaar want: Bron 4: Samenvatting: Betrouwbaar want: Bron 5: Samenvatting: Betrouwbaar want:
Hieronder maken jullie een woordweb van het onderwerp gebaseerd op begrippen uit de genoemde bronnen. Op basis hiervan formuleer je de voorlopige probleemstelling of onderzoeksvraag bij je onderwerp. Onderwe rp Onderzoeksvraag of probleemstelling: NB. Bespreek deze onderzoeksvraag of probleemstelling met je begeleider voor je verder gaat met fase 1B.
Fase 1B: Opstellen onderzoeksvraag, deelvragen en de hypothese Tijdinvestering 5 uur Doel Formuleren van een duidelijke hoofdvraag/onderzoeksvraag met de hierbij horende deelvragen en hypothese Te behalen punten 20 Eindproduct fase 1B Document of map met: - Probleemstelling - Samenvattingen van je bronnen + notitie over bruikbaarheid - Bronnenlijst - Hoofdvraag - Deelvragen - Hypothese (uitleg zie blz. 8) Inleveren: 10 juni 2014 Een goed geformuleerde en afgebakende hoofdvraag (onderzoeksvraag) is noodzakelijk om verder te kunnen met je profielwerkstuk. Hiervoor moet je meer over je onderwerp te weten komen. In deze fase ga je je inlezen in je onderwerp en formuleer je de hoofdvraag voor jullie onderzoek en de bijbehorende deelvragen. Je moet hiervoor onderstaande stappen volgen. 1. Terugkijken op de oriëntatiefase Lees je ingevulde oriëntatieformulier nog eens goed door. Is er voldoende duidelijk wat jullie probleemstelling of voorlopige onderzoeksvraag is? De voorlopige onderzoeksvraag of probleemstelling gaat over het probleem dat je met behulp van de resultaten van het onderzoek hoopt op te lossen. De probleemstelling bevat dus eigenlijk de achterliggende reden tot het doen van het onderzoek. Probleemstelling aanpassen Is jullie probleemstelling/voorlopige onderzoeksvraag goed geformuleerd? Pas eventueel je probleemstelling aan. 2. Opstellen Hoofdvraag (onderzoeksvraag) Met deze probleemstelling in je achterhoofd moet je een hoofdvraag (onderzoeksvraag) opstellen. Uit de hoofdvraag moet blijken welke kennis ontbreekt om het probleem op te lossen, welke informatie heb je nodig om het probleem op te lossen? De hoofdvraag moet echt een vraag zijn (met vraagteken)! De hoofdvraag wordt meestal weer onderverdeeld in deelvragen. Hieronder staat een voorbeeld. Voorbeeld van een onderzoeksvraag: In hoeverre verschilt het opleidingsniveau van allochtone jongeren met dat van hun ouders? Voorbeeld deelvraag (1) Zijn er verschillen tussen allochtone meisjes en jongens in de mate waarin zij het sociaal economisch beter of slechter doen dan hun ouders?
Een hoofdvraag en deelvragen opstellen gaat niet zomaar. Hiervoor moet je je eerst verder in het onderwerp verdiepen. Verdere oriëntatie 1. Zoek tenminste 8 bronnen die je kunt gebruiken. Vergeet de bronnen niet te vermelden in je bronnenoverzicht (zie informatie onderaan deze opdracht). 2. Schrijf in 5 à 10 regels op waarover het boek/de tekst/de internetsite gaat. 3. Geef duidelijk aan of deze bron bruikbaar is voor je onderwerp en geef ook aan waarom je deze bron bruikbaar vindt. Maak samenvattingen of kopieer en onderstreep wat je denkt nodig te hebben. Zorg dat je erbij zet uit welke bron de informatie komt. Afbakenen Kijk nu terug naar wat je gevonden hebt. 1. Heb je een beter beeld van je onderwerp? 2. Wat wil je nu precies onderzoeken? 3. Moet je bepaalde onderdelen schrappen? 4. Moet je bepaalde onderdelen toevoegen? 5. Ga op zoek naar boeken en websites die over jouw specifieke onderdeel gaan. Hoofdvraag/onderzoeksvraag Een hoofdvraag is een grote onderzoeksvraag. Uit de hoofdvraag blijkt wat je wilt gaan onderzoeken. Zorg dat de hoofdvraag een dusdanige vraag is, dat je er over kunt discussiëren. Er zijn verschillende soorten onderzoeksvragen: Beschrijvende: wat veranderde er in het leven van de Curaçaose bevolking toen? Analyserende/Vergelijkende: wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen? Verklarende: hoe komt het dat...? wat is de belangrijkste reden dat...? Waarderende: je geeft een oordeel over je onderwerp: was het nu goed of slecht dat? Voorspellende: kun je een ontwikkeling schetsen? Schrijf op wat je precies wilt gaan onderzoeken. Formuleer een hoofdvraag (onderzoeksvraag) 3. Opstellen Hypothese Een (goede) hypothese geeft een voorlopig antwoord op je (hoofd)vraag uit je onderzoek, het beschrijft wat je in een bepaalde situatie verwacht te zien/ontdekken. Deze verwachting baseer je op eerder onderzoek dat lijkt op jouw onderzoek. Alleen in het geval er niets over te verwachten valt op basis van eerder onderzoek ga je zelf redeneren en een zelfbedachte verklaring geven. Hoe specifieker geformuleerd, hoe beter een hypothese is. Het is een stelling die je met je onderzoek gaat toetsen, daarom weet je nooit van tevoren of je hypothese klopt! Hypothese Als je de hoofdvraag hebt gevonden, ga je de hypothese formuleren. Welk(e) antwoord(en) verwacht je op je onderzoeksvraag? Schrijf die op. Aan het eind van je onderzoek (bij de conclusie) kijk je terug naar de hypothese en bekijk je of de hypothese klopte.
