Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen?

Vergelijkbare documenten
Seksuele gezondheid Uitdagingen voor migranten organisaties

WEEK VAN DE LIEFDE Mini Symposium Migrantenjongeren en seksualiteit

Praten met je kind over seksualiteit

Seksuele vorming en seksuele ontwikkeling van kinderen. Marianne Cense (Rutgers WPF) & Jos Poelman (Soa Aids Nederland)

Ouderavond lijf & relaties

Ouderbijeenkomst Basisschool Eerschot Week van de Lentekriebels

In de les praten over relaties en seksualiteit. Hoe maak je het makkelijk en leuk!

Week van de Lentekriebels

Relationele en seksuele vorming Dr. Telidja Klaï

Doelen relationele vorming

Doelenlijst Relationele Vorming in de Basisschool in combinatie met de IK-zinnen


Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit

ROB dag: Geef ze de ruimte!

Seksuele ontwikkeling van kinderen jaar. Kenniscentrum seksualiteit

De seksuele ontwikkeling van kinderen (0 tot 18 jaar) en wat ouders kunnen doen

Tips voor ouders om met kinderen te praten over relaties en seksualiteit

De seksuele ontwikkeling. van kinderen (0 tot 18 jaar)) en wat ouders kunnen doen

Menukaart Gezonde School basisonderwijs: Relaties & Seksualiteit

Ouderbijeenkomst Week van de Lentekriebels

Zie De Graaf e.a voor een uitgebreide onderzoeksverantwoording van het onderzoek Seks onder je 25ste.

Welke rol heeft de school bij een gezonde seksuele ontwikkeling van kinderen?

Seksuele vorming: gave (op-)gave

3 Competenties en indicatoren...11

Thema's per klas die aangeboden worden in de methode:

Seksuele gezondheid bij adolescenten

Seksuele opvoeding van kinderen. 6-9 jaar. Kenniscentrum seksualiteit

Seksuele Vorming en weerbaarheid

Wijzer in de Liefde LES 1

Seksualiteit en seksuele ontwikkeling

Kenniscentrum seksualiteit

Wiekslag Speciaal. Vanuit het kamertje

6.5. Cognitieve ontwikkeling. Lichamelijke ontwikkeling. Sociale/emotionele ontwikkeling. Seksuele ontwikkeling

CATALOGUS THEMAPAKKETTEN OUDERBIJEENKOMSTEN. Catalogus themapakketten GGD Gooi & Vechtstreek augustus 2012 Ouderbijeenkomsten

Tabel 2: Overzicht programma in middelen, doelen en leerstijlen in fase 2

Webinar 5 maart Relaties en seks bij tieners: hoe reageer ik op seksuele situaties?

: Mw F. Langerak- Oostrom

KRASLOTEN, JONGERENBOEKJE SEKS&ZO, HANDLEIDING EN TRAINING

Ouderavond Puberwereld

Kenniscentrum seksualiteit

Seksualiteit. Seksualiteit

Praat en doe mee Rol van opvoeders bij de ontwikkeling van seksualiteit Van hun kinderen ter preventie van seksueel overschrijdend gedrag

Workshop Orion Event 14 maart 2018

Workshop 7. Seksuele opvoeding en afstemming met ouders

Relaties en seksualiteit

pagina Colofon 3 Voorwoord 5 Overzicht bijeenkomsten 7 Aandachtspunten bij de bijeenkomsten en checklist 9

Nieuwsbrief. Info. Activiteiten. Schrijf je in voor het zwemtoernooi op zondag 5 maart! NIEUWE BAAN JUFFROUW SASKIA ZWEMTOERNOOI

Persoonlijk Plan Aandachtspunten omgangsvormen, verzorging, lichaamsbeleving, weerbaarheid relaties en seksualiteit

Omgaan met lichamelijkheid, intimiteit en seksualiteit in de kinderopvang

katern Weerbaar! Ouderbetrokkenheid voor relationele en seksuele vorming in het voortgezet speciaal onderwijs Kenniscentrum seksualiteit

Webinar: Jongeren met een beperking: ook seksueel beperkt? door Karen De Wilde - Sensoa

PRODUCTENGIDS. Seksuele gezondheid

Praten over pedofiele gevoelens van jongeren

Welke (Zuid) Limburgse cijfers zijn bekend?

Nationaal Actieplan. Soa, hiv en seksuele gezondheid. Doelstellingen

Interventies seksualiteit en weerbaarheid (online/offline) voor kwetsbare kinderen en jongeren Sanna Maris & Marianne Jonker

Extra tools Themabijeenkomsten

Allemaal (een beetje) anders Jongeren, seksualiteit en culturele diversiteit

Titel richtlijn Auteurs Publicatiedatum

KIJK! SEKSUALITEIT. mijn leven. Leerjaar 2. Leskatern 3. Ont wikkeld voor. praktijkonderwijs Basis - Kader

Lessen en leerdoelen Kriebels in je buik

Werkstuk door een scholier 1934 woorden 26 april keer beoordeeld. Maatschappijleer

Bijlage Lang Leve de Liefde

Omgaan met ouders. Module 5. 5A Over de module. 5.1 Waarom deze module?