4. Het formuleren van de deelvragen Deelvragen zijn vragen die bijdragen tot het vinden van het antwoord op de hoofdvraag. Deelvragen Denk aan vragen over: landschappelijke factoren klimatologische factoren economische factoren sociale factoren (verhouding tussen groepen mensen; menselijke factoren) politieke factoren culturele factoren religieuze factoren genderfactoren (man-vrouw-relaties) bestaande theorieën bestaande kennis De deelvragen maak je in de vorm van: Wie/wat/welke? Waar? Wanneer? Waarom? Wat voor gevolg? Hoe? Hoeveel? Schrijf minimaal 10 deelvragen op. Ordenen van de deelvragen Bekijk welke deelvragen bij elkaar horen. Breng de deelvragen onder één noemer. Zet er een kopje boven. Zo heb je al het raamwerk voor je werkstuk. M.a.w. je werkstuk heeft al hoofdstukken gekregen. 5. Controleren Voordat je het eindproduct van fase 2 gaat maken en inleveren is het goed nog even kritisch naar je hoofdvragen en deelvragen te kijken. Ben je tevreden, maak dan het eindproduct dat bij deze fase hoort en lever dit in bij je begeleider. Check Je gaat je hoofdvraag en je deelvragen beoordelen. 1. Is dit een hoofdvraag waarover te discussiëren valt? 2. Is de hoofdvraag niet te breed? 3. Is je hoofdvraag concreet en zijn je deelvragen concreet? 4. Is je hoofdvraag zinvol en zijn je deelvragen zinvol? 5. Sluiten hoofdvraag en deelvragen goed bij elkaar aan? 6. Is de hoofdvraag realistisch, gezien de beschikbare tijd? 7. Verander eventueel het noodzakelijke.
Maken van een bronnenlijst Als je straks aan je verslag gaat schrijven, is het belangrijk dat je verwijst naar de bronnen die je gebruikt hebt. Als je in een verslag informatie van anderen gebruikt zonder naar de bron te verwijzen, wordt dit als plagiaat gezien. Het is belangrijk dat je goed bijhoudt welke bronnen je gebruikt; dit doe je in een bronnenoverzicht (of literatuurlijst). Ook als je een afbeelding van internet of uit een boek gebruikt, moet je hiervan de bron vermelden. Zet de titel van de bron ook altijd onder de afbeelding. Hieronder vind je informatie over hoe je een bronnenlijst moet opstellen. Zet de gebruikte bronnen in de volgorde waarin ze voorkomen in je profielwerkstuk. De eerste bron waarnaar je verwijst in je profielwerkstuk, wordt dus ook je eerste bron van je bronnenlijst. Boeken en artikelen Achternaam schrijver, voorletter(s), (jaar van uitgave), de titel, plaats uitgever: uitgever. Voorbeeld: Lockley, R.M. (1976), Het leven der konijnen. (p. 150) Utrecht: Het Spectrum (p. 150) Wickler, dr.w. (1970), De aard van het beestje. Amsterdam: Ploegsma (p. 198-201) Veer van der, A.M. (2010), Nederlands als tweede taal. Amersfoort: De Koning (p. 15-25 en p. 89-157) Als er meerdere schrijvers zijn, kan alleen de eerste vermeld worden met daarachter: e.a (= en anderen). Internetbronnen Achternaam auteur, voorletter (s) (publicatiejaar of update). Titel van het document of de website. Geraadpleegd op dag maand jaar, adres website. Voorbeeld: Scholte,G. en Marree I. (1999), Bioplek: Maken van een verslag. geraadpleegd op 10 juni 2007, http://www.bioplek.org/techniekkaartenbovenbouw/techniek91verslag.html Of als de naam van de auteur niet bekend is: De geschiedenis van internet,(z.d.)*. geraadpleegd op 7 juli 2007, http://www.be-wired.nl/info/geschiedenis.htm *z.d. = zonder datum