Studiedag 30 nov 2012 Gezondheidsgedrag van jongeren feiten en praktijk. Workshop 3: relationele en seksuele opvoeding Lies Verhetsel

Handreiking Seksualiteit

Vaderbetrokkenheid staat volop in de

Keuzekaart Loverboyspreventie Zwolle 2015

De eerste keer. Leeftijd waarop de helft van de jongeren geslachtsgemeenschap heeft gehad 18,3 18,1 17,2 17,3

BESLUIT OPSCHRIFT. Vergadering van 18 maart Onderwerp Beantwoording raadsvragen in zake: Vragenlijsten GGD - Besluitvormend

mei 2015 Beleid seksualiteit binnen SKSG

Feiten en cijfers Fryslân

PDF created with pdffactory Pro trial version

Grenzen stellen, 'nee' durven zeggen Theater Helder Theater

Iva Bicanic Landelijk Psychotraumacentrum UMC Utrecht

Werkstuk Engels Enquete Seksualiteit onder jongeren

Educatief materiaal om te werken rond relaties en seksualiteit met de bijhorende VOET

Besluit Raad Nr. Datum ^ ^ DEC 2 015

Klien van der Burgt

Pubertijd volgens Midas Dekkers (bioloog)

Werkinstructie benaderen intermediairs Sense

Op het Prikbord. Nieuwsbrief cbs De Wegwijzer

!"# $ % & ' (!)*+),-./0.1//2

Afstand ter adoptie. Astrid Werdmuller

Seksuele en relationele vorming, thuis en op school.

Weerbaarheid: opkomen voor jezelf Cursus MEE Zuidoost-Brabant? Opkomen voor jezelf Training Samenwerking van GGD BZO, OCGH Advies en GGZ Oost-Brabant

Ze doen meer dan wij denken

Liefde en fijne relaties

Girls Talk+ Ontwikkeling en evaluatie van een counselingsprogramma over relaties en seksualiteit voor meisjes met een lichte verstandelijke beperking

Waar gaan we het over hebben?

Transcriptie:

Programma workshop seksuele opvoeding: Daar praat je toch niet over met je kinderen? Korte kennismaking Wat dragen ouders bij? Presentatie Stelling Presentatie Opdracht Voorbeeld opzet cursus en afsluiting

Belang ouders Seksuele en relationele vorming is continu proces en onderdeel algemene opvoeding Ouders zijn meestal de primaire opvoeders Seksuele en relationele vorming vraagt aansluiting bij de leeftijd van het kind; ouders zijn over het algemeen het meest aanwezig, zij kunnen makkelijker inspelen op seksuele ontwikkeling Ouders laten hun kinderen vaak expliciet of impliciet merken welke seksuele en relationele normen en waarden zij nastreven Belang van een warm gezinsklimaat

Warm gezinsklimaat Jongeren met een goede band met ouders: Beginnen op latere leeftijd met geslachtsgemeenschap Als ze geslachtsgemeenschap hebben, beschermen ze zich beter tegen een zwangerschap Hebben een kleinere kans om ergens toe gedwongen te worden of om anderen te dwingen tot seks

Seksuele ontwikkelingsfasen Seksuele ontwikkeling begint bij de geboorte en is een continu proces Fysieke, emotionele, gedragsmatige, relationele aspecten Vijf ontwikkelingsfasen

Fase 1: 0 t/m 3 jaar Ontdekken van de wereld via zintuigen Onderzoeken eigen lichaam en dat van een ander Besef: ik ben een meisje of ik ben een jongetje Vieze woordenfase

Fase 2: 4 t/m 6 jaar Leren van regels Seksuele spelletjes Grote interesse in voortplanting Ontwikkelen van vriendschappen Rolpatronen: typische meisjes- en typische jongensdingen

Fase 3: 7 t/m 9 jaar Schaamte Fantasie Meer spelen in aparte groepen jongens en meisjes Eerste verliefdheden

Fase 4: 10 t/m 15 jaar Grote lichamelijke veranderingen Onzekerheid over lichaam Seksuele zelfbeeld Seksuele oriëntatie Seksuele interesse Eerste seksuele ervaringen

Fase 5: 16 t/m 18 jaar Seksuele voorkeur wordt nog duidelijker Experimenteren met relaties Meer ervaring met seksuele activiteiten Meer interactie over seks en relaties

Discussie-stelling Met allochtone ouders een open gesprek voeren over de seksuele opvoeding van hun kinderen is een onmogelijke opdracht

Hoe zien ouders zelf hun rol? Over het algemeen zien ouders voor zichzelf rol weggelegd in de seksuele opvoeding / vorming van hun kinderen Verschuiving bij Marokkaanse en Turkse moeders: ruim 10 jaar geleden zagen zij primaire rol voor seksuele en relationele vorming bij school liggen, nu bij zichzelf

Reden rol ouders 1 Onderwerpen als seksualiteit en puberteit zijn belangrijk. Kinderen hebben daar informatie over nodig. Het is onze taak om onze kinderen hierover goed in te lichten. Zien het als onderdeel van de opvoeding en daardoor als taak van de ouders

Reden rol ouders 2 Ik heb zelf geen enkele seksuele voorlichting gehad. Toen ik ongesteld werd dacht ik dat ik dood ging. Ik kreeg een maandverband in mijn handen gedrukt en ik dacht: wat moet ik ermee? Is dat voor mijn hand? Moeders zijn zelf slecht voorgelicht Moeders willen het bij hun kinderen anders doen

Reden rol ouders 3 Ik maak me zorgen over mijn dochter. Ik hoor zoveel verhalen over loverboys. Ik wil dat mijn dochter voor zichzelf kan opkomen. Dat ze weet wat ze moet doen als ze zo n jongen tegenkomt. Bezorgdheid over huidige (maatschappelijke) ontwikkelingen

Rol moeder/vader Moeders zien zowel een rol voor vader als voor moeder maar In de praktijk is moeder meestal de hoofdopvoeder

Praten over seksualiteit Moeders (i.c. Marokkaanse en Turkse) willen open en eerlijk over seksualiteit praten met kinderen maar Dit lukt niet altijd, er zijn knelpunten

Knelpunten Tekort aan kennis en vaardigheden Schaamte Veel moeders hebben schaamte meegekregen en dat seksualiteit taboe is In strijd met de fatsoenscode Niet respectvol dat kinderen met hun ouders praten over seksualiteit Angst voor aanzetten tot seksueel actief gedrag Ik ben bang dat als ik mijn zoontje ga vertellen over seksualiteit, hij dan juist zin krijgt om het uit te proberen

Ondersteuningsbehoeften Marokkaanse/Turkse moeders Informatie over seksuele ontwikkeling(sfasen) Praten met je kind over seksualiteit (Wanneer kun je wat en hoe behandelen? Hoe kan ik ingaan op vragen?) Culturele verschillen in opvattingen over seksualiteit en seksuele opvoeding Uitwisselen van ervaringen Mondelinge informatie-overdracht Beeldend materiaal

Ondersteuning professionals Handleiding voor cursus over seksuele opvoeding Workshop

Ondersteuning professionals, achtergrondinformatie seksualiteit in eenvoudige Nederlands Wijzer in de Liefde Draaiboek voor het geven van seksuele voorlichting aan en seksuele vorming van jeugdige asielzoekers en nieuwkomers www.ggdkennisnet.nl /28043.

Ondersteuning ouders 1 Cursus Informatie op internet Spel www.seksualiteit.nl www.zoenenenzovoort.nl www.mijnkindonline.nl www.weekvandelentekriebels.nl

Ondersteuning ouders 2 Brochures Artikelen in tijdschriften voor ouders

Opdracht Bespreek een programma-opzetje voor een cursus seksuele opvoeding voor Marokkaanse moeders. Denk aan thema s, duur, vorm Bespreek mogelijkheden om vaders te bereiken en te betrekken bij de seksuele opvoeding

Handleiding professionals Thema s: Seksuele ontwikkeling(sfasen) Seksuele opvoeding (in cultureel perspectief) Omgaan met vragen van kinderen Zelf in gesprek gaan met kindreen Puberteit, preventie van ongewenste zwangerschap, soa en grensoverschrijdend gedrag Actuele thema s, zoals internet en loverboys (in Opgroeien met liefde = herziening en uitbreiding van Seksualiteit en opvoeding )

Opbouw cursus Drie bijeenkomsten van twee uur Aandacht voor kennis, attitude en vaardigheden Uiteenlopende werkvormen

Bijeenkomst 1 Introductie Kennismaking Kinderen en seksualiteit Seksuele ontwikkelingsfasen Puberteit Afsluiting

Bijeenkomst 2 Terugblik 1 en introductie 2 Eigen seksuele opvoeding Seksuele opvoeding van je kind Omgaan met vragen van kinderen Afsluiting

Bijeenkomst 3 Terugblik 2 en introductie 3 Zelf in gesprek gaan met kinderen over seksualiteit Wat vertel je wanneer? Preventie van ongewenste zwangerschap, soa en seksuele grensoverschrijding Oefensituaties Ondersteuningsmogelijkheden

Extra Aanvullende onderdelen - internet - tienerzwangerschappen - seksueel geweld / loverboys Lijst voor ouders met - boeken - websites - adressen

Maak er iets moois van! Ineke Mouthaan, i.mouthaan@rng.nl Bram Tuk, b.tuk@pharos.nl